Skip to playerSkip to main content
Aired (August 17, 2025): ANG PAMBATONG SUKA NG CAVITE, NEGROS ORIENTAL AT BULACAN NA MAGPAPANGIWI SA MUKHA SA TINDI NG ASIM, TIKMAN NATIN!


Ang mga bunga ng puno ng kaong, maliliit at kumpol-kumpol. Pero alam n’yo ba ba hindi lang daw ang minamatamis na kaong ang nakukuha rito, pati na ang napakaasim na… sukang irok!


Para naman makagawa ng suka sa Bayawan City sa Negros Oriental, ang kanilang suka, hinuhukay sa… lupa?!


Eh ang sukang paombong sa tinaguriang Vinegar Capital ng Pilipinas, paano ba ginagawa?


Mangasim sa iba’t ibang suka na proudly made Pinoy sa video na ito.



“Kapuso Mo, Jessica Soho” (One at Heart, Jessica Soho) is the Philippines' top-rating news magazine program, hosted by one of the most-awarded broadcast journalists in the country, Jessica Soho. It features human interest stories, food, news personalities, travel, trends and pop culture.'KMJS' airs every Sunday, 8:15 PM on GMA Network. Subscribe to youtube.com/gmapublicaffairs for our full episodes. #KMJS

Category

😹
Fun
Transcript
00:00Mga sims sa Sukang! Proudly Pinoy!
00:07Para itong nyog sa unang tingin, pero ang mga bunga maliliit at kumpol-kumpol.
00:15Sa Ingles, sugar palm. In short, puno ito ng kaong.
00:21Opo, ang bakunat at napakatamis na sahog na kaong sa halo-halo galing sa punong ito.
00:31Pero dito sa kaong capital of the Philippines, ang bayan ng Indang sa Cavite, kilala ito sa tawag na Iroq.
00:40At hindi lang daw ang minamatamis na kaong ang nakukuha rito, pati na ang napakaasim na Sukang Iroq.
00:50Ang magsusukang si Almendras, mag-iisang dekada na itong hanap buhay.
00:55Bago mamatay ang aking biyanan, siya kasi ang kunaunahan dito, nagturo sa aking magsukat.
01:02Umaga pa lang, sinusuyod na niya ang gubat para maghanap ng Iroq.
01:07Akit ako para putulin yung aking piniprepare na bulaklak.
01:12Ang ginagawang suka ang nakokolektang katas mula sa sanga ng puno.
01:17Ito ay magiging brown kapag ka siya pwede ng pukpukan para tumagas ang tuba.
01:33Para mas mabilis na lumabas ang katas, pinupukpok niya ang parting ito ng puno.
01:40Ito ang nagbibigay ng hudyat na ang insikto para malaman namin na siya ay mabango na.
01:53Kailangang inaalog-alog din daw ang bulaklak.
01:56Para lalong kumatas sa labas kanyang tuba.
02:00Gano'ng patahal dapat niya?
02:02Mga sampo.
02:04At saka niya, pinutol ang sanga.
02:06Sa pinagputula ng sanga, unti-unting lalabas ang katas ng Iroq o yung tinatawag nilang tuba.
02:25Kukunin ko na yung tuba para maisaling ko sa aking lalagyan.
02:29At nakikita natin ang kulay nito ay medyo puti pa.
02:37Matamis ang kanito.
02:44Ang mga nakolektang tuba, ibinuhos niya sa tapayan o bangang ito.
02:49Itong tapayan na ito ay binigay sa akin ng biyanan ko.
02:52Tantya ko nasa 8 years old na.
02:54I-imbak niya ito sa loob ng isang buwan hanggang sa ito'y maging
02:59Sukang Iroq na ibibenta 35 pesos kada isa't kalahating litro.
03:09Ang lutong adobo ng Mrs. Nealmendras, mas lalo raw sumasarap kapag ginamita ng Sukang Iroq.
03:21Hindi po siya yung sobrang asim na type ng suka.
03:23Yung asim niya, hindi nangangagat sa dila.
03:30Dito naman sa Bayawan City sa Negros Oriental,
03:34ang kanilang suka, hinuhukay lang sa lupa.
03:38Kaya ang tawag nila rito, linubong.
03:41Ibig sabihin, inilibing.
03:46Ang paggawa nito, hindi ibinabaon sa limot ng 72 anyos ng si Lola Hulpa.
03:53Nagsugod ko gama sa suka, 15 pa.
03:57Hindi ito napit doon, pausus na iya.
03:59At tuwing Biernes, santo lang daw niya ito ginagawa.
04:02Maglubong, migsuka, alas 12.
04:05Ayong tambal, ana.
04:06Tambal sa kuan, panghaplas.
