01:18Yüksek ihtimalle bu yılın sonunda, yani 2024 yılının sonunda,
01:22yüzden fazla coğrafi işareti almış olacağız biz.
01:25Pek çok yemek, pek çok bölgede yapılabiliyor.
01:27Ama bu bölgede hangi özelliğiyle ön plana çıkmış bunu anlatabiliyorsun.
01:32İşte etli ekmek konusu çok fazla gündeme geliyor.
01:34Deniliyor ki işte ya etli ekmeğin özelliği ne Konya'nın?
01:37Neden etli ekmekle Konya ön planda?
01:39Mesela baktığınız zaman Sivas'ta çok farklı yapılıyor.
01:42Konya'da çok başka yapılıyor.
01:43Kastamonu'ya gittiğinizde çok başka yapılıyor.
01:45Trabzon'a gittiğinizde, Samsun'a gittiğinizde hepsi de çok başka yapılıyor.
01:49Hepsi aslında kendi açısından oldukça zengin kentli.
01:52Bir tanesi unundan farklılık elde etmiş, bir tanesi etinden farklılık elde etmiş,
01:56bir tanesi işte yapım yöntemiyle alakalı bir şey, bir tanesi içine kattığı bir otla farklılık meydana getirmiş.
02:03Dolayısıyla bunda da tabii ki gastronominin zenginliği aslında çok önemli.
02:06Coğrafi işaret noktasında ne kadar sayı yükselirse, yüksek ihtimalle kalitede o yönde artmış olacak.
02:13Ekmek salması aslında hikayesi olan bir yemek çeşidi.
02:25Ekmek salması bizim Konyalı ev halkının genellikle kurbanda tüketmiş olduğu bir yemek çeşidi.
02:31Bunun da temel özelliklerinden bir tanesi.
02:32Genellikle iki gün öncesinden ekmeğinizi alırsınız.
02:35Tandı ekmeği olması bu açıdan çok önemli.
02:37Tandı ekmeğini alıp iki gün öncesinde bir köşeye koyup bayatlamasını beklersiniz bunun.
02:41Bayatlamayın ekmekten yapılmaz.
02:43İki gün sonrasında kurban geldiği zaman ilk etapta yapacağınız iş bunu alıp ekmeği küp küp kesmek.
02:50Akabinde kurbanda kesilmiş olan hayvanın genellikle but kısmından elde edilen et küp küp kesilip o da kavurma haline geliyor.
02:58Tabii ki bunda önemli olan noktalardan bir tanesi de aslında ekmeğin yağa banmış olması.
03:02Dolayısıyla o kuzunun yağını tamamen bulamanız lazım.
03:05En altı onu koyacaksınız.
03:06Üstte de kavrulmuş olan eti üstüne döktüğünüz zaman güzel bir ekmek salması elde etmiş olacaksınız.
03:11Aslında kalori açısından baktığınız zaman çok kalori bir yemek ama inanılmaz lezzetli, inanılmaz enfes bir yemek.
03:17Ve tabii ki belli bir kültür yaşattığı için de belli günlerde yapıldığı için de özel güne ait olan bir yemek çeşidi olduğu unutulmaması lazım.
03:25Ama bugün baktığınız zaman pek çok işletme bunu yavaş yavaş yapmaya başladı.
03:29Dolayısıyla kültün daha fazla tanıtılmasına da katkı sunmuş oluyor.
03:43Kurban bayramlarına özgü bir yemektir.
03:45Kurban bayramının birinci günü kurban kesildiği zaman kesilir kesilmez.
03:49Hemen kurbandan bir parça alınır, annelere verilir.
03:52Erkekler kurbanı parcalarken anneler de orada ekmek salmasını yapar.
03:57Ekmek salmasının içeriği çok basit.
03:58Tandır ekmeği doğranır, büyük büyük.
04:01Ama bayat olması gerekiyor.
04:03Bayat ekmekleri de bu şekilde değerlendirilir.
