Türkiye’nin zengin mirası canlanıyor: Değerlerin Daveti’nde günün ürünü: Görele dondurması

Gezelim

Türkiye’nin dört bir yanındaki eşsiz yerel zenginlikler, Ülke TV’nin “Değerlerin Daveti” programıyla hafta sonları ekranlara taşınıyor.

Transcript

00:00Halkbank değerlerin davetini sunar.

00:02Halk ister Halkbank yapar Halkbank.

00:30Halımızı diğer halılardan ayıran farklı özellikler var.

00:43İşte biraz bunlardan bahsetmek gerekir.

00:45En başta tabii düğün biçimi.

00:48Her Eke halısının düğün biçimi diğer halılardan farklı.

00:51Onun dışında yine santimetrekaredeki düğün sayısı.

00:55Bu çok önemli.

00:56Her Eke halısında santimetre karesinde yüz düğüm olmak durumunda.

01:03Bunun altındaki halılar Her Eke halısı olmuyor.

01:08Bazen tabii bunun altına da inebiliyor ama

01:10yani bu şu demek, bir metrekare Her Eke halısında bir milyon düğüm var.

01:16Bu tabii büyük bir alın teri, büyük bir gayret, sabır gerektiren bir iş.

01:26Her Eke'nin halısı niye farklıdır?

01:29El emeği, göz nuru en başta.

01:31Çok değerlidir.

01:33Çok meşakhetli, çok zor bir iştir.

01:36Çocukluğumuzdan beri bu işi yaptığımız için bize kolay geliyor tabii ki.

01:40Çık düğüm attığımız için çok uzun ömürlüdür.

01:44Kesinlikle bozulma, eskime hiçbir şey olmaz.

01:47O yüzden çok değerlidir.

01:49Geliyoruz sabahleyin buraya, tezgahımızın başına geçiyoruz, oturuyoruz.

02:04Başlıyoruz halımızı dokumaya.

02:07Dokurken hiçbir şey düşünmüyoruz.

02:08Sadece örneğimizdeki motifi halımıza, tezgahımıza yansıtmak.

02:13Başka bir şey değil.

02:14Hiçbir şey düşünmüyoruz.

02:15Mesela çocuğumla kavga mı ettim, buraya geliyorum, hiçbir şekilde ben onu,

02:20yani moralim bozuk falan olmuyor.

02:22O tezgaha oturduğum zaman her şey bitiyor.

02:25Çünkü o motifleri tek tek işlediğim için,

02:27sekme derler ona.

02:29Sekintilerimizi yaparken mesela,

02:31hiçbir şey düşünmek zorunda değilsin yani.

02:33Eğer düşünürsen yanlış yaparsın.

02:35düşünmüyorsun, bir sefer kendini halıya veriyorsun.

02:39Halıya verdiği zaman da daha güzel oluyor.

02:54Cumhurbaşkanlığımıza yaptığımız halımızı,

02:5633 personel dokuyucu arkadaşımızla beraber,

03:003 var diye olarak 7-24 saat hiç ara vermeden,

03:039,5 ayda tamamladık.

03:06Teslimini yaptık.

03:08Gönderdik.

03:09Hatta Cumhurbaşkanımız bizi de davet etti.

03:11Arkadaşlarımızla hep beraber gittik.

03:14Beraber gördük.

03:15Orada misafir edildik.

03:17Bizim için çok güzel, çok değerli,

03:19çok kıymetli bir anı oldu,

03:21bir değer oldu bizim için.

03:23Heyecanla çalıştık.

03:25O halıyı dokurken bütün arkadaşlarımız.

03:27Çünkü çok özel bir yere gidiyordu.

03:29Devletimizin en güzel köşesi,

03:32en değerli yeri olduğu için,

03:34biz de o özeni onlara yansıtmaya çalıştık.

03:36Halımıza, bütün arkadaşlarım,

03:3833 arkadaşımızla beraber,

03:41bunu yansıtarak,

03:42hissettirerek yapmaya çalıştık.

