Ang talisay, mas kilala bilang pangalan ng lugar. Pero isa pala itong puno?! | Kapuso Mo, Jessica Soho - video Dailymotion

GMA Public Affairs

Aired (August 10, 2025): ANG TALISAY, MAS KILALA BILANG PANGALAN NG LUGAR. PERO ALAM N’YO BA NA PUNO ITO NA ANG BUNGA… NAKAKAIN?!   Sa punong ito ipinangalan ang maraming bayan at siyudad sa Pilipinas— sa Batangas at Cebu!   Ang mga sanga nito, tila tumutubo nang pahiga…ang talisay! At ang bunga nito, puwedeng kainin!   Dahil naman sa mga tusok-tusok sa balat ng prutas na ito, maraming nag-aakala na ito’y langka! Parang durian daw ang amoy nito pero kapag tinikman ang malambot nitong laman… lasa raw… marang?!   Ano ang 3-in-1 fruit na ito?! Panoorin ang video. #KMJS   “Kapuso Mo, Jessica Soho” (One at Heart, Jessica Soho) is the Philippines' top-rating news magazine program, hosted by one of the most-awarded broadcast journalists in the country, Jessica Soho. It features human interest stories, food, news personalities, travel, trends and pop culture.'KMJS' airs every Sunday, 8:15 PM on GMA Network. Subscribe to youtube.com/gmapublicaffairs for our full episodes. #KMJS

Transcript

00:00Ang talisay mas kilala bilang pangalan ng lugar, pero puno ito na ang bunga na kakain?

00:12Sa punong ito, ipinangala ng maraming bayan at syudad sa Pilipinas.

00:18Sa Batangas at Cebu, ang mga sanga nito tila tumutubo ng pahiga.

00:24Scientific name Terminalia Catapa o mas kilala bilang puno ng talisay.

00:32Pero ang hindi alam ng marami, namumunga rin ito at ang prutas pwedeng kainin?

00:39Katunayan, paborito itong papakin ng tigahilongos late na si Arnel.

00:45Isinasawsaw niya sa suka at ginagawa pang pulutan.

00:54Bata pa lang daw si Arnel, nakahiligan na niyang kumain ng talisay.

00:58Dati, nung wala kaming baon, kinakain namin yan sa school namin.

01:02Pero ang paborito niya raw talaga, ang crispy roasted talisay.

01:08Ang mga nakolekta niyang talisay, hinugasan ng tubig dagat.

01:13At dahil matigas na raw ang balat nito, isa-isa niyang binasa gamit ang kutsilyo para makuha ang laman.

01:20Ang mga nakolektang laman, isinalang niya sa kawali at saka tinimplahan ng asin at chili flakes.

01:323 to 5 minutes.

01:34Pwede na ito.

01:39Tignan ko na ha.

01:43Kasinglasa rin siya ng almond.

01:45Malaking tulong para pababa ang low-density lipoprotein or bad cholesterol.

01:51Yung traditional uses, sa mga bata, binibigyan sila ng decoction, kinukuha yung juice ng mga dahon.

01:57Or meron ding dysentery, gonorrhea, leprosy, migraine, cough, cold fever, lahat na, lahat na ng sakit.

02:07Yung talisay ginagamit.

02:09Kasi yung beach forest, yun ang butika noong unang panahon.

02:13Pagpapangalan sa mga puno at halaman, ay makita natin kung gaano kayaman yung pook na iyon.

02:18Hindi tayo humihiwalay sa pagyakap sa kalikaasan.

02:22Pagpapangalan sa mga puno at halaman, ay makita natin kung gaano kayaman yung pook na iyon.

02:28Hindi tayo humihiwalay sa pagyakap sa kalikaasan.

02:31Pumanda naman na kayong mga sim

02:36Sa prutas na ito na in season ngayon

02:40Scientific name, Sandorikon Coet Jappe

02:44Binabalatan pa lang, mapapangiwi ka na

02:47Asin!

