- 9 months ago
Niedawno urodziny obchodziła zdaniem wielu najbardziej kultowa polska komedia. Seksmisja, bo o niej mowa, zestarzała się naprawdę nieźle i aż trudno uwierzyć, że kończy w tym roku 40 lat.
---
✔ Instagram tvfilmy: https://www.instagram.com/tvfilmy.yt/
✔ Nasz serwis filmowy: https://filmomaniak.pl/
✔ Nasz główny kanał: https://www.youtube.com/user/TVGRYpl
---
✔ Instagram tvfilmy: https://www.instagram.com/tvfilmy.yt/
✔ Nasz serwis filmowy: https://filmomaniak.pl/
✔ Nasz główny kanał: https://www.youtube.com/user/TVGRYpl
Category
🎥
Short filmTranscript
00:00Niewielu jest w Polsce filmowców, którzy wywarali tak ogromny wpływ na polskie kino rozrywkowe, jak Juliusz Machulski.
00:05Kiedy zerkniemy w jego filmografię, to aż trudno wybrać, który jego film zasługuje na miano tego najlepszego,
00:11która jest z dwóch części killera, a może Wabang, Vinci lub Kingsize.
00:15Moim zdaniem może i nie najlepszym, ale zdecydowanie najważniejszym i najbardziej kultowym jego dziełem jest Seksmisja.
00:26Kobieta mnie bije.
00:27Tak się składa, że niedawno film ten obchodził swoje czterdzieste urodziny.
00:34Dlatego też uznałem, że to dobra okazja, by opowiedzieć trochę o tym, jak powstawał i skąd się w ogóle wziął pomysł na tak niecodzienną historię.
00:42Dowiecie się też, jak wyglądały jego potyczki z cenzurą i poznacie, myślę, że dość mało znaną historię sequela Seksmisji, który nigdy nie powstał, ale najpierw intro.
00:57Pomysł na scenariusz do Seksmisji, czy raczej na scenariusz do filmu Lamia, bo tak początkowo miał nazywać się ten projekt,
01:05powstał jesienią 1977 roku w pociągu relacji Warszawa-Budapeszt.
01:1122-letni wówczas Juliusz Machulski, student reżyserii w Szkole Filmowej w Łodzi, jechał na Festiwal Filmów Studenckich.
01:17Żeby zabić czas, wziął ze sobą w podróż książkę naukową.
01:20Trafił tam na informację, że komórka jajowa może zostać zapłodniona bez użycia plemników.
01:25Zdumiony tym odkryciem, zaczął zastanawiać się, jak mógłby wyglądać świat bez mężczyzn.
01:29I od tego właśnie, w wielkim skrócie, wszystko się zaczęło.
01:32Za Machulski mi już od jakiegoś czasu chodziła myśl, żeby spróbować swoich sił w gatunku science fiction.
01:38Był jednak świadomy ograniczeń państwowego przemysłu filmowego, dlatego też uznał, że łatwiej będzie, jeśli będzie to przy okazji komedia.
01:44Jednak jeszcze przez jakiś czas pomysł ten musiał pozostać w fazie koncepcyjnej,
01:49bo młody filmowiec pracował w tym czasie nad scenariuszem Dowabanku i bezpozielniego połączenia, które miało być jego telewizyjnym debiutem.
01:55Pierwsza wersja scenariusza została ukończona dopiero we wrześniu 1981 roku.
02:00Zanim jednak rozpoczęto jego realizację, doszło do pewnych komplikacji.
02:04Rada Państwa w zgodzie z postanowieniami Konstytucji wprowadziła dziś o północy stan wojenny na obszarze całego kraju.
02:15Polska kinematografia została na jakiś czas zupełnie zatrzymana, a wzmożona cenzura sprawiła, że wiele projektów okazało się w zasadzie niemożliwych do realizacji.
02:24Machulski miał jednak trochę szczęścia, bo Seksmisję uznano za jeden z nielicznych projektów, które nie były antyradzieckie.
02:30Projekt dostał Zielone Światło, a jego operatorem został Jerzy Łukaszewicz, brat bliźniak Olgierda Łukaszewicza, który dostał później jedną z głównych ról.
02:39Wówczas wiadomo już było, że głównymi bohaterami zostaną mężczyźni, bo przez długi czas Machulski planował, że w Seksmisji będą występowały wyłącznie kobiety.
