Po czym rozpoznać złą adaptację? (ft. Krzysztof M. Maj)

tvfilmy

Fallout, Władca Pierścieni, Uncharted, Rings of Power... Adaptacje są bardzo chodliwym towarem dla wielkich producentów filmów, gier czy seriali. Co jednak decyduje o tym, że adaptacje i osadzenie w świecie danej produkcji wyjdzie na wysokim poziomie? Zapytaliśmy eksperta - Krzysztofa M. Maja, wykładowcę AGH, autora i YouTubera.  KANAŁ KRZYSZTOFA: https://www.youtube.com/@KrzysztofMMaj --- ✔ Nasz główny kanał: https://www.youtube.com/user/TVGRYpl ✔ Instagram tvfilmy: https://www.instagram.com/tvfilmy.yt/ ✔ TikTok tvfilmy: https://www.tiktok.com/@tvfilmy_tiktok ✔ Nasz Discord: https://discord.com/invite/tvgrypl ✔ Nasz serwis filmowy: https://filmomaniak.pl/  Znajdź nas na: Instagram Damiana: https://www.instagram.com/tu_kwiatkowski/ Instagram Oskara: https://www.instagram.com/oskar.wadowski/ Instagram Rusnara: https://www.instagram.com/szrusnarczyk/

Transcript

00:00Adaptacje, temat tak nośny w świecie wielkich korporacji takich jak Amazon czy Netflix, jak remake'i w świecie gier.

00:07To są rzeczy, które naprawdę dobrze się sprzedają w dzisiejszych czasach.

00:11To jeden z najbardziej opłacalnych sposobów na przyciągnięcie rzeszy widzów przed ekrany, bo będą chcieli zobaczyć coś znajomego, ale w zupełnie innej wersji.

00:21Właśnie, coś znajomego, coś co rozpoznajemy i uznajemy, że to jest dobra adaptacja, ale co jeśli wychodzi kiepsko?

00:28Co jeśli efekty są naprawdę mizerne?

00:30Jedyne co zazwyczaj nam pozostaje wtedy to rzucenie pilotem w telewizor, nie polecam, czy narzekanie na Twitterze.

00:37Ale czy zastanawialiście się skąd bierze się ta nasza irytacja i co to znaczy naprawdę dobra adaptacja?

00:44Co powoduje, że świat nam znany został zaadaptowany dobrze bądź źle?

00:49W tym temacie ewidentnie przyda nam się opinia eksperta, kogoś kto zna się na tworzeniu światów, ale też przenoszeniu ich do różnych form,

00:56na przykład z książek do gier, czy z filmów do gier właśnie.

00:59To specjalny materiał, w którym wystąpi oprócz mnie specjalny gość, Krzysztof M. Maj.

01:05Dla jednych streamer, dla innych youtuber, a dla jeszcze innych wykładowca.

01:10Zapraszamy!

01:18No dobra, to zacznijmy od samiutkiego początku.

01:22Co powoduje, że adaptacja jest dobrze zrobiona?

01:25Prawdopodobnie najczęstszą odpowiedzią będzie, że świat przedstawiony nie może za mocno odbiegać od oryginału.

01:32To szczególnie ważne, jeśli chodzi o postaci.

01:34To ich cechy, czy to wyglądu, czy zachowania muszą być dla nas bardzo znane i rozpoznawalne.

01:40Przeniesienie świata na przykład z książki do filmu, czy serialu, bądź też gry oczywiście,

01:45bywa, że jest często krytykowane za wycinanie pewnych wątków, które były dla twórców niewygodne.

01:50I teraz uwaga, przez niewygodne nie mam tylko na myśli poprawności politycznej, choć i takie sytuacje oczywiście się zdarzają.

01:58Bardziej chodzi mi o wątki, które z perspektywy reżysera są mało istotne,

02:02a film już i tak trwa na przykład prawie 4 godziny,

02:06bądź momenty, które można o wiele lepiej przedstawić w innej formie,

02:09skoro już nie musimy tylko używać wyobraźni, a wszystko widzimy na dużym ekranie.

02:14Choć bywa, że takie momenty trafiają później do wersji rozszerzonej bądź reżyserskiej,

02:19co jest fajnym smaczkiem dla fanów.

02:21Tego typu cięcia nie muszą jednak oznaczać, że adaptacja jest zła.

02:25Wręcz przeciwnie.