03:44O şekilde yaptık.

03:49Hereke halısı,

03:52bu özelliklerinin yanında,

03:54hala geleneksel yöntemlerle,

03:56tezgahlarla dokunmakta.

03:59Ama,

04:00tabii geldiğimiz noktada,

04:02maalesef,

04:03işte dünyadaki,

04:04gerek Çin'de,

04:05gerek Türk Cumhuriyetlerinde,

04:08işçiliklerin,

04:10çok aşağılarda olması,

04:11yıllar içerisinde,

04:13Hereke halısına olan ilgiyi azalttı.

04:18Biz de tabii belediye olarak,

04:20bu noktada,

04:21ne yapabiliriz,

04:23tekrar nasıl bunu canlandırabiliriz,

04:25şeklinde,

04:27yaptığımız çalışmalarda,

04:29öncelikle,

04:30tabii Körfez Belediyesi olarak,

04:32Hereke halısının,

04:33coğrafi işaret belgelerini aldırdık.

04:35İşte burada hem yün halı,

04:38ipekli yünlü halı,

04:40hem de ipekli halılarımızın,

04:43coğrafi işaret belgelerini,

04:45patent enstitüsünden,

04:48tescillendirdik,

04:49aldık.

04:49Burada dokunmaya başladığımız,

04:58her halı benim için bir çocuk.

05:00Benim kendi çocuğum gibi,

05:02öyle kabul ediyorum,

05:02ablalarım da aynı şekilde.

05:04O şekilde hissederek yaklaşıyoruz biz burada.

05:07Halılarımızı o şekilde dokunuyoruz,

05:09dokuyoruz daha doğrusu.

05:11O yüzden halıda oluşan bir hata,

05:13bir kusur olduğu zaman,

05:14çok çabuk heyecanlanabiliyoruz hemen.

05:16Aman nasıl yapalım,

05:18nasıl edelim?

05:19Tabii ki artık usta oldu herkes arkadaşlarımız.

05:22Buluyoruz doğrusunu,

05:23düzeltiyoruz.

05:24Hiçbir şekilde kusurun,

05:26eksiğini gidererek,

05:27dokumalarımıza devam ediyoruz.

05:29Bununla birlikte,

05:31işe başladım sabah geldiğinde,

05:33fark ettiğimiz bir renk hatası oluşmuştu arkadaşlarımızla beraber.

05:38Nasıl yapalım,

05:39nasıl düzeltelim?

05:40Bir heyecanlandık.

05:41Sonra oturduk,

05:42hep beraber karar verdik.

05:43Sadece ben değil,

05:44dokuyucu usta arkadaşlarımızla beraber nasıl düzeltebiliriz diye çözümler aramaya başladık.

05:52Çok güzel şeyler çıkardık ortaya.

05:54Farklı şekilde,

05:55bak böyle daha iyi olurmuş dediğimiz sonuçlar aldık.

05:59Sonra düzelttik halımızı,

06:01yolumuza devam ettik.

06:02Sevmeyen kimse yapamaz bu işi.

06:08Sabah 6.30'da kalkıp,

06:108'de iş başı yapıyorum.

06:12Akşam 6'ya kadar severek bu işi yapıyorum.

06:14Ve severek yapıyorum yani.

06:16Şu an artık emekliliğim yaklaştı.

06:19Ne bileyim,

06:20sabah 6'da 8'de iş başı yapıyorum.

06:22onu mesela ilmeleri atarken bir çiçek desenini çıkarttığımız zaman çok mutlu oluyoruz.

06:28Ve arkadaşlarımızla,

06:29bakın bu renk çok güzel oldu,

06:31bu desen çok güzelmiş diye yorum yapabiliyoruz birbirimize.

06:35Ne bileyim,

06:35bütün anılarımız,

06:36üzüntülerimiz,

06:38hepsini onlara bir bir dokuyoruz.

06:40O gün çok üzüntülüysek,

06:42yani bütün motiflere geçiyordur o bence.

