- 9 saat önce
08-Köklü Sayılar 01
Kategori
📚
ÖğrenmeDöküm
00:00O zaman işte o beklenen an efendim ta ta ta ta bu beklenen an geliyor geliyor köklü sayı o zaman derin bir nefes alarak
00:21Hayır hiç öyle bir şey yok canım Elif'ciğim yani keşke öyle bir şey olsa hani çözdükten sonra çözümünü çok rahatlıkla bakıp kontrol edebilirsiniz anlamında söylemiştim Elif'ciğim ben onu
00:33Hemen de nasıl yatışa geçiyor Elif
00:35O zaman gelelim köklü sayıya dostlar
00:42Şimdi bizim hani köklü sayıdaki mantığımız nedir yani köklü sayı nedir daha doğrusu onu da anlaşalım
00:49Hani biz üstlü sayıları işlerken demiştik ki A üzeri N gibi bir sayı bir üstlü sayıdır ve üst kadar tabanın yan yana çarpılması anlamına gelir diyorduk değil mi
00:58Ama işte gel gör ki bunun üstü her zaman bir tam sayı olmayabilir
01:03Bunun üstü rasyonel bir sayı da olabilir
01:06X bölü Y gibi rasyonel sayı 1 bölü 2 3 bölü 5 8 bölü 10 gibi
01:11Bir rasyonel sayı ise o zaman bunu köklü sayı şeklinde yazarız
01:15Şöyle yazarız A'yı yazdık
01:17Kökü koyduk üzerine
01:19Paydası kökün derecesi
01:22Payı içeride üstünün derecesi olacak şekilde
01:26Rasyonel üste sahip olan bir üstü sayı köklü sayı olarak yazabiliyoruz efendim
01:31Yani üstü sayı ile köklü sayı arasındaki temel bağlantı kuralımız bu
01:35Şimdi mesela bakın örnekle demiş ki
01:385 x 3 bölü 4 demiş değil mi
01:41O zaman bunu nasıl yapacağız tabanı koyduk
01:44Kökü koyduk üzerine
01:464 kökün derecesi
01:503 içeride üstünün derecesidir
01:52Yani biz bunun 4. derecen kökte 5'in küp yani 125 şeklinde gösterebiliriz o zaman sayıyı değil mi
01:58Ya da demiş ki 3 üzeri 1 bölü 2
02:02Şimdi 3'ü yazdık
02:05Kökü koyduk üzerine
02:062 kökün derecesi
02:091 içeride üstünün derecesi oluyor
02:12Şimdi biz biliyoruz ki
02:13Her sayının birinci kuvveti zaten kendisidir
02:16Yani 3'ün birinci kuvveti zaten 3'tür
02:18Kökün derecesi 2 ise de yazılmaz
02:21Çünkü kök derecesi yazmıyorsa zaten 2 kabul ederiz
02:25Hani adı üzerine kare kök diyoruz ya buna
02:27Kök derecesi yazmıyorsa bile biz onu hep 2 kabul edeceğiz
02:31Anlaşabildik mi arkadaşlarım bunda
02:34Şimdi bu üstü sayı ile köklü sayı arasındaki temel bağlantı aslında
02:37Şimdi peki bundan sonra gelir mi derseniz
02:40Aynen de gelmiş
02:42Bakınız örnek 1
02:43Diyor ki
02:4525 üzeri x üzeri 2
02:50Eşittir 125 çarpı
02:52Dördüncü açıdan kökte 5 demiş
02:54Bu eşitliği sağlayan x gerçeği sayısı
02:57Acaba nedir nedir diye sormuş
02:59Peki ne yaparız bunda
03:03Şöyle soruya bakarız
03:06Deriz ki arkadaş 25, 125, 5
03:09Bunların hepsi 5'in katları
03:11E ben de öyle yazayım o zaman
03:12Yani 25, 5'in karesiydi
03:14Üzeri x üzeri 2 oluyor
03:18E 125, 5'in küpü
03:20O da tamam
03:23Gel gelelim şimdi şu köklü sayı nasıl üstü biçimde yazarım peki
03:27Şöyle yazarım bakın
03:29Üstü yazmıyorsa 1 zaten değil mi
03:31O zaman ben bunu 5 üzeri
03:341 bölü 4 olarak mı çevireceğim tekrar
03:365 üzeri 1 bölü 4'ü köklü yazmak istediğimizde
03:40Paydası kökün derecesi payın üstün derecesi oluyordu
03:43Biz tekrar geri çevirdik
03:44Şimdi şunu biliyorum
03:46Üstün üzerinde üst varsa eğer üstler çarpılır
03:49Yani 2 ile x'i çarptım 2x
03:522 katı 4x mi oldu?