02:26Władca Pierścieni na przykład uznawany jest przez wielu za idealną adaptację,

02:31mimo że wycięto tam wątki choćby o tomu Bombadilu,

02:35czy mocne skrócenie posiedzenia sejmiku wojewódzkiego Elronda,

02:39na którym pada słynne...

02:40Z innych aspektów z kolei ważne jest też to,

02:46by adaptacja nie wyglądała tanio jak na przykład pewien polski Wiedźmin.

02:53Dobra, zanim znienawidzą mnie ci wszyscy fani naszej wspaniałej polskiej superprodukcji,

02:59to oddam głos Krzysztofowi w temacie właśnie dobrych adaptacji.

03:02Z adaptacjami generalnie jest ten problem,

03:04że musimy rozróżnić sytuację, w której adaptujemy jakiś materiał fabularny sobie tak,

03:09powiedzmy książkę albo komiks.

03:11No i wtedy oczywiście jest kwestia tego, czy jest ta fabuła zgodna z wersją pierwotną.

03:15Problem zaczyna się wtedy, kiedy tworzymy fikcyjny świat.

03:18I nagle w tym fikcyjnym świecie jest osadzona inna historia.

03:22Dobra, szybki przykład.

03:23Weźmy Andrzeja Sapkowskiego i Wiedźmina, bo wszyscy go kojarzą.

03:25I załóżmy, że w tym momencie CD Projekt Red albo Warner decyduje się,

03:30że zrobi odpowiednio lub albo grę, albo film osadzony w świecie Wiedźmina.

03:34I zauważcie, że powiedziałem teraz osadzony w świecie Wiedźmina,

03:37a nie powiedziałem adaptowany z sagi wiedźmińskiej.

03:40I to jest właśnie ta różnica, którą moim zdaniem mamy w przypadku światów fantastycznych.

03:44Możemy sobie osadzić fabułę w jakimś świecie i wtedy co adaptujemy?

03:49Postaci? Nazwy miejsc? Może przedmioty?

03:52No i to jest niestety kazus tego nieszczęsnego Rings of Power, który mieliśmy, prawda?

03:56Tam nie ma materiału źródłowego, który może być adaptowany,

04:00ponieważ nie mają oni praw do Władcy Pierścieni.

04:03Nie mają praw do Silmarilliona.

04:04Do czego mają prawa? Mają prawa licencyjne do nazw w ramach jakiejś franczyzy.

04:09To działa troszeczkę tak jak Żabka,

04:11że Żabka będzie musiała sobie uwzględniać identyfikację wizualną,

04:14która jest narzucona centralnie, bo kupiła prawa do franczyzy.

04:17Jeżeli Andrzej Sapkowski wymyślił słowo Zerikania,

04:20ale nie napisał nic o Zerikanii, nic nie wiemy na ten temat,

04:23poza tym, że pochodzą z nami piękne wojowniczki,

04:25to co możemy zrobić?

04:26Możemy tylko wymyślić to od zera.

04:28I co wtedy? To jest adaptacja, czy to nie jest adaptacja?

04:31I myślę, że w dzisiejszych czasach mamy części do czynienia właśnie z tym drugim przypadkiem,

04:35kiedy ktoś kupuje licencję do marki, do Star Warsu, do Star Treka, do Wiedźmina

04:39i wtedy pytanie pojawia się, o czym powinniśmy dyskutować,

04:43jak mówimy, że adaptacja jest zła.

04:44Myślę, że każdy z Was jest w stanie przypomnieć sobie dziwne zmiany w adaptacjach,

04:49bądź osadzeniu danego świata,

04:51które zdecydowanie Was nie przekonały do uwierzenia, że to wciąż ten sam świat.

04:55Ten sam, który pokochaliśmy wcześniej z innego medium, bądź w innej wersji.

04:59Kiedy mówiłem Oscarowi o tym temacie na film, on od razu przypomniał mi o Aragonie.

05:04Dla tych, którzy nie wiedzą, pewne wydarzenia z ekranizacji pierwszej części serii Aragona

05:08wydarzyły się dopiero w trzecim tomie,

05:10więc ich przedstawienie w ekranizacji pierwszej części uniemożliwiło stworzenie kolejnych odsłon.

05:15Kolejnym przykładem dla graczy tym razem jest Assassin's Creed,

05:19w którym Animus był jakąś przedziwną, mechaniczną abominacją w porównaniu do oryginału z gier.

