- 10 months ago
Czy Potop Jerzego Hoffmana był najlepszym polskim filmem w historii? To kwestia dyskusyjna. Bezdyskusyjnie natomiast była to jedna z najbardziej spektakularnych produkcji wydanych przez polską kinematografię. Jednak czy 50 lat później wciąż nią jest?
---
✔ Nasz główny kanał: https://www.youtube.com/user/TVGRYpl
✔ Instagram tvfilmy: https://www.instagram.com/tvfilmy.yt/
✔ TikTok tvfilmy: https://www.tiktok.com/@tvfilmy_tiktok
✔ Nasz Discord: https://discord.com/invite/tvgrypl
✔ Nasz serwis filmowy: https://filmomaniak.pl/
Znajdź nas na:
Instagram Damiana: https://www.instagram.com/tu_kwiatkowski/
Instagram Oskara: https://www.instagram.com/oskar.wadowski/
Instagram Rusnara: https://www.instagram.com/szrusnarczyk/
---
✔ Nasz główny kanał: https://www.youtube.com/user/TVGRYpl
✔ Instagram tvfilmy: https://www.instagram.com/tvfilmy.yt/
✔ TikTok tvfilmy: https://www.tiktok.com/@tvfilmy_tiktok
✔ Nasz Discord: https://discord.com/invite/tvgrypl
✔ Nasz serwis filmowy: https://filmomaniak.pl/
Znajdź nas na:
Instagram Damiana: https://www.instagram.com/tu_kwiatkowski/
Instagram Oskara: https://www.instagram.com/oskar.wadowski/
Instagram Rusnara: https://www.instagram.com/szrusnarczyk/
Category
🎥
Short filmTranscript
00:00Polska kinematografia ma w swoim dorobku kilka naprawdę udanych superprodukcji historycznych.
00:04Problem w tym, że w zasadzie wszystkie z nich powstały już jakiś czas temu.
00:09No bo kiedy myślimy o dużych, dobrych polskich filmach historycznych,
00:13do głowy przychodzą nam takie produkcje jak Krzyżacy, Faraon czy Pan Wołodyjowski.
00:18Oczywiście były i są nadal całkiem udane produkcje historyczne,
00:21które są trochę bardziej kameralne i mają mniejszy rozmach,
00:24ale dzisiaj chciałbym jednak skupić się na superprodukcjach,
00:26których w naszym kinie ostatnio trochę brakuje,
00:28a zwłaszcza na jednej konkretnej superprodukcji,
00:31czyli Potopie Jerzego Hoffmana, który obchodził niedawno 50. urodziny.
00:35W sensie Potop, a nie Hoffman, który ma już 92 lata.
00:39Opowiem dzisiaj o tym, jak powstawało jedno z najbardziej ambitnych przedsięwzięć
00:42w historii polskiej kinematografii i zastanowię się,
00:45dlaczego podczas 50 lat od jego powstania żadnej produkcji nie udało się tego sukcesu powtórzyć.
00:58Zanim jednak przejdę do opowiadania o filmie z 1974 roku,
01:02warto cofnąć się o kilka dekad do pierwszych prób ekranizacji Sienkiewicza.
01:06Hoffman nie był pierwszym twórcą, który podjął próbę ekranizacji powieści Sienkiewicza.
01:10Z wyzwaniem tym jako pierwszy zmierzył się Edward Puchalski.
01:13I to jeszcze ze życia autora.
01:15Niespełna 30 lat po wydaniu książki, bo już w 1913 roku film miał nosić tytuł
01:19Obrona Częstochowy.
01:21No właśnie, miał, bo niestety jego realizacja zakończyła się fiaskiem.
01:24Sceny oblężenia miały być stworzone z udziałem wojsk rosyjskich,
01:27na co nie zgodziły się władze.
01:28Zrealizowane na potrzeby filmu materiały wykorzystano przy rosyjskiej ekranizacji potopu,
01:32która powstała dwa lata później.
01:34Niestety film ten nie zachował się do naszych czasów.
01:36W ramach ciekawostki wspomnę, że Kmicica zagrał tam Iwan Mozrzuchin,
01:40późniejsza gwiazda radzieckiego kina.
