- 22 hours ago
Akide ve Şer'i Hüküm Arasındaki Fark
Category
📚
LearningTranscript
00:00MÜZİK
00:30Rabbis şahli sadri ve yesirli emri vahlu uqtaten min lisaniyev gav kavli sadakallahu lazim
00:37Değerli kardeşler hepiniz tekrardan hoş geldiniz.
00:41Yüce Rabbimiz bu sohbetimizi hayırlara vesile kılsın inşallah ve teala.
00:47Değerli kardeşler Allah'ın izniyle bu akşam iman ve amelden bahsedeceğim.
00:51Ve diğer adıyla akide ve şer'i hükümler arasındaki farkı izah etmeye çalışacağım.
01:01Malumunuz daha önceki sohbetlerimizde akideye dair birçok şey ifade ettik.
01:08İnşallah bugün biraz daha bunu teferruatlandırıp ve şer'i hüküm ile arasındaki ilişki ve farkı
01:14ortaya koymaya çalışacağım.
01:19Ancak bugünkü sohbetimiz sohbetten ziyade belki biraz ders niteliğinde mahiyetinde olacak.
01:26Çünkü ister istemez bir takım fıkhi ve usule dair kavramlardan bahsedeceğim.
01:33Dolayısıyla inşallah ve teala dikkatinizi toparlamanızı rica ediyorum.
01:36Evet, daha önce akideyi şöyle tanımlamıştık.
01:43Akide, insan hayat ve kainatın öncesine dair, insan hayat ve kainatın sonrasına dair
01:53ve bu dünya hayatının öncesi ile ve sonrası ile arasındaki ilişkiye dair külli, bütüncül fikirdi.
02:05Bu, bütün akideler için genel bir tanımdı.
02:11İslam akidesi bu tanıma göre nasıl izah edilebilir ki halk arasında ament olarak bilinen meseleyi
02:20bu tanım ile nasıl izah edebiliriz?
02:25İslam akidesine göre, insan hayat ve kainatın ötesinde bunları var eden bir yaratıcı var.
02:34Ve bu yaratıcı Allah subhanahu ve teala'dır.
02:37İnsan hayat ve kainatın sonunda bir olay var, bir vaka var.
02:43Bu da kıyamet günüdür.
02:46Bu dünya hayatının öncesi ile olan ilişkisi, yani biz insanların yaratıcı ile olan ilişkimiz nedir?
02:55Onun yaratıcı, bizim ise yaratık, mahluk oluşumuz.
03:00Ve onun ilah ve Rab, bizim ise onun kulu oluşumuzdur.
03:06Dolayısıyla insan hayat ve kainatın ötesinde yaratıcı ve ilah olan Allah'tan
03:13inandığımız, varlığına inandığımız melekler aracılığıyla
03:17ve meleklerin de vahiy ve kitapları rasullere iletmesi, rasullerin de Rabbimizin buyruklarını bize iletmesi hususu var.
03:30Yani Allah, melek, rasul ve kitaplara iman vakamız bu tanım ile bu şekilde ölçtürebiliyoruz.
03:39Herkese bizim bu dünya hayatı ile sonrası ile olan ilişkimiz ne?
03:44Bu dünya hayatında Allah'tan gelen nizam ile, Allah'tan gelen vahiy ile hayatımızı düzenleyip düzenlemediğimize göre
03:54kıyametten sonra hesaba çekilme vakamız vardır.
03:59Ve hesapın neticesinde ya Allah'ın razı olduğu kullardan olup cennet ile mükafatlandırılacağız
04:05ya da Allah'ın razı olmadığı gadaplandırığı kullardan olup cehennem ile cezalandırılacağız.
04:13İşte İslam akidesinin özü bu.
04:16Bu anlamda İslam akidesi ile kastımız yani bu olmakla birlikte
04:23akide kelimesinin tanımına da baktığımızda, köküne baktığımızda, sözlük, lügat anlamına baktığımızda
04:30akt kökünden gelir.
04:33Yani kalbin üzerinde düğümlendiği şey manasındadır.
04:38Kalbin üzerinde düğümlendiği şey ne demek?
04:40Kalbin onu kuşatması, onu kabullenmesi, onu tasdiklemesidir.
04:47Bu yönüyle akide ve iman aynı şeydir.
04:51İman kelimesi de, yani eman kökünden gelip, lügat veya sözlük anlamıyla
04:57işte doğrulamak, tasdiklemek manasına gelir.
05:02Dolayısıyla sözlük itibariyle akide ve iman anlam bütünlüğüne sahiptirler ve birbirlerinin yerine de kullanılabilirler.
05:13Bu bağlamda iman için getirilebilen başka bir tanım daha var.
05:17O da, inanılması istenilen hususla alakalı, kesin bir delille yapılan tasdiktir.
05:26İman, vakasına uygun, vakasına mutabık, kesin bir delille yapılan tasdiktir.
05:36Dolayısıyla imanda iki unsur ön plana çıkmakta.
05:40Biri, inanılacak olan hususla alakalı delilin olması.
05:45İkincisi, o delile binen onu tasdiklemektir.
05:51Eğer delil kat'i ise tasdik halinde iman gerçekleşir.
05:59Eğer delil kat'i ve kesin niteliğinde değilse, o zaman onu tasdiklemek mücerret, salt bir tasdik olur.
06:09Buna iman ya da itikat denilmez.
06:13Onun için, iman edilecek olan hususa dair ya da bir meselenin imani bir mesele olması için,
06:22ya da imani bir mesele ise onu tasdiklemek için, o delile, kat'i bir delile ihtiyaç vardır.
06:30Ve kat'i delil bulunduğunda buna tasdik gerektirecektir.
06:36Tasdik edildiğinde iman gerçekleşmiş olur.
06:40İmanın vakası bu.
06:41Şer'i hükme gelince, yani bizlerin davranışlarımıza yön veren, davranışlarımız için ölçü olan şer'i hükümler,
06:53yani İslami hükümlere geldiğimizde, baktığımızda, İslami hükümler, şer'i hükümler şöyle tanımlanır.
07:00Şer'inin, şer'i kim?
07:03Allah'ın kanun koyucu olan Allah'ın, biz insanların, biz kulların fiillerine yönelik,
07:12davranışlarına yönelik olarak hitabıdır.
07:16Allah'ın, biz kulların fiillerine yönelik hitabı da üç farklı şekilde olur.
07:23Bu hitap ya bir taleb içermektedir, bu hitap ya bir muhayyerlik içermektedir,
07:32ya bu hitap ise var olan hükmü vaaz etmektedir.
07:38Yani bu tanımı biraz daha açacağım inşallah bir takım örneklerle ama,
07:43şer'i hüküm, şer'inin, yani Allah'ın, biz kulların fiillerine yönelik olan hitabıdır dedik.
07:51Dediğim gibi, Allah-u Teala, biz kulların fiillerine, davranışlarına yönelik hitabı ise,
07:58üç farklı, üç ana gruba ayrılır.
08:01Birincisi, Allah-u Teala, bazı fiilleri yapmamızı talep eder.
08:07Allah, bir takım fiilleri gerçekleştirmemizi, yapmamızı talep eder.
08:12Bunlar, eğer bu talep kesin bir talep ise, bu İslam hukukunda, İslam fıkhında farz ya da vacip ismini alır.
08:23Eğer Rabbimizin talebi kat'i değilse, salt bir talep ise, bu talep fıkıhta, nafile, sünnet, mendup, müstehap olarak tanımlanır.
08:37Eğer Rabbimizin fiili terkin etmeyelik bir talebi varsa, ve bu talep kesinse, haram.
08:49Eğer Rabbimizin terkin talebi kesin değilse, bu mekruh olur.
08:56Mekruh olarak tanımlanır.
08:58Eğer Rabbimiz bir şeyi yapıp yapmama noktasında, bizi muhayyer, serbest bıraktıysa, buna da mübah diyoruz.
09:06Yani, dolayısıyla Rabbimiz, biz kulların fiillerine yönelik, beş farklı hitapta bulundu.
09:15Yapmamızı kesinlikle emrettiği şeyler farz ya da vacip.
09:19Dolaylı olarak istedikleri emrettiği şey, sünnet, mendup, nafile.
09:23Terkin'i kesin bir şekilde talep ettiği hususlar, haram.
09:27Terkin'i dolaylı bir şekilde talep ettiği hususlar, mekruh.
09:31Mekruh, yapıp yapmama konusunda, bizi muhayyer bıraktığı hususlar ise, mübahı ifade eder.