05:25Oczywistością pod względem złych adaptacji są tu w większości filmy u Webola.

05:29Nie licząc oczywiście Postala, ale to bardzo długi temat,

05:32ale już choćby Far Cry.

05:34Film, który ma naprawdę mało wspólnego z grą,

05:36poza tym, że główny bohater może i jest trochę podobny do głównego bohatera dalekiego płaczu jedynki,

05:43a wszystko dzieje się w tropikach.

05:44Są jednak ciekawe przypadki, sytuacje, w których jest sporo widzów,

05:48którzy nie czytali na przykład pierwowzoru

05:50i bardzo im się podobała filmowa adaptacja,

05:53a za to ci, którzy znają lepiej oryginał,

05:56mieli zdecydowanie na co narzekać.

05:58Idealny do przytoczenia jest tu oczywiście serial Netflixa Wiedźmin,

06:02choć ten z sezonu na sezon był krytykowany coraz bardziej przez wszystkich,

06:06niezależnie czy znali książki czy nie.

06:09Ale też seria filmów o fantastycznych bestiach czy Wielki Gatsby.

06:14Ja na przykład uważam, że Rings of Power jest złą adaptacją,

06:17z tego względu, że ja nie rozpoznaję w Galadrieli Galadrieli.

06:20No i ktoś może powiedzieć, nie no ale jak to, Krzysztof, przecież Galadriela to jest,

06:24i tutaj możemy opisać jakoś jej biografię fikcyjną,

06:27ale zauważcie, że w ramach tej fikcyjnej biografii na przykład nie ma cechy Galadrieli,

06:31że jest roztrzepana albo, że pływa kraulem sobie po morzach, nie?

06:35Nie ma tego w tej biografii.

06:37I równocześnie różni się wyglądem od Cate Blanchet.

06:40No i mieliśmy wiele razy takie przypadki, że inny aktor grał tę samą fikcyjną postać,

06:45Azus Bonda.

06:46Natomiast nie zmieniano specjalnie wszystkich innych jego cech.

06:49Na przykład Bond nagle nie zaczynał jeździć na rowerze,

06:52nie pił sobie wyłącznie piwa i oprócz tego nie miał długiej brody

06:55i nie wyglądał generalnie rzecz biorąc jak jakiś piosenkarz zespołu rochowego.

06:59Wtedy byśmy nie powiedzieli, że to jest James Bond.

07:00On musi mieć jednak ten garniak, musi mieć te gadżety, musi mieć samochód.

07:03Więc jest jakaś fikcyjna biografia tej postaci.

07:06I nagle się okazuje, że adaptacja bardzo często może uwzględniać

07:09nie tyle zgodność materiału fabularnego, co zgodność,

07:12to się trochę odwołam do książki Marka Wolpa, którą Wam mega polecam,

07:15Building Imaginary Worlds, czyli budowanie fikcyjnych światów,

07:19do danych.

07:20Macie dane na temat postaci, macie dane na temat lokacji, dane na temat przedmiotu.

07:24One mogą być adaptowane i teraz jeżeli będzie zgodność tych danych

07:28i będziemy widzieli rozpoznawalne lokacje, będziemy mieli ten memiczny syndrom

07:31a I understood that reference, prawda?

07:34I to jest właśnie to, o co chodzi, moim zdaniem, dzisiaj we współczesnych adaptacjach.

07:38To zastanówmy się wspólnie nad jakimiś dobrymi adaptacjami,

07:43dobrym przeniesieniem świata przedstawionego do innych form,

07:47na przykład filmów, książek czy gier.

07:48Przychodzi Wam coś do głowy?

07:50Przykładem takiej dobrej adaptacji współczesnej może być Fallout od Amazonu,

07:53właśnie dlatego, że zauważcie, że nie adaptuje on historii z gier,

07:57bo wszyscy by wtedy mówili, że tu się nie zgadza,

07:59to tamten quest wyglądał inaczej, ale bierze znajome miejsca,

08:02które sprawią, że gracze Fallouta się uśmiechną i rozpoznają je

08:06i przedstawia je w sposób atrakcyjny.

08:08Ja na przykład, nie pamiętałem nic ze świata Fallouta,

08:11bo grałem w to w zamieszkłych czasach,

08:12no uśmiechnąłem się, jak zobaczyłem Bractwo Stai,

08:15tak przedstawione na nie inaczej.