01:41Możecie kojarzyć go ze słynnego efektu Kuleszowa,
01:44który wykazał, jak ogromny wpływ montaż ma na to,
01:46jak widz odczytuje zawarte w filmie emocje i znaczenia.
01:49Można więc rzec, że Kmicic przyczynił się do rozwoju sztuki filmowej.
01:53Wróćmy jednak do potopu.
01:54Co prawda radziecka ekranizacja powstała jeszcze za życia autora książkowego pierwowzoru,
01:58ale niestety wszystko wskazuje na to, że on sam filmu nie widział.
02:01W momencie jego premiery przebywał w Szwajcarii,
02:03gdzie wyemigrował po rozpoczęciu I wojny światowej.
02:06Wedle informacji, które znalazłem,
02:07projekcje filmu odbywały się w Warszawie,
02:09Moskwie, Petersburgu i Odessie.
02:11A zatem Sienkiewicz, który zmarł rok po jego premierze,
02:14raczej nie miał okazji go zobaczyć.
02:16No chyba, że ktoś był na tyle uprzejmy,
02:18żeby dostarczyć mu kopię,
02:19co nie jest niemożliwe, ale dość mało prawdopodobne.
02:22Na kolejną próbę ekranizacji potopu
02:23trzeba było czekać aż 60 lat.
02:25W międzyczasie Polska zdążyła odzyskać niepodległość
02:28i ponownie ją stracić.
02:30Co ciekawe, pierwotnie to nie Hoffman miał ekranizować potop,
02:32a twórca Krzyżaków,
02:34Aleksander Ford.
02:35Wszystko zmieniło się po kampanii antysemickiej
02:37zainicjowanej przez Gomułkę w 1968 roku,
02:41w wyniku której reżyser musiał opuścić Polskę.
02:43Hoffman, mimo że podobnie jak Ford
02:45miał żydowskie korzenie,
02:46nie zdecydował się na opuszczenie kraju,
02:48a po sukcesie filmu o Panie Wołodyjowskim
02:50przejął projekt w spadku po Fordzie.
02:52Polski przemysł filmowy z czasów PRL-u,
02:54choć nie dorastał do pięt przemysłowi amerykańskiemu
02:56czy nawet radzieckiemu,
02:58miał dużo większe możliwości
02:59niż w czasach wczesnego kina niemego,
03:01a potop miał być ukoronowaniem tych możliwości,
03:04największą produkcją w dziejach polskiej kinematografii,
03:07co dość mocno wpisywało się w propagandę
03:08sukcesu epoki Gierka.
03:10Rozmach tej produkcji był na tyle duży,
03:13że w trakcie jej realizacji pojawiły się realne obawy,
03:16że prace nad nią sparaliżują
03:18cały ówczesny polski przemysł filmowy.
03:20To jak ogromna była skala oczekiwań
03:22wobec tego dzieła,
03:23najlepiej oddaje ogólnonarodowa debata,
03:25do jakiej doszło jeszcze na trzy lata
03:26przed premierą filmu w 1971 roku,
03:29po obsadzeniu Daniela Olbrychskiego
03:31i Małgorzaty Braunek
03:32w rolach Kmicica i Oleńki.
03:33Aktorzy nie zdążyli jeszcze nawet wejść na plan,
03:35a w prasie już przetoczyła się bataria,
03:37w której ścierali się zwolennicy
03:38takich, a nie innych decyzji castingowych.
03:41Temperatura dyskusji była na tyle wysoka,
03:43że Olbrychski niemal zrezygnował z roli.
03:45Braunek natomiast dodatkowo to zmotywowało,
03:47choć prawdopodobnie wpłynęło to na jej podejście do roli.
03:50Początkowo bowiem miała ona własną wizję
03:51na zagranie roli Oleńki.
03:53Chciała nadać jej trochę większego zniuansowania,
03:55zagrać ją trochę bardziej po swojemu
03:57niż po Sienkiewiczowskiemu,
03:58ale w ostatecznym rozrachunku uznała,
04:00że byłoby to, jak sama powiedziała,
04:02potraktowanie Narodowej Świętości bez należytego szacunku.
