- 7 months ago
W tym lekko patriotycznym nastroju chcielibyśmy skupić się na naszej dobrej stronie filmografii. Czym możemy pochwalić się na arenie międzynarodowej? Kto pracuje na największych planach? No i dlaczego Martin Scorsese pokazywał w Stanach polskie filmy?
---
✔ Instagram tvfilmy: https://www.instagram.com/tvfilmy.yt/
✔ Nasz serwis filmowy: https://filmomaniak.pl/
✔ Nasz główny kanał: https://www.youtube.com/user/TVGRYpl
---
✔ Instagram tvfilmy: https://www.instagram.com/tvfilmy.yt/
✔ Nasz serwis filmowy: https://filmomaniak.pl/
✔ Nasz główny kanał: https://www.youtube.com/user/TVGRYpl
Category
🎥
Short filmTranscript
00:00Jakiś czas temu zrobiłem materiał o tym, jak kinematografia okresu PRL-u próbowała kopiować hollywoodzkie produkcje.
00:07Zacząłem się wtedy zastanawiać, czy aby przypadkiem nie działało to w dwie strony.
00:11No i nie działało.
00:12Ale mimo, że myśl o Hollywood kopiującym kino PRL-u wydaje się śmieszna,
00:16to nie można powiedzieć, że polska kinematografia była dla Amerykanów czymś kompletnie niewartym uwagi.
00:22Wręcz przeciwnie, mimo rozwiniętego przemysłu filmowego, Hollywood może nam kilku rzeczy zazdrościć.
00:26Z Polski pochodziło wielocenionych specjalistów, przede wszystkim operatorów, ale nie tylko,
00:31a niektórzy amerykańscy reżyserzy wprost mówili o wielkim wpływie, jaki wywarła na nich polska kinematografia.
00:44Najbardziej wyrazistym przykładem jest chyba cykl pokazów filmowych zorganizowany pod patronatem Martina Scorsese,
00:51czyli Martin Scorsese Presents Masterpieces of Polish Cinema.
00:54Miała ono miejsce w latach 2014-2015 w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie i Wielkiej Brytanii.
01:00Scorsese osobiście wyselekcjonował ponad 20 filmów, które wyświetlano w trakcie tych pokazów,
01:05a wśród nich były największe klasyki takich twórców jak Andrzej Wajda, Jerzy Kawalerowicz, Krzysztof Kieślowski i kilku innych.
01:11Zresztą przy okazji wizyty w Polsce sam mówił o tym, jak wielki wpływ na jego twórczość mieli Polacy.
01:16Nie umiem wytłumaczyć, jak wielki wpływ miało wasze kino, panowie Wajda, Polański, Skolimowski, cała grupa tego czasu, na moją twórczość filmową.
01:27I ma do dziś, bo gdy robię film zazwyczaj łapię się na tym, że pokazuję aktorom czy operatorom właśnie polskie filmy z lat 50.
01:33I części z was może wydawać się, że to wszystko to działanie pod publiczkę, ale myślę, że Scorsese jest w tym wszystkim zupełnie szczery.
01:41Nie widzę powodu, dla którego miałby podlizywać się akurat Polakom.
01:44Zresztą w jego zbiorach podobno są oryginalne taśmie filmowe z takimi działami jak choćby Faraon.
01:48I raczej mało prawdopodobne, żeby oglądał te produkcje z angielskimi napisami.
01:52Nie twierdzę, że twórca taksówkarza specjalnie na potrzeby oglądania polskich filmów nauczył się języka,
01:56ale najwyraźniej to, co najbardziej w nich do niego przemawiało, to znacznie bardziej uniwersalny język filmu.
02:01Zresztą filmów zaprezentowanych w ramach tych pokazów pewnie byłoby więcej,
02:05ale o ich doborze decydował nie tylko poziom artystyczny.
02:08Selekcje podlegały wyłącznie dzieła, które zostały wcześniej poddane rekonstrukcji cyfrowej.
02:13Gdyby takie pokazy organizowano dzisiaj, tych filmów mogłoby być dużo więcej.
02:17Poza Martinem Scorsese warto wspomnieć też o Stevenie Spielbergu.
02:20Zawsze miał on do Polski pewien sentyment.
02:22Zapewne po części dlatego, że jego dziadkowie od strony mamy pochodzili z terenów Europy Środkowej.
02:27Spielberg odwiedził nasz kraj w 1993 roku przy okazji produkcji Listy Schindlera.
