Skip to playerSkip to main content
  • 2 days ago
İslami şahsiyeti oluşturan ve onun devamını sağlayan esaslar büyük bir saldırı altında. Şahsiyeti oluşturan esaslar nelerdir? Şahsiyetimizi nasıl koruyacağız gibi pek çok soruya cevap bulacağınız “İslami Şahsiyet” programı Serdar Yılmaz ile sizlerle.

İslami şahsiyeti oluşturan ve onun devamını sağlayan esaslar büyük bir saldırı altında. Şahsiyeti oluşturan esaslar nelerdir? Şahsiyetimizi nasıl koruyacağız gibi pek çok soruya cevap bulacağınız “İslami Şahsiyet” programı Serdar Yılmaz ile sizlerle.

Programımızın yedinci konusu Şer-î Delillerin üçüncüsü olan "İcmâ"

- Fıkıh usulünde şeri deliller
- İcmâ'nın bir şer'i delil olma yönü
- İcmâ'nın şer-î bir delil ve hüccet oluşunun delilleri nelerdir?
- İcmâ konusundaki tartışmalar
- İcmâ'nın çeşitleri var mıdır?
- İcmâ'da müçtehitler mi, Ümmet mi, Sahabe mi esas alınır?
- İcmâ konusunda saptırmalar nelerdir?
- İcmâ'nın hayatımızdaki yeri Ve daha pek çok konu İslami Şahsiyet derslerimizde...

• İslami Şahsiyet 1. Ders "İslam Kültürü" ▶️ youtu.be/-7uPRtFNqSA
• İslami Şahsiyet 2. Ders "Fıkıh Usulü" ▶️ youtu.be/y_QlZVPrSJ4
• İslami Şahsiyet 3. Ders "Hüküm Konusu" ▶️ youtu.be/m4gB1psNe3k
• İslami Şahsiyet 4. Ders "Şer'î Hüküm Ve Çeşitleri" ▶️ youtu.be/FD0U5YRuxr0
• İslami Şahsiyet 5. Ders "Delil Bahsi - Şer'î Delil" ▶️ youtu.be/xXHer1uLsOU
• İslami Şahsiyet 6. Ders "Şer'î Deliller - Kur'an-ı Kerim" ▶️ youtu.be/nlcY4DshwM4

İslami Şahsiyet "Şer-î Delil - Sünnet" ▶️https://youtu.be/Tm5tR1kg3zQ


Serdar Yılmaz'ın hazırladığı "Hayata Yöne Veren Mefhumlar" programına aşağıdaki listeden ulaşabilirsiniz.

Category

📚
Learning
Transcript
00:00Euzubillahimineşşeytanirracim, Bismillahirrahmanirrahim, Elhamdülillah, Esselatu ve Selamu ala Resulillah, Amma Abad.
00:09Kıymetli kardeşlerim, İslami şahsiyet derslerimizde bu hafta usul-i fıkıhta şer'i delillerden birisi olan icma konusunu ana hatlarıyla ele alacağız inşallah.
00:22İlk olarak her zaman yaptığımız gibi işleyeceğimiz konunun kavramsal çerçevesini ortaya koyarak başlayalım.
00:31Kardeşlerim, Arap lügatında icma kelimesi iki anlamda kullanılır.
00:38Bu iki manadan birincisi bir şeye azmedip onda karar kılmak manasıdır.
00:45Bir kimse bir şeye azm ettiğinde falanca kimse şuna icma etti denilir.
00:52Örneğin Yunus suresinde şöyle geçer
00:55Fe ecmi'u emrakum
00:58O halde işinize icma ediniz yani azmediniz buyurulur.
01:04İkinci ve daha çok bilinen manası ise ittifak etmektir.
01:10Bir topluluk bir hususta ittifak ettiklerinde topluluk falanca hususta icma etti denilir.
01:19Buna binaen herhangi bir topluluğun ne olursa olsun bir hususta ittifak etmelerine
01:25Lügat manasıyla icma denilir.
01:29Konumuz olan usulcülerin ıstılahında ise icma bir vakaya ait hükmün şer'i hüküm olduğuna dair ittifak etmektir.
01:40Yani herhangi bir vakaya ilişkin hükmün şer'i bir hüküm olduğu hususunda ittifakın oluşmasıdır.
01:49İşte usulcülerin bu tanımından da ortaya çıktığı ve anlaşıldığı gibi bizatihi icmanın kendisi kitap ve sünnet gibi şer'i delillerden birisidir.
02:00Kıymetli dostlar icmanın şer'i bir delil olduğu noktasında İslam alimler arasında büyük bir ittifak olmasına rağmen
02:08fakat icmaları şer'i delil olanların kimler olduğu hususunda ise ihtilaf vardır.
