- 16 hours ago
Sunod-sunod ang mga lindol sa iba’t ibang lugar sa bansa! Kaya naman, magsasagawa tayo ng earthquake drill sa isang paaralan sa Rodriguez, Rizal na malapit sa fault line. Alamin kung paano manatiling “marked safe” sa lindol at mga dapat gawin sa oras ng pagyanig.
Hosted by the country’s top anchors and hosts, 'Unang Hirit' is a weekday morning show that provides its viewers with a daily dose of news and practical feature stories. Watch it from Monday to Friday, 5:30 AM on GMA Network! Subscribe to youtube.com/gmapublicaffairs for our full episodes.
Hosted by the country’s top anchors and hosts, 'Unang Hirit' is a weekday morning show that provides its viewers with a daily dose of news and practical feature stories. Watch it from Monday to Friday, 5:30 AM on GMA Network! Subscribe to youtube.com/gmapublicaffairs for our full episodes.
Category
😹
FunTranscript
00:00Marami po ang nangangamba at nababahala ngayon dahil sa sunod-sunod na lindol.
00:05Kaya mahalaga pong handa tayo sa anumang oras at sa anumang sakuna,
00:09paragi tayong Mark Safe.
00:11Sa segment po na ito, tatalakayin natin ang mga kailangan gawin
00:15para maging handa sa anumang sakuna o kalamidad.
00:18Sisimula natin yan sa isang earthquake drill ngayong waga sa Rodriguez Rizal,
00:22kasama si Lynn at Sean kung saan ang ilang lugar nasa fault line.
00:25Ms. Lynn, Sean, ano ang mga dapat gawin para maging Mark Safe sa lindol?
00:30Alright mga kapuso, good morning, good morning sa inyo.
00:33Balik po tayo dito sa Rodriguez Rizal.
00:35Kasi sunod-sunod nga yung talagang pagyanig sa ating bansa the past few weeks.
00:40So alam nyo ba na ito sa Rodriguez Rizal, dito tayo sa malapit sa fault line, di ba?
00:44Yes, and yun nga, recently ang dami mga lindol.
00:47So kailangan hindi lang tayo sa school, hindi lang sa opisina ginagawa yung mga bagay na safe tayo.
00:52Dapat kahit saan man, inform tayo sa mga dapat natin gawin.
00:55Kaya naman, para turuan tayo ay makakasama natin.
00:58From NDRMO Rodriguez, Research and Planning, si Sir Bong Madlag.
01:02Sir Bong, good morning.
01:03Good morning po, Sir.
01:04Makita ka na, Sir Bong.
01:05Okay, Sir Bong, isa yung question.
01:07Ano yung panganib kung nakatirang sa malapit sa fault line?
01:10Well, ang unang panganib po ay yung ground shaking.
01:16Ito na nangyari dito, ground shaking.
01:19At kung nasa iba daw ka ng fault mismo, ang panganib pang additional doon yung ground rupture.
01:24Okay, yung pagbukas.
01:26Pagbuka ng lupa.
01:27At kung meron pang water saturation doon sa ilalim, pwedeng magkaroon ng liquefaction.
01:34Ano naman po yun, yung liquefaction?
01:35Isang hazard ko yan, na paglambot ng lupa.
01:38Okay.
01:39Tapos, pwedeng gumuho, pwedeng gumuho ang mga building, pwedeng mag-tilt.
01:48Merong karanasan sa buhol na gano'n eh.
01:50Two-story building, nakaroon ng liquefaction.
01:54Yung two-story building naging studio type na lang.
01:58Pumagsak na lang.
01:59Lumukog.
02:00Pumagsasya.
02:01May nangyari pong gano'n.
02:02So, siyempre, hindi lang tayo doon.
02:05Kailangan din, eto, may simulator tayo dito.
02:07Para malaman natin kung ano ba talaga yung feeling ng, when you're in an earthquake to simulate that thing.
02:12So, ano po ba?
02:12Ano po bang talagang tinetest na simulator?
02:14Yan po yung isang device na nagpapakita ng behavior ng isang paglindol.
02:22So, sabi nga, ang paglindol ay isang mahina hanggang patalakas mapagyalig.
