- 6 weeks ago
- #amazingearth
- #deadlyaustralians
Aired (September 19, 2025): Uncover the strange and deadly creatures lurking in Australia’s deep oceans! #AmazingEarth #DeadlyAustralians
Category
😹
FunTranscript
00:00Sa ilalim ng dagat may nagtatagong ganda at panganib.
00:07Ang lionfish. May palipik na malalion pero bawat inig ay may nakamamang katanaso.
00:13Isang ambush predator nakahanapin ka at lalang muni ng buhay.
00:17Yan ang mayaengkwentro natin sa kwentong amazing number five,
00:21Ganda Ang Nakamamakay.
00:25Sa napakaraming banta ng halimaw sa tubig ng Australia,
00:29It will help if you don't detect it,
00:32or you can remove yourself.
00:36One of the most dangerous fish can do is it.
00:40The lionfish.
00:46The cold-blooded assassins in Australia
00:50are armed with pangas,
00:54sibats,
00:55at nakakatindig balahibong tinig.
01:00Pero kakaunti lang ang kasingyabang at kasingganda ng lionfish.
01:06Ito ang pangalan niya dahil sa mahahaba at umaagos na paligpit na parang galamay ng leon.
01:15Maganda,
01:17pero nakamamatay.
01:21Isa itong femme fatale.
01:25Ang irregular nitong hugis ay tumutulong para hindi agad siya mahalata mula sa malayo.
01:32Para isa lang itong damong dagat na sumasabay sa agos.
01:36Pero sa malapitan,
01:37ang matingkad nitong kulay at matapang na marka ay malinaw na babala sa mga gustong sumubok.
01:43Pwedeng tignan, pero bawal hawakan.
01:48Kilala rin bilang devil firefish, may dalang matinding laso ng lionfish.
01:54Matalim ang dulo na mahahaba nitong tinig sa likod.
01:58Sa loob ng mga tinig na yan, may gland na gumagawa ng neurotoxin.
02:09Kapag tao ang tinutuklaw nila matinding sakit, pagkaparalisa sa baga at kamatayan ang maaaring idulot nila.
02:16Kaya kinatatakutan sila dahil sa nakakatakot nilang lason at matingkad na warning display.
02:28Kaya naman kakunti lang ang kaaway nila.
02:31Pero kahit deadly ang tinig nila, hindi ito ginagamit ng lionfish para manghuli.
02:41Pandipensa lang ang mga iyon.
02:44Mga ambush predator sila.
02:47Umaasa sa camouflage para makalapit sa biktima ng hindi namamalayan.
02:53Easy target sa mga walang kaalam-alam na maliliit na isda sa reef.
03:01Sa mabilis ang pagsipsip nila ng tubig sa bibig at pagbuga nito sa hasang,
03:07gumagawa ang lionfish ng vortex o ipo-ipo.
03:11Hinahatak nito ang kawawang isda papunta sa tiyak na kapahamakan.
03:17Literal na kinakain ng femme fatale na ito ang biktima habang buhay pa.
03:23At kahit kasing laki lang ng bola ng football, kampante itong nasa tuktok ng food chain.
03:32Iyan ang lionfish, tunay na isang marine assassin na may kakaibang gilas.
03:39Sa ilalim ng dagat, nagaganap ang isang digmaan ng mga sakala.
03:43Ang bully, starfish.
03:44At ang biktima, mga coral reef.
03:47Ang hero sa kwento ito, maniwala kayo sa hindi, ay isang higanting kapibig.
03:52Simulan na natin ang aksyon dito sa kwentong amazing number 4.
03:55Kung deadly ka, mas deadly ako.
03:59Habang pasimpleng naninindak ang lionfish sa mga nakatira sa reef,
04:04may isa pang killer dito na mismong ang reef ang puntirya.
04:09Isang kilalang predator na nagiiiwan ng kamatayan at pagkawasak sa dinaraanan.
04:16Pero kahit siya, may sariling kaaway.
04:22Isa sa mga wonders of nature ang Great Barrier Reef ng Australia.
04:27Nanganganib na ito sa ngayon.
04:29Ang tumataas na temperatura ng dagat na dala ng global warming
04:33ay pumapatay sa mga corals na siyang pundasyon ng reef o bahura.
04:38Dagdag pa rito, may isang likas na kalaban ng corals.
