Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, dar gelirli vatandaşlar için 30-50 yıl vadeli konut edindirme modeli üzerinde çalışıldığını açıkladı. Amaç, ev sahipliğini artırmak ve kira enflasyonunu azaltmak. Uzmanlara göre, devlet destekli düşük faizli kredi ve TOKİ projeleriyle bu model mümkün olabilir.
00:00Konut fiyatlarındaki artış ve kira enflasyonu önemli sorunlardan biri.
00:06Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de dar gelirli vatandaşların ev sahibi olabilmesi için yeni bir modele dikkati çekti.
00:13Böylelikle 30, 40 ve hatta 50 yıl vadeyle vatandaşlar ev sahibi olabilecekler detayları konuşacağız.
00:19Gayrimenkul uzmanı Olcay Selvi bizlerle birlikte efendim. Hoş geldiniz yayınımıza.
00:23Merhaba, hoş bulduk.
00:24Bu model elbette dikkat çekiyor çünkü dar gelirli vatandaşlar için aslında ev alabilme imkanı sunuyor.
00:30Nedir detayları, nasıl olabilecek?
00:32Aslında net olarak açıklanan bir şey yok. İlk önce onu söyleyelim.
00:36Bu nereden geldi ve karar nasıl başladı onu söyleyelim.
00:40Mehmet Şimşek'in özellikle kira enflasyonunun genel enflasyonunu tetikleme konusunda doğru bir tespiti var.
00:48Yani gerçekten de kira enflasyonu genel enflasyonunu da tetikleyen en büyük unsurlardan biri.
00:52Bunun nedeni ne? Ev sahipliği oranımızın düşük olması.
00:56Konut sahiplik oranımız %56'larda şu anda bizim.
01:00Kiracı oranımız da %28'lerde.
01:03Kira ödemeyenler yani akraba vesaire evinde kalanlar sözleşmesi olmayanların oranı da %16.
01:08Avrupa ortalaması %70.
01:10Bizim bu ortalamalara çıkmamız gerektiğini söylüyorum Mehmet Şimşek.
01:13Enflasyonun belirleyici etkenlerinden biri olan kiradan kurtulmak için.
01:18Bunun için de çeşitli alternatifler sunuluyor.
01:20Bunlardan biri geçen hafta hatırlayacaksınız sertifika modeliyle ev sahibi olmak da bunların arasında bir taneydi.
01:26Uzun vadeli konut kredisi işi de bunlardan bir tanesi.
01:30Bu 30 yıl olur, 40 yıl olur, 50 yıl olur.
01:33Onu tabii hesaplamak lazım ama bunun için de bazı temel şartlara ihtiyaç var.
01:37Çünkü mevcut sistemde yani finansal tarafta bir ay, üç ay, altı ay ve bir yıllık bir vade seçeneğiyle bankaların bu kadar uzun kredi vermesi mümkün değil.
01:48Ama bunda çeşitli modellerle dünyada uygulayan ülkeler oldu.
01:52Bundaki en önemli etken ne yazık ki faizin ve bizdeki enflasyonun kalıcı olarak bir ve altına düşmesi gerekiyor özellikle.
02:00Yani faiz ve enflasyonu kalıcı düşürmemiz gerekiyor.
02:03Zaten Mehmet Şimşek'in de en önemli hedeflerinden bir tanesi bu.
02:06Zaten bunu yapabilirsek biz bu şekilde de ev sahipliği oranını arttırabiliriz dediğini düşünüyorum ben.
02:13Dar gelirli için özel bir fon kurulabilir.
02:16Faizin bir kısmı yine devlet tarafından karşılanabilir ki zaten devlet bankaları aracılığıyla muhtemelen bu kampanyalar yapılır.
02:23Hazine arazileri kullanılabilir.
02:25En azından arsa maliyetlerini ortadan kaldırmak adına bu yapılabilir.
02:30Krediye devlet garanti verebilir ki özel bankalarda en azından bu sürece dahil olsunlar.
02:34Ödeme örneği yazmışsınız oraya tabii ki merak ediliyor elbette o da çok iyi olmuş hemen onu da detaylı.
