Oynatıcıya atlaAna içeriğe atla
  • 1 hafta önce
Döküm
00:00MÜZİK
00:30MÜZİK
00:58MÜZİK
00:59Ne yoğun, kalabalık, gürültülü bir İstanbul'dan merhaba demek istiyorum.
01:05Efendim, Geçmişe Yürüyen Adam programı Beyaz TV ekranlarında her pazar, her hafta sonu evinize gelmekten ne kadar mutlu.
01:15Bunu daha önce söylemiş miydim? Saymam.
01:18Eğer yüz defadan daha az söylemişsem saymam.
01:22Beyaz TV'ye hoş geldiniz.
01:24Geçmişe Yürüyen Adam programına hoş geldiniz.
01:27Bugün sizlerle birlikte Allah müsaade ederse Yeditepe'li İstanbul'un iki numaralı tepesi olan Konstantin Tepesi'nden,
01:37Çemberli Taş bölgesinden, Vezir Han'dan, Elçi Han'dan, Esir Han'dan, Kapalı Çarşı'nın girişinden,
01:46Nur Osmaniye bölgesinden ve daha nelerden bahsedeceğiz.
01:50Sizler orada evlerinizde oturduğunuz yerlerde kahvaltı sonrası elinizde çay veya kahve ile bizler de burada ekip arkadaşlarımız olarak arazide hadisenin yaşandığı tarihin var olduğu neresiyse orada.
02:07Tarih üzerinde yürüyeceğiz.
02:10Tarihi fotoğraflar yapacağız.
02:13Üstlerine basa basa bak o fotoğraf bugün böyle, şu fotoğraf bugün böyle diyeceğiz.
02:20Hazır mısınız?
02:21Tarih makinesini çalıştıralım ve tarih üzerinde yürüyelim.
02:26Beyaz TV, geçmişe yürüyen adam programı başladı.
02:31Yine buralardayız.
02:47Yani programın başında da söylediğimiz gibi bitmek tükenmek bilmeyen bir hazine deryasıdır burası.
02:53Tam anlamıyla tarih var burada, her şeyiyle tarih var burada ve hala tarih var burada.
03:01Yani tarihin üzerine 1950'ler, 60'lar, 70'ler, 80'lerde ve hatta 90'larda ne yaparlarsa yapsınlar, ne kadar dökerler ve kırarlarsa kırsınlar, buradaki tarih bitmedi, bitirilemedi.
03:17Şimdi 136 yıl öncesine gidelim.
03:20Takvimler 1889'u göstermekte.
03:24Sultan Abdülhamit Han Osmanlı tahtında, 1877-1878 Osmanlı-Rus harbinden beri Osmanlı devleti herhangi bir savaş görmedi.
03:35Huzur ve sükunet içerisinde, Bosna'yı ve Romanya'yı Osmanlı-Rus savaşında kaybettikten sonra,
03:41yaklaşık olarak 1878-89, 11-12 yıldır herhangi bir savaş görmüyor kimler, tam olarak şurada oturan hamallar.
03:54Bunların hamal olduğunu zannediyoruz.
03:56Zira burası han.
03:58Burada vezir han var.
03:59Köprülü Mehmet Paşa'nın yaptırmış olduğu vezir hanın, yanı sıra burada bir esir han vardı.
04:07Köle ticaretinin yapıldığı han.
04:091839 tarihinde, tanzimat fermanıyla beraber Osmanlı devletinde kölelik resmen kaldırıldı.
04:191839 köleliğin kaldırılması, çok mu geri, çok mu geç kalmışız, ne olur demeyin.
04:281839'da Osmanlı'da kalkan kölelik, İsviçre'de, medeniyetin merkezi olan İsviçre'de 1950'lere kadar devam etti.
04:43Gizli Sayılar diye bir film var.
04:46Bir Amerikan Hollywood filmi, Gizli Sayılar.
04:49Lütfen bakın, 1960'lı yıllarda Amerika'da beyaz adamla zenci adam, siyah adam arasındaki farkı, kahve makinelerini, farklı tuvaletleri, farklı otobüsleri, farklı hayat tarzlarını, aynı işi yapıyor olmalarına rağmen farklı maaşları.
05:091960'lı yıllarda Amerika'da hala zenci olmak büyük bir problemken, renginden dolayı insan muamelesi görmüyorken, Osmanlı devletinde 3 Kasım 1839 tarihinde tanzimat fermanıyla beraber kölelik kaldırılmıştır.
05:29Dünyada köleliği kaldıran ilk ülkelerden birisidir.
05:32Devlet-i Ali Osman ve burada bulunan, şu an bir büfenin bulunduğu yerde bulunan Esir Han, o andan itibaren içinde kölelerin olmamasından dolayı normal iş hanlarına çevrilmiştir.
05:48Bu yüzden şu fotoğrafı anlatmak için bütün bunları söyledim.
05:53Burası Han, burada Vezir Han var.