04:46Ang crown of thorn starfish ay umaabot ng hanggang 80 cm sa lapad.
04:52Kaya nitong lamunin ang hanggang 10 square meters na coral sa loob lang ng isang taon.
04:58Hindi ito mukhang malaki pero kapag dumadami sila ng sobra,
05:02nagiging catastrophic ito.
05:04At sila ang may pinakamaraming inaalagaang anak sa buong mundo.
05:11Bawat nanay na starfish ay gumagawa ng mahigit 50 million eggs sa isang breeding season.
05:18Pagsapit ng anim na buwan,
05:21halos puro corals na ang kinakain ng batang starfish.
05:26Ang kanilang makamandag na tinig ay dipensa laban sa karamihan ng predator.
05:31Kapag pinagsama-sama, isa silang puwersang dapat katakutan.
05:39Pero para sa Great Barrier Reef, may pag-asa pang natatanaw.
05:44Isang hindi inaasahang mandarakit,
05:47ang Giant Triton.
05:49Isa ito sa pinakamalaking sea snail sa karagatan.
05:56Kaya nitong umabot ng halos kalahating metro sa haba mula ulo hanggang buntot.
06:02Kumakain ito ng sea cucumbers at sea stars.
06:05At tila paborito nito ang crown of thorn starfish.
06:14Kapag naghahunting,
06:16ginagamit ng Triton ang pangamoy sa tubig para masunda ng biktima.
06:20Pero hindi lang siya ang may matinding pangamoy.
06:23Nararamdaman ng starfish ang paparating na panganib at tatangkaing tumakas.
06:28Habulan sila ng Triton.
06:35Aakalain natin walang pupuntahan ang eksenang ito.
06:39Pero hindi.
06:40Totoo at aktibo ang habulang ito.
06:43Isang karera hanggang sa kamatayan.
06:48Kapag wala nang matatakbuhan,
06:51umaasa ang starfisha makamandag nitong tinik bilang puling depensa.
06:59Pero hindi nito natitinag ang matsagang mandaragit.
07:03Sanay na ang Giant Triton sa laso ng starfish.
07:07May paralyzing agent ang laway nito na nagpapahinto sa laban.
07:12Ready ng tsibugin ang pinaghirapan niyang pagkain.
07:15Gamit ang isang serrated organ na tinatawag na radula,
07:22pinuputol ito ang malambot na laman sa pagitan ng mga tinik ng starfish.
07:28Sakaan ito sisipsipin ang buo ang paralisadong biktima.
07:32Hanggang sa balat na lang ang matitira dito.
07:35Pero gaya ng isang tipikal na sea snail, hindi ito nagmamadali.
07:39May kasabihan na silence is the ultimate weapon of power.
07:47Mas tahimik, mas delikado.
07:50Siguro yung nakaisip ng kasabihan ay kilala ang susunod dating bida.
07:54Tahimik lumangoy, pero may nakamamatay na kamandag.
07:56Takwento amazing number 3, mapangakas na kilal.
08:01Habang matyagang sinusunda ng giant triton ang biktima sa seafloor,
08:07may iba namang marine predator na kumikilos ng mabilis at eksakto.
08:13Ang makinis at streamlined na katawan ng mga sea snake
08:17ay hinuhubog para maging mabilis, maliksi at nakamamatay.
08:21Isang makamandag na ahas ang nagbabantay sa mga reef ng Australia.
08:28Isang predator na 2 meters ang haba at may lasong nakamamatay,
08:34ang olive sea snake.
08:39Hindi man niya kayang dumiskarte sa lupa,
08:42sanay na sanay naman siyang mamuhay sa dagat.
08:45Pero tulad ng lahat ng ahas sa lupa,
08:47kaya niyang huminga gamit ang hangin.
08:49Mayroon itong napakahabang baga na halos kasing haba ng buong katawan niya.
08:56Kaya niyang lumangoy sa ilalim ng dagat ng ilang oras.
09:00Habang sinusundan ang mga maliliit na isda at lamang dagat
09:05sa mga siwang at lungga ng reef.
09:08May special valve sa ilong ng sea snake
09:11na pumipigil sa pagpasok ng tubig habang sumisisid.
09:14At habang ang flat nitong buntot ang nagpapabili sa kanyang paghahunting,
09:22nagsisilbi rin itong proteksyon laban sa mga gustong manghuli sa kanya.
