00:00Ako po si Cassie, one year na po akong online seller.
00:27Bukod po kasi sa malaki ang kitaan dito, ay kontrolado mo pa yung oras mo at nasa bahay ka lang.
00:34Ngunit sa kabila po ng gaana ibinibigay nito sa aking oras, ay siya namang kinasakit ng aking ulo.
00:40Madalas po kasi akong mabiktima ng mga customer na magsisi order at reserve,
00:44pero sa araw ng meet up at bayaran, ay bigla ang magkakansila.
00:48O kadalasan, hindi ka na makikilala na parang hindi ba nag-order.
00:52Okay lang naman po sana kung pailan-ilan lang yung order, kaso madalas po sa mga nararanasan ko ay yung bultuhan.
01:00Attorney, legal ba to?
01:03I.E. Law Firm.
01:04At kung na inyan, ay tatalakay natin kung paano malalaman ang mga pecking online buyer
01:12at kung paano mapoprotektahan ang ating sarili labad sa mga ganitong modus.
01:17Nako, marami pa rin mga ganyang modus till now.
01:20Lately, dumarami mga online sellers na nabibiktima ng mga scammer na nagpapanggap na buyer.
01:27Attorney, gaano na ba kalawak ang scam o problema ito ngayon?
01:31With the increasing demand of e-commerce, makikita natin na dati ang daming mga lumalabas na issue doon sa online seller.
01:40Ngayon naman, may lumalabas na issue about online buyer.
01:44So makikita natin that online transactions is really a risky platform.
01:49Grabe no, talagang lahat pwede maging biktima dito.
01:52Attorney, ano ba ang dapat una na hakbang na gawin ng isang seller kung sakaling siya ay napapansin niya na i-scam na siya?
01:58Kung napapansin ng online seller yung na-scam siya, of course you have to keep the evidence, the digital records of your evidence.
02:06Yung mga pag-uusap din nyo, yung proof ng identity ng kausap nyo, you have to keep these digital records.
02:12Pag na-keep mo na ito, you have documented everything, then you can go to PNP Cybercrime Unit or NBI Cybercrime Unit.
02:19So, of course, yung nangyayari na scam.
02:21Pangatlo, ang nagiging problema sa mga scam, either online seller, online buyer ka, is to know the identity of the individual.
02:31Kasi kalimitan, kung naluloko yan, ibang identity yung ginagamit.
02:35Okay.
02:36Maraming mga scammer kasi gusto nila makuha nila yung pera na na-scam sa kanila.
02:41Legally, there's something that we can do about this.
02:43Kasi, there are some people who have experienced this and perang habang nila, wala, hindi nila magawa ng paraan.
02:51So, ano ba ang pwedeng gawin?
02:52Talagang hanapin na lang kung sino yung scam, sell a smart attorney.
02:55Okay.
02:55So, usually, yung pera nakukuha agad.
02:58Okay.
02:59So, anong pwedeng gawin?
03:01Either you're a seller or a buyer, anong pwede mong gawin?
03:03One, you can call the bank.
03:05Okay.
03:05If the transaction was made through bank transfer.
03:08Okay.
03:08Pangalawa, of course, we have payment scheme or channels rather.
03:14Okay.
03:14So, sa ganung paraan, dapat nagre-report mo immediately na na-scam ka.
03:18But, ayun nga, sinasabi ko, ang naging problema niyan, hindi alam kung sinong identity nung nag-scam.
03:24Okay.
03:24So, meron tayong tinatawag na ngayon na cyber warrant.
03:26Hindi ito alam na mga tao.
03:27Cyber warrant.
03:28Tell us more.
03:29Sorry.
03:29Yung cyber warrant, so mag-a-apply ka ng cyber warrant precisely to ask from the provider
03:35or kung sinong man nag-hold nung identity or details nung person na yun to provide these details.
03:42Okay.
03:43Kasi kalimitan, hindi nila alam halmau.
03:49Makita mo lang yung channel.
03:51So, kung makakasuhan mo.
03:52So, that is the challenge.
03:54So, we have cyber warrant.
03:55You know, we can use this to compel the provider to disclose the identity of that person.
04:01Okay.
04:01How can we make sure, ako, someone will be, kung mabibigyan ako ng cyber, or someone who will be receiving this cyber warrant,
04:10paano niya masasabi na legitimate to or ka dapat na siya matakot?
04:14Is there something that should be worried on the end user?
