_ روزشمار ایرانی معنادار _ رخدادهای مهم ایران و جهان _
در تاریخ ایران‌زمین بیست و هشتم تیرماه به ویژه از آن رو اهمیت دارد که سالگرد نبرد آنکارا به سال ۷۸۱ هجری خورشیدی است، که در آن امیر تیمور گورکانی بر بایزید اول عثمانی غلبه کرد. تیمور هرچند می‌توانست بخشی از آناتولی را با این پیروزی به قلمرو خود بیفزاید، چنین نکرد و بایزید را که از در اطاعت و سرسپردگی درآمده بود، در مقام خود ابقا کرد. پس از رویگردانی از دشت‌های روسیه به دنبال غلبه بر اردوی زرین، این دومین تصمیم سرنوشت‌ساز تیمور بود که باعث شد بذر دولت عثمانی در آناتولی باقی بماند و بعدها به امپراتوری بزرگ رقیب ایران تبدیل شود. این روز در تاریخ قدیم و جدیدمان با پیروزی‌های جنگاوران شرقی آغاز و با فتح غربی‌ها پایان می‌یابد. در ۳۷۷ ارتش فاطمی‌های مصر قوای بیزانس را شکست دادند و آپامیا در سوریه‌ی امروز را فتح کردند. همچنین در این روز (۱۳۳۰) ملک عبدالله اول، شاه اردن، وقتی در اورشلیم در نماز جمعه حضور یافته بود توسط یک فلسطینی به قتل رسید. در ۱۳۵۵ هم شورشیان ساندینیستا دولت سوموزا را در نیکاراگوآ سرنگون کردند. در ۱۳۷۵ هم ببرهای تامیل به پایگاهی نظامی در مولای‌تیوو حمله کردند و همه‌ی ۱۲۰۰ سرباز آن را کشتند. با این همه نباید رخدادهای این روز را به جنگ و خونریزی منحصر دانست. در ۱۱۸۶ ژوزف نیکِفور نیِپکه با نمایش اولین موتور درون‌سوز بر یک قایق موتوری در باربر ناپلئون مجوز ساخت آن را به نام خود به دست آورد، در بیست و هشتم تیرماه سال ۱۲۱۱ انجمن پزشکان بریتانیا تأسیس شد، در ۱۲۲۲ کشتی بخاری اس اس بریتانیای کبیر به آب انداخته شد که بزرگ‌ترین کشتی جهان در زمان خود بود و اولین کشتی آهنی پره‌دار اقیانوس‌پیما به حساب می‌آمد. در ۱۲۷۹ اولین خط متروی پاریس آغاز به کار کرد ودر ۱۲۸۲ کمپانی فورد اولین خودرو را به خارج از آمریکا صادر کرد. در ۱۳۶۰ هم در جریان دیدار میان میتران و ریگان طرف فرانسوی فاش کرد که پرونده‌ای به نام «دفتر بدرود » نشان می‌دهد دولت شوروی مشغول دزدیدن فناوری پیشرفته‌ی آمریکایی‌هاست. در ۶۶۹ ادوارد اول شاه انگلستان دستور داد سربازانش همه‌ی یهودیان را از قلمروش بیرون کنند. در نتیجه شانزده هزار یهودی از خانه‌هایشان رانده شدند. بیست و هشتم تیر زادروز نامداران بسیاری است. در میان ایرانی‌تباران مهم‌تر از همه محمد بخاری محدث و دانشمند ایرانی (۱۸۹) است، ایمانوئل هرمان فیشته فیلسوف آلمانی (۱۱۷۵)، خواجه نظام‌الدین دومین رئیس‌جمهور پاکستان (۱۲۷۳)، ادگار دگا نقاش فرانسوی (۱۲۱۳)، ولادیمیر مایاکوفسکی شاعر بلشویک روس (۱۲۷۲)، و هربرت مارکوزه فیلسوف آلمانی (۱۲۷۷) نیز در این روز زاده شده‌اند. رفتگان این روز هم عبارت‌اند از پترارک ادیب ایتالیایی (۷۵۳)، آندری مارکوف ریاضی‌دان روس (۱۳۰۱)، پانچو ویلا انقلابی مکزیکی (۱۳۰۲)، سینگ‌مان ری اولین رئیس‌جمهور کره‌ی جنوبی (۱۳۴۴)، خسرو شکیبایی هنرپیشه‌ی ایرانی (۱۳۸۷) و محمد حسن گنجی جغرافی‌دان و آب و هواشناس (۱۳۹۱).
پژوهش و نگارش: دکتر شروین وکیلی ویرایش و پردازش: بهنوش عافیت‌طلب خوانش و تدوین: فرهاد آقابابایی
Be the first to comment