02:52Asin at bagoong nga dyan, Santol

03:01Si Josie, para masiguradong makakakain siya ng Santol

03:09Kahit hindi na napapanahon, iniimbak niya o ibinuburo

03:14Ang mga binalatan niyang Santol, ibinabad sa grind solution

03:30O tubig na may asin

03:32Ito, Santol konti na lupa, nilalagay ko na sa aking dram na iimbakan

03:37Na aabot ito ng ilang buwan

03:40Tapos, aayusan ko ng takit para ito ay hindi mapasokan ng insekto

03:46Nilalagyan namin ang date at nangalam yung unahing gawing buro

03:51Kukuha tayo sa naimbak na, na nakaburo na sa asin

03:55Para hugasan at aasukalan na natin para panindako na

04:00Sunod niyang paghihiwalayin ang balap at buto

04:10Ang banakal o laman, nililinisan niya ng anim na beses

04:16Sa unang hugas, ay malabo yung sabaw

04:20Pagka luminaw ang sabaw nito, ang tubig, pwede na natin lagyan ng asukal

04:25Ito ang titimplahan niya ng asukal at tatakalin sa mga lalagyan

04:31Ang isang garapon na ibibenta niya ng 150 pesos

04:35Pagkatapos mo kumain, pwede man siyang dessert

04:38May pitik na parang uminom ng alak

04:43Tumatagal lang nga may santol ng 6 months to 8 months

04:46Ang mga nakolekta naman niyang banakal, ginagawa niyang minatamisang santol

04:52Ang puhunan ni Joseline nung simulan niya ang negosyong ito

05:111,000 pesos lang, pero kanya itong napalago

05:15Ngayon, kumikita na ng 15,000 to 20,000 pesos kada buwan

05:20Nakapagpatapos din naman kami ng pag-aaral

05:24Kundar din namin na rin mga pinagbahay ng aking anak

05:27Dahil naman sa mga tusok-tusok nito sa balat

05:34Maraming nag-aakala na ito'y langka

05:37Pero ang amoy nito

05:38At kapag tinikman ang malambot nitong laman, lasaraw marang

05:45Ang kalainan na niya kay smoot, ikaw lang kasi siya kay ng humok

05:49Sirit na ba kayo kung ano ang 3-in-1 fruit na ito?

05:54Dili, ano ba sir? Wala kong kakuha rin ng pruta sir?

05:56Ang tawag dito, Sempudak, scientific name, Artocarpus integer

06:02Sa farm na ito sa bukid nun, ang mga puno ng Sempudak na matyagang pinayabong ni Jong

06:08Ganito po ang season ng Sempudak

06:11Talagang napakadami magbunga

06:14Ito po ito ngayon ay siguro mahigit 200 plus ito

06:17Nasa 3 to 6 kilos ang bigat

06:20Nag-change na yung kulay niya patungo doon sa parang light yellow

06:24At yung mga parang tusok-tusok niya ay unti-unti nang nawawala

06:28At ang very obvious talaga ay nangangamoy na siya at lumalambot na yung balat niya

06:34Ang pagpitas nito, gaya lang din daw sa langka

06:37Pwede kang gumamit ng kutsilyo o cutter para i-harvest mo yung prutas

06:43Pagkabukas, pwede na agad lantakan

06:46Napakatamis po ng Sempudak

06:50Murag marang ang lasagna, ang kapres niya na baho, murag durian

06:55Ang laman ng Sempudak, masarap daw gawing fruit shake

07:00Mga 30 seconds to 1 minute lang po ang pagbiblend

07:10Tapos, lagayin niyo na yung yelo

07:12Tikima na!

07:23Lamigid siya, may pagkakuhaling na prutas

07:25Hindi lang daw ito pang-dessert o himagas

07:29Pwede rin pang-ulam

07:30Ang hiniwang-hilaw na Sempudak

07:33Iginisa at saka hinaluan ng tubig at gata

07:36Sakpan niyo mga 15 to 20 minutes

07:40Ready to serve ang ginataang Sempudak

07:47Gusto na ako siya sundaan noon, balaong kanadlaw

07:53Ako po ay mahilig magtanim ng prutas

07:56Kollektor ng endemic fruits

07:59At kasama na ho yung mga nasa iba't ibang bansa

08:02Nung minsan siyang bumisita sa Faylan

08:04Nadiskubre niya ang Sempudak

08:06At hindi naman daw siya nahirapang itanim ito

08:09Sa kanilang lupa sa bukid noon

08:11Nagsimula si Jong na magtayo ng sariling nursery

08:14At nagbenta ng seedlings

08:16Wala tayong fixed price sa Mindanao

08:19Pero pag pumunta tayo sa ibang Asian countries

08:22Umaabot siya ng mga 200 to 250 per kilo

08:26Kada buwan, kumikita si Jong ng 250,000 pesos

08:31Napakalaking tulong po ng Sempudak sa amin

08:35Meron talagang income sa fruit industry

08:37Basta ma-value adding mo siya

08:39At maalagaan mo siyang mabuti

08:41Nakapagbigay rin siya ng maraming trabaho

08:44Sa kanyang mga kabarangay

08:45Merong kasabihan

08:46The fruit tree will outlive the planter

08:50Sa prutas kasi, one-time investment

08:53Lifetime na yung kitaan

08:55Ang negosyo, katulad din ang pagtatanim ng puno

09:00Kapag hands-on at binuhusan ang oras at pagmamahal

09:05Uusbong at yayabong

09:08Talagang napakadami magbunga

09:11Thank you for watching mga kapuso

09:14Kung nagustuhan niyo po ang videong ito

09:17Subscribe na sa GMA Public Affairs YouTube channel

09:21And don't forget to hit the bell button

09:24For our latest updates

Ang talisay, mas kilala bilang pangalan ng lugar. Pero isa pala itong puno?! | Kapuso Mo, Jessica Soho

Category

Transcript

Be the first to comment

Recommended