Aired (November 8, 2025): Namataan ang ilang unggoy na gumagala sa zigzag na kalsada sa Quezon Province. May ilang motorista at residente ang natuwa. Pero may iba ring naalarma. Panoorin ang video.
00:00This is the video in the Quezon province of Mario.
00:04Here at the place where they are, they are always coming to this spot.
00:12What's happening here?
00:23Here at the Negros Oriental, what's happening here?
00:30The Negros Oriental
00:36Pero ang totoo niyan, isa itong monkey sanctuary.
00:39Pwede nga makapag-interact sa mga unggoy na para bang nasa natural habit lang nila.
00:44Sila ay mga Philippine long-tailed macaques.
00:49Ang buntot nila halosing haba lang ang katawa nila.
00:54Ginagamit din nila ang kanilang buntot bilang pambalanse kapag umakit sa puno o tumatanon sa mga sanga.
00:59Ang dami mong alam, Kuya Kim.
01:02Para sa safety ng mga turista at mga unggoy, may mga tagapamahala sa lugar na lagi nagpapaalala.
01:08At taglilipita sa dami ng mga turista.
01:10Ito po kasi ay parte ng ating Quezon Protected Landscape kung saan marami pong mga hayop na naninirahan dito.
01:19Isa na po yung mga reported na unggoy o yung ating mga long-tailed macaques.
01:23Pero nang sila'y dumami, marami naman ang nawili.
01:28Talagang sila'y tumantuma kaya halos gusto nila magpakainin.
01:34Mayroon pa nga po ditong dumada yun.
01:35Sa ilang dekada ng pagdaan ni Mario sa lugar, napansin doon niya ang kawalan ng mga natural food sources ng mga unggoy.
01:46Naaawa po ako sa kanila dahil sila ay walang makain, walang bumang kahoy.
01:56Sana naman po, mapigyan po nila ng pansin ang kanilang kalagayan dito.
02:01Pero ang pagpapakain sa mga unggoy, may pick na raw na pinagbabawal ngayon.
02:06Ang posibleng pong mangyari, magiging aggressive na sila kapag hindi na sila binibigyan ng pagkain.
02:12May mga signage na rin daw silang nilalagay bilang paalala sa mga turista.
02:17At gumawa na rin sila ng mga hakbang para mas maprotektahan ng mga unggoy.
02:21Sa tulong po ng DNR, specifically po yung Protected Area Management Office,
02:27sila po yung tumutulong na ma-regulate or maprotektahan po yung mga animals na naninirahan po doon sa ating protected landscape
02:35kung saan sila po ay nagkakaroon ng quarterly monitoring po ng area para po mapangalagaan yung mga naninirahan doon.
02:42Ang pagpapakain sa wild animals, imbis na makatulong ay pwedeng maging sanhi para mabago ang nature ng animals at bawala ang kanilang survival instincts.
02:51Pwede kasi silang masanay na nakukuha ang pagkain ng walang kahirap-hirap.
02:58Andamin mo ka lang, Kuya Kim!
03:01Nabi-build up yung confidence nila towards yung presence ng human.
03:06Eventually kasi yan, kung meron ka mga daladalahin, uunahan ka na yan.
03:11Maaaring buksan niya yung gamit mo at hablutin o nakawin.
03:15Maaaring rin silang pumunta sa mga kabahayanan at mag-invade ng mga bahay, tingnan ang laman ng mga kaldero.
03:23Kaya kumadaan man kayo sa mga lugar na may mga ligaw na hayop.
03:27Huwag nating a-approach ng masyadong malapit.
03:31From a distance, obserbahan na lang natin.
03:33You can take picture, okay, pero never touch them at huwag tayong mag-offer ng pagkain sa kanila or anything.
03:41Likas sa atin na maging babait pagdating sa mga hayop.
03:45Isang paraan na nga natin ay ang pagbibigay ng pagkain.
03:48Pero may mga pagkakataon na hindi ito dapat gawin.
03:51Ayon sa mga eksperto, kagaya ng mga unggoy sa Timonan.
03:54Mas mabuti kung hahayaan natin silang mag-explore sa kanilang kapaligiran at matutong mabuhay sa sarili nilang paraan.
Be the first to comment