09:39Dolayısıyla şerih hüküm, biz kulların fiillerine yönelik olarak Rabbimizin hitabıdır.
09:45Bunlara fıkıhta, teklifi hükümler de denir.
09:49Teklifi hükümler.
09:51Bunun dışında, Rabbimizin vaazi hükümleri de vardır.
09:55Yani söz konusu olan bir talebinin kendisiyle gerçekleştiği, bütünleştiği hususlar vardır.
10:04Bunlar nelerdir?
10:06Sebep, şart, mani, azmet ruhsat, sıhhat ve butlan.
10:12Yani bunlar da kendi içerisinde beşe ayrılır.
10:16Şimdi bunu bir örnek üzerinde ifade edersek, hayır olur.
10:20Allah s.a.v. defa eten yerde, değil mi?
10:25Vakî musalah diyor.
10:27Namazı kılınız.
10:28Ve namazı kesin bir tale bile talep etmiştir ki,
10:32namaz, inanan biz kullar için farziyet ya da vacibiyet ifade eder.
10:38Şimdi, teklifi hükümlerden namaz, farz.
10:43Öğlen namazı düşünelim.
10:44Öğlen namazının kılınabilmesinin gerekçesi, sebebi nedir?
10:50Bakın, öğlen namazı, şimdi güneş tam tepedeyken,
10:56batıya doğru, sağa doğru meyletmediği müddetçe,
10:59öğlen namazının farziyeti vuku bulmuyor.
11:02Dolayısıyla, öğlen namazının farziyetini vuku bulabilmesi için,
11:06sebebin gerçekleşebilmesi için ne olması lazım?
11:09Onun tepe noktasından sağa doğru, doğru meyletmesi lazım.
11:14İşte bu, öğlen namazı için sebep teşkil eden bir husustur.
11:18Yani, o vaka gerçekleşmeden, o namazın vücubiyeti de gerçekleşmiyor.
11:26Namaz için şart nedir?
11:29Malumunuz.
11:30Abdest, abdest, namaz için şarttır.
11:35Mani, vazihükümlerden mani, namaz için mani nedir?
11:40Namaz için mani nedir?
11:42Abdestsizlik ya da necasettir, değil mi?
11:45Necaset olduğu zaman, namaz kılmaya manidir.
11:50Veya, işte ikinci, dördüncü husus ise, ne demiştik?
11:55Azimet ve ruhsat meselesi.
11:58Ruhsat nedir?
11:59Namaz için, üzerine yine örnek verecek olursak,
12:02Örneğin, ayakta duramayacak kadar rahatsız olan, hasta olan biri için ruhsat nedir?
12:08Oturarak kılabilmesi.
12:10Oturarak dahi kılamıyorsa, işte yatarak kılabilmesidir.
12:13Son olarak da vazihükümlerden, işte sıhhat, fasit ve butlan meselesi ise,
12:21O amelin kendi şartlarını sağlıyorsa, yani o amel için gereken rükünlere uyuluyorsa, o amel sahih olur.
12:32O amellerin esasi rükünlerinden biri dahi eksik olması halinde ne olur?
12:37O amel batıl olur.
12:39Yani namaz için vermiş olduğumuz örnekte, vazihükümlerin durumu daha iyi anlaşılmış olur.
12:47Neymiş vazihükümler?
12:48Sebep, şart, mani, azimet, ruhsat, sıhhat, fasit ve butlan meselesi.
12:57Şerihükümler için de bu kavramlar tanımlamış olduk.
13:03Şimdi, şerihüküm bu.
13:05Akide de tanımladık.
13:06Şerihüküm, amellerimize yönelik olan Rabbimizin hitabıdır.
13:11Yani Allah subhanahu ve teala, işte namazı kılınız.
13:14Ya da sizin için işte alışverişi helal kıldık, faizi haram kıldık.
13:19Değil mi?
13:20Zinaya yaklaşmayınız.
13:22Ölçüp tarttığınıza doğru bir şekilde ölçün tartın.
13:25Ya da işte, ey hanımlar, örtünüzü başınızdan aşağı salın.
13:30Bakın bunlar Rabbimizin, biz kulların fiillerine yönelik olan hitaplarıdır.
13:36Ve davranışlarımızı düzenler.
13:39Yani bazı hitapları dediğim gibi yapmamız gerekiyor ki namaz, oruç, hac, zekat gibi.
13:45Bazı davranışlardan sakınmamız gerekiyor.
13:47Değil mi?
13:48Hırsızlık, yalan, dolandırıcılık ya da işte içki veya zina.
13:52Değil mi?
13:53Bunlar Rabbimizin hitapları.
13:54Neyle alakalı?
13:55Biz kulların fiillerine yönelik olan hitabıdır.
13:59Ama bazı hususlar vardır ki, ne diyor Allah-u Teala?
14:03Onların varlığını tasdik etmemizi talep ediyor.
14:06Yani onlara iman etmemizi istiyor.
14:09Ne diyor?
14:10Ya yühellezine amanu, eminu billah ve resulihim.
14:14Değil mi?
14:15Şimdi Allah'a ve resulüne iman etmek.
14:18Ya da işte meleklere iman etmek.
14:20Ya da cennet ve cehennemin varlığına iman etmek.
14:22Bak burada tasdik var.
14:25Onun var olduğunu tasdikliyorsun.
14:27Onunla ilgili herhangi bir amel gerçekleştirmiyorsun.
14:31Dolayısıyla,
14:33İhtikada dair olan hususlar tasdik,
14:36amele dair hususlar ise,
14:39icabınca hareket etmeyi gerektirir.
14:42Allah-u Teala,
14:43bir şeyi tasdiklememizi istiyorsa,
14:46onu tasdiklememiz,
14:48bir şeyi yapmamızı emrediyorsa ya da men ediyorsa da,
14:51ona göre fiiliyatta ve davranışlarda bulunmamız gerekmektedir.
14:55Evet,
14:57yani genel anlamda akide ve şerif hükümün vakaları bu,
15:01aradaki fark bu.
15:03Şimdi aradaki farkın detayları var.
15:06Önce şunu ifade edeyim.
15:09Şimdi bir şey,
15:11eğer İslam'dan olduğu iddia ediliyorsa,
15:15o şeyin İslam'dan olduğuna dair,
15:18delil ortaya koymak lazım.
15:21Bakın,
15:22İslam adına konuşuyorsak,
15:25İslam adına delil ortaya koymak zorundayız.
15:28Yani insanların,
15:29kendi beşeri görüşleri,
15:32kendi zanları,
15:33kendi tahminleri,
15:34kendi temenileri,
15:36İslam olamaz.
15:39İslam'dan söz ediyorsak,
15:41bu şey İslamidir dediğimizde,
15:44İslami olduğuna dair delil getirmemiz lazım.
15:47Peki bir şey,
15:48İslami olması neyle sağlanır?
15:52Neyle tespit edilir?
15:53Bir,
15:54onun Kur'an'da geçmesi lazım.
15:57İki,
15:57sünnete geçmesi lazım.
15:59Yani İslam dediğimiz şey,
16:00Kur'an ve sünnetten oluşur.
16:02Dolayısıyla,
16:03Kur'an'da ve sünnette olmayan bir şey,
16:07bu anlamda İslami değildir.
16:09Ha,
16:10Kur'an ve sünnet,
16:13biz insanların,
16:14kendisiyle amel edeceği,
16:16kendi yaşam tarzları ile davranışları için,
16:19şerif hüküm olarak kabul edeceği,
16:22iki kaynak daha sunuyor.
16:23Yani bunlar,
16:24Kur'an'dan ve sünnetten kaynaklanan iki kaynaktır.
16:29Bunlardan biri,
16:30sahabenin icması.
16:32Yani,
16:33sahabenin,
16:33topyekun olarak,
16:36bir tanesini dahi muhalefet etmeksizin,
16:38üzerinde hemfikirlik sağladıkları husus.
16:42Buna sahabenin icması diyoruz.
16:43Çünkü,
16:44Allah İslami'ın ve sünneti olan onları Kur'an'da övmüştür.
16:47Çünkü,
16:47onların,
16:48batıl bir şey üzerinde icma etmeleri de,
16:52aklen de,
16:53mümkün değildir.
16:55Diğer bir husus ise,
16:57şer'i,
16:58kıyas dediğimiz mesele.
16:59Yani Allah s.a.v. gerek kitabında ve gerekse Resul Aleyhisselatü Vesselam'a manen vahyetmesiyle Resul'den sünnet olarak ortaya çıkan husus değil mi?
