- 8 months ago
Westerny to gatunek filmów, który jest z nami od bardzo dawna. W ramach tego typu produkcji utarły się już pewne schematy, który obowiązkowo muszą się w filmie znaleźć... ale nie wszystkie z nich mają cokolwiek z prawdą. Dziś Marcin przedstawi Wam kilka takich mitów.
---
✔ Facebook TvFilmy: https://www.facebook.com/Filmomaniakpl-104320947717013/
✔ Instagram TvFilmy: https://www.instagram.com/tvfilmy.yt/
✔ Nasz główny kanał: https://www.youtube.com/user/TVGRYpl
---
✔ Facebook TvFilmy: https://www.facebook.com/Filmomaniakpl-104320947717013/
✔ Instagram TvFilmy: https://www.instagram.com/tvfilmy.yt/
✔ Nasz główny kanał: https://www.youtube.com/user/TVGRYpl
Category
🎥
Short filmTranscript
00:00Hollywoodzka opowieść o drugiej połowie XIX wieku, a w niej małe miasteczko na amerykańskiej prerii.
00:05Z tymi słowami kojarzy się tylko jedno pojęcie – western.
00:10A co za tym idzie?
00:11Kowboj z bronią w kaburze, pojedynkujący się z drugim w centrum owego miasteczka, w samopołudnie.
00:17Gangi rewolwerowców napadający na bańki czy pociągi,
00:20indianie z pióropuszami, którzy bezskutecznie walczyli z białymi ludźmi,
00:23czy też nieustępliwy szeryf, do tego strzelaniny oraz dziesiątki zabójstw.
00:28Jednak to wszystko to zwykłe mity.
00:30Prawdziwy dziki zachód wyglądał zupełnie inaczej,
00:33a amerykańskie czy też europejskie westerny przez lata powielały dziesiątki mitów,
00:38a także błędne wyobrażenia o tamtejszych czasach,
00:41o których Wam dzisiaj poopowiadam.
00:51Słowem wstępu, warto wiedzieć, że gatunek westernów obejmuje wiele niezależnie powstających filmów w USA oraz Europie
00:57oraz oczywiście kojarzone przez wielu z Was włoskie westerny.
01:01Owszem, stereotypy w westernach nie wzięły się, wiecie, z kapelusza,
01:06tylko raczej bazują one na pojedynczych postaciach czy też wydarzeniach historycznych,
01:10a raczej legendach z nimi związanymi.
01:13I są one tak głęboko zakorzenione w kulturze, że bez ich powielania nie jesteśmy w stanie wyobrazić sobie tego typu filmu.
01:19Jednak aby jak najlepiej zrozumieć mity związane z westernami oraz ich podłoże,
01:23musimy zacząć od pierwszych westernów.
01:25A nie były to wbrew pozorom filmy, a książki.
01:28I to takie, które zaczęły powstawać w czasach, o których opowiadały.
01:31Awanturniczo przygotowe powieści przedstawiały oczywiście XIX-wieczne Stany Zjednoczone.
01:36Były to proste historie.
01:38Tania i rozrywkowa literatura skierowana do masowego odbiorcy.
01:41I to właśnie było kluczem do ich popularności, nie tylko na terenie USA, ale również na terenie Europy.
01:46Ich popularność z czasem została przełożona na filmy.
01:50I tym sposobem pierwszym westernem, oczywiście niemym, był napad na Express z 1903,
01:56który na pewno kojarzycie z tej konkretnej sceny.
01:59Później było z górki.
02:00W starej Arizonie z 1928, w samo południe, pewnego razu na Dzikim Zachodzie i dziesiątki innych produkcji.
02:08Jednak wracając do samych skojarzeń, nie możemy zapominać o widowiskowych strzelaninach,
02:13a tych w westernach nie brakuje.
02:14W każdej, ale to naprawdę każdej produkcji giną dziesiątki osób.
02:19Czy to w strzelaninach, czy w morderstwach, czy też w pojedynkach.
02:24Tymczasem w rzeczywistej historii Stanów Zjednoczonych,
02:27dużych strzelanin o skali porównywalnej z tymi filmowymi,
02:30było mniej więcej tyle, ile udanych rur Karolaka w kinie.
02:34Czyli sami wiecie jak dużą.
02:36Najbardziej znana wymiana ognia miała miejsce w 1881 roku w OK Coral.
02:41Po jednej stronie bracia Erb, po drugiej lokalny gang przemytników bydła.
