- 7 months ago
Serial Czarnobyl od HBO to ostatni hit, którzy przyszedł znikąd. Zaprosiliśmy dziś do rozmowy dwie osoby zdecydowanie lepiej zorientowane w temacie, by porozmawiać o zgodności serialu z prawdą.
Przeczytaj więcej o Czarnobylu: https://www.gry-online.pl/S018.asp?ID=1720
---
✔ Nasz główny kanał: https://www.youtube.com/user/TVGRYpl
Przeczytaj więcej o Czarnobylu: https://www.gry-online.pl/S018.asp?ID=1720
---
✔ Nasz główny kanał: https://www.youtube.com/user/TVGRYpl
Category
🎥
Short filmTranscript
00:00Wiele osób myślało, że po zakończeniu Gry o Tron HBO nie będzie miało już za wiele zaoferowania, bo skończy się pewna era, a tutaj okazało się, że taki mini serial powstał, serial pod tytułem Czarnobyl, bardzo trudno się domyślić o co w tym wszystkim chodzi.
00:14No i postanowiliśmy sobie w ramach podsumowania tych pięciu odcinków, które już zamknęły pierwszy i wydaje mi się jedyny sezon tego serialu, porozmawiać sobie na temat tego jak wiele prawdy jest w serialu Czarnobyl, a ile to jest faktycznie trochę fikcji i podkoloryzowania na potrzeby przyciągnięcia uwagi widza.
00:35Jest dzisiaj ze mną Marcin, jest dzisiaj ze mną Kuba, bardziej znany jako Miro, więc będziesz Mirem, Miro i Marcin. I porozmawiamy sobie, bo zrobili więcej researchu niż ja na pewno. Ja nie mam wiedzy na ten temat żadnej, a wy powiedzcie mi wszystko. Jak na przesłuchaniu.
00:54Tak jest, że towarzyszu.
00:56No to jedziemy.
01:05To ja sobie tutaj mam taką ściągę do Was, znaczy do całej naszej dzisiejszej rozmowy i zaczniemy sobie od tego w ogóle, jak Wam się serial podobał ogólnie, bez wchodzenia w szczegóły na razie.
01:21Tak, z takiego dramatycznego punktu widzenia to to był po prostu bardzo dobry serial, tam się cały czas coś działo, tam była atmosfera grozy, tam były piękne ujęcia, piękna scenografia, dobra gra aktorska.
01:34To jest najlepiej oceniany serial w internecie, w historii i naprawdę są podstawy, żeby wiedzieć, dlaczego tak jest. To był po prostu kawał dobrego kina.
01:45Mnie staracznie denerwuje właśnie to, że on jest zawsze zestawiany z tym ósmym sezonem nieszczęsnym Gry o Tron, bo to sugeruje, że Czarnobyl i ósmym sezonem Gry o Tron jakkolwiek startują w tej samej kategorii.
01:56Jak gdyby Czarnobyl zaskoczył ze swojego poziomu na poziom Gry o Tron, no to prawnie obrażenia byłyby gorsze niż po wystawieniu na radiację w Czarnobylu.
02:06Czyli jeśli zostanie wydany Czarnobyl sezon drugi, to wtedy to już nie będzie takie dobre.
02:14Prawdopodobnie.
02:16Znaczy najpierw chcę zobaczyć Tytanika 2 i wtedy jestem gotowy.
02:19Dobra. A w ogóle tak z czapy kompletnie to, co po Czarnobylu o Fukushimie powinni zrobić?
02:26O Fukushimie byłoby ciężej chyba zarobić serial taki udramatyzowany, bo Fukushima no to tamten czynnik ludzki nie odegrał aż tak dużej roli, no bo to była klęska żywiołowa.
02:37I wydaje mi się, że po prostu nie miałoby to takiego dramatycznego bagażu.
02:43Znaczy tam nie było takiej skali tragedii i to nie była też technologicznie taka wielka, taki wielki problem, tam ten wyrzut tych izotopów był dużo mniejszy i też innych izotopów to była dużo bezpieczniejsza elektrownia, nie było tego czynnika władzy sowieckiej, która demonicznie kryła fakty, więc faktycznie ten potencjał dramatyczny jest mniejszy, choć ta ewakuacja byłaby pewnym tematem.
03:08Craig Menzin, ten producent Czarnobyla bardzo mocno podkreśla, że Czarnobyl nie jest o Czarnobylu per se, o samej awarii, tylko jest o jakimś tam systemie zbudowanym na kłamstwach i to jest właśnie ten bagaż emocjonalny tego całego serialu, a nie to, że była elektrownia i ona niestety jakoś tak wyszło, że wybuchła, więc Fukushima jakoś tak.
03:35Ok, czyli nie ma tematu. No dobrze, to ja jeszcze tylko takim słowem wyjaśnienia powiem, że będziemy teraz rozmawiać oczywiście o całym serialu, będziemy rozmawiać o konkretnych scenach i chociaż jest to, wydaje się, w większości wiedza historyczna, więc ciężko mówić tutaj o spoilerach, to jednak będzie spoiler z każdego z pięciu epizodów na pewno w jakiejś formie.
03:55Więc jeśli jeszcze nie oglądaliście, nie wiem, chcecie sobie zachować trochę informacji, jak to się stało, czy wybuchnie, ale wybuchnie, bo w pierwszym odcinku już wybucha, to możecie sobie odpuścić ten materiał i wrócić do niego trochę później, chociaż oczywiście zachęcamy do zostania z nami.
04:10To co, jak przebiegała w ogóle ta katastrofa w Czarnobylu i jak to się ma do wydarzeń przedstawionych w serialu? Czy jest to wszystko zgodne tak ogólnie na razie, jeśli chodzi o cały zamysł, zamysł może nie, samą chronologię wydarzeń, to wszystko, jak to wygląda?
04:28Na takim bardzo ogólnym poziomie trzeba powiedzieć, że tak, jak najbardziej. Były testy, one się odbywały w nocy, testy bezpieczeństwa, one powinny się odbyć wcześniej, ale odbywały się dopiero w 1986 roku.
04:41Podczas tych testów zostały popełnione błędy ludzkie i błędy na poziomie takim instytucjonalnym, jest na przykład w serialu Scena, jak dwóch techników próbuje rozczytać instrukcje obsługi i fragmenty są wykreślone, to ma potwierdzenie w źródłach, że faktycznie była taka sytuacja, że oni faktycznie dzwonili do kolegów po fachu, pytali, czy robić to, co jest przekreślone, czy nie korzystać z tej części instrukcji.
05:09Faktycznie był błąd w budowie tej elektrowni, te grafitowe końcówki na prętach kontrolnych faktycznie istniały i tak działały, jak w serialu i faktycznie po ich użyciu doszło do eksplozji, przy czym zdecydowanie nie tak silne, jak to zostało pokazane w serialu.
05:31To jest istotna kwestia.
05:33No, w sumie, to są ktoś tam ozadł troszeczkę.
05:37Czy w takim razie to, co działo się potem, bo tak jak wspominałeś, serial też skupia się na tej reakcji, na to wszystko, co się działo, też na tym, jak aparat państwowy, powiedzmy, traktował całe wydarzenie.
05:50Czy to też ma w miarę potwierdzenie w faktach, przynajmniej z tego, co wiemy?
05:55I tutaj zaczynają się problemy, bo rzeczywiście ta ewakuacja Perpecie, jeżeli miała być przeprowadzona, no to została przeprowadzona zdecydowanie za późno.
06:05Natomiast cała ta otoczka KGB szpiegująca, które szpiegowało tą Ulana Chomiuk, która w ogóle nie jest prawdziwą postacią, tego jeszcze wrócimy.
06:16KGB tak naprawdę było prowadzone przez Sowietów od razu, śledztwo zostało wszczęte i ta przyczyna potencjalna awarii została dosyć szybko ustalona.
06:27I to śledztwo całe było koordynowane z KGB, więc to, że oni tam wychodzili z jakichś ciemnych zakamarków i pytali, a o czym to się świat dowie, wydaje mi się, że to jest mało trafione.
06:43Jeszcze też wydarzenia w samej elektrowni tutaj, w samych źródłach są pewne rozbieżności, bo niektórzy świadkowie mówią, że tam był straszny bałagan,
06:54że dyrektor całego Czarnobyla, całej elektrowni był zupełnie pozbawiony jakiejś woli, żeby coś robić, żeby był przerażony wręcz lata później, że dalej się zachowywał jak człowiek w szoku.
