- 9 months ago
Niedawno zrobiliśmy materiał o produkcjach ośmieszających Hitlera. Zapytaliście w komentarzach i dziś materiałem odpowiadamy: dlaczego nikt nie chce śmiać się ze Stalina?
---
✔ Facebook TvFilmy: https://www.facebook.com/Filmomaniakpl-104320947717013/
✔ Instagram TvFilmy: https://www.instagram.com/tvfilmy.yt/
✔ Nasz główny kanał: https://www.youtube.com/user/TVGRYpl
---
✔ Facebook TvFilmy: https://www.facebook.com/Filmomaniakpl-104320947717013/
✔ Instagram TvFilmy: https://www.instagram.com/tvfilmy.yt/
✔ Nasz główny kanał: https://www.youtube.com/user/TVGRYpl
Category
🎥
Short filmTranscript
00:01Nie tak dawno zrobiliśmy materiał na temat produkcji, które naśmiewały się z Hitlera i materiał został przyjęty całkiem ciepło.
00:07W komentarzach pojawiało się jednak pytanie, dlaczego, skoro mamy taki materiał o Hitlerze, nie zrobimy czegoś podobnego o Stalinie?
00:14No i tak zastanawialiśmy się trochę, o czym by tutaj powiedzieć i nagle się okazało, że produkcji śmiejących się ze Stalina jest dość mało.
00:22To dlaczego ze Stalina się nie można śmiać?
00:24I mam kilka teorii na ten temat.
00:26Zaprosiłem więc Grześka i Marcina, by oni jako specjaliści od historii i od kultury wschodu mogli opowiedzieć Wam coś więcej, dlaczego, i to nie tylko w filmach, nie śmiejemy się ze Stalina.
00:44Rosjanie czasem się z niego śmieją w żartach, ale z jakiegoś powodu kinematografia boi się tego tematu.
00:51Z małymi wyjątkami, bo w latach 80. powstał w Wielkiej Brytanii film telewizyjny Czerwony Monarcha i tam faktycznie ze Stalina się śmiali, ale faktycznie w porównaniu do ilości filmów o Hitlerze, tego śmiania się ze Stalina jest dużo, dużo mniej.
01:06Hitler dawał pole do żartów, on był ekspresyjny, on gestykulował, on wrzeszczał, on ubierał się w mundury takie, które dzisiaj się wydają po prostu groteskowe.
01:16Miał w sobie coś w szaleńca.
01:18Jego decyzje też potwierdzają, że on był taką bardzo żywiołową postacią.
01:22Stalin jest zupełnie inny.
01:23Był, bo na szczęście już nie żyje.
01:25To był bardzo cichy i skromny człowiek.
01:29Skromny na pewno zewnętrznie.
01:30On wielokrotnie na przykład na spotkaniach partyjnych ze swoimi kolegami wręcz kazał się prosić, żeby zostać na swojej pozycji.
01:39Czekał, aż mu ludzie zaczną mówić, nie, nie, bez ciebie zginiemy, zostań.
01:43A on mówił, nie, ja już nie mam siły, dajcie mi spokój.
01:46On w zasadzie nigdy nie był nominalnie głową Związku Radzieckiego, takiej administracyjnie.
01:52On nie szukał takich oficjalnych pozycji, które by mu dawały władzę.
01:58On rządził de facto z drugiego rzędu.
02:00Nie mianował się naczelnym głównodowodzącym imperatorem połowy ziemi, tylko dalej pozostawał tym skromnym sekretarzem.
02:09Ciężej się śmiać z takiej postaci, która nie wydaje się komiczna.
02:14Jest coś w tym, że chyba w percepcji w ogóle zachodniego odbiorcy lat 30-tych Stalin i Związek Radziecki są bardzo daleko na jakichś peryferiach świata.
02:25W latach 30-tych Związek Radziecki bardzo mocno zamknął się na problemy wewnętrzne, na przetasowania wewnątrz, na czystki.
02:31I wydawałoby się, że na zewnątrz Związek Radziecki jest po prostu dość słaby, szczególnie, że w latach 20-tych nawet przegrał wojnę z Polską.
02:37Mam wrażenie, że może stąd się brać też to wrażenie, że to, co tam się dzieje, to już jest tylko ich sprawa.
02:45Szczególnie, że świat zachodni miał swoje problemy.
02:47Wielki kryzys gospodarczy.
02:49Do tego coraz większe aspiracje III Rzeszy i faszystowskich Włoch.