02:27Yes, yes.
02:28And then, pag naris na yung pinakataas, bababa naman siya, maghihina naman siya.
02:34Okay, but I'm wondering, ano nga ba?
02:35Kasi misan, people use the word intensity and then others use the word magnitude.
02:40Ano ba ang kaibahan ng dalawa?
02:41Yung pong magnitude, eto yung energy na pinakawalan.
02:45Okay.
02:45Yung intensity, yun po yung pagyanin.
02:50So, eto, intensity.
02:52Intensity po yun.
02:52Yung feeling, yung intensity, yung gamit.
02:55Yung kung nararangdaman.
02:56Now we know.
02:57Okay.
02:57So, anong intensity po ito ngayon?
02:59Siguro, nasa mga four.
03:02Pababa na kasi, like you said, di ba, mula sa mahina hanggang pataas, tapos bababa siya ulit.
03:06Hanggang pababa.
03:07Pero, may ginalaman ba yung, kumbaga, ilang minuto siya nangyayari?
03:11Ang earthquake po, seconds lang po yun.
03:13Seconds lang talaga siya.
03:14Kasi, yung nangyayari sa Dabao, 36 seconds.
03:17Okay.
03:18Sa Cebu, ng mga 10 seconds.
03:20Okay.
03:21Pero, it feels, pag anong doon kasagit na, parang it feels so long.
03:23Siyempre, parang mas matagal.
03:24And then, meron pang mga aftershocks.
03:26So, kailangan din natin talaga paghandaan, pati aftershocks.
03:30Yes, kailangan po talaga.
03:31At naman po, yung intensity sa Dabao oriental, alam, so around intensity 6, eh.
03:35So, ano ba naman po yung i-expect mo sa mga ganoin?
03:37Around intensity 6, 6, 6, 5.
03:40Mayarapan ka nang makatayo.
03:42Oo.
03:42Oo.
03:44Pagka intensity 7, meron nang bumubung.
03:46Oo, yung bumapag-sak na yung mga ceiling, no?
03:48Oo.
03:49Lalo na pag intensity 8, baka meron nang talaga.
03:52Yung mga natutumban na.
03:53Oo, natutumban ang mga buildings.
03:54Ganon.
03:55Yung mga nakikita ko lang sa pelikula,
03:57sana hindi ko makita sa totoong buhay.
03:59Pagdasal natin yan.
04:00Namamaya eh.
04:01Daylight kami ang mga experience.
04:04Pati na rin ang mga kasama natin dito
04:06kasi tutuloy natin ang earthquake drill natin.
04:07Mamaya, dito lang sa morning show
04:09sa laging una ka.
04:10Una.
04:11Hit it.
04:13Mga kapuso, sa anumang sakuna o trahedya,
04:15mahalaga po ang kahandaan.
04:17Para lagi tayong Mark Safe.
04:20Sa segment po natin ito,
04:21layan po namin na tayong lahat
04:22maging handa sa anumang kalamidad.
04:25At ngayong umaga,
04:25sisimulan po natin yan sa isang barangay
04:27sa Rodriguez Rizal na nasa fault line.
04:29Naroon ngayon si Sean at Lynn
04:31para magbigay ng tips
04:32para maging Mark Safe sa Lindol.
04:35Alright, palit po tayo dito sa Rodriguez Rizal.
04:38Talaga ka-ka-ka-ka na natin
04:39yung mga kailangan natin sa earthquake drill, no?
04:41Talagang dito rin talaga kami pumunta
04:43kasi nga, gaya na sabi namin kanina,
04:44itong Rodriguez Rizal
04:45malapit sa East Valley Falls.
04:48Yung mga residente dito,
04:49maaring makaranas ng lindol
04:50na around 7.1 to 7.8 magnitude.
04:53That's right.
04:53Kaya kailangan talaga Mark Safe tayo lagi,
04:55dapat lagi tayong handa.
04:57And para dyan,
04:57at dahil dyan,
04:58kailangan mag-earth break drill tayo.
05:00Magpapasok tayo muna sa isang tahanan dito.
05:03Parang matulungan natin sila.
05:04Siyempre bago mag-earth break drill,
05:05dapat prepared din sila gaya natin.