07:07A z drugiej strony, czego nie pokazali w serialu, świadkowie przypominają, że tam jednak załoga elektrowni też nie chodziła tak jak na filmie,
07:17jak banda zszokowanych nastolatków, którzy nie wiedzą, co się dzieje i co zrobić, tylko, że oni też wykonywali jakieś prace ratownicze,
07:25na przykład użyli azotu, żeby wyprzeć z pomieszczeń wodór, który miał tutaj duże znaczenie, to właśnie ten wodór wybuchł w reaktorze.
07:35Że oni gasili pożary i tak dalej, że to nie byli ludzie aż tak zagubieni w tej sytuacji.
07:41W serialu jest pokazana scena, jak jeden z pracowników niesie swojego kolegę,
07:46dwie inne postaci proszą, żeby ich gdzieś tam zaprowadził, więc on tego umierającego człowieka odkłada w korytarzu i idzie z nimi.
07:53To się Rosjanom bardzo nie podobało, bo dopatrzono się podobieństw do prawdziwej sytuacji,
07:59gdzie ten człowiek został wyniesiony z tej elektrowni, że ich to mocno oburzało, że żaden tam, żadni ludzie nie zostali tak po prostu porzuceni w tej elektrowni.
08:11Także to zostało, wydaje się, troszkę udramatyzowane.
08:15Także postać tego naczelnika, tego głównego złego, który dowodził zmianą inżyniera Diatłowa.
08:23Ciekawie zauważyli rosyjscy internauci, że gdyby wydarzenia wyglądały tak jak w serialu,
08:28to gdzie on by został tak bardzo napromieniowany, jak to zostało pokazane?
08:33Bo według świadków on faktycznie chodził po tym Czernobylu, sprawdzał, co się dzieje.
08:40To nie było tak, że on tylko na wszystkich krzyczał i wmawiał wszystkim, że nic się nie stało,
08:44tylko że faktycznie poszedł tam w te miejsca, gdzie doszło do skażenie i właśnie dlatego sam potem cierpiał na chorobę.
08:51Z tego, co pamiętam, tylko w pierwszym epizodzie jest to gdzieś tam pokazane, jak on sobie wychodzi z tej sterowni
08:56i tam widzili grafit leżący gdzieś w okolicy i to było tyle tak naprawdę.
09:00Ale on się próbował potem jeszcze dostać już po eksplozji do pomieszczenia z tymi prętami paliwowymi.
09:08Przecież on, co zresztą było pokazane w serialu, on miał zamiar wyjść na dach i spojrzeć w ten reaktor,
09:18co by go zabiło, a zabiło ostatecznie inżyniera Sittnikowa.
09:22Co też jest zresztą całkowicie oparte na faktach i tak naprawdę ten naczelny inżynier Nikolaj Fomin,
09:29który potem dostał 10 lat, powinien odsiadywać za morderstwo z promedytacją właściwie.
09:36Także Jatłow to jest ogólnie ciekawa postać. Myślę, że to jest dobry moment, żeby o tym wspomnieć.
09:42Ja tylko dodam, że w serialu on jest wykreowany na takiego, to jest taki vilan po prostu.
09:49Ty masz go nie lubić od samego początku i właśnie czy ma to podłoże w faktach?
09:54On taki faktycznie był, że zupełnie odłączony od rzeczywistości?
09:59Znaczy na pewno wspominają go jako człowieka trudnego we współpracy i generalnie nieprzyjemnego w obyciu.
10:07Ale wydaje mi się, że troszkę z tym przesadzili jednak.
10:11To znaczy pokazali go jako osobę taką absolutnie skrajnie niekompetentną
10:16i rzeczywiście te decyzje, które podejmował Jatłow i jego ekipa doprowadziły reaktor na skraj katastrofy.
10:25Natomiast sam Jatłow, on nigdy nie wstąpił do partii, co mu bardzo utrudniło późniejsze awanse ewentualne.
10:34Więc on wszystko co zarobił, to zarobił tak w zasadzie na własną rękę.
10:38Myślę, że też stąd się wzięła jego jakaś tam ta zawziętość.
10:44Natomiast to też jest facet, który miał już ze sobą wcześniej wypadek związany z napromieniowaniem,
10:54bo on od 1959 bodajże roku pracował w stoczni nad łodziami podwodnymi z napędem jądrowym.
11:06I tam także wydarzył się wypadek.
11:07On został mocno napromieniowany, to znaczy mocno na tyle, żeby wyłować te takie lżejsze objawy choroby popromiennej.
11:15Natomiast przeżył, wrócił do domu i co ciekawe, parę lat później jego syn zachorował na białaczkę i zmarła.
11:26Istnieje duża korelacja pomiędzy napromieniowaniem w młodym wieku a występowaniem białaczki.
11:33Więc myślę, że to jest też ta kwestia tego, że on nie do końca może chciał zaakceptować to,
11:42że drugi raz coś takiego mu się przyklafia i teraz Bóg wie jakie mogą być konsekwencje.
11:47No ale to jest już taka moja interpretacja postaci.
11:50Natomiast nie charakteryzował mu go jako takiego klasycznego złoczyńca.
11:54Okej. Serial też daje z jednej strony jednoznaczną, z drugiej strony niejednoznaczną odpowiedź na pytanie, kto jest winny.
12:03Bo tam rozdziela się tę winę pomiędzy z jednej strony samą Rosję, która, że tak powiem, chciała przyoszczędzić na materiałach,
12:13a z drugiej strony właśnie na niekompetencje pracowników, powiedzmy, czy może na ich ochotę na awans
12:22i zrobienie wszystkiego tylko po to, żeby się przypodobać.
12:24No i z trzeciej strony znowu na państwo, czyli przełożenie tych testów z powodów jakichś tam wymogów.
12:31To jest chyba mówione, że fabryki muszą pracować, więc muszą dostarczać energię, nie możecie na razie przeprowadzić testów.
12:37Tak, elektrownia to jądrowo w Czarnobylu zapewnia bardzo dużą część energii w Ukraińskiej Republice,
12:43także to miało duży sens, że oni faktycznie potrzebowali, a pamiętajmy, że 26 kwietnia to jest tuż przed 1 maja,
12:50przed świętym pracy, co prawdopodobnie wiązało się z tym, że wszyscy chcieli dokończyć jakieś przedsięwzięcia,
12:56którymi chcieli się pochwalić na święto. Więc to brzmi dość realistycznie i dobrze pokazuje ideę,
13:04jakby jak wyglądał ten system. Zresztą samo to, że oni oddali te elektrownie do użytku
13:11bez przeprowadzenia tych testów też się wiązało z tym, że chcieli się pochwalić jakimś tam sukcesem,
13:17podłączeniem do sieci elektrowni, żeby właśnie zdążyć na jakieś tam konkretne świętorocznice
13:23czy inną okazję.
13:24Jasne, czy w takim razie serial oddaje prawdę? Czy jednoznacznie można stwierdzić,
13:30że to były powody, dla których ta tragedia się wydarzyła?
13:34Ja myślę, że to był splot takich bardzo niefortunnych wydarzeń,
13:40bardzo niefortunnych decyzji, bardzo rażących przykładów jakiejś tam niekompetencji.
13:46i zrzucanie winy na kogokolwiek konkretnego. Tutaj mówimy głównie o Diatłowie,
13:54o dwóch pozostałych, o Fominie i Burka.
14:00O tym panu ze specyficznym głosem w serialu i z włosami równie specyficznymi.
14:07Generalnie to, co dokładnie się tam wydarzyło i kto dokładnie jest winny,
14:11to jest coś, co od lat próbują ustalić ludzie, którzy mają o wiele lepszy dostęp
14:15do informacji niż my. Natomiast takie założenie, że winny był system,
14:21wydaje się dość rozsądne, choćby dlatego, że właśnie na przykład
14:24sam akademik Legasow parę lat wcześniej, choć on wbrew temu, co pokazują w serialu,
14:29nie był specjalistą od reaktorów, choć pracował w Instytucie Kurczatowa,
14:35on zajmował się chemią organiczną, tak, między innymi materiałem wybuchowym,
14:41ale on sugerował na przykład tworzenie nad reaktorami tych kopuł ochronnych.
14:46Tego nie zrobiono. Tak jak wspominałem, prawdziwy jest fakt o tej instrukcji
14:50z wykreślonymi fragmentami. Prawdziwy jest fakt o tych błędach w budowie prętów kontrolnych.
