- 5 gün önce
Mamdani kimdir? Seçim zaferi nasıl yankılandı? Mamdani'yi zafere götüren adımlar neler oldu? Mamdani'nin yükselişi kalıcı bir değişim mi yaratacak? Mamdani'nin başarısı demokratların geleceğini nasıl etkiler? Küresel güçler Afrika'yı neden stratejik bir yatırım alanı olarak görüyor? Küresel rekabette hangi kaynaklar Afrika'yı öne çıkarıyor? Türkiye'nin Afrika politikası ve bölgedeki güçlü hamleleri ne? Türkiye ve Çin arasındaki yatırım trafiğinde son durum ne? Türkiye ve Çin'in çok kutuplu dünya vizyonu ile küresel güç dengesinde Çin ektisi ne? Kuşak ve yol projesinde Türkiye nasıl bir rol üstlenmeli? Cüneyt Özdemir 5N1K'da sordu; Uluslararası Güvenlik Uzmanı Dr. Abdullah Yasir Atalan, Uluslararası Hukukçu Kerim Üster ve Asya-Pasifik Merkezi Müdürü Sibel Karabel yanıtladı.
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00İntro
00:00Sevgili seyirciler yeni bir Beşne Birkan programına hoş geldiniz.
00:08Yine hızlı bir dünya turuna çıkacağız.
00:09İlk durağımız New York, Amerika Birleşik Devletleri.
00:12Yerel seçimlerde belediye başkanlığında çok ilginç bir isim.
00:16Zohran Mamdani ismini söylemek kolay değil ama artık bütün dünya ezberledi ve ezberleyeceğe benziyor.
00:22Bu isim belediye başkanı seçildi.
00:24Kendisi hem Müslüman hem de Hint asıllı.
00:27Annesi çok ünlü bir yönetmen.
00:29Hindistan'ın en önemli yönetmenlerinden bir tanesi.
00:32Babası solcu.
00:34Üstelik çeşitli kitaplar yazan, akademisyenlikle yapan bir solcu.
00:38Babası Uganda'da doğmuş.
00:41Sonrasında annesiyle Harvard'da tanışmış, evlenmişler.
00:45Uganda'dan sürgün edilmişler.
00:47Bir süre Londra'da yaşamışlar.
00:49Bir süre Güney Afrika'ya gitmişler ve sonrasında gelmişler.
00:52Zohran Mamdani daha çocukken New York'a yerleşmişler.
00:55İşte o Zohan bu entelektüel ailenin içinde büyüyüp Müslüman bir sosyalist olarak kendisini yetiştirmiş.
01:03Her ne kadar iş güç sahibi olmasa da sivil toplum kuruluşlarında ve özellikle Demokrat Parti'yi destekleyen çeşitli daha radikal, daha sol partiler, radikal demeyeyim de partilerde görev almış ve de en son bir yıl önce New York Belediye Başkanlığı için adaylığını koymuş.
01:22Bakın adaylığını koyduğu bu görüntü çok ilginç.
01:25Muhtemelen halen de bir sokakta elinde bir afişte duruyor ve seçimler hakkında konuşabilir miyiz diyor.
01:33Tek bir kişi bile bakmıyor.
01:35Zaten ilk girdiğinde oy oranı yüzde bir.
01:39Yüzde bir ve en sonuncusu.
01:40Geçtiğimiz salı akşamı ise yüzde elli buçukla oy oranıyla kendisi belki de Amerika Birleşik Devletleri'nin en tartışmalı belediye başkanlarından biri oldu.
01:53Tartışılmasının nedeni seçimdeki seçim şekli değil.
01:57Orada bir tartışma yok.
01:58Ama siyasi kimliğinden dolayı yüz yirmi milyar dolarlık bir bütçeyi yönetecek.
02:03Üstelik karşısında da Trump gibi bir isim var.
02:06Bütün cumhuriyetçiler, milyarderler, Benjamin Netanyahu, antisemitizm pazarlamacıları şu anda karşısında ve hepsinde şimdilik yenmiş durumda.
02:16Herkes merakla bir ay sonra yönetim koltuğunda oturduğunda neler yapacağını söylüyor.
02:25Tabii New York'ta yaşanan New York'ta kalmıyor.
02:28Yani hem Demokrat Parti'yi etkileyecek kadar üzerine ölü toprağa serpilmişti.
