- 8 months ago
Kontynuując serię o zakazanych filmach, tym razem przyglądamy się sytuacji w Polsce po roku 1989. Okazuje się, że mamy w swojej aktualnej historii 4 filmy, których emisji zakazano. Jakie? O tym w dzisiejszym materiale!
---
✔ Instagram tvfilmy: https://www.instagram.com/tvfilmy.yt/
✔ Nasz serwis filmowy: https://filmomaniak.pl/
✔ Nasz główny kanał: https://www.youtube.com/user/TVGRYpl
---
✔ Instagram tvfilmy: https://www.instagram.com/tvfilmy.yt/
✔ Nasz serwis filmowy: https://filmomaniak.pl/
✔ Nasz główny kanał: https://www.youtube.com/user/TVGRYpl
Category
🎥
Short filmTranscript
00:00Mogłoby się wydawać, że cenzura to przeżytek, element czasów słusznie minionych i że takie sytuacje nie mają już miejsca we współczesnym, teoretycznie bardziej cywilizowanym świecie.
00:09Już dwukrotnie miałem okazję opowiedzieć na tym kanale o filmach, które zostały objęte cenzurą w okresie PRL-u, czyli tzw. pułkownikach.
00:17Mało kto jednak wie, że również po roku 1989 zdarzyły się w Polsce sytuacje, kiedy emisja jakiegoś filmu została zablokowana i trafił on na półkę.
00:25Rekordzista przeleżał tam 15 lat. Albo 27, zależy kogo zapytacie.
00:31Mamy na tej liście też szwedzką produkcję, której emisję zablokował zakład pogrzebowy.
00:35W rolę cenzorów wcielali się również dyrektorzy telewizji polskiej.
00:39Na szczęście po 1989 roku zdarzyło się to tylko czterokrotnie, choć ktoś mógłby powiedzieć, że aż czterokrotnie postanowiłem przyjrzeć się każdej z tych produkcji i opowiedzieć skąd wziął się zakaz ich emisji.
00:49Uznałem, że najlepiej będziesz zachować kolejność chronologiczną, dlatego musimy cofnąć się do roku 1997.
01:04Pierwszy punkt w biznesie to to, że powinniście mieć marzenie.
01:10I ja wierzę, że przyszliście tutaj dzisiaj z marzeniem.
01:14Pierwszy film na tej liście przeleżał na półce 15 lat, choć niektórzy pewnie powiedzieliby, że po 27 latach nadal tam jest.
01:21Produkcja, o której mowa to Witajcie w życiu w reżyserii Henryka Dederki.
01:25Jest to powstały w 1997 roku film dokumentalny, który zgłębia kulisy działalności korporacji Amway.
01:32Jest to firma zajmująca się sprzedażą bezpośrednią z użyciem metody marketingu wielopoziomowego.
01:36W wyniku pozwów, jakie korporacja wytoczyła twórcom i producentom filmu, jego emisja została zablokowana.
01:41W 2012 roku w wyniku wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie film dopuszczono do emisji pod warunkiem wycięcia z niego kilku fragmentów.
01:48Dederko nie zgodził się jednak na przemontowanie filmu, w związku z czym nadal nie można go nigdzie legalnie obejrzeć, choć jego kopie od lat krążą po internecie.
01:56My jeszcze tej kasy nie mamy, ale już się czujemy tak, jak powinniśmy się czuć.
02:02Już ten sukces jest zawiązany w naszej podświadomości.
02:06Tak trzeba postępować, takim trzeba być. Człowiekiem sukcesu, który już ma go zaprogramowany.
02:12Tym, co popchnęło reżysera do realizacji tego filmu były jego znajome, które nawiązały współpracę z firmą Amway i próbowały namówić go, aby do nich dołączył.
02:20O czym wspomina w wywiadzie dla magazynu Obywatel z 2003 roku.
02:24Dwie były pracownice wytwórni filmów oświatowych.
02:27Osoby, które były producentkami zapisały się do Amwaya.
02:29To zapewne właśnie wtedy reżyser postanowił stworzyć dokument, który opowie o metodach werbowania i szkolenia nowych praców.
02:59Pracowników przez tę firmę w firmie Amway zarzucano wówczas psychologiczne manipulacje.
03:04Pojawiły się nawet porównania do sekty religijnej i mniej więcej taki jest też wydźwięk filmu Dederki.