14:58Prawdziwe są fakty o błędach popełnionych przez samą załogę.
15:01Tam po prostu to zawiodło na każdym jednym możliwym etapie
15:04i trudno winić kogoś innego niż system ogólnie za takie nagromadzenie błędów.
15:10To jest ciekawe w samym serialu, bo od początku, jak się obserwuje te wydarzenia,
15:16nie mając może jakiejś takiej większej wiedzy, to uznajesz, że to jest wina diatłowa właśnie.
15:20W sensie, że to on był ślepy na te wszystkie rzeczy, które się dzieją.
15:24I w pewnym momencie ja mam taki odbiór, że jak oglądam ten proces
15:27i nagle Legasow mówi, że tak naprawdę to jest wina systemu,
15:32to że wygląda jakby się mu trochę upiekło.
15:35Ale to jest, mam wrażenie, ten odbiór poprzez fabularyzację wydarzeń
15:39i poprzez nadanie im jakiejś takiej dodatkowej dramaturgii,
15:41przez to, jak te postacie zostały zrobione.
15:44Bo przez to mówisz, ale jak to przecież, to był ten główny zły tych wydarzeń,
15:48a jemu się trochę, powiedzmy, że upiekło przez to, że to nie jest do końca jego wina.
15:53Także to jest, mam w sensie taki problem, kiedy próbujesz powiedzieć o historii,
15:58a jednocześnie dodajesz tam trochę kolorów przez siebie nałożonych.
16:02No bo tak jak mówicie, to nie jest do końca tak, jak on jest przedstawiony,
16:05to nie jest tak stuprocentowo on.
16:07A tu właśnie jak mówimy, że winny był system, to znaczy, że byli winni ludzie,
16:12bo system to jest nic innego jak tylko zbiór ludzi,
16:15więc tylko, że po prostu takich ludzi, myślę, że tu się to skupiło wszystko
16:20w tym negatywnej postaci i on jest pojedynczy, bo jego widzimy.
16:23A takich postaci, które można by winić i z których tak naprawdę,
16:27jakby się przyjrzeć tej historii, to pewnie żaden z nich nie był,
16:30tak jak mówię, wilanem.
16:32To byli wszyscy normalni ludzie, którzy żyli w jakichś normalnych pracach,
16:35w których każdy miał niekompletne informacje, naciski z góry
16:40i dokonywał takich kompromisów.
16:43Tu zrobimy trochę nie do końca, tu zrobimy trochę niedokładnie,
16:46tu jakoś to będzie.
16:47Zresztą u Rosjan to jakoś to będzie jest dość silne,
16:51więc w energetyce jądrowej trochę tego brakuje miejsca na jakość to będzie.
17:00Diatłow jeszcze chciałem dodać, że nie pasuje za bardzo
17:05na tego takiego zacierającego łapki złoczyńcę ze względu na to,
17:09że on przecież po samej katastrofie bardzo mocno bronił swojej załogi,
17:14tych, którzy, bo on wydał książkę, w której zrzucał winę
17:18za katastrofę na wady konstrukcyjne reaktora,
17:24ale też przede wszystkim bardzo mocno bronił tej swojej załogi,
17:28mimo że rzeczywiście są dowody na to, że groził podczas eksperymentu
17:32tym, że wyrzucą ich z pracy, natomiast to też wydaje mi się, że świadczy o jakiejś tam może, nie wiem, zmianie charakteru.
17:42Może, albo pofratowania swojego wizerunku post-factum,
17:46ale warto o tym wspomnieć, wydaje mi się.
17:49No dobra, to jakby, żeby przejść już od jakichś tam konkretów, no to cała akcja jest generalnie przedstawiona dość zgodnie.
18:00Trwało to od momentu wybuchu, czyli to był co, 26 kwietnia 86 roku, dobrze mówię?
18:06I kiedy zakończyły się, tak, te wszystkie, powiedzmy, główne prace nad zabezpieczeniem tego terenu?
18:13Bo to w serialu to chyba się ciągnie do roku 87, jeśli dobrze pamiętam?
18:18Kiedy jest ten proces?
18:1987 to jest proces, w 88 jest samobójstwo Legasowa, ale tak naprawdę, no, jeszcze w 2019...
18:25Trzeba uczciwie powiedzieć, że te prace w Gruncie Rzeczy trwają.
18:29No tak, bo w 2017 roku zakończono tam budowę tego sarkofagu i to nie jest pierwszy,
18:35czy to jest właśnie kolejny, tak, sarkofag?
18:38Ale tak naprawdę cały czas jakby ten teren jest i monitorowany, i ten sarkofag jest obserwowany,
18:45co się z nim dzieje, jakby potrzeba go było renowować, to cały czas jest w jakimś tam stopniu czyszczone.
18:52Tam cały czas prace trwają.
18:54Chociaż te początkowe, taki ten moment, kiedy ten śmigłowiec spadł realnie na jesieni 86,
19:03to był właśnie w tym momencie, kiedy te prace się tak oficjalnie kończyły,
19:09tak ceremonialnie, że tak to można powiedzieć.
19:10No tak, bo mówisz tutaj jesień 86 i mówisz o śmigłowcu.
19:14To jest jedna z tych rzeczy, które są tam niezgodne, tak?
19:16Bo te śmigłowce w serialu są tak naprawdę jednym z pierwszych pomysłów
19:21na poradzenie sobie z tym tłonącym reaktorem, tak?
19:26Czy jakkolwiek to tam można nazwać.
19:28I to jest powiedzmy kwestia dwóch dni, trzech dni, odkąd się to zaczęło,
19:32a tu mówisz, że to jest jesień.
19:33Tak, on spadł.
19:34Faktycznie była taka sytuacja.
19:36Zresztą to widać też tą, Rosjanie by powiedzieli, niestykowkę.
19:42Rozbieżność w tym, że śmigłowc w serialu uciął łopatą wirnika liny od dźwigu.
19:50Tego dźwigu tam nie było tuż po katastrofie.
19:52One się tam pojawiły dopiero właśnie, kiedy zaczęli te prace remontowe zabezpieczające.
19:57I on faktycznie ten wypadek śmigłowca miał, po prostu wyniknął z tego,
20:03że śmigłowc uderzył o dźwig, tylko że tuż po katastrofie tego dźwigu
20:08tam jeszcze nie było.
20:09To zostało tak pokazane, że on wleciał w ten czarny dym nad reaktorem
20:15i prawdopodobnie od tego promieniowania załoga, nie wiem, czy straciła przytomność,
20:19czy umarła i on spadł.
20:22Co jest zresztą ciekawe też pod tym względem, że według pilotu,
20:26jednego z pilotów tych śmigłowców, oni zrzucali te rzeczy na takich bardzo długich linach.
20:31One miały kilkaset metrów.
20:33Oni nie wisieli, tak jak w serialu, tuż w tym dymie, tylko byli dużo wyżej,
20:38co zresztą jest rozsądne.
20:40Mówiłeś też przy okazji, jak już o helikopterach wspominamy,
20:44że one nie są tam dobrze przedstawione.
20:46Tak, właśnie ten pilot.
20:47Bo to nie są te.
20:48Pilot śmigłowca mówił, że model się zgadza,
20:51tylko że to były śmigłowce proste z Afganistanu, podziurawione kulami.
20:56I one po prostu w serialu są takie ładne, całe, aż to nie wyglądało tak dobrze.
21:01Okej, to w takim razie ogólnie możemy stwierdzić, że ta chronologia wydarzeń się zgadza.
21:11Wspominałeś też wcześniej o postaci, która jest nieprawdziwa,
21:17czyli o pani doktor, pani profesor?
21:20Profesor z Instytutu z Mińska.
21:22Tak, Uana Honiuk.
21:26Uliana Honiuk, tak.
21:28Co jest też w napisach pod koniec piątego odcinka wspomniane,
21:31że ta postać została stworzona na potrzeby serialu,
21:35żeby upamiętnić wszystkich naukowców, którzy pracowali razem z Legasowem nad rozwiązaniem.
21:40Bo faktycznie w serialu to wygląda, jakby sam Legasow był odpowiedzialny
21:44za cały proces wymyślania, jak sobie poradzić z tragedią, a tak nie było.
21:49Właśnie w tym jest problem z Legasowem jako główną postacią.
21:53Tak jak wspominał Marcin, on był przede wszystkim specjalistą od chemii nieorganicznej
22:00i jako taki musiał mieć zespół ludzi, którzy mu wiele rzeczy tłumaczyli na bieżąco.
