01:01Kapareho ba ito ng suso na lumalabas sa mga kalsada tuwing katatapos lang ng ulan?
01:05Ano kaya tilagmura ng apoy?
01:12At maapula kaya ito?
01:13Bago pa kumalat ng gusto.
01:17Mangha-mangha at kahanga-hanga.
01:19Pinusuwa ang silero at community sa interes ng online universe.
01:22Pero bakit ka ba nag-viral mga video nito?
01:24Samahan niyo akong himayin at alamin ng mga kwento sa likod ng mga viral video
01:28at trending topic dito lang sa...
01:30Dami mong alam, kuya Kim!
01:32At dapat, kayo rin.
01:35Isang lalaking naglo-long boarding ang rumaragasang dumausdo sa isang pababang kalsada
01:40na bigla ito dumulas at sumalpok sa kongkretong harang sa gilid ng kalsada.
01:45Naku, mabuti na lang naka-helmet si kuya.
01:47Ang aktividad na mukhang masaya.
01:52Delikado nga ba?
01:53Ito nga ba?
01:57Hindi po sa Los Angeles, kundi sa Sambales.
02:01Nakuna ng ilang residente ang video ito ng nasusunog na kabundukan.
02:05Ano kaya tinagmura ng apoy?
02:07At naapula kaya ito?
02:09Bago pa kumalat ng gusto.
02:10Maraming bakit ang musbong sa utak ng netizens?
02:15Bakit ganito? Bakit ganon?
02:17Pero paano nga kaya nangyari ito?
02:19Mabuti pa, tanungin natin ang isang eksperto.
02:22Dahil marami ang na-curious, marami ding nagpost ng kanilang komento tukot sa video.
02:27Susuna kadalas ang iniiwasan at pinanggitirihan ng mga taga Maynila.
02:30Kinakain daw sa probinsya.
02:35Naku po, safe mang kainin yan.
02:41Kakaiba ang susunong makikilala natin ngayong umaga.
02:44Hi mga palanggan.
02:45Naglohala ang laki.
02:48At wala rin sa lupa.
02:52Kundi nasa tubig.
02:55At paswim-swim lang.
03:00Sisiri natin ang karagatan ng Bantayan Island sa Cebu.
03:09Dito, todo bantay ang mga manging ista sa mga mauhuli nilang labang dagat.
03:14Pero may isa raw natatangi huli rito na paborito ng mga tao.
03:21Ito ang higanteng susok, ang binga.
03:23Hi mga palanggan.
03:26Ako'y binga diri.
03:28Maunig itawag nila sa Tagalog na malaking kuhul daw.
03:30Pero binga mo itawagan niya.
03:32Si Laila na Certified Island Girl.
03:34Matagal na raw alam ang tukol sa higanteng susunay to.
03:37Na paborito raw adubuhin o gawing kilawin ang kanya tatay.
03:41Bata pa lang ako, nakikilala ko na ang seashell na binga dahil sa papa ko.
03:47Naalala ko pa when I was in grade 3, yun ang unang pagkakatikim ko ng binga.
03:53Ang suso, bakit nila kinakain dito?
03:56Simple lang daw ang pamumuhay nila sa isla.
03:59Katulad ng maraming residente rito, sa dagat din sila umaasa ng maraming biyaya.
04:04Pagkadating niya galing sa dagat, manging isda siya.
04:07Magluluto kami ng kuha niyang isda, tapos magkukwentohan sa pagkainan.
04:13Ang madalas nga nilang huli, danggit.
04:16Dinadaing nila ito at saka binibenda sa pamindihan.
04:18Malit pala ang aking mga anak.
04:20Dito na kami kumukuha ng aming hanap buhay.
04:23Nakapag tapos sila ng elementarya hanggang sa high school.
04:27Ang higanting susunong binga, naisipan niyang gawa ng kotit.
04:30Na mabilis namang humuli ng 1.5 million views.
04:35Na kikita po namin kung paano siya maghanap buhay para ma-provide lang ang aming mga pangangailangan.