04:04Postawiła więc na bezpieczną opcję
04:06i odegranie tej roli w zgodzie z książkowym pierwowzorem.
04:10Wymyślona przeze mnie Oleńka byłaby może i ciekawsza,
04:12ale już nie z Sienkiewicza i nawet nie z tego filmu,
04:15albowiem kontrastowałaby z pozostałymi postaciami.
04:18Widownie odebrałaby wszelkie zmiany jako kamień obrazy.
04:21Zrozumiałam, iż muszę się poddać,
04:22nie dociekać dużej motywów i źródeł świętości Oleńki,
04:25że muszę po prostu maksymalnie dosłownie odegrać to,
04:27co zostało niegdyś zapisane na kartach książki.
04:30Jeśli natomiast chodzi o Olbrychskiego,
04:32to dużej części widzów po prostu nie pasował on
04:34do Sienkiewiczowskiego opisu tego bohatera.
04:37Dla wielu ogromnym problemem było też to,
04:39że wystąpił już w roli Azji Tuchajbajowicza
04:41w ekranizacji pana Wołodyjowskiego.
04:43Jak zatem widzicie, Hoffman wyprzedził Feigiego
04:45o dobrych 50 lat z pomysłem obsadzenia tego samego aktora
04:48w roli dwóch różnych postaci
04:50w ramach tego samego filmowego uniwersum.
04:51A w dodatku nawet nie próbował tłumaczyć się
04:53jakimiś multiwersalnymi głupotami.
04:55Polskie kino po raz kolejny okazało swoją wyższość nad Hollywood.
04:59Polska górę!
05:00Ale żarty na bok.
05:01Wróćmy jeszcze na chwilę do wypowiedzi Brauneck,
05:04bo z tym maksymalnie dosłownym odgrywaniem
05:06tego, co zostało niegdyś zapisane na kartach książki,
05:08bywało różnie.
05:09I w sumie nie dało się tego zrobić inaczej.
05:11Twórcy wyliczyli, że gdyby chcieli zekranizować
05:13potop scena po scenie,
05:14to całość miałaby ponad 20 godzin długości,
05:17a zatem pewne odstępstwa od książkowego pierwowzoru
05:19były nie tyle opcjonalne, co konieczne.
05:22Ostatecznie film ma niecałe 5 godzin,
05:24więc wychodzi na to, że wycięto z niego
05:26prawie 3 czwarte zawartości książki.
05:28Tło historyczne zostało ograniczone do minimum.
05:30Porzucono mnóstwo wątków i postaci drugoplanowych.
05:33Zrezygnowano m.in. z obecnego w książce oblężenia Warszawy.
05:37Częściowo ze względu na wysokie koszty,
05:38ale w dużej mierze też ze względu na to,
05:40że polscy widzowie mogli być trochę
05:42zdezorientowani widokiem Warszawy
05:43obleganej przez polskie wojska
05:45i bronionej przez Szwedów.
05:46Jakby nie patrzeć doświadczenia kampanii wrześniowej
05:48i Bitwy Warszawskiej,
05:50przyzwyczaiły Polaków do tego,
05:51że bronią swojej stolicy, a nie odwrotnie.
05:53Dość słuszne spostrzeżenie poczynił też
05:55operator filmu, Jerzy Wójcik.
05:57Cóż z tego, że pokażemy krwawe,
05:59okrutne walki o każdy dom i pałac,
06:01czy to rzeczywiście będzie tak interesujące
06:03dla współczesnego widza,
06:04który pamięta ostatnią wojnę
06:05lub zna ją z licznych ekranowych przekazów
06:08dokumentalnych i fabularnych?
06:09Tego typu ustępstw było mnóstwo.
06:11Czasem ich przyczyną były różnice
06:13w środkach przekazu
06:14między sztuką literacką i filmową,
06:16ale zdarzało się też,
06:17tak jak choćby w przypadku wspomnianej
06:18wcześniej sekwencji oblężenia Warszawy,
06:20że przyczyny były prozaiczne,
06:22bo finansowe.
06:23I to mimo ogromnego budżetu,
06:24jaki miał ten film,
06:25bo aż 105 milionów złotych.