22:07Natomiast czy postać Uliany Honiuk dobrze czy niedobrze, że ją tak stworzono?
22:13Wydaje mi się, że był to zabieg mimo wszystko w jakiś tam sposób konieczny.
22:19Ona troszeczkę odziera tą postać z takiej realności, bym powiedział,
22:25bo jest perfekcyjna.
22:27W zasadzie wszystko robi super, przyjeżdża po prostu z Mińska do Perpeci.
22:32Słuchajcie, chłopaki, robicie coś, nie róbcie tego, ja zarobię lepiej.
22:37I troszeczkę odziera to serial z dramaturgii,
22:41natomiast uważam, że to jest jakiś taki kompromis, na który oni musieli pójść.
22:45Inna sprawa, że rzeczywiście w podcaście producent Czarnobyla mówi,
22:55że też stworzono tą postać właśnie w taki sposób,
23:01żeby też oddać hołd kobietom, które pracowały podczas tej katastrofy
23:09nad niwelacją jej skutków.
23:12Natomiast bardzo mocno akcentuje autor książki
23:17Midnight in Chernobyl, którego nazwiska w tym momencie
23:20nie potrafię sobie przypomnieć,
23:23że nie ma absolutnie żadnej opcji, żeby kobieta
23:27znalazła się na takim stanowisku w komisji państwowej,
23:31która miała się zajmować tymi skutkami katastrofy czarnobylskiej,
23:36więc to też może być...
23:38Czyli jest to jakaś forma, powiedzmy, uproszczenia,
23:41ale która nie do końca ma podłoże w historii.
23:45Ale ja bym, jak już jesteśmy przy tej postaci,
23:47chciał nawiązać do jednej rzeczy, o której ona mówi,
23:49bo dla mnie osobiście to jest absolutnie największy zarzut dla serialu.
23:54To są dwie konkretne sceny.
23:56W jednej ze scen Chomiuk mówi,
23:59że jeśli reaktor przetopi się do zbiornika z wodą,
24:02nastąpi eksplozja o mocy od 2 do 4 megaton.
24:06Faktycznie, jeśli taka substancja tej masi i tej temperaturze
24:12wpadłaby do zbiornika z wodą, nastąpiłaby eksplozja,
24:15bo ta woda by gwałtownie wyparowała,
24:17ale to byłaby stosunkowo niewielka eksplozja.
24:20Tymczasem od 2 do 4 megaton
24:22to jest kilkunastokrotnie większa eksplozja
24:26niż w Hiroshima i Nagasaki.
24:28To jest po prostu absurd, taki czysty,
24:31bo to by musiała być eksplozja termonuklearna.
24:34Tam nie miało co zadziałać jak bomba jądrowa.
24:39Nic z tego, co znajdowało się w reaktorze w Czernobylu,
24:43nie mogłoby posłużyć do stworzenia takiej eksplozji,
24:47bo zacznijmy od tego, że stopień wzbogacenia paliwa jądrowego w reaktorze
24:52jest kilkukrotnie niższy niż w bombie.
24:55Poza tym nie ma możliwości, żeby te pastylki paliwowe
24:59przekroczyły masę krytyczną,
25:02bo do tego, żeby nastąpił taki proces,
25:05wymagany jest precyzyjny mechanizm w takich wojskowych ładunkach.
25:09To nie jest proste.
25:10To musi zadziałać w bardzo określony sposób,
25:13żeby doszło do takiej eksplozji.
25:15I to, że te materiały radioaktywne trafiłyby do wody,
25:19po prostu nie miałoby szansy w ten sposób zadziałać.
25:21Co więcej, druga taka sytuacja w serialu pojawia się w piątym odcinku.
25:26Tam akademik Legasow mówi, jak referuje, co się działo po kolei,
25:31on mówi, w tym momencie reaktor czwarty stał się bombą jądrową.
25:36Ja z przyzwyczajem mówię atomową, ale to nie jest poprawne.
25:39Jądrową.
25:41I to też jest po prostu niemożliwe.
25:43On nie był.
25:43Później on opowiada o tej eksplozji, widzimy na ekranie eksplozję
25:46i to nam tworzy w głowie taką myśl,
25:48że reaktor jądrowy może zadziałać jak bomba jądrowa.
25:52Nie może.
25:53I to, uważam, jest największy zarzut dla tego serialu,
25:55bo on tworzy taki, wzmacnia strach przed energią jądrową,
26:00która oczywiście nie jest bezpieczna,
26:02bo wiemy, co się stało w Czarnobylu
26:04i nic nie jest w pełni bezpieczne,
26:07ale reaktor nie może eksplodować tak jak bomba.
26:09Jeszcze odnośnie tych dwóch, czterech megaton,
26:13to trzeba dodać, skąd wzięła się w ogóle ta liczba.
26:19Po prostu jacyś krytyni w Moskwie uznali,
26:26że oni przeanalizują to, ile tam jest uranu,
26:30ile tam jest plutonu i jaką bombę,
26:33bombę o jakiej masie można by zrobić z tego całego materiału,
26:37który się tam znajduje, no i wyszło im, że dwa do czterech megaton.
26:40Tylko, że tak jak mówi Marcin,
26:44Uliana Chomiuk, profesor z Instytutu w Mińsku,
26:49mówiąca takie farmazony...
26:51Teraz pozostaje pytanie,
26:53czy mówiła to, bo to miała być oficjalna wersja na proces,
26:57która referuje, powiedzmy, badania moskiewskich naukowców?
27:03Ona mówiła to w sytuacji dość prywatnej,
27:05do Legasowa, jakby ostrzegając go przed możliwymi konsekwencjami.
27:10Ona zresztą mówiła, że jeśli do tego dojdzie,
27:12to Kijów przestanie istnieć.
27:15Oczywiście taka eksplozja miałaby negatywne skutki,
27:18bo każda eksplozja by doprowadziła do tego,
27:21że ten pył by się jeszcze bardziej rozprzestrzenił,
27:24więc to byłoby groźne,
27:26ale nie aż tak, jak ona o tym opowiada.
27:28Bo eksplozja nuklearna w tym miejscu by sprawiła,
27:32że pozostałe trzy rdzenie reaktora w Czarnobylu
27:35też by zostały rozerwane na strzępie i też by skaziły teren.
27:40Gdyby faktycznie w taką elektrownię ktoś na przykład wystrzelił
27:44głowicę nuklearną, to mogłoby dojść do takiej sytuacji,
27:47ale to, o czym oni opowiadają tam jest po prostu bzdurą.
27:51Okej, to skupmy się na jakichś takich pojedynczych, powiedzmy, scenach,
27:56chociażby chowanie zmarłych.
28:00Widzimy scenę, w których strażacy są chowani
28:03najpierw w zwykłych drewnianych trumnach,
28:05potem one zostały zamknięte w metalowych,
28:09cynkowych trumnach,
28:11a następnie od razu przy świadkach zostały zalane cementem.
28:16Czy to tak miało miejsce?
28:17To znaczy, byli chowani w dwóch trumnach,
28:21najpierw w drewnianej, potem w cynkowej.
28:25Natomiast musiało minąć trochę czasu, zanim się zorientowano,
28:28że jednak to promieniowanie tak czy inaczej jest na tyle duże,
28:33że trzeba to jeszcze zalać wszystko betonem.
28:37Też z tego, co czytałem, nie było mogił zbiorowych,
28:41a betonem jakoś zalewali to nie przy rodzinach,
28:44aczkolwiek to też trzeba pamiętać,
28:45i że przy takich zeznaniach świadków zawsze mogło być tak,
28:49że w jednym miejscu zalewali wtedy, w innym, gdzie indziej.
28:52To też był związek radziecki.
28:54To mogło wyglądać po prostu za każdym razem trochę inaczej.
28:57No jasne.
28:59Cóż tam jeszcze mamy w takich pojedynczych scenach?
29:02Wspominałeś chociażby o Moście Śmierci,
29:05jak przygotowywaliśmy się wcześniej.
29:07Tak.
29:07On jest w serialu wspomniany, że nikt nie żyje z osób,
29:11które stały w Moście Śmierci.
29:11Ale ten Most Śmierci jest o tyle ciekawy,
29:13że ten cały serial jest dosyć mocno przywiązany do detali,
29:20a Most Śmierci to jest tak naprawdę miejska legenda,
29:23która nie ma potwierdzenia w żadnych źródłach.
