Artık eski şarkılar yok, yeni şarkılar ise aslında ışık hızıyla gündemimizden çıkıyor. Yani, aslında güzel şarkı yapılamıyor mu? Eskiye özlem bu yüzden mi? Şarkılarımızı kim kontrol ediyor? Türk müziği küresel tehdit altında mı? Aslında zevklerimizi yabancı büyük firmalar mı yönetiyor? Müzik dünyasının küresel tekeli haline gelen Spotify, Türk müziğinin önünde engel mi? Spotify, müzik sektörünü, müzik televizyonlarını, radyoları, müzik listelerini kontrol mü ediyor? Müzik tüketicisinin paraları neden yabancı bir firmaya gidiyor? İnceleme haberimizde uzman isimlere sorduk...
00:47Gündemdeki soru şu, gerçekten eskisi kadar güzel şarkı yapılamıyor mu?
00:52Yoksa güzel şarkılar tüketiciye ulaşmadan kaybolup gidiyor mu?
00:56Türk müziği küresel tehdit altında aman nasıl?
01:00Sistemde kolay algılanacak ritimler üzerine kolay kelimelerle daha hızlı tüketilecek ürünler ortaya çıkmaya başladı.
01:10Eskiden bir şarkı 12 ay süreye kadar dinlenebilirken şimdi 45 gün sonra yeni şarkı istiyor sistem.
01:15Ve bu sistem bizim için mi istiyor, kendi için mi istiyor bilmiyorum.
01:18Türkiye'de müziğin yükselişi radyolarla en yüksek seviyeye ulaştı.
01:2860'lardan sonra gelinen süreç müziği ve yıldızları parlattı.
01:32Peki artık öyle mi?
01:33O duygusal ve insanın içine işleyen şarkılar yok.
01:36Nedenlerinden bir tanesi radyonun yerine geçen küresel anlayış.
01:40Bu ne demek?
01:42Örneğin Spotify.
01:43Kendini ücül liste hazırlıyor, dinleyicinin önüne istediği şarkıyı getiriyor.
01:48İstediğini getirmiyor.
01:49Aslında hem radyonun işini yapıyor hem de seyirciyi yönlendirmeye çalışıyor.
01:53Bu listelere baktığımızda ilk işte 20'deki, 30'daki şarkılar genelde çok tıklanmış olan şarkıların nasıl doğru olması gerekiyor.
02:05Çok dinlenmiş olan şarkıların olması gerekiyor.
02:08Ama hep böyle belli başlı isimleri orada görüyoruz.
02:10Hatta bazı isimlerin birden fazla şarkısını ilk 30'da görüyoruz.
02:15Bir ismi mesela geçenlerde baktım 6-7 şarkısı aynı anda ilk 20'de yer alıyor 7 şarkısı.
02:21Sadece bu isim mi yeni şarkı çıkarıyor?
02:23Tüm Türkiye sadece o ismi dinliyormuş gibi bir alkohol diyor.
02:26Burada aslında diğer o bahsettiğim yeni şarkılar çıkaran büyük isimlerin yaptığı emeğe, şarkılara biraz haksızlık gibi oluyor.
02:38Bazen yapay zekadan oluşmuş şarkılar şu sıra listelerde en üstlerde ki biz yapay zekayı istemiyoruz.
02:45Hala söz yazarları sözlerini yazsın, beste sahipleri bestelerini yazsın.
02:49Biz bunların hepsine karşıyız.
02:50Niye karşıyız?
02:52Sanatçımızı da korumamız gerekiyor.
02:54Söz müzik sahibimizi de korumalıyız.
02:55Yapımcıyı da dağıtıcımız da.
02:57Türkiye müzik sektörü çok büyük bir sektör.
02:59Eskiden müzik zevklerimiz daha insani tercihler üzerinden yapılıyordu.
03:03Şu anda daha çok algoritmalar besliyor bu müzik zevklerini veya müzik tercihlerini.
03:08Eskiden işte radyoyu arayıp istek parçası söylerdik.
03:10Ve bu çok insani bir şeydi.
03:12İnsan eliyle yapılan bir şeydi.
03:14Ama şu anda kodlar ve algoritmalar yapıyor bunu.
03:17Küreselleşme her alanda var.
03:19Müzikte de etkisini göstermiş durumda.
03:21Bir tekerli istediği müziği dayatıyor.
03:24İstediğini öne çıkarıyor.
03:25İstediğini arka plana itiyor.
03:27Müzisyenler, yapımcılar, uzmanlar böyle diyor tepkililer.
03:31Hadi cistak cistak oynatalım.
03:33İyi iş yapıp iyi para kaldıralım.
03:35O an alınıyor şarkı.
03:37Tıklanı tıklanı dinleniyor.
03:38Ön plana çıkıyor.
03:39Liselerde bir numara oluyor.
03:41Falan filan derken.
03:42Bir anda bakıyorsunuz iki ay boyunca bir numara kalmış.
03:46Herkes dinlemiş gibi varsayılıyor.
03:48Ama iki ay sonra bakıyorsunuz o şarkı unutuluyor.
03:50Yok.
03:51Hiçbir sözü bile aklınızda kalmıyor.
03:53Bir çok dostum gayrım neşri ticarette.
03:55Haftada bir karakollarda ifade.
03:58Bir şarkıyı ne kadar çok dinlerseniz o şarkı ünlü olur.
04:02Onların da sürekli listelerinde bir şarkı önermeleri devam ettiği sürece o şarkı ünlü olduğunu sanacaksınız.
04:10Tabii ki eski şarkıları, eski şarkıların tadını, içeriğini, bestesini, güftesini özenle, kaliteyle yapılmış.
04:17Teknodan uzak, mekanik seslerden uzak içerikleri çok özledik açıkçası.