06:44Her Eki Halısı'nın temelleri 1800'lü yılların başına dayanıyor.

06:59İlk etapta burada kurulan fabrikayı Hümayun'la,

07:03ipekli dokuma,

07:06işte döşeme olsun,

07:07perdelik olsun,

07:08tüm sarayların,

07:10işte köşklerin,

07:11yalıların,

07:12ipekli döşeme dokumaları,

07:14perdeliklerinin yapılması için bir fabrika kuruluyor.

07:18Sultan Abdülmecit döneminde,

07:201831'lerde.

07:23Daha sonra,

07:24bundan tam 50 yıl sonra,

07:26işte meşhur,

07:28Ereke Halısı'nın temelleri atılıyor.

07:30Sultan Abdülhamid Han döneminde,

07:331891 yıllarına denk geliyor bu tarihte.

07:38Ve tabii,

07:39Ereke'nin kaderi değişiyor.

07:41Ereke Halısı'yla beraber,

07:43hakikaten,

07:45Osmanlı halıcılığının temelleri,

07:49adeta burada inkişaf ediyor diyelim.

07:54Çünkü Anadolu'da,

07:5530'a yakın bölgede,

07:57halı ve kilim dokumacılığı devam ediyor.

08:00Ereke Halısı'nın kökeninde de,

08:02zaten,

08:03hem Anadolu'daki bu halı ve kilim dokumaları,

08:06hem de Orta Asya'daki halı kültürüden temellerini almış oluyor.

08:12Özellikle Sultan Abdülhamid Han tarafından,

08:16Anadolu'daki ustalar,

08:17buradaki ipekli dokuma fabrikasına getirilerek,

08:21burada yüz tezgahla,

08:23her eke halısı başlıyor.

08:29Her eke halısı dokunması başlıyor.

08:31Ve daha sonra tabii,

08:33bu her eke halısının,

08:35hem halı hem ipekli dokumanın,

08:37ünü ta Avrupa'ya, dünyaya yayılıyor.

08:41Ve bu ünü duyan,

08:43birçok işte kral, komutan,

08:47ne bileyim, elçiler,

08:48her ekeyi ziyaret ediyor.

08:53İlkokula giderken,

08:55sınıfta mesela,

08:56dersin bir an önce,

08:57biz şimdi ablamların yanına gideyim de,

08:59halı dokuyayım diye,

09:01can atardım.

09:02Yani,

09:04ilkokuldayken,

09:06derslerimi yapardım.

09:07Gelir saat 3'te çıkardık mesela,

09:095'e kadar ablamlar çalışırdı.

09:115'e kadar burada,

09:122 saatte olsa gelir o ilmeği atardım yani.

09:1860 x 60,

09:20her eke halısı,

09:211 metre karede,

09:223600 düğüm olması gerekiyor.

09:27İpek halımızda aynı şekilde,

09:29her eke ipek halımızda,

09:301 metre karede,

09:311 milyon düğümün olması gerekiyor.

09:34Bunlar bizim en büyük kriterlerimiz,

09:37vazgeçemeyeceklerimiz.

09:38O halıda bir eksiklik olduğu zaman,

09:40biz onu kabul etmiyoruz.

09:42Hemen düzeltiyoruz,

09:43yeniden olması gerektiği gibi,

09:44bizim şartlarımıza uygun,

09:46şekilde,

09:47dizayn alınmış şekilde,

09:48dokunmasını yapıyoruz.

09:49İlk okul 1'e gidiyordum,

10:07biz 7 kardeşiz,

10:086 ablam birlikte,

10:09hep birlikte evde halıda okuyorlardı.

10:11Gözümüzü onunla açtık,

10:13o ablama yardım edeyim,

10:14bu ablama yardım edeyim,

10:15ablamların sayesinde,

10:16bu halıyı öğrendim.

10:16ve 9 yaşından beri bu işi yapıyorum.

10:21Evde çok işledik ipeyi.

10:23Ondan sonra işte halaneler açıldı.

