Dalagita na kinakain ang dingding, kumusta na makalipas ang walong buwan? | Kapuso Mo, Jessica Soho

1 hour ago
#kmjs

DALAGITA MULA PALAWAN NA NGINANGATNGAT AT KINAKAIN ANG KANILANG DINGDING AT TILA PATI ISIPAN AY INAANAY, KUMUSTA NA NGA BA MAKALIPAS ANG WALONG BUWAN?

Paalala: Sensitibong paksa. Maging disente rin sa pagkomento.

Ang sahig at dingding ng isang bahay mula Palawan, butas-butas! Pero hindi ito gawa ng anay o insekto o ng isang malakas at malaking tao kundi ang buto’t balat at 17-anyos na si “Aurora.”

Sa pagkakatampok ng kuwento ni Aurora sa #KMJS, bumuhos sa kanila ang mga tulong. Makalipas ang walong buwan, kumusta na nga ba siya ngayon?

Panoorin ang video.

Sa mga gustong magpahatid ng tulong sa kanilang pamilya, maaaring magdeposito sa:

LANDBANK PUERTO PRINCESA, PALAWAN
ACCOUNT NAME: MARIA LYN B. DIOCADES
ACCOUNT NUMBER: 0466 4461 30

“Kapuso Mo, Jessica Soho” (One at Heart, Jessica Soho) is the Philippines' top-rating news magazine program, hosted by one of the most-awarded broadcast journalists in the country, Jessica Soho. It features human interest stories, food, news personalities, travel, trends and pop culture.'KMJS' airs every Sunday, 8:15 PM on GMA Network. Subscribe to youtube.com/gmapublicaffairs for our full episodes. #KMJS

Transcript

00:00May dalagita sa Palawa na itinampok namin dahil sa kanyang kakaibang kondisyon.

00:09Butot balak kahit pa kinakain niya pati dingding ng kanilang bahay.

00:16Pero bagong taon, may bagong pag-asa.

00:24Parang dinaanan ng bagyo ang bahay na ito.

00:27Nagkalat ang mga piraso ng tela.

00:32Ang sahig at sawaling dingding, butas-butas.

00:38Pero hindi ito gawa ng anay o insekto o ng malakas at malaking tao.

00:45Bakain na!

00:47Bakain niya, bakain na!

00:53Kundi ng isang butot balat na.

00:57Siya, ang 17 anyos na si Aurora.

01:11Hindi niya tunay na pangalan.

01:13Oh my God!

01:14Kailangan daw itong gawin.

01:23Dahil ano man ang mahawakan ni Aurora, kinakain niya.

01:27Kahit sahig, kakainin niya.

01:29Kahit dingding, kahit damit, kahit kumot, kahit kulambu.

01:33Ngat-ngat kay ngat-ngat.

01:34Yung mga sahig na po iyan, ma'am, natabla, ma'am.

01:37Gawa niya po iyan, ma'am.

01:38Pag nagawala siya, mong binatuklap niya.

01:40Bilang isang magulang, matiyas mabaya magkita ang anak mong ganyan.

01:45Kukulang na ang itali mo yung mong katawan ng tulapot ng tali.

01:49Para magkita mo na nasimte.

01:53Ano ba ang parang gusto niyang takasan?

01:58Ano ang umaanay sa kanilang tahanan at sa isipan ni Aurora?

02:04Muli na, mimi nga, pati si mimi nga, mimi.

02:09Ang dalaga, taga Rojas sa Palawan.

02:17Ang mga sira at butas sa kanilang bahay,

02:21bakas ng makailang ulit niyang pangkang pagtakas.

02:25Yung wala pa po siyang tali, ito po, binali niya rin.

02:29Sinubukan niya rin pong lumusit dito, tayo nakita rin po siya ni mama.

02:34Ito po, ang inat-ngat niya rin po, pati nga po ito yung pako eh.

02:37Buti na lang nga po, hindi na putol.

02:40Punit-punit ang mga kumot at tuwalya.

02:43Dahil mayat-mayaraw niyang nginangat-ngat.

02:49Kaya labagman sa kanilang kalooban,

02:52nagdesisyon ang kanyang pamilya na itali na ang kanyang mga kamay at paa.

02:59Ito po kasi yung labid po, hinila niya po nakaroon bigla,

03:02kaya pagka nagkaroon po siya ng sugat.

