01:40Ama tabii öte yandan da sizin de bahsettiğiniz gibi din özgürlüğü var,
01:44din özgürlüğüyle ilgili yasalar var.
01:46Fakat mahkeme buna da değiniyor.
01:48Başörtüsünün tırnak içerisinde sadece duruşmalarda çıkarılmasını,
01:53din özgürlüğüne asgari bir müdahale ile sınırlı olduğunu hükmediyor.
01:56Yani diyor ki başörtüsünü takabilirsin ama duruşmaya girirken çıkar,
02:00duruşmadan çıktıktan sonra tekrar tak.
02:02Yani bunu asgari bir müdahale olarak görüyor.
02:06Karara karşı temyiz yolu açık tabii ki.
02:09Yani itiraz edilebilir.
02:10Geçmişte de bu kararlara itirazlar oldu.
02:14Fakat yani mesela geçen yıl Kuzeyren Vesbalya eyaletinde de benzer bir karar verilmişti.
02:19Bunun üzerine oradaki bayan konuyu Anayasa Mahkemesi'ne taşımıştı.
02:23Ama fakat AYM davada henüz karar vermedi.
02:26Yani itiraz edebiliyorsunuz ama uzun sürüyor.
02:29Yani aslında bu Almanya'da hatta sadece Almanya'da değil,
02:33tüm Avrupa'da temel bir tartışma konusu.
02:35Sürekli gündem olan bir konu.
02:37O daha bir buçuk ay önce de fahri yargıçlık yapmak isteyen bir bayan açtığı davada benzer bir karar verilmişti.
02:44Yani oradaki de fahri yargıçlıktı halbuki.
02:46Ama tarafsızlık ilkesinin fahri yargıçlar için de geçerli olduğunu hükmetmişti o zaman mahkeme.
02:52Dolayısıyla bu tartışma yeni bir tartışma değil.
02:56Bir yanda kişisel inanç özgürlüğü var.
02:59Diğer yanda da kamu tarafsızlığı var.
03:01Fakat benim düşünceme göre başörtüsünün tarafsızlık ilkesiyle burada ifade edildiği gibi hiçbir ilgisi yok.
03:10Yani ben bir mahkemeye çıksam bu sadece benim için geçerli değil.
03:13Yani Almanya'da yaşayan milyonlarca Müslümanlar için de geçerli.
03:16Hakimin üzerinde bir Hristiyan sembolü görsek,
03:19görsem bu kişinin sırf bu sebepten dolayı taraflı olabileceği aklımızdan bile geçmez.
03:25Aynısı başörtüsünün de geçerli.
03:28Ama maalesef bazı anlayışlarda başörtüsü gördükleri zaman kafalarında, bilinçaltalarında korkular, endişeler oluşuyor.
03:37Taraflı olacağı düşünülüyor.
03:38Halbuki tarafsızlık kişinin inancını gizlemesi değil ki.
03:43Yani başörtüsünü takmıyorsa ama inançlıysa gizlemesi mi gerekiyor?
03:48Yani bir savcının veya hakimin başörtüsü takması onun görevinde adaleti, eşitliği, zedeliği anlamına gelmez.
03:56Tam aksine bence inanç özgürlüğü kapsamında bir kişinin kimliğini, değerlerini açıkça ortaya koyması bence güvenirliğini artırıyor.
04:07Yani gizlemiyor, güvenirliğini artırıyor.
04:09Niye tarafsızlı olsun ki?
04:10Fakat maalesef işte tarafsızlık kavramı seküler bir kimlikle özdeştiriliyor.
04:16Yani sanki dinden uzak durmak veya dindarsın ama dinini gizlemek, işte başörtüsünü takmamak, tarafsızlık manasına geliyor gibi.
04:25Fakat yani gerçek tarafsızlık dini sembolleri yasaklamakla değil, farklı inançlara saygı göstererek,
04:33yani herkesin kamusal alanda eşit şekilde var olabilmesini sağlamaktır diye düşünüyorum.
04:40Başörtülü bir hakim, örneğin yani başörtüsüz bir hakim kadar tarafsız olabilir.
04:44Dolayısıyla sorun başörtüsünde değil.
04:48Asıl sorun toplumun bu zihinlerdeki ön yargılardadır.
04:52Başörtüsü değil dolayısıyla ön yargıları bir şekilde çıkarmak gerekiyor.
04:57Yani hakim karşı veya mahkeme salonuna girerken başörtüsü değil.
05:00Ön yargıları bir şekilde çıkarıp da orada muamele etmek gerekiyor.
05:04Adaletli ve eşit bir şekilde diye düşünüyorum.
05:06Evet aslında çok önemli bir cümle kurdunuz.
05:09Dediniz ki kişinin inancını belli etmesi, açıkça göstermesi tarafsızlığına etkilemez.