04:41Malaking tulong siya atin nila sa aking pag-aaral ngayon at wala na si papa.
04:45At magre-review na ako, siya na rin ang nagba-backup sa akin.
04:49Ang mga netizen halong pagkagulat at pagkamangha ang nagreaksyon dito.
04:53Wow, ang laki. Ngayon lang ako nakakita niyan.
04:57Masarap ba yan?
04:58Nakatikim ako niyan konti. Takot ako dyan. Hindi ko maitindihan ng lasa.
05:04Ang dami mong alam, Kuya Kim!
05:06Kapareho ba ito ng susun na lumalabas sa mga kalsada tuwing katatapos lang ng ulan?
05:10Magkaiba po yan mga kapuso.
05:16Ang mga land snail nakakapag-adapt sa mga moist environment tulad ng kubat o hardin.
05:21Samantala, ang mga higanting susun na ito sa video na pwedeng umabot ng lima hanggang pitong pulgada ay pawang mga water snail na naninirahan naman sa marine environment.
05:33Kadamo name mo'y naribawan, Kuya Kim!
05:35Ang mga susu sa lupa, humihinga hindi sa bibig kundi sa malilit na butas sa kanilang tagidiran na tinatawag na numostome o briefing hole.
05:42Samantala, ang mga aquatic snail naman ay may malahasang nabaga na nagabsorb ng oxygen sa tubig at tinatawag itong paleal cavity.
05:51Kadalasan din nagagamit nila ang kanila mga paas sa paglangoy sa tubig o paggapang sa surface.
05:57Nahuhuli ang binga kadalasan, sinisisid siya.
06:01Yung talaga yung pag yun ang sinasadya nila nakukunin, sinisisid nila gamit ang compressor.
06:06Pero meron din namang nakukuha na lambat ang gamit kasi gumagapang yan sila sa gabi tapos pag nadaanan nila yung lambat, mahuhuli sila.
06:15Don't worry guys dahil sa dagat naninirahan.
06:18Safe din daw itong kainin.
06:19Lalo pa at mga kapwa molusk din ang diet nito.
06:23Ang binga ay kilala sa Mellow Mellow Sea Snail.
06:27Ito ay isang higanting snail na kilala sa kanyang nutrients, mataas ang kanyang protein content.
06:32Maabot ito hanggang 18% na mas mataas pa sa ibang nuts.
06:36May mga trace minerals din ito, katulad ng calcium, potassium, magnesium, phosphorus at iron.
06:44Masarap ang binga, maihahalin tulad ko siya sa karne ng baboy.
06:49Ngayong araw, hindi lang daw adobo at kilao ang gagawin ni Laila sa binga.
06:54Susubukan niyang bagong recipe for today's content.
06:57Si Laila gagawa ng binga omelet.
07:00Bilaga muna ang higanting binga sa loob ng dalawang oras.
07:04Malambot na ang ating binga shell.
07:06So ngayon, tatanggalin na natin siya sa kanyang shell.
07:09Meron pa itong mga buhangin dito sa bibig niya, kaya hugasan muna natin dito sa tubig.
07:15Inalis ang bituka, iniwa, ginisang sibuyas at bawang, at tinalo ang binga.
07:21Ngayon, lagyan na natin ng asin.
07:23Timplahan at pwede ng haluan ng itlog.
07:28Kamusta kaya ang lasa?
07:30Masarap!
07:43Masarap!
07:44It's a nice thing.
07:46Woo!
07:47It's a nice thing.
07:50Ganoon man kalalim ang pagsubok,
07:52mauhukot din ang mga tinik.
07:54Parang biga.
07:55Ayawan man ang iba dahil sa itsura,
07:57nakabingo naman pala ang pamilya ni Nalayla.
08:01Ang dami mong alam, Kuya Kim!
08:06Sa gitna ng gabi.
08:08Ang bundok na ito sa Sambales, biglang nasunog.