02:53Tutaj nawet sobie wypisałem, że w końcu inwazja na Etiopię w 35-tym roku ze strony faszystowskich Włoch.
02:58Inwazja na Albanię, to wszystko dotyczy samego centrum Europy.
03:03Do tego mamy wojnę w Hiszpanii, czyli kryzys, gdzie Związek Radziecki wchodzi jako ten gracz trzeciego rzędu,
03:08gdyż zaangażowanie Związku Radzieckiego nie było tak duże jak Niemiec czy Włoch po stronie Franco.
03:13Ale jednak nawet tam Związek Radziecki, można było powiedzieć, że stanął po stronie tych sił republikańskich.
03:19Tego, co można byłoby traktować w tamtych czasach w skrócie, wśród socjalistów Zachodu, jako dobra stronę, a nie faszystowscy rebelianci.
03:26Chyba w tym wszystkim Związek Radziecki po prostu nie miał jeszcze tej łatki państwa, z którym chociażby Stany Zjednoczone wchodzą w rywalizację,
03:35gdyż Stany Zjednoczone przede wszystkim wchodziły w rywalizację z Japonią, jeśli chodzi o Pacyfik,
03:39a kwestie europejskie po I wojnie światowej dla Stanów Zjednoczonych wydawały się być czymś bardzo odległym.
03:45Przy tym Mussolini, Hitler są takimi postaciami, które mogą być przerażające w pewnym sensie,
03:51że pociągają tłumy za sobą, z drugiej strony, tak też na chłodno jak mówisz, to są dość śmieszne.
03:57Mussolini ze swoimi głupimi minami, ale z takimi naprawdę, no, gdzie ci nada?
04:01Oni się aż prosili o to, żeby być sparodiowani.
04:04I nawet to, że w filmie Dyktator z 40. roku Chaplina właśnie są postacie sparoditowane Hitlera i Mussoliniego.
04:10Mimo, że to jest 40. rok, czyli jeszcze Związek Radziecki jest w sojuszu z III Rzeszą,
04:15tak nie pojawia się tam jeszcze postać tego trzeciego dyktatora.
04:18Po raz pierwszy Związek Radziecki pojawia się już chyba jako ta strona konfliktu percepcji tego amerykańskiego odbiorcy
04:24jako sojusznik, jako ten dziwny sojusznik z drugiego końca świata, ale jednak sojusznik przeciwko Hitlerowi.
04:30Właśnie poruszyłeś tutaj bardzo dużo wątków i faktycznie wydarzenia po rewolucji październikowej
04:35najpierw tchnęły taką grozą na świat zachodni, zwłaszcza, że bolszewicy bardzo dużo uwagi
04:42przykładali temu tematowi rewolucji światowej, globalnej.
04:47Oni bardzo silnie promowali tę wizję i chcieli ją rozszerzać i głośno o tym mówili.
04:53Po tym, kiedy Rosją, ogromnym państwem silnym, bogatym, istotnym dla polityki europejskiej
05:01nagle zawładnęli polityczne oszołomy.
05:03Ludzie, którzy lansowali zupełnie szalone idee w stylu, na przykład koniec, własności prywatnej.
05:09To były idee, których ludzie się bali po prostu.
05:12I nagle przychodzi ten Stalin, który wydaje się po prostu umiarkowany.
05:16On przychodzi i zaczyna rządzić tym państwem w sposób dużo bardziej metodyczny, spokojny.
05:23On właśnie oficjalnie wycina z konstytucji chociażby te fragmenty o tym, że rolą Związku Radzieckiego
05:30szerzyć komunizm na całym świecie i podpalać ognisko rewolucji wszędzie dookoła.
05:35I faktycznie świat, widząc to, zajął się swoimi problemami.
05:39Jest fenomenalna książka radzieckich pisarzy Ilfa i Pietrowa, Jednopiętrowa Ameryka.
05:44Dwóch radzieckich pisarzy w 1935 roku podróżuje przez Stany Zjednoczone.
05:48Spotkają całą masę ludzi, oni jadą samochodem, biorą autostopowiczów i tak dalej.
05:53I tam faktycznie jest dokładnie to, o czym ty mówisz.
05:56Dla tych ludzi, dla zwykłych Amerykanów, Związek Radziecki jest czymś kompletnie nieinteresującym.
06:02A jeśli ktoś się już interesuje, to patrzą na niego raczej pozytywnie, często.