05:56Köprülü Mehmet Paşa'nın yapmasından dolayı.
05:59Yan taraflarında dükkanlar var.
06:01Bugün hala dükkanlar var.
06:04Ve bu dükkanlar vakıflara, efkafa ya da külliyeye.
06:09Köprülü Mehmet Paşa bu hanı niye yaptırdı?
06:13Hemen şurada medrese var ve cami var.
06:15Oradaki talebelere, hocalara ve caminin ihtiyaçlarına gider olsun diye bu hanı yaptırdı.
06:21Buranın aslında ev sahipleri şurada bulunan ve 1930 tarihinde Türkiye'de kaldırılan medreselerden biri olan köprülü Mehmet Paşa medresesi ve külliyesine para kazandıran yerlerdi.
06:37Tam olarak buralar şurada, şurası hatta durun siz durun ben gidiyorum ve size gösteriyorum.
06:48Geri adımlarla gitmem yeterli.
06:50Hala bu arada hala 136 sene önceki fotoğrafın içindeyim.
06:56Eğer o fotoğrafın içinde olsaydım ve ben o fotoğrafta yürüyor olsaydım şu an burada oturan hamal dedelere çarpmış olurdum.
07:06Buralarda aslında fotoğraf tam da burası değil.
07:11Fotoğraf burası.
07:13Yani bir metrelik kameraman kardeşler hesap ettiler.
07:18Yaklaşık olarak bir metrelik bir kayma yaptılar çünkü burası cadde.
07:23Aslında fotoğrafın yeri burası ve oturan abiler, o hamal abiler burada oturuyorlar.
07:30Sohbet ediyorlar.
07:31Çünkü burası hanın girişi.
07:33Handa iş var ve handan çıkıyorlar.
07:37Burada hamal abiler.
07:40Burası ise fotoğrafın çekildiği yer.
07:43Ne kadar da net ve ne kadar da güzel bir fotoğraf.
07:47Ama bir dakika biz bugün Nur Osmaniye Camii'ni 1748-1755 yılları arasında bitirilen barok tarzındaki Nur Osmaniye Camii bugün takvimler 2025'i gösterdiğinde çok net bir biçimde görülüyor.
08:03Fakat takvimler fotoğraftaki gibi 1889'u gösterdiğinde az görülüyor.
08:10İki minarenin biri görünüyor çünkü yeşillik var.
08:13Peki buralarda ne var?
08:16Buralarda binalar var.
08:17Yani cadde sadece bu kadar.
08:20Osmanlı Devleti'nde cadde demek, sokak demek ne demek söyleyeyim mi?
08:25Bir arabanın geçeceği kadar yol demek değil.
08:29Üzerinde küfelerin bulunduğu iki eşeğin yan yana geçebilmesi demek.
08:34Bu yüzden çok ufak sokaklar var.
08:37Tarihi yarımada, Fatih'te, İstanbul'da.
08:40Burası Fatih.
08:40Burada da çok dar sokaklar var.
08:43Şurası.
08:45Hadi açıyı bozalım biraz ben oraya doğru gideyim.
08:48Ben şimdi sizin bana göre sağda ama size göre solda bulunan fotoğraftaki binaların içine doğru giriş yapacağım.
08:57Ve şu an arabaları bekliyorum ve arabalardan sonra gireceğim.
09:03Şu an ben caddeye geldim.
09:05Siz o caddeyi görüyorsunuz.
09:08Şimdi bir binanın içindeyim.
09:10Yani sizin görmüş olduğunuz o binalar var ya fotoğrafta.
09:15İşte burası böyle.
09:17Boylu boyunca o binaların bulunduğu yerdir.
09:21Neler yıkılmış.
09:221912 yılında İstanbul Belediye Başkanı Operatör Doktor Cemil Topuzlu buraları yıktı.
09:31Her tarafı dümdüz etti.
09:33Buraların yıkılması ve burada bir meydan çalışması cumhuriyet ürünü değil.
09:38Yani İsmet İnönü'nün ya da Adnan Menderes dönemine ait bir çalışma değil.
09:431912 yılında Cemil Topuzlu buraları dümdüz etti ve bir meydan çıkarttı.
09:49Çünkü o zaman burada bulunan hanlar ve sizin şu an fotoğrafta gördüğünüz binalar yıkıldı.
09:57Bu yüzden cami çok net olarak görülmektedir.
10:031912'lerden bahsettik.
10:051889'lardan bahsettik.
10:08Hadi 2025'e gelelim.
10:10Bugün bu kadar yoğun ve bu kadar kalabalık.
10:14Artık hamal arkadaşlar, hamal dedeler yok.
10:18Hamalların yeri artık burası değil, biraz daha aşağıya kaydı.
10:23Roma İmparatorluğu zamanında Via Eknedia adı verilen içinde makro embolonunda bulunduğu büyük alışveriş merkezi artık Mercan'a, Sultan Hamam'a, Yeşildire'ye, Mahmut Paşa'ya kaçtı.