02:46Brzmi groźnie.
02:47Starcie trwało aż 30 sekund, a w nim oddano 30 strzałów z maksymalnie 2-3 metrów.
02:53Trzech z nich zginęło, dwóch uciekło, pozostali zostali ranni.
02:57Historia oczywiście ciągnęła się latami.
02:59Tych, którzy uciekli próbowano schwytać, kilku z nich zatrzymano, a dwóch braci zostało zabitych.
03:05Jednak dlaczego ta półminutowa strzelanina jest tak znana i najbardziej rozpoznawalna spośród tych wszystkich historycznych?
03:11Okazuje się, że była ona po prostu najbardziej widowiskowa oraz spektakularna.
03:17Przy wszystkich, które miały miejsce w XIX wiecznej historii Stanów Zjednoczonych.
03:21Nic więc dziwnego, że została przedstawiona w wielu produkcjach.
03:24Miasto Bezprawia, Godzina Ognia czy Tombstone z 1993.
03:29Jednak jeśli porównamy strzelaninę z OK Coral do tych współczesnych, to wypada ona naprawdę blado.
03:35Dla porównania w 2015 roku w Teksasie miała miejsce wymiana ognia między gangami motocyklowymi w restauracji Twin Peaks,
03:42podczas której zginęło 9 osób, 18 zostało rannych, a prawie 180 aresztowanych.
03:48Dziki Zachód nie był taki dziki jak go malują, a hollywoodzkie czy włoskie interpretacje powielają ten mit.
03:54Oczywiście w tamtych czasach broń była legalna.
03:56Posiadał ją praktycznie każdy, lecz w samych miastach był ogólny zakaz noszenia jej przy sobie.
04:01Przed wstępem do jakiejkolwiek miejscowości należało zostawić swoją spluwę w depozycie,
04:06czy to u lokalnego szeryfa, czy na przykład w hotelu.
04:09A kwestie morderstw?
04:11Za każdym razem ginie ktoś, czy to w wyniku napaści, czy awantury.
04:14Jednak w rzeczywistości w drugiej połowie XIX wieku,
04:18każdego roku w co drugim amerykańskim miasteczku była jakaś ofiara morderstwa.
04:22Jednak czy to dużo?
04:23W 1880 w takim siedmiotysięcznym Tombstone, czy też pięciotysięcznym Ellsworth zdarzało się po pięć zabójstw rocznie.
04:31Bywały miejscowości, gdzie morderstw było mniej.
04:34Bywały takie, gdzie było więcej.
04:36Jednak dla porównania w ośmiomilionowym Nowym Jorku w 2019 roku odnotowano ponad 460 zabójstw.
04:43Oczywiście w tamtych czasach morderstw było więcej.
04:45Jednak nie zapominajmy, że mówimy wciąż o czasach, które ogólnie są nazywane czasami bezprawia oraz bandytów.
04:51Za to mało kto spodziewa się kolejnego mitu, bo oto jeden z najsilniej utrwalonych skojarzeń z pociągami.
04:58Banda kowbojów na swoich rumakach pędzi za parowozem i w trakcie jazdy na niego wskakują.
05:04Piękne.
05:05Napady na pociągi były licznie przedstawione w westernach.
05:09Zaczęło się od napadu na ekspres, później człowiek z dzikiego zachodu, czy baczka CD i Sundance Kid.
05:15Lecz to tylko nieliczne przykłady.
05:17Tylko gdzie jest miejsce na ten mit?
05:19Czy sama przestępczość wtedy nie była czymś powszechniejszym?
05:22Czy pociągi nie były tak chętnie obrabowywane?
05:25W końcu jeździły po totalnych pustkowiach zaledwie 20-30 km na godzinę.
05:30Czy zatem było możliwe wskoczenie na jadący pociąg z konia?
05:34Prawdopodobnie tak.
05:36Tylko dlaczego ktoś miałby to w ogóle robić?
05:37Czy było to warte porzucenia konia, który pamiętajmy, że wtedy był naprawdę drogi?
05:42Oraz ewentualnego śmiertelnego wypadku?
05:45Raczej nie.
05:46To oczywiście klasyczny hollywoodzki mit.
05:48Jednak napady się zdarzały.
05:50Mimo to wyglądały zupełnie inaczej.
05:52Członkowie gangu zazwyczaj rozdzielali się.
