00:30Sa ating talakayan, ipapaliwanag natin kung paano gumagana ang mga legal na proteksyon, ano ang mga kagapatang dapat malaman ng bawat biktima, at paano sila maaari kumilos upang agad na mapangalagaan ang kanilang kaligtasan.
00:48Rise and Shine at Soin ni Ruel Ilagan, unang tanong, paano naiiba ang VAUCES sa ibang mga klaseng kaso ng karasan?
00:56VAUCES, ito yung violence against women and children. It is covered by Republic Act 9262.
01:03Ang peculiar situation dito is the relationship between the offended party at saka yung offender, yung biktima, at saka yung gumawa ng klaimant.
01:10Kasi we have to establish that they have an intimate relationship. Nakalagay sa batas, they should be in a dating relationship or sexual relationship.
01:18Okay.
01:18So hindi pwedeng, for example, acquaintance mo lang, o kaya yung mga nakita lang natin, tapos nasaktan mo, hindi siya covered by 9262.
01:28Okay. What are the protection? Ano yung mga karapatan na nakapaloob dito sa VAUCES?
01:33Okay. Madaming protection dito, kaya kakaiba yung batas and also it affords protection to the victims.
01:40Una, meron tayong barangay protection order.
01:42Okay.
01:43So kung meron ang nangyayari na abuse or violence, pwede kayong pumunta sa barangay.
01:47At yung punong barangay can issue a barangay protection order.
01:50So basically, yung barangay protection order, ipuprohibit yung tao na yun to have access to you or lumapit sa'yo because of this violence.
01:58So kaya nang ilalabas yung barangay protection order upon seeing a probable cause based on the judgment of the punong barangay?
02:05Yes. Dapat agad-agad yun.
02:06So agad-agad, hindi kailangan dumaan sa tatlong hearing bago maibigit ito?
02:09Yes. Because there is an urgency.
02:11Okay. For instance,
02:11There is an urgency, pumunta sa barangay, nagpunta na yung victim o kaya yung kamag-anok ng victim,
02:17na convince yung barangay na mayroong basis to issue the barangay protection order.
02:24There is an urgency to it. Then the barangay will immediately issue the barangay protection order.
02:29Okay. Yung biktima, mula doon sa barangay protection order, gusto niyang iakyat at mag-file ng kaso. How will it work?
02:37Okay. So, pag-urgent siya, una mong pwedeng gawin is to file for the issuance of barangay protection order.
02:44Second is, you can file a case, criminal case.
02:46Funny, after three hearings sa barangay muna, kasi minsan may mga lumalapit sa police,
02:51and then they say na, tapusin niyo muna yung hearing sa barangay, sa barangay muna yan.
02:56Okay. Generally, for other crimes, ganun. May requirement na mayroong certificate to file action coming from barangay,
03:02ibig sabihin, at least nakatatlong pagkikita sa barangay bago ka mag-file ng case.
03:07But dito, sa VAWC, hindi mo kailangan dumaan sa gano'ng proseso.
03:10Ayun. Pwedeng iakyat na agad and file a case sa guy.
03:14Kaya ang bawat barangay, may mga naka-assign din na mga VAWC focal persons.
03:19Correct. Kahit sa mga police station, mayroon tayong mga women's desk.
03:23Okay. And kamusta po yung paraan ng pagsiguro na nabibigay ng servisyo when it comes to VAWC,
03:32yung mga nag-file ng kaso?
03:34Maganda yung resulta nito. Kasi una nating tandaan yung VAWC is a public crime.
03:38Okay.
03:39Unlike other crimes, ito pwede itong i-file ng mga kamag-anak mo.
03:42Kaya even an ordinary citizen can find a VAWC case against someone kung nakita niya na mayroong basis o mayroong abuso na nangyayari sa Bikima.
03:50Okay.
03:51Okay.
03:51And of course, yung government natin, sinabi nga natin sa mga barangay, sa mga institutions, sa police stations,
03:57mayroong dedicated desk to really address yung mga VAWC cases.
04:01Okay. What sufficient evidences can be used by an ordinary person if a VAWC incident scenario is seen?
04:08Okay. Of course, may iba-ibang klase kasi ng abuse dito sa VAWC.
04:13Meron tayong physical abuse.
04:15Okay.
04:15We have psychological abuse.
04:17We also have economic abuse.
04:19Alright.
04:19Okay. Of course, kung nakikita nung citizen, mostly physical abuse yun.
04:24Okay.
04:24Kung may mga circumstances, nagkakagulo, may virus silang nakikita, nagirinig, alam nilang nasasaktan yung biktima,
04:30that could be a sufficient basis for an ordinary citizen to find a VAWC case against the offender.
04:36So, video plus, kailangan po ba may medical legal pa rito?
04:39Siyempre, kailangan dumaan nito sa doktor, patunay na nagkasugat, or may pasa?