05:15Aslında bu onun tamamen profesyonelliğiyle ve meslek ahlakıyla alakalıdır.
05:20Önemli bir cümle kurdunuz.
05:21Şimdi aslında şunu da merak ediyorum.
05:23Bizim konuştuğumuz bir örnek ve sizin de daha sonrasında verdiğiniz örnek hukuk başlığı adı altındaydı.
05:28Peki Avrupa'da ve özellikle Almanya'da yaşayan bireyler örneğin sağlık sektöründe veya eğitim sektöründe, hizmet sektöründe buna benzer olaylar yaşıyorlar mı?
05:37Başörtüsünden girdik konuya.
05:38Başörtüsünden devam edelim.
05:40Sizin duyduğunuz, şahit olduğunuz benzer örnekler var mıdır?
05:43Tabii ki benzer örnekler var.
05:45Yani şöyle bir şey var.
05:46Aksi de oluyor tabii ki.
05:47Özellikle hani özel şirketlerde tesettür olsun, başörtü olsun veya farklı başka dini sönmalar olsun.
05:54Orada tabii ki daha esneklik olabiliyor.
05:55Yani başörtüsü yüzünden işine alınmamak orada belki yani özel sektöre daha az oluyor ama devlet dairelerinde bunu birçok defa yaşıyoruz.
06:04Özellikle hani işte dediğimiz şu an konuştuğumuz hukuk dairesinde, alanında ama eğitimde de olabiliyor.
06:10Mesela öğretmenlik konusunda da olabiliyor.
06:13İşte bir öğretmen bazı eyaletlerde mesela öğretmenlerin tesettürle, başörtüyle görev yapmaları halen engellenebiliyor.
06:21Bunu halen yaşıyoruz.
06:22Bu aslında her zaman aynı konu yani oradaki tartıştığımız mesele, hukuk dairesindeki tartıştığımız mesele eğitim dairesinde de aynı, sağlık sektöründe de aynısı oluyor.
06:32Her zaman aslında hangi alanda olursa olsun tartışılan konu tarafsızlık ilkesi oluyor.
06:38Bunun da artık aşılması gerekiyor.
06:39Yani bunu şimdi 30, 50, 60, 100 sene mi taşıtacağız?
06:42Bir şekilde bu zihinler, aslında paradigma değişmesi gerekiyor.
06:46Yani bakış aşısı değişmesi gerekiyor.
06:48Bakış aşısı değişikten sonra bu bütün mesleklere, bütün alanlarda yayılacaktır.
06:53Dediğim gibi özel sektörde biraz daha esneklik olduğu için orada mesela bu paradigma değişikliğini,
06:58mesela sağlık sektöründe olsun, devlet dairesi haricinde bu değişikliği görüyoruz.
07:03Orada mesela Müslüman müşteriler, Müslüman hastalar, Müslüman başvuranlar da olduğu için farklı dinli sembollerin orada daha açık bir şekilde, şeffaf bir şekilde gösterilebildiğini görüyoruz.
07:15Orada mesela o sıkıntıların aşıldığını görüyoruz.
07:17Devlet dairelerinde, işte hukuk alanında neden olmasın?
07:20Belli eğitimde, öğretmenlik konularında bu neden olmasın?
07:25Bir de şöyle bir şey var.
07:25Mesela eğitirken, üniversiteyi alırken böyle bir sıkıntı yaşamıyorsunuz.
07:30Mesela hukuk okuyabiliyorsunuz, işte öğretmenlik okuyabiliyorsunuz ama öğretmenliği veyahut hakimliği yapamıyorsunuz.
07:36Bu şuna benziyor, birisine ehliyet sınavına girmeye izin veriyorsunuz, ehliyet almasına da izin veriyorsunuz ama araba sürmesine izin vermiyorsunuz.
07:46Bu tamamen bir çelişki bir durum.
07:48Eğitiyorsunuz zaten, ister tesettürlü olsun, ister tesettürlüsü olsun.
07:52Elbette tabii ki de o görevi yapmasına da izin vermeniz gerekiyor.
07:55Bu çelişkinin devlet dairelerinde de kalkması için ama bakış aşısı değişmesi gerekiyor.
08:01Evet, aslında çok önemli bir örnek verdiniz.
08:03Eğitimde başörtülü bir şekilde eğitimlerini alabiliyorlar.
08:06Devlet öğrencileri bu şekilde yetiştiriyor fakat daha sonrasında mesleklerini icra edemiyorlar.
08:11Büyük bir çelişki var.
08:12Ama bugün artık özellikle Almanya'da Müslümanların ve Türklerin azınlıkta olmadığını da düşünürsek,
08:19eminim ki ilerleyen zamanlarda bu konu aşılacaktır diye temenni ediyorum ben de.
Schreibe den ersten Kommentar