02:32Na planie współpracował m.in. z Andrzejem Sewerynem, który był bardzo bliski zagraniu głównej roli.
02:38Ostatecznie wcielił się jednak w postać drugoplanową.
02:40Na planie filmu pracowała też Eva Braun oraz Alan Starsky, którzy byli odpowiedzialni za scenografię.
02:45I wykonali kawał naprawdę znakomitej roboty,
02:47bo jeden z siedmiu Oscarów, które otrzymała później Lista Schindlera był właśnie za scenografię.
02:52Kolejnym Polakiem, który zgarnął statuetkę za swój wkład w ten film był operator Janusz Kamiński.
02:57To była jego pierwsza współpraca ze Spielbergiem,
03:00ale pokazał się z tak dobrej strony, że od tamtego czasu był odpowiedzialny za zdjęcia każdego kolejnego jego filmu.
03:05W międzyczasie zdobył kolejnego Oscara, tym razem za zdjęcia do szeregówca Ryana.
03:09Mało kto wie, że był też odpowiedzialny za teledysk stworzonego przez Lady Gaga utworu Alejandra.
03:14Jednak wróćmy jeszcze na chwilę do Spielberga.
03:16W 1999 roku napisał on list, w którym zarekomendował Andrzeja Wajdę do nagrody specjalnej
03:22przyznawanej przez Amerykańską Akademię Filmową.
03:27Miłośnicy kina uważają go za jednego z najwybitniejszych reżyserów historii filmu.
03:31Twórcę, który wielokrotnie kierował uwagę świata w stronę kina europejskiego.
03:35Starając się pokazać najszlachetniejsze wzloty i najmroczniejsze zakamarki europejskiej duszy,
03:40inspirował nas wszystkich do zastanowienia się nad własnym człowieczeństwem.
03:43Wajda przynależy do Polski, lecz jego filmy stanowią część kulturalnego dziedzictwa ludzkości.
03:48Może i brzmi to trochę pompatycznie, ale dobrze ilustruje, jak cenionym za granicą reżyserem był
03:54i w sumie nadal jest Andrzej Wajda.
03:57Wydaje mi się, że na pewne wyróżnienie w tym materiale zasługuje David Lynch.
04:01Jest on nie tyle fanem polskiej kinematografii, co w ogóle Polski jako kraju.
04:05Po raz pierwszy odwiedził go w 2000 roku w ramach festiwalu Camera Image,
04:08kiedy ten odbywał się jeszcze w Łodzi.
04:10Od tamtego czasu reżyser ten bywa w naszym kraju dość regularnie,
04:13zazwyczaj w ramach wspomnianego festiwalu, z którego dyrektorem, Markiem Żydowiczem,
04:17ma niezwykle serdeczne relacje.
04:18Panowie planowali nawet wspólne założenie dużego studia filmowego.
04:22Niestety Hollywood, tak jak niektórzy je nazywali, nigdy nie powstała.
04:26W sumie nazwanie tego projektu studiem filmowym jest dużym niedopowiedzeniem.
04:29Lynch chciał stworzyć w Łodzi centrum kulturalne i ostoje dla wszelkiego rodzaju artystów.
04:34Jej siedzibą miał być dawny budynek łódzkiej elektrociepłowni.
04:37Projekt został dogadany z władzami miasta, które zadeklarowały wsparcie finansowe.
04:41W rewitalizację planowano zainwestować nawet pieniądze unijne.
04:44Niestety po wyborach samorządowych z 2010 roku władze się zmieniły,
04:48a nowa prezydent postanowiła wycofać się z projektu.
04:51Lynch nie krył rozczarowania zaistniałą sytuacją, czemu dawał wyraz w różnych wywiadach.
04:55W jednym z nich powiedział nawet, że prezydent Zdanowska zabiła Łódź.
04:58W odwecie za rezygnację z projektu Marek Żydowicz przeniósł się z Kamerimicz do Bydgoszczy,
05:02a potem do Torunia.
05:04I może wydawać się, że to nic wielkiego, ale Kamerimicz to nie jest jakiś podrzędny festiwal filmowy.
05:08Możemy być dumni, że odbywa się co roku właśnie w Polsce,
05:11bo to festiwal, który swoją rangą dorównuje największym tego typu wydarzeniom na świecie.
05:16To właśnie Kamerimicz przyciąga do naszego kraju największe nazwiska w branży.
05:19W ostatnich latach w ramach tego festiwalu Polskę odwiedzi tak uznani reżyserzy jak
05:23Quentin Tarantino, Denis Villeneuve, Peter Greenaway czy Darren Arfonowski.