04:05Sonra kuzunun hem yağlı tarafı hem de yağsız tarafından alınır.
04:08Kuşbaşı doğranır, kavurması yapılır.
04:11Önce yağlar atılır içerisine.
04:12Yağlar kendini saldıktan sonra kendi yağa çıkınca ilave bir yağ koymanıza günümüzde gerek var.
04:17Çünkü eskisi gibi yağlı kuzularımız yok şu an.
04:20Ama günümüzde yağını erittikten sonra etler içerisine atılır.
04:24Kendi yağında kavrulduktan sonra ekmekler atmadan önce biraz tereyağı, biraz su ilavesi yapılır.
04:30Sonra ekmekler üzerine dizilir.
04:32Üzerine dizilen ekmek o suyun buharıyla beraber süngerimsi bir yapıya dönüşür.
04:37Yani ekmeği böyle sıktığınız zaman içerisinden çok fazla yağ akmayacak.
04:41Ekmeği bıraktığınız zaman da ekmek tekrardan geriye toparlayacak.
04:43Bunun özelliği bu.
04:44Bu üç malzemeli ekmek, yağ, kuzu eti.
04:48Bu kadar az malzemeyle sadeliğini, ihtişamını ortaya koyan bir yemektir.
05:01İçeriden gelen misafirler Konya'mıza geldiği zaman ilk akılda ne kalıyor?
05:06İşte etli ekmektir, tandır kebabıdır.
05:08Bunlar kalıyor.
05:09Ama bizim sadece bunlarımız yok.
05:11Ekmek sarmazımız var, ekmek sarmamız var.
05:12Çok güzel.
05:13Biz gelen misafirlere bunu tavsiye ediyoruz.
05:16Gelen işletmelerimizde bunu tavsiye ediyoruz.
05:18Sadece Konya'ya gelen misafirler etli ekmeğe, kebaba şatlanıp gelmesinler lütfen.
05:23Çünkü bizim Konya'mızda çok çeşitli yemeklerimiz var.
05:26Konya'mız gastronomi bakımından çok gerek bir şekilde.
05:28Özellikle son zamanlarda biliyorsunuz festivaller yaptım.
05:31Çok değişik, çok güzel yemeklerimiz var.
05:33Sadece Konya'da etli ekmek, tandır kebabı, fırın kebabı yok öyle değil.
05:37Çok çeşitli, çok zengin yemeklerimiz var.
05:39Lütfen gelsinler, bizlere sorsunlar.
05:41Şevrim neyi tavsiye edelim desinler.
05:42Biz de onları tavsiye edelim.
05:43Ekmek salması dediğinizde bizim aklımıza kurban geliyor.
05:56Ve tabii ki tandır ekmeği olmazsa olmazımız.
05:58O tandırda yapılmış olan ekmek ve kurban yan yana olduğu zaman işte insanların aslında özel gününü de ifade ediyor.
06:04Yani bizde küçükler daima büyüklerin elini öpmeye gidiyor.
06:07İşte kurbana geldiğiniz zaman büyüğün yanına gidiyorsanız bu ekmek salmasını da yiyeceksiniz anlamına geliyor.
06:12Dolayısıyla aslında insanların daha mutlu olduğu gün, toplandığı gün, kalabalığın oluştuğu gün anlamına da geliyor.
06:18Dolayısıyla bizim Konya halkı için çok kıymetli bir yemek çeşidi.
06:34Bizim mutfağımız, yani Konya'nın mutfağı şu an %95 etlerinden oluşuyor.
06:39Çok az bir kısmı sebzeden oluşur.
06:42%95'inin etten oluşmasının sebebi de daha önceden bu Arantonya'nın coğrafyası çok geniş.
06:48Öyle olunca tarım alanı da çok fazla.
06:51İnsanlar bunları yiyip tarlalarda çalışıyorlar.
06:53Enerjiyi başka nasıl alacaklar?