05:54Kilku z nich wsiadało zwyczajnie do pociągu, po czym reszta blokowała tory na kompletnych pustkowiach.
05:59Pociąg się zatrzymywał, a ci, którzy byli w wagonach zgarniali co cenne, bądź ograbiali pasażerów i zwyczajnie uciekali konno.
06:06A co z bankami, które były tak chętnie rabowane na dzikim zachodzie?
06:10Tak naprawdę to nie były.
06:12Nabrałem was.
06:13W trakcie całej drugiej połowy XIX wieku w Stanach Zjednoczonych doszło do zaledwie ośmiu napadów na banki.
06:19Nie dość, że były najlepiej chronionym budynkiem w mieście, to jeszcze znajdowały się w samym centrum pod samym nosem szeryfa.
06:26Oraz przy samych sklepach, które były również bardzo mocno strzeżone.
06:29Był to zatem najbardziej ryzykowny sposób wzbogacenia się, jaki tylko istniał.
06:34Mimo to w historii Stanów Zjednoczonych zdarzyło się kilku śmiałków, którzy dokonali udanego, bądź częściej nieudanego napadu.
06:42Wśród nich Butch Cassidy i Sundance Kid, których historia została przedstawiona w filmie z 1969.
06:49A jak się kończyły inne napady?
06:51W 1996, czyli na stulecie istnienia USA, miał miejsce największy napad na bank w ówczesnej historii.
06:58A to wszystko w Northfield, w dodatku w samopołudnie.
07:01Ośmiu członków gangu nie wiedziało jednak, co ich czeka oraz, że napad zakończy ich bandycką karierę.
07:07Plan był prosty i typowo hollywoodzki.
07:10Trzech członków weszło do środka, aby zmusić pracowników do otwarcia sejfu.
07:14Oczywiście grożąc przy tym bronią, jednak zwykli pracownicy oczywiście nie mieli dostępu do sejfu w banku, podobnie jak dzisiaj.
07:20Dlatego powiedzieli, że nie mogą otworzyć.
07:22A sama próba napadu została dość szybko zauważona przez zwykłych mieszkańców, w tym pewnego kupca, który zaczął krzyczeć
07:28Weźcie broń ludzie, trwo napad!
07:31Następnie zwykli mieszkańcy przystąpili do obrony, biorąc swoje zdeponowane pistolety oraz karabiny z biura szeryfa.
07:37Następnie kilku rabusiów, tych takich dzielnych amerykańskich kowbojów, po prostu zchórzyło i uciekło.
07:45A pozostali zaczęli strzelaninę ze zwykłymi mieszkańcami.
07:48Trzech bandytów zostało ciężko rannych i aresztowanych, dwóch zginęło.
07:52Odwaga zwykłych mieszkańców pozwoliła obronić bank i powstrzymać sam gang.
07:57Napady na banki w tamtejszych czasach były dużo trudniejsze niż mogłoby się wydawać.
08:01Tym bardziej, że wbrew temu co nam próbują pokazać hollywoodzkie produkcje, otwarcie sejfu bez klucza graniczyło z cudem.
08:09Szczególnie dla zwykłego rabusia.
08:11Jednak w dobrze znanych produkcjach nie tylko napady na banki były w samo południe, ale również pojedynki.
08:16Znacie to doskonale.
08:18Po jednej stronie postać grana przez Clint'a Istudan.
08:22Po drugiej jego najgorszy wróg.
08:24Przy pięknej muzyce dwóch kowbojów patrzę sobie centralnie w oczy, z odległości z której i tak nie widzą czyjś oczu.
08:30I to w dodatku w taki sposób, w jaki patrzą na siebie kochankowie w brazylijskiej telenoweli.
08:35Kto pierwszy odda celny strzał, ten wygrywa.
08:37Mój mół.
08:40Wściekł się o to, że mu strzelaliście pod kopyta.
08:43Honorowy pojedynek. Coś pięknego.
08:46Tylko, że takich pojedynków się zdarzało zaledwie kilka w historii.
08:56W dodatku wielokrotnie przedstawiany strzał z biodra nie mógł się udać.
09:00Po prostu.
09:00Większość pojedynków była albo między przeciwnikami politycznymi, albo między całkiem pijanymi kowbojami.
09:06Z takiej odległości i w dodatku z biodra nie dało się kogoś trafić, mając nawet bardzo duże szczęście.
09:12Na pewno nie było to wynikiem żadnych umiejętności.
