Jak wygląda Polska według Bartosza Walaszka?

tvfilmy

Różni twórcy na przestrzeni ostatnich dekad, w odmienny sposób podchodzili do przedstawiania w swoich produkcjach obrazu naszej ojczyzny. Dziś Damian postanowił opowiedzieć o perspektywie jednego z najbardziej charakterystycznych, czyli Bartosza Walaszka. --- ✔ Nasz główny kanał: https://www.youtube.com/user/TVGRYpl ✔ Instagram tvfilmy: https://www.instagram.com/tvfilmy.yt/ ✔ TikTok tvfilmy: https://www.tiktok.com/@tvfilmy_tiktok ✔ Nasz Discord: https://discord.com/invite/tvgrypl ✔ Nasz serwis filmowy: https://filmomaniak.pl/  Znajdź nas na: Instagram Damiana: https://www.instagram.com/tu_kwiatkowski/ Instagram Oskara: https://www.instagram.com/oskar.wadowski/ Instagram Rusnara: https://www.instagram.com/szrusnarczyk/

Transcript

00:00Polska, kraj z bogatą historią, który wielokrotnie pokazywał światu, w jaki sposób powinien solidaryzować się naród.

00:07To ojczyzna, w której każde jezioro odbija obraz chwały, a każdy las opowiada burzliwe historie walki o dobre imię i honor.

00:16Honor, który dziś tracimy z każdym dniem spędzonym w kolejce do lekarza specjalisty.

00:21Dobre imię, które zostaje wymazane z naszych dowodów osobistych,

00:24Za każdym razem, gdy dowiadujemy się, że elity za nasze pieniądze urządzają swoje własne Eldorado.

00:31Każdy absurd tego kraju zabiera nam zdrowie i cenne chwile naszego życia.

00:36A my do absurdu już przywykliśmy.

00:38Dobry przekaz leci.

00:39I gdy wydawać by się mogło, że to beznadziejna sytuacja, pojawia się on, Bartosz Walaszek.

00:45Czyli człowiek, który pokazał, że można okiełznać absurd, czyjąc go swoją damą do towarzystwa.

00:51W polskiej kulturze absurd ma całkiem długą historię.

01:01Od mistrza satyry PRL-u Stanisława Barei poprzez przenikliwego, gorzkiego w swojej dobitności Marka Koterskiego

01:08po surrealistyczne spojrzenie na otaczającą rzeczywistość programów takich jak chociażby Koc, czy za chwilę dalszy ciąg programu.

01:16Każdy z tych przykładów wielokrotnie pokazywał, że rzeczywistość może być bardziej groteskowa niż fikcja.

01:21Dziś moim zdaniem, i nie wszyscy mogą się z nim zgodzić, głównym głosem absurdów polskiej kinematografii jest Bartosz Walaszek.

01:28Jego produkcje idealnie wpasowują się w tę niepisaną, rodzimą tradycję, przenosząc ją na nieco inny poziom.

01:34W porównaniu do Barei mniej subtelne, a w przeciwieństwie do Koterskiego nieskłaniające do refleksji i mniej wyrafinowany.

01:41Ale jednak to wyniosły głos tego pokolenia.

01:44Dziś, niemal rok od ostatniego materiału o Wróbasie Balaszku, zebrałem was przed internetoodbiornikami, aby przyjrzeć się temu, jak wygląda Polska w jego oczach

01:53i jak wiele twórca ten ma wspólnego z mistrzami swoich czasów.

01:57Gdzie szukać podobieństw, a gdzie inspiracji?

02:00W końcu mówi się, że wielkie umysły myślą podobnie, no nie?

02:03W sumie mówi się też, że dobry trakciarz, podobnie jak zaper, myli się tylko raz.

02:08I co z tego?

02:08Oszukali mnie banda złodziei polskich decydentów.

02:12Ironia, sarkazm, wieloznaczne odpowiedzi.

02:15To broń Stanisława Barei, który w swoich produkcjach koncentrował się mocno na absurdach PRL-u.