02:17Yani evet icma şer'i bir delildir ama kimlerin icmaları ve icma etmeleri şer'i bir delil ortaya çıkartır konusu alimler arasında ihtilaf edilmiş bir konudur.
02:32Mesela bir grup ümmetin icması şer'i delil demiştir.
02:38Buna binaen icmayı da şöyle tarif etmişlerdir.
02:40Muhammed ümmetinin dini bir meselede özel olarak ittifak etmesinden ibarettir demişlerdir.
02:50Bir başka grup ise Resulullah'ın ailesinin yani ehli beytinin icması şer'i delildir demiştir.
02:58Ve bu da bilindiği gibi şianın genelinin icma anlayıştır.
03:04Yine kimi alimler Medine ehlinin icması şer'i delildir demişlerdir.
03:12Kim gibi İmam Malik gibi bir kısım Medine alimleri icmayı böyle tanımlamışlardır.
03:21Bir başka grup ise Raşit halifelerin icması şer'i delildir derken diğer bir grupta müçtehitlerin icması şer'i delildir demişlerdir.
03:33Daha yaygın olan ve meşhur olan da budur.
03:37Ve bu görüşü savunanlar şöyle demişlerdir.
03:41İcma dinin içtihadi bir meselesi üzerinde bir asırdaki müçtehitlerin ittifak etmesinden ibarettir demişler.
03:52Ve son olarak da yine alimlerin diğer büyük bir çoğunluğu da sahabelerin icması şer'i delildir derler.
04:02İşte kardeşlerim İslam alimleri ve usul alimleri kimlerin icmasının şer'i bir delil olduğu konusunda bu şekilde farklı görüşlere sahiptirler.
04:13Tabi biz bu görüşlerin hepsini tek tek ele almayacağız.
04:18Ancak daha yaygın ve meşhur olan özellikle ülkemizde icma denilince akla gelen ve bilinen ümmetin icması ve müctehitlerin icması şer'i delildir görüşünü ele alacağız.
04:36Ve neden bunların icmasının şer'i bir delil olmadığını ortaya koymaya çalışacağız.
04:43Ve yine kıymeti dostlar şer'i bir delil olma ve vahiyden bir delili keşfedip ortaya çıkarma hususuna sahip olan
04:56dolayısıyla şer'i bir delil olma özelliğine sahip tek icmanın sahabelerin icması olduğunu yine delilleriyle ortaya koymaya çalışacağız.
05:10Gayret bizden tevfik Allah subhanahu ve teala'dandır.
05:15Kardeşlerim ümmetin icmasını veya müctehitlerin icmasını şer'i delil olarak kabul edenlerin bu hususta getirdikleri bir takım deliller vardır.
05:27Özellikle Allah-u Teala'nın şu sözünü delil getirirler.
05:33Nisa suresinin 115. ayetinde Rabbimiz şöyle buyurur.
05:40Kendisi için hidayet belli olduktan sonra kim Resul'e karşı çıkar ve müminlerin yolundan başka bir yola giderse
06:01Nuvallihi ma tuvallihi ve nuslihi cehennem vesaat mesira.
06:07Onu o yönde bırakırız ve onu cehenneme sokarız.
06:11O ne kötü bir yerdir buyuruyor Rabbimiz.
06:14Bu ayeti şu şekilde delillendiriyorlar.
06:19Diyorlar ki Allah-u Teala bu ayette müminlerin yolundan başkasına tabi olan kimseleri azapla tehdit etti.
06:30Dolayısıyla müminlerin yolundan başkasına tabi olmak haram olmaktadır.
06:39Onların yolundan başkasına tabi olmak haram olduğunda haram kılındığında onların yoluna tabi olmak da farz olur.
06:48Çünkü o iki yoldan başkası yoktur.
06:51Yani o iki yolun ortası da yoktur.
06:54Onların yoluna tabi olmanın vacip oluşundan dolayı ümmetin icmasının hüccet olması gerekmektedir.
07:04Çünkü bir şahsın yolu onun sözü, fiili ya da itikattan seçtikleridir.
07:12Bu sebeple ve yine ümmetin dalalette birleşmez hadisleriyle de ortaya çıkmaktadır ki
07:19bu ümmetin icması şer'i delildir diyorlar.
07:26Tabi bu ve diğer hadislerden getirdikleri delillere daha sonra değineceğiz ama
07:31önce delil olarak getirdikleri bu ayette onların iddia ettikleri şekilde bir delaletin olmadığına değinelim.
07:41İlk olarak kardeşlerim bu ayetin delaleti zannidir.
07:45Dolayısıyla ümmetin icmasının şer'i delil olduğuna dair delil olmaya uygun değildir.
