01:00Bitli helva özellikle bizim çocukluğumuzda susamlı helva ya da çıtır helva olarak bildiğimiz Kütahani'nin ilçesi Simav benim ilçem.
01:14O bölgede o isimle bilinen ama Kütahani merkeze geldiğimizde bitli helva olarak anılan çok kıymetli bir ürünümüz.
01:21Coğrafik işaret belgesi alındı.
01:25Üzerinde susam, içinde şeker, un ve benzeri diğer katkı maddelerin bulunduğu çok kıymetli bir ürünümüz.
01:32Mutlaka sizlerin de Kütahia'ya yolu düşenlerin de tadıp geçmesini tavsiye ettiğimiz güzel bir ürünümüz.
01:41Emeğe geçen herkese, başta ticaretlerimiz olmak üzere ilgili kurum ve kuruluşlarımıza teşekkür ediyoruz.
01:46Böyle bir ürünü Kütahia adına teslim ettikleri için.
01:57Bitli helva denmesinin sebebi pişirdikten sonra üzerindeki susamların yanıkları oluyor.
02:06Bunlar da susam tanesinin büyüklüğünü beyninizde tasavvur edin.
02:11Adeta affedersiniz bite benziyor.
02:14O yüzden de ilk yapıldığı zamanlar tarihçesi çok geçmişi çok da fazla bilinmiyor.
02:18Çok uzun yıllar önceden yapıldığı tahmin ediliyor, biliniyor.
02:22O yüzden bitli helva denmiş o zamanlardan ve bitli helva olarak günümüze kadar gelmiş.
02:26Bitli helva, susamlı helva, doğu tarafında küncülü helva olarak da anılan gevrek bir yapıya sahip, yufka gibi susamla sarılıp çıtır çıtır yenen mütevazi bir tatlı.
02:42Bu ürünün tarihimizde önemli bir yere sahip olduğunu bazı akademik çalışmalarda da görebiliyoruz.
02:48Özellikle 18. yüzyılda Osmanlı döneminde nar karşılaştırmalarında zorunlu tüketim maddeleri arasında gösterilmiş ve devlet tarafından fiyat belirlenmiş bir ürün.
03:00Örneğin bir okka susamlı helva 10 para şeklinde veya 20 meblağ şeklinde bedeller tayin edilmiş devlet tarafından.
03:11Ve bu o dönemin tuz, zeytinyağı, tayin helva gibi tüketim maddeleri arasında gösterilmiş önemli bir gıda maddesi olarak yer almıştır.
03:23Bu neyi gösteriyor?
03:24Aslında bu ürünlerin doğal olarak kendinden raf ömrü olduğunu gösteriyor bize.
03:30Bu ürünler coğrafi işaretlerini ararak, maka değeri kazandırılarak zincir marketlerde aslında raflarda da yerini alabilir.
03:37Biz bu gele deneyi coğrafi işaretler alarak daha iyi yerlere götürmeye çalışırsak ve hem kültürü unutmamış oluruz hem de değerine değer katmış oluruz.
03:47Gazanın içinde, ağda o beyaz kısmı hazırlanıyor.
04:22O ağdaya, mablığa, bunun içine açacak kadar bir açımlık şey akıtırlar.
04:29O un eline yapışmaz.
04:31Elinde oynarsın, unu içeriye alırsın.
04:33Çok azdır zaten.
04:35Susamın içini gömüp, pidecinin pide açtığı gibi, tritlik pide açtığı gibi açacaksın.
04:41Ama bu çok basit gibi görülür de sıradan rastgele bir insan açamaz.
04:47Yani iltisaz isteyen bir şey.
04:49Bunun işte makbulü de ince ve gevrek olmasıdır.
04:54O biraz bekleyecek.
04:55Sıcakken sararsan birbirini katlığa yapışır.
05:01Efendim, bütün olur.
05:03Katların yapışmaması için beklettiğin zaman da fazla soğursa, bu sefer de kırılır, katlanmaz.
05:10Bitti Elba, Kütahlılar için her şeyden önce bir kültürü, gastronomi kültürünü ifade ediyor.
05:25Buradan evine ekmek götüren birçok esnafımız, gerek imalatçı, gerekse pazarlamacı olarak bundan geçiniyor.