04:22O içerikler ruha da iyi geliyordu çünkü.
04:25Aşk vurur insana, bu kadar kolay sanma delikanlı.
04:34Örneğin bir şarkı yaptınız, şarkıyı yazanın emeği büyük, besteleyenin emeği vazgeçilmez.
04:41Şarkıcının performansı çok önemli.
04:43Klip yapılacaksa yönetmenin katkısı hayatı önemli.
04:53Peki yeterli mi?
04:55Artık değil.
04:56Müzik dünyasının küresel tekeli haline gelen Spotify'ı sizin şarkınızı isterse popüler yapar, isterse yapmaz.
05:03Yani emeğiniz boşa gidebilir.
05:05Nasıl mı?
05:05Bazı şirketler, belli bütçeler dahilinde şarkınızı şu kadar bir milyon dinletiriz, iki milyon dinletiriz, dinlenme sağlarız gibi taahhütler veriyor.
05:20Sahte hesaplardan, sahte dinlemelerle tıklanma sayılarının ön plana çıkarılması, yükseltilmesi ve bu sayede listelere girmesi.
05:27Ben o zaman şu an kendim bir şarkı yapayım, bu şarkıyı servis edeyim, vereyim, bir firmayla anlaşayım.
05:35Benim şarkımı, şu kadar size bütçe, bir haftada iki milyon olmak istiyorum diyorum ve iki milyon oluyorum.
05:42Sonra peki sıra tabii ki konserler geliyor.
05:44Yine algoritmik manipülasyonlarla tabii ki yönlendirmeler yapılıyor.
05:49Tabii ki bazı şeyler daha çok öne geçiyor.
05:52Daha fazla bütçesel destek sağlandığı zaman şirketlere, şu anda çok yoğun bir şekilde batı merkezli müzik endüstrisinin yağmuru altındayız açıkçası.
06:02Bunun da sebebi daha ticari ilişkiler.
06:05Müzik endüstrisinde emek sömürüsünün küresel tekeli haline gelmiş durumda.
06:09Spotify, kim bunu dinler, kim bunu izler denilen şarkılar öne çıkarılıyor.
06:15Dinleyici önüne ister istemez gelen şarkıyı dinliyor.
06:18Şarkılar üzerinden algı çalışması mı yapılıyor?
06:20Aslında tartışılan konulardan biri, müzik Spotify ile sadece tüketim kültürüne mi hizmet ediyor?
06:27Anlık günlük fast food minçeliğinde şarkılar gerçekten beklediğimiz şarkılar mı?
06:37Hızlı bir tüketim var. Bu platformlar yüzünden oluyor bu zaten.
06:40Bir sanatçının her hafta yeni bir şarkısı oraya ekleniyor.
06:44Biraz hızlı bir tüketim var. Fast food tüketim diyebiliriz buna.
06:47Bir şarkı yavaş yavaş belki 3 ayda dinleme ve tüketicisine ulaşır.
06:52Ama çıkar çıkmaz en tepeden, çıkar çıkmaz çok kısıtlı bir sürede milyonlara ulaştığı zaman gerçek tüketici daha algı süresi var.
07:02Şimdi çıkan şarkının sahibinin kim olduğunu bulmaya çalışıyoruz.
07:06Acaba seviyor muyuz bilmiyoruz.
07:08İnsan ruhuna iyi geldiği gibi ne yazık ki çok kötü gelen, kötü davranışlara motive eden içerikler de olabiliyor.
07:14Örneğin risk grubundaki çocukların yaptığımız araştırmalarda risk grubundaki çocuklarımızın dinleme listelerinde çok ortaklıklar tespit ettik biz.
07:22Çok ortak, cinsiyetçi, şiddete yönlendiren, bağımlılıklara özendiren, radikal içeriklere sahip içerikleri bu çocukların ortak dinleme listelerinde olduğunu gördük.
07:33Ve yaşlarına uygun içerikler değil bunlar.
07:35Spotify hem platform hem tekerli hem de müziği kontrol eden nitelikte.
07:40İşin bir başka boyutu da var.
07:42Bu platform parayı da kontrol ediyor.
07:44Yani şarkıyı kontrol eden sektörü ve paraya da hakim durumda.
07:48Örneğin hangi şarkıcı ne kazanacak sorusunun karşılığı da küresel tekerleşme dünyasında var.
07:54Üstelik bu parayı kim veriyor?
07:56Türk izleyicisi.
08:05Örneğin Spotify'ın aile paketi 200 lira civarında.
08:09Türkiye'de 10 binlerce abonesi var.
08:11Yani Türkiye'nin paraları bu küresel ağlar dışarıya gidiyor.
08:15Cari açık olarak karşımıza çıkıyor.
08:17Yani çoğunlukla Türkiye'nin olan üretim Türk halkına para karşılığı satılıyor.
08:21Üstelik müzik emekçileri de bu işten yeterli para kazanamıyor.
08:26Peki ne yapmalı?
08:27Zora gelmeyen kendine gelsin.
08:29Gerçek anlamda dinlenmelerden sonra listelere girmelerini, şarkıların sağlanmalı.
08:35Yani girip ben özgür irademle şarkıyı Spotify'da, Apple'da, Fees'de dinledikten sonra
08:40evet bu şarkı çok dinleniyor.
08:42Şimdi listeyi alalım.
08:44Biz listeye soktuk diye bu şarkı ünlenmez.
08:49Radyolar da böyledir, televizyonlar da.
08:51Çok çaldıktan sonra der ki evet bu şarkı çok güzel bizim televizyon listemizi alalım.
08:55Radyo listemizi alalım.
08:56Gazete bu ayın en çok dinlenen şarkısı o zaman listeye alalım.
İlk yorumu siz yapın