00:00Obra Mimaropa Trade Fair ngayong Oktubre ating tatalakayin
00:04kasama si na DDI Mimaropa Regional Director Joey Benter
00:07at si Gerard Rejano, General Manager ng 5R Marinduque.
00:12Magandang tanghali po sa inyo at welcome po sa Bagong Pilipinas ngayon.
00:15Magandang tanghali po.
00:17For RD Benter muna, sir, ano po ang pangunahing layunin ng Obra Mimaropa Trade Fair ngayong taon?
00:24Yeah, bali po itong Obra Mimaropa, ito ang Regional Trade Fair ng Rio ng Mimaropa
00:28composed ng Oriental Mindoro, Occidental Mindoro, Marinduque, Romblon, and Palawan.
00:35So ito po ay gagalapin natin sa October 2 to 5 sa Glorieta Activity Center dito sa Makati.
00:42At for the year, ang tema natin ay marami pa sa Mimaropa.
00:46So we call it Marami pa sa Mimaropa kasi nakita natin marami pa may pwedeng i-offer.
00:49Sa kabila ng magandang karagatan ng Palawan, ang historical sites ng Marinduque,
00:56ang world-class na Romblon, na mga marmol production natin dyan,
01:01ang rich agricultural products ng Oriental Mindoro,
01:05ang kabundukan at ang kagubatan ng Occidental Mindoro.
01:08Marami pa tayong pwede explore, marami pa tayong pwedeng ma-experience,
01:11marami pa tayong pwedeng tingnan at pasyalan ng ating mga kababayan.
01:15So, kaya sabi lang dito sa Mimaropa, marami pa dito, kaya tara na sa Obra Mimaropa.
01:21Kay GM Gerald naman, ano man po yung mga pangunayang produkto ng 5R Marinduque na inyong itatampok sa Obra Mimaropa Trade Fair?
01:28Okay, naka-showcase po sa aming ngayon na yung aming spice sukan tuba and the original sukan tuba
01:33and ito aming coconut caramel.
01:35Opo. For GM, ano po yung kahalagahan para sa inyo ng pagsali sa isang pambansang trade fair tulad nitong Obra Mimaropa?
01:46Unang-unang pinapasalamatan ko po ang DTI at DTI Marinduque.
01:49Ang pinakakalagahan po natin is awareness.
01:52Basically po, yung siyempre kami po hindi naman po sikat.
01:56So, through media and through other forms of publication like this and events,
02:02mas napapalawak po ang aming merkado, mas napapalawak po ang aming kalaman ng aming potential customers.
02:09Kay R. D. Venter, paano nyo po pinipili yung mga kalahok na MSMEs at Artisan mula sa limang probinsya ng Mimaropa?
02:17Nagkaroon po tayo ng screening.
02:18Tingnan natin yung mga kalakal na ito yung nakita natin.
02:22Tinatampok sa kanya-kanyang provincial trade fair na may potential na nadalhin sa regional na merkado.
02:27So, without screening po, kinukuha na namin ano pa yung hindi lang ma-improve.
02:31At yung mga speakers natin gagawin sa training naman ito, tutulong sa pangangailangan pa nila para mas ma-enhance
02:37at later on global market naman yung papasukin ng mga exhibitors po natin.
02:41Ard, ano po yung mga bagong produkto o yung mga bagong attraction, yung pwedeng asahan ng publiko sa trade fair?
02:48Of course po, yung obra, Mimaropa kasi may meaning po yung obra.
02:52So, it's the objects of the art.
02:53So, tingnan po natin yung iba-ibang produkto na ginagawa natin.
02:58Hindi yung mga nasa prototyping pa lamang, dinidevelop natin.
03:01At yung ating po, focus kami sa coconut.
03:04Coconut products naman yung mga bagong lahat ng bayan, probinsya namin ay may coconut.
03:09So, meron tayong Coco Barja na we could produce different kinds of products
03:13from the typical na buko juice to kakanin, even to coffee, and a wine out of the coconut.
03:19So, yung time, 4B is the bayanihan.
03:22So, bayanihan ang focus po natin is for the bayanihan retail, the shop.
03:26Dito makita natin yung buhay sa Mimaropa ng iba't-ibang probinsya.