06:55Sebze yiyerek bu işlerin aklından gelemezler.
06:57Ama %95 et menüsü olan bir yemek kültürüne sahip olduğundan dolayı.
07:02Ve %95 et.
07:04Bu etin de %95'i kuzu genelde.
07:06Dana eti çok nadir kullanılır.
07:08Kuzu eti daha fazla kullanılır ki Konya Ovası'nda Türkmenler daha fazla,
07:13Göçebeliler daha fazla, yerel halkla etkileşim içinde.
07:16Göçebe halkın da rahatlıkla göç edebilmesi için küçükbaş hayvanı tercih etmesinden dolayı
07:21kuzu etinin kullanılması daha çok yaygındır.
07:23Coğrafi işareti aldıktan sonra da özellikle işletmelerde yapılması Konya dışından gelen insanların da bu yemeği daha fazla tanımasına olanak tanıdı.
07:49E tabi ki biz de sadece kurbanı beklememeye başladık.
07:52Zaman zaman böyle istek duyulması halinde işletmede gidip tüketilmeye başlandı.
07:57Bunun aslında en önemli noktalarından bir tanesi de bazen böyle dışarıdaki arkadaşlarımıza hikayesini anlatıyorsunuz bunu.
08:02Ya işte biz kurbanda böyle böyle bir yemek yapmaktayız, şöyle güzel, böyle güzel dediğiniz zaman
08:07işte kurbanı beklemiyorsunuz.
08:09İşletmeye gidip o işletmeden bunu tüketebiliyorsunuz.
08:12Dolayısıyla ne zaman istiyorsanız tüketmeniz açısından coğrafi işareti almanın çok büyük katkısı oldu.
08:19Son zamanlarda insanlar coğrafi işareti ürünlere talebi arttırdılar.
08:30Aslında insanlar hikayesi olan her şeyi seviyor.
08:33Ve coğrafi işareti ürünlerin hepsinde bir hikayesi var.
08:36Kurban bayramında aileyi bir araya getiriyor.
08:38Ve en başta annelerimiz bunları kahvaltı olarak yapıyor bunlar.
08:42Kahvaltıya yenisin diye hazırlanıyor.
08:43Örkeklerimiz kurbanları parçalarken hanımlarımız orada yemek işiyle uğraşıyor.
08:48Sonra bir aile bir araya geliyor.
08:50Zaten özel günlerde aile bir araya gelmedi mi?
08:52Artık günümüz şartlarında hele pandemiden sonra insanların bir araya gelmesi zorlaştı.
08:55En azından onda bile yemeğin bir bir araya toplayıcı özelliğini kullanarak insanları bir araya topluyoruz.
09:01Aileler bir araya geliyor ve etkileşim için de oluyor.
09:03O zamanın şartlarında ürüne ulaşmak bu kadar kolay değil.
09:07Hepsi için bir zahmet çekmek lazım.
09:08Bir kavurmayı önceden hazırlayıp muhafazasını sağlayabilmek için ona uygun bir ortam oluşturmak lazım.
09:14Ama günümüzde hemen elimizin altında ürünler var.
09:17Alıp yapma imkanımız yok.
09:19O zaman zahmetli olduğundan dolayı insanlar hazırlığını önceden yapar.
09:22Yazlık kışlık hazırlıklarını yaptığından dolayı da yemeklerin bir çoğunda bir hikaye çıkma oluşumu ortaya çıkmış oluyor.
09:28İşte tarhana, küp dibi, çirli, kaysılı yani.
09:32Kaysılı yani kuru kaysıdan yapılıyor.
09:33Yaş kaysıdan yapılmıyor.
09:34Kuru kaysı yazını alıp kaysılar ağaçta masul çok olduğu zaman ziyan mı olması lazım?
09:39Hayır.
09:39Ya kompostosu yapılır, ya işte kurutulur, koşafı yapılır ya da işte böyle yemeğe entegre edilir.