29:27Rzeczywiście jest taki most z widokiem na elektrownię,
29:34tylko nie ma mowy w żadnych źródłach o tym,
29:38żeby wychodzili tam ludzie i patrzyli się,
29:40jak elektrownia płonie o drugiej w nocy z dziećmi
29:45i żeby łapali na swoje policzki radioaktywny pył.
29:48Tak, to wyglądało jak taki po prostu festyn,
29:51gdzie masz baloniki i tak dalej.
29:53Ustawmy się, patrzmy, jak płonie elektrownię.
29:54Trzeba pamiętać, że te atomowe miasta
29:57w Związku Radzieckim to były dosyć takie luksusowe miejsca do życia
30:02i tam nie zatrudniali takich kompletnych ignorantów
30:06od energii jądrowej, którzy sobie pomyśleli,
30:08a elektrownia płonie, na pewno te rzeczy,
30:11które się z niej wydostają są kompletnie bezpieczne.
30:14Szanujmy się troszeczkę.
30:15Tak, ta scena bardzo nie podobała się rosyjskim internautom.
30:19I zresztą nie tylko internautom,
30:20bo wywiady z likwidatorami, których jest w rosyjskim internecie
30:24w tej chwili mnóstwo po serialu,
30:26wspominali, że to był środek nocy.
30:29To była druga w nocy.
30:31To, co widzimy w serialu, że nikt tam nie siedział w parkach
30:34i nie pił wódki,
30:35że dowiedzieli się o tym rano tak naprawdę,
30:38że coś się stało.
30:39Tak jak mówiłeś, to były miasta
30:41atomsikaw, jakby powiedzieli Rosjanie.
30:44Ludzi, którzy nawet jeśli nie pracowali
30:45w elektrowni, to ich sąsiedzi
30:47pracowali.
30:48Ten poziom świadomości był dużo wyższy,
30:50niż próbują to pokazać w serialu.
30:53Co więcej, też z tego, co udało mi się wyczytać,
30:57tak naprawdę promieniowanie w Prypecie
31:00pojawiło się dopiero rano.
31:02I to pierwsze uderzenie poszło
31:03na ten tak zwany rudy las.
31:06A z drugiej strony ten dramatyzm,
31:09tych zbliżeń, jak te pyłki
31:11osiadają na ubraniach.
31:13I to świetnie pokazuje,
31:15jak to ludzie nie byli przygotowani
31:17przez władzę na zagrożenia,
31:19jak byli źle traktowani.
31:20To bardzo dobrze wygląda,
31:23ale raczej nie ma wiele wspólnego z faktami.
31:25Okej. No to mamy też jakieś takie drobiazgi,
31:28o których też wcześniej rozmawialiśmy.
31:30Jakby wpływ tego wszystkiego promieniowania
31:33na okoliczne lasy i tak dalej.
31:36Jest jak to wszystko żółknie pokazane w serialu,
31:38a to nie zdarzało się tak szybko, prawda?
31:40To trochę musiało potrwać.
31:42Tak, ten żółty las,
31:44jak widać go, jak śmigłowce lecą,
31:47on jest już na drugi dzień rano pożółku.
31:50To też zajęło trochę czasu.
31:53Te spadające ptaki podobno też się zdarzały,
31:55ale też trochę to zajmowało,
31:59zanim taki ptak po prostu od tego zginął.
32:01Jest jedna bardzo dramatyczna scena,
32:03w której trochę nie wyszło pokazanie skutków radiacji,
32:07jak jeden ze strażaków łapie kawałek grafitu
32:10i po chwili skręca się z bólu,
32:13z dłoni schodzi mu skóra
32:14i tutaj to nie działa na dwóch poziomach,
32:16bo po pierwsze oparzenie od radiacji
32:20daje o sobie znać dopiero po czasie,
32:23po kilku godzinach, nawet po kilku dniach,
32:25a po drugie, jak słusznie zauważył pewien fizyk,
32:28który dał wywiad polskiemu radiu,
32:30taki grafit byłby bardzo gorący.
32:33On wyleciał z rdzenia reaktora,
32:35tam panowała bardzo wysoka temperatura,
32:37więc jakby on go chwycił w rękę,
32:39to zanim pojawiłoby się jakiekolwiek oparzenie od radiacji,
32:42on by się po prostu poparzył
32:43od bardzo wysokiej temperatury,
32:44nie mógłby tego trzymać w ręce.
32:46Więc to wyglądało świetnie na serialu,
32:49ale nie miało wiele wspólnego.
32:51Jeszcze dodajmy, że
32:52według zeznań świadków
32:55to tego grafitu
32:56od razu po eksplozji
32:59tam nie było.
33:00On był wypluwany potem,
33:02tak jak Marcin ma gdzieś to zapisane.
33:05Tak, mam wspomnienie jednego z biorobotów,
33:08który mówił, że co kilka godzin
33:10ten reaktor wypluwał z siebie
33:12te kawałki grafitu,
33:14a oni go zrzucali z powrotem.
33:16Tego też nie ma w serialu.
33:18Co on robił ciekawostkę?
33:19W serialu oni wychodzą na dach na 90 sekund.
33:22Właśnie w wywiadzie z tym konkretnym biorobotem
33:25jest mowa o 30 sekundach,
33:27które później zostały zmienione na 3 minuty
33:29przez pewnego generała,
33:30ale i tak wszyscy chodzili na 30 sekund.
33:34Pomimo tego rozkazu.
33:35Okej.
33:36Były jeszcze,
33:38w naszych rozmowach przewijało się parę tematów.
33:40Chociażby bardzo podkreślona scena
33:44eliminacji zwierząt,
33:47co też chyba nie było do końca tak.
33:51W sensie to nie działo się od razu.
33:53Tutaj też tak jak mówię,
33:54te wspomnienia mogą być różne,
33:56bo różnie ludzie pamiętają,
33:57różnie mogą być w różnych miejscach,
33:59ale znalazłem wypowiedź konkretnej osoby,
34:01która po prostu przy tym była.
34:04Jednego z żołnierzy likwidatorów,
34:06który mówił, że przez wiele dni
34:08te zwierzęta były tam wszędzie,
34:10że jak jechali wozem opancerzonym,
34:12to jak on się zatrzymywał,
34:13to po prostu dookoła były trzy rzędy zwierząt.
34:16Z przodu te duże, z tyłu te małe.
34:18I wszystkie się łasiły
34:19i chciały coś do jedzenia,
34:20bo im było ciężko.
34:22I po prostu pewnego ranka
34:23znikąd pojawili się ludzie
34:25w szarych kombinezonach z dubeltówkami
34:27i na raz po prostu zrobili
34:29taką wielką obławę.
34:30Mówił, że on użył sformułowania
34:33na całej drodze od Czarnobyla do Kijowa
34:36ładowali te zwierzęta do śmieciarek.
34:40Podejrzewam, że nie chodziło o drogę
34:42aż do Kijowa samego,
34:43ale generalnie to było zorganizowane
34:46na dużą skalę.
34:48Właściciele często,
34:50to znaczy nie wiem, czy często,
34:52ale zdarzało się,
34:52że właściciele przed ewakuacją
34:55zabijali swoje psy chociażby.
35:00Aczkolwiek spotkałem się też
35:02ze wspomnieniem osoby,
35:03która wywiazła kota,
35:05bo tego w serialu też nie pokazano
35:07i raczej pokazano na odwrót.
35:10Tam był ten dziadek partyjny,
35:12który chciał odciąć miasto.
35:13Generalnie rzecz biorąc,
35:15nie blokowano wyjazdu.
35:16Wielu ludzi,
35:17to oczywiście nie była taka skala,
35:18jak później w ewakuacji,
35:20ale część ludzi z Pirpecie,
35:21jak tylko zobaczyło, co się dzieje,
35:23wyjechała sama.
35:23I to też świadczy o jakiejś świadomości
35:26tych zagrożeń.
35:27I część z tych ludzi
35:28po prostu wzięła ze sobą zwierzę.
35:30I nie czekali,
35:31nie pakowali się w pośpiechu,
35:33tylko po prostu rano
35:33zobaczyli, co się dzieje.
35:35I była na przykład pewna pani,
35:37która pisała, że wywiozła kota
35:38i potem mieszkali chwilę na wsi,
35:40oddała tego kota miejscowym dzieciom.
35:42Ale generalnie ten kot przeżył.
35:43Przeżył.
35:45Do czasu.
35:46No dobra, kilka takich rzeczy jeszcze.
35:49Wspomnieliśmy o usuwaniu grafitu z dachu.