03:07Isang madaling araw, si Aurora nakawala sa pagkakatali.

03:21Yan!

03:22Ang sakong kanyang nadampot, kanyang nginat-ngat!

03:30Nag-iinit po ng sabig pa rin, hindi po malamig kay ate bago mamaya po i-give na naman po ako para po ipaligo po sa kanya.

03:57Mabiyan ko po ng sabon kasi po para makuha yung rumit.

04:20Ang gamit ni Ethan, sabong panlaba.

04:24Ayong tanggalo na natin, Ting.

04:27Goon ko na.

04:27Ayaw raw ni Aurora na sinusuotan siya ng damit, kaya madalas wala siyang saplot.

04:54Para hindi siya ginawin, pirmis siyang kinukumutan.

05:01Te, huwag mo ito ting-tanggalin, te, ah.

05:02Po.

05:03Ha?

05:04Huwag mo ito tanggalin, ah.

05:06Para hindi kalamigan.

05:09Ika.

05:09Ma, luto lang muna ako ng ula, ma. Magkain ikaw, ah.

05:13Opo.

05:14Okay.

05:14Yung paborito pong ulam ni ate yung mga sinabawan po, mga tinola, mga sinigang.

05:31Nabusog ko, wala.

05:37Opo.

05:38Au.

05:39Hindi po po ganyan si ate.

05:41Naglaro po kami ditong dalawa.

05:43Nag-iikot-ikotan, nag-habol-habolan po, nagtatagotaguan.

05:47Nung umpisa nang ging sakit niya po ako, nagbago na po siya.

05:52Masakit po sa akin.

05:53Ngayon si ate, hindi makalaro ka gaya ng ibang bata.

05:57Kaya po, yung ate ko po ganyan.

05:59Pag nag-apakayan po ko, sinasabihan ko po siya na magpagaling na siya.

06:08Hindi ko na yan po iniisipin ang sarili ko.

06:11Iniisip ko po si ate.

06:14Na kung paano siya gumaling.

06:21Matapos asikasuhin ang kapatid, tsaka palang naghanda si Ethan papasok ng eskwela.

06:27Bye-bye, te.

06:28Bye-bye.

06:29Inihabilin muna ni Ethan ang kanyang ate sa kanyang nanay Marialin.

06:35Nungkot po ako kasi yung ate ko po, hindi nakakapasok sa eskwela.

06:40Ako po palagi araw-araw po.

06:42Ganun na lang ang pagpuporsig ni Ethan na makatapos para maabot ang pangarap niyang maging doktor.

06:50Para makatolong din po ako sa maraming tao.

06:53Pag gusto ko rin pong pagaling si ate.

06:55Ang kalunos-lunos na sitwasyon ni Aurora ipinarating sa aming programa.

07:01Nang midwife mula sa rural health unit ng Rojas na si Rosana.

07:07Binisita rin si Aurora ng kanilang health officer.

07:10Butot ba lang?

07:18Ayon kay Doktora Leipareño, si Aurora malnourished.

07:36I-papa-check up po natin siya sa pediatrician at matitingnan rin po siya sa mental health facility ng Hospital ng Palawan.

07:44Nakikitaan natin siya ng tatlong kondisyon.

07:47Ang una naming napansin po sa kanya isang tinatawag na neurodevelopmental disorder.

07:52Ang kanyang mga kakayanan ay hindi akma sa kanyang edad.

07:55Pangalawa, disorganized behavior and disorganized speech.

07:59Ito po ay pasok sa schizophrenia spectrum disorder.

08:04Pusibling meron din daw itong eating disorder na kung tawagin, paika.

08:10Pagkain ng mga bagay na hindi akmang pagkain kagaya ng lupa at iba pang bagay na walang nutritional values sa katawan ng isang bata.

08:19Kunti-kunti po muna yung pagkain po niya hanggang po sa makaya po at ma-stabilize po yung kanya pong kalagayan.

08:26Ang unang response ay hindi itali.

08:29Ang unang response, syempre, dalin sa doktor para ma-evaluate siya ng mabuti.

08:34Isang reason kaya nagtapatuloy itong siguro pagpatali ng mga taong may mental health conditions ay unang-una ignorance.

08:41Hindi naman masama yung intention nila, pero yun talaga yung alam nilang pwedeng gawin para matulungan siya.