07:53Çünkü o usulden olduğu için şer'i delil olduğu kat'i olan bir delille ispatlanmalıdır.
08:00İlk derslerimizde özellikle şer'i delil bahsini işlerken bu konuyu detaylı bir şekilde işlemiştik hatırlarsanız.
08:08Akaid ve usul dinin asılları olduğu için bunlarda mutlaka kat'i delil olması gerekir.
08:14Kat'i delil ise hem subutu hem de delaleti kat'i olandır.
08:20Bu hususta zannî delil yeterli olmaz.
08:24Oysa ki bu ayetin ümmetin icmasının şer'i delil olduğuna dair delaleti hiçbir şekilde kat'i değildir.
08:33Sadece zannî bir şekilde delalet edebilir.
08:36İkinci olarak ayette geçen hüda yani hidayet kelimesi şer'i hüküm demek değildir.
08:42Allah-u Teala'nın vahdaniyetine ve Muhammed sallallahu aleyhi ve sellemin nübüvvetine dair delil demektir.
08:49Çünkü usulde hidayet dalaletin karşılığıdır.
08:55Fer'i hususlara tabi olmaya hidayet denmez.
08:59Onlara tabi olmamak ise dalalet değildir.
09:03Fısk sayılır, günah sayılır.
09:05Müminlerin kendisine uymaları vacip olan müminlerin yolu tabiri ise onların kendisiyle mümin oldukları yoldur.
09:16O nedir?
09:17O da tevhiddir.
09:18Mübahta onların yoluna tabi olmak vacip olmaz.
09:21Ayrıca bu ayetin lüzul sebebi irtidat eden, dinden dönen bir adam hakkındadır denilmektedir.
09:29Dolayısıyla ayet irtidat eden, yani dinden dönme mevzu hakkında has bir ayettir.
09:35Müminlerin yolunun hepsini kapsamaz.
09:38Bu yönden de delil olmaya uygun değildir.
09:41Üçüncü olarak da bir şeyin nehyedilmesi, zıddının emredilmesi demek değildir.
09:46Yani bir şeyin haram kılınması, zıddını yapmanın vacip olması demek değildir.
09:51Dolayısıyla müminlerin yolundan başkasına tabi olmanın yasaklanması, nehyedilmesi, onların yoluna tabi olmanın emredilmesi manası değildir.
10:04Yani bu demek değildir.
10:06İşte bu üç yön ile ayetin ümmetin icmasının şer'i delil olduğuna dair delil olmaya uygun düşmediği gayet açıktır.
10:18Yani bu ayette ümmetin icmasının şer'i bir delil olduğuna dair bir delalet yoktur.
10:29Bu yönde bir delalet olduğu kabul edilse dahi bu kat'i değil zannidir.
10:34Ve zannî delil biraz önce de bahsettiğimiz gibi usulde hüccet olarak kabul edilmez.
10:40Kardeşlerim ümmetin icmasını şer'i delil olarak kabul edenlerin getirdikleri delillerden bir diğeri de sünnetten delillerdir.
10:49Mesela şu hadisleri delil olarak getirirler.
10:53Ümmetim hata üzere icma etmez hadisleri.
10:56Ümmetim dalalet üzere icma etmez, birleşmez hadisleri.
11:00Muhakkak ki Allah Muhammed ümmetini dalalet, dalalet üzere icma ettirmez hadisi.
11:06Müslümanların güzel gördüğü şey Allah katında da güzeldir hadisi.
11:12Kim cemaatten bir karış ayrılıp ölürse onun ölümü cahiliye ölümü olur hadisi.
11:19Ve bunlar gibi daha birçok hadis vardır.
11:22Bunlar ümmetin icmasının şer'i delil olduğuna dair delildir denler.
11:31Bunu iddia eden kimseler.
11:32Ancak kıymetli dostlar aynı şekilde bu zikredilen hadislerde ümmetin icmasının şer'i delil olduğuna dair delil olamazlar.
11:41Neden?
11:42Öncelikle bu hadislerin hepsi mütevatir derecesine ulaşmamış ahat haberlerdir.
11:48Yakın, yakınlık, kesinlik ifade etmezler.
11:52Dolayısıyla ümmetin icmasının şer'i delil olduğuna dair hücret olmaya uygun değildir.
11:58Çünkü şer'i delil olma meselesi usuldendir.
12:02Ve biraz önce zikrettiğimiz gibi ona delalet eden kat'i delilin olması kaçınılmazdır, zaruridir.
12:09Bunun için bu hadislerle ümmetin icmağına kat'i hüccet getirilmiş olmaz.
12:14Ancak bazı alimler şöyle demişlerdir.
