Skip to playerSkip to main content
Tuwing may sunog, nagiging karaniwang gawain na raw ng ilang residente ng Sitio 6, Brgy. Catmon, Malabon ang pagkuha ng mga kable ng kuryente at telepono para ibenta ang mga ito. Kabilang dito si “Omar,” hindi tunay na pangalan, na kumukuha ng mga kable dahil mataas ang halaga ng tansong laman nito.

Panoorin ang ‘Ika-13 Sunog’ dokumentaryo ni Kara David sa #IWitness.

Category

😹
Fun
Transcript
00:00.
00:07Di tulad ni Tatay Jeffrey na isang machine operator,
00:10walang trabaho si Omar.
00:12Hindi niya tunay na pangalan.
00:15Pero nang puntahan ko ang kanyang pwesto sa Sityo 6.
00:21Saan ang bahay niyo?
00:25Ah, ito!
00:27Yan po yung mga kayo na binigay po saan ng mga ibibang.
00:31Binigay lang po saan na ganina.
00:34Buti nakapagpatayo ka na, no?
00:36Opo.
00:37Kaso po wala pa po ang pambihing ng mga yero.
00:39Oo.
00:40Kaya sila pa po talaga...
00:42Kulang pa, kulang pa.
00:44Kulang pa po talaga.
00:45Oo.
00:47Pero at least meron na.
00:48May poste na, may kahoy na.
00:51Kaso ang ano ng problema po saan, yung yero, pambubong...
00:55Kaya kailangan mong magbenta ng tanso.
00:59Saan yung tinago mong tanso?
01:01Ano doon po?
01:02Sa may tinutunaga namin dito?
01:03Ah, sige, sige.
01:04Dito.
01:10Dalawang palapag ang balak niyang itayong bahay.
01:13At para magawa ito, nanguha siya ng mga kable ng kuryente at telepono.
01:19Bakit po?
01:20Alin ko ba napapakinabangan dito?
01:21Eto po ngayon yung sa loob.
01:22Kasi po, tanso yan, ma'am.
01:23Wer po yan.
01:24Wer.
01:25Ah.
01:26Yung sa loob.
01:27Wako, ma'am.
01:28Okay.
01:29Tapos anong gagawin nyo ngayon?
01:30Susunugin ko po siya, ma'am.
01:31Yung alin?
01:32Eto po.
01:33Wer na to.
01:34Susunugin nyo?
01:35Opo.
01:36Tuwing nagkakasunog, gawain na raw ng ibang tagarito ang kumuha ng kable ng kuryente at telepono.
01:45Mahal daw kasi ang bilis sa tanso na makikita sa loob ng mga kabling ito.
01:50Pag ano, pag nasusunugan kayo, ganyan talaga ang ginagawa nyo?
01:53Opo, ma'am.
01:54Opo, ma'am.
01:55Gantaw na po rin kami na susunugan dito.
01:57Tapos yung mga tagarito, talagang ganyan ang ginagawa?
02:00Opo, ma'am. Harus ko lati mo dito.
02:02Ito ang dahilan kung bakit si Omar, dalawang palapag na ang naitatayo.
02:09Samantalang ang mga tulad ni Tatay Jeffrey, na manumanong nagsasalba,
02:15ni Papag, wala.
02:19Ayon sa batas, bawal kumuha ng kable na pagmamayari ng mga kumpanya ng kuryente at telepono.
02:26Even if it's a problem, it's still a problem.
02:34According to Bureau of Fire Protection,
02:36the use of substandard cables are one of the reasons
02:41why it's always stuck in a place.
02:47Why is fire-prone the place in the East?
02:52Fire-prone sila kasi yung kalsada nila,
02:56path walk na lang,
02:58tapos yung bahay nila is dikit-dikit.
03:00Yung mga wires,
03:02hindi naman lahat sa kanila mayroong legal na
03:06metro.
03:08So, 1,000 na nasunog dyan ngayon.
03:10Hindi lahat yan, mayroong legal na metro.
03:14Iba dyan, gumagamit ng submitter.
03:17Oo.
03:18Nagsasubmitter sila sa may legal na wire,
03:22tapos yung mga wires nila,
03:24hindi dumaan po sa electrical inspection.
03:32Matapos makuha ang tanso,
03:34diretsyon chunk shop si Omar.
03:37Magkano pong bilin nila dyan?
03:40500?
03:42Abot isang kilo?
03:45Alam na guwit.
03:46Magkano po yun lahat?
03:4850 to 50,
03:50kaka isang guwit,
03:5150, 300.
03:52Pareho ba siya nito?
03:53Ito?
03:54O iba?
03:55Ha?
03:56Copper tree.
03:58Walang hindi kinamang kuha ako dyan.
04:00Eh yung kanya?
04:01Ito.
04:02Copper C.
04:03Copper C.
04:04Mas mahal yan?
04:05Dahil sa iligal na pagbibenta ng tanso,
04:10malamang matatapos na ni Omar ang kanyang bahay.
04:15Samantalang si Tatay Jeffrey,
04:17halos wala pang nasisimulan.
04:19Kulang pa ang pondo
04:21para makabuo ng papagman lang.
04:25Ang problema,
04:26ayon sa pamunuan ng eskwelahan at DSWD,
04:32sa loob ng tatlong araw,
04:34kailangang umalis na sa evacuation center
04:37ang mga taga-sityo sa East.
04:41Ito ang dahilan kung bakit
04:43nagmamadaling magbenta ng yero si Tatay Jeffrey.
04:47Kung hindi siya makapagtatayo ng bahay
04:49sa loob ng tatlong araw,
04:51wala silang matutulugan.
05:03October 30, 2025,
05:06isang linggo matapos ang sunog,
05:08pinaalis na sa evacuation center
05:10ang mga taga-sityo sa East.
05:12Napilitang mag-alsabalutan si Natatay Jeffrey.
05:20Bit-bit ang lahat ng kanilang gamit
05:23na pilitan silang bumalik
05:25sa nasunog na sityo sa East.
05:27Pero pagdating sa kanilang pwesto.
05:48Isang linggo matapos ang sunog,
05:58pinaalis sa evacuation center
06:00ang mga apektado ng sunog sa Katmon, Malabon.
06:04Napilitang bumalik sa sityo sa East
06:06si Navurve at Tatay Jeffrey.
06:08Pero dahil kapos sa pondo,
06:18ito lang ang kanilang nakayanan.
06:21Papag at trapal.
06:24Walang pinto, walang dingding,
06:27dito sila magpapalipas ng dilim.
06:29Sa kanilang paligid,
06:36marami ng bahay ang nakatayo.
06:39Sumikip na ulit ang mga eskinita
06:42at ang mga barong-barong,
06:44tila nadagdagan pa.
06:46Maraming salamat sa pagtutok ninyo
06:48sa Eyewitness, mga Kapuso.
06:50Anong masasabi ninyo sa dokumentaryong ito?
06:52I-comment nyo na yan,
06:54tapos mag-subscribe na rin kayo
06:56sa GMA Public Affairs YouTube channel.
06:59So Okay!
Be the first to comment
Add your comment

Recommended