10:35Buralarda artık hamallı bir işler yapılmamaya başlandı.
10:39Bu yüzden artık burada hamal değil.
10:40Ancak şu an gördüğünüz gibi turistler görebilirsiniz efendim.
10:46Fotoğrafa gelelim.
10:47Takvimler 1889.
10:49Şurada oturan hamallar.
10:52Burada bulunan dükkanlar ve binalar.
10:55Takvimler 2025.
10:57Anlatmaya gerek yok.
10:59Görüyorsunuz diyor ya bir abi.
11:00İşte görüyorsunuz anlatmaya gerek yok.
11:03Sizi 136 yıl arayla aynı açıdan çekilen iki farklı fotoğrafla baş başa bırakıyorum.
11:101978'e gidelim.
11:30Takvimler 47 yıl öncesine gitsin.
11:34136 yıldı ya.
11:37Yaklaşık olarak bir 90 yıl bu tarafa geldi.
11:39İşte hep diyoruz ya zaman makinesi, zaman makinesi kaç saniye oldu ki?
11:4410-15 saniye önce 136 yıl gerideydik.
11:48Şimdi 47 yıl gerideyiz.
11:5147 yıl geride gidelim.
11:53Takvimler 1978'i göstermekte.
11:57Nur Osmaniye Camii'nin vakıf hayrat binalarından birini, bir hanı görüyorsunuz.
12:03Bugün bu han İstanbul müftülüğünün ek binası olarak hizmet vermektedir.
12:08Üst taraf müftülük binası, alt taraf ise dükkanlarla doludur.
12:1578 tarihinde bugün gibi dolu.
12:19Bakmayın şu an caddenin boş göründüğüne.
12:22İleride bir otobüs sıkıştı.
12:25Çıkamıyor sokaktan.
12:26Şimdi çıktı.
12:27Saniye sonra önünüzde bulunmakta.
12:30Çok yoğun bir trafik.
12:31Hafta içindeyiz.
12:33Bu kadar yoğunluk var.
12:35Hafta sonu buralara adım dahi atılmıyor.
12:38Şurada şu an beyaz bir arabanın geçmiş olduğu yol üzerinde bir yük arabası.
12:47Hamal bir araba çekiyor.
12:49Tam olarak şurada insanlar geliyorlar, gidiyorlar.
12:52Sanki klasik bir Mahmud Paşa, Nur Osmaniye, Cağaloğlu ortamı gibi bir ortam var.
13:02Değişen bir şey yok.
13:03Buraya geldik.
13:04Burada havalandırma deliklerini kubbe olarak görüyorsunuz.
13:08Osmanlı Devleti'nde böyle büyük binalar, penceresi olmayan dar koridorlu yollarda havalandırma bacaları açıyormuş.
13:191980-90'lı yıllarda restorasyon yapılan, yani bizim tarafımızdan restore edilen bu binalarda o günkü müteahhitler ya da çalışanlar,
13:33restorasyondan anlaşılan o günlerde mimarlar değildi, müteahhitler, amelilerdi.
13:40Bunlar ne işe yarıyor?
13:41Bu nedir?
13:41Burada şömine de yok ki.
13:43Burada soba da yanmıyor.
13:45Bu baca nedir?
13:46Demek ki sonra eklenmiştir diyerek o bacaları tıkadılar, kapattılar.
13:50Halbuki o bacalar binanın sağlamlığını, binanın rutubetten çürümemesini, binanın havasız kalmamasını sağlıyordu.
13:59O bacalar havalandırma bacalarıydı.
14:03Kapandı bir çoğu.
14:05İşte şu an Nur Osmaniye Camii'nin hanının havalandırma bacalarını görüyorsunuz.
14:11Hem 1978'deki fotoğrafta görüyorsunuz, hem 2025'te, bugün bizim size gösterdiğimiz fotoğrafta görüyorsunuz.
14:231978-2025.
14:27Arabaların modelleri ve görüntüleri dışında sanki değişen bir şey yok değil mi?
14:33Yani tabii şu an kameranın arkasını görmüyorsunuz.
14:38Buralar kapatıldığı için akış diğer taraftan yapılıyor.
14:42Çok fazla bir yoğunluk var.
14:46Hala yoğunluk, o günde yoğunluk.
14:49Takvimler 1978.
14:51Fotoğrafta gördüğünüz gibi.
14:53Takvimler 2025.
14:55Şu an gördüğünüz gibi 47 yıl arayla aynı açıdan çekilen iki farklı fotoğraf karşınızda.
15:0347 yılda fazla kaldık.
15:23Yani 47 yıl geçmişte fazla kaldık.
15:26Hadi bir 100 yıl geride gidelim.
15:28Nasıl olsa makinenin anahtarı biz de basarız ve gideriz.
15:32Takvimler 1881'i göstermekte.
15:35Günümüzden tam 144 sene önce.