02:47Główną bohaterką miała być Lamia, stąd wziął się też pierwszy tytuł tej produkcji.
02:51Imię to było nieprzypadkowe, bo w mitologii greckiej Lamia była kobietą zmienioną przez herew potwora, którego ofiarą podali młodzi mężczyźni.
02:58Machulski dość szybko zrozumiał jednak, że w filmie musi pojawić się przedstawiciel płci męskiej i to najlepiej więcej niż jeden.
03:05Tak też powstały postaci Maxa i Alberta.
03:08A skoro już jesteśmy przy naszych głównych bohaterach, to warto opowiedzieć sobie co nieco o procesie castingu.
03:13Pisząc scenariusz, reżyser wyobrażał sobie, że Maxa zagra Jan Englert, a Alberta Olgierd Łukaszewicz.
03:19Na pewnym etapie uznał jednak, że aktorzy są do siebie zbyt podobni, a poszukiwania Maxa zaczęły się od nowa.
03:24To, że rolę tę dostał akurat Jerzy Sztur było trochę z rządzeniem losu.
03:28Machulski był akurat w Krakowie przy okazji wizyty w Wieliczce, która miała posłużyć w filmie jako jedna z lokacji.
03:34Na Sztura natknął się przypadkowo w jednym z popularnych krakowskich lokali.
03:38Wtedy też po raz pierwszy w jego głowie pojawił się pomysł, by zaangażować go do roli.
03:42Jednak nie zdecydował się wówczas na złożenie mu propozycji współpracy.
03:45Zrobił to dopiero dzień później, kiedy po raz kolejny przypadkowo spotkał go w samolocie do Warszawy.
03:50Uznał to za znak i tym razem już się nie wahał.
03:52Jeśli zastanawiacie się skąd wzięła się u reżysera wabanku ta niepewność, to warto zajrzeć do filmografii Sztura, bo był to wówczas aktor postrzegany zupełnie inaczej niż dzisiaj.
04:03W latach 80-tych kojarzony był raczej z kinem moralnego niepokoju, z dramatami takimi jak Wodzi Ray czy aktorzy prowincjonalni.
04:09Tymczasem marzył on o występie w komedii, a ofertę Machulskiego przyjął z ogromnym entuzjazmem.
04:14I to nawet mimo tego, że młody reżyser nie przyniósł na spotkanie z nim scenariusza.
04:18W zasadzie wszyscy w otoczeniu Machulskiego mieli wątpliwości, czy Sztur będzie pasował do tej roli, a jego obsadzenie zawdzięczamy wyłącznie dobrej intuicji reżysera.
04:26Jeśli natomiast chodzi o najważniejszą rolę kobiecą, czyli Lamie, to dostała ją Bożana Stryjkówna, czyli ówczesna żona Machulskiego,
04:33co jest całkiem zabawne, kiedy przypomnimy sobie mitologiczny rodowód tego imienia.
04:38Bardzo długo panowało przekonanie, że Seksmisja jest projektem, którego polska kinematografia nie udźwignie, a przynajmniej nie samotnie.
04:45I w tym miejscu pojawia się wątek czeski, czy raczej czechosłowacki.
04:49Przez jakiś czas istniała bowiem szansa, że film powstanie w koprodukcji z naszymi południowymi sąsiadami.
04:54Dostali oni nawet scenariusz filmu i wymyślili kilka dodatkowych scen, żadna z nich jednak nie weszła do filmu, a plan na współpracę nie wypalił.
05:01Ostatecznie produkcja powstała w ramach działalności zespołu filmowego Kadr i pod patronatem jego kierownika, Jerzego Kawalerowicza,
05:08który postanowił zaryzykować i dać Machurskiemu szansę.
05:11A ryzyko było spore, bo budżet Seksmisji był pięciokrotnie większy niż w Abanku, czyli poprzedniego filmu Machurskiego.
05:17Po dobraniu pozostałych członków obsady w końcu można było rozpocząć zdjęcia.
05:21Był to koniec października 1982 roku.
05:24Prace na planie Seksmisji zaczęły się chyba w najgorszy z możliwych sposobów,
05:27bo z powodu wyjątkowo niskich temperatur Machurski był zmuszony odwołać zdjęcia plenerowe.
05:32Na szczęście okazało się, że nie był to zwiastun większych komplikacji.