08:14Kung titignan mo talaga siya malapitan,
08:18kikilabutan ka.
08:21Ano kaya naging dahilan ng paglihab nito?
08:32Mabuti na lamang ang apoy nasa bundok.
08:35Kung naalala nyo sa Los Angeles,
08:37ang apoy nagmula sa bundok,
08:39tumuloy sa napakaraming bahay.
08:41Mabuti lamang at medyo malayo yung bahay dito.
08:50Noong gabi ng March 10,
08:51nagulantang ang mga residente ng barangay Pindakit
08:53sa San Antonio Sambales
08:55na maglihab ang bundok sa lugar nila.
08:58Ayon sa ilan,
08:59nagsimula na raw ang apoy bandang hapon pa lang
09:01mong araw na yun.
09:04Pero kinagabihan,
09:05lumakas pa raw ng hustong apoy at mas kumalat pa
09:09dahil na rin sa malakas na bugsunang hangin.
09:12Ang mga litratong ito ay kuha ng isang residente.
09:14Ang comments sa mga netizen,
09:17napakaganda pero nakakatakot
09:20ang lala ng sunog.
09:22Si Diana, isang tour guide sa lugar.
09:27Nakasaksi mismo sa paglaki ng sunog.
09:30Nakakatakot eh.
09:32Tingnan mo, lalakas ang apoy.
09:35Kababalik lang namin from nagsasakove,
09:38from tour,
09:39nakita namin yung wildfire.
09:40Pero hindi pa siya ganun kalakas.
09:42Mahina pa siya nung time na yun.
09:44May part na bundok na nasusunog na.
09:47Pero hindi pa lahat.
09:48Ang kakaiba lang po doon,
09:50nung araw na yun,
09:51nung March 10.
09:52Nung nakita mo yung sunog sa bundok,
09:54anong naramdaman mo?
09:55Nakakatakot,
09:56nakakakaba.
09:58Nakakakaba nung gumabi na
10:00kitang kita namin yung
10:01kung gaano kalaki yung apoy
10:03at kung gaano siya kalawak.
10:06Ano nga bang sanhin ang sunog na ito?
10:09Ang wildfire,
10:10mas mabilis pa raw sa takbo ng tao.
10:12Ang baga nito,
10:13kaya mag-travel ng up to 22 km per hour
10:15or 14 miles per hour.
10:17Kaya muwibilis ang pagkalat nito
10:18ay dahil sa hangin.
10:20Ang init at lakas ng hangin
10:21ay nagpapabilis sa pag-apoy
10:23ng mga halaman at puno
10:24kaya't mahirap kontrolin ang mga ito.
10:26Alam naman,
10:2785% ng wildfires
10:28ay kagagawa ng tao.
10:29Nangyayari ito
10:30sa mga unattended na campfires,
10:32itinapong upos ng sigarilyo
10:33o kaya naman
10:34sadyang pagsunog.
10:35Ang United States,
10:36Australia,
10:37at Canada
10:38boast fire-prone countries
10:39in the world.
10:40Taon-taon,
10:41nakakarana sila
10:42ng highest number of wildfires.
10:43Ang California,
10:44sa US,
10:45may more than 10,000 wildfires
10:46every year.
10:47Dami mong alam,
10:49Kuya Kim!
10:54Noong April 1,
10:552025 naman,
10:56isang grass fire
10:57ang sumiklab
10:58sa tibog-kandurang bahagi
10:59ng Taal Volcano Island
11:00sa Batangas.
11:03Ang sunog na apula
11:04matapos ng 22 oras
11:06ayon sa Bureau of Fire,
11:07Calabarzon.
11:08Hinala na mga kinauukulan,
11:10man-made
11:11ang naging apoy na ito
11:12sa Taal.
11:13Ayon sa Bureau of Fire Protection
11:14ng San Antonio,
11:15Sambales,
11:16ang sunog sa kubundukan
11:17ay gawa ng ilang
11:18mga ngaso
11:19o katutubo.