03:53E diğer taraftan da tabanlar aynı çarpım halindeyken
03:58Üstler toplanır
04:00Üstlerini toplayayım
04:01Burası ne oldu?
04:044 kere 3 12 bir daha
04:0613 bölü 4 mi oldu üstü?
04:08Artık şunu söyleyebilirim
04:10Tabanlar eşitse üstler de eşittir
04:12Yani bizim 4x dediğimiz şey
04:1413 bölü 4 eşit değil mi?
04:16Bir de ne yapıyoruz?
04:18x'i bulmak için eşitliğine her iki tarafını 4'e bölüyoruz
04:21x o zaman 13 bölü 16 mı çıkmış oluyor?
04:26Anlaştık mı nasıl bulduğumuzda?
04:30Sormak istediğimiz bir yer var mı acaba?
04:34Anlaştık
04:35Peki
04:37Emine uyumuyorsun değil mi Emine?
04:51Emine
04:52Tamam
04:53Peki
04:55Helal olsun be
05:01İşte Emine be
05:02Örnek öğrenci
05:04Bakınız İrem Hanım
05:05İrem Hanım diyordu ki
05:06Şimdi
05:07Muhtemelen diyor ki
05:09Kalanı ben videodan izlerim
05:10Buradan kendisine sesleniyorum
05:12Öyle
05:13Efendim
05:14İftarı kop kop yiyip de
05:16Kendimize ağırlık çöktür diyelim lütfen efendim
05:18Köklü sayıdan mı?
05:21İki soru
05:21Emine
05:22İki soru var bundan
05:23Beni biraz şarpanlar
05:24Emine karıştırabiliyor ama
05:25İki soru geliyor
05:26İşte Ceren işte 39
05:32Ceren 39 diyor sayın seyirciler
05:36Elif'ten de
05:40Beyrak'tan da geldi
05:41Aynı 39
05:42O zaman
05:45Çılgınlar gibi çözmeyelim mi?
05:47Şimdi şu
05:48Dördüncü
05:48Ceren kökte
05:493'ü tamam da
05:509 sayısı
05:523'ün karesidir
05:53Hatta
05:5527
05:553'ün küpüdür
05:56Değil mi?
05:57Eşittir
05:573 üzeri
05:58X bölü
05:58Y
05:58E derim ki ben bunları
06:00Üstüye çevirmek istiyorsam
06:02Birinci sayımız
06:023 üzeri
06:03İç bölü dış
06:04Yani 1 bölü 4
06:05İkinci sayımız
06:073 üzeri
06:082 bölü 5
06:09Üçüncü sayımız
06:113 üzeri
06:123 bölü 10
06:13Eşittir
06:153 üzeri
06:16X bölü Y oluyor
06:17Değil mi?
06:18E şimdi bunların
06:19Tabanları aynı
06:20Çarpma haldeyken
06:21Üstüleri toplanır
06:22Üzerlerini toplarsak
06:241 bölü 4
06:262 bölü 5
06:273 bölü 10
06:28Eşittir
06:303 üzeri
06:30X bölü Y'ye
06:31Hatta bir de
06:32Payların eşitliği vereyim
06:335 ile
06:344 ile
06:352 ile çarparım
06:36O da 3 üzeri
06:385 kere 1
06:395
06:394 kere 2
06:418
06:412 kere 3 de 6 yapıyor
06:43Bölü 20 oluyor
06:45Yani 3 üzeri
06:48Toplarsak efendim
06:5019 bölü 20
06:52Eşittir
06:533 üzeri
06:53X bölü Y'ye
06:54E dolayısıyla
06:55Bize X artı Y
06:56Toplamını sormuştu
06:57O zaman
06:58X 19'muş
06:59Y de 20'miş
07:01Toplamları da
07:0239'muş
07:03Anlaşabildik mi?