06:27Choć wiadomo, że 105 milionów złotych
06:28wtedy i współcześnie
06:29to zupełnie inne pieniądze.
06:31A jeśli z jakiegoś powodu
06:32budżet nie wystarcza Wam
06:33do zobrazowania sobie rozmachu
06:34tej produkcji,
06:35to może pomocne okażą się inne liczby.
06:38Za powstanie tego filmu
06:38odpowiadała 80-osobowa ekipa.
06:41Wystąpiło w nim
06:4270 aktorów pierwszoplanowych
06:43i 600 epizodycznych,
06:45a w scenach batalistycznych
06:46udział wzięło
06:47aż 45 tysięcy statystów.
06:49Na potrzeby tej produkcji
06:50przygotowano 24 tysiące kostiumów,
06:52a do stworzenia scen bitewnych
06:53wykorzystano ponad
06:541000 kilogramów prochu
06:55i materiałów wybuchowych,
06:579,5 tysiąca rakiet
06:58i świec dymnych,
06:59ponad 13 tysięcy zapalników
07:01oraz prawie
07:0110,5 tysiąca litrów
07:03benzyny i benzolu.
07:04Ponadto część rekwizytów
07:05wykorzystanych w tym filmie
07:06to były autentyczne,
07:07kilkusetletnie eksponaty muzealne,
07:09co tylko pokazuje,
07:10jak bardzo twórcom zależało
07:11na autentyczności historycznej,
07:13choć niestety często
07:14nie była ona możliwa
07:15do osiągnięcia,
07:16bo dzieła Sienkiewicza
07:17nie zawsze były
07:17z faktami historycznymi
07:18w 100% zgodne.
07:20Zadaniem twórców było
07:21znalezienie kompromisu
07:22między prawdą historyczną,
07:23wizją Sienkiewicza
07:24i potrzebami współczesnego widza.
07:26Późniejszy sukces pokazuje,
07:27że udało się
07:27tę równowagę znaleźć,
07:29choć zdecydowanie
07:29nie było to zadanie łatwe.
07:32Najlepiej świadczy o tym
07:33powstanie dwóch
07:34szczególnie trudnych w realizacji,
07:36ale też szczególnie
07:37zapadających w pamięć sekwencji,
07:38czyli pojedynku Wołodyjowskiego
07:40z Kmicicem
07:40i oblężenie Jasnej Góry.
07:42Ta pierwsza była
07:42przede wszystkim wynikiem
07:43wytężonej pracy
07:44Olbrychskiego i Łomnickiego,
07:46którzy przygotowywali się do niej
07:47aż trzy miesiące
07:48pod okiem nauczyciela Szermierki
07:49Waldemara Wilhelma.
07:51Całość nagrywano
07:51aż trzy dni,
07:52a widoczne w tej sekwencji
07:53strugi deszczu
07:54pochodziły z kilku
07:55wozów strażackich.
07:56Jeśli natomiast chodzi
07:57o oblężenie Częstochowy,
07:58to scena ta wymagała
07:59mnóstwa pracy
08:00jeszcze przed wejściem na plan,
08:01bo klasztor trzeba było
08:02odpowiednio przystosować,
08:03tak aby był możliwie
08:04jak najbardziej zgodny
08:05z opisami historycznymi.
08:07Wymagało to od twórców
08:08zbudowania od podstaw umocnień
08:09i rozbudowania istniejących murów
08:11do dwóch metrów wysokości
08:12i prawie 350 metrów długości.
08:15I mimo tego rozmachu
08:16nie było to wcale
08:16największe przedsięwzięcie
08:18scenograficzne
08:18stworzone na potrzeby
08:19tego projektu.
08:20Zresztą scenografia to jedno,
08:21ale sama realizacja
08:22scen oblężenia
08:23też była ogromnym wyzwaniem.
08:25Nie dość, że scena ta
08:26wymagała odpowiednich warunków pogodowych
08:28i koordynacji tysięcy statystów,
08:29to jakby tego było mało
08:30w trakcie jej kręcenia
08:31Jerzy Wójcik,
08:32który był autorem zdjęć,
08:34cierpiał z powodu
08:34kamicy nerkowej.