02:40Eğer bir buçuk milyon civarında bir kredi kullanırsa ki Türkiye'deki aslında tabii biz İstanbul'da yaşayıp hep İstanbul'u konuşuyoruz ama
02:46Türkiye'de ortalama daire fiyatları bir buçuk iki milyon arasında değişiyor.
02:52Bu ortalama tabii bu kimi yerde otuz milyon kimi yerde yediyiz sekiz yüz bin lira olduğu.
02:56Biz bir buçuk milyonu aldık.
02:57Şu andaki mevcutta minimum iki buçuk faizle otuz yıla biz bunu ortalama vursak aylık otuz yedi bin beş yüz ediyor.
03:04Çünkü bu ortalamada oldukça yüksek bir para.
03:07Ne yazık ki bunu bir buçuklara çeksek mesela enflasyon biraz düşse ve kredi faizleri düşse bu yirmi iki bin altı yüz liraya düşer ki en azından asgari ücret seviyesine çekmiş oluruz.
03:18Bir evde bir asgari ücretli eve bakarken diğeri de en azından krediyi ödeyebilir.
03:23Peki buna alternatifte bir model yine çalıştık biz.
03:26Ne yapılabilir?
03:28Bunların karma bir modeli olarak da arsanın devletten yine olduğu TOKİ'nin üreteceği asgari ücreti endeksli ilk on beş yılı konut parasını ödeyecek.
03:39Tek vatandaş arsa devletten geldiği için ikinci on beş yılda arsanın parasını devlet ödeyecek.
03:45Bu da asgari ücreti endeksli şekilde yapılabilir.
03:49Bu da yine çalışmalar arasında biz tekrar en baştaki cümleyi tekrar kuralım.
03:54Şu anda netleşen bir şey yok.
03:55Şu anda yapılan tek şey şu diyebiliriz.
03:58İnsanlar şunu bilsinler Hazine ve Maliye Bakanlığı enflasyonun en önemli tetikleyicisi olarak kira fiyatlarını görüyor ve kira fiyatlarını aşağı çekmek için de hem Çevre Şehircilik Bakanlığı hem Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafı oldukça yoğun şekilde konut üretimi adına bir şeyler yapmaya çalışıyorlar.
04:18Bu tabloyu bir kez daha gösterelim istiyorum hemen çok kısa bir şekilde.
04:21Çünkü kira öder gibi ev sahibi olabilecekler dedik ya 30 yıl vade ile 22 bin 600 lira diyoruz.
04:27İstanbul için en çok konuşacak olursak kira fiyatlarının bir hayli de arttığını göz önünde bulundurursak aslında tam olarak söylendiği gibi diyebiliriz değil mi?
04:35Evet tam olarak söylendiği gibi şu anda ortalama İstanbul'daki bir evin 100 metrekare bir evin kira fiyatı ortalama tekrar söyleyelim 26 bin TL civarında.
04:44Asgari ücretin bir tık üstünde.
04:46Zaten dediğim gibi buna önlem alınmaya çalışılıyor.
04:50Bu yüzden bizde konut üretmemiz lazım.
04:52Şu anda 550 bin civarında yıllık konut üretiyoruz.
04:54Bunu kentsel dönüşüm harici 800 bin lira çıkartmak zorundayız.
05:00Bu fiyatlarla mutlaka yani 20-22 bin seviyesi aylık taksitle de konut sahibi vatandaşı yapmak durumundayız.
05:09Tabi bu İstanbul'un merkezi olmaz.
05:11Tabi ki olmaz.
05:11Çünkü buradaki arsa maliyetleri çok yüksek.
05:14Ama özellikle hazine arazilerine yapılabilecek, TOK eğiliyle yapılabilecek sosyal konutlarla bunu çözebiliriz.
05:21Yeter ki el atalım.
05:22Çok teşekkür ediyoruz.
05:24Dediğimiz gibi Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek dar gelirli vatandaşların ev sahibi olabileceği yeni bir modele dikkati çekti dedik.
05:3130-40 ve hatta 50 yıl vadeyle ev sahibi olma ihtimalleri, imkanlarına dikkat çekti dedik.
05:37Bunu da gayrimenkul uzmanı Olcay Selvi ile birlikte aktardık diyelim ve sözlüğü stüdyoya bırakalım.
İlk yorumu siz yapın