- 2 gün önce
Üretim Zamanı ekibi bu hafta Kahramanmaraş'ta iki kız kardeşin, bir hayali nasıl büyük bir dayanışma hareketine dönüştürdüğünü ekrana taşıdı. Pandemide büyüyen, büyük depremde yıkılsa da yeniden doğan bir girişimin umut veren yolculuğu ve gelenekten geleceğe uzanan bir üretim hikâyesi… Üretim Zamanı her pazar 10.35'te CNN TÜRK'te.
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00İNTRO
00:00Tek başına bir kadın ne yapabilir?
00:11Her şeyi yapabilir.
00:14Kadın isterse ne yapamaz ki?
00:16Yeter ki istesin.
00:20Ben nerede olmalıyım?
00:21Önce bir ona karar ver.
00:23Sonra emin ol ki sen orada olacaksın.
00:25Sadece iste.
00:30Merhabalar, ben Durdiye Duygu Şan.
00:34Kahramanmaraşlıyım.
00:35Kız kardeşimle birlikte Kahramanmaraş'ın zahiri denen yöresel ürünlerini yapıyoruz.
00:43Merhabalar, ben Rukiye Demir.
00:45Biz şehrimizin küçük bir köyünde doğup büyüyen beş kardeşiz.
00:49Tabii köyde yaşıyorsunuz, erken evlilik.
00:51Toplumda kadın çalışamaz aldısı.
00:53Fark ettim ki ben birilerinin hayatında sürekli bir boşluk doldurmaya çalışıyorum.
00:58Ya iyi bir gelin olmak, ya iyi bir eşi olmak, ya iyi bir anne olmak, iyi bir evlat olmak, iyi bir arkadaş olmak.
01:04Aslında hep birilerinin boşluğunu doldurmaya çalışmışım.
01:07Kendim için de kocaman bir boşluk yaratmışım.
01:09Ablamla oturduk, ne yapalım, nasıl yapalım bu şekilde devam etmeyecek.
01:13Çocuklarımızı büyütürken kendimiz için de bir şeyler yapmalıyız.
01:16Kurduğumuz hayaller aslında ürünlerimizi üretip, kadınlarla el birliği yapıp insanlara ulaştırmaktı.
01:22Bu benim çocukluğumdan beri hayali kurduğum bir şeydi.
01:24Zaten çocuksun, gözünün önünde tarlalar biçiliyor.
01:28Hayvanlar yetiştiriliyor.
01:29Turşu yapmak için kadınlar salatalık tarlalarına gidiyor.
01:32Pamukların çöplerini bile toplayıp ateş yakan bir annen var.
01:36Zaten sen aslında içinde doğup büyüdüğün şeyi kendince benimsemişsin, onu bir işe dökmek istiyorsun.
01:41Ben çok ciddi bir etken olmasam da belki bir cesaret verdim diyebilirim.
01:47Hadi o zaman dedim.
01:48O şekilde başladık.
01:49Başladık.
01:54Biz bu ürünleri kimlere ulaştıracaktık?
01:56Anadolu'daki kadın benden salça, reçel niye alsın?
01:59Çünkü o da köyünde aynı ürünleri üretiyor.
02:01Kendimize bir misyon belirledik.
02:03Dedik ki biz yaptığımız reçelleri, salçaları tabiri caizse beyaz yakalı,
02:08bu işi yapamayan, organik tüketmek isteyen insanlara ulaştırmamız gerekiyor.
02:12Sayfamızı açtıktan sonra ürünlerimizi üretip, çekimlerini yapıp insanlara sunmaya başladık.
02:18Mantı, içli köfte, zeytinyağlı yaprak sarma, dolma.
02:22Hadi salça da olsun, kuru da yapalım, tarhanaya da girelim.
02:26E pekmez de yapıyoruz biz her yıl.
02:28E bir şıra da diziyoruz.
02:29Derken bu yelpaze bayağı bir genişledi.
02:31İlk sipariş geldi, 3-5 şehir dışı siparişleri.
02:41Kargo çıkaracağız, soğuk zincirli ürün çıkaracağız.
02:44Böyle bir heyecan sardı, her geçen gün artıyor.
02:47Dediler ki pandemi, işte yasaklar.
02:49Aslında takılacağımız, yaşayacağımız ilk engellerden biriymiş.
02:53Bu silsilerin böyle devam edeceğini bilmiyorduk.
02:55Kendimizce pandemiye yenilmemek için ekstra bir efor sarf ettik.
02:58Gece sabahlara kadar mantı büküyoruz.
03:01İçli köfte iç hazırlıyoruz.
03:02Ertesi gün onları dolduruyoruz, donduruyoruz.
03:05İşte gün içerisinde sipariş varsa, yeri geliyor beraber çıkıyoruz.
03:08Yeri geliyor böyle ikiye ayrılıyoruz.
03:10Böyle kapıya kadar müşterilerimize götürüyorduk.
03:13Pandemiyi bir şekilde kendimize çevirmeyi de o süreçte başardık.
03:21Bize bir çalışma alanı lazımdı.