02:33Onu bir yandan da kaldıracağa benziyor.
02:36Hem de bizde de bir damar var ama bugüne kadar Müslüman bir ülke olsak bile Müslüman sosyalistlerin çok da fazla partileşemediği ya da çok fazla rağbet görmediği bir ortam var.
02:49Onu da değiştirecek mi?
02:50Bizim gibi ülkelere etkisi olacak mı?
02:52Onu da hep beraber göreceğiz.
02:53Abdullah Yasir Atalan şu anda konuğum.
02:56Sayın Atalan, Zohran Mandani'nin bu New York Belediye Başkanı seçilmesine vesile olan kampanyasında sizce hangi stratejik hamleler sonuca götürdü?
03:06Özellikle genç seçmenlerin ve göçmen topluluklarının oy davranışında belirleyici olan neydi?
03:14Zohran Mandani'nin aslında New York Belediye seçimlerini kazanmasının altındaki argümanları üç ana başlıkta toparlayabiliriz.
03:22Birincisi tabii ki kendisini sıra dışı kılan konulardan birisi kampanyasının bizatihi şekliydi.
03:29Kampanyası çok dinamik böyle genç bir kadroyla direkt tabana dayalı, böyle çok fazla gönüllüsü olan bir kampanya stratejisi izlediler.
03:37Tamamen mahallelere yüz yüze odaklandılar.
03:40Aynı şekilde sosyal medyayı da iyi kullandılar.
03:43İşte mahallelerde bizatihi böyle kiracı mahalleleri, kiracıların çok olduğu mahallelere, göçmenlerin çok olduğu mahallelere bizatihi gidip kapı kapı dolaşma stratejisini gerçekten iyi izlediler.
03:54Metro çıkışlarında Mandani bizatihi kendisi insanlarla tek tek o istedi.
03:59Yani bunu çok net bir şekilde görebildik.
04:02Tabanda böyle farklı gruplarla ilişki kurabildi.
04:05Farklı dini gruplarla da kurdu, genç kesimle de kurdu, işte daha öncesinde taksicilerle kurduğu bir ilişki biçim var.
04:12Yani bu kampanyasının bizatihi dinamik şekli, işte sosyal medyada böyle farklı kullanım biçimi aslında kendisini diğer adaylardan bariz bir şekilde ayırttı.
04:20Bu tabii daha hani kampanya stratejisiyle alakalı bir konuydu.
04:25Onun dışında ikinci paket, yani ikinci başlığı şöyle değerlendirebiliriz.
04:31Mandani'nin genel olarak kampanyasının ne üzerine kurduğu, yani hangi siyasal söylemler üzerine kurduğu.
04:36Şimdi burada şunu fark ediyoruz.
04:38Mandani aslında direkt net bir şekilde diğer adayları ve onun da ötesinde diğer siyaseti elit adaylarını eleştiren, kendisini onların karşısında konumlandıran bir çizgiye konumlandırdı.
04:50Tamamen tabanı ve toplumun dar gelirlik kesimini hedef aldı.
04:54Bizatihi kiraya dert etti, işte bizatihi alım gücüne odaklandı, fiyatların çok yüksek olmasına odaklandı, işte ulaşımın pahalı olmasına odaklandı.
05:03Bununla alakalı somut 5-6 tane de net öneriyle geldi.
05:06İşte marketlerin açılmasına, işte belediye destekli, aynı şekilde kiraların dondurulması, artışının engellenmesi, ulaşımın, otobüsün ücretsiz olması gibi somut konulardan gitti.
05:18Bu net bir şekilde kendisini de sermayeyle uzaklaştıran, ondan ayıran bir yaklaşım olması, onu böyle diğer adaylardan farklı kıldı.
05:26Ve elit siyasetinin de dışında kendini konumlandırması çok önemliydi.
05:31Burada aslında üçüncü başlık olan elitler ve kendisi o başlığa girmek istiyorum.
05:37Aslında Mamdani'nin söylemine bakarsak, işte söylem sırasında bu İsrail konusundaki tavrının da aslında bizatihi bunu gösterdi.
05:45Yani elitler bizatihi Mamdani'nin işte neden İsrail'i desteklemediği gibi konulara vurgu yaparken Mamdani önceliyim New York dedi.
05:53İşte İsrail konusunda da tamamen bunu bir soykırım kabul edip mevcut İsrail'i onumlayan bir siyaset izlemedi.