03:09Po jego pokazie w 1997 roku Amway wytoczyło twórcom kilka procesów sądowych.
03:15Padały w nich oskarżenia o podawanie nieprawdziwych informacji, naruszenie dóbr osobistych firmy i jej pracowników oraz o naruszenie praw autorskich,
03:22bo reżyser wykorzystał w swoim dokumencie fragmenty filmów edukacyjnych tworzonych dla pracowników firmy.
03:26To jest wasze ranne ćwiczenie i momentalnie pchasz tą taśmę w jego twarz.
03:38Oni łapią to.
03:42Oni nigdy nie chcą stracić oczu.
03:45Na czas toczących się postępowań film dostał sądowy zakaz emisji, a ze względu na dość niespieszne działanie polskiego wymiaru sprawiedliwości,
03:53było to równoznaczne z wieloletnim trafieniem na półkę.
03:56Kopie filmu trafiły jednak do internetu, a znalezienie ich nie jest szczególnie trudne.
04:00Przypadek tej produkcji jest chyba najbardziej wyrazistym przykładem efektu Streisand w polskim kinie.
04:05Próba uciszenia reżysera i zablokowanie emisji jego filmu w sposób znaczący przyczyniły się do zwiększenia rozgłosu tej produkcji,
04:10a co za tym idzie nagłośnienia całej tej sprawy?
04:22Nekrobiznes to jedyny na tej liście film zagraniczny, bo mimo, że powstawał z udziałem telewizji polskiej,
04:28to na zamówienie BBC, a za jego produkcją stoją Szwedzi.
04:31Jest to dokument z 2008 roku, który bierze na warsztat aferę tzw. łowców skór.
04:36Media nazwały tak proceder, w który zamieszani byli pracownicy łódzkiego pogotowia.
04:39Zabijali oni przy pomocy Pawluna swoich pacjentów, a informacje o zgonach sprzedawali lokalnym zakładom pogrzebowym.
04:46Głównym bohaterem dokumentu jest właściciel jednego z takich zakładów.
04:49Wieloletni łódzki radny, były prezes Widzewo Łódź, Witold Skrzydlewski.
04:52Zgodził on się na udział w filmie za 200 tysięcy euro,
04:55ale pod warunkiem, że od niego będzie zależała decyzja o dopuszczeniu go do dystrybucji w Polsce,
05:00jak zapewne się domyślacie, nie wyraził na to zgody,
05:02a decyzję tę podjął jeszcze przed obejrzeniem filmu,
05:04podobno pod wpływem tego, jak został on przyjęty w Szwecji.
05:07I choć nigdy nie zostały mu przedstawione żadne zarzuty,
05:10a w powiązanych z tą sprawą procesach sądowych uczestniczył jako poszkodowany lub świadek,
05:14to nie wypada on w tej produkcji w zbyt pozytywnym świetle.
05:16I to nawet mimo tego, że na samym początku poznajemy go jako niedoszą ofiarę morderstwa.
05:21Uzgodniono, że w dzielnicy Śródmieście, jak będę wychodził z urzędu, mają mnie rozwalić,
05:26żeby jeszcze mnie po śmierci denerwować,
05:29bo by mnie moje zwłoki zabierała moja konkurencja.
05:32Sam Skrzydlewski twierdzi, że nie był świadomy, że film będzie opowiadał o łowcach skór.
05:36W rozmowach z mediami utrzymuje, że Szwedzi go oszukali,
05:39a on sam był przekonany, że produkcja będzie opowiadała o sukcesie prowadzonej przez niego sieci zakładów pogrzebowych.
05:44Dałem się zrobić Szwedom w konia.
05:47Film miał być o tym, jak się firma rozwija.
05:49Źle podpisałem z nimi umowę.
05:51Interesowała mnie kasa.
05:52Wynająłem się do filmu za 200 tysięcy euro.
05:55Nie wiedziałem, że ktoś mi zrobi taki kawał.
05:57Za żadne pieniądze ani za darmo nie zgodziłbym się na zagranie w filmie o łowcach skór.
06:01Czy ja wyglądam na szaleńca?
06:02Podobnie jak w przypadku Witajcie w życiu, filmu nie można zobaczyć przy użyciu legalnych źródeł,
06:06choć jest on dość łatwy do znalezienia w internecie.