03:29So, meron po tayong maibat-ibang booths o parang semi-pabilyon para ipakita ang buhay sa Mimaropa.
03:35Of course, ours is for the retail.
03:37So, nangyayang iba't-ibang produkto kasama ito kay Sir Gerard na ating pinupush po
03:41na mas makilala pa, mapalahawak ang merkado.
03:44And last is for the A po natin, the Arte, the Arte Exhibit.
03:48This is more of the talks, the creative talks, for the visual arts,
03:52for the paint, mga gusto mag-painting, creativity po,
03:54at showcase din ang talents ng Mimaropa.
03:56So, yung mga performers po natin ay makikita po dito.
03:59So, with these different varieties from food, from exhibits po natin,
04:05we're hoping na mas makilala pa ang rehyon at mas mapatulungan
04:09ng mga micro and small medium enterprises ng Mimaropa region.
04:13Okay, Sir Gerard, bukod po sa mga nabanggit,
04:15paano ninyo nakikita ang Obra Mimaropa bilang tulay
04:18para mas makilala ang inyong mga produkto sa mas malawak na merkado?
04:22Napakagandang launching pad po itong Obra Mimaropa.
04:25Kasi talagang, dito sa abing rehyon, napakaraming artistic,
04:28napakaraming quality na produkto all around the region,
04:32from coconut, cacao, coffee, the marbles of Mindoro.
04:36And talaga po, kailangan po ma-appreciate po ng mga tao
04:39yung ating kagalingan mga Pilipino.
04:41Talagang, ano po eh, you will be amazed po
04:44on seeing all those artistic works that are stated into commercial products po.
04:48Pero, Sir Gerard, para po sa inyo,
04:51anong mga hamon ang karaniwang hinaharap
04:54ng mga MSME sa marinduke sa ngayon?
04:56At paano po sa tingin ninyo makakatulong ang trade fair na ito?
05:01As I mentioned earlier, yung awareness, ano?
05:04Pag nakita ng mga tao na may mga,
05:06like yung mga hamon like maybe power
05:07or yung mga social media na kakulangan,
05:12meron mo makukuha na ano, ano?
05:14Kumbaga may maantig sa aming story, ah.
05:16May maantig sa aming struggle, how we do it.
05:20So, ah, I think yun yung aming, ano eh,
05:22yun yung aming, ah, how it is,
05:24pull factor sa mga ordinary mamamayan
05:26kung paano namin siya maaano
05:28and how we would spread the good word of our quality products.
05:31Hindi nyo sabihin parang maaantig yung story, ah.
05:34Hindi nyo pong sabihin sa bawat produkto na yan,
05:37may kwento, may grupo na nag-invento
05:40or naka-discover ng mga produkto.
05:42Yes, of course, there's a struggle from the own business,
05:44ah, from the own business person.
05:47Tapos, kumbaga, pag sinabi nila na
05:49out of particular need,
05:51na-invento namin to, na gawa namin to,
05:53na-inspire to ng aming nanay,
05:55na-inspire to ng aming lola, and so on.
05:57Ano eh, ah, doon na ano yung,
06:00nandun po yung pool, as I could say.
06:03Kay Sir Joey, ano naman po yung nakahandang supporta ng DTI
06:06para sa mga MSMEs matapos ang trade fair?
06:09Of course po, ah, mahalaga dito sa trade fair na to.
06:12Hindi lang yung selling during that moment, eh, no?
06:13So, yung linkage na magagawa natin.
06:16So, that's why, invite natin una na yung
06:17ah, fill export, nandiyan, kasama po natin sila,
06:20para yung mga nakita na lang po export quality na ng mga produkto
06:23ay makapag-assist pa po sila.
06:25Of course, nandun din yun ang, ah,
06:27isang ahensya ng DTI, the supply chain group,
06:30para yung mga, kasi island po ang may maro pa, eh.
06:33Sa natin, bumagi lang last week,
06:34problema na yung goods po natin.
06:36So, with the help of the supply chain,
06:37masa tayo na mapagand, mapabilis,
06:40ang pagdadila ng mga goods,
06:41at lower costs.
06:43At yun ang kalimitang problem po,
06:44na hinaharap din ng mga MSMEs.