12:17Derler ki bu hadisler her ne kadar her biri tevatür derecesine ulaşmamış olsa da aralarındaki ümmetin ismeti yani korunmuşluğu ortak teması, ortak manası birçok haberdeki varlığından dolayı mütevatirdir derler.
12:35Yani evet bu hadisler ahat haberlerdir ama tüm bu ahat haberlerin ortak bir manası var ki bu ortak mana mütevatirdir ve o da ümmetin topyekün ismet sıfatının var olduğu ümmette ve o ümmetin korunmuş olmasıdır diyorlar ve derler.
12:52Ancak bu hadislerin ortak manası ve teması ümmetin ismetine yani korunmuşluğuna delalet etmez.
13:00Sadece ümmetin birlikteliğine veya icmasına dair bir övgü ifade eder.
13:06Dolayısıyla bu hadisler ümmetin ismeti ve hatadan korunmuşluğu hakkında mütevatir bir delalet bu hadislerde kesinlikle söz konusu değildir.
13:15Ayrıca delil olarak zikredilen hadisler birkaç kısımdır.
13:19Mesela bir kısmı ümmetin delalet üzere icma etmeyeceğini belirten hadislerdir.
13:26Bunlar da icmanın şer'i delil olduğuna dair bir hücret yoktur.
13:29Çünkü delalet üzere birleşmemelerinin manası İslam'ı terk etmek üzere birleşmemeleri demektir.
13:37Yani ümmet İslam'dan dönmek üzere birleşmez.
13:41Allah-u Teala bu ümmeti İslam dinini terk etmek üzere birleşmekten ve ondan dönmekten korumuştur.
13:49Allah-u Teala'nın ümmeti dinden dönmekten korumuş olması onların icmasının şer'i delil olduğuna dair bir delil olamaz.
13:59Bir kısım hadisler bu şekildedir.
14:01Diğer bir kısım hadisler ise ümmetten hak üzere varlığını devam ettiren bir grubun olduğunu belirten hadislerdir.
14:08Hak ise hatanın zıttı değil batılın zıttıdır.
14:13Hakka bağlı olmak hatanın olmaması demek değildir.
14:16Bilakis batılın olmaması demektir.
14:19Böylece bu hadisler ümmetin hatada birleşmeyeceğine dair delil olmaya uygun olmazlar.
14:26Bu hadislerin bir kısmı da ümmetin hata üzere icma etmediğini belirten hadislerdir.
14:33İşte bu hadisler ise kardeşlerim zayıf hadisler, zayıf rivayetlerdir.
14:38Zira bu hadisin sahih olanının aslı şöyledir.
14:43La teçtemî ümmeti alâ dalâletin.
14:46Ümmetin dalâlet üzere birleşmez anlamındadır.
14:50Hadis bu şekildedir.
14:51Ancak başka bir rivayette alâ hatayn yani hata üzere şeklinde gelmiştir ki buradaki hata üzere kelimesiyle gelen rivayet ise zayıf rivayettir.
15:04Onun için bu hadislerle delil getirmeyi birçok alimler tenkit etmişlerdir.
15:09Mesela İmam Fahrur Razi şöyle der.
15:13Manevi tevatür iddiası gerçekten uzak bir iddiadır.
15:18Biz bu haberlerin toplamının tevatür derecesine ulaştığını kabul etmiyoruz.
15:23Zira bunun hakkında delil nedir?
15:25Çünkü kesin olarak sabit olan ortak tema sadece ümmete övgüdür.
15:31Bundan dolayı onlardan hatayı imkansız kılmayı gerektirmez diyor.
15:37Zira hadislerin tamamında hatanın onlar için imkansız olduğu açıkça geçmemiştir diye bu şekilde bu görüşü ve rivayetleri tenkit etmiştir.
15:49Aynı zamanda kıymetli dostlar bu hadisler Resulullah'ın içerisinde sonraki asırları zemmettiği başka hadislerle de çelişmektedirler.
16:00Mesela bunlara örnek olarak şu hadisleri verebiliriz.
16:04İnsanların en hayırlısı benim çağımda yaşayanlardır.
16:08Sonra onların ardından gelenler sonra da onların ardından gelenlerdir.
16:13Sonra yemin etmeden önce şahitlikte bulunacak, şahitlikte bulunmadan önce yemin edecek bir topluluk gelecektir buyuruyor Allah Resul.
16:23Yine başka bir hadiste daha sonra yalan yaygınlaşacak, onlardan birisi yemin etmesi istenmeden yemin edecek, şahitlik yapması istenmeden şahitlik yapar buyuruyor hadiste.
16:37Bunlar gibi hadislerin tamamı ümmetin hata üzere birleşmeyeceğine dair hadislerle ne yapmaktadır?