07:05Nasıl bulduğumuzda
07:06Anlaştık
07:08Tamam
07:10Peki
07:10O zaman
07:13Ödevler
07:14Ödevler
07:14Ödevler
07:15Ve kural
07:162
07:16Gelecek
07:17İkinci kuralımıza
07:18Gelmek üzere
07:19Şimdi
07:21Bunları da
07:22Şöyle demiş
07:22İkinci kurallara
07:23Şimdi
07:25Bu kural
07:26Dostların
07:26Böyle kitapları
07:27Açtığımızda
07:28Çok da
07:28Bulamayız
07:28Bu kuralı
07:29Ama
07:29Aslında
07:31Önemli
07:32Kurallardan
07:32Bersi
07:32Çünkü
07:33Arkadaki
07:33Testlerde
07:34Bunları
07:34Böyle araya
07:34Kaktırırlar
07:35Bunları
07:35Şöyle ki
07:36Kuralımız
07:37Çift kuvvet
07:38İçerisindeki
07:39Negatif bir sayı
07:41Real sayılarda
07:42Tanımsız bir ifadedir
07:43Şimdi
07:44Bu ne
07:44Demek?
07:46Mesela
07:46Ne bileyim
07:47Altın
07:47Ceren kök içinde
07:48Eksi 10
07:49Bir kere
07:50Kökün kuvveti
07:51Çiftse
07:51İçerideki sayının
07:53Negatif olmaması
07:54Lazım
07:54Çünkü negatif olursa
07:55Bu ifade
07:56Tanımsız olur
07:57Ama
07:58Çiftse
07:58Kök
08:00Kuvvet derecesi
08:01Kökün kuvveti
08:02Tek bir sayı olursa
08:03İçerideki sayı
08:04Hiçbir türlü
08:04Tanımsız olmuyor
08:06O her türlü
08:07Tanımlıdır
08:07Çünkü
08:08Sebebi de
08:09Şudur
08:09Aslında
08:09Biz
08:10Aslında
08:10Matematik
08:11Sayıları
08:11Dostlar
08:12İkiye
08:12Ayırırız
08:13Bunlardan
08:14Birincisi
08:14Gerçel sayılar
08:15Yani real sayı dediğimiz kısım
08:17İkinci kısım ise
08:18Karmaşık sayı
08:19Yani kompleks sayı
08:20Dediğimiz sayılar oluyor
08:21Bunlarda
08:22Real sayılarda
08:24Tanımsız olan
08:25Bunun gibi
08:26İfadeler
08:26Mesela
08:27Kök içinde
08:28Eksi bir
08:28İfadesi
08:29Bu ifade
08:30Real sayıda
08:31Tanımsız bir ifadedir
08:32Ve bu ifadeli
08:34Tanımlayabilmek için
08:35Karmaşık sayılar
08:36Kullanılır
08:37Hatta
08:37Hatırlarsız
08:38Mutlaka
08:39Kök içinde
08:40Eksi bir
08:40İ'ye eşitti
08:41İ kare
08:42İ küp
08:43Falan
08:43Falan
08:43Falan
08:43Diye
08:43Açıklanıyordu
08:44Yani
08:45Ama bu
08:46Karmaşık sayı
08:47Kısmı
08:48Bizim müfredatımız
08:49İçine
08:49Olmadığı
08:49İçin
08:50Biz
08:50Çift kuvvet
08:52İçerisindeki
08:52Negatif sayıyı
08:53Görürsek
08:54Eğer
08:54Hemen
08:55Tanımsızı
08:56Yapıştırabiliriz
08:57Şimdi
09:01Bir de
09:05Bundan bize
09:05Sorun nasıl
09:06Geliyor
09:06Hemen
09:07Ona
09:08Bakalım
09:08Hemen
09:09Gelsin
09:10Örneğin
09:10Diyor ki
09:11Dördüncü
09:13Eçen kökte
09:143x-12
09:14Artı
09:15Küp kök
09:16X kare artı
09:17X artı
09:187
09:18Artı
09:19Kök içinde
09:204x-x
09:21İfadesi
09:21R sayıda
09:22Tanımlı
09:22Olduğuna
09:23Görediyor