09:27Parang may mata sa likod ng ulo,
09:30ang photoreceptors sa ibabaw ng buntot nito
09:33ang nagbibigay ng warning sa mga paparating na predator.
09:37Na nagbibigay sa ahas ng chance makapagtago bago siya mapansin.
09:44Pero para sa mga biktima ng silent assassin na ito,
09:47halos wala na talaga mapagtataguan.
09:52At kung akala na mga isda ay safe na sila,
09:55madaling mapapasok ng ahas na to sa masisikit na lungga ng mga isda.
09:59Manunuklaw ang ahas gamit ang pinakamahabang pangil sa lahat ng sea snake.
10:09Nagtuturok ito ng neurotoxic venom at fast-acting peptides
10:14na agad-agad nagpaparalisa.
10:18Delikado rin para sa mga tao,
10:21ang sobrang tapang na laso nito ay kumikitil sa buhay ng isda
10:24sa loob lang ng ilang sandali.
10:26Dahil maraming isda sa ating bansa,
10:29marami sa ating mga kababayan ang nakadipende sa pangingisda.
10:33Pero minsan, mahirap mang huli kung mahina ang iyong diskate.
10:37Relate na relate dyan ang ating video sa kwento.
10:39Amazing number 2,
10:41Mangingisda sa ilalim ng dagat.
10:44Habang aktibong hinahunting ng mga sea snake,
10:47ang biktima nila,
10:49may iba pang mapanganib na karakter
10:51sa hanay ng mga marine assassin ng Australia
10:54na mas gusto namang akitin ang walang kamalay-maray ng biktima
10:58papunta sa kanilang kamatayan.
11:04Sa madilim na tubig na ito,
11:06komo na ang panlilimlang at pandaraya bilang paraan para mabuhay.
11:10Ang pinaka-tested na tactic ang pagka-camouflage.
11:19Patalas gamitin itong pang-set-up sa pagpapatay
11:23o para makaiwas na ikaw ang mapatay.
11:26Isa sa mga pinakatusong gumagawa nito, ang anglerfish.
11:37Kaya nitong baguhin ang kanyang itsura at ginagaya ang paligid niya.
11:42Master of disguise ang mga colorful na scammer na ito.
11:45Ginagamit ito ang mga paligpik para dahan-dahang gumapang sa sahig ng dagat
11:53para makahanap ng mga biktima gaya ng maliliit na isda at pusit.
11:57At marami siyang baong paandar kasama na ang built-in niyang pamingwit.
12:04Ang eska ay isang biological lure na nakausli mula sa noon niya.
12:17Gamit ang tila isang gumagalaw na bulate,
12:21inaakit nito ang biktima mula sa kanilang pinagtataguan.
12:27May pusit na lumabas para maniktik.
12:29Bilang isa ito sa pinakamatalinong invertebrate sa dagat,
12:36hindi benta sa kanya ang scam.
12:40Sa di kalayuan, isang painted anglerfish ang nagbababa ng patibong.
12:46At kung sakaling hindi efektib ang pain,
12:49naglalabas din ito ng chemical sa tubig para akitin ang biktima.
12:53Mas mabilis pa sa kisap mata ang pag-atake nito.
13:02Meriendang pang isang subo.
13:05Pero kaya rin itong lamunin ang mas malalaking biktima.
13:11Kayang palakihin ang anglerfish ang bibig niya ng 12 times ang original size nito.
13:17Kaya nitong mambiktima ng higit sa kaya ng kanyang timbang.
13:21Samantala, ang flounder, na isa ring camouflage master, ay nagtatago sa ilalim ng buhangin.
13:29Hindi nito alam na malapit lang sa kanya ang isang hairy anglerfish na nagpapanggap bilang sea anemone.
13:38Dahil naakit sa galaw ng buhangin, dumapit ang anglerfish dito para mag-usyoso.
13:44Kayang-kayang lamunin ng buo ng predator flounder ang biktima gamit ang malaki nitong bibig.
13:56Tiiwala ang flounder sa camouflage niya.
14:03Pigil hininga siya.
14:04Dahil nabudol siya ng disguise ng flounder, pumatras ang anglerfish at nagpatuloy sa paghahanap ng susunod na biktima.
14:15Ang tingin natin sa mga snail o suso, maliit, mabagal at walang kalaban-laban.