09:44Meyveli yemek de bu arada Konya mutfağında çok fazla.
09:46Coğrafi şart ürünler içerisinde.
09:48Taze meyvelerin kullandığı yemekler de var.
09:50Mesela bunlardan birisi erikli calla.
09:52Taze erik.
09:52Erik zamanı geldiği zaman bir, bir buçuk ay.
09:54Bu yemeği yaparsınız.
09:55Sonra onu taze fasulyeli callaya çevirirsiniz.
09:58Patlıcanlı callaya çevirirsiniz.
10:00Mevsimine göre de değişiyor bu.
10:01Konya'ya gelen misafirler daha önceleri ne biliyorlardı Konya'yla alakalı?
10:17Et, ekmek dediğim gibi kebap biliyordu.
10:19Ama son dönemde gastronomi yerleriydi.
10:22Büyükşehir Hediyesi'nin burada çok büyük katkıları var.
10:24Sayın Uğur Başkanımızın çok büyük destekleri var bizde bu konuda.
10:28Sadece Konya'mızda et, ekmek, kebap yok.
10:29Bütün çeşitlerimiz var.
10:31Çok çeşitlerimiz var.
10:32Yemek olarak, tatlı olarak, içecek olarak.
10:34Geldikleri zaman talep etsinler.
10:36Çok çeşitlerimiz, yani ekmek salmasından, tirdiğine kadar.
10:39İşte ne bileyim işte, calladan ne bileyim işte, boyun tüm etine kadar.
10:43Bütün çok çeşitlerimiz var.
10:45Gelsinler, bize sorsunlar.
10:46Çünkü Konya'mız gastronomi bakımından çok gelişmiş durumda.
10:49Konya'ya gelen insanlara, bamya, etli ekmek ve kebabın dışına çıkmalarını tavsiye ediyorum.
11:01Çünkü coğrafi işaretli ürünleri çok alan bir memlekete geliyorlar.
11:05Coğrafyası gayet geniş ve büyük bir memlekete geliyorlar.
11:08Buraya geldiklerinde, her zaman bulabilecekleri yemeklerden ziyade,
11:12özellikle bizim işletmelerimizin gelmelerini istiyorum.
11:14Neden? Çünkü biz coğrafi işaretli ürünlerin ön plana çıkması için çok mücadele ettik.
11:19Sadece bu alanda 15 kitap okuduğumu söyleyebilirim.
11:22Mücadelemizi benimle bitmiyor yani.
11:25Etrafımızda, işte dediğim gibi yörel halkın profesörleri,
11:28dekanları, dekan yardımcıları, bu alanlarda kitap yazmış insanlar,
11:32onların sayesinde bu ürünler çok ön plana çıkmaya başladı.
11:35Biz de bunu artık hizmetini vermeye başlıyoruz.
11:37Diyoruz ki gelen misafirlerimiz, bizim coğrafi işaretli yemekler konusunda vermiş olduğumuz hizmeti gelsinler, tatsınlar
11:43ve ne kadar lezzetli, ne kadar da görkemli olduğunu görsünler,
11:48bizleri de en kıymetli olan anılarında yaşatsınlar diyor.
12:02Konya Mutfağı'nın geleceğini ben çok parlak görüyorum.
12:04Çünkü Konya Mutfağı zaten Türkiye'ye malumuş bir mutfak.
12:07Neden derseniz?
12:08Çünkü en güzel ürünler, en güzel yemekler Konya'mızdan çıkıyor.
12:12Ben bunu gururla söylüyorum.
12:13Neden?
12:14Çünkü Konya'mıza ve dünyamıza mal olmuş bir şey.
12:17Nedir soracak olsanız?
12:18Etli ekmek.
12:19Dünyada meşhur.
12:20Fırın kebabı, tandır kebabı.
12:21Dünyada meşhur.
12:23Yabancı turistler geliyor, direkt bize etli ekmek soruyorlar.