15:39144 yıl önce, bugün 2025 yılında böyle görülen kapı, Kapalı Çarşı Cevahir kapısı o günlerde öyle görünüyormuş.
15:51Kitabesi var.
15:52Bugün de var, o gün de var.
15:54Kitabesinde El Gazi yazar.
15:57Abdülhamid Han döneminden kalma bir Turalı kitabe bulunmaktadır.
16:01Şimdi bir dakika.
16:03Fatih Sultan Mehmet Han devrinde yapılan bu çarşının Abdülhamid devrinden kalma kitabesi neden olur ki?
16:11Soru çok basit.
16:12Aslında burası Grand Bazar.
16:15Kapalı çarşı değil.
16:16Aslında burası makro embolo programlar boyu anlatmış olduğum Roma İmparatorluğu'ndaki o merkezi cadde sistemi olan Via Egnedia'nın tam ortasındaki makro embolo yani alışveriş merkezinde Grand Bazar adı verilen birbirine paralel sokaklar vardı.
16:37Ve bu sokakta Roma İmparatorluğu zamanında Romalılara hizmet veriyordu.
16:42İstanbul'un fethinden 7 sene sonra hatta 8 sene sonra 1461 tarihinde Fatih Sultan Mehmet Han döneminde Allah'u alem belki de o aralar Fatih Sultan Mehmet Han Trabzon'u fethetmeye gidiyordu.
17:00Ak koyunu topraklarından geçiyordu.
17:03Allah'u alem ay olarak bilmiyoruz.
17:06Ama Fatih Sultan Mehmet Han Trabzon'a doğru giderken dönemin İstanbul kadısı Hızır Efendi tarafından Grand Bazar'ın üstü kapatıldı.
17:17Açık pazar size oldu.
17:19Kapalı pazar.
17:21Artık Grand Bazar değil artık kapalı çarşı.
17:241461 tarihinden 1894 tarihine kadar eski gravürlerde kapalı çarşı dev büyük salonlarla, büyük binalarla dolu bir yerdir ve ciddi ticaret yapılan bir yerdir.
17:381894 tarihinde İstanbul'da büyük bir deprem oldu.
17:42Çok büyük bir deprem oldu.
17:44Her yer yıkıldı.
17:46Kapalı çarşı da yıkıldı.
17:481894 tarihinde yani şu an bu fotoğrafı gördüğünüz 1881'den yaklaşık olarak 13 sene sonra bir deprem oldu ve her taraf yıkıldı.
18:04İşte sizin şu an 2025'te görmüş olduğunuz bu tuğra o zaman yenilendi ve altına Osmanlıca bir kitabe yazıldı.
18:15Kitabede diyor ki ziynet, ziynet malum süs eşyası, ziyneti, efrazı, makamı, muallayı hilafet, hilafet makamından bahsediyor.
18:29Makamı, muallayı hilafet, güzel ve mualla olan hilafet makamı, hilafet ve İslamiye ve devletin hakimi.
18:40İnanılmaz bir ifadeyle karşı karşıyayız.
18:42Saltanatı seniye-i Osmaniye.
18:46Osmanlı devletinin saltanatının sahibi.
18:50Şimdi gelelim o kim?
18:52Birinci satırın ortalarına geldik.
18:54Diyor ki Es Sultan, yani Sultan, Büyük Sultan, O Sultan, Es Sultan, İbni Sultan, Sultan'ın oğlu Sultan, İbni Sultan, El Gazi Abdülhamid Han-ı Sani Hazretlerimizin, Efendimiz Hazretlerinin yapmış olduğu cümle kapıdır diyor.
19:18Kitab-ı Kerim okumayı bilenler bu kitabeyi okuyabilirler.
19:24Ve orada Sultan, Es Sultan, İbni Sultan, El Gazi Abdülhamid Han-ı Sani, Efendimiz Hazretlerinin yapmış olduğu Hazretlerinin cümle asarı, bütün eserlerinden bahsediyor.
19:38Sizin kitabı okuyarak başınızı ağrıtacak değilim.
19:42Ama kitabı ne kadar da muhteşem bir cevahir kapı.
19:46Takvimler 1894'ü göstermekte.
19:51Çok alıştık.
19:52Önümüzden geçerken bir çekim yapılırdığını fark edip geri çekilenlerden olabilir.
19:58Gayet normal.
19:58Biz güncel bir programız ve hayat yaşıyorken hayatı durdurmadan çekiyoruz bu programı.
20:07Hadi gelin fotoğrafa bakalım.
20:09Takvimler 1894.
20:12Arkadaki depremden dolayı bir kapı yapıldı.
20:16Fakat bu kapının eski hali aslında restorasyondan pek bir farkı yokmuş.
20:22Zira elimizde 1881 yılından kalma bir fotoğraf bulunmakta.
20:271881 yılında yani günümüzden 144 sene önce.
20:33Şuralarda insanlar var.
20:35Bir kalabalık.