06:06Bo patrzą na niego jako na miejsce, gdzie wszyscy ludzie mają pracę.
06:11W latach trzydziestych w Stanach Zjednoczonych, w tych bogatych Stanach, to nie było takie oczywiste.
06:15Tak jak mówię, wielki kryzys.
06:17Byli ludzie, którzy jeździli pociągami towarowymi od miasta do miasta, szukając jakiejkolwiek pracy.
06:22Ten Związek Radziecki nie był demoniczny.
06:25I tak jak na przykład dzisiaj istnieją reżimy, o zbrodniach, których się nie mówi.
06:31Związek Radziecki nie był tym Związkiem Radzieckim, który w myśleniu ludzi, o którym wiemy, że wtedy istniał.
06:37Przekaz był niesamowicie intensywnie filtrowany, bo Związek Radziecki był bardzo zamknięty.
06:42Na przykład jeśli poczytamy wspomnienia korespondentów politycznych, dziennikarzy,
06:46to oni siedzieli w hotelu w Moskwie i dowiadywali się tyle, ile im pozwolili się dowiedzieć.
06:52Oczywiście dochodzi do pewnego przewrotu, kiedy Amerykanie zauważyli, że kolejnym dużym rywalem, jeśli chodzi o Europę i cały świat,
06:58będzie znowu komunizm, ale w tej nowej postaci przejęcie Chin przez komunizm.
07:02Związek Radziecki jako wyrosła potęga, która przejęła Europę środkową i wschodnią.
07:08W momencie, kiedy w Stanach szaleje makartyzm, kiedy poluje się właśnie na komunistów, czy to w Hollywood, czy w środowiskach politycznych,
07:16dziennikarskich, tak okazuje się, że ten najgorętszy okres zimnej wojny, który też przypada na wojnę w Korei,
07:22tak okazuje się, że Stalin umiera.
07:25I następnie pojawiają się kolejne postacie, jeśli chodzi o Związek Radziecki.
07:30I mam wrażenie, że to one zastąpiły, szczególnie w amerykańskim kinie, postać typowego komunisty z drugiego końca świata,
07:37tego Rosjanina. I tutaj bardziej widzę te mieszanki Chruszczowa, Breżniewa, czyli z jednej strony ludzi takich rubasznych,
07:43ludzi właśnie często, komuniści w filmach amerykańskich są łysi, szerokie twarze,
07:50pruchate nosy, a obok tego krzaczaste brwi. Takie zebranie tych cech moim zdaniem właśnie
07:56Breżniewa, Chruszczowa w jedno. Później jeszcze pojawia się Gorbaczow nawet w nagiej broni,
08:00więc Stalin miał bardzo małe okienko chyba, żeby wstrzelić się w to, aby zaczęto się z niego śmiać.
08:07Tak jak mówisz, Stalin był spokojny, taki niecharakterystyczny, dość skromny, skromny w ubiorze,
08:14a tutaj mamy postacie, które zachowują się tak, jakby chyba sobie wyobrażał Amerykanin,
08:18jak powinien zachowywać się Rosjani. Czyli z jednej strony czasami jest mega poważny,
08:22ale obok tego całuje swoich towarzyszy w usta, jak Breżniew.
08:25Te archetypy trafiły do filmu, jak mega poważny Rosjanin, jest taki film
08:29Czerwona Gorączka ze Schwarzeneggerem, gdzie on jest mega poważny, kochający matkę,
08:33taki typowy rosyjski wielki żołnierz, a obok tego jest nowojorski, luzacki Amerykanin,
08:39który nie przestrzega zasad i często tego Rosjanina pokazywał się jako taki kontrast,
08:44niekoniecznie jako kontrast nawet negatywny, ale jako takie dziwactwo, jako inną kulturę.
08:49Tak, na pewno Chruszczow jest tutaj idealnym przykładem.
08:52On też był bardzo szeroko wyśmiewany przez samych Rosjan, była cała masa dowcipów o Chruszczowie.
08:57W jednym z dowcipów stanął w galerii w Moskwie i zaczął krzyczeć, że co to ma być?
09:04Co to wisi na tej ścianie? To ma być sztuka?
09:08Co to wygląda jak patelnia z uszami? Co wy mi tu wieszacie?
09:11A oni mu mówią, towarzyszu Chruszczow, to jest lustra.
09:15Taki Chruszczow to jest chyba najbardziej zabawny ze wszystkich komunistycznych liderów.
