00:01Ngayong unti-unti ng nararamdaman ng Pasko,
00:04mas nagpaparamdam na rin ang mga modus sa mga manluloko.
00:08Nakatunayan ang Cybercrime Investigation and Coordinating Center
00:12naglabas ng 12 scams na dapat bantayan tuwing kapaskuhan.
00:16Ang mga yan alamin sa Sentro ng Barita ni Rod Lagusan.
00:22Ngayong papalapit na ang holiday season,
00:25pinag-iingat ng Cybercrime Investigation and Coordinating Center
00:28ang publiko sa iba't ibang uri ng scam,
00:31lalo at may mga masasamang loob na sasamantalahin nito.
00:34Katawang Scam Watch Pilipinas at Gogolok Philippines,
00:36inulinsad nito ang Holiday Watch PH2025 campaign
00:40na layong matulungan ng publiko na makaiwas sa Top 12 Scams of Christmas.
00:45Nanguna dito ang online shopping scam, fake delivery scam at call scam.
00:49Ayon sa CICC, mahalaga na malaman nito ng publiko para maiwasan na maging biktima.
00:54Mas madali na rin ayon sa CICC ang koordinasyon nito
00:57sa PNP Anti-Cyber Crime Group at National Bureau of Investigation.
01:02In terms of law enforcement, I think mas fluent na yung coordination,
01:11mas open na lahat that we have the same goal.
01:15So talagang base sa utos at saka direktiba ng ating mahal na pangulong,
01:19itong listahan na ito, ano naman ito eh, ongoing ito,
01:23ito yung mga modus na nakikita natin all year round.
01:26Nagbabagko lang yung priorities, for example, by the season.
01:30Base sa datos na ibinahagi ng Scamwatch Pilipinas,
01:33nasa 10,000 ang bilang ng mga reported case ng scam.
01:36Kusaan mula rito, pinakamalaki ang bilang ng non-delivery of goods
01:40o hindi mismo pag-deliver ng produkto na nasa 38%.
01:44Sunod dito ang impersonation na 12%, job scam na 11%,
01:47at financial fraud na 10%.
01:49Dapat po sundin po natin yung contra-scam attitude.
01:53Apat lang po ito.
01:54Yung unang-una, magdamot.
01:56Huwag po tayo mag-share ng mga personal information.
01:59Hindi ba?
01:59Yung pangalawa, magduda.
02:01Kapag let's say too good to be true na,
02:03mag-snab.
02:04Pag hindi po natin kakilala, huwag na po natin siyang engage.
02:07Kasabay nito, binigyang diin niya ang kahalagaan
02:09na mag-report ang publiko sa 1326,
02:12ang National Anti-Scam Hotline.
02:14Paliwanag ni Gogolok Philippines Country Head
02:16and General Manager Mel Migrino,
02:18base ang top-top scam sa consolidation na mga datos
02:21na meron mula sa iba't-ibang source.
02:24We did a survey.
02:25Nagkakaroon kasi ng survey yan, annual survey.
02:28So, based on the survey,
02:30the amount there is around 11,500.
02:33That is the average amount of being scammed.
02:37Magtatayo ngayong linggo ng local chapter dito sa bansa
02:39ang Global Anti-Scam Alliance
02:41na nakabase sa Netherlands
02:43kusa magsisilbing Vice Chair
02:44ang Gogolok Philippines.
02:46Rod Lagusad,
02:47para sa Pambansang TV
02:49sa Bagong Pilipinas.