05:27Zresztą nie tylko reżyserzy, bo na Kamerimicz można było spotkać też aktorów.
05:31Bila Mareja, Danego De Vito, Charles Teron czy Keanu Reevesa.
05:35Dla operatorów filmowych Złota Żaba, o którą konkurują filmy na Kamerimicz
05:42jest odpowiednikiem Oscarów czy Złotych Palm.
05:45W zasadzie można powiedzieć, że to najważniejszy festiwal poświęcony tej dziedzinie na świecie
05:49i uważam, że nieprzypadkowo organizowany jest on właśnie w Polsce,
05:53bo nasz kraj zawsze słynął i w zasadzie do dzisiaj słynie ze znakomitych operatorów.
05:58Mówiłem wcześniej o współpracującym ze Spielbergiem Janoszu Kamińskim,
06:02który jest jednym z najwybitniejszych operatorów w Polsce,
06:04jednak nie jest jedynym, który cieszy się dużym uznaniem za granicą.
06:08Jeśli jest jedna rzecz, której Hollywood naprawdę może nam zazdrościć,
06:11to jest nią właśnie to, jak wielu szkoli się w naszym kraju wybitnych operatorów.
06:15Polacy mają swój udział przy naprawdę wielu wysokobudżetowych hollywoodzkich produkcjach.
06:19Wspomniałem już o szeregowcu Ryanie i liście Schindlera,
06:22przy których pracował Janusz Kamiński,
06:23ale do tego grona można zaliczyć też raporty mniejszości
06:26i najnowszą odsłonę przygód Indiany Jonesa.
06:29Mało kto wie, że za kamerą jednego z filmów o Harrym Potterze również stał Polak.
06:32Mowa o zakonie Feniksa, gdzie za zdjęcia odpowiedzialny był Sławomir Idziak.
06:36Innym filmem, w którym miał swój ogromny wkład, jest Helikopter w ogniu.
06:40Wydaje mi się jednak, że do dziś jego magnum opus są zdjęcia z filmu Krzysztofa Kieślowskiego,
06:44czyli Trzy Kolory Niebieski.
06:46Pewną plamą w jego portfolio może być udział w projekcie, jakim była 1920 Bitwa Warszawska,
06:51ale powiedzmy sobie szczerze,
06:53to nie zdjęcia były w tym filmie największym problemem.
06:55A to, że to właśnie Idziak został zaproszony do pracy przy jednej z najdroższych polskich produkcji XXI wieku,
07:01tylko potwierdza jego status w branży.
07:03W ciągu kilku ostatnich lat Sławomir Idziak nie pracuje już przy tolu filmach, co kiedyś.
07:07Głównym projektem, na którym obecnie się skupia, są warsztaty filmowe Film Spring Open.
07:11To 10 dni szkoleń dla filmowców wprowadzonych przez najbardziej uznanych twórców z Polski i zagranicy.
07:16Wśród gości ostatnich edycji Film Spring Open można znaleźć Natalii Portman czy Juliet Binosz.
07:20Kolejnym operatorem, który wybił się na współpracę z Kieślowskim był Piotr Sobociński Senior,
07:25bo jest jeszcze jego syn, Piotr Sobociński Junior.
07:28W ogóle zatrzymajmy się na chwilę, bo Sobocińscy są bardzo ciekawym przypadkiem.
07:32Ojcem Piotra Sobocińskiego Seniora był Witold Sobociński,
07:35prawdopodobnie jeden z najlepszych polskich autorów zdjęć w historii.
07:38Jego kadrę możemy podziwiać w takich produkcjach jak Sanatorium pod Krebsydrą,
07:41Ziemia Obiecana czy Obi-Oba Koniec Cywilizacji.
07:44Nikogo nie powinno zatem dziwić, że jego syn odziedziczył talent po ojcu.
07:47O Piotrze Sobocińskim głośno zrobiło się po trzech kolorach czerwonym.
07:51Otworzyło mu to drzwi do zagranicznej kariery.
07:53Miał możliwość współpracy z Antonem Hopkinsem, Leonardem DiCaprio,
07:57Robertem De Niro czy Meryl Streep.
07:59Niestety zmarł przedwcześnie mając zaledwie 43 lata.
08:02Jego synowie kontynuują rodzinną tradycję.
08:04Piotr Sobociński Junior jest jednym z najlepszych polskich operatorów młodego pokolenia.