09:19Ale z drugiej strony też ja bym tu doszukiwał się jednego ważnego powodu,
09:24dla którego ciężko jest się śmiać ze Stalina, bo on Zachód ograł.
09:31To jest trochę po prostu wstydliwy temat, bo o ile mieliśmy Hitlera,
09:34który był niesamowitym zbrodniarzem, ludobójcą i człowiekiem po prostu na wskroś złym,
09:39którego Zachód przyszedł i pokonał.
09:43Zebraliśmy się wszyscy razem i pokonaliśmy zło, tak jak drużyna pierścienia.
09:47No ale obok jest drugi zbrodniarz, który robił, nie da się zważyć ludzkiego życia, prawda,
09:53ale robił przynajmniej tyle samo zła.
09:55Był w tym jeszcze bardziej metodyczny, jeszcze bardziej demoniczny i pragmatyczny.
09:59Był psychopatą i geniuszem zła.
10:02I my walczyliśmy razem z nim.
10:05My mu wysyłaliśmy ropę, my mu wysyłaliśmy stal,
10:08my mu wysyłaliśmy ciężarówki Stutbeckera,
10:12dżipy, my mu pomagaliśmy.
10:14Wysyłaliśmy mu nawet drut kolczasty,
10:16a potem się okazało, że tych obozów zagłady on miał przynajmniej tyle, co Hitler.
10:20I o ile z Hitlera można się śmiać, bo Zachód bardzo szeroko pojęty
10:25stał w takiej moralnej wyższości.
10:27Możemy się z niego śmiać, bo to był przestępca, którego my złapaliśmy i ukaraliśmy.
10:33A tu obok jest drugi przestępca, o którym lepiej nie wspominać,
10:36bo my z nim współpracowaliśmy.
10:39Zamykaliśmy oczy na to wszystko.
10:42I jak obracać w komedię zbrodnię, w której uczestniczyliśmy?
10:47Z drugiej strony Hitler jest śmieszniejszy, bo go pokonaliśmy, więc był słaby.
10:53A Stalin takiemu już, on umarł w szczycie tej zimnej wojny.
10:586 lata po śmierci Stalina do końca nie było wiadomo,
11:01kto tę rywalizację tak naprawdę wygra.
11:03On był przeciwnikiem, który zszedł z tego ringu niepokonany.
11:07Oczywiście nie wiemy, jak do końca wyglądała ta jego śmierć,
11:10to jest tajemnicza to sprawa, ale był już starym człowiekiem i odszedł.
11:14I Zachód nie może powiedzieć tak, my to wygraliśmy.
11:18Zachód dał się na wielu polach ograć Stalinowi.
11:22Oddał mu bardzo wiele i wojna pomimo ogromnych strat,
11:25pomimo że zaczęła się chyba w najmniej korzystny dla Związku Radzieckiego
11:30sposób, jaki możemy sobie wyobrazić,
11:33to wojna zakończyła się tak, że dalej, gdyby Zachód chciał pokonać Związek Radziecki
11:39i skończyć z kolejnym totalitarnym reżimem, to prawdopodobnie nie dałby rady.
11:44Ciekawe jest to, że my wymiennie dla pewnej wygody w rozmowie
11:48korzystamy z pojęć Rosja, Związek Radziecki.
11:52Na historii nas zawsze ciupali o to na UJ, że trzeba być bardzo precyzyjnym,
11:55jeśli chodzi o te terminy, bo Związek Radziecki to nie jest Rosja,
11:58to ma być coś więcej.
11:59A jednak dzisiejsza Rosja, pomimo tego, że została w jakiś sposób
12:03historycznie wykolejona, gdyż historia tej Rosji, tego Imperium Carskiego
12:09została urwana przez rewolucję, tak jednak dzisiaj Rosja nie ma już tego podejścia,
12:14jak na początku lat dziewięćdziesiątych, chyba taka chwilowa odwilż w stylu,
12:19że wracamy do pewnego poziomu sprzed komunistów, a jednak okazuje się,
12:24że oni doszli do wniosku, nie, to jest część naszej historii,
12:27część historii, której nie tyle nie musimy się wstydzić,
12:30co nawet możemy być z niej dumni. I ta postać Stalina tam okazuje się,
12:34że zajmuje bardzo istotne miejsca i tutaj już naprawdę wchodzimy
12:37w bardzo mocno twoje tematy, ale dzisiejsi Rosjanie mają coraz mniejszy
12:41problem ze Stalinem i okazuje się, że zaczynają wręcz bronić jego pamięci
12:45i tego, jak wyglądały realia życia w stalinowskim Związku Radzieckim.