02:21Piętnował nadmierną biurokrację, niedobory, hipokryzję i nonsensy tego systemu, balansując na granicy krytyki i cenzury.

02:29W tym przypadku otyły pan ma nieco ułatwione zadanie, a aktualna Polska pozwala mu na większą swobodę twórczą.

02:35Jego żarty mogą być prostsze, nie zawsze ukryte i przede wszystkim mogą dotykać konkretnych osób.

02:41Jedyne na co się naraża, to sądowe...

02:43Kur... powtarzam, sądowe kur...

02:46To sądowe pozwy, a nie pobudkę zagwarantowaną przez agentów SB.

02:51Bareja wielokrotnie sięgał po wyśmiewanie pewnych archetypów, grup społecznych czy zawodowych.

02:56Zdecydowanie rzadziej bezpośrednio uderzał w konkretne osoby, a już na pewno nie dosłownie.

03:00Bo choć u Walaszka spokojnie zobaczycie znane twarze, które niekoniecznie chciały się tam znaleźć,

03:05to obu panów łączy w tym przypadku jedno.

03:07Przerysowanie charakterów, czyniące ich cechy bardziej wyraźnymi.

03:12Grubas przejmuje ten barejowski duch, umieszczając go w ówczesnej Polsce,

03:16co szczególnie widoczne jest w jego świeższych produkcjach, a konkretnie w blok ekipie.

03:20Realia się może zmieniły, ale wiele z tych absurdów przetrwało.

03:24Grupy społeczne czy zawodowe może i ewoluowały,

03:26ale to nie oznacza, że pozbyły się wszelkich naleciałości.

03:30Biurokracja się zmieniła, ale wciąż jest elementem kpin i drwin.

03:34Aparat władzy również.

03:35Aktualna Polska według Walaszka to kraj, do którego najlepiej podejść w sposób beztroski i prześmiewczy,

03:41a jego bohaterowie mają za zadanie rozbawić widza swoim zachowaniem.

03:45Stereotypowy Polak wciąż w swoim podręcznym ekwipunku posiada procentowy napój.

03:50Nie jest to już ostatnie pół litra zakupione na kartki,

03:52ale małpka przed wjazdem na budowę,

03:55czy jedno piwerko, które jest wstępem do trzech,

03:58trzy do dziewięciu i to koniecznie dzik albo jakiś inny ssak.

04:02Borsuki, kuny, jenoty.

04:04I tak jak w czasach PRL-u, po solidnym zalaniu robaka wypadało chwycić za kiełbasę zawiniętą w gazetę,

04:10te zdanie brzmi jakoś dziwnie.

04:12Tak po libacji na skwerku warto udać się do aktualnej mekki kulinarnej,

04:16przydrożnej budy z kebabem.

04:18Obaj panowie swojej twórczości podchodzą dość poważnie do tematów żywieniowych.

04:22Obaj z odpowiednią nonszalancją w przedstawianiu kulinarnych wartości i tradycji Polaków.

04:27Kebab w twórczości Bartosza Walaszka jest świętym posiłkiem,

04:30symbolem ostatniej wieczerzy.

04:32Twórca ten kilkukrotnie przedstawiał obraz zmęczonych wędrowców,

04:35których jedyną ostoją zdaje się być ten majestatyczny posiłek.

04:39W tym miejscu warto przystanąć na moment,

04:42odetchnąć pełną piersią i przeżegnać się w imię lepszego jutra.

04:46Bo następny dzień, po solidnej dawce baraniny w bułce z ostrym sosem,

04:50nie to co mój imiennik, jakieś falafle w tortilli,

04:53Radek, chcesz mój, ja wrócę po falafla.

04:55Może wywołać poważne zaburzenia motoryki żołądka,

04:58ale nie on jeden stał się kulinarnym symbolem tych produkcji.

05:01Ten film mógłby się nazywać One Man, One Gar.

05:04W końcu zbliżają się już święta i aby zadbać o odpowiednią atmosferę,

05:07wypadałoby zrobić solnik.

05:09Czy jednak solnik w oryginale nie powinien posiadać jeszcze jednego składnika?

