Meteorolojik şartlar uçak kazasını etkilemiş olabilir mi? Orhan Şen'den açıklama

Milliyet

Meteorolojik şartlar uçak kazasını etkilemiş olabilir mi? Orhan Şen'den açıklama izleyin - Milliyet Dailymotion'da

Transcript

00:00Meltem senin de dediğin gibi öncelikle başımız sağ olsun tüm Türkiye'nin.

00:05Senin de dediğin gibi hava muhalefeti bu tür uçaklarda sadece inişte ve kalkışta etkilidir.

00:10Yani bir kırım olacaksa, bir kaza olacaksa inişte ve kalkışta yapar.

00:15Ha yukarıda seyri sefer dediğimiz bizim 30 bin fitte, 40 bin fitte etkili oluyor mu?

00:20Evet orada da etkili oluyor ama bir kırıma neden olmaz.

00:23Kırım dediğim yani uçağın düşmesine neden olmaz.

00:25Hani hepimiz uçakta uçmuşuzdur.

00:28Böyle bir sarsıntı olur.

00:29Hani halk arasında hava boşluğuna düştük denir.

00:33O bir açık hava türbülansına çarpmadır.

00:36Ama orada da bir şey olmaz esasında.

00:39Ben NASA'da, Amerika'da bu projelerde çalıştım.

00:42Aynı iki tane hava hadisesinde, iki uçak da bu seyri sefer esnasındaki Clear Air Turbulans dediğimiz bizim açık hava türbülansına çarpmalarında.

00:54Ama bir 8 kişi yaralanmıştı mesela bir tanesinde projenin.

00:59Öbürlerinde bir şey yoktu.

01:00Şimdi burada da öyle.

01:02Yani yukarıda uçtuğu seviyede 30 bin yani yaklaşık 7 kilometre yukarıda uçuyor.

01:07Düşmeden düştüğü andaki mesafesi 7.2 kilometre zannedersem.

01:13Oraya ben baktım bütün şeye.

01:16Oradaki meteorolojik şartlara baktım.

01:17O seviyedeki meteorolojik şartlara baktım.

01:20Şimdi bu türbülansa çarpma ihtimali var mı yok mu diye.

01:24Türbülans, açık hava türbülansı 3 sebebi vardır.

01:27Bir tanesi bunun kümülenenmiş dediğimiz hani o gök gürültülü bulutlar var ya o bulutların meydana getirdiği bir türbülanstır.

01:35Türbülans dediğimiz de düşe harekettir.

01:36Yani kuvvetli düşe hareket.

01:38Bir o vardır.

01:39Öyle bir bulut yok orada.

01:41Yani hatta radarda da hiçbir bulut izi yok.

01:44İkinci açık hava türbülansına neden olan şey jet akımlarıdır.

01:49O seviyelerde jet akımları vardır.

01:51Yani çok kuvvetli rüzgarlar vardır.

01:54O rüzgar bir kanaldır onlar böyle geçer.

01:57O da yok orada.

01:57O jet rüzgarlarının, jet streamlerin yaptığı bir delta vardır.

02:03Böyle gelir ikiye ayrılır.

02:05Onun ortasında bir türbülans merkezi olur.

02:08Ki o da yok.

02:09Daha da kuzeyde yani Rusya üzerindeydi o jet akımı.

02:12Normalde buradaki coğrafi koşullar nasıl ki hocam?

02:15Şimdi bana geliyorum.

02:16Coğrafi koşullara baktığımız zaman evet.

02:20Üçüncü türbülans yaratan yukarıda yani uçan uçlu yerde dağlardır.

02:26Mesela yani hepimiz gideriz.

02:28Toroslara geçtiğimiz zaman, toroslara yaklaştığımız zaman uçak şöyle bir sallanır.

02:32O dağ dalgasıdır.

02:34Yani dağın yüksek dağların rüzgarı ta o seviyeye kadar çıkartmasıdır.

02:39O da bir türbülans oluyor değil mi?

02:40O da türbülansdır ama açık hava.

02:42Açık hava türbülans dediğimiz hiçbir şey yoktur ortada.

02:45Yani siz onu fark etmezsiniz ama uçaklar bunu bilirler.

02:49Hatta pilot giderken meteoroloji ofisten nerede clear air türbülans var, CAT var.

02:54Nerede açık hava türbülansı onları bilir.

02:57Şimdi bunlara baktığımız zaman hiçbirisinde öyle bir meteorolojik olay yok.

03:00Yani o düşme esnasındaki o seviyede meteorolojik bir hadise yok.

03:07Yani ondan kaynaklı değil.

03:09Zaten olsa dahi, bu deminden beri saydığım o açık hava türbülansı da olsa dahi...

03:15Bunu düşmesinden de anlayabilir miyiz?

03:17Mesela eğer bahsettiğimiz gibi açık hava türbülansından oldu diyelim ki, o uçak böyle çok geniş alana üç parça şeklinde ayrılır mıydı?

03:26Hayır, hayır. Yok. Düşmez zaten.

03:28O tür, bu tür uçaklara etki etmez o.

03:31Ancak etkisi şudur, sallanır.