17:13O hususların içermiş olduğu bir illet varsa yani o hükmün inmesinde, o hükmün var olmasında sebep teşkil eden, aslında sebep farklı bir kavramdır ama Türkçe'de ancak bununla belki ifade edebiliyoruz.
17:29O hükmün var olması için ki o husus illet olarak tabir edilir, o husus başka bir meselede de vuku bulursa o illet, illet kıyasıyla ortaklığından dolayı aynı hüküm sonradan ortaya çıkan meselede intibat edilir.
17:48Buna da şer'i kıyas deniliyor.
17:51Dolayısıyla biz insanların kendisinden veya kendilerinden hüküm aldığımız dört kaynak olmuş olur.
17:58Esas da ikidir, yani Kur'an ve sünnettir ama Kur'an ve sünnet sahabenin icmasından da hüküm alabileceğimizi, almamız gerektiğini ifade ediyor ve şer'i kıyas ile de hükme ulaşabileceğimizi ifade ediyor.
18:13Dolayısıyla Kur'an, sünnet, sahabe icması ve şer'i kıyas biz insanlar için, inananlar için şer'i hüküm kaynağını teşkil etmektedir.
18:28Evet, dedik bir şeyin İslami olduğunu ifade etmek için bu şey kesinlikle delile ihtiyaç duyar.
18:38Dolayısıyla burada biraz da delil kavramına değinmek istiyorum.
18:43Delil, esas itibariyle ya akli olur ya da nakli olur.
18:52Akli delile örnek verecek olursak, hatırlayınız, bizler Allah subhanahu ve teala'nın varlığına aklen iman etmemiz gerektiğini ifade ettiğimiz o sohbette şu örnek vermiştik.
19:06Şunu söylemiştik, demiştik örneğin, kainat sınırlıdır, değil mi?
19:14Kainat sınırlının vakasına nasıl varmıştık?
19:17Kainat gök cisimlerinden oluşur.
19:19Ay, güneş, yıldızlar, gezegenler bunlar kainatı meydana getiriyor.
19:25Bu her bir cisim kendi içerisinde sınırlı olduğundan dolayı bu sınırlıların oluşturacağı büyük kümede dolu olarak sınırlı olacaktır.
19:37Sınırlı olan bir şey sonradan olmadır.
19:42Yani ezeli değildir.
19:46Ezeli olmayan ve sonradan olan bir şey yaratılmıştır.
19:49Dolayısıyla bunları var eden bir yaratıcının olması kaçınılmazdır.
19:56Bakın, böylesi bir tefekkür, böylesi bir düşünme nedir?
20:01Aklı olarak bir delil ortaya koymaktır.
20:05Aklı deliline örnek olarak bunu verebiliriz.
20:08Aklın bir şeyi algılaması, bir şeyi anlaması, fahmetmesi, akli delil ile karıştırılmaması lazım.
20:15Aklı delil, insanların delil olarak, yani insanın aklını ikna eden, akla uygun olarak bir şeyin ispatını sağlamak içindir.
20:28Diğer delil türü nakli delil.
20:31Yani aklen iman etmiş olduğumuz, işte Allah'ın kitabı ve bu kitabı bize getiren Resul Aleyhisselatü Vesselam'ın kendisinin, kendisinden bize gelen haberler, nakledilmek suretiyle bize ulaşan bilgi ve haberler ise bizim için nakli delil niteliğindedirler.
20:50Şimdi, akli delil sadece Allah subhanahu ve teala'nın ve onun kitabı Kur'an-ı Kerim'in ve onu getiren Muhammed Aleyhisselatü Vesselam'ın varlıklarına dair ortaya koymada, inanmada geçeliği olan bir delildir.
21:07Ondan sonra, iman gerçekleştikten sonra bizler artık iman etmiş olduğumuz Rabbimizden gelen onun kitabı ve o kitabı bize anlatan, açıklayan, tefsir eden, pratik eden Allah Resulü Aleyhisselatü Vesselam'ın söylediklerine artık iman ettiğimizden dolayı artık teslim olma durumumuz var.
21:26Yani artık ondan gelen bilgiyle, haberle, delille ne yaparız? Kendi hayatımızı tanzim ederiz, düzenleriz.
21:34Dolayısıyla, nakli delilin vakası bu. Kur'an ve sünnettir nakli deliller.
21:41Şimdi dediğim gibi, bir şeyin İslam'dan olabilmesi için nakli delillerde geçmesi gerekiyor.
21:47Ya Kur'an'da ya da sünnette. Ya da Kur'an ve sünnetin işaret ettiği sahabe icması ve şer'i kıyasla bulunması gerekmektedir.
22:00Şimdi, nakli delillerin vakasına biraz da eğildiğimizde, biliyorum konu konuyu açıyor ve belki kavramlar üst üste biniyor.
22:11Onun için sohbetten ziyade biraz ders şeklinde geçiyor.
22:16İnşallah-u Teala dikkatimizi dağıtmamaya devam edelim.
22:21Evet, şimdi nakli deliller açısından da şöyle bir izahat kaçınılmazdır.
22:28Şimdi nakli delil derin gibi, esas Kuran ve sünnet.
22:32Dolayısıyla nakli delilere baktığımızda,
22:34Bir, subutu kat'i, manaya deleti kat'i.
22:40Ne demek bu?
22:42Subut açısından, yani Allah Subhanehu ve Teala'dan olduğuna dair kat'ilik vasfını taşıması lazım.
22:51Allah-u Teala'dan olduğuna dair kat'i nakli deliller nelerdir?
22:55Bir, Kur'an-ı Kerim'dir.
22:57Değil mi? Kur'an-ı Kerim'in bütünüdür.
23:00İkincisi, bize mütevatir bir şekilde ulaşan sünnettir.
23:06Kur'an-ı Kerim'de mütevatir bir şekilde bize ulaşmıştır.
23:11Herkese sünnetin bir kısmı da veya az da olsa bir kısmı da yalanlanması mümkün olmayan bir topluluk tarafından verdiği veya bize ulaştırdıkları haber olduğu için,
23:24onların da Allah Resulü'den olduğu kesindir.
23:28Dolayısıyla Allah Resulü Aleyhisselatü Vesselam'da kendi heva ve hevesine göre hüküm vermediğine göre,
23:35veremeyeceğine göre, manen vahiy ile konuştuğuna ve hareket edine göre,
23:40mütevatir bir şekilde bize ulaşan haberler de subut açısından kat'ilik ifade eder.
23:46Evet, şimdi subut açısından kat'ilik ifade eden Kur'an-ı Kerim ve mütevatir hadistir.
23:53Dolayısıyla subut açısından kat'i, manaya deret açısından kat'i de olabilir, manaya deret açısından zann'i de olabilir.
24:02Örneğin, Allah Resulü Aleyhisselatü Vesselam'da namazı kılınız.
24:06Evet, Kur'an'da geçmekte, yani subut açısından kat'i bir delildir ve ifade ettiği şey de nettir, kat'ilik ifade eder.
24:15Ya da, işte zina haramdır, faizin haram kılınması.
24:21Bunlar hem subut açısından kat'idir, hem manaya deret açısından, yani içerdikleri anlamda açık ve nettir.
24:29Ama subut açısından kat'i olup, mana açısından zann'i taşıyan hükümler de vardır.
24:36Yani ayetlerin, mesela bazı ayetler birden fazla anlama gelebilir.
24:41İçtihat etme neticesinde bir ayetten birden fazla hüküm çıkartılabilir.
24:47Niye birden fazla hüküm çıkartılabiliyor?
24:50Çünkü mana itibariyle birden fazla manaya gelebiliyor.
24:54Hani hepinizin bildiği bir örnek.
24:56Örneğin, kadınlara dokunduğunuzda, değil mi, abdest alınız.
25:00Şimdi buradaki dokunmayı, bazı alimler sadece fiziki olarak, dokunma olarak algılamış, öyle yorumlamışlardır.
25:10Bazı alimler bunu mecazi olarak, yani cima olarak değerlendirmişlerdir, değil mi?
25:17Buradan dolayısıyla manaya derette zann olduğundan dolayı birden fazla anlama gelebiliyor.
25:23Veya, mesela kadınlar boşandığında üç kur beklesinler, ayeti var.
25:29Şimdi buradaki kur kelimesi ile iki anlam kastedilebiliyor.
25:34Yani bir kadının temizlik süresi veya bir kadının haizli olduğu süre.
25:42Şimdi siz hangi, işte diyelim ki temizlik halini alırsanız çıkaracağınız süre farklı olur.