08:16Uśmiechał się człowiek, jak widział znajome lokacje i znajome miejsca,

08:19które wcześniej widział w samej grze wideo.

08:22Jeszcze możemy powiedzieć o Hogwarts Legacy.

08:24Też ciekawy przypadek, zwłaszcza biorąc pod uwagę to,

08:27w jakie kontrowersje się można wpakować,

08:28wracając z powrotem do tematu J.K. Rowling.

08:31A tutaj twórcy odcinają się z jednej strony

08:33od mega kontrowersyjnego wątku politycznego,

08:36na którym studio growe by niespecjalnie zarobiło,

08:38biorąc pod uwagę możliwy baklarz,

08:40a i tak był,

08:41i zdecydowali się, że osadzają historię właśnie w prehistorii tego świata,

08:46ale będą pewne elementy, które gracze rozpoznają.

08:48A tu będzie klepsydra z punktami dla domu,

08:50a tu będzie sam Hogwarts, będzie Hogsmeet,

08:52będą czarodzieje, którzy byli wspominani w prehistorii świata czarodziejów.

08:56A więc właśnie są te znajome elementy,

08:58które sprawiają, że mamy poczucie takiej jedności

09:01między historią, która jest w jakimś świecie,

09:03no i właśnie tym światem.

09:04Czyli wrażenie jest takie,

09:06że nie tyle powtarzamy sobie fabułę,

09:08tylko wracamy do znajomej rzeczywistości

09:10i w niej poznajemy nową historię.

09:12I dzięki temu będzie ten świat się coraz bardziej rozszerzał i rozszerzał.

09:15W Hogwarts Legacy akurat zrobiono ten błąd,

09:17że tam wokół Hogwartu zrobiono jakieś właśnie nieznajome już miejsca,

09:21które były bardzo generyczne.

09:22Oto jakieś łąki góry, które nie miały żadnej tożsamości

09:25i w nich były bardzo repetytywne questy,

09:28które zdenerwowały graczy.

09:29Najgorszym chyba przykładem zmian jest oczywiście wprowadzanie czegoś,

09:32co ludzie w internecie nazywają nadmierną polityczną poprawnością.

09:36Dla mnie po prostu chodzi o wciskanie politycznych wartości pewnych korporacji,

09:42z którymi nawet jeśli częściowo się mogę zgadzać,

09:44choć niekoniecznie zależy od sytuacji,

09:47to wciskanie ich na siłę jest po prostu głupie i irytujące,

09:52bo psują nam całą frajdę z oglądania uniwersum,

09:55które naprawdę nam się bardzo podobało.

09:57I te zmiany są często wprowadzane kosztem naszych ulubionych postaci.

10:01Podobny problem był z Kleopatrą czy Anną Boleyn.

10:04Zresztą jeśli chodzi o kolor skóry czy włosów,

10:07to myślę, że przykładów sami znacie naprawdę sporo.

10:10I ja naprawdę nie rozumiem,

10:11dlaczego krytyka takich rzeczy jest nazywana rasizmem,

10:15seksizmem i tego typu rzeczami,

10:16bo przecież my nie krytykujemy tutaj kogoś za kolor skóry,

10:20za płeć, za kolor włosów.

10:22To nie ma tutaj większego znaczenia.

10:24Tutaj chodzi o to, że postać,

10:25która została wykreowana na potrzeby uniwersum

10:27i znamy bardzo dobrze na przykład wygląd tej postaci

10:30albo cechy charakterystyczne,

10:32to wszystko zostało zmienione o 180 stopni

10:35w imię wartości korporacji.

10:38To nie jest rasizm, że coś takiego krytykujemy.

10:40To jest po prostu krytyka czegoś,

10:42co psuje nam odbiór całego uniwersum.

10:44Dawniej jak opowiadaliśmy historie,

10:46one były osadzone w naszej rzeczywistości,

10:47więc mogliśmy sobie wyobrazić,

10:49jak mogłaby wyglądać na przykład czarnoskóra Anna Boleyn.

10:52Ale mamy dostęp do kronik historycznych,

10:55które mówią nam,

10:56no dobra, ale tak naprawdę to ona wyglądała inaczej.

10:58I to jest wizja artystyczna, licencja poetyka.