10:25Genç kızdığımızda halanelere gitmeye başladık.

10:29Ondan sonra,

10:30kısmet burasıymış,

10:31buraya girdik,

10:32burada çalışıyoruz.

10:32özellikle,

10:49işte 2000'li yıllara kadar,

10:54her evin altı,

10:56hem Hareke'de,

10:57hem Körfez'de,

10:58halıhane olarak,

11:00halı tezgahlarıyla,

11:02harıl harıl,

11:03genç kızlarımız,

11:04halı dokur,

11:06işte çeyizliklerini,

11:07özellikle bu dokudukları,

11:08halıdan elde ettiği paralarla,

11:10kazanırdılar.

11:419 yaşından beri ablamlar vardı,

11:48iki tane burada çalışıyorlardı.

11:50Onların yanında,

11:52ilkokul tatil olduğu zaman,

11:53üç ay tatilde gelip,

11:55burada onların yanında öğrenerek,

11:58bu yaşıma kadar sürekli halı dokuduk.

12:02Hala da dokumaktayız.

12:04Müzik

12:14Cumhurbaşkanımızla sohbet esnasında,

12:35kendisini misafir etmek,

12:37aralamak istediğimizi söyledik.

12:39Sağolsun o da kırmadı,

12:41geldi,

12:42bizlerle beraber oldu yeniden burada.

12:45Çok ayrı bir heyecanlı,

12:46çok ayrı güzel bir şehir,

12:47bir işimizin unutulmayacak bir anı,

12:49bir değer oldu.

12:51Kendisine de çok teşekkür ediyoruz.

12:52Müzik

12:53Hem Komek,

12:56hem halk eğitimlerde,

13:00özellikle usta halı dokuma öğreticileriyle,

13:05bu sanatın,

13:06bu kültürün yaşatılması,

13:08tekrar eski günlerine kazandırılması için,

13:12çalışmalarımız da,

13:13bu yönde de devam ediyor.

13:15İnşallah halı tezgahlarımızın olduğu bir atelye kurmayı planlıyoruz.

13:22Ve herekede de,

13:24özellikle yapacağımız,

13:26işte bir takım düzenlemelerle,

13:29bazı işte herekenin bir takım sokaklarını,

13:33o eski sokak havasına,

13:36bir kent estetiği çalışması yaparak,

13:39o eski günlerine herekeyi kavuşturmak için çalışıyoruz.

13:43Bir kitap yazdık,

13:44özellikle hereke halısıyla ilgili,

13:47bu çalışmayı tamamladık.

13:49Şimdi ikinci bir kitap daha hazırlatıyoruz.

13:51Ve bu şekilde,

13:53körfezimizin çok önemli bir bölgesi olan,

13:57hereke ile alakalı çalışmalarımız,

14:01çok güçlü,

14:02sağlıklı bir şekilde devam ediyor.

14:04Müzik

14:05Halımızın bir tonu vardır.

14:20Bizim kendi tabirimizde bir tınısı vardır.

14:23Onu duyduğumuz zaman,

14:24evet, bu gerçekten usta,

14:27bu işi bilen veya elin dokuma şekli vardır.

14:29Onu yakaladığımız zaman süper,

14:31harika veya çok yavaş,

14:33hani diyebiliyoruz.

14:34Onu gördüğümüz anda,

14:36o noktada her şey bitiyor.

14:38Şu hareketini yaptığı zaman,

14:39evet, bu gerçekten usta

14:41veya bunun hızlandırılması lazım.

14:43Bu arkadaşımızın biraz daha,

14:45geliştirilmesi lazım diyebiliyoruz.

14:47Tınımız var, yani öyle söyleyeyim ben.

14:49Halımızın tını,

14:50şu anda arkadaki halımızdan gelen sesi dinliyorsanız,

14:54evet, bu bir ustanın sesi.

14:55Halkbank değerlerin davetini sundu.

15:21Halk ister, Halkbank yapar, Halkbank yapar.

Kategori

Döküm

İlk yorumu siz yapın

Önerilen