20:3718 milyon nüfusu bulunan İstanbul kalabalığı değil.
20:41Tabii ki.
20:42Ama kalabalık.
20:44O gün de kalabalık.
20:45Bugün de kalabalık.
20:46İstanbul'un en büyük problemi 11 Mayıs 330'da Roma İmparatoru Maximus Konstantin'in bu şehri Konstantinopol adıyla
20:56başkent yaptığından beridir ortak problem kalabalık ve nüfus artışı.
21:0318 milyon nüfusla gelmiş olduğumuz noktada İstanbul tam olarak bulur.
21:10Efendim Roma İmparatorluğu zamanında Grand Pazar, Fatih Sultan Mehmet döneminde Kapalı Çarşı ya da Kapalı Pazar,
21:19Abdülhamit Han döneminden sonraki bu görüntü.
21:22Ha zannetmeyin ki Kapalı Çarşı'nın başına 1894'den beridir bir şey gelmiyor.
21:311954 yılında yandı.
21:34Adnan Mender'e zamanında yandı.
21:36İçeride hiçbir şey kalmadı.
21:38Ve bir daha yapıldı.
21:39Yani şu an 1461 yazısının altından içeriye giren insanlar aslında ne bir Roma Çarşısını ne de bir Osmanlı Çarşısını görüyorlar.
21:53Şu an görülen 1954 Adnan Menderes dönemi çarşısı.
22:00O günlere benzetilerek yapılan yeni bir çarşı.
22:03Bu gerçeği söylemeli miydim bilmiyorum ama böyle bir gerçek var.
22:10Efendim hadi fotoğrafa gelelim.
22:12Takvimler 1881.
22:14Mustafa Kemal Atatürk'ün doğduğu yıl.
22:17Şurada bulunan insanlar.
22:20Devleti Abdülhamit Han yönetiyor.
22:23Takvimler 2025.
22:25Kalabalığı görüyorsunuz.
22:27İki ayrı fotoğraf.
22:28144 yıl ara ile çekilen.
22:31İki ayrı fotoğraf.
22:33Şu an karşınızda.
22:521918 yılına ait bir fotoğrafla karşınızdayız.
22:58Yaklaşık 40 yıl.
22:5910 saniye 40 yıllık bir zaman dilimini ifade etti.
23:02Az evvel 1881'deydik.
23:05Şimdi 1918'e geldik.
23:09Bir çırpıda Abdülhamit Han gitti.
23:11Mehmet Reşat Han gitmek üzere son yılını yaşıyor.
23:16Sultan Vahidettin Han tahta çıkacak.
23:191897 Türk Yunan Savaşı, Dimetoka Savaşı oldu.
23:23Birinci meşrutiyetten sonra ikinci meşrutiyet oldu.
23:27Abdülhamit Hamit Devrildi.
23:28Abdülhamit Devrildi.
23:28Mehmet Reşat geldi.
23:30Balkan Savaşları, Trablus-Karp Savaşı, Birinci Dünya Savaşı, Çanakkale, Kutul Amare, Yemen, Hicat, Filistin her tarafları kaybettik.
23:391918 yılında Mondoros'la savaştan mağlup olarak çıktık.
23:45Neler olduğu neler bu iki fotoğraf arasında ve şu an 1918 yılındayız.
23:52Artık savaş bitmiş.
23:53Yıllardır, 10 yıllardır savaşan Devlet-i Ali Osman tebaası rahat bir nefes alacağını düşünürken yanılıyor.
24:03Bu sefer de işgal başlayacak 1922'ye kadar şu an fotoğrafta gördüğünüz herkesin acıdan, fakirlikten, işgalde düşman askerlerinin boğaz sıkmalarından nefes alamayacaklar.
24:23Burada yaşayan insanlar Osmanlı Devleti'nin en zor ve en kötü günlerini yaşayacaklar.
24:30Tarih ne kadar tuhaf.
24:321881'den 1918'e geçerken bir tek cümleye güzel bir şey söylemedim değil mi?
24:39Hep kötü, hep kötü.
24:414 yıl daha kötü şeyler söylemeye devam ettikten sonra nihayet 1923'de Cumhuriyetimizi kuracağız ve savaşlar sürecini Allah'a hamdolsun bitireceğiz.
24:54Şu an bir fotoğraf var elimizde ve sizin şu an önünüzde.
24:581918, parmaklıklar görülüyor.
25:02Bugün de parmaklıklar görülüyor.
25:05Bugün 2025 yılında yukarıda bir cami var.
25:09Ancak 1918 yılındaki fotoğrafta cami görünmüyor.
25:14Bir dakika ama 1755'te yapıldı bu cami.
25:19Yani fotoğrafın çekildiği esnada yaklaşık olarak 170 yıllık bir cami.
25:25E ne oldu?
25:27Muhtemelen fotoğraf makinesi uzak yakın ayarlamasını yapamadı ve arka taraf patladı.