09:23Bu işlemin
09:24Sonucu
09:25Üçtür
09:26Dedi
09:26Canan
09:26Elif de
09:30Üçtüyor
09:30Galiba
09:32Üçtüyorlar
09:33Kesin
09:37Üçtüyordu
09:37Üçe
09:38O zaman
09:39Ben de
09:39Diyorum ki
09:40Kesin çözelim
09:41O zaman
09:41Biz
09:41Hadi
09:44Yapalım
09:45Şimdi
09:46Buradaki
09:46O zaman
09:47Mantığımız
09:47Şu olmalı
09:48Değil mi
09:48Şimdi
09:50Baktım
09:50Şu
09:50Dördüncü
09:51Açıdan
09:51Kök
09:51Yani
09:51Çift
09:52O zaman
09:53Diyeceğim ki
09:54Bunun içindeki
09:55Sayının
09:55Negatif
09:56Olmaması
09:56Lazım
09:57Tanımlıysa
09:57Bu ifade
09:58Negatif
09:59Olmaması
09:59Demek
10:00Ne
10:00Demek
10:00İçindeki
10:01Sayı
10:01Sıfıra
10:02Eşit
10:02Ya da
10:03Sıfırdan
10:03Daha
10:03Büyük
10:04Bir sayıdır
10:04Eksi
10:0612
10:06Diğer tarafa
10:06Atıyorum
10:07Artı
10:0712
10:07Geçiyor
10:08Her tarafı
10:103'e
10:10Bölsem
10:11X
10:12Büyük
10:12Eşit
10:124
10:12Mü
10:13Çıkıyor
10:13Tamam
10:15Yani
10:15Demek ki
10:15Buradaki
10:15X'e
10:17Daha doğrusu
10:184
10:18Ya da
10:184'ten
10:19Büyük
10:19Sayılar
10:19Vermiyor
10:20İçiz
10:20Yandakine
10:22Geçtim
10:22Bu tek
10:23Sayı
10:23Olduğuna
10:23Göre
10:23İçerisi
10:24Negatif
10:24Olur
10:25Pozitif
10:25Olur
10:26Yani
10:26Bunu
10:26Tanımsız
10:27Yapacak
10:27Bir
10:27Değer
10:28Yok
10:28Bir
10:29Yandakine
10:30Geçtik
10:30Derecisi
10:30Yaz
10:312
10:31Yani
10:32Çift
10:33Kuvvet
10:33O
10:34Zaman
10:34Bunun
10:34İçindeki
10:35Sayı
10:35İçine
10:35Aynı
10:35Şey
10:36Söyleye
10:36Yani
10:364
10:37Eksik
10:37Sayısı
10:37Da
10:38Sıfıra
10:38Eşit
10:39Ya da
10:39Sıfıdan
10:39Daha
10:40Büyük
10:40Olmalı
10:40Hatta
10:41Eksi
10:42Diğer
10:42Tarafı
10:42Atarsak
10:43Artı
10:43X
10:43Geçer
10:44O
10:45Zaman
10:45Bu
10:45Seferde
10:45X
10:464
10:46Eşit
10:46Ya da
10:474
10:47Ten
10:47Küçüktür
10:48Diye
10:48Bir
10:49Sonuç
10:49Bulduk
10:49Şimdi
10:50Burada
10:51Bize
10:51Şunu
10:51Demek
10:51İstedi
10:52O
10:52Zaman
10:52Değil mi
10:52Şurası
10:554
10:55Noktası
10:55Olsun
10:56Binci
10:57Arkadaş
10:57Diyor ki
10:58X
10:58Dörde
10:59Eşittir
10:59Ya da
11:00Dörtten
11:00Büyüktür
11:01Diyor
11:01İkinci
11:02Diyor ki
11:02Yok
11:03X
11:03Dörde
11:04Eşit
11:04Ya da
11:04Dörtten
11:05Küçüktür
11:06O
11:07Zaman
11:07İkisinin
11:07Ortak
11:08Çözümü
11:08Ne
11:08Oluyor
11:09Yani
11:09Mecburen
11:11Değil mi
11:12Dört
11:13Oluyor
11:13Ortak
11:13Çözümü
11:14Çünkü
11:14İkisini
11:15Sağlayabilecek
11:15Tek
11:16Bir
11:16Değer
11:16Var
11:16O
11:17Da
11:17Dört
11:18O
11:19Zaman
11:19Biz
11:19X
11:19Görümüzü
11:20Her
11:35Oluyor