25:50Kadının işte iddetli haizli halini alırsanız, boşanan kadının tekrar elinebilmesi için geçeli olan süreyi farklı tayin etmek zorunda kalırsınız.
26:02İşte biri üç ay der, biri üç ay on gün der.
26:05Böyle farklı miktarda zamanlar çıkabiliyor.
26:09Bu nedir?
26:09O naslın, o ayetin manaya deretinde zan olduğundan dolayı.
26:15Evet, yani subutu kati, manaya dereti kati ya da manaya dereti zanni delilersiz konusu olabiliyor.
26:22Herkese, işte bunların dışında kalan, yani Kur'an-ı Kerim ve mütevatir hadisler dışında kalan diğer bütün hadisler, subut açısından zannidirler.
26:34Zan ifade ederler.
26:36Yani onların içerisinde binde bir, milyonda bir ya da işte trilyonda bir dahi olsa yanlış olabilme ihtimalleri vardır.
26:45Dolayısıyla orada subut açısından zan taşıyorlar.
26:48Subut açısından zan taşımakla birlikte manaya derete bazen katilik vardır.
26:54Manaya deretinde demin vermiş olduğumuz örnekte olduğu gibi zannilik olabiliyor.
26:59Dolayısıyla bunu niye ifade ediyorum?
27:01Şunun için, hani dedik ya akideye getirilecek olan delillerin kat'i olması gerekiyor.
27:07Yani subut açısından da manaya delaletleri açısından da kat'i olması lazım ki kesin tasdik gerçekleşebilsin ve onun inkarı ya da ondaki tereddüt kişiyi küfre götürebilsin ya da küfre götürüne dair hüküm verilebilsin.
27:27Onun için itikatle alakalı, akaitle alakalı meselelere de net olmak durumdayız.
27:36Akideyle alakalı hususların delili kesin ve kat'i olmak zorundadır.
27:41Bunu kendi aklımızla mı ifade ediyoruz? Yok.
27:47Bunu birçok Rabbimizin ifade ettiği ayetlerden yola çıkarak görüyoruz.
27:53Örneğin Allah subhanahu ve teala'nın işte imana dair hususlarda, akideye dair hususlarda şu iki kelimeyle ifade etmiştir.
28:06Burhan ve sultan kelimeleri.
28:09Yani burhan ve sultan kelimeleri kat'i delil anlamındadır.
28:14Ve bu kelimeleri daha çok akidevi meselelerde, taksiklenmesi istediği hususlarda kullanmıştır.
28:24Bunun alakalı birçok ayetler ama ben iki üç tanesini malen size okuyayım.
28:32Amaç hasıl olur inşallah.
28:34Örneğin Mü'minin suresinin 117. ayetinde
28:38Allah'tan başka ilaha davet eden şahsın bundan dolayı bir burhanı yoktur.
28:47Yani Allah dışında başka bir ilah olduğuna dair o şahsın burhanı kat'i delili yoktur.
28:56Onun hesabı Rabbinin katınladır.
28:59Enbiya suresinin 24. ayetinde hakeza benzer bir anlamda ayet.
29:06Yoksa ondan başka bir takım ilahlar mı edindiler?
29:10De ki şayet bu iddianızda doğruysanız, arkasındaysanız burhanınızı getirin diyor.
29:19Başka bir ayette
29:22Başka bir ayette
29:42Resulleri dedi ki
29:44Gökleri ve yeri yaratan Allah hakkında şüphe mi var?
29:50Halbuki o sizin günahlarınızın bir kısmını bağışlamak ve sizi belli bir vakte kadar yaşatmak için çağırıyor.
30:00Onlar dediler ki
30:01Siz de bizim gibi bir insandan başka bir şey değilsiniz.
30:07Siz bizi atalarımızın tapmış olduğu şeylerden döndürmek istiyorsunuz.
30:13Öyleyse bize apaçık sultan getirin.
30:16Yani burada yine kendileri imana davet edilen insanların
30:22işte nebilerden ve rasullerden nebi ve rasul olduklarına dair burhan, sultan istiyorlar.
30:29Kesin delil istiyorlar.
30:30Yani bununla alakalı birçok ayet var.
30:35Yani özellikle işte Yahudilerin, Hristiyanların ya da bazı müşriklerin
30:40işte Allah-u Teala'nın zatıyla alakalı, sıfatlarıyla alakalı
30:45ya da meleklerin vakasıyla alakalı, cennet ve cehennemle alakalı hususlarda
30:50ne yapıyor?
30:51Onların iddialarına karşı Allah-u Teala
30:53bu iddialarınıza dair burhanınız var mı?
30:57Yani kat'i kesin deliliniz var mı?
31:00Evet, örneğin bir ayet daha okumak istiyorum.
31:05Allah'ı bırakıp da taptıklarınız, sizin ve atalarınızın taktığı isimlerden
31:11başka bir şey değil.
31:13Allah onlar hakkında herhangi bir sultan indirmemiştir.
31:16Bir delil indirmemiştir.
31:18Evet, dediğim gibi, yani buradan da net bir şekilde ifade edebiliriz ki
31:24akideye dair getirilecek olan deliller
31:28kat'i olmak zorundadır.
31:31Kat'i ki kesin olmak zorundadır ki
31:34insanlar onları tasdikleyebilsinler
31:37ve bu tasdik neticesinde iman oluşabilsin.
31:40Aynı şekilde, yani kat'i olması gerektiğini ifade ederken
31:46zanni olmamasını kastediyoruz değil mi?
31:50Yani zan üzerine, şüphe üzerine iman oluşmaz.
31:55Akide oluşmaz.
31:57Bakıyoruz ki Allah-u Teala yine birçok ayette
32:00zandan bizi de sakındırıyor.
32:03Yani zan ile hareket edenleri, zan ile iddiada bulunanları zem ediyor.
32:10Kötülüyor.
32:11Buna da birkaç ayet okumak istiyorum.
32:15Evet.
32:17Ahirete inanmayanlar, meleklere dişçilerin isimlerini takıyorlar.
32:23Halbuki onların bu hususta hiçbir bilgileri yoktur.
32:27Yani melekleri görmemişler
32:30ve meleklere dair herhangi bir ilahi vahiy de almadıklarına göre
32:36dolayısıyla ne yapıyorlar?
32:39Meleklere, kendi kafalarına zanlana göre
32:41isimler veriyorlar.
32:43Hem de dişi isimlerini.
32:45Ve devam ediyor Allah-u Teala ayette
32:46onlar sadece zanna uyuyorlar.
32:51Zan ise hiç şüphesiz hakikat bakımından
32:54hiçbir şey ifade etmez.
32:57Bakın, onların
32:59hakkında hüküm verdikleri husus
33:03meleklerin vakası ile alakalı.
33:05Yani melekleri dişi olarak değerlendirip
33:08dişilerle veya dişilere ait isimlerle
33:11anılmaya başlamışlar.
33:14Allah-u Teala da
33:14bunlara dair herhangi bir bilgi indirmediğini
33:17veya kendilerine böyle bir bilgi olmadığını söylüyor.
33:20Peki onlar bunu neye göre iddia ediyor?
33:23Zanlarına göre.
33:23Yani öyle zannediyoruz.
33:27Ama zanlarını
33:28hakikatmiş gibi
33:29sunuyorlar.
33:31Allah-u Teala da
33:32zannın
33:33hakikatten
33:34hiçbir şey
33:35ifade etmediğini
33:37söylüyor.
33:38Bununla alakalı,
33:39yani benzer manada
33:40birçok ayet var.
33:42Örneğin Yunus suresinin
33:4336. ayetinde
33:44Allah-u Teala
33:45onların çoğu
33:47zandan başka bir şeye
33:49uymaz.
33:50Şüphesiz zan
33:51haktan hiçbir şey
33:53ifade etmez.
33:55Evet.
33:56Başka bir ayette
33:56onun hakkında
33:58ihtilafa düşenler
34:00bundan dolayı
34:01tam bir şüphe içindedirler.
34:03Bu hususta
34:04zanna
34:05zanlarına
34:06uymak dışında
34:07hiçbir bilgileri
34:09hiçbir delilleri
34:11yok.
34:12Başka bir ayet daha
34:13okuyayım inşallah.
34:15Siz ve
34:15babalarınızın
34:17isimler,
34:19isimlendirdiği
34:20isimler hakkında
34:21benimle
34:22münakaşam ediyorsunuz.
34:24Allah
34:24onlarla ilgili
34:25herhangi bir
34:26sultan
34:26indirmemiştir.