25:34Ben de yeni yeni öğreniyorum kameraman kardeşlerimin arkanın patlaması, önün karanlık çıkması vs.
25:42Arka patladığı için fotoğrafta cami görünmüyor.
25:46Zaten cami bugün baktığınızda bile beyaz.
25:50Gökyüzü gibi görülür.
25:51O günlerde bunu göstermeyen bir fotoğrafa denk gelmiş olabiliriz.
25:57Yukarısı 1755.
26:00Sağ tarafı 1461.
26:01Şu sütunlar Roma İmparatorluğundan kalma.
26:06Devlet-i Ali Osman'ın Selatini camilerinden biri olan Sultan I. Mahmut'la 3. Osman aralarında zamanlarında yapılan bu caminin üzerine oturduğu bu sütunlar Roma İmparatorluğundan kalma sütunlar.
26:24Roma'nın üzerinde bir Osmanlı bulunmakta burada.
26:28Peki başka ne anlatayım?
26:30Bakın pazar günü buraya gelin.
26:33Burayı ailecek görün.
26:35Burayı gezin.
26:37Pazar günü bu kadar kalabalık görmeyeceksiniz.
26:40Çünkü burası kapalı oluyor pazarları.
26:43Piyasa kapalı olduğu için insanlar da olmuyor.
26:48Tenha bir kapalı çarşı Nuri Osmaniye.
26:51Pazarı göreceksiniz.
26:52Sonlara doğru şu kırmızı tentenin olduğu yerde bir sarnıç var.
26:59Fatih Belediyesi genelde her hafta sonlu orada bir resital, bir fuar, bir sergi, bir bianal yapıyor.
27:10Fatih Belediye Başkanı Ergün Başkanı Ergün Ağabey'e buradan selamlar ve hürmetler güzel şeyler yapıyor Ergün Ağabey.
27:19Orada da o sarnıçta da insanlara hizmet etmeye devam ediyor.
27:24Bu sarnıç 1743 tarihinde buranın temeli atılmak için sokaklar istimlak edilirken yapılan Simeon Efendi ve Davut Kalfa tarafından yapılan bir Osmanlı sarnıcı.
27:41Dedim ya 18 sokak alındı ve yerine cami yapıldı.
27:45İşte 18 sokağın yerinde bugün cami ama altında cami yukarıda altında dükkanların arkasında kocaman bir sarnıç var.
27:57Şu dükkanlara bakın bu dükkanların arkasında bir sarnıç bulunmakta ve o sarnıcın mimarı Simeon Efendi Davut Kalfa ve Simeon Efendi.
28:10Mutlaka gelin buraları bu gözle 2025 gözüyle şu an benim gördüklerimi görün.
28:20Burası muhteşem bir yer.
28:22Takvimler 1918 tenha bir çarşı.
28:27Takvimler 2025 arkamda gördüğünüz kalabalık.
28:31107 yıl arayla 1918-2025 aynı açı iki farklı fotoğraf şu an karşınızda.
28:40Takvimler 2020'nin yüzyılın birinci yılındayız.
29:021900 yılında Nur Osmaniye Camii'nin saltanat kapısı ya da Kapalı Çarşı'nın Cevahir kapısına çıkan yolun başındayız.
29:14Nasıl görünüyor ama?
29:15Bugün böyle görünüyor.
29:171900'de yani günümüzden 125 sene önce tam olarak şu an gördüğünüz gibi görülüyor.
29:27Üzerinden geçen koskoca 125 yıl aynı açı iki farklı fotoğraf.
29:34Ne kadar alıştınız değil mi bu söze?
29:37İki yıldır ben de çok alıştım sizinle birlikte.
29:40Aynı şeyi söylemeye.
29:41İleri de bir sebil.
29:44Sebil malumunuz çeşmenin yanında bulunur.
29:48O halde bu bölgede bir çeşme de olması gerekiyordu.
29:51Hatırlıyor musunuz?
29:53Sizlerle geçtiğimiz hafta
29:54Nur Osmaniye Camii'nin diğer kapısında
29:58Sıpahi Çeşmesi diye bir çeşmeden bahsetmiş.
30:03Sıpahi atlarının sulandığı ve Sıpahi'lerin sakalarına su doldurulduğu çeşme demiştim.
30:10Sonra şöyle demiştim.
30:12Başka bir programda görüşeceğiz sizinle.
30:14Orada da Nur Osmaniye Camii'nin sivil bir çeşmesi var.
30:19Hah işte tam olarak oradayız.
30:222025 yılında burada 1881 yılındaki fotoğrafta yok.
30:28Ama şu an gördüğünüz 1900 fotoğrafında şuralarda yani fotoğrafta şuralarda bir takım hafriyat var.
30:38Böyle molos parçaları var.
30:40Yani inşaat varmış gibi sanki duruyor.
30:43Oralar bugün temiz.
30:45Tam önünde bir çeşme var.
30:46Ve çeşmenin hamal taşlarıyla birlikte ben size orayı anlatmaz mıyım?