11:35Şimdi
11:373
11:37Kere
11:374
11:3712
11:3812
11:3812
11:3812
11:38Çıksak
11:390
11:39Diğer ne
11:42Oldu
11:42Dördün
11:43Karesi
11:4316
11:434
11:45Daha
11:4520
11:457
11:46Daha
11:4627
11:47Oldu
11:484
11:49Dörtten
11:494
11:49Çıktık
11:50Bu
11:50Kök
11:500
11:50Oldu
11:51Şimdi
11:52Sıfırın
11:52Nasıl ki
11:53Herhangi
11:53Bir
11:53Kuvveti
11:540
11:54Sa
11:54Herhangi
11:55Bir
11:56Kökü
11:56De
11:560
11:56Eşit
11:56Olacaktır
11:57O
11:58Yüzden
11:58Bu
11:58Da
11:590
11:59Bu
11:59Da
11:590
11:59Diyebilirsiniz
12:00Yani
12:01Elinizde
12:02Kala
12:02Küp
12:02Kök
12:0327
12:03Kalacak
12:04Ki
12:0427
12:053'ün
12:05Küpü
12:05Olduğuna
12:06Göre
12:063'ler
12:07Birbirini
12:07Yiyecek
12:08Bu
12:08Dışarıya
12:093
12:09Olarak
12:09Çıkmış
12:10Olacak
12:11Dostlar
12:12Anlaştık
12:13Nasıl
12:13Bu
12:13Bu
12:13Bu
12:13Bu
12:13Bu
12:14Bu
12:14Bu
12:14Bu
12:15Bu
12:16Bu
12:16Bu
12:16Bu
12:16Bu
12:16Bu
12:16Bu
12:20Peki
12:21Ah
12:23Hemen
12:25Bir
12:25Benzeri
12:26Geldi
12:26Örnek
12:274
12:27Geliyor
12:27Bakalım
12:30Buna
12:30Edeyeceğiz
12:3121
12:33Tabi
12:35Tabi
12:35Herif
12:36Aynen
12:37Kökü
12:37De
12:37Götürüyor
12:381
12:38Çünkü
12:38Kökün
12:393'ü
12:391
12:40Kuvvet
12:40O
12:41Yüzden
12:41Birbirini
12:41Götürün
12:42Zaman
12:42Kök
12:42Ortadan
12:43Kalkmış
12:43Oluyor
12:438
12:48Derecen
12:49Kökte
12:506
12:50Eksi
12:50X
12:51Artı
12:514
12:51Derecen
12:52Kökte
12:52X
12:52Artı
12:53Artı
12:535
12:57Derecen
12:58Kökte
12:58X
12:58Eksi
12:581
12:59Pardon
12:59Diyor ki
13:00İfadesi
13:00Real sayılarda tanımlı olduğuna göre
13:02X'in alabilecek tam sayı değerlerinin toplamı kimdir demiş ya
13:07Süre başladı Betül
13:13Bitti Betül maalesef süre bitti
13:16Ah be
13:21Betül
13:33Betül uyumuş zaten
13:35Ah
13:39Uyumamış mı
13:39Tamam
13:40Peki
13:40Yirmi bir yirmi yirmi yirmi
14:09Aman Allah'ım
14:11O zaman
14:14Hadi yapalım
14:14Şimdi birinci sayı
14:17Bakıyorum
14:176
14:17X
14:18Kuvvet
14:198
14:19Çift
14:20Olduğuna göre
14:20Demek ki bunun içindeki sayının
14:220 eşitliği de 0'dan
14:23Büyük olması lazım
14:24Hatta
14:25X'i
14:25X'de
14:26Diğer tarafa
14:26Atarsak
14:27X'in
14:286 eşitliği de
14:296'dan
14:29Küçük
14:30Olması
14:30Gerekiyor
14:30Bir yandakine geçtim
14:324
14:33Bu da çift
14:34O zaman
14:35Diyeceğim ki
14:36X artı 1 sayısının
14:370 eşitliği de 0'dan
14:38Büyük olması
14:39Gerekiyor
14:39Hatta
14:40Artı 1'i
14:41Diğer tarafa atarsam
14:42Eksi 1 geçer
14:43Yani
14:44X'in
14:44Eksi 1'e eşit
14:45Ya da
14:45Eksi 1'den
14:46Büyük olması
14:46Lazım