05:36No, może nie licząc sceny początkowej.
05:38W której występuje szympans, czy raczej szympansica.
05:41Sceny ze zwierzętami często należą do najtrudniejszych w realizacji
05:44i tak też było w tym przypadku, co wspomina w wywiadzie z Jackiem Szczerbą sam Machulski.
05:50Szympansica występująca w scenie konferencji przed hibernacją
05:53stawką dzienną dziesięciokrotnie przebijała sztura.
05:55Trzeba było płacić za małpę, za dziecko małpy, za opiekuna małpy i za żonę opiekuna małpy.
06:02Poza tym często musieliśmy robić przerwy, bo jak dziecko szympansicy zapiszczało,
06:06to ona podnosiła koszulkę i była gotowa do karmienia.
06:10Na szczęście koniec końców film udało się zrobić w zaplanowanym terminie,
06:13a Dokin trafił w połowie maja 1984 roku.
06:19Seksmisja okazała się prawdziwym hitem.
06:21W ciągu pierwszego miesiąca zobaczyło ją ponad milion osób,
06:24a licznik ostatecznie zatrzymał się na ponad 11 milionach,
06:27co czyni produkcję Machulskiego siódmym najchętniej oglądanym polskim filmem przed 1989 rokiem.
06:33Machulski z czegoś, co potencjalnie mogło być słabością tego filmu, uczynił jego siłę.
06:38Wiedział, że polski przemysł filmowy ma pewne ograniczenia,
06:41których nie będzie w stanie przeskoczyć,
06:43dlatego uznał, że owszem, zrobi sci-fi,
06:46ale takie nasze, polskie, trochę socrealistyczne
06:49i właśnie pod tą wizję kreowany był świat przedstawiony.
06:52No bo nie oszukujmy się,
06:53gdyby Seksmisja była obrazem przyszłości jakiegoś innego państwa,
06:57to zapewne nie wypadłaby w tej roli aż tak wiarygodnie.
07:00Największe wrażenie na widzach zrobiła chyba scenografia i kostiumy,
07:03które jak na ówczesne warunki,
07:05krótko po zakończeniu stanu wojennego,
07:07przy powszechnych brakach rynkowych były naprawdę imponujące.
07:10Z racji tego, że był to PRL,
07:12to jak zapewne się domyślacie,
07:14większość z tych rzeczy nie była kupowana, a załatwiana.
07:17Zdarzało się nawet, że na zasadzie barteru.
07:19Nie wszystko jednak szło dostać,
07:21dlatego czasem konieczna była improwizacja,
07:23jak choćby wtedy, kiedy okazało się,
07:25że nie uda się załatwić kolorowych farb.
07:27Dlatego też postawiono na kolorową folię.
07:29To z kolei wywróciło do góry nogami
07:30koncepcję na oświetlenie filmu,
07:32bo przy typowym świeceniu światło by się od tej folii odbijało.
07:36Dlatego też postanowiono uczynić z oświetlenia elementy scenografii.
07:39Stąd więc takie obrazki, jak podświetlana podłoga
07:41i inne rzucające światło ozdoby,
07:43dzięki którym całość wypada jeszcze bardziej futurystycznie.
07:46Na potrzeby filmu wykonano jakieś 200 kostiumów w różnych rozmiarach.
07:50O strojach takiej jakości, jakie widzimy w Seksmisji,
07:52Szary Kowalski mógł wówczas to najwyżej pomarzyć.
07:55Potrzebne do ich wykonania materiały często były nie do kupienia,
07:58bo produkowano je wyłącznie na eksport.
08:00Naprawdę trudno sobie z dzisiejszej perspektywy wyobrazić,
08:03jak karkołomnym zadaniem było przygotowanie tego wszystkiego.
08:06Za kostium odpowiedzialna była Małgorzata Braszka,
08:08a za scenografię odpowiadał Janusz Sosnowski i Wiesława Chojkowska.
08:12To właśnie Sosnowski wpadł na pomysł,
08:14aby cele Maxa i Alberta oraz sąd oddzielała Zapadnia,
08:17której otwarcie rozpoczynało proces.
08:19W dużej mierze dzięki tej trójce Seksmisja zrobiła na widzach aż takie wrażenie
08:22i wypadła tak przekonująco jako wizja Polski przyszłości.