05:59Kendisini bizatihi diğer elitlerden ayırt etmeye odaklandı.
06:05Ve ben aslında şunu şöyle ifade edebilirim.
06:07Diğer adaylar Mamdani'nin geleceğini eleştirdi.
06:10Yani olası spekülasyonlar üzerine kurdu.
06:13Mamdani ise o diğer elit adayların bizatihi geçmişini, onların çok yaşlı oluşunu, New York'a yeni bir şey getirme işini,
06:21böyle uluslararası siyasete odaklanarak New York'u konuşmayışlarına odaklandı.
06:25Yani bizatihi Mamdani genç olması, bizatihi zayıf bir aday olmasına rağmen, hiç tecrübesi olmamasına rağmen,
06:33diğer adayların kötülüğü çok net bir fark etti.
06:36Yani bu da üçüncü başlık oluyor.
06:38Sizce bu seçim istisnai bir seçim mi?
06:41Yoksa gerçekten Demokrat Parti'yi etkileyecek bir seçim mi?
06:44Ve yeni nesil siyasi, siyaset politik denklemde nasıl yer alacak sizce?
06:48Şimdi tabii ki Mamdani dediğimiz gibi çok farklı sıra dışı bir adaydı.
06:55Diğer elitlerden ayrışıyordu.
06:57Demokratik sosyalist diye kendisini tanımladı.
06:59İşte tamamen sıra dışı bir kimlik, Müslüman bir kimlik, işte göçmen bir kimlik.
07:04Böyle bir ismin farklı olması, yani böyle bir background'a sahip olması onu ayırt ediyor.
07:09Fakat burada bu oluşan seçim sonucunun çok genellenebilir olup olmaması konusunda temkinli davranmakta fayda var.
07:17Çünkü birkaç trend aynı anda yaşanıyor.
07:20Birincisi, evet Mamdani gibi elit dışı siyasetin alan kazanması aslında haddi zaten Amerika'da gördüğümüz bir trend.
07:29Ve bu aslında Trump'ı da kapsıyor.
07:31Yani Donald Trump da günün sonunda baktığımızda kendisini elitlerin dışında, merkez siyasetinin, establishment'ın dışında konumlandıran bir isim oldu.
07:39Genel siyasetini de elit dışı söylemlerle, elit siyasetinin, mevcut aktörlerin tabana, işte göz ardı edilen kimlik gruplarına pek hizmet ulaştıramadığını, onların dertleriyle dertlenmediğini vurgulayarak seçimini kazanmıştı.
07:57Ve buna rağmen New York gibi bir yerde, yani kendisi bir sahapa cumhuriyetçi aday olmasına rağmen, New York'ta ciddi oyda kazanmıştı.
08:04Şimdi aynı trendi Mandani'de de görüyoruz.
08:06Tamamen farklı kulvarlarda da olsa yine elit dışı bir siyaset.
08:10Tamamen mevcut sistemin, mevcut aktörlerin hizmet getirememesine odaklı, onların artık atıllaştığına odaklı bir siyaset.
08:19Elit dışı siyaset aslında Amerika'da bir alan kazanıyor.
08:23Ve bu hem Demokrat Parti hem Cumhuriyetçi Parti'de elit üretememe krizi devam ettiği müddetçe buna benzer trendler göreceğiz.
08:30Yani Mandani gibi figürler göreceğiz.
08:32Biz Mandani'nin yaslandığı, işte Bernie Sanders'ın, Alexandria Ocasio-Cortez'in temsil ettiği, o daha radikal diyebileceğimiz çizgilerin siyasette alan kazanma ihtimalini göreceğiz.
08:46Fakat bu aynı şekilde Demokrat Parti'nin geleceği bunlarla olacak anlamına, Mandani gibi figürlerle olacak anlamına gelmiyor.
08:53Çünkü burada şunu unutmamak lazım, New York haddi zatında epey Demokrat bir belediyeydi.
08:59Yani toplumu epey Demokrat bir toplum.
09:03Böyle bir yerde kazanılan seçim sonucunu Amerika'nın geneline uygulayabilmek çok zor olur.
09:09Çünkü bu salıncak eyalet dediğimiz yerlerde çok daha böyle moderate dediğimiz, ana akım Demokrat Parti figürleri muhtemelen ortaya konulacak.