04:17Yung cyber warrant kasi, it will be issued by a court.
04:20Okay.
04:20Issued by the judge.
04:21So, makikita niya, it's a legal document.
04:24So, sa bill do sa provider, ibigay mo sa akin yun, yung details ng tao na ito, nung may ganitong number.
04:30And then, of course, pag hindi kinumpli yun, may mga legal repercussions.
04:33Pwede kang makotep, and of course, pwede pang possibility makakasukan ng obstruction.
04:39Okay.
04:39So, parang pala itong libel, tapos pwede i-apply by a cybercrime.
04:43Parang na-apply siya to online, magiging cybercrime.
04:46So, parang ganun din ba sa usapin ng warrant, pero through online din?
04:50Yung warrant, cyber warrant, because nangyari siya sa online platform.
04:55Ah, okay.
04:56Attorney, may karampatang batas po ba sa Pilipinas sa direct ang nagbibigay protection sa online sellers laban sa scam buyers?
05:05Walang specific na batas.
05:06Okay.
05:07But there are several provisions of law that can be used para makasuhan natin o protektahan yung kagapatan mga online sellers.
05:13Enough naman yun, attorney.
05:14Enough naman. So, mayroon tayong sinatawag na estafa.
05:17Okay.
05:18Yung estafa, tapos ginawa siya through ICT or Information Communication Technology, mas mataas yung parusa na binibigay ng batas.
05:27Okay. That's one estafa.
05:29Falsification. Pwede ding ikaso.
05:30So, halimbawa, gumawa ng peking resibo just to show na nakapagbayad talaga ako.
05:36So, you can be liable for falsification.
05:39Pangatlong, may bago tayong batas.
05:41Ito actually was enacted to address internet transactions.
05:45Ito yung internet transaction of 2023.
05:47Sa part ng buyer, halimbawa, bumili ka ng goods from the seller.
05:53Ngayon, nabigay mo na yung pera and all, and then you cancelled your order or transaction.
06:02You can be liable under the internet transaction of 2023.
06:06Hmm. Marami yan.
06:07Nag-live siya.
06:08Sabihin, mine.
06:09Tapos, after ilang days, bilang ikakancel.
06:11Nakita natin, dati yung umorder ng madaming pagkain.
06:14Oo.
06:14Tapos, kinansin niya yung order.
06:16Kawawa naman kasi COD, cash on delivery.
06:19Abonado.
06:19Abonado.
06:20Abonado.
06:21So, ito yung mga batas na naglalayo na protektahan yung mga online sellers.
06:27Have you handled cases like this?
06:29Normally, yung na-handle ko yung mga online seller scam.
06:33Okay.
06:34So, pag mga online seller scam naman, of course, ang i-advise namin, magpa-file sila sa DTI.
06:39Okay. Kasi may consumer reporting mechanism yung DTI.
06:43Okay.
06:44Tapos, if it involves banking transactions, mayroon din sa bankos center ng Pilipina, similar mechanism.
06:49So, ito yung mga ina-advise namin na gawin ng mga clients namin in order to protect the rights.
06:54So, Ernie, ano mga ensayin natin para sa online sellers na sana hindi naman makalala sa scam?
06:59Pero, syempre, there could be a prevention.
07:01At lalo nagsasumikap sila na talagang kumita pero maray pa rin manluloko.
07:06So, online selling is a legitimate business.
07:09But, of course, in this digital age, knowing your legal rights and digital protection is as important as knowing your product.
07:18So, dapat maging mapanuri tayo.
07:22Mayroon tayong kaalaman sapagkat ito magiging protection natin sa kung sino man na manluloko sa atin.
07:27Ayun. Pero, ako na-scam ka na ba?
07:29Kung ano mang klase na nga-scam, na-scam na ako.
07:33Pero, of course, since isa akong abogado, napoprotectahan ko yung kagapatan.
07:36Ah, pero sa pag-umahal, na-scam ka na ba, attorney?
07:40I think lahat naman tayo na-scam na.
07:42Ay, nako po.
07:42Kasi akala natin, yung isang tao, yung lahat ang sinasabi niya totoo.
07:46But, of course, hindi totoo. Kaya may mga hidden defects.
07:49Nako po, iba ang sinasabi sa ginagawa.
07:52Maraming salamat sa pagbibigay linaw sa usaping ito.
07:55At sorry, ni Ruel Ilagat.
07:56Nako po, iba ang sinasabi.