14:47Bir yandakine
14:49Bir geçtik
14:49Tek kuvvet
14:50Tek kuvvetin
14:51İçin negatif de olur
14:52Pozitif de olur
14:53Hiç fark etmiyor
14:54Değil mi
14:54Tamam
14:56Şimdi
14:56Bu iki koşul
14:58Bize şunu söylüyor
14:58Diyor ki
14:59X sayısı
15:00Diyor
15:00Eksi 1'e eşittir
15:02Ya da
15:02Eksi 1'den
15:02Büyüktür
15:03Ama
15:046 eşitliği
15:056'dan da
15:06Küçüktür
15:06Diyor
15:06O zaman
15:08Bu aralıkta
15:09X'in alabileceği
15:10Tam sayı değerleri
15:10Eksi 1
15:120
15:121
15:122
15:133
15:134
15:135
15:146 değerlerini
15:14Alabiliyor
15:15Ki hatta
15:16Eksi 1'den
15:17Artı 1 eklede olan
15:18Kısımı
15:18Toplayınca
15:19Birbirini yer
15:20Elimizde bunlar
15:21Kalıyor
15:21Bunları tek tek
15:24Toplamıyoruz
15:25Ne yapıyoruz
15:25Ortadaki terimi
15:275 ile çarparsam
15:28Eğer
15:284 çarp
15:295'den
15:30Bunların toplamı
15:3020'dir
15:31Deyip
15:31Bitirebiliyoruz
15:32Soruyu
15:33Anlaşabildik mi
15:34Nasıl bulduğumuzda
15:35Anlaştık değil mi
15:37Zor gelmedi
15:38Yani
15:38Tamam
15:41Süper
15:41Ne oldu
15:43Berrak
15:45Yanlış
15:47Yanlış
15:47Toplamışız
15:48Bu
15:51Eksi 1
15:52Olamaz mı
15:52Olur ya
15:54Kökün
15:57İçi
15:570
15:57Olabilir
15:58Burası
16:00Zaten
16:006
16:01Eksi
16:01Eksi 1
16:02Oluyor
16:02Oda
16:027
16:03Yapıyor
16:03Bu da
16:03Olabiliyor
16:04Değil mi
16:05Kök
16:06İçindeki
16:07Sayının
16:07Tamamı
16:08Negatif
16:08Bir sayı
16:08Olmaz
16:09X'e
16:09Verebileceğim
16:10Bir sayı
16:10Negatif
16:11Olabilir
16:11Yeter ki
16:12İşlemin
16:13Sonucunu
16:13Negatif
16:14Yapmasın
16:14Anlaştık
16:16Anlaştık
16:16mı
16:16Beşinci
16:23Ajan
16:23Köklü
16:23Ama o
16:24Tek kuvvet
16:24Tek kuvvet
16:25İçi
16:26Negatif
16:26Olabilir
16:26Onu
16:28Tanımsız
16:29Yapmaz
16:29Beş
16:30Tek kuvvet
16:31Olduğu İçin
16:31Bunun içerisi
16:32Negatif
16:32Olabiliyor
16:33Çift kuvvet
16:34İçi
16:34Negatif
16:35Olamıyor
16:35Sadece
16:36Tamam
16:37Peki
16:38Tamamdır
16:40O zaman
16:41Şimdi
16:41Diğerine
16:41Geçelim
16:42Ama
16:42Geçmeden
16:43Son
16:43Molamızı
16:43Verip
16:44Öyle mi
16:44Geçelim
16:44Diğer tarafa
16:47Değil mi
16:49Hadi o zaman
16:50Bir molamızı
16:50Daha yapalım
16:51Ondan sonra
16:52Yeni sorulara
16:53İlerleyelim
16:54Pidiyot
16:55Bitti
16:55Valla
16:56Şaka
16:57Bitiyor
16:57Yani
16:58Bitsine
16:59Yenisine
16:59Geçeriz
17:00Daha
17:00İyi
17:00Tamam
17:03O zaman
17:0410 dakika sonra
17:05Görüşmek üzere
17:06Dostlar
17:06Kendinize
17:06Çok
17:07İyi
17:07Bakın
17:07Hoşçakal
17:08Altyazı
17:17Altyazı
17:19Altyazı
17:19Altyazı
İlk yorumu siz yapın