08:35Ogromne wyzwanie stanowiły
08:36też wszystkie sceny
08:37z udziałem koni,
08:38z których kaprysami
08:39musiała liczyć się
08:40ekipa filmowa.
08:41Dlatego zapewne nie zdziwi Was to,
08:42że nagrywanie filmowego
08:43oblężenia Częstochowy
08:44trwało dłużej niż
08:45faktyczne oblężenie
08:46w trakcie Potopu Szwedzkiego.
08:48Zresztą cały ten film
08:49powstawał dłużej
08:50niż książkowy Potop,
08:51bo swą powieść Sienkiewicz
08:52skończył w nieco ponad dwa lata,
08:54tymczasem film powstawał
08:55ponad pięć lat,
08:56mniej więcej tyle
08:57co cała trylogia,
08:58z czego same zdjęcia
08:59trwały 535 dni,
09:02czyli niemal 18 miesięcy.
09:03Do zarejestrowania
09:04wszystkich obecnych
09:05w tej produkcji scen
09:05wykorzystano 76 kilometrów
09:07taśmy filmowej.
09:09Trwało to wszystko
09:09tak długo w dużej mierze
09:10ze względu na ograniczenia techniczne.
09:12Ekipa dysponowała
09:13tylko dwoma kamerami
09:14z wynajętymi z zachodu
09:15obiektywami Panavision,
09:16co ogromnie wydłużało
09:17czas konieczny
09:18do zarejestrowania
09:19scen batalistycznych.
09:20A to i tak była sytuacja
09:21wyjątkowa jak na
09:22standardy polskich produkcji,
09:23bo nigdy wcześniej
09:24do żadnego polskiego filmu
09:25nie wypożyczano
09:26sprzętu z zachodu.
09:27Dla porównania,
09:28zdjęcia do dwóch
09:28późniejszych filmów Hoffmana,
09:30czyli Ogniem i Mieczem
09:31oraz Bitwę Warszawskiej,
09:33trwały odpowiednio
09:339 i 4 miesiące,
09:35a zatem mimo upływu lat
09:36i rozwoju
09:37polskiej kinematografii,
09:38Potop pozostał
09:39najbardziej ambitnym projektem
09:40w karierze tego reżysera
09:41i jednym z najbardziej
09:42spektakularnych dzieł
09:43polskiej kinematografii.
09:45I to mimo warunków realizacji,
09:46które były,
09:47delikatnie mówiąc,
09:48dalekie od idealnych.
09:49Poza ograniczeniami technicznymi,
09:51twórcy musieli mierzyć się
09:52też z ograniczeniami systemowymi.
09:53Były niestety w tym filmie
09:54sceny, które nie trafiły
09:56do ostatecznej wersji
09:57ze względu na cenzurę.
09:58Jeszcze przed rozpoczęciem
09:59prac nad Potopem
10:00władze postawiły warunek,
10:01żeby obrana Częstochowy
10:02nie była centralnym punktem filmu.
10:04I to właśnie ta sekwencja
10:05została poddana
10:06największym cenzorskim cięciom.
10:08Na potrzeby filmu
10:08uzyskano zgody
10:09kardynała Wyszyńskiego
10:10na nagranie oryginału
10:11obrazu Matki Boskiej Jasnogórskiej.
10:13Operator Jerzy Wójcik
10:14niezwykle pieczołowicie
10:15się do tego przygotował,
10:16a całość została zarejestrowana
10:18pod okiem konserwatora sztuki,
10:19tak aby obraz
10:20nie uległ uszkodzeniu.
10:21Władze jednak nie wyraziły zgody
10:22na włączenie tego ujęcia do filmu.
10:24Podobny los spotkał też
10:25kilka innych sekwencji,
10:26które zarejestrowano
10:27na Jasnej Górze
10:28po tym, jak do władz
10:29trafiły donosy,
10:30że kręcone są tam sceny,
10:31które nie były przewidziane
10:32w scenariuszu.