09:19Bu tip figürlerin önü daha açık veya zaten aynı anda New York seçimleriyle beraber işte Virginia'da ve New Jersey'de de seçimler oldu.
09:27Orada çok daha ana akım Demokrat Partiler, merkez elitlerine yakın isimler vardı.
09:33O isimlerin hala Demokrat Parti'ne geleceği ve Amerika siyasetine geleceği olduğunu düşünebiliriz.
09:39O yüzden Mandani gibi bir figürün Demokrat Parti'nin geleceği olarak sunmak şu aşamada biraz riskli.
09:45Tabii bu New York'ta göstereceği belediyeciliğin, o kabinde bu orada oluşturduğu söylemi ana akıma çekebileceğinin, bunun ölçüsünün ne olacağıyla alakalı.
09:55Eğer bu konuda başarılı bir politika izlerse tabii ki de Mandani'nin ana akımda olma ihtimali daha fazla olacaktır.
10:02Ana akım Demokrat Parti'nin geleceğinde fazla ihtimali daha fazla olacaktır.
10:06Fakat şimdilik onun için erken diyebiliriz.
10:09Sayın Atalan çok çok teşekkür ederim.
10:10Sevgili seyirciler, gelin isterseniz şöyle hızla kıtalar arası bir yolculuk yapalım ve Afrika'ya gidelim.
10:17Afrika sadece uzak bir kıta değil artık.
10:20Gizli bir rekabetin de kıtası.
10:22Dünyanın nüfusu, zengin yeraltı kaynaklarıyla da dünyanın geleceğini belirleyen bir pazar.
10:27Bir milyar insanın yaşadığı büyük bir pazardan bahsediyoruz.
10:31Türkiye'de bu hikayenin dışında değil, tam da bu rekabetin ortasında.
10:35Geçtiğimiz yıllarda Afrika'ya gidip bir Afrika belgeseli hazırlamış ve Türkiye'nin Afrika'daki rolünü gerçekten yerinde görüp şaşırmıştım.
10:45Özellikle FETÖ döneminde okullarla yapılan açılım, bugün o okullar da Türkiye devletinin eline geçmiş, himayesine geçmiş durumda.
10:53Özellikle farklı ülkelerdeki askeri üslerden, ticari üslere kadar, açılan konsolosluklardan, büyükelçiliklere kadar büyük bir atılımla devam ediyor.
11:02Aslına bakarsanız düne kadar kolonyalist ülkelerin, işte Hollanda'nın, İngiltere'nin domine ettiği bir kıtaydı Afrika.
11:10Ama bugün artık Rusya, Çin ve Türkiye rekabetini görüyorsunuz.
11:14Kıtada öylesine kıyasıya bir rekabet var ki bu kimi zaman enerji kaynaklarına, kimi zaman da doğal kaynaklara yönlenebiliyor.
11:21Kerim Üsterli biraz isterseniz bunu konuşalım.
11:25Çünkü Türkiye'de genelde komplo teorileri içinde konuşuluyor Afrika.
11:29Bir Türkiye, bir Afrika ülkesine yardım yaptığı zaman bu hep, acaba bakalım oradan paralar buraya gelecek mi, bir iş adamına mı verecek gibi görülüyor.
11:37Ama oraya gittiğiniz zaman durum farklı.
11:39Kerim Bey, Afrika neden artık sadece bir yardım kıtası değil de geleceğin rekabet sahası hali olarak anılıyor?
11:46Ne oldu hani We Are The World konserlerinden bugün artık bütün büyük ticari yatırımların aktığı bir kıtaya döndü?
11:54Evet, yani aslında Afrika dediğimiz zaman birçok Afrika var.
11:59Çünkü Afrika 54 ülke demek.
12:01Afrika'nın bazı bölgelerinde Fransızca hakim, bazı bölgelerinde İngilizce, bazı bölgelerinde Portekizce.
12:07Ve şurada çok az bilinen bir şeydir bu ki Afrika en fazla bölgesel organizasyonun bulunduğu kıta.
12:15Yani pek çok Afrika var.
12:16Ama Afrika'ya bir kıta olarak bakarsak uzakta bir kıta olarak böyle bakmamak lazım.
12:23Çünkü aslında Afrika'da olup bitenler, Afrika'daki kaynaklar, insani güç doğrudan bizim günlük hayatımızı etkiliyor ve geleceğimizi etkiliyor.