30:52Hem de nasıl güzel güzel Osmanlı'nın medeniyetini anlatacağım.
30:57Ama durun önce Sebil.
30:58Sebil'de bugün halı satılıyor.
31:01Halı.
31:02Bu çekim bittikten sonra ekip arkadaşlarımızla birlikte o halı dükkanına girip inşallah çay içeceğiz.
31:09Bizi bekliyorlar şimdi o halıcılar.
31:11Sebil'in önünde biri var.
31:141900'de bugün değil.
31:16125 yıl önce biri var.
31:18Bir kişi bekliyor.
31:19Tam şurada.
31:21Ve bize bakıyor.
31:22Fotoğrafta fark ettiniz mi?
31:24Bir adamı, bir dedeyi bembeyaz kıyafetleriyle ve sarıyla şöyle duruyor.
31:30Ve fotoğrafın çekildiği yere doğru bakıyor.
31:33Orada.
31:35Üzerinden 125 yıl geçti.
31:38O Sebil hala duruyor.
31:39O Sebil'in metal şebekesi hala duruyor.
31:44Ama o amca yok.
31:45İnsanlar bu dünyadaki en geçici materyallerdir.
31:51İnsanın dışında ne varsa hala duruyor.
31:55Benim sağım 1755.
31:57Benim solum 1461.
32:00Arkam 1755.
32:02Fakat surlar yani şu kemerler en az bin yıllık ve Roma.
32:07İnsan geçicidir.
32:10Maddeye duruyor.
32:11İşte o Sebil'de o amca gitti.
32:15Allah rahmet eylesin.
32:17Muhtemel onun torunu da öldü.
32:20Bırakın oğlunu, torunu da öldü.
32:22Allah onlara da rahmet eylesin.
32:24Bugün bambaşka insanlar duruyor orada.
32:28Ne tuhaf değil mi?
32:29Bir fotoğrafı görüyorsun.
32:31O fotoğraftaki taş hala duruyor.
32:34Ama o fotoğrafın içinde bulunan insanlar yok.
32:38Bambaşka insanlar var.
32:39Kim bilir belki de bundan 100 sene sonra
32:42Beyaz TV ekranlarında yayınlanan
32:4670'e yürüyen adam programındaki bu açılara biri bakacak.
32:51Ve diyecek ki kameramanlar burada duruyordu.
32:54Anlatan kişi burada duruyordu.
32:56Artık yoklar.
32:58Artık öldüler.
33:00Murat da ölecek.
33:01Oğuzhan da ölecek.
33:03Ahmet de ölecek.
33:05Ama burası kalmaya devam edecek.
33:07Başka programcılar aynı açıya kamera koyarak
33:11tıpkı bizim o amcaya baktığımız gibi
33:14bakacaklar.
33:16İlki fotoğraflar var.
33:18Ve biz ilki fotoğraflarla zaman üzerinde yürüyoruz.
33:22Takvimler 1900.
33:24Takvimler 2025.
33:26Aynı açı.
33:27İki farklı fotoğraf.
33:29Şu an karşınızda.
33:37İşte geldik Nur Osmaniye Camii'nin siviller halk için diye yapılan çeşmesine.
33:56Şimdi iki haftadır ben Nur Osmaniye Camii'nin hikayesini anlatıyorum.
34:02Ve diyorum ki bu Camii'nin hikayesinde 1748 yılında yapımına başlandı.
34:101753 tarihinde bitti.
34:13Ve ardından Sultan 1.
34:151. Mahmud vefat etti.
34:17Onun yerine tam 51 yıldır haremden çıkartılmayan 3. Osman tahta geçti.
34:233. Osman'la 1. Mahmud arasında bir problem vardı.
34:281. Mahmud Osman'ı, Osman da Mahmud'u sevmiyorlardı.
34:33Bunlar halef selef oldular.
34:34Biri öldü ve diğeri geçti.
34:361. Mahmud'un devam ettirdiği ve bitirmek üzere olduğu bu çeşmeyi bir eklemeler yaparak 1755'e kadar uzattı ve ben yaptım dedi.
34:49Aslında Mahmudiye Camii olarak düşünülen bu camide Nuru Osmaniye Camii oldu.
34:56Tepki çekti halk tarafından.
34:58Dendi ki bu cami Mahmud tarafından yapıldı ama sen kendi adını koydun.
35:04Osman da dedi ki bu benim Osman'ım değil.
35:08Bu devlet ali Osman'ın nuru.
35:11Dolayısıyla bu cami Osmanlı devletinin nurunun camisidir.
35:17Benim nurum değil dedi.
35:19Hadi oldu hadi biz buna inandık.
35:21Bir çeşme.
35:231. Mahmud tarafından yapılan bir çeşme ve çeşmenin bir kitabesi.
35:29Kitabede kimin yaptığını söylüyor.
35:31Diyor ki cihan hükümdarı Hazreti Sultan diyor.