05:33Ayrıca özellikle alışveriş için merkeze geldiğinde, köyüne geri döndüğünde şehirden alınmış bir hediyelikte değeri taşıyor.
05:47Ama daha da önemlisi, tabii bu şehrin gastronomi kültürüne katkı yapan önemli yiyeceklerimizden birisi.
05:55Bitli helvamız, kendine has özel bir tadı var, kendine has özel bir lezzeti var.
06:00Çok hafif bir tatlı türü olması hasabıyla genelde Ramazan aylarında tüketiliyor, Ramazan aylarında yapılıyor ve Ramazan aylarında ilgi odağı oluyor adeta.
06:12Çok güzel tepkiler alıyoruz.
06:13İlk önce işte insanlar neymiş bu falan filan tatmalarını sağlıyoruz ve ondan sonra da ya paket verilmişsin, işte efendim bizim bunu alabileceğimiz yer neresidir gibi sorularla karşılaşmaya başlıyoruz.
06:26Bu şekilde çok güzel tepkiler alıyoruz.
06:30Bitli helva, susamlı helva özellikle Ramazan aylarında bolca tüketilen ve üretimi bu dönemde çokça artan önemli bir tatlılarımızdan bir tanesidir.
06:51Bu anlamda da bazı yörelerimizde de damatlar evlenene kadar kayınvalidelerine Ramazan'ın ortalarında bunları hediye olarak nasıl kız istemeye gidilirken tepsi hazırlanır.
07:05Bu şekilde kayınvalidelerine sunarak, onların gönüllerini alarak onlarla beraber zaman geçirilermiş, iftarlarını, sahurlarını birlikte yaparlarmış.
07:15Bu anlamda gelenek olarak bu süre gelmiş, halen de devam ediyor bu gelenek tabii Kütahya'mızda.
07:22Bu anlamda da bolca tüketilen lezzetli, mütevazi bir tatlı diyebiliriz buradan.
07:27Bitli helvanın, bitli denmesinin sebebi üzerindeki susamlar aslında.
07:33Sadece bir çağrışım yaptığını düşünerek insanlar ona bitli helva demişler.
07:38Aslında susamlı helva, çıtır helva gibi diğer isimleri de var.
07:42Güneydoğu, doğu illerinde ise buna küncüle helva diyorlar.
07:46O günlerde bu ortamı sağlamak, odunla tahtı kırığından tavlayacaksın çok zordu yani.
07:56Şimdi çok geniş imkanlar var.
07:58Katla ısıtma şeklinde, mablak bir düzey sıcak duruyor.
08:03Durmadan elemanlar açıyor.
08:05Bir kişi veya iki kişi açardık.
08:07Şimdi sekiz, on kişi toparlanıyor.
08:10Yine elle açılıyor.
08:12Ama bunun makinesi yok yani.
08:14Yapam dedik silindirden geçiren birini.
08:16Çok şeyler denedik.
08:18Olmuyor. Yapışmıyor.
08:20Şey açıyor.
08:21Susam yapışmıyor üstüne.
08:24Her türlü malzemeyi de denedik.
08:26Şimdi elle devam ediyoruz bu şekilde.
08:29Hizmet veriyoruz inşallah.
08:37Coğrafik işaretli ürünler
08:54O şehrin ulusal ve uluslararası arenada ve dünya literatüründe tescilini sağlayan ürünler.
09:02Şu anda en son aldığım rakama göre 14 farklı bizim coğrafi işaret almış ürünümüz Kütahya'da var.
09:11İşte onlardan birisi de bitti elba.
09:13Bu Kütahya'yı dünya literatüründe tanıtırken tescillenmiş, ürünler olarak değerlendiren ve şehre değer kapan ürünler grubundan birisi.
09:22Diğer vilayetlerden de buna ciddi talepler geliyor.
09:26Bilhassa biz coğrafi işaretli tescil alıp duyurmamızla birlikte,
09:31hatta biz bunu duyurabilmek için tüm Türkiye'deki oda borsalara gönderdik, tanıttık falan.
09:38Çok ciddi talepler geldiğini biliyoruz diğer helvacı üyelerimizden.
09:44Çok başarılı olduğunu düşünüyorum.