11:01W przypadku fikcyjnych światów tak do końca nie jest,

11:03ponieważ nie mamy tych dokumentów,

11:05które pokazują, że istniała historycznie postać,

11:07która wyglądała tak, a tak.

11:08Więc fani są przyzwyczajeni do tego,

11:10że mają jakiś kanoniczny wizerunek.

11:12Nie ma żadnego problemu.

11:13Moglibyśmy wykastować w roli hrabiego duku

11:15czarnoskórą lesbijkę.

11:17Nie ma żadnego problemu.

11:19Jest tylko jeden kłopot.

11:20Musiałaby ona cały czas mieć tabliczkę z napisem,

11:22a tak naprawdę to ja jestem hrabią duku.

11:25Możemy sobie pozwalać na to,

11:26żeby zmieniać wizerunki postaci fikcyjnych,

11:28tak długo, jak długo ludzie je rozpoznają.

11:31Twórcy są za bardzo egomańscy czasem

11:33i myślą, że ta ich licencja poetyka

11:34sięga po horyzont.

11:36A niestety zapominają o tym,

11:37że trzeba uwzględnić także zdanie odbiorców.

11:39Ten biedny człowiek musi zrozumieć,

11:42co się dzieje na ekranie.

11:43Musi rozpoznać daną postać.

11:45I oczywiście, że im bardziej postać jest kultowa

11:47i słynna,

11:48no to tym ciężej jest walczyć z jej wizerunkiem.

11:51Na przykład Guy Ritchie w Sherlocku Holmesie

11:53moim zdaniem świetnie modyfikował wizerunek

11:57Sherlocka Holmesa,

11:58ale tak nie do końca zauważyli.

11:59On dalej miał te skrzypce,

12:00dalej wizualizował sobie bójki uliczne,

12:02dalej miał ten analityczny umysł,

12:04był absolutnie imponującym detektywem,

12:07ale jednak nosił się inaczej.

12:08Nie było tego prochowca,

12:09tej czapeczki śmiesznej, tej fajeczki.

12:11Także patrząc na tę postać

12:13mieliśmy poczucie,

12:14tak, to jest wariacja na punkcie

12:16wyglądu Sherlocka Holmesa,

12:18a nie jest to wulgarna rezygnacja

12:20z wizerunku Sherlocka Holmesa

12:22i jak to fani lubią mawiać,

12:23splunięcie fanom w twarz,

12:24tak, żeby nie zorientowali się nawet,

12:26że to już jest wciąż dla nich narracja,

12:30a nie dla kogoś innego.

12:31Na całe szczęście,

12:32jak pokazuje nam przykład Fallouta,

12:34coraz częściej zdarzają się produkcje,

12:36które nie spluwają nam, widzą w twarz,

12:38przynajmniej w większości.

12:40Odpowiednie dobranie elementów świata,

12:42nawet drobnych,

12:43jak znane marki,

12:44muzyka, czy nawet gazety,

12:46powoduje, że czujemy się jak w domu.

12:49Jestem pewien, że czeka nas jeszcze

12:51wiele ciekawych projektów adaptacyjnych,

12:54czy ekranizacji znanych nam dobrze światów.

12:56Ja osobiście wciąż czekam na to,

12:58co się stanie choćby z Mass Effectem.

13:00Przy okazji są też takie projekty,

13:02po których nie wiem zupełnie czego się spodziewać,

13:05jak ekranizacja GTA.

13:07Ale jestem ciekaw Waszej opinii,

13:09kiedy ekranizacje idą za daleko,

13:11a może macie jakieś książki,

13:12czy gry, które na pewno zasługują

13:14na nową wersję.

13:15Dajcie znać koniecznie w komentarzu

13:17i dziękuję Wam za uwagę

13:18i przede wszystkim dziękuję Krzysztofowi

13:20za udzielenie swojej ekspertyzy

13:22i wystąpienie w naszym materiale.

13:25No i cóż, znikam.

13:26Się nie żegnamy.

13:27Do zobaczenia niebawem.

13:28do zobaczenia rastkomo Marshall

13:39naillos Ukraine.

13:40Do zobaczenia rastkomo п ønski oklektom.

13:41Do zobaczenia jśnog.

13:42Do zobaczenia rastkomo,

13:43do zobaczenia rastkomo teaching filmu.

Category

Transcript

Be the first to comment

Recommended