34:29Bakın
34:29bununla ilgili
34:31dediğim gibi
34:31yani birçok
34:32ayet var ama
34:33meseleye dair
34:34ben
34:35birkaç ayetle
34:36yetiniyorum.
34:39Allah-u Teala
34:39dediğim gibi
34:40özellikle
34:41itikadi hususlarda
34:42yani
34:43akıl ile
34:45idrak etmemizin
34:46vakası
34:46olmadığı hususlarda
34:47işte
34:48melekler
34:49cinler
34:51cennet
34:51cehennem
34:52ya da
34:53işte inanç konumuna
34:54getirilmiş
34:55ya da ilah gözüyle
34:56bakılan
34:57inanılan
34:57hususlara dair
34:58sürekli
34:59şu vurguyla geliyor.
35:01Sizin
35:02bunların
35:03gerçekliğine dair
35:05bir burhanınız
35:06yoktur.
35:07Bir
35:07sultanınız yoktur.
35:08Tam tersine
35:09siz
35:10bu iddialarınızı
35:12tamamen
35:12zam üzere
35:14ifade ediyorsunuz.
35:16Şimdi ne oldu?
35:17Hani toparlayacak olursak
35:18demek ki
35:19iman edilecek olan
35:21hususlarda
35:22yani
35:22tasdik etmemiz
35:23gereken hususlarda
35:24biz burhana
35:26ve sultana
35:27ihtiyaç duyarız.
35:30Ve
35:30burada
35:31tasdikimizde
35:32veya iddiamız
35:33zan
35:34şüphe
35:36barındırmaması
35:37gerekiyor.
35:38Zam ve şüphe ile
35:39iman
35:40ve itikad
35:41oluşturulamaz.
35:43Evet
35:43akideye dair
35:45delil
35:45kesinlikle
35:46kat'i olmak
35:48zorundadır.
35:50Şer'i hükme
35:50getirilecek olan
35:52delil
35:53kat'i olmak
35:54zorunda değil.
35:56Kat'i
35:57olabileceği gibi
35:58zanni de
35:59olabilir.
36:01Yani
36:01Kur'an'ın tamamı
36:03subut açısından
36:03kat'idir.
36:05Mane edaleti
36:06açısından kat'i
36:07olanlar da var.
36:09Zanni
36:09olanlar da var.
36:10Herkese
36:11sünnetin
36:12bir kısmı
36:13subut açısından
36:14kat'i
36:15büyük bir kısmı
36:16subut açısından
36:17zannidir.
36:19Mane edaletleri
36:20ise
36:20kat'i olanlar da var.
36:22Zanni
36:23olanlar da var.
36:25Ama
36:25sünnetin
36:27subut
36:28açısından
36:28zanni
36:29olan kısmı
36:30ile de
36:30amel edebileceğimizi
36:32her şeyden önce
36:33biz
36:34Kur'an'ın
36:34birçok ayetinden
36:35de görebiliyoruz.
36:37Ve
36:37Resul
36:38aleyhissalatü
36:38vesselamın
36:39uygulamalarından
36:40da görebiliyoruz.
36:41Örneğin
36:42Allah
36:42sünneti
36:42ve teala
36:43bazı
36:44hak ve
36:46hukuki
36:46hususların
36:47açığa
36:48çıkmasında
36:49ne diyor?
36:49İşte
36:50bir şahit
36:50iki şahit
36:51değil mi?
36:52Getirin.
36:53Dolayısıyla
36:53nedir?
36:54İki şahidin
36:55vereceği
36:56haber
36:57şey olarak
36:59düşündüğümüzde
37:00zan işeriyor.
37:01Değil mi?
37:02Yani
37:02ama
37:03kendisiyle
37:04amel ediliyor.
37:06Her ne kadar
37:06bu şahitlerin
37:07adil olması
37:08şartı
37:09sunulsa da
37:10iki şahidin
37:11vereceği göre
37:12kadılar
37:14hakimler
37:15hüküm veriyor.
37:17Dolayısıyla
37:17iki şahidin vereceği
37:19hüküm
37:19katilik
37:20içermez.
37:22Çünkü
37:23iki insan
37:23adil de olsa
37:24iyi
37:26insan
37:27da olsa
37:27bu insanların
37:28yanlış üzerine
37:31hata üzerine
37:32yalan üzerine
37:32birleşmeleri
37:33aklen
37:34mümkündürler.
37:35Değil mi?
37:36Ki
37:36vaka itibariyle
37:37biz biliyoruz ki
37:38tarihte de ve
37:39günümüzde de
37:40yalancı şahitlik
37:40dediğimiz
37:41vaka
37:42gerçekleşiyor.
37:44Kur'an'ın bahsettiği
37:45şahitlikin
37:46vakası bu değil ama
37:47neticede
37:48iki insanın
37:48vereceği haber
37:49mutlak
37:51manada
37:52kesin ve
37:53kesin
37:54kat'i değildir.
37:57Herkese biz
37:57Allah Resulü
37:58Aleyhisselatü Vesselam'ın
38:00diğer
38:01ülkelerin
38:03yöneticilerine
38:04krallarına
38:04elçiler gönderdiğini
38:06biliyoruz.
38:07Değil mi?
38:08Yani Allah
38:08Resulü Aleyhisselatü Vesselam
38:10her bir
38:13krala
38:13her bir elçi
38:14şey
38:14krala bir elçi
38:15gönderiyor.
38:17Şimdi bir kişinin
38:17vereceği haber de
38:19özü itibariyle
38:20zam içerir.
38:21Yani o kişi
38:22yalan söyleyebilme
38:23ihtimali vardır.
38:24Ha bu ihtimat
38:25dediğim gibi
38:26kişiden kişiye göre
38:26değişir.
38:27Bazılarına
38:28milyonda
38:28trilyonda
38:29bir olur.
38:30Bazılarında
38:30işte
38:30daha düşük
38:31ihtimal.
38:32Ama neticede
38:33bir kişinin
38:33vereceği haber
38:34zam içeriyor.
38:35Ama biz
38:36bu uygulamadan
38:37görüyoruz ki
38:38bir kişinin
38:39vereceği
38:40habere göre
38:40amel edilir.
38:43Evet.
38:43Yani bir insanın
38:45vereceği
38:45habere göre
38:46amel edilir.
38:47Hani bunun örneği
38:48Kur'an'da
38:49ve sünnette
38:50dediğim gibi
38:50çoktur.
38:51örneğin
38:52kıble
38:53ayetiyle
38:54kıble
38:55değiştirildiğinde
38:56Allah
38:57Resulü aleyhissalatü
38:57ve selam ile
38:58kindin namazını
39:01kabeye doğru
39:04kılan bir sahabe
39:05oradan ayrılıp
39:06işte daha
39:07uzak bir
39:08beldeye
39:09vardığında
39:09orada
39:09bir takım
39:10işte
39:10Müslümanların
39:11hala
39:11Mescid-i Aksa'ya
39:13yönelik
39:14namaz kıldıklarını
39:15görüyor ve o
39:15şunu ifade ediyor ki
39:17ben biraz önce
39:18Allah Resulü'yle
39:19birlikte
39:19kabeye
39:20yönelerek
39:21namaz kıldım.
39:23Değil mi?
39:23bunu söylüyor.
39:24Bir kişi söylüyor.
39:25ve o Müslümanlar
39:26daha namazdayken
39:28kabeye doğru
39:29dönüyorlar.
39:30Dolayısıyla
39:31bir kişinin
39:32vereceği
39:33habere göre
39:34adilse
39:34yani
39:34fasık
39:35değilse
39:36göre amel edilir.
39:37Bu bağlamda
39:39işte
39:39mütevatir olmayan
39:40hadislerin
39:41sünnetin
39:42ana başlığı
39:43ahad haber
39:45denilir.
39:46Ahad haber
39:47katilik açısından
39:48zan taşır.
39:49Katilik açısından
39:50zan taşındığından
39:51dolayı
39:52akidede
39:53delil olarak
39:53kullanılmaz.
39:55Ama
39:55sahat şartlarını
39:57koruduğu
39:57müddetçe
39:58yani
39:59hadis
40:00usulcülerinin
40:01ortaya koymuş olduğu
40:03hadislere
40:04dair
40:04usule göre
40:05o hadis
40:06rivayet edilmişse
40:07o şartları
40:08sağlıyorsa
40:09o bizim için
40:10Allah Resulü'nün
40:11sözüdür
40:12ve biz o söze
40:13göre de
40:13amelimizi
40:14gerçekleştiririz.