11:21At ito raw,
11:22karaniwan nangyayari
11:23sa lugar taon-taon.
11:24Kamusta pong nangyayari
11:25sunog sa bundok
11:26dyan po sa lugar nyo?
11:27Every year kasi,
11:28may nangyayaring
11:29sunog dyan sa may
11:30party ng bundok.
11:31It's so happen
11:32lang ngayon
11:33this year.
11:34Medyo malaki siya
11:35kaya nag-buyeran.
11:36Pero may
11:37sunog talag,
11:38allegedly,
11:39may mga nangangasol dyan
11:41o mga nagkakainin
11:42at tubo.
11:43Yung,
11:44allegedly,
11:45yun ang possible
11:46na pinagmumulang.
11:47Contingency Plan,
11:48nagkakrapt sila,
11:49nagkakrapt ng measure
11:51kung paano
11:52ma-prevent pa
11:54yung mga ganitong
11:55pangyayari.
11:56Ang nakakalungkot
11:57na impormasyon,
11:58may papildin
11:59ang climate change
12:00sa pagdalas ng wildfires.
12:02Ang pagtaas ng global temperatures
12:04na nagkakos ng matagalang tagtuyot
12:06at iba bang extreme weather,
12:08nagpapataas din ang pagdalas
12:09o frequency
12:10at intensity
12:11ng wildfires worldwide.
12:13Ang ating kabundukan,
12:15pinagkukuna natin
12:16ng biyaya
12:17at iba pang pangangailangan.
12:19Kaya,
12:20mabuti na ito'y
12:21pangalagaan.
12:22Ang dami mong alam,
12:24Kuya Kim!
12:25Isang lalaki
12:26ang nahulog sa longboard
12:31at pabagok ang ulo
12:32sa simento.
12:38Kung wala siyang helmet,
12:39patay ito,
12:40sigurado.
12:41Ang lakas ng tama ng ulo
12:43sa batok pa
12:44e medyo deadly dyan
12:45sa lugar na yan.
12:47Pag nababok yung ulo natin,
12:49pwede siya magkaroon
12:50ng penetrating injury
12:51o pwede tayong magkaroon
12:53ng pamumuon ng dugo
12:54sa loob ng skull natin.
12:55Pwedeng makomatos yung pasyente.
12:59Ang ilang pa mga lalaki,
13:03coat on cam din ang pagsemplang.
13:09Ang aktividad na mukhang masaya.
13:10Delikado nga ba?
13:11Ano ang pinakamalalang aksidente
13:12nangyayari sa buong buhay mo?
13:14Delikado nga ba?
13:21Ano ang pinakamalalang aksidente nangyayari sa buong buhay mo?
13:23Yung na aksidente ako sa motor.
13:26Sa motor?
13:27Saan mo to?
13:28Sampung stifler yan.
13:30Sampung stifler yan.
13:32Ang laki o.
13:33One month ako nitong nakasaklay.
13:36Alam mo ba?
13:37Ang katawan natin nagpaproduce ng 25 million bagong cells
13:40kada segundo.
13:42Yung cell renewal, importante yan sa healing natin.
13:44Namin mo alam po yakin!
13:47Longboarding ang tawag sa aktividad ng mga lalaki sa video.
13:52Isa itong sport na ginagamit sa downhill racing,
13:55cruising at freestyle tricks.
13:58Kumpara sa skateboarding,
13:59mas malapad at mahaba ang gulog ng longboard
14:01na nagbibigay ng makusay na stability at control
14:05lalo na sa mabilis na pagtakbo at matatarik na daan.
14:07Nagsimula ang longboarding noong 1950 sa Hawaii and California, USA.
14:15Gumawa sila ng mas mahabang skateboard na tinatawag na sidewalk surfboards
14:19para makuha ang pakiramdam ng surfing habang nasa kalye.
14:22Hanggang sa umulat ng longboarding bilang isang iwalay na sport
14:26na may iba't ibang estilo tulad ng downhill racing,
14:29cruising at freestyle.