10:33Mimo tych wszystkich trudności
10:34film okazał się
10:34spektakularnym sukcesem
10:36i został bardzo ciepło przyjęty,
10:38zarówno przez krytyków,
10:38jak i przez widownię.
10:40Dziennikarze, którzy wcześniej
10:41krytykowali decyzję
10:42o obsadzeniu Olbrychskiego
10:43i Braunek,
10:44zostali zmuszeni
10:44do posypania głowy popiołem
10:46i przyznania się do błędu.
10:47Bardzo chwalono też
10:48pracę operatora,
10:49który był pomysłodawcą
10:50m.in. sceny pojedynku,
10:52która w filmie
10:53przedstawiona jest
10:53w strugach deszczu,
10:55mimo całkowicie odmiennego
10:56książkowego opisu.
10:57Jeśli natomiast chodzi o widownię,
10:59to o jej uznaniu
10:59najlepiej chyba świadczy fakt,
11:01że do końca lat 80-tych
11:03Potop wielokrotnie wracał do kin,
11:05gdzie obejrzało go
11:0627 milionów widzów.
11:07Co więcej, film doczekał się
11:08nawet własnego merchu,
11:10bo w kioskach ruchu
11:10zakupić można było
11:11pocztówki ze scenami z Potopu.
11:13Jerzy Hoffman stał się
11:14pierwszym w historii
11:15laureatem Złotych Lwów,
11:16czyli najważniejszej
11:17polskiej nagrody filmowej
11:18wręczanej w trakcie
11:19Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych.
11:21Tak się akurat złożyło,
11:22że jego pierwsza edycja
11:23odbyła się właśnie
11:2450 lat temu,
11:26wówczas jeszcze w Gdańsku,
11:27a nie w Gdyni.
11:28Potop dostał też nominację
11:29do Oscara w kategorii
11:29Najlepszy film nieanglojęzyczny,
11:31ale niestety musiał uznać
11:32wyższość Federico Felliniego
11:33i jego Amar Korda.
11:35Spośród produkcji historycznych,
11:36które powstały w Polsce
11:37od czasu premiery Potopu,
11:39tak naprawdę tylko
11:40Ogniem i Mieczem
11:41i Quo Vadis
11:41były projektami
11:42o podobnej skali.
11:43Próżno jednak szukać
11:44polskiego filmu
11:45o takim rozmachu,
11:46o którym można by
11:47jednoznacznie powiedzieć,
11:48że był udany.
11:49Mogłoby się wydawać,
11:50że po 50 latach,
11:51w trakcie których
11:52udało nam się wyrwać
11:53spod wpływów
11:53bloku wschodniego
11:54i wejść do Unii Europejskiej,
11:56tego typu udane projekty
11:57będą pojawiały się częściej
11:59i trudno powiedzieć,
12:00dlaczego tak się nie dzieje.
12:01Mimo to chciałbym
12:02spróbować odpowiedzieć
12:03na to pytanie.
12:05To nie jest tak,
12:06że w Polsce nie powstają
12:07dobre filmy historyczne,
12:08bo powstają.
12:09Bez problemu mogę wymienić
12:11kilka naprawdę
12:11udanych projektów
12:12z ostatnich 10 lat,
12:14jak choćby Wołyń
12:14Wojtka Smażowskiego
12:15albo Kosa Pawła Maślony.
12:17Jednak żaden z tych projektów
12:19pod względem skali
12:19nawet nie zbliżył się
12:20do Potopu.
12:21I może najwyższy czas
12:22pogodzić się z tym,
12:23że taki film jak Potop
12:24jeszcze długo nie powstanie.
12:25Prawda jest taka,
12:26że tak czasochłonna realizacja,
12:28przypomnę,
12:285 lat produkcji
12:29i 18 miesięcy na planie,
12:31była możliwa tylko
12:32i wyłącznie w realiach
12:33ówcześnie panującego systemu,
12:34co dość trafnie zauważył
12:36Krzysztof Teplic.
12:38Jest to po prostu dowód,
12:39jak dalece nasza kinematografia
12:41nie jest przygotowana
12:42na robienie
12:42prawdziwych superprodukcji.