35:37Sonra silinmiş.
35:393. satıra geliyoruz.
35:41Orada da Şeyh-i Şah-ı Mükerrem yani cihanın hükümdarı diyor.
35:48Tamam kim bu?
35:49Yani Şeyh-i Şah-ı Mükerrem.
35:513. satırda bahsedilen kim?
35:55O da yok.
35:56Çünkü silinmiş.
35:57Ve 3. satırın sol tarafındaki satır tamamen silinmiş.
36:03Kim?
36:04Neden?
36:05Bu satırları sildiler.
36:07Allah-u Alem.
36:08Acaba orada Şeyh-i Şah-ı Mükerrem, saltanat-ı cihan, Sultan Mahmud Han yazıyordu da silindi mi?
36:17Bilmiyoruz.
36:19Kime sorarsak soralım.
36:21Bu sorunun da net bir cevabını alamıyoruz.
36:24Fakat burası 1. Mahmud tarafından halk istifade etsin diye yapılan bir çeşme.
36:32Bakın kalabalığa.
36:34Nasıl kalabalık?
36:35Bunların içinde hamallar da var.
36:37Sırtlarında küfe var.
36:39Bir çeşme var.
36:40Çarşıya girmiş ya da camiye girmiş.
36:43Fark etmez.
36:45Sırtında küfe.
36:46Ama su içmek istiyor.
36:49Yere kadar eğilsin mi?
36:52Küfeyi yere koysun.
36:54Sonra kalksın.
36:56Çeşmeden suyu içsin.
36:58Sonra bir daha gelsin.
37:02Küfeyi sırtına alsın.
37:04Yüklensin ve kalksın mı?
37:06Bu bence büyük yük ve büyük eziyet.
37:10Osmanlı bence bunun çaresini bulmuştur.
37:13Bulmuş mudur?
37:14Vallahi bence bulmuştur.
37:15Hadi çeşmeye dönelim.
37:17Neler bulduğunu görelim.
37:18Şu an yük konulmasın ve kimse üzerine oturmasın diye demir parmaklıklarla çevrili olan bu taşlar hamal taşı.
37:28Ve bu taşlara hamallar sırtındaki küfeyi direkt indirip suyunu içip sonra küfeni, hamal küfesini bir daha alıp yoluna devam ediyordu.
37:42Öyle bir devlet düşünün, hamalın sırtındaki küfeyi, hamal eğildiğinde ağrıyan belini düşünüyor ve hamal küfesini koysun diye hamal taşı yapıyor.
37:59Dünya üzerinde bunun adına racon diyorsanız racon, rest çekmek diyorsanız rest, ne diyorsanız o.
38:08Kabul ediyorum.
38:09Dünya üzerinde hamalın sırtındaki küfeyi, hamalın ağrıyan belini düşünen başka bir medeniyet varsa beri gelsin.
38:21Sizi Sultan 1. Mahmud tarafından yapılan Nur Osmaniye çeşmesiyle baş başa bırakıyorum.
38:39Bitti, valla bitti.
38:48Bugün de bize ayrılan sürenin sonuna gelmiş bulunmaktayız.
38:53Allah fırsat ve ruhsat versin.
38:54Allah sizlerle birlikte tarih konuşmayı, tarih üzerinde yürümeyi, tarihi mekanları ziyaret etmeyi ve tarih dolu bir hayat yaşamayı nasip etsin.
39:06Bugün sizlerle neler yaptık, neler.
39:09Bazen 144 yıl öncesine gittik, bazen yalnızca 47 yıl.
39:16Şuraya bakar mısınız?
39:17Yarım 100 yıla, 47 yıla ne kadar da küçümseyerek bahsediyoruz.
39:2347 yılcık diyoruz.
39:25İşte bu program böyle.
39:26250 yılların konuşulduğu ve gösterildiği bir programdır.
39:30Bu program sizler orada, bizler burada, arazide, tarihin yaşandığı yerde bir ömür tarih konuşalım.
39:41Ne olur Beyaz TV, geçmişe yürüyen adam programından ayrılmayın ve vazgeçmeyin.
39:49Bizler sizlerle birlikte varız ya da yokuz.
39:53Programı izledikten sonra, çayınız kahveniz bittikten sonra, lütfen bu programda gösterilen ve anlatılan yerlere gelin.
40:04Bakın hiç bozmuyoruz, aramızdan her şey ve her yer geçip giriyor.
40:09Aktüel ve güncel bir program.
40:11Gelin buraya, benim anlattıklarımı görün.
40:14Kitabedeki silinmiş olan satırlara ve iki padişah arasındaki husumete buradan şahitlik yapın.
40:25Beyaz TV'deyiz, Beyaz TV'desiniz.
40:28Geçmişe yürüyen adam programı bitti.
40:31İzlediğiniz için teşekkür ederim.
İlk yorumu siz yapın
Yorumunuzu ekleyin

Önerilen