12:49Dla nas to jest oczywiste. Nam mówiąc z samego początku edukacji szkolnej,
12:54Związek Radziecki, Katyń, Łagry, Zbrodnie.
12:56A tamten przekaz jest dużo bardziej miękkim.
13:00Jest dużo ludzi, którzy mówią, że Stalin był potworem,
13:03a dużo ludzi, którzy mówią, że to jest demokratyczna, liberalna propaganda,
13:08ludzi, którzy chcą, żebyście nie byli dumni ze swojego kraju.
13:10Dla Rosjan to jest dużo trudniejszy temat, bo oni w tym kraju żyli
13:15i nie dość, że codziennie spotykali się z propagandą, która pokazywała,
13:19że są lepsi od innych, to na dodatek oni pamiętają takie normalne życie.
13:25W tych latach trzydziestych, kiedy do sąsiada w nocy pukało NKWD
13:29i go zabierało i on już nie wracał, to ci sami ludzie szli normalnie do pracy,
13:34wracali, mieli co jeść, czasem mniej, czasem więcej,
13:37ale dla nich to był normalny kraj.
13:39Im jest bardzo trudno to wszystko jednoznacznie wyrzucić,
13:43że to wszystko było złe i koniec, bo to by oznaczało,
13:46że ta cała ich normalność przez dziesiątki lat była zła.
13:49To zwłaszcza widać w latach siedemdziesiątych, osiemdziesiątych,
13:53na przykład jak się czyta wspomnienia dotyczące wojny afgańskiej.
13:57Ci ludzie byli już bardzo, bardzo mocno wierzyli w ten system.
14:01Dla nich to życie wydawało się dobre
14:03i ono oczywiście też w tych latach siedemdziesiątych, osiemdziesiątych
14:07nie było idealne, to dalej był reżim totalitarny,
14:09ale też było dużo lepsze niż w latach trzydziestych, latach czterdziestych
14:12w czasie wojny.
14:14I kiedy myślą o tym Stalinie, to też się pojawia u nich
14:18cała masa różnych wątków.
14:20Bo to był na przykład człowiek, który u nich się tak mówi,
14:23że tam zastał Związek Radziecki z kosą i broną,
14:27a zostawił z bombą jądrową.
14:29Czyli to był człowiek, który faktycznie podniósł prestiż tego kraju,
14:33jego rangę na arenie międzynarodowej.
14:36To jest gdzieś tam pominięte, bo pamięta się właśnie o tym,
14:39że za jego czasów powstała cała masa takich gigantycznych inwestycji.
14:43W Norylsku, Dniepra Gresta, Wielka Tama,
14:46setki kilometrów kolei, drogi i tak dalej, i tak dalej,
14:49ogromne zakłady przemysłowe.
14:51Tak samo jak na przykład postać Feliksa Dzierżyńskiego.
14:54Założyciel NKWD dla nas, no po prostu zbrodniarz,
14:57to jest nasz rodak, ale zbrodniarz,
14:59założyciel jednej z najgorszych organizacji w historii ludzkości.
15:02A można spotkać wypowiedzi, że no dobrze,
15:05ale on jednak brał czynny udział w budowie mieszkań takich socjalnych
15:11dla zwykłych, prostych ludzi, więc no w sumie nie był taki zły.
15:14A jeśli do tego dorzucimy, że ogrom propagandy
15:17była pompowana w ich głowy w tamtych czasach,
15:20jest w tych czasach, bo też obecne władzy Rosji
15:23mają bardzo niejednoznaczny stosunek.
15:26Sam Putin mówił, że upadek Związku Radzieckiego
15:28był jedną z największych katastrof w XX wieku
15:31i im się pompuje do głowy, że nie było tak źle,
15:35że były dobre elementy tego wszystkiego,
15:38a nawet powstają takie bardziej radykalne formy
15:42tej propagandy w stylu teorii spiskowych,
15:45które mówią, że no dobrze, łagry jakie łagry.
15:48Pokażcie nam te groby, nie ma grobów, nie ma ofiar,
15:51tak wam mówią, a nie wierzcie w to,
15:53bo to demokraci, liberałowie, zachód, amerykanie
15:57was przekonują, że Stalin był potworem,
15:59a wcale nie było tego aż tyle, ile wam mówią.