12:44Takiego bowiem
12:44kilkuletniego produkowania filmu
12:46nie wytrzymałby
12:46żaden zagraniczny,
12:47kapitalistyczny producent,
12:49zamroziwszy na tyle dni
12:50ogromne środki,
12:51sprzęt, ludzi
12:52i moce produkcyjne,
12:53musiałby po prostu
12:54zbankrutować.
12:55Hoffman miał mimo wszystko
12:56trochę szczęścia,
12:57bo za ekranizację potopu
12:58zabrał się akurat
12:59po zmianie władzy w partii.
13:01Zmiana polityki kulturalnej
13:02w epoce Gierka,
13:03a co za tym idzie
13:03większe środki
13:04na przedsięwzięcia filmowe,
13:06przyczyniły się
13:06nie tylko do powstania potopu,
13:08ale też m.in.
13:09Ziemi obiecanej Andrzeja Wajdy.
13:11Jednak nawet wtedy
13:11tego typu przeciąganie produkcji
13:13miało swoje granice,
13:14czego najlepszym dowodem
13:15jest na Serebrynym Globie
13:16Andrzeja Żuławskiego,
13:17o którym też swego czasu
13:18robiłem materiał.
13:20Wniosek jest zatem prosty.
13:21W latach postgierkowskich
13:22i pierwszej dekadzie
13:23po transformacji systemowej
13:24stworzenie takiego filmu
13:25jak Potop
13:26było najzwyczajniej
13:27w świecie niemożliwe.
13:28Jeśli natomiast chodzi
13:29o lata późniejsze,
13:30to polska kinematografia
13:31podejmowała takie próby,
13:32ale kilkukrotnie
13:33bardzo boleśnie się sparzyła.
13:35Ogniem i mieczem
13:35z 1999 roku,
13:38mimo ogromnego
13:38postępu technologicznego,
13:40jaki miał miejsce
13:40między jego powstaniem
13:41a realizacją
13:42poprzednich części trylogii,
13:44był najgorszy
13:44z całej trójki.
13:45W 2001 roku
13:46dostaliśmy
13:46Quo Vadis Jerzego Kawalerowicza,
13:48najdroższy polski film
13:49w historii,
13:50kosztujący
13:51bez uwzględnienia
13:52inflacji zawrotne
13:5376 milionów złotych.
13:54Produkcja okazała się
13:55frekwencyjnym sukcesem,
13:57ale nie spotkała się
13:57ze zbyt ciepłym przyjęciem.
13:59W kolejnych latach
13:59dostaliśmy m.in.
14:01Pianistę,
14:01o którym mimo wszystko
14:02nie można powiedzieć,
14:04żeby był samodzielnym
14:05wytworem polskiej kinematografii
14:06i Katyn,
14:07który zebrał dość mieszane opinie
14:08wśród widowni i krytyków.
14:10W międzyczasie
14:10w 2005 roku
14:11powstał
14:12Polski Instytut Sztuki Filmowej,
14:13który w kolejnych latach
14:14znacznie przyczynił się
14:15do zwiększenia możliwości
14:16polskiego przemysłu filmowego.
14:18I kiedy już w 2011 roku
14:19wydawało się,
14:20że to jest to,
14:21że Polska w końcu
14:22doczeka się
14:23kolejnej superprodukcji,
14:24widownia dostała w twarz
14:25mokrą szmatą,
14:26jaką było
14:261920 Bitwa Warszawska.
14:29I to od tego samego
14:30Jerzego Hoffmana,
14:31który dał nam potop.
14:32Niestety w tym przypadku
14:33historia nie zatoczyła koła.
14:35A rok później
14:35na dobitkę
14:36dostaliśmy Bitwę pod Wiedniem,
14:38która jakimś cudem
14:39była jeszcze gorsza,
14:40ale nie będę się już
14:41pastwił nad tymi dwoma filmami,
14:43bo robiłem to
14:44w innym materiale.
14:44Potem dostaliśmy jeszcze
14:46Miasto 44.
14:47Film, który potem jak trafił do kin
14:49bardzo mi się nie podobał,
14:50a który z czasem
14:50nauczyłem się doceniać,
14:51choć nadal uważam,
14:52że daleko mu do ideału.