08:49Matapos ang mahigit isang linggong pananatili ni Aurora sa ospital,

08:56at pinayagan na siyang makauwi ng mga doktor para ipagpatuloy ang kanyang gamutan sa bahay.

09:13Sa pagkakatampok ng kwento ni Aurora dito sa KMJS, bumuhos sa kanila ang mga tulong.

09:20Ito ang kanilang ipinantustos sa kanyang pagpapagamot.

09:25Laging pasalamat ko po ma'am sa KMJS po.

09:30Sa lahat-lahat po ma'am na susuporta po sa amin at nagbibigay po ma'am, nagpapasalamat po talaga ako.

09:34Ngayon man, may panibagong pagsubok ang kanilang pamilya.

09:42Ilang buwan kasi matapos na maere ang kwento ni Aurora.

09:46Si Ethan habang nag-iigib ng tubig, na-absidente.

09:51Nadulas po siya ma'am, tapos yung kamay niya po napalo sa bato.

09:56Kaya naputol po talaga ma'am yung buto.

09:59Dinala po namin siya kaagad sa hospital.

10:01Ang braso ni Ethan, kinailangang operahan at lagyan ng bakal.

10:05400,000 po ma'am yung nagiging bill po namin ma'am sa hospital.

10:09Dahil dito, ang dumating sa kanilang mga donasyon na pampagamot sana ni Aurora,

10:16inilaan nila sa hindi inasahang gasto sa hospital ni Ethan.

10:20Skip po sa dibdib na yung hindi po para sa akin, ay napupunta sa akin.

10:26Kasi po para po sa ating PWD yung pila na yun na gagamit po sa akin.

10:33Maswerte na lang daw at may ilan pa rin donasyon na pumasok na ipinambibili nila ng mga gamot ni Aurora.

10:43Kaya makalipas lang ang ilang buwang tuloy-tuloy na paggamot.

10:48Sumikap ang pag-asa.

10:55Sa pahintulot ng kanyang ina, handa na rin daw si Aurora na ipakita ang kanyang mukha.

11:03At magpakilala sa tunay niyang pangalan.

11:13Siya si Helen.

11:16Ang dalagang nuoy butot balak.

11:25Nabusog sa pagmamahal.

11:28Makalipas ang walong buwan mula sa dating 16.5 kilos niyang timbang.

11:4230 kilos na siya ngayon.

11:45Kung dati itinatalik siya sa kanyang kwarto para hindi makatakas.

11:52Ulang, raf kanin.

11:54Ngayon, mas lumawak na ang kanyang mundo.

11:58Ayosin yung sinilas ha?

11:59Magkain pa?

12:00Oo, magbili tayo pagkain.

12:02Makakat na tayo.

12:03Malaya na kasi siyang nakakalabas.

12:11Ateles, sanang ulam?

12:13Pabili kami.

12:14Tuwing po lumalakad po ako na katulad po pupunta ng tindahan o mamalingke.

12:19Nakakasama ko na po siya mam at nakikita ko po masaya po yung anak ko.

12:24Kung dati si Ethan ang nag-aalaga sa kanyang ati Helen,

12:29bumabawi na raw ito sa kanya.

12:39Ang kanya ng ati Helen ang nag-aasikaso sa kanya ngayon.

12:43Parang bumaliktad na po yung mundo.

12:48Dati ako po yung nag-aigib sa kanya para makaligo.

12:51Ngayon po siya po nag-aigib sa akin para makaligo.

12:54Ang madalas nilang gawing magkapatid, magbasa.

13:02Ilipante.

13:03Ikaw?

13:04Ilipante.

13:05Ikaw baboy.

13:06Si Ethan ang nagsisilbing guro.

13:09Yung ati ko po hindi pa po nakapak sa paaralan.

13:14Hindi niya pa po alam kung paano magsulat, paano magbasa,

13:19kung ano mga pangalan ng mga hugis, mga kulay.

13:22Gusto ko po, ma'am, makapag-aaral po siya, ma'am.

13:25Kahit pa paano po, ma'am, hindi naman hulihan lahat siguro, ma'am,

13:27pagdating sa pag-aaral.

13:29At kung dati, kinakailangan pang subuan ni Ethan ang kanyang ati Helen.

13:34Nalaan niya dito.

13:36Dito.

13:37Tara.