09:15Najbardziej znanym przykładem jest strzał dzikiego Billa.
09:18To właśnie w tej historii można szukać genezy popularnego mitu.
09:21Pojedynek Billa Hitchcocka z Daviesem Toothem miał miejsce 21 lipca 1865.
09:28Rewolwerowcy stanęli naprzeciw siebie w odległości 69 metrów w samym centrum Springfield.
09:34Poszło o przegrany w pokera zegarek oraz o miłość, albo może raczej zauroczenie w tej samej prostytutce.
09:41Davies strzelił pierwszy, lecz niecelnie.
09:44Później Bill.
09:45Tym razem w sam środek klatki piersiowej swojego przeciwnika, który zginął na miejscu.
09:49Oczywiście kowboj został aresztowany, lecz wyszedł dość szybko z więzienia po wpłaceniu grzywny w wysokości 2000 dolarów.
09:56Tylko zaraz, zaraz, skoro dziki Bill był jednym z najbardziej koniecznych rewolwerowców w historii, to musiał mieć oczywiście odpowiedni kapelusz.
10:03Taki jak nosili rewolwerowcy.
10:05Albo taki jak miał Clint Eastwood.
10:07Lub prawie taki jak ja.
10:09Tylko, że... nie.
10:12Zobaczcie tylko co ma na głowie.
10:14Czy to sombrero?
10:15No właśnie.
10:16Westerny cierpią na powielanie głęboko zakorzenionych mitów, nawet jeśli chodzi o najprostsze aspekty, takie jak kapelusze.
10:22Zerknijcie okiem na najbardziej znanych złoczyńców, czyli na przykład Billego de Kida.
10:26Czy to były cylindry?
10:28A Batch Cassidy?
10:29Czyli jeden z bardziej znanych przestępców napalających na pociągi na dzikim zachodzie?
10:33Zaraz.
10:34Czyżby on nosił melonik?
10:36Tak.
10:36Kowboje czy bandyci w XIX wiecznej Ameryce nie nosili typowych kapeluszy typu Stenson, które stały się powszechne dopiero po II wojnie światowej.
10:44Głównie ze sprawą hollywoodzkich filmów.
10:46I to nawet u kowbojów.
10:48Tylko właśnie, kim był ten cały kowboj?
10:50Hollywoodzki to wiadomo.
10:52Koszula, dżinsy, kapelusz Stenson, buty z ostrogami.
10:56Oprócz tego był chodzącym symbolem sprawiedliwości, wieczorami siedział w salunach, grał w pokera, a w wolnym czasie łapał bandytów i zawsze miał rewolwer przy sobie.
11:05Tylko, że nie.
11:06Ten prawdziwy kowboj był po prostu pasterzem bydła, bo tak był określany każdy pasterz bydła w tamtejszych czasach.
11:13Często zajmujący się przy okazji hodowlą koni.
11:15Prowadził dość nudne życie jak na hollywoodzkie standardy.
11:18Uchodził za człowieka często aspołecznego, unikającego kontaktów z ludźmi, a także dość oziębłego i takiego, z którym lepiej nie mieć do czynienia.
11:27Przede wszystkim musicie wiedzieć, że kowboje dzieli się na dwie grupy.
11:30Część zaliczano do bogatych ziemskich właścicieli, czyli charos.
11:34Ci nosili ubrania przyozdobione srebrem.
11:37W tamtych czasach hodowla bydła czy koni przynosiła tak duże zyski, że ich ziemie z czasem się powiększały.
11:42Hodowle, które mieli, były przez to zbyt duże dla jednej osoby, więc zaczęli oni zatrudniać kowbojów najemnych, czyli vacueros.
11:49W większości przypadków byli to zwykli meksykańscy chłopi, którzy odpowiadali za większość pracy fizycznej na ranczach.
11:56I to oni stali się z czasem podstawą do zbudowania hollywoodzkiego mitu kowboja.
12:00Jednak skoro jesteśmy już przy tych prawdziwych kowbojach, warto pochylić się nad całą bronią.
12:05Zazwyczaj nie nosili oni ze sobą rewolweru, bo była ona po prostu nieskuteczna do ich potrzeb.
12:09Najbardziej popularną bronią tamtych czasów był karabin Winchester, czy też zwykła dubeltówka, lub oczywiście strzelba myśliwska.
12:17Broń palna była potrzebna do polowań, a także do obrony przez zagrożenie ze strony np. niedźwiedzia.