04:44But for in cases of barangay protection order, basta may basis ka na may violence, nasaktan yun,
04:49hindi mo naman kailangan na pumunta pa sa hospital to have certification for purposes of issuance ng barangay protection order.
04:57Kasi, as sinabi ko kanina, may urgency.
04:59Okay.
05:00Kasi baka mamaya mamatayin yung tao dado sa pag-abuse, diba?
05:03So, you don't have to go through those processes.
05:05Eh, paano kung kaibigan ng taga-barangay yung nananakit? Malakas sa barangay yung nananakit?
05:11Ayaw bigyan ng barangay protection order? Ano pang gagawin ng biktima?
05:16Of course, mayroong mga liability under the law if you will not issue the barangay protection order kahit mayroong basis ito.
05:23So, may protection and safeguards na nakapaloob sa batas.
05:26Okay. Pag verbal abuse, kapag economic abuse, what could be the evidences for this?
05:31Economic abuse, normally ito yung failure to provide support.
05:34Okay.
05:35Okay. So, ginagamit din ito, halimbawa ginagamit yung ginagong financially dependent, yung babae doon sa lalaki, or kinokontrol niya yung pagbibigay ng support.
05:43That could be a basis for economic abuse.
05:46Ayun. And then, pag verbal, syempre, yung nakita na nasasabi sa kanya.
05:50Tama.
05:51Okay. Ano bang madalas na misconception o maling akala ng mga tao when it comes to VOCIE?
05:58In terms of VOCIE, akala ng mga tao, kailangan may injury or physical manifestation of the injury para maging liable under VOCIE.
06:06Okay.
06:07But as mentioned earlier, hindi mo kailangan ng physical injury or manifestations of the injury because the abuse can be in other forms.
06:14It could be psychological, it could be sexual, and also economic abuse.
06:19Okay. There are some instances, pero huwag naman sana muli, na may ilan na parang these victims who are filing cases are being maligned or gaslighted by the other party.
06:34So, kung ikaw na biktima, paano mo i-strengthen yung sarili mo para manindigan mula doon sa ikaw ay na-violate on a certain case that you are filing?
06:44Okay. In fact, yung sinasabi mo na malign sila o hinagas sila, that could be basis or grounds talaga for these forms of abuse.
06:52So, lagi nating tatandaan na mayroong mga protection tayo sa batas.
06:55Okay.
06:56We have sa iba-ibang agencies, mayroong dedicated women's deaths to really address this issue or violations ng VOCIE.
07:04Okay. Ano ang ating pwede mapayo sa mga kababaihan, sa mga bata o kabataan,
07:10na kanaranas ng pananakot, ng pang-aabuso, pero tinatakot pa rin sila at nag-aalangan din magsampan ang kaso ito.
07:19We have to remember that silence protects the abusers and not the victims.
07:26At lagi nating tatandaan na hindi mo kasalanan kung bakit inaabuso ka or sinasaktan ka.
07:32Okay.
07:33At lagi mong tandaan na hindi ka nag-iisa.
07:35We have a law to protect you. We have agencies who also dare to protect you.
07:40So, hindi ka nag-iisa sa laban na ito.
07:42Okay. As a practicing lawyer, attorney, have you had any instances like this and how it was handled?
07:50Yes. I've handled a lot of cases involving VOCIE cases.
07:54Okay.
07:55And una-una, it's emotionally charged.
07:58Kasi alam mo yung relationship nila, alam mo yung abuse na mayroon yung sa relasyon na yun.
08:04At na yung nakaso ko na na-handle, in fact, we hired a private security pag umaatin kami ng cases.
08:10Kasi alam namin na armado at may capability to harm us, yung kalaban namin.
08:16That's bad inside.
08:17Yes. Yes. That's the reality of it.
08:19And unfortunately also, hindi lahat ng tao may pera, may capacity, at may kakayahan na protectahan ang sarili nila.
08:26That's the reality of it.
08:28Okay. Sa communication theory, may iba lamang ako, attorney.
08:31Meron kasi tinatawag na expectancy violation theory.
08:35Sa pagmamahal, may na-expect ka na ba pero vinyin itong expectation mo?
08:40Managing your expectation.
08:42Managing your expectation.
08:43Dapat may na-manage mo yung expectation mo para hindi ka madisappoint.
08:47Nung bayan, ready sa magot.
08:49At that, maraming salamat.
08:50At sorry ni Roel, sa'yo binahagi mong malinaw at napakalagang paliwanag tungkol sa usapin na ito.
08:55At para po sa ating mga ka-RSP, kung kayo ay may kilalaman kayong nakaranas ng karaasan,
09:02huwag mag-atubiling lumapit sa mga otoridad o sa mga tanggapan na handang tumulong sa inyo.
09:07Dahil may batas na nagpaprotekta sa inyo at hindi kayo kayo naman nag-iisa.
09:13At gaya lagi ng aming paalala, sa dulo na lahat, ang tanong ay dapat,
Be the first to comment