40:16Evet.
40:18Akidenin vakası
40:19ve şerif hükmünün
40:19vakası bu
40:20ve arasındaki
40:21ilişki.
40:22Şimdi
40:23arasındaki
40:24ilişki
40:25çok yoğun
40:27ve kati
40:28bir ilişkidir.
40:30Ne anlamda
40:31yoğun ve
40:32katidir?
40:33Birçok
40:33ayette ve
40:34birçok
40:34hadis-i şerifte
40:36bazı zaman
40:37iman
40:38amel
40:39yerinde
40:40ifade edilmiştir.
40:42Ya da
40:42ameli olan
40:43bir husus
40:44iman
40:45olarak
40:45tabir edilmiştir.
40:48Bu
40:48iman ve
40:49amel
40:49arasındaki
40:50yoğun
40:52ve organik
40:54sıkı
40:54ilişkiden
40:55kaynaklanan
40:56bir şeydir.
40:57Bunu da
40:57burada ifade
40:59etmekte
41:00bir beysi yok.
41:00Çünkü
41:01Allah
41:02subhanahu
41:03ve teala
41:03da
41:03bu
41:04böyle
41:04kullanmıştır.
41:05Allah
41:06Resulü
41:06aleyhisselatü
41:06ve selam
41:06da
41:07böyle
41:07kullanmıştır.
41:08Örneğin
41:08yine
41:08o
41:09kıble
41:12ayetinde
41:12mesela
41:13şöyle bir durum
41:14söz konusu.
41:15Yani
41:15kıble
41:16önce
41:17mescidi
41:18aksaya
41:18yünelik
41:19idi.
41:20Yani
41:20kıble
41:20mescidi
41:20aksaydı.
41:21Ve
41:22Medine
41:23hicrette
41:23sonra
41:2416
41:25ya da
41:2517
41:26ay
41:26boyunca
41:27Müslümanlar
41:28Kudüs'e
41:29yünelerek
41:30namazlarını
41:31edettiler.
41:33Kudüs
41:33malumuz
41:34yani
41:34Süleyman
41:36aleyhisselamın
41:37orada
41:38mescid
41:39inşa etmesinden
41:40dolayı
41:41Yahudiler
41:42kendi
41:42aynı zamanda
41:43kutsal yerleri
41:44olarak da
41:44değerlendirirler.
41:46Ve Yahudiler
41:46bunu
41:47Müslümanların
41:48aleyhinde
41:49bir propaganda
41:50olarak
41:50kullanmaya
41:51başladılar.
41:51Hani
41:52tabirce ise
41:52Müslümanlar
41:54bizden daha
41:54üstün olsaydı
41:55bizim kıblemize
41:56dönmezlerdi
41:57şeklinde.
41:58Ve
41:59buna
41:59akabinde
42:00Allah
42:00Resulü
42:00Aleyhisselam
42:01kıblenin
42:04Kabe
42:04olmasını
42:06istemektedir.
42:07Ve
42:07Allah-u Teala da
42:08temenni etmektedir.
42:09Allah-u Teala da
42:10temennisine göre
42:11kıbleyi
42:12Kabe'ye
42:13çeviriyor.
42:14Şimdi
42:15bu sefer
42:15Yahudiler
42:16kalkıp
42:17bu meseleyi
42:18Müslümanların
42:18kafalarını
42:19kurcalamak
42:20karıştırmak
42:20adına
42:20kullanmaya
42:21başladılar.
42:22Derler
42:22siz
42:23bu kadar süre
42:24buraya yönelik
42:24namaz kıldınız.
42:25ne oldu?
42:26Şimdi
42:26Kabe'ye dönünüz.
42:27O zaman ne oldu?
42:28Bundan önceki
42:28namazların
42:29boşa gitti.
42:30Ve
42:30Müslümanların
42:31zihinlerine
42:32kalplerine
42:32kuşku attılar.
42:34Bunun üzerine
42:34Allah-u Teala
42:35onlara
42:37ayet indirdi.
42:40Ben ayetin
42:41maalini okuyayım.
42:42Bakara 13'te.
42:43Senin
42:44yöneldiğin
42:44yönü
42:45Resul'e
42:46uyanları
42:47cayacaklardan
42:48ayırt etmek
42:49için
42:49kıble yaptık.
42:50Doğrusu
42:51bu
42:51Allah'ın
42:53yola
42:53koyduğu
42:53şahslardan
42:54başkasına
42:55ağır
42:55gelir.
42:56Allah
42:57imanınızı
42:58boşa
42:58çıkaracak
42:59değildir.
43:01Yani
43:01İbni Abbas'ın
43:02tefsirine
43:03göre
43:03buradaki
43:04iman
43:05kelimesi
43:06daha önce
43:07Mescid-i Aksa'ya
43:09yönelik
43:09kılınan
43:10namazlardır.
43:11Yani
43:11Yahudilerin
43:12o propagandalarına
43:14karşılık
43:15Allah-u Teala
43:15sizin
43:17o amelinizi
43:17boşa
43:18çıkartmayacaksın
43:19diyor
43:19Allah-u Teala.
43:20Bu
43:20namazı
43:21namaz
43:22eylemi
43:23ameli
43:23iman
43:24kelimesiyle
43:25burada
43:25ne yapmıştır?
43:27Allah-u Teala
43:27ifade
43:28etmiştir.
43:30Şimdi
43:30iman ve
43:31amelle
43:31alakalı
43:31dediğim gibi
43:32yine birçok
43:33ayet ve hadis var.
43:34Ben bunların
43:34bir kısmını
43:35okuyayım.
43:36Örneğin
43:37Allah
43:37Resulü Aleyhisselatü
43:38ve Selam'a
43:39şöyle bir
43:39soru
43:40yöneltiliyor.
43:42Ya Resulallah
43:42diyor
43:42sahabe
43:43amellerin
43:44en eftali
43:45hangisidir?
43:46En iyisi
43:47hangisidir?
43:47Allah Resulü
43:50Allah'a ve
43:51Resulü'ne
43:51iman etmektir
43:52diyor.
43:53Yani ne oldu?
43:54Burada
43:54iman etmeyi
43:56amel olarak
43:57ifade ettiğim.
43:59Yine
43:59başka bir
44:00ad-i şerifte
44:01işte
44:01iman
44:0260 küsürdür
44:04ya da
44:0470 küsürdür.
44:06Bunlardan
44:07bir tanesi
44:07işte
44:07hayadır.
44:08Hayada da
44:09imandan
44:09bir şubedir.
44:11Değil mi?
44:11Ya da
44:12işte temizlik
44:12imandandır
44:13diyor
44:14Allah-u Teala.
44:16Ya da
44:16Allah Resulü Aleyhisselatü
44:17Vesselam
44:17bir
44:18haz-i şerifinde
44:19kim Allah için sever
44:23kim Allah için buğz eder
44:25Allah için verir
44:26ve Allah için men ederse
44:27imanı
44:28kemale
44:28erdirmiş olur.
44:29Evet.
44:35Bir
44:35ad-i şerifinde
44:36Allah
44:37Resulü Aleyhisselatü Vesselam
44:38zani
44:40zina yaptığı
44:41süre içerisinde
44:42imanlı olarak
44:43yapmaz.
44:44Ya da
44:44yağmacı
44:45yağma yaptığı
44:47süre içerisinde
44:47aslında bunu
44:48imanlı olarak
44:49yapmaz.
44:50Başka bir ad-i şerifte
44:51Allah Resulü
44:52Allah'a yemin
44:53olsun ki
44:54o kişi iman
44:54etmemiştir.
44:55bunu üç defa
44:57tekrarlamakta
44:58ve sahabe soruyor
45:00Ya Resul
45:01Ya Resulallah
45:01kimdir o iman etmeyen kişi?
45:04Allah Resulü şöyle diyor
45:05komşusunun
45:07kendisinden
45:08emin olmadığı
45:10kişi
45:10iman
45:11etmemiştir.
45:12Şimdi bu
45:13ayet ve
45:13hadislere
45:14baktığımızda
45:15hem Allah
45:16Osmanu ve Teala
45:17ayetinde
45:17hem de
45:18Resulü Aleyhisselatü Vesselam
45:19bu
45:20hadis
45:21şeriflerinde
45:21iman
45:23ile ameli
45:25birbirinin yerinde
45:26kullanılmıştır.
45:27Dolayısıyla
45:28iman yerine
45:29amel
45:29amel yerine
45:30iman
45:31kullanılmasında
45:32bir beis
45:33yoktur.