35:52No to jest też oczywiście cała scena
35:54przywiezienia robota z Niemiec,
35:57który miał sobie tam poradzić.
35:58Oczywiście on nie działa,
36:00bo propagandowa informacja
36:02nie powiedziała o prawdziwej skali zagrożenia.
36:04Czy to był faktycznie jedyny taki robot?
36:05Czy to było więcej takiego sprzętu używanego?
36:07Według świadków, do których
36:11nie osobiście, ale do zeznań
36:13świadków mi się udało dotrzeć.
36:14Tych robotów było przynajmniej kilka,
36:16w tym z Japonii, z Niemiec faktycznie.
36:18One były używane,
36:19ale ostatecznie te bioroboty
36:21okazały się po prostu skuteczniejsze.
36:24Ciekawa jest też sprawa
36:26odnośnie tego jokera nieszczęsnego,
36:28który był wysłany na tą najbardziej
36:30narażoną na promieniowanie część dachu.
36:34On początkowo, kiedy nie działał,
36:39to myślano, że to po prostu
36:42zahaczył o jakiś kawałek grafitu
36:44i wysłano specjalnie grupę ludzi,
36:48która miała to pousuwać,
36:49więc tam też, nawet jeszcze przed tym,
36:51jak zaczęto wysłać te bioroboty,
36:53to ludzie musieli tam spędzić
36:54dobre parę minut,
36:56żeby go odgruzować,
36:58wrócić i zobaczyć,
37:00no, dalej nie działa.
37:02Okej.
37:03Jeszcze była chyba sprawa nurków, tak?
37:05Że to też jest akurat w napisach powiedziane,
37:08że to nie do końca wyglądało tak źle,
37:10bo w serialu, jeśli dobrze pamiętam,
37:12pokazano, że oni poszli faktycznie
37:13w stroju nurkowym
37:14i że było to takie super straszne wszystko.
37:19A tak naprawdę tej wody nie było tam tyle.
37:22Ale to jest akurat jeden z tych przypadków,
37:24kiedy serial przez przypadek
37:26czyni rzeczywistość nieco mniej straszną,
37:29przynajmniej w jednym aspekcie,
37:31bo rzeczywiście nurkowie,
37:33ci nurkowie,
37:36oni są nazywani teraz takim legionem samobójców
37:38w Polsce Czarnobyla,
37:40więc ten legion rzeczywiście tam zszedł.
37:42Wcześniej już byli tam ludzie
37:44i oni dokonywali jakichś pomiarów,
37:46więc wiadomo było,
37:46że to promieniowanie nie jest aż tak zabójcze.
37:49Natomiast rzeczywiście było tak,
37:55że latarki w pewnym momencie przestały im działać,
37:57tylko że ci faceci nie mieli latarek na korbkę,
38:02więc oni część tego swojego całego zadania
38:04wykonali w całkowitych ciemnościach.
38:06Natomiast wrócili,
38:07tam rzeczywiście nie było tak,
38:08żeby ta woda była,
38:10nie wiem,
38:11w pewnym momencie ona im sięga po szyję w serialu.
38:13Ona w najwyższych momentach sięgała bodajże kolan w rzeczywistości.
38:18I oni rzeczywiście weszli
38:20i pierwszy z nich umarł chyba dopiero w 2005 roku,
38:24więc to jest...
38:25No tak, też serial mówi,
38:26że dwójka z nich nadal żyje
38:29i że wszystko jest.
38:32No i jeszcze jakieś rzeczy wam przychodzą do głowy?
38:34Jest kilka takich drobiazgów,
38:36które się nie stekają.
38:37Wspomnijmy o nich.
38:38Na przykład jest scena,
38:39w której ten moskiewski generał,
38:42ten wojskowy jedzie ciężarówką zabezpieczoną ołowiem
38:45mierzyć poziom radiacji faktycznie.
38:47I tu jest jak w Radiu Erefań.
38:49Jechał, ale nie generał z Moskwy,
38:51tylko oficer z Kijowa,
38:53nie ciężarówką,
38:54tylko wozem opancerzonym
38:56i niezabezpieczonym ołowiem,
38:57bo takie rzeczy pojawiły się dopiero później na stanie.
39:00Ale to faktycznie miało miejsce,
39:02tylko zupełnie inaczej.
39:04Takie są drobiazgi.
39:05Na przykład mundury sowieckich strażaków
39:09nie miały tej czerwonej gwiazdy na hełmie.
39:11Co zresztą i widziałem,
39:12bo sprawdzałem to,
39:13o czym pisali właśnie internauci rysyjcy,
39:15na zdjęciach faktycznie nie mieli.
39:18Jest pomnik znany strażaków,
39:19też nie ma tej gwiazdy.
39:22Ale najbardziej mnie chyba rozbawił
39:23jeden rosyjski internauta,
39:25który stwierdził,
39:25że cały ten ogromny pietyzm
39:27włożony w odtworzenie tych detali,
39:30bo tam jest dużo detali,
39:31te frizury, wąs i tak dalej,
39:33że to wszystko kant potłuc,
39:36bo jak jest szklany słoik z pigułkami,
39:39to nie ma watki.
39:40A przecież każdy człowiek radziecki
39:41do słoika z pigułkami
39:42wsadzał watkę, żeby pochłaniała wilgoć.
39:46W takich innych śmiesznostek,
39:47na przykład w ostatnim odcinku serialu,
39:49widzę kadr,
39:51patrzę Kijów,
39:53ulica Bogdana Chmielnińskiego,
39:54byłem nieraz,
39:55po czym wjeżdża taki wielki napis
39:57Moskwa.
39:59To jest dość zabawny.
40:00Rozumiem, nie pozwolili im kręcić w Moskwie pewnie,
40:03więc użyli Kijowa,
40:04ale jest to trochę zabawny.
40:06Na pewno ludzie w Rosji
40:08to wyczają bez problemu.
40:09Całe to, jak przebiegał ten proces
40:13pokazany w piątym odcinku,
40:15to jest już fikcja,
40:17która ma na celu przedstawienie
40:19przebiegu wydarzeń
40:21i jakieś tam dramatyczne zakończenie
40:23tej całej historii,
40:24Legasowa, Chomiok i Szczelbiny,
40:28bo ani Szczelbiny,
40:29ani Legasowa,
40:31ani tym bardziej Chomiok,
40:32której w ogóle nie było,
40:33to jej nie było wcale,
40:34a tamtej pozostałej dwójki
40:36nie było na sali tego procesu.
40:38W rzeczywistości ten cały proces
40:41to była taka mocna sowiecka pokazówka.
40:44Zamiast trzech oskarżonych
40:45było sześciu
40:47i Legasow w ogóle wtedy
40:51prawdopodobnie nawet nie był w Czernobylu,
40:52bo proces odbywał się w Czernobylu,
40:54co też było ciekawym fenomenem.
40:57Natomiast tak naprawdę
41:00Legasow te całe swoje ustalenia
41:03opublikował w raporcie
41:05najpierw dla władz sowieckich,
41:08no a potem w tych nieszczęsnych kasetach,
41:11które rozsyła tak tajniakiem
41:13w pierwszym odcinku,
41:15co też jest dosyć mocno przesadzone,
41:17bo on tak naprawdę
41:18adresował to do konkretnych osób.
41:20Tak, on chciał, żeby...
41:22Chociaż faktem jest to,
41:23że część tych kaset została
41:24wyczyszczona zanim dotarła do ludzi.
41:27Jeszcze zostaje kwestia
41:28samobójstwa Legasowa,
41:29która w ogóle
41:30według niektórych teorii spiskowych
41:32nie musiała być samobójstwem,
41:34bo raz,
41:35Legasow miał chyba dwa dni później
41:36wygłosić przemówienie
41:38na temat przyczyn katastrofy,
41:40dwa,
41:41miał pistolet nabity w mieszkaniu,
41:45więc dlaczego miałby się wieszać
41:49i trzy,
41:50powiesił się na po prostu
41:52alpinistycznym wręcz wiązaniu,
41:54więc no...
41:56Może w folnych chwilach
41:57był zainteresowany alpinistyczą.
41:58To znaczy, on miał wcześniej
42:00próbę samobójczą,
42:01jeszcze rok na jesień
42:031987 roku,
42:06także to też wydaje mi się,
42:07że to już jest takie
42:08dorabianie sobie teorii spiskowych.