16:02To przejdźmy już powoli do końca,
16:04ale nawet ta kontrowersyjna śmierć Stalina, komedia,
16:09ona w sumie nie jest o Stalinie.
16:12I to jest chyba najbardziej podkreślające to,
16:16o czym mówimy, że tam śmieszne są postacie
16:19jego tych aparatczyków, ale sam Stalin,
16:23po prostu szybko schodzi ze sceny,
16:24więc nie ma możliwości za bardzo śmiania się z niego.
16:27Śmiejemy się z tego, co się dzieje po śmierci Stalina,
16:29jaka jest walka o władzę, bardziej fikcyjna czy nie.
16:32A więc nawet ta kontrowersyjna komedia,
16:35którą zbanowano w Rosji,
16:36to ona nie dotyczy w sumie samego Stalina.
16:38Tak, trochę to wygląda jakby oni się bali tego tematu.
16:42Tak jak mówiłem, to jest postać demoniczna.
16:44Wolimy się z niego nie śmiać,
16:45jakby był jakąś postacią, której po prostu
16:48lepiej nie dotykać, lepiej nie ruszać.
16:51Tak jak mówię, Hitler był trochę wariatem,
16:55może lepsze słowo szaleńcem,
16:57trochę postacią komiczną
16:59i przede wszystkim odczarowało go to,
17:01że my go pokonaliśmy.
17:02My w cudzysłowie, no bo ja z tobą wtedy nie żyliśmy,
17:05odczarowaliśmy tę postać na wiele sposobów.
17:08Też w dużej mierze dlatego, że sam naród niemiecki
17:12się de facto w tym głównym nurcie wyrzekł,
17:15hitleryzmem.
17:16I powiedział, okej, przepracowujemy tę traumę.
17:19A tak jak mówiłem przed chwilą,
17:21ustaleń nie jest jednoznaczny.
17:23Naród rosyjski nie chce przepracować tej traumy,
17:26nie chce w ogóle przyznać sam przed sobą
17:28w takim ogólnym, globalnym wydźwięku,
17:31że w ogóle jest jakaś trauma do przepracowania.
17:34Oni to dalej ukrywają,
17:35przez co świat się boi poruszać ten temat,
17:38no bo to prowadzi do reperkusji,
17:40no bo właśnie choćby tak jak mówisz,
17:42w śmierci Stalina nie było wiele Stalina,
17:44a Rosjanie i tak się obrazili,
17:45było cała masa szumu medialnego, oficjalnego,
17:49że to jest nie w porządku,
17:50że to jest źle przedstawione,
17:53że nieładnie się śmiać i tak dalej,
17:54więc go bronili de facto.
17:56Gdyby Polacy nakręcili komedię o Hitlerze,
17:59bardzo wątpię, żeby jakiś niemiecki dziennik napisał,
18:02że to jest nie w porządku śmiać się,
18:04z głowy państwa, prawda?
18:06A w tym wypadku mamy taką mocną blokadę,
18:09bo ogromny kraj broni się
18:11przed przepracowywaniem tej traumy,
18:14więc boimy się tego dotykać też z tego względu,
18:16że boimy się kogoś obrazić,
18:19co jest absurdalne,
18:20bo obrażanie zbrodniarza powinno być ok.
18:24On sobie zasłużył na śmianie się z niego,
18:26ale boimy się po prostu Rosjan, ich reakcji.
18:29Na sam koniec ciekawe jest to,
18:31że nawet w Redalercie, który pokazywał jakąś fikcyjną postać Stalina,
18:36tam odgrywał ją w jakiś taki sztandarowy sposób,
18:39to nawet ten humor, który tam się pojawia,
18:41co nas tam śmieszy w tym Stalinie,
18:42to jest właśnie przede wszystkim jego bezwzględność.
18:46Te dowcipy o Stalinie, które się kojarzy,
18:48to przede wszystkim nie śmieją się z niego jako z człowieka,
18:50patrzcie jaki on był zabawny, jaki śmieszny,
18:52to raczej jest, patrzcie w jakim oni żyli w państwie,
18:55apokryficzne przypowiastki o tym,
18:58że śmierć jednego człowieka to tragedia,
19:00śmierć milionów to statystyka.
19:02Śmiejmy się z tym, jak bardzo absurdalnie zły był ten system,
19:05jak w dowcipie, ile dostałeś pięć lat,
19:08a za co za niewinność.
19:09Kłamiesz za niewinność, daj ją dziesięć.
19:20Kłamiesz za niewinność.
Be the first to comment