03:24Baba evimiz çok büyüktü.
03:25Maraş'ta dam deriz.
03:26Çatı kullanmazlardı, dam deriz.
03:28O damlar bizim için büyük bir zenginlik.
03:30Çünkü bizim yazın bütün zahirelerimizi o damlarda kurur.
03:33En alt katı da zamanında babamın küçük bir market bakkal süreci vardı.
03:37Tabii kapanmıştı ama böyle raflar, dizayn duruyordu.
03:40Yapılan ürünleri oraya stokladık.
03:41Aynı zamanda evde de kilerlerimizi kendimizce küçük birer dükkana çevirdik.
03:45Birer tane odamız sadece kargolar için mevcuttu.
03:48Bu süreç 9 ay sürdü.
03:529 ayın sonunda bitti.
04:01İşte bir sabah kalktık, deprem oldu.
04:036 Şubat depremi bizi böyle tekrardan böyle tırmandığımız o ipten böyle takır takır geri attı.
04:13Yani bir buçuk dakikada şehrimizdeki insanların yarısı herhalde öldü.
04:26Yarısı enkazda kaldı.
04:27Bizler de kaybettik yani.
04:29Canlarımızı kaybettik, evlerimizi kaybettik, dükkanlarımızı kaybettik.
04:33Şehrimizi aslında kaybetmiş olduk.
04:35Çekirdek ailemizde kaybımız yoktu.
04:37Akrabalarımız da çoktu.
04:39Normalde sabaha karşıydı deprem ama o gün sabah olmadı.
04:44Yani güneş doğmadı.
04:51Çok çaresizdi.
05:06Oturup ağlayamıyoruz daha.
05:09Bütün Maraş aslında o süreçte kimse ağlayamadı.
05:12Aylar sonra bu gözyaşlarımız bizim akmaya başladı.
05:15Hatırladıkça.
05:16Depremin ikinci günü insanlar sürekli yazıyorlar.
05:20Ne yapacağız?
05:21Aç kaldık, donuyoruz ve gerçekten Maraş'ta öyle bir soğuk.
05:24En azından ben kendimce bu yaşıma kadar hiç görmedim.
05:26Rukiye şöyle bir cümle koyalım.
05:28Biz niye oturuyoruz?
05:29Oturarak bir şey değiştiremeyeceğiz.
05:30Böyle damda oluklardan suyun aktığını gördüm.
05:33Çünkü yağmur sürekli yağıyor.
05:35Kovalar vardı.
05:36Aldım o kovaları olukların altına koydum.
05:38Ne yapacaksın dediler.
05:39Mercimek bulursa kaynatacağız dedim.
05:41Önce bir dalga geçtiler ama biz mercimeği de bulduk.
05:43Doldurduk yağmuru suyunu.
05:45Mercimeği, pirinci.
05:46Yaktık ateşi.
05:47Azıcık çorbanın dibi yanmıştı ama bir lezzetli olmuştu.
05:50Çok tatlıydı.
05:52Çok güzeldi.
05:56Çorba pişti.
05:57Ne yapıyoruz dediler.
05:58İşte kaç tane araba var elimizde.
06:00Çünkü araçlar da gitti.
06:01İki tane araba var elimizde.
06:02Ne yapayım?
06:02Tamam dediler.
06:03Kovalara doldurttuk.
06:04Satırlara.
06:05Hadi bakalım sen oraya, şu köye, işte sen falan köye dağıldık.
06:09O çorbayla birlikte tabii bizim serüven başladı.
06:12Telefonumuz çaldı.
06:20Biz sizi takip ediyoruz.
06:21Sizin için ne yapabiliriz?
06:22Aynı anda sayfadan insanlar yazmaya başladılar.
06:25Yardıma ihtiyacımız var.
06:27Bize yardımcı olun.
06:28Çadır, su, kadınlar için hijyelik ürünler, çocuklar için bez, mama.
06:32Bir anda sayfamızdan biz aslında üretim değil de böyle bir yardım sayfasına döndük.
06:36Yeri geldi kıyafet, yeri geldi maddi yardım, yeri geldi gıda şeklinde devam etti.
06:42Anladık ki bizi ayakta tutan aslında bu sayfaymış.
06:45Yani Maraş Mutfak boşuna kurulmamış.
06:47Biz bu hayal boşuna kurmamışız.
06:53Her şeye rağmen hayat devam ediyor.
06:55Yaşıyorsak, o depremden sağ çıkmışsak bir mesaj var.
06:59Devam edeceksin.
07:00Yeniden başlamamız lazım.
07:02Ama nereden başlayacağız, nasıl başlayacağız?
07:04Köydeki ev gitti, atölye gitti, ekipman gitti, çarşıdaki dükkan gitti.
07:09Yapabileceğimiz hiçbir şey yok.
07:10Evet ev yok ama bahçeyi kullanabiliriz.
07:13Kadın isterse ne yapamaz ki?
07:15Yapar.
07:16Yeter ki istesin.
07:17Biri geldi benim makinem var dedi, salçanızı çekebilirsiniz.