04:08Pero ipapakita niya ngayon ang proseso ng paggawa ng linubong kahit hindi pa mahal na araw.
04:16Ang nakolektang tuba isinilid ni Lola Hulpa sa mga bote ng alak.
04:21Ngayon, puto siya plastik, para niya mahugaw.
04:27Sunod siyang nagpahukay sa lupa.
04:32Tuho, diba nakalalong.
04:34At saka, tinabunan ng lupa.
04:41Mauna ng pagkua na mo, lubong.
04:44Hindi rin na mo, ilubong ang 50 ka mutiliang suka sa Birnesanto, Ukayo, o sa Katuig.
04:52Kanang suka nga ni lubong, ma'am, daghan, magamitan.
04:56Hindi lila kay gamitan na mo sa among itambal-tambal sa mga bata o magsakit ang ulo.
05:01Hindi magamit na mo sa among pagkaon.
05:06Si Donna, a banger sa tuwing may hinuhukay na linubong si Lola Hulpa.
05:12Medyo nakakaiba siya sa coconut vinegar kasi iba yung level ng pagkaasin niya.
05:18Ang nabibili niyang linubong, ginagawa niyang sinamak o yung spiced vinegar ng mga tiga-visayas.
05:25So, ito na po yung blended na spices.
05:39Iba talaga yung lasa pag nilibing na suka.
05:44Naubohon ko sa ano pa, Kepatika Aslom.
05:47Pero hindi lang daw masarap ang linubong.
05:50Kapag ipinahid daw sa balak, pinaniniwalaang nakagagaling din.
05:55Amo po nang ginahapla sa mga sakit-sakit sa lawas, pariho o glana.
06:00Wala talaga ng basehan o mga studies talaga na once na pinahid ang suka doon sa ating katawan,
06:05ay gagaling tayo nito.
06:07Pero once kasi na ininom natin yung suka mismo, meron talaga antioxidants ito.
06:11Pero kung suka ang pag-uusapan, pahuhuli ba dyan ang pambato ng tinaguriang vinegar capital ng Pilipinas?
06:20Ang bayan ng paumbong sa Bulacan.
06:23At ang ipinagmamalaki nila rito, ano pa kundi ang kanilang suka paumbong?
06:31Isa sa institusyon na kumaituring sa paggawa nito, si Lolo Rodolfo, na anim na dekada ng gumagawa nito.
06:39Ang mga sampung taon ako, no, ako magsimula rin.
06:42Ang tatay ko ang nagturo sa akin, ang lahat na yan.
06:46Ang nagpapa-espesyal daw sa kanilang suka, ang gamit nilang tuba na hindi nagmula sa nyom o tubo, kundi sa nipa.
06:58Bago sila manglekta ng tuba ang puno, kailangan daw munang sipasipain.
07:03Mga sampung sipa yun.
07:05Saka haagot daw ka rin mo gano'n para yung katas niya makyat dito.
07:11Pag itang tatlong araw, sisipain muli yun.
07:14Pag abot ng sambuan, pwede nang lagutin, putulin.
07:22At sasahurin ang katas.
07:24Ang mga nakulektang katas, i-e-inbox sa mga banga sa loob ng tatlo hanggang anim na buwan.
07:47Nanunood po kasi ang asim ng sukan paumbong.
07:49Wala pong halong chemical, nasa organic.
07:56Pero ang pinangangambahan niya, parang nawawala na raw ang asim ng industriya ng pagsusuka sa kanilang lugar.
08:03Pakaunti na kasi ng pakaunti ang mga puno ng nipa sa paumbong.
08:08Dati yung maabot pagka yung liman libo sambuan, ngayon eh, hindi na maabot po siya.
08:14Sambuan, isang libo, dalawang libo.
08:16Marami pang nagtutuba nung araw. Ngayon po nasa mga 40% na lang po sila.
08:20There are a variety of factors po na nag-cause nito.
08:25Yung mga widening ng mga waterways, yun nakakontribute din po yun.
08:30Kasi marami pong mga sasa or nipa na natatanggal.
08:34Mahalaga sa akin yun. Kasi katulad ngayon, yun lang ang nagiging hanap buhay ko.
08:39Hanggang kaya ko pa, sisikapin ko pa ang manubo.
08:45Tayong mga Pinoy, kung minsan napapangiwi na lang o nasusuka sa ating mga pinagdaraanan,
08:54ang ating mga magsusuka at tayong lahat dapat, hindi susuko!
09:04Thank you for watching, mga kapuso!
09:11Kung nagustuhan niyo po ang videong ito, subscribe na sa GMA Public Affairs YouTube channel.
09:17And don't forget to hit the bell button for our latest updates.
Be the first to comment
Add your comment

Recommended