08:26Sukces Seksmisji sprawił, że Machulski umocnił się na pozycji
08:29mesjasza polskiego kina rozrywkowego,
08:31którym niektórzy okrzyknęli go po wabanku.
08:34Ludzie też zwyczajnie mogli się z Seksmisją trochę identyfikować.
08:38Widząc w obecnym w filmie Matriarchacie
08:39Państwo Polskie w krzywym zwierciadle,
08:42pod płaszczykiem wojny płci łatwiej było Machulskiemu
08:44przemycić pewne niewygodne prawdy,
08:46które wypowiedziane w sposób bardziej dosłowny
08:48nigdy nie przeszłyby przez sito ówczesnej cenzury,
08:51a od wspomnianej cenzury i tak Seksmisja trochę oberwała.
08:54To, że film zostanie poddany w jakimś stopniu cenzurze,
08:56było oczywiste i całkowicie naturalne
08:58dla działających w tamtych czasach filmowców.
09:00Co więcej, Machulski celowo nagrał scenę,
09:02w której sztur pokazuje palcami literę V,
09:05aby cenzorzy mieli co wyciąć.
09:07Jak się jednak okazuje, to zaledwie jedna z wielu scen,
09:09które miały pojawić się w Seksmisji,
09:11a ostatecznie do niej nie trafiły.
09:13Nie z powodu cenzury, a przez to, że film był za długi.
09:16W ten sposób został wycięty z niego na przykład Ryszard Kotys,
09:19ale podobny los spotkał też Adama Słodowego,
09:21który miał zaliczyć w filmie swoisty występ gościnny,
09:24jako prowadząca programu Zrób to sam dla kobiet.
09:27Wróćmy jednak jeszcze na chwilę do wątku cenzury,
09:29bo jak się okazało, pod czujnym zazwyczaj okiem cenzorów
09:32przeszła kultowa już wypowiedź w wykonaniu Jerzego Sztura.
09:37Uwaga grupa! Kierunek wschód.
09:40Tam musi być jakaś cywilizacja.
09:43Koniec końców została ona jednak z tego filmu wycięta,
09:46a okoliczności jej wycięcia tłumaczy we wspomnianym wcześniej wywiadzie Machulski.
09:51Na premierze siedział koło mnie towarzysz Witold Nawrocki,
09:54kierownik Wydziału Kultury z KC.
09:56Na kierunek wschód aż podskoczył.
09:58Następnego dnia z cenzury wysyłali po całej Polsce telefonogramy do kin.
10:02Od jakiego stopażu do jakiego należy wyciąć kawałek taśmy?
10:0515 sekund.
10:07Dwa ujęcia.
10:08Oficjalnym powodem wycięcia był żywiołowy śmiech publiczności.
10:11Bali się Rosjan.
10:12Niesłusznie, bo dla nich wschód to Chiny albo Japonia.
10:15A skoro już mowa o Rosjanach i cenzurze, to film trafił również do ZSRR,
10:20gdzie został bardzo ciepło przyjęty.
10:22I to nawet mimo tego, że wycięto z niego 40 minut i zmieniono tytuł na Nowe Amazonki.
10:27Wersja radziecka była mocno ugrzeczniona.
10:29Wycięto z niej całą nagość i przygotowano nową czołówkę.
10:32A mimo to film z jakiegoś powodu można było oglądać tam dopiero od 16 roku życia.
10:37O tym jak drastyczna była interwencja cenzorów niech świadczy fakt,
10:40że rosyjscy widzowie byli tym ograniczeniem wiekowym strasznie zdziwieni,
10:44bo z ich perspektywy Nowe Amazonki to była zwyczajna komedia,
10:47którą mogły oglądać nawet dzieci,
10:49a o polskiej wersji Sex Missy raczej byśmy tego nie powiedzieli.
10:52Co ciekawe, trafienie filmu do ZSRR było podobno ze sługą samego Gorbaczowa,
10:56który widział go przy okazji wizyty w Warszawie i bardzo mu się on spodobał.
11:00Sex Missy cieszyła się też całkiem sporą popularnością w NRD,
11:04a w Stanach nawet myślano o stworzeniu remake'u,
11:06ale ostatecznie nigdy do tego nie doszło.
11:08Machulski tłumaczył to lękiem przed amerykańskimi feministkami.