09:45Üretimini bilhassa bazı ürünlerde üretilmeye o kadar çalışmalar yaptık ki,
09:52şöyle söyleyeyim size, mesela bizim borsamızın bodrum katını biz bunları üretmek için kiraya verdik.
09:58Ve sözleşmemizin de ilk maddesine yazdık.
10:00Dedik ki coğrafi işareti tescilli ürünlerimizi üretmek üzere veriyoruz.
10:05Birinci şartımız buydu.
10:06Ve çok ciddi istihdam artıları gördük bu konuda.
10:11Sıfırla başlayıp işte 40 kişiyi, 50 kişiyi istihdam eden üyelerimiz var şu anda.
10:16Coğrafi işaret tescilinden sonra olan gelişmeler bunlar.
10:19Markaya geçmek için en önemli adımlardan bir tanesi de göresel ürünlerimizin değerinin anlaşılabilmesi için coğrafi işaretlerin alınması oldukça önemli.
10:41Bu anlamda bölgemizde ve Kütahya'mızda son yıllarda önemli bir artış sağlandı.
10:49Özellikle gıda ürünlerine yönelik coğrafi işaretler alınmaya başlandı.
10:54Bu anlamda da markalaşmaya ilk adım atmaya başladık diyebiliriz.
11:13Coğrafi işaret tescilli ürünler bizim için en büyük değerlerden birisi.
11:19Kütahya'mızın ticaretinde, istihdamında bilhassa çok büyük etkisi olan daha da fazlası olabileceğine inandığımız ürünler.
11:32O yüzden biz bunlara çok önemsiyoruz.
11:34Çeşitli çalışmalar yapıyoruz.
11:36Yapmaya da devam edeceğiz.
11:37Coğrafi işaret tescilli ürünlerin, tarım ürünleri dışındaki üretimi yapılan ürünlerin bizde zaten tüm imalat ve laboratuvar değerleri elimizde var.
11:52Bunların sık sık kontrolleri yapılıyor.
11:55Tarafımızdan kontrolleri yapılıyor.
11:58Bu da yetmiyor.
11:58Patent denizliği zaten her yıl gelip bu denetimleri yapıyor.
12:01Yani bunun coğrafi işaret tescilli ürün etiketi yapıştırdıktan sonra farklı bir ürün çıkması, bozulması mümkün değil.
12:12Buna göre coğrafi işaret tescilli etiketi gören vatandaşlarımız bunu gayet gönül rahatlığıyla alıp tüketebilirler.
12:20Coğrafi işaretli ürünler bir marka algısı uyandırıyor insanlarda aslında.
12:27Bir rafta bir coğrafi işaretle ürün gördüğünüz zaman biraz daha insan güven duyuyor.
12:33Biraz daha insan değer vermeye çalışıyor.
12:36Normal benzer ürünlerden daha fazla ederini ortaya koymaya çalışıyor.
12:41Karşılığını vermeye çalışıyor.
12:43Bu anlamda coğrafi işaret almak ürünlerimiz için öz değerlerini bulmamıza yardımcı oluyor aslında.
12:49Çünkü el emeğe, göz nuru işler var.
12:52Birçok şey ürün el işiyle yapılıp yöresel anlam kazanıyor.
12:58Tabii ki yöreye özgü diğer ürünler de var bitkisel olarak yetişen.
13:03O anlamda bunların da uluslararası arenada hem yurt içinde hem yurt dışında coğrafi işaret almaları,
13:11ülkemizin yapacağı iracata da katkısı olacağını düşünüyorum.
13:13Bu anlamda ekonomik katma değer yönünden coğrafi işaretler oldukça önem kazanıyor.
13:20Özellikle Kütahya'mıza yolu düşen yurt içi ya da yurt dışı herhangi bir misafirimizin mutlaka şehrimize geldiğinde
13:43tarihi turistik ve kültür merkezi diyebileceğimiz yerlerini gezmesinin ardından bitli elvayı da almadan,
13:53tatmadan buradan geçmemesini istiyoruz.
13:56Tüm vatandaşlarımızı şehrimize davet ederken mutlaka bu kültürden de yararlanmalarını ve bitli elva yiyip
14:06öyle geçmelerini özellikle istirham ediyoruz.
14:09Belediyemize geldiklerinde de ikram bizden olsun.
İlk yorumu siz yapın