14:31Balikan naman natin ang lalaki na labagok ang ulo.
14:38Mula sa Dumaguete, Negros Oriental.
14:42Nakilala namin ang 27 anyos na si Kimoy.
14:45Noong sa video na yun,
14:46nag-start po ako sa starting line.
14:48Kumadyak po ako ng malakas.
14:50Doon salik ko, nag-overspeed ako.
14:52Hindi nakaposisyon yung paa ko.
14:54At yun na yun.
14:56Yung pag-impact, video nahihilo po ako.
14:59Kinakabaan ako doon.
15:02Agad naman daw siyang nilapitan ng kanyang mga kasamahan para tulungan.
15:08Ang mga safety gear na suot natin,
15:10dapat hindi yung pwede na.
15:12Siguraduwing heavy duty ang mga ito
15:14dahil kapag tayo na aksidente,
15:15pwedeng ito pa ang sasalba sa atin.
15:19Kapag nagbagok yung ulo,
15:20meron tayong mga pinagmamasdan.
15:23Number one,
15:24nawalan ba ng malay yung pasyente?
15:26Number two,
15:27meron ba siyang amnesia?
15:28Number three,
15:29disoriented ba siya?
15:30Hindi niya alam kung saan sa anong ginagawa niya.
15:33Number four,
15:34nasusuka ba yung pasyente?
15:36And number five,
15:37pag may mga bali tayo ng mga buto.
15:43Ang mga bagay na ito,
15:44hindi naman daw ininda ni Kimoy.
15:48May umaga,
15:49binalikan niya ang lugar kung saan nakuna ng video.
15:51Dito,
15:52dito ako sumimplang.
15:54Buti nga naka helmet,
15:55kaya kung sumubo kayo maglaro ng skate or downhill,
15:58mas prepare po talaga yung full pace
16:00para din sa mukha.
16:02At dahil nandito rin lang,
16:04susubukan daw niyang i-conquer ang daan na ito.
16:06Sports injury,
16:07marami tayo nakikita.
16:09It can be as mild as yung mga ankle sprain or tapilok.
16:10It can be a tendon strain, yung mga muscles na napunit.
16:12Or it can be as bad as mga head injury,
16:14spinal cord,
16:15it can be as mild as yung mga ankle sprain or tapilok.
16:19It can be a tendon strain, yung mga muscles na napunit.
16:21Or it can be as bad as mga head injury,
16:25spinal cord,
16:29spinal cord injury,
16:30or fractures.
16:31And if it is the case,
16:32dapat magpacheck up po tayo sa mga doktor.
16:36Pag nakita natin na nagdurugo yung sugat
16:39o hindi mapunipigil yung pagdurugo,
16:41pwede natin lagyan ng pressure.
16:43Kahit tela o damit,
16:44lagyan muna ng pressure.
16:46Pag nakita natin na nagdurugo yung sugat
16:49o hindi mapunipigil yung pagdurugo,
16:51pwede natin lagyan ng pressure.
16:53Kahit tela o damit,
16:55lagyan muna ng pressure.
16:57Kapag hindi naman nagdurugo masyado yung part na yun,
17:01pwede po tayo mag-wash with soap and water.
17:04Don't forget the tetanus shot.
17:08Sa anumang uri ng sport o hobby,
17:11nariyan ang posibilidad na tayo i-maksidente.
17:17Kaya naman dobli ingat para ang buhay mas maging bahaba
17:21at hindi maging pabuluso pa baba.
17:23Ang dami mong alam, Kuya Kim!
17:28May mga kwento rin ba kayong viral worthy?
17:30Just follow our Facebook page,
17:32Dami mong alam, Kuya Kim!
17:33At ishine nyo doon ang inyong video.
17:35Anong malay nyo?
17:36Next week,
17:37kayo naman ang isasalang at pang-uusapan.
17:39Hanggang sa muli,
17:40sama-sama nating alamin ng mga kwento at aral