05:06They also have the right outfit for it.
05:08Aha, hard hat.
05:09So ito ang mga mimigay tayo ng hard hats,
05:11tsaka mga pito.
05:11Pito, which is very essential.
05:13Ito.
05:13Hi, good morning!
05:15Okay, bago po tayo pumasok,
05:17bibigay ko muna sa inyo ang inyong pito.
05:20Ayan.
05:21Ito, tsaka ito po.
05:24Alright.
05:24Kasi we're going to do the earthquake drill.
05:26At because we're going to do the earthquake drill,
05:28meron na yung marinig ng mga sirens, di ba?
05:31Pero kailangan yata,
05:32are we going in?
05:32Sa ano pong pangalan natin?
05:33Roger po.
05:34Roger kayo po?
05:35Rose po.
05:36Rose.
05:36Okay, handa na ba kayo?
05:37I mean, you think handa na kayo sa maaaring mangyaring earthquake drill?
05:41Sa kaling maglindol lang naman.
05:42The big one?
05:43Ah, siguro.
05:45Pwede na handa.
05:46Pwede na.
05:47Okay, tutunungan namin kayo na maghanda pa lalo.
05:49Para sigurado-masingurada tayo.
05:51Saka salam din namin.
05:51That's right.
05:53Saka tara, pasokin natin yung bahay nyo.
05:54Kasi tingnan natin ang mga gawin natin.
05:57Alright, it's time.
05:58O, yun, kitong mga lada.
05:59Pasokin natin, pasokin natin.
06:01Okay.
06:01So, hindi tayo sa bahay, no?
06:03Kunyari, ah,
06:03Oh, let's do, kailangan kasi here in Rodriguez, Rizal, they're ready.
06:07So, meron tayong three sirens actually to follow.
06:09The first siren, pag nag-unang siren na, okay?
06:13The duck cover and hold na tayo.
06:14The duck cover and hold na.
06:15That's the first step.
06:18Okay, so we're waiting for it?
06:21At syempre, kanina, hindi lang naman sila yung binigyan natin.
06:23Kundi pati yung mga iblad, yung mga residente kasama natin dito.
06:26Lahat na bigyan niya para ready na tayo for our earthquake drill today.
06:29Yes, that's right.
06:30So, ano na mayayari after our first siren, Ms. Le?
06:32So, first siren is duck cover and hold, no?
06:35Second siren is actually, well, you know what?
06:38For a better explanation, kasama pa rin natin mula sa MDRRMO, si Sir Bong.
06:43So, Sir Bong, okay.
06:44We're waiting for the siren.
06:46So, pag first siren, ano kailangan gawin?
06:48First siren, kailangan mag-duck cover and hold na.
06:50Duck cover and hold.
06:51Duck cover and hold, ano kailangan natin hanapin?
06:53Saan tayo mag-duck cover and hold sa bahay?
06:57Ito na, ito na yung first siren.
06:59Ito na yung first siren, narinig natin.
07:00Okay, sir, mag-ano po tayo?
07:02Mag-demo po tayo?
07:02Mag-duck cover and hold po tayo?
07:04Duck cover and hold po tayo.
07:04Ako, pwede ba dito sa door frame?
07:07Okay, sa ilalim yan?
07:08O di kaya?
07:09Pwede rin po sa door frame, Sir?
07:11Sir Bong?
07:11Pwede po.
07:12Pwede, o.
07:13Dito ako sa door frame.
07:14Ayan.
07:14Dito, matibay po.
07:15Dito, dito.
07:15Door frame.
07:16Kailangan nyo matibay nga pala.
07:17Dek, ako, magtatago rin ako.
07:18Ayan.
07:19Okay, ngayon, pagka...
07:20So, that's the second siren.
07:22Pag second siren, Sir Bong, anong dapat gawin?
07:24Maganda na papalabas.
07:25Paganda na papalabas.
07:26Okay, okay.
07:27So, it's time na susuutin na yung mga hardhat.
07:29Okay.
07:30Sinamaham si Sir,
07:31siyempre yung mga evacuation kits natin,
07:32kukunin na natin.
07:34Mahalala na tayo para lumabas.