08:08Był odpowiedzialny za zdjęcia w najlepszych polskich produkcjach ostatnich lat,
08:12takich jak Bogowie, Boże Ciało, Róża czy Cicha Noc.
08:15Co prawda nie przebił się jeszcze za granicą, ale myślę, że to tylko kwestia czasu.
08:19Jego młodszy brat, Michał, zajmuje się przede wszystkim serialami.
08:22Był odpowiedzialny za zdjęcia kilku naprawdę przyzwoitych produkcji,
08:25przede wszystkim Belfra.
08:27Zdarzyło mu się jednak pracować też przy kilku głośnych filmach,
08:30spośród których najpopularniejsze są chyba Drogówka i Sztuka Kofania.
08:33No i jest jeszcze siostra Michała i Piotra, Maria Sobocińska,
08:36ale ona jest aktorką, a nie operatorką.
08:38Możecie kojarzyć ją z serialu Sexify.
08:40Skoro już jesteśmy przy młodym pokoleniu polskich autorów zdjęć,
08:43to trzeba wspomnieć o Łukaszu Żalu.
08:45To właśnie on odpowiada za aspekty wizualne dwóch ostatnich dzieł Pawlikowskiego.
08:50Zarówno Ida, jak i Zimna Wojna były nominowane do Oscara za zdjęcia.
08:53I to nie jest przypadek, bo mówimy o najpiękniejszych wizualnie polskich filmach ostatnich lat.
08:58Choć akurat przy Idzie współpracował z innym wybitnym polskim operatorem,
09:01Ryszardem Lęczewskim.
09:03Żal był odpowiedzialny też za zdjęcia przy Netflixowym,
09:05może po raz tym skończyć.
09:06I już nie mogę się doczekać, żeby zobaczyć, w którą stronę pójdzie dalej jego kariera.
09:11Polska ma wśród operatorów także speciał od produkcji gatunkowych,
09:13a konkretnie horrorów.
09:15Paweł Pogorzelski współpracował z Ariem Asterem zarówno przy Mitzomar,
09:18jak i przy dziedzictwie Hereditary.
09:20Odpowiadał też za zdjęcia przy filmie Nikt.
09:22No i jest chyba jedynym polskim operatorem,
09:24który będzie miał swój wkład w filmowym uniwersum DC,
09:27bo ma pracować przy nadchodzącym Blue Beetle.
09:29No chyba, że Warner odwoła ten film tak jak Batgirl.
09:32Trudno powiedzieć, czego można się teraz po nich spodziewać.
09:34Oczywiście nie tylko mężczyźni mogą być znakomitymi operatorami,
09:38czego chodzącym przykładem jest Jolanta Delewska,
09:40autorka zdjęć do takich filmów jak Pokot czy W Ciemności.
09:43I pewnie mógłbym jeszcze długo wymieniać utalentowanych polskich operatorów i operatorki,
09:47ale gdybym chciał powiedzieć coś o wszystkich,
09:49to ten materiał trwałby całą wieczność.
09:51Jest jednak jeszcze kilka nazwisk, o których warto wiedzieć.
09:53Na przykład Artur Reinhardt, który pracował przy kilku amerykańskich miniserialach,
09:57albo Krzysztof Ptak, autor zdjęć do domu złego.
10:00Mimo wszechobecnego nadal poglądu, że polskie kino jest słabe,
10:04w ciągu ostatnich kilku lat przeżywa ono naprawdę świetny czas.
10:08Cała poprzednia dekada była jednym z najlepszych okresów w jego historii.
10:11Mieliśmy polski film nagrodzony złotą palmą na festiwalu w Cannes
10:14i Oskarem dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego.
10:17Zresztą obydwa te dzieła stworzone były przez Pawła Pawlikowskiego.
10:20Nie można zapomnieć też o dwóch srebrnych niedźwiedziach
10:22zdobytych przez Małgorzatę Szumowską na festiwalu w Berlinie
10:25i jeszcze kolejnym, którego za swój scenariusz
10:27do Zjednoczonych Stanów Miłości otrzymał Tomasz Wasilewski
10:30i jeszcze jednym, którego ze zdjęcia do filmu nagroda
10:32otrzymał Wojciech Staroń, kolejny znakomity polski operator.
10:36I można by tak jeszcze wymieniać kolejne nagrody,
10:38ale chodzi mi w tym wszystkim o to, że polskie kino jest naprawdę poważane za granicą.
10:42Wydaje mi się, że wbrew pozorom naprawdę jest kilka rzeczy,
10:44których Hollywood może Polsce zazdrościć.