42:10Inna nieścisłość
42:11w piątym odcinku serialu,
42:12którą ludzie z Rosji wyłapią
42:14natychmiast na pewno,
42:15to jest to, jak KGB
42:16oferuje Legasowowi
42:18tytuł bohatera Związku Radzieckiego.
42:21To jest tytuł,
42:22za który się dostawało
42:23taką charakterystyczną
42:24małą złotą gwiazdkę,
42:25faktycznie najwyższa możliwa nagroda,
42:29ale to jest tylko dla żołnierzy
42:30za działania na wojnie
42:32i akademik miał dostać,
42:35ale tytuł bohatera pracy socjalistycznej.
42:39To nie jest do końca to samo.
42:40Dwa razy miał dostać,
42:41w końcu nie dostał ani razu.
42:44Tak weszło.
42:44Także takie szczegóły
42:45się pojawią, one nie mają wielkiego znaczenia,
42:48ale trochę ich tam jest faktycznie.
42:50Okej, to jak odebraliście,
42:52bo skoro mówisz tutaj,
42:53że Kijów nie Moskwa,
42:55chociaż podpisany jako Moskwa,
42:56ale ten serial nie poszedł w kierunku
43:00udawania rosyjskich głosów.
43:04Słyszymy tam aktorów mówiących
43:06z pięknym brytyjskim akcentem.
43:08Z drugiej strony
43:09jeden z żołnierzy śpiewa po rosyjsku,
43:12napisy na tych takich tabliczkach,
43:14które Legasow wystawia
43:15w trakcie przesłuchania są po rosyjsku.
43:17Dla mnie to jest taki troszkę dysonans,
43:19a nie wiem, jak wy to odebraliście,
43:21a wiem, że też czytałeś,
43:22jaki był odbiór lokalnej społeczności
43:25na ten temat.
43:26To znaczy, samo na przykład te głosy
43:28były odebrane bardzo pozytywnie.
43:30Dla Rosjan taki mocny akcent,
43:33jak to Dolph Lundgren tam dawno temu,
43:37jest uznawany za strasznie tandetny.
43:39Oni się cieszyli,
43:40że wreszcie z tego zrezygnowali.
43:42I w ogóle było mnóstwo głosów
43:44mówiących o tym,
43:45że ten serial jest nakręcony bardzo dobrze,
43:48że ktoś odwalił mnóstwo ciężkiej pracy,
43:51żeby, tak jak wspominałem,
43:52fryzury, ubrania, wystrój wnętrz,
43:56że tam jest bardzo elektronika,
43:58ten sprzęt, który mówią,
43:59gdzie oni to znaleźli?
44:00Tego jest tam mnóstwo
44:01i podobno jest bardzo dobrze oddane.
44:03Choć jednocześnie zwracają uwagę,
44:05że na przykład okna w Prypaci
44:07są współczesne,
44:09że takich jeszcze nie było
44:11w tamtych czasach,
44:12a serial był kręcony
44:13na przedmieściach Wilna,
44:15która swoją drogą ma inną trochę zabudowę,
44:17radziecką wciąż,
44:18ale to jest zabudowa typu chruszczowowskiego,
44:22kiedy po wojnie chruszczow stawiał
44:23takie tanie bloki dla ludu,
44:25żeby w końcu ludzie mieli gdzie mieszkać,
44:28bo wcześniej było z tym różnie,
44:30a Prypeć, jak już wspomniał Mirow wcześniej,
44:32była miastem elitarnym.
44:34Tam ta zabudowa była mniej,
44:37te bloki miały więcej przestrzeni między sobą,
44:40były bogatsze,
44:41były troszkę lepsze.
44:42To nie jest duża różnica,
44:44ale ludzie w Rosji to zauważają.
44:46Okej, dobrze.
44:48I ciekawostka też,
44:49co do miejsca kręcenia,
44:52bo sama elektrownia wygląda
44:53faktycznie na oddaną bardzo dobrze.
44:57No i tutaj jest ten szczegół,
44:58że tego oczywiście nie kręcono w Czarnobylu.
45:00Tak, właśnie też na Litwie,
45:01bo takich elektrowni jak ta w Czarnobylu
45:04było więcej niż jedno,
45:06tworzonych według tego samego projektu.
45:08I ona po prostu wyglądała tak samo.
45:10Ją zamknęli jakiś czas po awarii w Czarnobylu
45:13ze względu na obawy o bezpieczeństwo,
45:15więc ona w tej chwili nie funkcjonuje,
45:17ale to jest w zasadzie jej kopia.
45:19Co w swoim dronu jest ciekawe,
45:20bo można prawdopodobnie,
45:22nie badałem tematu,
45:23ale może można by ją zwiedzić
45:25i zobaczyć, jak to wyglądało,
45:27bo w prawdziwym Czarnobylu
45:28do samej elektrowni nie wpuszczają.
45:31Okej, okej.
45:32No dobrze.
45:33To w takim razie zapytajmy o jedną rzecz,
45:37bo obaj byliście, tak, w Czarnobylu, w zonie,
45:40czy nie byliście?
45:40Nie.
45:41Czy tylko Marcin?
45:42Nie, Marcin tylko był.
45:43Ja już miałem dwa razy jechać.
45:46No widzisz, ja też miałem w zeszłym roku
45:47plan się wybrać,
45:49tym bardziej, że wycieczki właśnie
45:50organizowane do zony są.
45:53Więc w takim razie serial mówi o strasznych rzeczach,
45:55przez kilkaset, czy tam też kilka tysięcy lat
45:58nie będzie można się tam dostać,
46:00jeśli nic nie zrobimy.
46:00No ale jak bezpieczny jest dzisiaj Czarnobyl?
46:03Skoro są wycieczki organizowane,
46:04no to w takim razie chyba można bez problemu.
46:07Można.
46:08Według przewodników, z którymi byłem,
46:09z pewnego rekordowego dnia w Pirpeci
46:11było ośmiuset turystów,
46:13a rekordzista, przynajmniej jakiś czas temu
46:16czytałem, że był rekordzistą,
46:18Polak spędził tam parę tygodni,
46:20po prostu sobie mieszkał na dziko,
46:22w jednym z bloków,
46:23był dokarmiany przez turystów
46:25i przeżył tylko, że trzeba trochę uważać,
46:29bo na przykład właśnie jak tam szedłem,
46:31to ci nasi przewodnicy znali konkretne bardzo punkty,
46:34do których jeśli przyłożyć dozymetr,
46:37to on wariował.
46:38Na przykład pod tym kołem młyńskim
46:41w Wesołym Miasteczku
46:42jest taki konkretny punkt,
46:43jak przesuniesz 5 cm w prawo,
46:45to nic się nie dzieje,
46:46ale tam widać coś osiadło.
46:47Jakiś pyłek radioaktywny,
46:50który dalej promieniuje,
46:52więc jeśli byś o tym nie wiedział
46:53i na przykład, nie wiem,
46:55oparł się o to ręką,
46:56a potem się przetarł po twarzy,
46:58to pewnie miałbyś czerniaka za 3 tygodnie.
47:01Nie wiem, nie jestem specjalistą,
47:02ale sądzę, że to byłoby nieprzyjemne.
47:05A możesz chodzić,
47:06zresztą tam w strefie ogólnie żyją ludzie,
47:09żyją, pracują,
47:10jak się podjedzie pod sarkofag,
47:12to tam jest parking pełen służbowych samochodów
47:15i jak tam stałem,
47:16to wysiadło dwóch ukraińskich robotników
47:19i nieśli takie wielkie wory
47:21specjalistycznego sprzętu,
47:22czyli rękawiczek z marketu budowlanego,
47:25takich zwykłych ogrodniczych.
47:27Trzeba też pamiętać o tym,
47:29że przecież w strefie wykluczenia
47:31teraz nastąpił taki wielki boom przyrody,
47:35no tam populacja wilków jest ogromna,
47:38karpie osiągające jakieś wielkie rozmiary.
47:41Ciekawe dlaczego?
47:43Zwierzęta tam,
47:45żyją normalnie,
47:46rośliny tam rosną normalnie,
47:49tylko rzeczywiście,
47:50no tak jak powiedział Marcin,
47:52dla człowieka może
47:53niebezpieczne byłyby te punkty,
47:56ale to też jest...
47:57Są takie miejsca jak schody
47:58prowadzone przy porcie rzecznym,
48:03tamtędy spływała woda,
48:04jak dezaktywowali teren
48:06i tam osiadło dużo rzeczy,
48:08piwnica pod szpitalem,
48:10gdzie zrzucali wszystkie te skażone przedmioty.