03:33Yani eğer...

03:35Hava bir uçağı nasıl etkiler oranı?

03:38Düşe hareketler.

03:39Şimdi uçak gidiyor.

03:41Yani bütünlüğü bozulmadan mı düşürür hava?

03:44Düşürmez.

03:45Bu tür uçaklara düşürmez.

03:47Öyle mi?

03:47Yok.

03:49Hiçbir şeyde de yok, tarihde de yoktur.

03:51Uçaktaki hava tehlikesi bir iniş bir de kalkışta mı geçerli?

03:56Tamam. Tamamen öyle söylüyorsun Meltem. Doğru söylüyorsun.

04:00İnişte ve kalkışta bir ters rüzgar alır tam inerken.

04:04Yerde yağmur yağıyordur.

04:06Yağmur tekere fren şeyi yapar, baskısı yapar.

04:10Ve şeyi atar, uçağın yönüne atar ki, hani bundan önceki Sabiha Gökçen'deki o üçe bölünmüş uçağın şeyi odur.

04:19Ben de orada aynı zamanda o araştırmadayım.

04:22Dolayısıyla inişte ve kalkışta olur bu hadiseler.

04:27Yukariki seviyede hiçbir zaman bu uçaklara hiçbir şey yapmaz ki, hele hele 130 uçağı, çok sağlam bir uçak.

04:36O açıdan hiçbir şey yapmaz. İçeride sarsıntı yapar.

04:40Kemereniz bağlı değilse kafanızı tavana bile vurursunuz. O başka mesele.

04:45Ki yaralanmalar genellikle böyle olur ama uçakta hiçbir arıza olmaz ki bunda da yok.

04:50Peki bu tüm uçaklar için mi geçerli?

04:51Bütün uçaklar için geçerli.

04:53Mesela savaş uçağı, kargo uçağı, yolcu uçağı.

04:56Yolcu uçağı da yine aynı. Bir tek inişte ve kalkışta.

05:00Evet. İnişte ve kalkışta problem olur.

05:02Ama yukarıda ben hep uçağa bindiğim zaman yanımdakiler hep korkarlar. Anlatırım onlara.

05:06Hiç korkmayın hiçbir şey olmaz.

05:08Sadece sağlam durun. Yani kemeriniz takılı dursun.

05:12Hani şimdi buradan söyleyelim uçak yolcularına.

05:15Hiçbir şey olmaz. O sarsıntı, uzun süre çay içemezsiniz.

05:19Ya da şiddetli türbülanslar.

05:21Şiddetli türbülansı çarparsınız.

05:23O uçaktan irtifa kaybettirir.

05:25200 metre indirir, kaldırır.

05:28Ama hiçbir şey olmaz uçaklara.

05:29Yani o açıdan hiç korkmasınlar.

05:31Bu uçağa da bir şey olmaz zaten.

05:33Ama hani o sarsıntıdan dolayı mı bir şey olur mu?

05:37Peki mesela diyelim ki kargo uçağının içerisinde de taşıma kapasitesine uygun.

05:45Diyelim ki işte bir durum var.

05:48Bununla ilgili yine hava muhalefeti etkili olur mu?

05:51Sonuçta bunlar taşıma kapasitesi askeri uçaklar.

05:53Yani diyelim ki orada herhangi bir şey taşıyor içinde.

05:59Şimdi Mertem çok iyi bir...

06:00Bir malzeme taşıyor diyelim.

06:01Çok önemli bir noktaya temas ettin.

06:03Evet bu şeyin, içerisindeki malzemenin yerleştirmesi, bağlanması çok önemli.

06:09Ama baştan söylüyorum gene.

06:11O türbülans yok orada zaten.

06:12Hani o şeyi...

06:14Bunu önceden zaten görebiliyoruz.

06:16Tabii tabii zaten onu kaydırır mı sağa sola ipimi kopartır mı şeyle yükle ilgili olabilir onu kaydırır ama o hadise yok ya o türbülans yok zaten.

06:28O zaman direkt havayı bu soru işaretini akıllardan çıkartmakta fayda var değil mi?

06:33Bugün akşam da Ahmet Hakan'ın programında üçüncü maddeydi meteorolojik şeyi bir tarafa çıkartmamız lazım.

06:39Hatta...

06:40Öyle bir etkisi yok.

06:42Hani yerdeki dağlık bölgeler fulla söylüyor.

06:44Hani dağlık tepeler var ama onlar önemli değil.

06:47Orası düz arazi gibi düşünülür uçak durumlarında.

06:52Hani o şeyin de bir etkisi yok oradaki az yükseltilerin.

06:56Ama yani üç bin metre, dört bin metrelik bir dağ silsilesi olsaydı orada derdik bir türbülans mı var acaba burada derdik.

07:04O da yok zaten.

07:06Hiçbirisi yok.

07:07Özet olarak şunu söyleyelim.

07:08Bunun bu uçağın düşmesinde meteorolojik bir faktör uçtuğu seviyede zaten orada düşüyor uçak.

07:16Öyle bir faktör yok yani.

07:18Her şey gayet normal.

Kategori

Döküm

İlk yorumu siz yapın

Önerilen