07:35Go bags natin.
07:36Remember, dapat lahat tayo may go bag,
07:38hala nakahalala na.
07:39O, ayan, ayan ang go bag nila, Sir.
07:41Ako, prepare, prepare.
07:42Prepared sila atin.
07:44O, ayan, maraming salamat.
07:45Okay.
07:45Eto, pangatlo na to.
07:46Pangatlo, pangatlo, Sir.
07:48Yan na po yung dapat nasa labas na yung mga...
07:50Lalabas na tayo.
07:55Mahal na po kayo.
07:58So, three ang atin.
07:59That's our third siren.
08:01Third siren na po.
08:02Pati yung aso sumasama sa atin.
08:04Pati siya nagpapanik.
08:05Okay.
08:06Ayun.
08:07So, ito, lahat sila nagtipon-tipon na dito sa open.
08:09Sir Bong, dito po tayo, Sir Bong.
08:11Dito po na tayo.
08:12So, pagka third siren,
08:13kailangan lumabas na ng bahay
08:14at magsama-sama sa saan?
08:15Kailangan gitna?
08:16Open area.
08:17Oo.
08:18Dapat nasa open area
08:19para makaiwas sa paghuho ng mga buildings
08:23o ng mga struktura.
08:24Yung mga poste.
08:25Oo, nabakang hulot.
08:27Oo, kuryente.
08:27Mga kuryente na nakalaylay
08:30at makaposte at evening matumba.
08:34At kailangan inform din tayo
08:35sa mga official na evacuation areas talaga.
08:38Hindi nagmumasa po ba yung evacuation areas?
08:40Actually, walang ditong open area
08:42maliban sa kalsyada.
08:43So, ito talagang pwending gamitin.
08:45That's it.
08:46That's it.
08:46After that,
08:47and then after this,
08:48what do they do?
08:49Pwede pa silang bumalik ng bahay nila.
08:51Hindi muna.
08:51Kailangan madetermine muna
08:53kung safe yung bahay
08:55na para makabalik uli sila.
08:56Yeah, it might be a while.
08:58Kung kailangan,
08:59merong ininyero na pupunta dito
09:00para madetermine
09:02kung safe yung bahay
09:04na para bumalik sila.
09:05That's why it's very important
09:06na merong kayong go bag
09:07kasi kasama sa go bag
09:08hindi lang yung mga ganito
09:10kundi pati yung mga pagkain.
09:12First aid kits as well lahat.
09:14Lahat ng mga kailangan mo.
09:15Unique po ang go bag.
09:18Yung pangunahing pangangailangan mo.
09:21Pangunahing pangangailangan.
09:22That's correct.
09:22Ito naman, sir.
09:23Tanong ko lang din.
09:25Ito, natin nagawa na natin
09:26yung earthquake nila dito sa barangay.
09:27Ano naman pong assessment nyo dito?
09:29Actually, mahuusay itong ginawa natin.
09:32Nabigyan natin sila ng kaalaman
09:33patungkol kung papano maganda
09:35pagdating ng mga ganitong sakuna
09:38para naman sila ay
09:40mabigyan ng
09:42kaligtasan.
09:45Lalo na pagkaganitong
09:46may ideal po ba na oras
09:48sa pag-evacuate?
09:49What time do you have to
09:51kailangan makalikis na lahat?
09:53Kapag kalindol,
09:55imediat ang kailangan gawin.
09:57So in the first,
09:58how many minutes?
09:59First 10 minutes?
10:00Seconds lang dapat po eh.
10:02Ang lindol kasi
10:04usually mga 5 to 10 seconds lang.
10:07And then pagkatapos
10:09humo pa ng lindol
10:10pwede na lumabas.
10:12What I meant by first 10 minutes
10:13is because yung pag nasa labas sila
10:15within 10 minutes
10:16dapat ilipat na sila
10:17sa mas maayos na lugar.
10:19Tama po, tama po.
10:20That's what I meant.
10:21Okay, baka yung siguro tayo
10:22na sumakay ka po.
10:24Nagyintay ka pa, wala pa.
10:25Wala pa, wala tayo
10:25sa 10 minuto pa.