48:12To też w seriali wspomniany na koniec.
48:14Są takie punkty,
48:15które są faktycznie niebezpieczne,
48:16ale jeszcze wrócę do zwierzęt,
48:18bo muszę wam polecić,
48:19jest taki fanpage,
48:20Liska Siemiona,
48:22który jest celebrytą,
48:23on tam przychodzi do każdej wycieczki,
48:25żeby brać o kanapki.
48:27Ja chciałbym z tego miejsca
48:28bardzo przeprosić Liska,
48:29bo nasza wycieczka już nie miała żadnych kanapek,
48:31więc jak przyszedł pod nasz autokart,
48:33to mu nie daliśmy.
48:34Jest przyjacielski Lisek z Zony
48:36i ma, tak jak mówię,
48:37fanpage na Facebooku.
48:39Kto tam jeździ,
48:39to robi mu zdjęcia,
48:40filmy kręci i wrzuca.
48:42No to fajnie,
48:44czyli tak,
48:46bo też nie wszędzie,
48:47jak rozumiem,
48:47będzie dziś można wejść w Zonie.
48:49Oczywiście do samej elektrowni
48:51cię nie wpuszczą.
48:52Ostece nie fajnie.
48:53Chociaż nie wiem,
48:54czy dobrze kojarzę,
48:54że na stronie była informacja,
48:56że jest jakaś jeszcze płatna opcja
48:57zwiedzania czegoś,
48:58ale na pewno nie są to tego.
49:00To znaczy na pewno nie
49:01czwartego bloku.
49:02No tak, to oczywiście.
49:04Bo też jakby tam są
49:06na przykład niedobudowany
49:08blok piąty i szósty,
49:09a to jest Ukraina.
49:10Podejrzewam,
49:10że za odpowiednie pieniądze
49:12da się wejść w bardzo różne miejsca.
49:15No tak,
49:16UV pamiętam kiedyś opowiadał,
49:17że jak on był,
49:18on był w ogóle chyba na Sylwestra
49:19w Zonie,
49:20to też jest ciekawe doświadczenie.
49:21I opowiadał,
49:21że szedł tam nocą,
49:22weszli do Prypeci.
49:23To też musi być ciekawy klimat,
49:26ale mówił,
49:27że generalnie każdej wycieczce
49:28towarzyszy zbrojna eskorta,
49:30że jakichś tam żołnierzy,
49:33którzy generalnie
49:33w pewnym momencie
49:34gdzieś tam zostali wezwani,
49:35bo jacyś ludzie się,
49:37wchodzili w miejsca,
49:38gdzie nie powinni.
49:39Naszej wycieczce
49:40nie towarzyszyła.
49:41Nie towarzyszyła.
49:42Nie towarzyszyła.
49:43Natomiast jest ciekawy zakaz,
49:45nie wolno,
49:46oczywiście tam nic wywozić,
49:48głaskać zwierzęt,
49:49ale przede wszystkim
49:49robić zdjęć ochronie
49:51i instalacjom ochronnym.
49:53Ja mam taką prywatną teorię,
49:55że to jest dlatego,
49:57żeby nie pokazać światu,
49:58jak bardzo ta ochrona jest nędzna.
49:59Generalnie są ludzie,
50:02którzy tam chodzą na wycieczki
50:03takie na dziko,
50:04tacy ludzie zafascynowani stalkerem
50:06i oni bardzo często
50:08po prostu wchodzą tam
50:09bez najmniejszego problemu,
50:10a potem dają się złapać,
50:11bo ten mandat jest
50:12na tyle niewysoki,
50:13że ta podróż powrotna,
50:15bo ich potem wywożą,
50:16się po prostu opłaca, że...
50:18No dobrze, dobrze.
50:20To czy macie jeszcze
50:21jakieś słowo na koniec,
50:23które byście chcieli dodać,
50:24bo myślę, że będziemy kończyć
50:25ten przedługi materiał?
50:27Coś jeszcze chciałeś poruszać?
50:29Ja bym chciał tylko powiedzieć,
50:30że Rosjanie mają swoją własną
50:31teorię spiskową
50:32na temat tego konkretnego serialu.
50:34Ten serial powstał
50:36tylko i wyłącznie po to,
50:38żeby Zachód
50:39obrzydził światu
50:40radziecką,
50:42w tej chwili już rosyjską,
50:43technologię atomową,
50:45bo Rosatom
50:46się tak rozpędził,
50:47jest tak dobry
50:48i tak wypchnie
50:49zaraz zachodnią konkurencję
50:51ze wszystkich światowych rynków,
50:53ze swoimi reaktorami,
50:54że oni specjalnie nakręcili
50:55ten serial,
50:56żeby się ludzie bali
50:57w swoich krajach
50:58rosyjskiej technologii.
51:00Także
51:00to jest
51:01walka mocarstw,
51:03a nie serial
51:04paradokumentalny.
51:05Ale powiesz,
51:06że Rosjanie też podobno
51:07mają coś robić własnego.
51:08Tak, słyszałem,
51:09że będzie serial
51:10o tym samym tytule
51:11kręcony przez Rosjan
51:12i nie wiem,
51:12czy to jest żart,
51:13czy na poważnie,
51:14ale tam czytałem,
51:16że głównym
51:17Szwart z charakterem
51:18ma być CIA.
51:20To myślę,
51:21że w takim razie,
51:22skoro ten serial
51:24dla HBO
51:25był kręcony na Litwie
51:26ze względów
51:27i logistycznych,
51:28i bezpieczeństwa,
51:29to ten pewnie powstanie
51:30faktycznie w Czarnobylu
51:31i go potem ładnie
51:32poprawią komputerowo,
51:33żeby wyglądał,
51:34że nic nie stało jeszcze.
51:35Obawiam się,
51:36że nie,
51:36bo przypomnę,
51:37że Rosjanie,
51:37którzy mają kręcić
51:38ten serial
51:39i Ukraińcy
51:40na terenie państwa,
51:41których jest...
51:42Ja się w tej chwili
51:43bardzo nie lubię,
51:43oni w zasadzie
51:44trochę toczą ze sobą
51:46wojnę.
51:46Ale mówisz,
51:47że ochrona nędzna,
51:48to już można się tam
51:49przycisnąć.
51:50Kanapki dasz
51:51Lisko'owi
51:52i będzie dobrze.
51:53I cię wpuści.
51:55Okej,
51:55na tym w takim razie
51:56skończymy dzisiejszy materiał.
51:57Bardzo wam dziękuję
51:57za przygotowanie się
51:59do tego wszystkiego,
51:59opowiedzenie nam
52:00o tym wszystkim.
52:01Serial chyba
52:02robi dobrą robotę,
52:03żeby uświadamiać
52:04wszystkich
52:05zainteresowanych
52:06potencjalnie,
52:07chociaż tak jak mówimy,
52:09to jest wciąż fabularyzacja,
52:10ale pomimo tych
52:13jakichś drobnych
52:13nieścisłości,
52:14pomimo tych uproszczeń,
52:16wciąż chyba robili
52:16całkiem niezłą robotę
52:17w przedstawieniu
52:18tej historii.
52:19Mam nadzieję.
52:20Dla mnie to było
52:21bardzo edukacyjne
52:22doświadczenie przynajmniej,
52:24ale ja też nie byłem
52:24mocno w temacie
52:25zainteresowany tym wszystkim.
52:28Także...
52:28Myślę, że to może być
52:29właśnie taki...
52:31może jakiś impuls
52:32do tego,
52:33żeby rzeczywiście
52:33samemu sobie zobaczyć.
52:36Ja mam tylko
52:36jeden duży zarzut
52:38o to, że elektrownia
52:40wciąż nie może
52:41wybuchnąć
52:42jak bomba jądrowa,
52:43ale poza tym
52:44nie czepiałbym się.
52:45Super.
52:46Bardzo Wam dziękujemy.
52:48Mam nadzieję,
52:48że zostaliście z nami
52:49do końca
52:49i cóż,
52:51widzimy się
52:52w kolejnych materiałach.
52:53Hej.
52:54z nami
52:55uż,
52:56¶ ¶ ¶ ¶ ¶
52:58Dziękuje za oglądanie.
Recommended
6:16
|
Up next
16:53
11:25
10:28
13:41
17:40
16:21
12:18
10:14
9:17
12:34
12:49
12:36
18:42
17:38
14:28
8:39
11:35
8:30
Be the first to comment