12:22Krótkie bronie, takie jak Colt, były przydatne na krótkim dystansie i były skuteczne przede wszystkim na ludzi.
12:28Tylko kto chce nosić broń specjalnie na ludzi, skoro ma przy sobie i tak karabin, czy też strzelbę.
12:34Zatem zwykłe rewolwery były używane przede wszystkim przez lokalnych bandytów oraz przez samego szeryfa,
12:40który musiał mieć po prostu coś poręcznego przy sobie, aby mieć do tego szybki dostęp.
12:45I coś skutecznego na bardzo krótkim dystansie.
12:47Pamiętajmy przy okazji, że w tamtejszych czasach był ogólny zakaz noszenia broni w miastach.
12:52Lecz jeśli chcecie więcej posłuchać o broni, musicie koniecznie nadrobić materiał o broni palnej z czasów westernów.
12:57Każdy z tych mitów daje błędny obraz na świat, jednak niektóre z nich są naprawdę krzywdzące.
13:02Takie jak np. przedstawienie rdzennej ludności Ameryki Północnej.
13:06Ci byli nagminnie przedstawiani w złym świetle.
13:08Dzicy, nieokrzesani ludzie, którzy byli w ciągłym konflikcie z europejskimi osadnikami.
13:13Inni byli przedstawiani jako brońcy natury żyjący w ciągłym strachu przed cudowną cywilizacją.
13:18W kinie dobry Indianin to martwy Indianin.
13:21Lub też taki, który rozumie postęp cywilizacyjny niesiony przez białych.
13:24Zazwyczaj nic nie mówili, tylko krzyczeli.
13:28Oczywiście swoje charakterystyczne dźwięki, bo po co mieli mówić coś ciekawego, skoro byli tymi złymi.
13:33W kolejnych latach było coraz więcej wyjątków.
13:36Jednak westerny, szczególnie te pierwsze, przedstawiały ich zazwyczaj w negatywnym świetle.
13:41Wszystko po to, aby widzowie utożsamiali się przede wszystkim z Amerykanami.
13:44W rzeczywistości Ameryka Północna była zamieszkana przez 500 narodów Indian.
13:49Każdy różnił się ubiorem, czy też codziennym sposobem na życie.
13:52Mimo to westerny najczęściej przedstawiały apaczy, czy Indian, którzy wyglądali jak oni.
13:57Mity, o których wam opowiadałem są w większości związane z tymi pierwszymi westernami.
14:01W latach 70., 80. oraz 90. zaczęły powstawać anty-westerny,
14:07które częściowo starały się odciąć od tych mitów, które zostały wcześniej zbudowane.
14:11Te postawiły na bardziej pesymistyczną wersję Ameryki.
14:14Podobną drogą poszły również włoskie westerny, a wraz z nimi Sergio Leone.
14:19Za garść dolarów, za kilka dolarów więcej, dobry, zły i brzydki, pewnego razu na dzikim zachodzie.
14:25Te filmy postawiły na zupełnie inne tony.
14:28Nie bez powodu były nazywane anty-westernami,
14:31lecz mimo to nadal powielały klasyczne mity.
14:34Zerwano jednak z naiwnym bohaterstwem i postawiono na bardziej tragiczną historię.
14:39Do tego sama przemoc oraz brud było przedstawione tak pięknie jak nigdy wcześniej.
14:44To wszystko przy akompaniamencie Enio Morricone'em.
14:47I oczywiście żywa legenda kina, czyli Clint Eastwood.
14:51W swoim pięknym, choć mitycznym kapeluszu.
14:53Jednak mimo tego, że westerny bardzo wybiórszo traktują historię,
14:57nie okazują prawdy o tamtejszych czasach,
14:59oraz powielają dziesiątki mitów, które przytoczyłem,
15:02wiele z nich to znakomite filmy.
15:04Musieli po prostu zrozumieć, że jest to kino superbohaterskie,
15:08które przedstawia superbohaterów w trochę innym przebraniu,
15:11niż ma to miejsce w obecnych tego typu produkcjach.
15:14Dzięki za oglądanie, trzymajcie się, na razie.
15:17Cześć!
Recommended
6:16
|
Up next
12:46
13:21
12:36
13:50
15:24
16:53
11:25
10:28
13:41
17:40
16:21
12:18
10:14
9:17
12:34
12:49
12:36
18:42
17:38
14:28
Be the first to comment