10:27First few seconds,
10:28get out of the house
10:29and then first sana.
10:29Hopefully first 10 minutes
10:30nandong ka na sa safest area
10:32that you can go to.
10:33Maraming salawat, sir Bong.
10:36So, ayan mga kapuso ha.
10:37Sana sa inyong mga lugar
10:38also magkakaroon kayo
10:39ng mga earthquake.
10:40At least dapat may kaalaman na kayo
10:42on what to do
10:43and where to go
10:44kung mangyari man
10:45ang the big one
10:45na nasana
10:46pag nasan natin
10:47huwag sana mangyari.
10:48Stay safe mga kapuso.
10:50Kaya naman for more tips,
10:51tumuntok lang
10:51sa yung paman sa morning show.
10:53Sana lang yung una ka.
10:54Una ang hirip.
10:57Dito sa Rodriguez Rizal
10:58sa loong particularly
10:59ng earthquake simulator.
11:02Ito na.
11:03Ito sinasimulate na ito.
11:04Gaya na sabi ni Sir Bong
11:05kanina around intensity 4
11:06to intensity 8.
11:07So, syempre kailangan
11:08ma-experience din namin
11:09ng Michelin.
11:09That's right.
11:10Kaya Richard,
11:10let's do this.
11:11Pagkata lang, eh no?
11:13So, yung 1 kasi to 4
11:14halos din yung marandaman.
11:15Pero pag 4,
11:16ito na yun.
11:16This is 4 going up to 8.
11:18Dire-direcho na ito.
11:18Quickly ramps up.
11:20Oh, ito.
11:20So, kailangan mag-duck cover
11:22and hold talaga.
11:23Sa iyong opuan,
11:24yung mga furniture
11:25sa bahay niyo na loose,
11:26it will fall for sure.
11:27Oo, kaya...
11:28Plants and all that.
11:29Kaya kailangan malayo kayo doon.
11:30And don't be in the middle
11:31of your house.
11:32Oo,
11:32at saka talagang kapit lang talaga.
11:34Kasi tayin niyong matapos.
11:36Oo.
11:37Parang tayo nasa...
11:37You know feeling yun.
11:38Pag nag-roller coaster kayo,
11:40you know how that feels.
11:41That's how it is.
11:42Parang hinihele,
11:43parang hindi kayo na-untalk.
11:43Hindi kayo na-untalk.
11:44Matakot ka talaga, eh.
11:45Diba?
11:46At tulad na sinabi namin
11:47sa inyo kanina,
11:47after the first...
11:48after the earthquake,
11:50pag nawala na,
11:50pag tumitin ng earthquake,
11:52like so.
11:53Okay.
11:53Unti-unti na nawawala.
11:55Antayin niyo muna.
11:56Get your bearings.
11:57And then after that,
11:58kunin niyo ng go bag niyo
11:59at nung basta kayo ng bahay
12:01to meet with everybody else
12:02in yung barangay
12:03para makapunta kayo sa...
12:04Oros na mag-ready kayo.
12:05And then evacuate na.
12:06That's right.
12:07Don't forget your hard hat.
12:08Ngayon palang i-check niyo na yung go bag niyo
12:09kung ano mga nakalagay sa loob.
12:11Kailangan niyo ng mga first aid kit,
12:12syempre hard hat,
12:13tubig, pagkain,
12:14and everything else.
12:15You never know when it might happen.
12:16Kaya dapat laging handa tayo mga kapuso.
12:18Kaya namin pa more tips.
12:19Tumutok lang dito
12:20sa mga morning show
12:21kung saan laging una ka...
12:22Unang ngirit!
12:24Wait!
12:26Wait, wait, wait!
12:27Wait lang!
12:28Huwag mo muna i-close.
12:30Mag-subscribe ka na muna
12:31sa GMA Public Affairs YouTube channel
12:34para lagi kang una
12:34sa mga latest kweto at balita.
12:37I-follow mo na rin
12:38ang official social media pages
12:39ng unang hirit.
12:42Thank you!
12:42O sige na!
Recommended
12:01
|
Up next
13:19
5:20
11:33
4:58
7:44
5:51
12:53
8:07
10:36
Be the first to comment