07:20Bütün kadınlar birleşmişler, evlerinde bizim salça yapabileceğimiz bütün tepsileri bize getirmişler.
07:26Biz damlarda başkalarının tepsileriyle salça ve reçel yaparak yeniden bir başladık.
07:30Ve bir yılın sonunda vazgeçmediğimiz için anladık ki gayret eden bir şekilde hedefine ulaşıyor.
07:372024'ün mardında biz yeniden bu dükkanı kiraladık.
07:41Duvarlarını boyadık, raflarını yaptık, rafları ellerimizle boyadık.
07:45Böyle küçük küçük böyle detaylar, şirinlik katalım.
07:47Çünkü ciddi bir dizayn yapamayacağız.
07:50Bunun için maddi gücümüz yok.
07:51Ama ne yapalım?
07:51Bunu şirinleştirebilmek için bir şeyler katabiliriz.
07:54Salçalar yapıldı, paketlendi, raflar böyle takır takır dolmaya başladı.
07:58Duyanlar seviniyor, müşterilerimiz dualar ve dilekler, alışverişler.
08:03Akabinde bugünlere geldik.
08:05Başlamak da zaten başarmakmış aslında.
08:07Bir de hayaller gerçekmiş, onu anladık yani.
08:09Hayali kurduğumuz her şey aslında bizimmiş.
08:16Üretirken ben herhalde kendimden geçiyorum.
08:18Çok severek üretiyorum ürünlerimizi.
08:20Biz şimdi şehrimizin zahire dediğimiz, kış boyu insanların evlerinde tüketmek isteyeceği ürünleri yapıyoruz.
08:26Ürünlerimizi hem yurt dışına, hem ülke içindeki illerimize, hem de şehir içinde gelen müşterilerimize sunmaya devam ediyoruz.
08:34Kırsal'da bizi bekleyen dezavantajlı çok fazla kadın var.
08:37Onlarla beraber salça yapıyoruz, reçel yapıyoruz, buğday kaynatıyoruz, tarhana yapıyoruz.
08:42Geleneksel yöntemlerden asla vazgeçmiyoruz.
08:45Ürünlerimizi yeni nesile, eski usul olarak taşımaya devam ediyoruz.
08:50Tabi insanların tepkileri ne oldu?
08:55Köfte mi yapıp satacaksın?
08:57Salça yapıyormuş.
08:59Kuru mu yapacaksın?
09:00Evet.
09:01Maraş'ta herkes bunları yapıyor ki.
09:04Maraş derdimiz sadece Maraş değil ki.
09:07Yapamayanlar da var.
09:08Biz en iyi bildiğimiz işi yapıyoruz.
09:09Çünkü çocukluğumdan beri bu işin içindeyim.
09:12Şimdi şey diyorlar.
09:13Sizin yüzünüzden iş belledik.
09:15Kızlarımız sizin yüzünüzden işe giriyor.
09:17Evde oturmuyorlar.
09:20E oturmasın.
09:21Ne oluyor?
09:22Çalışıyor yani.
09:23Hepsi çalışıyorlar maşallah.
09:25Takır takır üretiyorlar.
09:26Ben asla hayal etmezdim ki kadınlar beni arayacaklar, yanıma gelecekler ve ben senin gibi olmayı hayal ediyorum diyecekler.
09:39Kadınlar bana geliyorlar ve biz senin gibi olmayı hayal ediyoruz diyorlar.
09:42Oysa ben köyde kendi halinde çocuk büyüten bir Rukiye'ydim.
09:46Şimdi platformlarda ilham veren kadınlar olarak konuşuyoruz.
09:50Ulusal kanallarda şiirimizin yöresellerini anlatıyoruz.
09:53İşletmemizde ürünlerimizi insanlara ulaştırıyoruz.
09:56Ve eşimin başladığımızda köfte mi yapacaksın?
09:59Ne gerek var?
10:00Sanki herkes evinde köfte yapamıyor mu?
10:02Derken şimdi aslında bana çok severek ve gururlanarak baktığını görüyorum.
10:06Ben anladım ki aslında toplumsal baskıyı biz kabul etmişiz.
10:09Biz kendimizi değiştirmeliymişiz ki yani eşimin bakışlarından anlıyorum o baskıya ben izin vermişim.
10:17Ben kendimi değiştirince aslında çevrem de değişmiş.
10:20Beni izleyen insanlara şunu söyleyebilirim.
10:22Eşimin parasıyla yapmadım bu işi.
10:24Herhangi bir teşvikle de yapmadım bu işi.
10:27Zengin bir ortakla da yapmadım bu işi.
10:29Tek başına bir kadın ne yapabilir?
10:30Her şeyi yapabilir.
10:31Yani beni izleyenler de kendilerine güvensinler.
10:34Her şeyi yapabilirsiniz.
10:35Yeter ki dürüstlüğünüzden ve gayretinizden taviz vermeyin.
10:38Ben nerede olmalıyım?
10:40Önce bir ona karar ver.
10:41Sonra emin ol ki sen orada olacaksın.
10:44Sadece iste.
İlk yorumu siz yapın