14:54Był to jednak
14:54krok w dobrą stronę,
14:55po którym w zasadzie
14:56nadal nie postawiono kolejnego.
14:58Od tamtego czasu
14:58brakuje filmu,
14:59który można by nazwać
15:00prawdziwą superprodukcją,
15:02o którym można by powiedzieć,
15:03że jest flagowym projektem
15:04naszej kinematografii.
15:05Jakby nad polskim kinem
15:06ciążyła klątwa,
15:07która sprawia,
15:08że filmowe widowiska
15:09na miarę potopu
15:10po prostu nie mogą się udać.
15:11Najbliżej tego byli
15:14mówimy jednak o filmie animowanym.
15:16Jeśli natomiast chodzi
15:17o filmy aktorskie,
15:18to o stanie współczesnych
15:19polskich produkcji historycznych
15:21najlepiej świadczy chyba
15:22przypadek raportu Pileckiego,
15:24filmu prezentującego
15:25rzemujący poziom
15:25niskobudżetowych produkcji telewizyjnych,
15:27o którym mało kto słyszał
15:29i którego prawie nikt nie widział,
15:30a który kosztował 38 milionów złotych,
15:33co czyni go na ten moment
15:34czwartym najdroższym filmem,
15:35jaki powstał w naszym kraju
15:36po transformacji ustrojowej.
15:38Jest jednak pewna iskierka nadziei,
15:39którą jest nadchodzący film biograficzny
15:41o Fryderyku Chopinie.
15:42Za kamerą tej produkcji ma stanąć
15:44Michał Kwieciński,
15:45reżyser zeszłorocznego,
15:46całkiem udanego Filipa.
15:47Za scenariusz odpowiada
15:48Bartosz Janiszewski,
15:49który ma w swoim dorobku
15:50serial Odwilż,
15:51a za zdjęcia odpowiedzialny
15:53będzie Michał Sobociński,
15:54który pracował wcześniej
15:55m.in. przy sztuce kochania.
15:57W obsadzie zobaczymy natomiast
15:58Eryka Kulma Juniora,
15:59który wystąpił w tytułowej roli,
16:01a także Lamberta Wilsona,
16:03którego możecie kojarzyć z Matrixa,
16:04a konkretnie z roli Merywinga.
16:06Film ma budżet w wysokości
16:07niemal 65 milionów złotych.
16:09I choć nie będzie miał on raczej
16:10rozmachu produkcji batalistycznej
16:12takiej jak Potop,
16:13to jeśli okaże się sukcesem,
16:15to może być kolejnym krokiem milowym
16:16w rozwoju polskiego kina.
16:19Pytanie zawarte w tytule
16:20pozostaje zatem pytaniem otwartym.
16:22Jeśli chodzi o mnie,
16:23to mam do tego typu projektów
16:25trochę podejście,
16:26jak do ewentualnych sukcesów
16:27reprezentacji Polski w piłce nożnej.
16:29Bardzo chciałbym,
16:30żeby tego typu przedsięwzięcie
16:31w końcu się udało
16:32i żebyśmy zaistnieli na mapie świata,
16:34robiąc coś,
16:34z czego moglibyśmy być dumni.
16:36Niestety nie za bardzo
16:36na ten moment mam podstawy,
16:37żeby wierzyć w to,
16:39że w najbliższych latach
16:40się to uda,
16:41bo nasze dokonania
16:42w ostatnich dekadach
16:43raczej nie napawiają optymizmem.
16:45Mimo to liczę,
16:45że Chopin, Chopin
16:46okaże się przełomem,
16:47którego polskie kino
16:48najzwyczajniej w świecie potrzebuje.
16:50A jak wy myślicie,
16:51czy doczekamy się
16:52w najbliższych latach
16:53udanego filmu,
16:54który miałby rozmach
16:55porównywalny z Potopem?
16:56A może w ogóle nie uważacie,
16:58że powinniśmy aspirować
16:59do poziomu filmu,
17:00który ma na karku pięć dekad?
17:01Napiszcie, co myślicie w komentarzach.
17:03Odmykam dyskusję
17:04i do usłyszenia.
Be the first to comment