16:45Bu hadisler sonraki dönemlerin zemmine yani onların kötülenmesine delalet etmektedir.
16:55Bu da demektir ki o dönemlerde ümmette hata var olur.
16:59Zira onda yalan, ihanet ve benzeri var olur demektir.
17:03Bu da onların arasında sözü kabul edilmeyen kimselerin var olmasından dolayı icmalarının şeriata göre bir değerin olmadığına delalet eder.
17:14Bunun için o hadislerle ümmetin her asırdaki icmasının şer'i delil olduğuna dair delil getirilemez.
17:22Çünkü fesat ve yalanın yaygınlaşması sebebiyle sonraki asırlarda ümmetin icmasının herhangi bir sıhhati yoktur.
17:32Bunun için zikrettiğimiz önceki hadisler sadece Resulullah sallallahu aleyhi ve sellemin ve sahabelerin asrı olan ilk döneme hamledilirler.
17:43Ve sahabe radıyallahu anh'un dönemindeki ümmetin icmasına dair delil olmaya uygun olurlar.
17:51Daha sonraki dönemler hakkında delil olmaya uygun olmazlar.
17:55Velhasıl kardeşlerim ümmetin icmasının şer'i delil olduğuna dair getirilen deliller kat'i bir delil olmaktan uzaktır ve bu konuda delil olamazlar.
18:08Ümmetin icmasının şer'i delil olduğuna dair ortaya konulan delillerin dalalet yönü sakıt olunca yani düşünce müçtehitlerin icmasının şer'i delil olduğuna dair onlarla delil getirmek de evla babından, öncelik babından düşer.
18:27Neden? Zira kardeşlerim icma ancak bir asırdaki müçtehitlerin icmasıdır diyenler var.
18:36Bunu diyenler ve icma olarak müçtehitlerin icmasını kabul edenler zikrettiğimiz bu ayet ve hadisleri delil getirmektedirler.
18:47Ümmet ve müminler tabirleri o hadislerin biraz önce zikrettiğimiz hadislerin metinlerinde geçtiği halde ve o hadisler ümmetin icmasına delil olmaya uygun olmayınca elbette ki evla olarak öncelikli olarak müçtehitlerin icmasına da delil olmaya uygun olmazlar.
19:11Zira ümmetin müçtehitleri ya da ehli hal ve akt gibi tabirler o hadislerin metinlerinde zaten geçmiyor.
19:19Onlar ancak müminler kelimesinden ve ümmet kelimesinden alınmışlardır.
19:26Böylece ümmetin icması, hal ve akt ehlinin icması ve müçtehitlerin icması şer'i delildir sözleri reddolunur.
19:39Onlardan her bir icmanın şer'i delil olmadığı açığa çıkmaktadır.
19:46Aynı zamanda da bir asırdaki müçtehitlerin icmasının şer'i delil olduğunu söylemenin kıymetli dostlar somut bir vakası da yoktur.
19:58Mesela farz edelim ki bir asırda yaşayan tüm müçtehitler bir konunun hükmünde icma ettiler.
20:05Burada delil olan müçtehitlerin icması değil, müçtehidin içtihat ederken dayandığı kitap ve sünnetin naslarıdır.
20:15Zira her bir müçtehit kitap ve sünnetin naslarından içtihat eder.
20:20Bundan dolayı burada şer'i delil olan icma değil, kitap ve sünnettir.
20:26Yoksa müçtehitlerin icması değildir.
20:29Burada eğer böyle bir icma varsa bu icmanın gösterdiği şey bu içtihatın kuvveti ve doğruluğuna dair delil olur.
20:38Başka bir şey ifade etmez.
20:40Evet kardeşlerim, şer'i delil olarak itibar edilen icma ancak ve ancak sahabenin icmasıdır, başkası değil.
20:50Sahabeler dışında başkalarının icması şer'i delil olamaz.
20:56Şimdi gelin şer'i delil olarak itibar edilen icmanın sahabenin icması olduğuna dair delilleri zikredelim ve inceleyelim.
21:07İlk olarak sahabeler hakkında Kur'an'da ve hadislerde açık övgüler gelmiştir.
21:14Mesela Allah-u Teala şöyle buyurur, Muhammed Allah'ın Resulüdür.
21:21Beraberinde bulunanlar da kafirlere karşı şiddetli, çetin, kendi aralarında da merhametlidirler buyuruyor Fetih Suresi'nde Rabbimiz.
21:31Yine Tevbe Suresi'nde şöyle buyurulur, Öne geçen ilk muhacirler ve ensar ile onlara ihsan ile tabi olanlar var ya,
21:43işte Allah onlardan razı olmuştur, onlar da Allah'tan razı olmuşlardır.