11:11Sfrustrowany reżyser, który nigdy nie uważał się za antyfeministę,
11:14twierdził, że nie zrozumiały one o co chodziło mu w filmie
11:17i wzięły go zbyt na serio,
11:19a winą za taki stan rzeczy obarczył różnice kulturowe.
11:23Mimo upływu lat film Machulskiego nie traci na popularności,
11:26a wręcz przeciwnie.
11:28Sex Missy jak na tak wiekowe dzieło trzyma się naprawdę dobrze.
11:31Duża w tym zasługa kultowych cytatów,
11:32które weszły już na stałe do popkultury,
11:35zwłaszcza tych wypowiadanych przez Jerzego Sztura.
11:37Zresztą część z nich zyskała drugie życie
11:39dzięki Bartoszowi Wierzbięcie i jego tłumaczeniu Shreka,
11:42w dużej mierze dzięki postaci osła,
11:43którego Sztur przecież dubbingował.
11:45Tego typu nawiązań jest więcej.
12:06Zresztą sposób wysławienia się osła
12:07z pewnością nieprzypadkowo przypomina Maxa z Sex Missy.
12:11I tak jak humor niektórych komedii z okresu PRL-u
12:13nie przetrwał próbę czasu, tak Sex Missy nadal całkiem nieźle się ogląda.
12:17I co najważniejsze, wciąż bawi.
12:19Myślę, że jest to przede wszystkim zasługa nieporadności bohaterów
12:22i niesamowitej chemii między Szturem a Łukaszewiczem.
12:25Machulski przez jakiś czas rozważał zresztą
12:27stworzenie sequela swojej komedii,
12:29tak jak zrobił w przypadku Wabanku.
12:30Ostatecznie jednak nic z tego nie wyszło,
12:32a w pewnym momencie całkowicie porzucił ten pomysł,
12:34stwierdzając, że minęło zbyt wiele czasu,
12:37choć gotowy był już nawet scenariusz,
12:38nad którym Machulski pracował wraz z Ryszardem Zatorskim.
12:41I to z jakiegoś powodu do części trzeciej, a nie drugiej,
12:45która miała nosić tytuł Sex Missy 3, czyli Gleniasta Cytryna.
12:48Film miał opowiadać o losach Aleksa i Nikity,
12:51dwóch kosmonautów, którzy wyruszyli na poszukiwania
12:53zdatnej do życia planety po tym, jak wymaryli wszyscy mężczyźni.
12:56Po ich powrocie na Ziemię w roku 2063
12:59natrafili na miasto kobiet, w którym przed laty więzieni byli Max i Albert.
13:03W tym nowym świecie władza nie należała już do Ligi Kobiet,
13:06a do anarchistek, a mężczyźni...
13:07mężczyźni... może istnieli, ale pełnili raczej rolę niewolników.
13:12Scenariusz ten został nawet wydany w formie książkowej
13:14jakoś w okolicach 2002 roku,
13:17więc przy odrobinie szczęścia pewnie udałoby się go znaleźć
13:19i zapoznać się z tym projektem trochę bardziej szczegółowo.
13:22Kusiło mnie nawet przez chwilę, żeby to zrobić,
13:24ale stwierdziłem, że film ten nie został zrealizowany
13:26zapewne nie bez przyczyny.
13:28Dziś, cztery dekady później,
13:31aż trudno uwierzyć, że to wszystko zaczęło się od marzeń Machulskiego,
13:35który chciał być jak jego ulubiony reżyser, Stanley Kubrick.
13:38Zresztą nie szczędził też w Sex Missy do tego Kubricka nawiązań,
13:41przy okazji zdolnie wplatając też niespodzianki dla fanów wabanku.
13:44A współcześnie role się odwróciły
13:46i to my nawiązujemy do Sex Missy nie tylko w popkulturze,
13:49ale też na co dzień w mowie potocznej.
13:51Podobnym fenomenem może cieszyć się chyba tylko Miś i Rejs.
13:54No i kto wie, może o nich też powstaną kiedyś materiały na tym kanale.
13:56A jeśli jakimś cudem z sequel Sex Missy jednak dostałby zielone światło,
14:00to jak myślicie, o czym taki film mógłby w ogóle opowiadać?
14:04No i czy miałby on jakiekolwiek szansę, by dorównać pierwowzorowi?
14:07Napiszcie, co sądzicie w komentarzach.
14:09Odmykam dyskusję i do usłyszenia.
Be the first to comment