12:34Burada niye? Afrika'ya öncelikle gelişen ekonomiler demek.
12:38Yani 2024'te Afrika ekonomileri genel anlamda %3, %4 olarak büyüme gösterdi.
12:44Bu çok daha yüksek bir rakam pek çok kıtaya göre.
12:47Afrika'dan dediğim gibi çok genç bir nüfusu var.
12:50Ve her şeyden evvel ve bu da tabii ki önemli, Afrika dünyanın en zengin doğal kaynaklarına sahip kıta.
12:58Zaten bu nedenle de Çin dediğimiz zaman Afrika'ya hablelerini yapıyor.
13:04Stratejik olarak Afrika'nın geleceğin kıtası olduğunu tüm güçler anlamış durumda.
13:11Tabii doğal kaynaklardan bahsettik.
13:14Afrika doğal kaynakların en fazla sahip olan kıta.
13:19Mesela kobalt'tan bahsediyoruz maden olarak.
13:22Kongo en önemli kobalt rezervlerine sahip.
13:26Bu ne demek yani?
13:27Kobalt ne işe?
13:28Kobalt elektrikli araçlar, aklı telefonların bataryaları.
13:32Yani modern yaşamımızın kalbi aslında ham maddesi Kongo'da.
13:37Yine boksit üreticisi ve boksit rezervlerine sahip.
13:41Bu da alüminyum yapılıyor bundan.
13:43Yani uçaklar, otomobiller.
13:46Yine günlük hayatımızın son derece önemli.
13:49Altın Libya, Cezayir, Sarıaltı Alkı'da Mali, Burkina Faso.
13:55Altın rezervlerine sahip.
13:56Yani bizim finans rezervlerinin anahtarı aslında Afrika'ya dayanıyor.
14:00Sayın Üstelik, Türkiye'nin Afrika politikasını nasıl değerlendiriyorsunuz?
14:04Mesela bir koronialist ülkelerle kıyasladığınızda fark nedir?
14:07Evet, Türkiye tabii bu Afrika'nın değerini çok önceden anlamış bir ülke ve Afrika konusunda bir vizyon geliştirdi.
14:14Yani bu Afrika'lı ülkelerle ortaklıklar kurmak demek ve ilişkileri geliştirmek demek.
14:22Mesela şöyle bir örnek, 2002'de Türkiye'nin 12 büyükelçiliği vardı.
14:27Şimdi bugün baktığınızda Türkiye'nin 44 tane büyükelçiliği var Afrika'da yanılmıyorsam.
14:32Ve bu yani son 20 senede Türkiye, Afrika'da en çok büyükelçiliği açan ülke durumunda.
14:38Türk Hava Yolları, Afrika'da en fazla uçuş noktasına uçan Hava Yolları dünyada.
14:45Veya baktığınız zaman DEİK gibi organizasyonlar her iki senede bir TABF yani Türkiye Afrika İş Forumu organizasyonları yaparak
14:53hem ekonomik hem insani ilişkileri pekiştirmek ve konsolide etmek için son derece önemli hamleler yapıyor.
15:00Ve bugün zaten Türkiye çok aktif ve Afrika'dan önde gelen projelerini zaten üstleniyor.
15:07Karpaoşik gibi bir şirket yüzen elektrik santraller yani gemilerin üzerinde kurulan santrallerle elektrik üretimini de sağlıyor.
15:16Pek çok 8-9 Afrika ülkesinde ve bazı ülkelerin %100 elektrik kapasitesini sağlıyor.
15:22GİNE-BİSAO gibi baktığınızda liman işletmeciliği Albayrak gibi bir grup mesela GİNE'de, Kongo'da çok büyük bir kilit stratejik limanları işletiyor.
15:33SUMA gibi grupta gibi havalimanları yapıyor, stadyumlar yapıyor, Sıla Grup gibi bir grup hastaneler inşa etmek için önemli hamleler yapıyor.
15:41Yani zaten burada baktığınız zaman zaten veya yapı merkezi Afrika'da en önemli transport projelerine imza attı.
15:51Yani burada zaten çok önemli bir partnership var ve evet ve Türkiye'nin sömürgeci geçmiş olmaması,
16:00Türkiye'nin Afrika toplumlarıyla bazı ortak değerler paylaşması, din dahil Türkiye'yi çok önemli bir partner durumuna geldi.