05:13Czy w trakcie przechodzenia tego przepisu, z pokolenia na pokolenie,

05:17nie zapomniano o czymś, co mogło w nim być,

05:19ale pewni skrytożercy skutecznie się tym składnikiem zajęli?

05:23Parówkowym skrytożercom mówimy nie.

05:29Scena z solnikiem, w przeciwieństwie do tych spodbudy z kebabem,

05:33które trochę Barei zawdzięczają, ma w sobie coś więcej.

05:36Coś surrealistycznego.

05:38Walaszek nie wyśmiewa w niej nawyków żywieniowych aktualnych Polaków.

05:41Nie czyni z niej też okazji do wyśmiania rzeczywistości,

05:44tak jak zrobiłby to Bareia.

05:46Scena ta jest bardziej nieprzewidywalna niż te, chociażby z Misia.

05:49Jej absurd i groteskowość skręca bardziej w kierunku kuchni pełnej niespodzianek,

05:54czyli cyklu prowadzonego przez Sławomira Szczęśniaka i Grzegorza Wasowskiego

05:58w programie Za chwilę dalszy ciąg programu.

06:01Scena popisów Maćka w kuchennej jaskini przypomina mi właśnie wariację tych panów

06:05na temat przeróżnych potraw i absurdów towarzyszących relacji między prowadzącymi.

06:11Na przykład spójrzcie na taki przepis na kiełbasę z dymem na wodzie.

06:15Scena ta spokojnie mogłaby się znaleźć w bombie.

06:18Smacznego?

06:19Yeah!

06:27Opuśćmy jednak kuchnię i tematy okołokulinarne.

06:31Ten surrealizm jest elementem, który szczególnie widać we wcześniejszych produkcjach Walaszka,

06:36a konkretnie w jego filmach, takich jak Sarnie Żniwo czy Sum tak zwany Olimpijczyk.

06:41Polska w tych dziełach nie jest przesiąknięta bareją,

06:43a raczej takim właśnie pajtonowskim humorem.

06:46Dziwaczne postacie, przerysowana prowincja i klimat kina niezależnego.

06:51Nie jest to romantyczny obraz polski, który znamy z literatury czy kina głównego nurtu.

06:55Nie jest, bo budżet na to nie pozwalał.

06:58Zabawne jest to, że dla innych twórców brak budżetu byłby ograniczeniem,

07:02a dla Walaszka stał się częścią jego stylu, który idealnie współgrał wówczas z treścią.

07:07Przedstawiana w tych produkcjach Polska jest raczej rzeczywistością zdominowaną przez anomalię,

07:12drobne konflikty i prymitywne rozwiązania problemów,

07:16czyli coś, co było idealnym inkubatorem dla absurdu.

07:19Komizm wypływa tu z dialogów, zderzeń charakterów i zaskakujących sytuacji,

07:24które wypełniają życie bohaterów.

07:26I pomimo jego solidnej dawki, nie jest on skierowany w Polskę czy Polaków,

07:30a raczej w konkretne jednostki.

07:32Małych ludzi, uwikłanych w duże problemy.

07:34Potrzeba było lat, aby dostrzec jak humor Walaszka ewoluował,

07:38jak z rozwojem naszego kraju zmieniało się jego spojrzenie na Polskę.

07:42Materiał źródłowym dostarczany codziennie przez miliony rodaków nie mógł się przecież marnować.

07:48Codzienna dawka absurdu serwowana w mediach, w urzędach czy na ulicach

07:52była niemalże gotowym scenariuszem.

07:55Trzeba było tylko się schylić, zainspirować, przełożyć to na własny język i działać.

08:00I tak po absurdalnych, filmowych produkcjach, Polska otrzymała skrybę naszej rzeczywistości.

08:05Od tej pory wraz z pojawieniem się kabury, galaktycznych lektur czy kapitana bomby,

08:11obok surrealizmu i groteskowości, żarty częściej ukierunkowane były na nasze przywary,

08:16pokazując, że narodowe cechy są uniwersalne, że warto je uwydatniać i szczególnie warto się z nich śmiać.