45:34Bunda bir
45:34sakınca yoktur.
45:36Sakınca
45:37nerede çıkar?
45:39Buna bir hüküm
45:40bina ettiğinizde
45:41ya da bundan bir hüküm
45:42çıkartmaya
45:43başladığınızda
45:45sorun orada çıkar.
45:46Yani orada artık
45:47usulü
45:48anlamda
45:49bir
45:50ayırmaya
45:50gitmek durumundasınız.
45:52Dedik ya
45:53şimdi imandan olan
45:54bir hususun
45:55inkarı
45:56ya da
45:56muhalefeti
45:57neyi gerektirir?
45:59Küfrü gerektirir.
46:01Peki
46:01ameli olan
46:03amelle alakalı
46:04olan bir
46:05hükmün
46:06muhalefet
46:07hükme muhalefet
46:07etmek
46:08neyi doğurur?
46:11Günaha doğurur.
46:13Yani
46:13siz
46:14meleklere iman
46:15etmediğinizde
46:16kafir olursunuz.
46:19Ama siz
46:20oruç tutmadığınızda
46:22günahkar
46:23olursunuz.
46:25Siz
46:25içkinin
46:27haramlığını
46:28Allah'ın bir emri
46:29olduğunu
46:30inkar ederseniz
46:31kafir olursunuz.
46:32ama
46:33içkinin
46:34Allah'ın
46:35haram kıldığı bir
46:36yani içki içmenin
46:37Allah'ın haram kıldığı
46:38bir eylem olduğunu
46:39kabul edip
46:40tasdikleyip
46:41fakat buna rağmen
46:42gaflete düşüp
46:44içmeniz
46:44sizi
46:45kafir yapmaz.
46:47Günahkar yapar.
46:48Bu bağlamda
46:49işte
46:49bazı
46:51insanlar
46:52iman ve
46:53amel
46:54arasındaki
46:56bu sıkı
46:57ilişkiden
46:57dolayı
46:59imanın
47:00amelin
47:00imanın
47:01bir semeresi
47:02bir sonucu
47:03bir meyvesi
47:04olarak
47:04değerlendirmekten
47:05ziyade
47:06ameli
47:07imanın
47:08bir
47:08cüzü
47:10bütününden
47:11bir parça
47:12olarak
47:12değerlendirmişlerdir.
47:14Dolayısıyla
47:15böylesi bir
47:16tanımlama ya da
47:16böylesi bir
47:17değerlendirme
47:18şöyle bir
47:19sonucu getiriyor.
47:21Dolayısıyla
47:21amelle
47:23alakalı
47:24bir
47:24hususta
47:26Müslümanın
47:27şerif hükme
47:28muhalefet etmesini
47:29bazı
47:30insanlarda
47:31onu
47:32işte
47:32tekfir
47:33etmeye
47:34sebebiyet
47:34vermiştir.
47:35Dolayısıyla
47:35bu konuyu
47:37burada
47:38zikretmemizin
47:39sebebi
47:41ya da
47:42bunu ele alışımındaki
47:43esas
47:44gaye
47:44aslında
47:45bununla alakalı
47:46bir husustur.
47:47Yani
47:47evet
47:48iman ve amel
47:49arasında
47:49çok yoğun
47:51ve sıkı
47:51bir ilişki
47:52vardır
47:52ama
47:53aynı
47:54değildirler.
47:56Aynı
47:57değildirler.
47:57İmana
47:58dair hususların
47:59delilleri
48:00kat'i olması
48:01gerekiyor.
48:02Şer'i hükümlere
48:03yani amellerimize
48:04dair getirilecek
48:05olan şer'i hükümlerin
48:06delilleri
48:07kat'i
48:08olabileceği
48:08gibi
48:09zannede
48:10olabilmektedir.
48:12Evet
48:13zamanı
48:16biraz
48:16daha
48:17iktisatlı
48:20kullanmak
48:20adına
48:20birçok
48:21ayet ve
48:22hadisi
48:22geçiyorum.
48:25Şimdi
48:25burada
48:26yani
48:28iman ve
48:29amel
48:30tanım itibariyle
48:32ya da
48:33fonksiyonları
48:34itibariyle
48:35birbirinden
48:36farklı hususlar
48:37olduğunu
48:37ifade etmekle
48:39birlikte
48:39şunu tekrar
48:40hatırlatmakta
48:41fayda vardır.
48:43Amel
48:44iman etmeli
48:44bir neticesidir.
48:47Sahih anlamda
48:48bir iman
48:48gerçekleşmediği zaman
48:49sahih anlamda
48:50bir amel de
48:51vuku bulmaz.
48:55İmanın
48:55kuvvetliliği
48:57ve zayıflığı
48:58söz konusu
48:58olabiliyor.
49:00Yani
49:00kişinin
49:01imanın
49:03kuvvetlenmesi
49:04neyle
49:04mümkündür?
49:06Allah-u Teala'ya
49:07karşı
49:07itaatini
49:08artırmakla
49:09mümkündür.
49:11Bu ne
49:12demektir?
49:13Bu
49:13Allah'ın
49:14indirmiş olduğu
49:15hükümlere
49:17bağlanmakla
49:18kişinin
49:19hayatını
49:20Allah'ın
49:21indirdiği
49:22nizama göre
49:23düzenlenmekle
49:24mümkündür.
49:26Bizler
49:26hayatımızı
49:27yaşarken
49:28hayatımızı
49:29sürdürürken
49:30Rabbimizin
49:31buyruklarına
49:32bağlanarak
49:33onun
49:34emirleri
49:35çerçevesinde
49:36davranışlarda
49:37bulunmak suretiyle
49:38Rabbimize
49:39karşı
49:40itaatımızı
49:41artırırız.
49:42Allah'a
49:43karşı
49:43itaatımız
49:44artınca
49:45Rabbimize
49:45karşı
49:46imanımızla
49:47kuvvetlenir.
49:49İmanımız
49:49kuvvetlenince
49:50itaatımız
49:51daha da bir
49:52artar.
49:53Ama
49:54bizler
49:55aklen
49:55Allah'a
49:56iman
49:56ettikten sonra
49:57onun
49:58varlığına
49:59birliğine
50:00ve onun
50:01tek ilah
50:01olduğuna
50:02iman
50:02ettikten sonra
50:03hayatımızı
50:05yaşarken
50:05Allah'ın
50:06hükümlerine
50:07bağlanma
50:08noktasında
50:08zafiyet
50:09gösterirsek
50:10bu
50:11zamanla
50:12imanımızı
50:13da zayıflatır.
50:14imanımız
50:15zayıflayınca
50:16biz
50:17daha fazla
50:18tavizler
50:19vermeye
50:19başlar,
50:20daha fazla
50:21günah işlemeye
50:22başlarız
50:23Allah korusun.
50:25Yani
50:25dolayısıyla
50:26iman ve amel
50:27birbirlerini
50:28kuvvetleniren
50:29iki unsurdur.
50:31Ve birçok
50:32ayette
50:32ve yine birçok
50:33hadiste
50:33demin de okuduğumuz
50:34ayet ve hadislerde de
50:36şu açıkça
50:37ortaya konuluyor ki
50:38bir kişinin
50:39amellerinde
50:40amellerinde
50:41Allah'ın
50:42hükümlerini
50:43esas alarak
50:45yaşaması
50:46imanın
50:47gereğidir.
50:48Ve imanın
50:49sonucudur.
50:51Eğer imanı
50:52bu noktada
50:53sağlamsa,
50:54kuvvetliyse
50:54zaten
50:55inandığı
50:57hususlara göre
50:58amelde
50:59bulunacaktır.
51:01Ama eğer
51:01imanı
51:02zayıfsa
51:03ne olacaktır?
51:05Amelleri de
51:06zayıflayacaktır.
51:07Yani
51:08farzları
51:09aksatacak,
51:10belki yeri
51:11geldiğince
51:11yapmayacak
51:12ya da
51:13Allah'ın
51:14haram kıldığı
51:15hususları
51:16yapacaktır.
51:19Bu neyin
51:19sonucudur?
51:20Dediğim gibi
51:21imanın
51:21zayıflığının
51:22sonucudur.
51:23O zaman
51:23mesele
51:24dediğim gibi
51:24yani
51:25iman ve
51:26amel arasında
51:27usulü
51:28anlamda
51:28bir fark
51:29vardır.
51:30Onların
51:31fıkhi
51:32olarak
51:32delilleri
51:34farklı
51:34olabilir.