16:09Ve bu Türkiye için son derece önemli çünkü sadece bundan Türkiye'ye ekonomik bir kazanç sağlamayacak.
16:16Aynı zamanda küresel ekonomi ve jeopolitik anlamda bir aktör olma fırsatı yakalıyor Türkiye.
16:23Ve bu yönde de Afrika ülkeleriyle ortaklıklar, will win ortaklıkların devamı geleceği gibi gözüküyor.
16:30Sayın Üster çok çok teşekkür ederim.
16:32Gelin bir de isterseniz Çin'e gidelim.
16:34Madem dünya yolculuğuna başladık, 80 günde olmasa da 30 dakikada bir dünya turu atıyoruz.
16:39Türkiye ile Çin arasındaki ekonomik ilişkiler son yıllarda belirgin şekilde de artmaya başladı.
16:45Özellikle geçtiğimiz hafta Çin ve Çin Devlet Başkanı Xi Pen ile Trump'ın Güney Kore'deki görüşmesinden sonra da
16:54Türkiye'ye etkisi olduğu kaçınılmaz gibi.
16:57Türkiye Çin'den 44.9 milyar dolarlık ithalat yapıyor ve de toplam ithalatının %13'üne denk gelen bir rakam bu.
17:07Böylesine büyük bir alışveriş var.
17:10Son yıllarda Çinli şirketler Türkiye'ye de önemli yatırımlar yapmaya başladı.
17:14Biliyorsunuz kimi alışverişselerini Türkiye'den aldılar.
17:17Belki de Avrupa'ya açılmak için bakıyorlar.
17:19Ama Türkiye'ye de baya bir yatırımları var.
17:23Şimdi peki bu ilki ülke arasındaki ilişki nasıl gelişiyor?
17:26Sibel Karabel'e soralım.
17:28Sibel Hanım, Türkiye'nin dış politikasında çok kutupluluk vizyonu zaten vardı.
17:33Hem Rusya ile ilişkiler, Ukrayna ile ilişkiler hiçbir zaman bozulmamıştı.
17:37Çin ile ilişkiler nasıldı ve şimdi nasıl?
17:39Daha çok onu merak ediyorum.
17:41Dün nasıldı, bugün nasıl?
17:42Bu soruya cevap verebilmek için öncelikle mevcut uluslararası sistemin güçler dengesine dayalı yapısal analizinin
17:49uluslararası ilişkiler literatüründeki son tartışmalarına cevap vermekle aslında başlamak gerekiyor.
17:55Şöyle ki, mevcut uluslararası sistemin tek kutuplu mu, çift kutuplu mu ya da çok kutuplu bir düzleme mi evrildiği sorusu
18:04uluslararası ilişkiler literatürünün son 20 senedeki temel tartışma alanlarından bir tanesini teşkil etmekte.
18:11Bu bağlamda mevcut konjonktürü ABD'nin ve aslında Batı Tandanslı Akademi'nin öncü akademisyenleri
18:23tek kutuplu halen ABD liderliğinde gerek liberal düzenin kalıntıları gerekse müttefiklik ilişkileri bağlamında
18:33halen tek kutuplu düzenin olduğunu ileri sürmektedir.
18:38Buna ilave eden aslında bir yan paralel tartışma olarak özellikle realist paradigmadan önemli akademisyenler
18:45Çin'in sistem içindeki yükselişiyle birlikte ABD'nin başat gücünün aslında doğrudan tehdit olarak
18:54Çin'in yükselişiyle birlikte tehdit olarak çift kutuplu bir dünyaya evrildiğini öne sürmekteler.
19:00Türkiye için çok kutupluluk, önemli bir bölgesel güç olan Türkiye'nin hem Batı müttefikleriyle yani Batı ittifakıyla birlikte yol almasına
19:12hem de aynı zamanda BRICS, Şangay İşbirliği Örgütü, ASEAN gibi Asya'nın, Asya Pasifi'nin kurumsal irtibatlarıyla etkileşimini hazır tutması anlamına gelmekte.
19:25Yani Türkiye'nin hem bu çok kutupluluk yani eğer biz uluslararası sistemi çok kutuplu olarak tasvir edersek
19:34bu çok kutupluluk bağlamında Türkiye'nin manevra alanını artıran stratejik özellik adı altındaki dış politikasındaki önceliklerini önceleyen bir politika bütünü olarak algılanabilir.