21:50Allah onlara içinde ebedi kalacakları, altlarından ırmaklar akan cennetler hazırlamıştır, işte büyük kurtuluş budur buyuruluyor.
21:58Yine başka bir ayette, ganimet malları yurtlarından ve mallarından uzaklaştırılmış olan,
22:08Allah'tan bir lütuf ve rıza dileyen, Allah'ın dinine ve Resulüne yardım eden fakir muhacirlerindir.
22:17İşte sadık olanlar bunlardır.
22:19Daha önce de Medine'yi yurt edinmiş olan kimseler, kendilerine hicret edip gelenleri severler ve onlara verilenlerden dolayı içlerinde bir rahatsızlık hissetmezler.
22:32Kendileri ihtiyaç içinde bulunsalar bile onları kendilerine tercih ederler.
22:38Kim nefsinin cimriliğinden korunursa işte onlar kurtuluşa erenlerdir buyuruyor.
22:44Yine sahabelerin övüldüğü birçok hadisler de vardır.
22:48Peki bu övgüler neyi gösterir?
22:52Allah-u Teala'nın ve Resulullah sallallahu aleyhi ve sellemin bu övgüsü,
22:58onların sözüne itibar edilmesine ve onların doğruluklarının kesinleşmiş bir husus olduğuna delalet eder.
23:08Sadece övgü tek başına onların icmalarının şer'i delil olduğuna dair delil olmasa da onların doğruluklarının kesinleşmiş bir husus olduğuna delildir.
23:20Haklarında övgünün kat'i delille geldiği kimseler sadece sahabe radıyallahu anhumdur.
23:28İkinci olarak sahabe radıyallahu anhum Kur'an'ı cem edenler, hıfz edenler ve bize nakledenlerdir.
23:35Allah-u Teala zikri kesinlikle biz indirdik elbette onu yine biz koruyacağız buyuruyor.
23:43Onların naklettiği bu Kur'an Allah-u Teala'nın koruduğunun bizzat kendisidir.
23:50Dolayısıyla ayet Kur'an'ın nakli hususunda onların icmalarının doğruluğuna delalet etmektedir.
23:59Çünkü Allah-u Teala Kur'an'ın hıfzını yani korunmasını vaat etmiştir.
24:04Kur'an'ı indirildiği gibi cem edenler, hıfz edenler ve nakledenler de sahabelerdir.
24:12Dolayısıyla bu onların icmalarının doğruluğuna dair delil olmaktadır.
24:19Zira onlar Kur'an'ı hıfz ettiler, cem ettiler, kat'i yolla bize naklettiler.
24:25Böylece onlar Allah-u Teala'nın Kur'an'ın hıfzıyla ilgili vaadini yerine getirenler olmaktadırlar.
24:32Kur'an'ın hem hıfzı, cem edilmesi ve nakli sadece onların icmasıyla gerçekleşmiştir.
24:39Dolayısıyla ayet onların icmasının doğruluğuna dair kat'i delil olmaktadır.
24:45Üçüncü olarak da Saber radıyallahu anh'ın bir hata üzerinde icma etmeleri şer'en imkansızdır.
24:52Evet aklen imkansız değildir.
24:55Çünkü onlar masum değillerdir.
24:56Dolayısıyla onların sertler ve gruplar halinde hata yapmaları mümkündür.
25:00Böylece hata üzerinde icma etmeleri aklen imkansız değildir.
25:07Fakat hata üzerinde icma etmeleri şeriata göre imkansızdır.
25:13Çünkü onların icmalarında hata mümkün olsaydı dinde hata da mümkün olurdu.
25:19Zira bu dinin Muhammed sallallahu aleyhi ve sellemin getirdiği din olduğuna dair icmalarıyla bize nakledenler onlardır.
25:29Yani böylece biz dinimizi onlardan aldık.
25:32Onların icmasında hata mümkün olsaydı Kur'an'da da hata mümkün olurdu.
25:36Çünkü bu Kur'an'ı Muhammed sallallahu aleyhi ve selleme indirilenin o Kur'an'ın bizzat kendisi olduğuna dair icmaları ile bize nakledenler onlardır.
25:48Yani biz Kur'an'ı onlardan aldık.
25:51O halde dinde hata imkansızdır.
25:55Zira onun sıhhati hakkında kat'i delil getirilmiştir.
26:01Kur'an'da da hata imkansızdır.
26:03Onun önünden ve ardından Kur'an'a batılın girmeyeceğine dair kesin deliller gelmiştir.
26:10لَا يَعْدِهِ الْبَاطِلُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَلَا مِنْ خَلْفِهِ
26:15Ona önünden de ardından da batıl gelemez buyuruyor Rabbimiz.