51:35Ama
51:36iman
51:38ayrı
51:39amel
51:39ayrı
51:40birinden
51:40bağımsız
51:41değerlendirmesi
51:41doğru
51:42değildir.
51:43Çünkü
51:43iman ve
51:44amel
51:45arasında
51:45öyle yoğun bir ilişki
51:47vardır ki
51:47Allah
51:47sallallahu
51:48ve teala
51:48kurtuluşu
51:51hep
51:51iman edip
51:52salih
51:52amel
51:53işlemeye
51:53bağlamıştır.
51:55Yani
51:55Kur'an-ı Kerim'de
51:56bu ifade
51:57onlarca
51:57defa
51:58geçmektedir.
51:59İman edip
52:00salih
52:00amel
52:00işlemek.
52:01Yani
52:01bunların
52:02arasında
52:02böyle
52:03bir
52:05kopukluk
52:06yok.
52:07Ama
52:07birbirinin
52:08aynısı da
52:08olmadığını
52:09ifade etmeye
52:10çalışıyorum.
52:11Dolayısıyla
52:11İslami
52:13olduğunu
52:14iddia edilen
52:15bir şeyin
52:16kesinlikle
52:17bir
52:17delili
52:18olması
52:19gerekiyor.
52:19Bu
52:20delil
52:20Kur'an
52:21sünnet
52:22sahabe
52:22icması
52:23ve
52:23şerih
52:23kıyaslan
52:24bunlardan
52:25herhangi
52:25birine
52:26dayanması
52:26gerekiyor.
52:28Eğer
52:28bizden
52:29tasdiklenmesi
52:30istenilen
52:31bir hususa
52:32bu
52:32imani
52:32bir
52:33meseledir.
52:34İmana
52:34dair
52:35meselelerin
52:35delilleri de
52:36katli olmak
52:36zorundadır.
52:38Yani
52:38zan
52:39olan bir
52:39şeyde
52:40biz
52:40itikat
52:41oluşturamayacağımız
52:42gibi
52:43zan
52:44içeren
52:44bir
52:45hususun
52:45inkarı
52:47ya da
52:47ona
52:48muhalefet
52:49edişte
52:50küfür
52:51ile
52:51itham
52:52edilmemesi
52:53gerekiyor.
52:54Şer'i
52:54anlamda
52:55şer'i
52:56hüküm
52:57anlamına
52:57baktığımızda
52:58açısından
52:59baktığımızda
53:00bizim için
53:01delilin
53:01sahi
53:03olması
53:03yeterlidir.
53:04Yani
53:04katli veya
53:05zani
53:05olması
53:06fark etmiyor.
53:08Herhalükârda
53:09bu dört
53:09kaynaktan
53:10birine
53:11dayandığı
53:11müddetçe
53:12bu bizim
53:13için
53:13şer'i
53:14bir
53:14nastır.
53:15Yani
53:15Rabbimizden
53:16gelen
53:16ve
53:17fiillerimize
53:18yönelik
53:18olan
53:19bir
53:19hitaptır.
53:21Şimdi
53:21meselenin
53:23özü bu.
53:24Hani
53:24bizim
53:25buradan
53:26kendi
53:27payımıza
53:28çıkartacağımız
53:29yani
53:29bilmekle
53:30birlikte
53:31buna
53:32bina edebileceğimiz
53:34şeyin vakasını
53:35da
53:35hatırlatmak
53:37istiyorum.
53:38Şimdi
53:38hasret
53:38özellikle
53:39dava
53:40adamları
53:41ki
53:41bütün
53:42insanlar
53:42yani
53:43dili
53:44dini
53:45ırkı
53:45fark etmek
53:46bütün
53:46insanlar
53:47Rabbimizin
53:47vahye
53:47muhataptır.
53:49Kıyamete
53:49kadar
53:49bütün
53:50insanlar
53:50İslam ile
53:51mükellefe
53:53muhataptır.
53:55İslam'ı kabul
53:56etmiş
53:56kişiler
53:57Müslümanlar
53:58Allah'ın
54:00emirlerine
54:00bağlanmayı
54:01tahvüt etmiş
54:02söz vermiş
54:03kişilerdir.
54:04Dolayısıyla
54:04bütün
54:05Müslümanlar
54:05hayatlarını
54:06yaşarken
54:06şer'i hükümlerine
54:07bağlanmak
54:07zorundadırlar.
54:09Ama
54:09bugün
54:10Müslümanların
54:11düştüğü
54:11durumu
54:11biliyoruz.
54:12Yani
54:13fikren
54:13zihnen
54:15İslam'dan
54:16uzaklaştıkları
54:17için
54:17ameli olarak
54:19davranışları
54:20da
54:20İslam'a
54:21pek uygun
54:23değildir.
54:24İslam'dan
54:24bağımsız
54:25İslam'dan
54:26ayrı bir
54:26şekilde
54:27habersiz
54:27bir
54:27şekilde
54:28hayatlarını
54:29sürdürüyorlar.
54:31Ancak
54:31bunun
54:32böyle
54:32olmadığını
54:33gören
54:34İslam'ın
54:36bir yaşam
54:37tarzı
54:37olduğunu
54:38düşünen
54:38ve
54:39ancak
54:39Allah'ın
54:40İslam'ın
54:41bir bütün
54:42olarak
54:42yaşanmasından
54:43razı
54:43olacağını
54:44bilen
54:45yani
54:46İslam'ın
54:46kendisine
54:47dava edinen
54:47insanların
54:48bu hususlara
54:49çok daha
54:50titizlikle
54:51riayet etmeleri
54:52gerekiyor.
54:53Yani
54:54bütün
54:55Müslümanlar
54:57Allah'ın
54:58hükümlerine
54:58bağlanmakla
54:59mükellef
55:00olmakla
55:00birlikte
55:00hasreten
55:02davetçilerin
55:04şer'i hükümlere
55:05bağlanmaları
55:06noktasında
55:06bağladıkları
55:07noktasında
55:08çok titiz
55:08olmaları
55:09gerekiyor.
55:10Hiçbir
55:10davetçi
55:11Allah'ın
55:12farz kıldığı
55:13hususlardan
55:13beri
55:14kalamaz.
55:15Bütün
55:15farzlarını
55:16yerine
55:16getirme
55:17noktasında
55:17bütün
55:18cahedini
55:19ortaya
55:19koymak
55:19zorundadır.
55:20Ve aynı
55:21şekilde
55:21bir davetçi
55:23Allah'ın
55:23haram
55:24kıldığı
55:24bütün
55:25hususlardan
55:26kaçınmak
55:27zorundadır.
55:27Uzaklaşmak
55:28zorundadır.
55:30Buna ek
55:30olarak
55:30Allah'ın
55:32biz
55:33insanlar için
55:34mendup
55:34kıldığı
55:35yani
55:35onları
55:36işlemek ile
55:37Rabbimize
55:37daha fazla
55:38yakınlaşacağımız
55:39kendisiyle
55:41sevap
55:41alacağımız
55:42mendupları,
55:43nafileleri,
55:44müstehapları da
55:45artırması lazım.
55:47Ve yine
55:48Allah'ın
55:48kerih görmüş olduğu
55:50her ne kadar
55:51haram değilse bile
55:52kerih olarak
55:53gördüğü hususlar
55:54yani
55:54bizim
55:55mekruh olarak
55:56tabir ettiğimiz
55:57hususlardan da
55:58olabildiğince
55:59kaçınması lazım.
56:00Sahabeleri
56:01düşünün ki
56:02sahabeler
56:03yani bir harama
56:04düşmemek adına
56:05çoğu zaman
56:06onlarca
56:07mübahı
56:07terk
56:08edebilmişlerdir.
56:10Dolayısıyla
56:10Allah subhanahu
56:11ve teala'nın
56:12biz kulların
56:13fiillerine
56:13yönelik olan
56:14hitabı
56:15yani şerif hükümlere
56:16bağlanmamız
56:18kaçınılmaz.
56:19Çünkü bu
56:19imanımızın
56:21gereğidir.
56:22Benim hatırlatmak
56:23istedikleri
56:24hususlar
56:24bunlardan
56:25ibaretli
56:26sabırla
56:27dinlediğiniz için
56:28Rabbim
56:29hepinizden razı olsun.
56:30ve ahirul da'vana
56:31elhamdülillahi
56:32rabbil alemin.
Recommended
44:30
|
Up next
38:34
53:33
46:22
1:07:08
1:22:05
1:07:31
1:07:31
1:13:27
1:19:23
1:11:44
1:22:14
1:11:13
1:06:17
1:05:20
1:07:26