10:46Nie bez powodu słyszymy ostatnio coraz częściej o angażach polskich twórców
10:50przy hollywskich produkcjach.
10:51I tak jak zawierucha w filmie Tarantino mógł być jeszcze przypadkiem,
10:54to już Adamczyk w serialu Marvela jest wypadkową ciężkiej pracy aktora
10:57i rosnącej renomy polskiej luki na zagranicą,
11:00no i może też przekonującego agenta.
11:02Zresztą to nie jedyna amerykańska produkcja, gdzie możemy go zobaczyć,
11:05bo przecież wystąpił też w dostępnym na Able TV For All Mankind,
11:09a także w serialu Nocne Niebo, który można obejrzeć na Amazon Prime Video.
11:12I może nie są to seriale z pierwszego szeregu,
11:15z grona tych najpopularniejszych,
11:16ale nie są to też produkcje małe.
11:18Coraz lepiej radzi sobie też Marcin Dorociński.
11:20W Netflixowym Gambicie Królowej zagrał rolę małą,
11:23ale bardzo znaczącą.
11:24Natomiast ostatnio ogłosił swój udział w nadchodzącym
11:26Mission Impossible – Death Reckoning,
11:28a że to pierwszy z dwóch filmów, które mają być finałem tej serii,
11:31to bardzo prawdopodobne, że aktor wystąpi w obydwu.
11:34No i nie można zapomnieć też o drugim sezonie serialu
11:36Wikingowie Valhalla,
11:38gdzie również będziemy mogli zobaczyć Dorocińskiego.
11:40Całkiem nieźle za granicą poczynają sobie też twórcy Zimnej Wojny.
11:43Tomasz Kot przez jakiś czas wymieniany był w gronie kandydatów
11:46na antagonista ostatniego filmu o Bondzie,
11:48ale ostatecznie do tego nie doszło.
11:50Rzekomo z powodu kompleksów Daniela Craiga,
11:52który nie chciałby jego przeciwnik był tak wysoki.
11:54Niedawno zagrał też w hiszpańsko-niemiecko-francuskiej koprodukcji,
11:57w filmie Wróg Doskonały.
11:59Joanna Kulik zapewne już wcześniej była kojarzona z granicą,
12:02po występie u boku Juliet Binoche
12:03w filmie Sponsoring Małgorzaty Szumowskiej.
12:06Po sukcesie Zimnej Wojny została zaangażowana do serialu The Eddie,
12:09tworzonego przez Damiena Chazela.
12:10Natomiast jeśli chodzi o Pawła Pawlikowskiego,
12:13to ostatnio ogłosił pracę nad filmem,
12:15w którym zagrać ma Joaquin Phoenix i Rooney Mara.
12:17No i nie wiem jak wy, ale na chwilę obecną
12:19ja czekam na ten film bardziej niż na cokolwiek innego.
12:21I mógłbym mówić jeszcze długo, bo byli też kompozytorzy.
12:26Wspaniały Krzysztof Penderecki, Marek Żebrowski,
12:28który kilkukrotnie współpracował z Davidem Lynchem,
12:31no i oczywiście Krzysztof Komeda,
12:32którego utworu z dziecka Rosemary nie da się pomylić z czymkolwiek innym.
12:36Może i w polskim kinie brakuje pieniędzy,
12:38może nie jest aż tak cenione za granicą jak choćby kino francuskie.
12:41Uważam jednak, że kiepskie komedie romantyczne,
12:43filmy Vegi i kolejne części 365 dni
12:46zaburzają nam trochę obraz,
12:48bo wcale nie jest aż tak fatalnie.
12:50Nie mówię, że hollywoodzcy twórcy
12:51wpatrują się w nasze filmy jak w obrazek,
12:53bo na pewno tego nie robią,
12:55ale nie mamy też się czego wstydzić.
12:57Jest kilka rzeczy, za które nie tylko Hollywood,
12:59ale w ogóle zagraniczni twórcy mogą podziwiać polskie kino
13:02i mam nadzieję, że w ciągu następnych kilku lat
13:04stanie się to jeszcze bardziej widoczne.
13:16Dziękuje za uwagę.
Recommended
19:38
|
Up next
17:15
16:53
15:51
13:15
13:19
8:07
9:40
8:41
10:46
9:40
8:22
11:29
11:44
10:15
12:14
0:56
9:33
11:46
10:07
0:40
13:45
12:11
11:38
12:22
Be the first to comment