06:46Of course, yung creative industry,
06:47e, booming industry na napakahalagang matutukan,
06:50at kita natin na ang may maro pa,
06:52ay may potential for this.
06:53Kaya, after this event,
06:55we're looking forward na,
06:56mas matapa natin ang halaga ng creativity sa region.
07:00At, of course,
07:02the one-town-one product,
07:03ay mas luminaw po yung direction ng kalap,
07:05ng pinakang region po natin.
07:07So, meron po ba kayong mas ginagawa pa,
07:09para ma-improve yung mga produkto,
07:11like sa Marinduque,
07:12parang kilala sila sa Arrowroot.
07:15Yes.
07:16Parang yun lang lang yung nabibili.
07:17Ano pa bang pwedeng gawin doon,
07:19or ano pa yung pwedeng,
07:21ah, develop?
07:22Actually po, ah,
07:23yung one-town-one product,
07:24hindi ba siya limitado,
07:25yung isang produkto lang talaga, eh.
07:26As long as may makita po ang munisipyo,
07:29ang probinsya,
07:30na may potential na produkto sa isang lugar,
07:32ay pwede pong gawin.
07:33So, yung Arrowroot,
07:34dati, tama po,
07:35doon kilala.
07:36Pero look at now po,
07:37ang ginawa ni Sir Gerard dito,
07:38na talagang nag-de-develop na rin
07:41mga bagong produkto.
07:42At dito nakikita yung pumapasok
07:43yung pagiging creative
07:44ng mga taga-Mimaropa region.
07:46Sa mga ganun na-de-develop
07:47from time to time,
07:48ng mga produkto.
07:49Isang side ko rin po,
07:50ang magandang makita din natin sa trade fair,
07:52yung pong nanalo lang last week po,
07:54from Marinduque,
07:55na, ano siya,
07:57baguong,
07:58pero out of coconut.
07:59So, kokoong ang tawag namin doon.
08:01So, try nyo po yan.
08:02Pag lumisit po kaya
08:03sa aming trade fair.
08:04Sige po.
08:05Siguro, Sir,
08:06mensahin nyo na lang po
08:07at paanyaya sa ating mga kababayan.
08:09Anahin na po natin si Sir Gerard.
08:12Okay.
08:13Sa lahat po na nanonood,
08:16inanayahan ko po
08:17kayo pumunta sa
08:19Glorieta Activity Center,
08:20October 2 to 5.
08:22It opens 10 a.m.
08:24until around 9.
08:25So, napaka-
08:26napaka-festive po
08:28ng event na yun.
08:29Marami po kayo mabibili
08:30from other regions of Mimaropa.
08:33Pagkain,
08:34arts,
08:35clothes,
08:37yung mga paintings,
08:38I think,
08:38meron din po.
08:39And,
08:39meron din po,
08:40Sir Joey,
08:41na
08:41mga dances po,
08:43ano,
08:43mga ganun po.
08:45Sige po.
08:46Thank you, Sir Gerard.
08:47Director Beter?
08:48Sa ating mga
08:49babayans,
08:51nandito lalo sa Metro Manila.
08:52So,
08:52inayahan ko kayo na umaten
08:54sa tingnan,
08:55saksihan ng obra
08:56ng Mimaropa.
08:57Sabi namin,
08:58marami pang pwedeng i-offer
08:59ng Mimaropa.
09:00Ito may gaganapin
09:01sa October 2 to 5.
09:04At,
09:04lahat na nakita ng senses natin
09:05mula sa mata,
09:07sa bibig,
09:07natitikman,
09:08napapakinggan,
09:09ano po,
09:09nakahawakan,
09:10napipin.
09:11At the end,
09:11yung experience,
09:12the memories
09:13na pwedeng ibigay sa inyo
09:14ng obra Mimaropa
09:15and surely,
09:16you will enjoy
09:17and love it.
09:18So,
09:18sige po.
09:20Maraming salamat po
09:21sa inyong oras,
09:21DTI Mimaropa,
09:22Regional Director
09:23Joel Benter
09:24at kay Sir Gerard Rejano,
09:26and General Manager
09:27ng 5R Marindu.
09:29Maraming salamat po.
09:29Salamat po.