13:38Ngayon, katuwang niya pa ito sa paghahain.

13:45Ibutang mo de ang isang isa dire.

13:49Tama na yun.

13:50Rabot po eh.

13:52Gusto mo pa kanon?

13:58Kanon pa?

14:04Sinamahan din ang aming team si Helen para sa kanyang follow-up check-up.

14:09Magaling na oh.

14:10Magaling oh.

14:11Palinit po ha.

14:13Natuwa po ako nung nakita ko siya.

14:16Halos dumoble yung timbang niya.

14:18Hopefully, in the next year or next few months,

14:21mag-normalize na yung takbo ng katawan.

14:26Hindi mo alam ang ngalan mo?

14:28Alam ang ngalan?

14:31Ngayon po.

14:32Ngayon pong pangalawang assessment sa kanya,

14:34hindi na po natin nakikita yung mga sintomas na angkop sa schizophrenia spectrum.

14:40Pangalawa po, yung pika disorder.

14:43Ito po yung pagkain.

14:44Hindi talagang pagkain.

14:46Ano po?

14:47Hindi na rin po natin yun makita sa pasyente,

14:49lalo na natutukan na yung kanyang physical health.

14:52Ang naiiwan na lang po na kinoconsider natin na condition ng ating pasyente

14:56is ang neurodevelopmental disorder.

14:59Kasama na po dito ang intellectual disability and language impairment

15:05para alam nila what to expect sa kanilang pang-araw-araw po na buhay.

15:10Para kamustahin ang lagay ni Helen,

15:13sa araw na ito,

15:14meron siyang bisita.

15:16Walang iba,

15:17kundi ang naging tulay

15:19para maiparating ang kanyang kwento,

15:21si Rosana.

15:23Hi!

15:28Hi!

15:29Sino yan!

15:31Sino yan!

15:31Kamusta?

15:32Sino yan?

15:33Sino yan?

15:34Uy!

15:35Kamusta?

15:36Ako!

15:37Malaki na siya.

15:38Mag-blase ka mo na!

15:39Mag-blase mo na yun!

15:39Blase mo na!

15:42Pa!

15:42Tapang mo na ah!

15:45Papay!

15:45Oo!

15:46Gusto mo?

15:47Favorito mo yan, di ba?

15:49Namis na kita!

15:51Ha?

15:52Ngayon lang ako nakabalik ulit sa'yo.

15:57Kasi nagkasakit din ako.

15:59Oo!

16:00Wala na akong buhok, oh!

16:02Nagkasakit si Tita.

16:07Pagaling ka, ha?

16:10Mayroong hawak sa mga ba?

16:14Kung din na ka sa'yo,

16:15hindi ko gumaling pa na.

16:17Kung di po na ko rating sa kanyang gym.

16:19Hindi po siya magiging ganito ulit.

16:22Salamat po sa luna po.

16:24Okay lang.

16:25Basta alagaan lang natin.

16:26Nang maayos si Beehilin.

16:28Salaga po nang laging yung sinasabi sa akin.

16:30Hindi ko na po talagang siya ulit yung tatani.

16:32Takot po ako na kung tumanda po kami.

16:42Tapos, maiwan po siyang mag-isa.

16:45Kung sa akin lang po sana,

16:53kung pwede po, hindi ko po siya ipaiwalay po.

16:56Ano ni? Kabayo?

16:58Ilipante?

16:59Ikaw?

16:59Kababoy?

17:00Hindi ko po siya iiwan pag tumanda po kami.

17:04Sana po palagi kami magkasamili.

17:06O sana kami maghiwalay.

17:07Ang mga lawang buhay po ngayon, ma'am,

17:12ng anak ko yun.

17:13Kaya hindi ko po, ma'am, sasayagay yun.

17:15Gagawin po namin ang naat, ma'am.

17:16Magkasam, maging maabuti po siya, ma'am.

17:19May mga sugat na hindi nakikita.

17:23May mga kulungan na hindi bakal,

17:26kundi sariling katawan at isipan.

17:30Pero sa bawat kamay na handang umalalay,

17:35may liwanag na magbubukas

17:38tungo sa kalayaan.

Dalagita na kinakain ang dingding, kumusta na makalipas ang walong buwan? | Kapuso Mo, Jessica Soho

Category

Transcript

Be the first to comment

Recommended