08:22Nieważnym było, czy akcja osadzona została w klimatach fantasy czy science fiction.

08:28Polskość XXI wieku miała wylewać się z telewizorów,

08:31a każdy z widzów mógł odnaleźć w poszczególnych odcinkach znajomy zachowania,

08:35które skojarzyć mógł ze swoją pracą, szkołą czy życiem rodzinnym.

08:40Mieszkając na wsi, na pewno masz sąsiada, tego wrednego,

08:43który swoimi mądrościami wyprowadza cię z równowagi.

08:46Wiadomo, że wnyki są lepsze od elektrycznego pastucha,

08:49ale ten pierwszy przyjdzie i rzuci swoje pięć groszy,

08:53po których zagotujesz się tak, że bigos na gazówce będzie podgrzewany całą dobę.

08:58Na wakacjach nad polskim morzem, obok sinic, temperatury 15 stopni Celsjusza,

09:03zanurzając się za swój parawan, aż chce się wykrzyczeć światu.

09:07Ach, plaża, piasek, ciepłe wygazowane piwo.

09:11Zresztą co ja tu próbuję wam udowadniać?

09:13Walaszek już dawno napisał scenariusz naszego życia.

09:16I żyję skromnie, za to bez wygłos.

09:18Jak widać, samo GNSD aż się w paski w bąbie grzeją.

09:21W wolnym czasie trenuje kutarate i hudo.

09:23Dziwię się tylko, że na Igrzyskach Olimpijskich

09:25jeszcze żadna cięciwa nie zaśpiewała tanga.

09:28I tak jak my, rodacy, bardzo chętnie korzystamy z jego cytatów,

09:32tak on chętnie korzysta z naszych.

09:34To sprawiedliwa symbioza, na którą nie zasłużyliśmy.

09:38Największa szkoda, że jedyna dziś kontynuowana animacja Walaszka,

09:41czyli blok ekipa, wraz z biegiem czasu,

09:44przybrała wiele internetowych naleciałości.

09:46Jasne, żarty nadal tam są.

09:49Komentarz do rzeczywistości również.

09:51Ale coraz mniej tego surrealizmu,

09:53za który tak wiele osób pokochało kapitana bombę.

09:56I coraz więcej nowych internetowych trendów.

09:58Takich jak reklamy.

09:59Walaszek coraz rzadziej dąży do głębszego zrozumienia rzeczywistości,

10:03a coraz częściej bez wysiłku przyjmuje na tacy to,

10:06co podsuwa mu świat.

10:07Czy jeszcze kiedyś zobaczymy produkcję tak odklejoną,

10:10pozbawioną hamulców jak kapitan bomba?

10:12Jeśli autor ten podpisze jakiegoś deala z którąś z platform streamingowych,

10:16to jest szansa.

10:17A póki co możemy stanąć w szeregu,

10:20podnieść z rozżaleniem głowę

10:22i zaciskając pięć zapytać

10:23Walaszek grubasie, kiedy nowy bomba?

10:27Mam świadomość, że wyszło coś bardziej w rodzaju felietonu,

10:31niż poważnej analizy twórczości tego artysty.

10:33Ale wierzcie mi lub nie,

10:34dałem z siebie całe 30%.

10:36Czy coś by się zmieniło,

10:37gdybym posiedział nad tym scenariuszem nieco dłużej?

10:39To by nic nie dało, i tak by nic nie dało, i tak.

10:42A wy proszę dajcie znać w komentarzu,

10:44jaki cytat Walaszka jest najczęściej przez was wypowiadanym.

10:47Ja postaram się stworzyć tradycję z grudniowym materiałem o Walaszku,

10:50tak żeby Polsat na święta miał Kevina,

10:53a na TV filmy zimową porą był zawsze otyły pan.

10:56Bawcie się bezpiecznie,

10:57uważajcie na ości

10:58i widzimy się za jakiś czas.

11:01Trzymajcie się, do następnego.

11:03Cześć.

11:09KONIEC!

Category

Transcript

Be the first to comment

Recommended