06:09Jeśli chodzi o samego Skrzydlewskiego, to do płacenia za informacje dotyczące zgonów przyznał się lata wcześniej,
06:14na długo przed realizacją filmu, w rozmowie z Gazetą Wyborczą.
06:17Zresztą to, że ten proceder w ogóle ujrzał światło dzienne, wiele osób przypisuje właśnie Skrzydlewskiemu.
06:22Pierwotnie twierdził, że wycofał się z tego, gdy kwoty zaczęły się robić podejrzanie wysokie.
06:27Jednak po publikacji artykułu zaczął zaprzeczać, że kiedykolwiek w ogóle płacił za informacje o zgonach,
06:31twierdząc, że wiedział o całej sprawie z mediów i branżowych plotek.
06:34Biznesmen nigdy nie był przesłuchiwany w charakterze oskarżonego, a w zeszłym roku został odznaczonym medalem z okazji 600-lecia miasta Łodzi.
06:50Kolejną produkcją w tym zestawieniu jest cykl trzech reportaży autorstwa Pawła Nowackiego, zrealizowany około 2009 roku.
06:57Opowiadał on o ówczesnych polskich mediach i ich kulisach,
07:00skupiając się na rozwoju kariery najbardziej wpływowych osób z polskiego środowiska medialnego,
07:04w tym ówczesnych i byłych prezesów TVP oraz właścicieli telewizji prywatnych takich jak Polsat i TVN.
07:10Jak wspomina sam reżyser, Pawł Nowacki,
07:12pierwotnie w planach było utworzenie dokumentu o historii III Rzeczpospolitej.
07:16W trakcie prac uznano jednak, że historia mediów III RP zasługuje na więcej niż jedynie krótką wzmiankę.
07:21W filmie wypowiadają się takie postacie jak choćby Rafał Ziemkiewicz czy Piotr Semka.
07:25Reportaże miały na celu m.in. ujawnienie dawnych powiązań niektórych dziennikarzy ze służbami komunistycznej bezpieki.
07:30Krytykowały one też nierzetelność polskich mediów kierujących się określonymi sympatiami politycznymi.
07:36Poruszały również temat przejmowania polskiej prasy przez niemieckie konglomeraty medialne
07:39i krytyki wobec kościoła katolickiego w polskich mediach.
07:43Ja żadnego zagrożenia nie widzę.
07:45Nie byłem żadnym agentem żadnych służb specjalnych.
07:50Decyzją ówczesnego prezesa TVP1, Wojciecha Hofflika, podtrzymywaną również przez kolejnych, emisja dokumentu została zablokowana.
07:57Jednym z zarzutów, jakie miał on wobec filmu był brak wypowiedzi drugiej strony,
08:01jak choćby dziennikarzy gazety wyborczej odnoszących się do padających w tym filmie oskarżeń.
08:05Uznał on tę produkcję za niekompletną i deklarował, że wyrazi zgody na emisję, jeśli reżyser uzupełni te braki.
08:11Nowacki się nie zgodził, dlatego też jego dokument trafił na półkę.
08:14W telewizji pojawił się po raz pierwszy dopiero w 2016 roku, już za prezesury Jacka Kurskiego.
08:20Zastąpił on wówczas w ramówce program prowadzony przez Tomasza Lisa.
08:24W trakcie kilkuletniego pobytu na półce można było zobaczyć go przy okazji projekcji organizowanych przez dziennikarzy Gazety Polskiej.
08:30W pewnym momencie trafił on także do internetu.
08:32Podobnie jak pierwsze dwie produkcje, o których wspomniałem w ramach tego zestawienia.
08:41Ostatni film na tej liście.
08:42To w zasadzie nie do końca film, a spektakl Teatru Telewizji.
08:46Jest to w sumie dość świeża sprawa, bo produkcja to została dopuszczona do emisji dopiero nieco ponad rok temu,
08:51mimo że pierwotnie jej premiera planowana była na kwiecień 2017 roku.
08:55Trafiła nawet do ramówki, z której została usunięta przez byłego prezesa TVP, Jacka Kurskiego.
09:00Biały Dmuchawiec opowiada o dwójce studentów szkoły filmowej, którzy przyjeżdżają do niewielkiej wsi w górach,
09:05by zbadać tajemniczą sprawę morderstwa.