26:20Dolayısıyla kardeşlerim sahabe radiyallahu anhumun hatada icma etmeleri şer'an, şeriata göre imkansız olmaktadır.
26:31İşte bu onların icmalarının şer'i bir delil olduğuna dair kat'i bir hüccettir.
26:40Buna binaen dinde ve Kur'an'da hatanın olmasının imkansız oluşundan dolayı
26:45sahabenin icmasında hatanın olmasının şer'en imkansız oluşu
26:51onların icmalarının şer'i delil olduğuna dair kat'i bir delildir.
26:57Bu ise sahabelerden başkalarının icmasında kesinlikle mevcut değildir.
27:02Ve ne onların zamanında ne de onlardan sonra da mevcut olmamıştır.
27:06Dolayısıyla sadece sahabenin icması şer'i delili olmaktadır.
27:11Diğer bir husussa sahabenin icmağı şer'i nas'ın kendisinden kaynaklanmaktadır.
27:18Zira onlar bir hüküm üzerinde ancak Resulullah sallallahu aleyhi ve sellemin sözü,
27:24bir sözü, fiili ve takririnden bir şer'i delilleri olduğunda icma ediyorlardı.
27:30Dolayısıyla onların icmaları bir delili keşfedendir, ortaya çıkarandır.
27:36Bu ise sahabe olmayanlar için söz konusu olamaz.
27:40Çünkü Resul sallallahu aleyhi ve selleme şahit olanlar sahabelerdir.
27:45Onların icmaları hüccettir ve bu icmadan başka icmalar hüccet değildir.
27:52Çünkü bir şeyin şer'i delil olması demek şari'nin hitabından olduğunun yani vahiyden olduğunun ortaya çıkarılması ve bir delili keşfediyor olması demektir.
28:08Sahabe efendilerimiz ise bir şey üzerinde ancak onun hakkında yanlarında rivayet etmedikleri bir şer'i delil olunca icma ediyorlardı.
28:19Böylece sahabenin icması sahabeye ait bir görüş olması vasfıyla değil, dikkat edin, bir delili keşfediyor olması vasfıyla şer'i delil olmaktadır.
28:31Zira sahabelerin görüşlerinin ya da içtihatlarının bir hususta ittifak etmesi şer'i delil sayılmaz.
28:38Görüşlerinden bir görüş üzerindeki icmaları şer'i delil sayılmaz.
28:42Bilakis bir hükmün şer'i hüküm olduğuna ya da bir vaka hakkındaki şer'i hükmün şu olduğuna dair icmaları şer'i delidir.
28:52Böylece sahabelerin muteber icması hükümlerden bir hükmün şer'i hüküm olduğuna dair icmasıdır.
29:02Zira o icma o hüküm için şer'i bir delilin olduğunu, delil rivayet edilmeden hükmün rivayet edildiğini gösterir.
29:11Yani onlar delilini rivayet etmeksizin hükmü rivayet ediyorlar ve bu hükmün Allah Resulünden olduğu hakkında icma ediyorlar.
29:21Böylece sünnetten olan ancak rivayet edilmeyen bir delili ortaya çıkarıyor, keşfediyor olmaktadırlar.
29:30Çünkü bir delili keşfetmek ancak Resul sallallahu aleyhi ve sellemi işiten, gören kimseyle söz konusu olabilir.
29:38Delil keşfetmek onu rivayet eden kimseyle değil onu nakleden kimseyle olabilir.
29:46Nakletmek nasrı direkt sahibinden almaktır.
29:50Rivayet etmek ise nasrı rivayet edenden almaktır.
29:54Dolayısıyla bir delili keşfetmek ancak nakleden tarafından olabilir, rivayet eden tarafından olamaz.
30:03Bu ise Resulullah'a şahit olanlar onlar olduğu için ancak sahabe radiyallahu anhumda mevcuttur.
30:12Onlar dışında kimse de bu durum söz konusu değildir.
30:16Onun için ümmetin icma ya da müştehitlerin icması bir delili keşfeder denilmez.
30:23Ne denir?
30:24Ümmetin icması bir delile dayanır denilir.
30:28E o zaman da onların icması değil dayandıkları delil hüccet olur.
30:33Ama sahabelerin icması bir delili keşfeder ortaya çıkartır.
30:37İşte kıymetli dostlar bu hususlar sahabenin icmanın şer'i bir delil olduğuna dair kat'i hüccettirler.
30:46Sahabenin icmasında hataya düşmelerinin şeriata göre imkansız oluşundan dolayı bu onların icmasının şer'i hüccet olduğuna dair delil olarak yeterlidir.
30:58Ve bu da kat'i bir delildir.
31:00Başkalarının icması hakkında böyle kat'i bir delil yoktur.