19:49Şimdi Çin için çok kutupluluk küresel yönetişimde en büyük rakibi olan Amerika Birleşik Devletleri'nin hegemonik gücüne karşı bir alternatif oluşturma girişimi olarak okunabilir.
20:05Nitekim Xi Jinping, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping son günlerde yaptığı açıklamalarında özellikle eşit ve düzenli çok kutuplu bir uluslararası sistemden bahsetmekte.
20:17Dolayısıyla Çin için çok kutupluluk stratejik özellikten daha ziyade Amerika Birleşik Devletleri'nin liderliğindeki batı hegemonyasına,
20:28Çin'in hegemonya olarak gördüğü alanlara alternatifler üretmek, buna ilave eden daha eşit, daha adil paylaşılan bir uluslararası sistem
20:39ve özellikle gelişmekte olan ülkelerin daha fazla sesinin yer aldığı bir uluslararası düzenli olarak okunabilir.
20:47Dolayısıyla Türkiye ve Çin'in dış politika vizyonlarında ortak alanlar belirli noktalarda kesişmekte.
20:55Biz kuşak ve yol inisiyatifi girişimini, bunun dışında Türkiye'nin Çin'le olan farklı ortaklıklarını,
21:03farklı girişimlerini, ticari ortaklıklarını, siyasi bir takım hamleleri bu çok kutupluluğun ortak mesaisinde birleştirebiliriz.
21:12Biz zaman zaman böyle haberlerde ele alıyoruz Sibel Hanım.
21:17Çin'in bir kuşak ve yol projesi var.
21:21Türkiye açısından hem fırsatlar hem de bağımlılık riskleri de içeriyor bu proje.
21:26Sizce Türkiye bu projede nasıl bir rol oynamalı?
21:28Neydi bu proje onu hatırlatır mısınız?
21:30Kuşak ve yol inisiyatifi 2013 yılında Çin Devlet Başkanı Xi Jinping tarafından deklare edildi.
21:382015 yılında kuşak ve yol inisiyatifine deniz yolu bağlantısı eklendi.
21:43Türkiye'de kuşak ve yol inisiyatifine 2015 yılında bir mutabakat zaptıyla eklenmiş oldu.
21:49Şimdi kuşak ve yol inisiyatifini Türkiye bağlamında değerlendirirken aslında bu inisiyatifin son dönemdeki ekonomik veriler ve ticari bir takım veriler bağlamında hem yatırım davranışı hem yapılan projeler bağlamında değerlendirmek faydalı olacaktır.
22:07Şöyle söyleyebiliriz 2025'in Haziran ayının sonuna geldiğimiz vakit 2013 yılından itibaren kuşak ve yol inisiyatifine aktarılan fonlar yapılan yatırımların 1.3 trilyon doları aştığını gözlemliyoruz.
22:22Ancak Türkiye'ye ayağına baktığımız vakit bu yatırımların bu devasa rakamların ancak %1'lik yaklaşık %1'lik oranının Türkiye'ye yansıdığını görüyoruz.
22:34Bir defa kuşak ve yol inisiyatifinde Türkiye her ne kadar jeostratejik, jeopolitik ve jeoekonomik bağlamlarda çok ciddi bir merkez ülke olma potansiyeli taşısa da yatırımların bu potansiyelin altında kaldığını gözlemlemeliyiz.
22:49Bunun dışında Türkiye ile Çin arasında kronik bir dış ticaret açığı var Türkiye'nin aleyhine.
22:57Kuşak ve yol inisiyatifi elbette bu kronik dış ticaret açığını yapısal bir takım parametrelerle birlikte tamamıyla düzeltecek konumda değil ama en azından yatırım çekebilmek bağlamında kuşak ve yol inisiyatifi Türkiye'nin Çin'le olan yaklaşık 42 milyar dolarlık bir dış ticaret açının kapatılmasına faydalı olabilir.
23:21Az gittik uz gittik bir 5'te bir kayda burada bitiriyoruz. Önümüzdeki hafta yine bir dünya turunda karşınızda oluncaya kadar ben Cüneyt Özdenir. Hepinize iyi günler, iyi akşamlar dilerim.
Önerilen
54:10
1:07
İlk yorumu siz yapın