09:08Jaki był powód trafienia tej produkcji na półkę?
09:10Po obejrzeniu tego spektaklu stwierdziłem, że w zasadzie to nie wiem.
09:13Jest to dość surrealistyczna produkcja, ale najbardziej obrazoburczą rzeczą, jaką w niej zobaczyłem,
09:18była kradzież posążków z kościelnej stajemki,
09:20a zablokowanie emisji tej produkcji z takiego powodu byłoby zwyczajnie absurdalne.
09:24Sprawa wyjaśniła się jednak po głębszym researchu.
09:27Problemem nie była treść spektaklu, a udział w nim jednej z aktorek, a konkretniej Julii Wyszyńskiej.
09:31Jaka jest tajemnica mieszkańców Białego Dmuchawca?
09:34Tego wszystkiego dowiecie się już za 30 minut.
09:40Ktoś mógłby jednak zapytać, dlaczego prezes TVP miałby blokować spektakl ze względu na pojedynczą aktorkę.
09:46Odpowiedź jest prosta.
09:47Klątwa.
09:48I nie chodzi mi o to, że na aktorce ciążyła klątwa, czy że rzuciła ona klątwę na Jacka Kurskiego i to była jego zemsta.
09:54Chodzi o kontrowersyjną sztukę, która w lutym 2017 roku trafiła na deski Teatru Powszechnego w Warszawie, w której występowała m.in. Wyszyńska.
10:02Przedstawione tam sceny ścinania krzyża piłą mechaniczną, czy znieważenia figury Jana Pawła II wywołały masowe protesty.
10:09Domagano się nawet ściągnięcia sztuki Zafisza, a jedną z reperkusji całej tej sytuacji było zablokowanie emisji Białego Dmuchawca.
10:15Jacek Kurski komentował swoją decyzję w następujący sposób.
10:18Decyzja o zdjęciu spektaklu, gdzie pani Julia Wyszyńska grała główną rolę, była dla mnie bardzo bolesna.
10:24Ale jeżeli komuś myli się telewizja publiczna z dumem publicznym, to jako prezes TVP muszę go z tego błędu wyprowadzić.
10:29W dodatku kwiecień to miesiąc papieski.
10:32Prezes TVP uznał, że wyemitowanie spektaklu byłoby opowiedzeniem się po stronie aktorki.
10:37Jako alternatywę zaproponował ponowne stworzenie spektaklu z inną aktorką roli głównej.
10:42Zadeklarował, że w takiej sytuacji bez problemu zostanie on dopuszczony do emisji, stwierdzając, że dzieło pozostałych aktorów nie może zostać zmarnowane.
10:49Jeśli natomiast chodzi o samą Wyszyńską, to nie były jedyne konsekwencje, z jakimi się wówczas spotkała.
10:53Poza zdjęciem z ramówki spektaklu z jej udziałem została też usunięta z obsady serialu Na dobre i na złe.
10:58Mimo, że w naszym kraju nie funkcjonują odgórne instytucje odpowiedzialne za cenzurę, jak widać takie przypadki wciąż jeszcze mają miejsce.
11:07I mimo, że to sytuacje jednostkowe, tworzą one pewien niebezpieczny precedens, który może się w przyszłości powtórzyć.
11:12Na szczęście mamy internet, który umożliwia nam dostęp do takich treści, nawet jeśli komuś bardzo zależy na tym, abyśmy ich nie oglądali.
11:18Mamy pod tym względem znacznie łatwiej niż nasi rodzice i dziadkowie mieli za komuny, kiedy musieli naprawdę sporo ryzykować, chcąc obejrzeć produkcje, które trafiły na półkę.
11:27Niezależnie od tego, do której strony sporu politycznego jest nam bliżej, wszyscy możemy zgodzić się z tym, że cenzura nie powinna mieć miejsca w żadnej postaci.
11:34Na szczęście w porównaniu z okresem komuny niemal się to już nie zdarza.
11:37Jednak życzę zarówno sobie, jak i wam, żeby do takich sytuacji nie doszło już nigdy więcej.
11:42Dzięki za oglądanie!
Recommended
6:16
|
Up next
12:46
13:21
12:36
13:50
15:24
16:53
11:25
10:28
13:41
17:40
16:21
12:18
10:14
9:17
12:34
12:49
12:36
18:42
17:38
Be the first to comment