31:04Çünkü asıl olan mucize ile teyit edilmiş Resul'den başka birisinin sözüne başvurmamaktır.
31:12Çünkü ondan başkası için hata ve yalanın yolu açıktır.
31:16Sadece o korunmuştur.
31:17Fakat sahabe radıyallahu anh'un icmasına dinin sıhhati ve Kur'an'ın korunması bağlı kılınmıştır.
31:26Dolayısıyla bu dinde hatanın imkansız oluşu ve Kur'an'da hatanın imkansız oluşu sebebiyle onların icmalarında hatanın imkansız olmasını gerektirmektedir.
31:39Sahabenin icmasının hatadan korunması onların sahabe oluşlarından da kaynaklanmaz.
31:45Zira nebilerin dışında dediğimiz gibi masum hiç kimse yoktur.
31:48İcmalarının hatadan korunması ancak dinin hatadan, Kur'an'ın kendisine batılın gelmesinden korunmasından kaynaklanmaktadır.
32:00Bu aynen tebliğde hatadan korunmanın Resullerin, Nebilerin hatadan korunmalarını gerektirmesi gibi bir delildir.
32:10Aynı şekilde kendilerinden aldığımız dinin hatadan korunması onların icmalarının hatadan korunmasını gerektirir.
32:20Bunun için icmalarında hatanın imkansız oluşundan dolayı sahabenin icması hüccet olmaktadır.
32:28Zira sahabenin icmasında hata imkansız olmasaydı, onların Kur'an'dan bir şeyi gizlemek ya da Kur'an'a ondan olmayan şeyler katmak üzerinde icma etmeleri de mümkün olurdu.
32:42Yani Kur'an'ı arttırmaları veya eksiltmeleri mümkün olurdu.
32:46Resul sallallahu aleyhi ve selleme yalan isnadında icma etmeleri mümkün olurdu.
32:52Kur'an'dan olmayan bir şeyi Kur'an'dandır diye nakledilmesi hatasına düşmeleri mümkün olundu.
32:59Dinden bir şeyi gizlemeleri ya da dinden olmayan bir şeyi dine katmaları, İslam'a katmaları mümkün olurdu.
33:06Bunların hepsi de dinin sıhhatinin kat'i delil ile kesinleşmiş olmasından dolayı imkansızdır.
33:14Kur'an'a önünden ve ardından batılın gelmemesinin kesinleşmiş olmasından dolayı da bu imkansızdır.
33:22Dolayısıyla sahabe radiyallahu anh'ın dinden ve Kur'an'dan bize naklettikleri hususta icmalarında hatanın imkansız olması zaruridir.
33:33Bundan dolayı da onların icmaları şer'i delildir.
33:37Sahabe radiyallahu anh'ın kendilerine arz edilen bir mesele hakkında Kur'an veya sünnetten bir nas rivayet etmeyip
33:45bu mesele hakkında şer'i hüküm şudur dediklerinde bu onların bir bütün halinde hepsinin icması olmuş olur.
33:56Bu onların Resulullah'tan rivayet etmeseler de hepsinin bildiği ancak rivayet edilmeyen bir hadise dayandıkları anlamına gelir.
34:07Bu icmalarının bir yöndür.
34:09Diğer bir yönü ise sukuti icma olarak isimlendirilen icmadır.
34:13Bu ise sahabeden bazılarının bir mesele hakkında şer'i hüküm beyan etmesi karşısında diğerlerinin sukut etmesi şeklinde gerçekleşir.
34:22Yani onlardan bazılarının ortaya koyduğu hükmün doğruluğunu diğerlerinin sukut ederek onaylamış olmasıdır.
34:30Ve işte bu şekilde şer'i bir delil ortaya çıkmış, şer'i bir delil keşfedilmiş ve delil getirilmiş olur.
34:39Ve alimlerin tümü de sahabelerin icmalarının şer'i bir delil olduğunda ittifak etmişlerdir.
34:45Ve birçok hüküm sahabelerin icmasına dayanarak verilmiştir.
34:51Rabbim hepsinden razı olsun ve bu dini bizlere sapasağlam bir şekilde ulaştıran,
34:57canları pahasına bu dini koruyan, hem Kur'an'da hem Tevrat ve İncil'de övülen sahabe efendilerimize her birimizi komşu eylesin.
35:05Evet kıymetli kardeşlerim, böylelikle bugün de bize ayrılan sürenin sonuna geldik.
35:12Bir dahaki dersimizde şer'i delillerden dördüncüsü olan kıyas konusunda buluşmak üzere.
35:20Hepinizi Allah'a emanet ediyorum.
35:22Esselamu Aleyküm ve Rahmetullahi ve Berekatuhu.

Recommended