14:21Pero may isang uri nito ang nakakatakot dahil sudden death ang dala niya sa mga biktima.
14:27Alamin natin kung gaano nga ba nakadedly ang bida sa kwento ng may number one, asintadong stalker.
14:32Kabila nga ang anglerfish ang mga pinakawais na killer sa reefs ng Australia.
14:39May isa namang predator na gumagamit ng makamandag na droga.
14:44Para patahimikin ang biktima, bago siya tuluyang iligpit.
14:51Ang mga ganap sa reef ay nagbabago depende sa sikat ng araw na dumadaan sa sahig ng dagat.
14:58At kapag tumataas na ang buwan sa ibabaw ng maitim na tubig,
15:03nagsisimula ng kumilos ang isa sa pinakamapanganib na ninalang sa mundo.
15:08Hindi ito kasing tapang ng isang pating.
15:11At hindi rin ito nakapagdudulot ng matinding takot gaya ng ahas.
15:16Pero dala nito ang isa sa pinakamakapangyarihang kimikal na sandata sa kaharian ng mga hayop.
15:24Ang kagat nito ay hatol ng kamatayan.
15:28Matapos magkubli sa ilalim ng buhangin buong araw, lumalabas na ang mandaragit mula sa kanyang lungga.
15:35Isang carnivorous cone snail.
15:41Slow motion ang galawa niya sa unang tingin.
15:44Pero may tinatago itong mabilis na pambuga na naghahatid na nakamamatay na lason.
15:50Conus Geographus ang pinakanakamamatay sa lahat ng cone snail.
15:57Mas komplikado pa ang laso nito kaysa sa pinakamabangis na laso ng ahas at higit 30 na ang nasawi dahil nito.
16:07Walang gamot o anti-venom laban sa kamandag nito.
16:10Dahang-dahang gumagapang ang cone snail sa sahig ng dagat gamit ang maskulado nitong paa.
16:18Ang kanyang paghigop na puno ng chemical sensors ay sumusuri sa tubig.
16:23Kaya nitong sundan ang chemical na bakas ng biktima mula sa malayo.
16:30May naaamoy na ito.
16:34Isang makamandag na weaver fish.
16:39Ang mga tinig sa likod ng isdang ito ay naglalabas din ang sariling lason para sa dipensa.
16:47Pero hindi natinag ang cone snail.
16:51Habang gumagapang na ang asasin papalapit sa target,
16:55hindi man lang nagtakang tumakas ang mas mabilis na weaver fish.
17:00Paralisado ito.
17:02Hindi dahil sa takot.
17:05Kung hindi dahil sa chemical na inilalabas ng cone snail sa paligid ng tubig,
17:10mabilis tumalabang mga sedative na nagpapahinto sa galaw ng biktima.
17:14Ihahagis na ng cone snail ang lambat niya.
17:19Nagsisimula ng lamunin nang nababanat itong bibig ang weaver fish.
17:24Ang elastic na appendage na ito ay halos doble sa haba ng katawan ng snail
17:29at tila walang epekto sa kanya ang laso ng weaver fish.
17:33Nang matrap na ang isda,
17:36inuunat ng cone snail ang kanyang proboscis para sa kill shot.
17:39Papanain niya ito ng pangil na puno ng lason.
17:45Mapupuno ng laso ng katawan ng isda na direktang umatake sa nervous system nito.
17:51At nagpa-shutdown sa nerve impulses na mabilis na nagdudulot ng kamatayan.
17:57Pagkatapos,
18:01mabagal ngunit ligtas na lumalayo ang cone snail mula sa pinangyarihan ng krimen.
18:07Bumabalik ito sa madilim niyang lungga para kumain ang tahimik at payapa.
18:12Next time na magbabakasyon ka sa isang beach sa Australia,
18:16Tanda mo ito, ang sobrang linaw na tubig na paraisong ito ay parehong maganda at nakamamatay.
18:26Nagtatago ang mga stonefish sa mababaw na area.
18:31Sa mantuhan, nag-aabang ang mga makamantag na pugita.
18:37At makikita ka na ng great white shark bago mo pa siya mapansin.
18:41Gamit ng mga likas nilang sandata, ang mga deadly Australians ay nandiyan na sa tabi mo.
Recommended
2:56
|
Up next
14:04
3:33
15:38
Be the first to comment