- 16 dakika önce
Gece Haberleri, 24 saatin tüm gelişmelerini ekrana getiriyor.
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00:00İntro
00:00:00İyi geceler sevgili izleyiciler, dünyadan ve Türkiye'den önemli gelişmelerle birlikteyiz.
00:00:13Türkiye saatler önce Azerbaycan-Gürcistan sınırından gelen acı bir haberle yasa boğuldu.
00:00:20Hava kuvvetlerine ait C-130 uçağı tam da iki ülkenin sınır hattında düştü maalesef.
00:00:26Elimizdeki bilgilere şöyle bir bakacak olursak, uçak Azerbaycan'ın Gence şehrinden kalkıyor.
00:00:32Kalkıştan kısa bir süre sonra Gürcistan hava sahasına giren uçakla irtibat kesiliyor.
00:00:40Tiflis'e yaklaşık 100 km mesafede ne yazık ki uçağımız düşüyor.
00:00:45Milli Savunma Bakanlığı uçakta uçuş ekibiyle birlikte 20 personelin bulunduğunu açıkladı.
00:00:51Uçağın düştüğü bölgede Gürcistan makamları da devreye girdi.
00:00:56Bu uçak Türk Hava Kuvvetleri tarafından uzun yıllardır kullanılan en son deprem bölgesinde de sıkça kullanılan bir uçak.
00:01:05Aslında dayanıklılığıyla da bilinen bir uçak elbette spekülasyonlar da var.
00:01:10Teknik bir sıkıntı mı, hava muhalefeti mi hepsi cevaplanmayı bekleyen sorular.
00:01:16Cumhurbaşkanı Erdoğan da Ankara'da yaptığı konuşmada şehitlerimize rahmet diliyorum dedi.
00:01:21Akabinde Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'le bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi.
00:01:28Aliyev de Erdoğan'a başsağlığı dileklerini iletti.
00:01:32Bu kazayı önünü arkasını biz de bu dilimde değerlendireceğiz.
00:01:36Hukukçu, Akademisyen Sayın Zeki Aratürk, Gazeteci Sayın Zeki Gümüş ve Uluslararası İlişkiler Uzmanı Doktor Sayın Cihan Günyel yayın konuklarımız.
00:01:47İyi geceler.
00:01:48Hayırlı geceleriniz olsun.
00:01:49Başımız sağ olsun.
00:01:50Milletimizin başı sağ olsun.
00:01:52Gerçekten yürekler kaldırmakta zorlanıyor böyle bir acı haberi.
00:01:5820 şehidimiz var.
00:02:00Az buz bir sonuç değil.
00:02:03Şöyle yapalım.
00:02:04Sayın Günyel sizle başlayalım.
00:02:06Şimdi askeri kargo uçağı kazasında ihtimaller ve ihmaller neler diye isterseniz şöyle günün bir röntgenini çekelim.
00:02:17Aslında baktığımızda Tunç Bey.
00:02:20Gerçi önce kusuruma bakmayın.
00:02:22Ben şehitlerimize, mekanları cennet olsun ailelerine, sevenlerine, aziz milletimize ve devletimize başsağlığı diliyorum.
00:02:31Aslında bir kötü haber bugünde aldık.
00:02:33Yine Diyarbakır'da dört işçimiz körpü çalışmasında.
00:02:36Onların da yine ailelerine başsağlığı dileyelim.
00:02:39Şimdi baktığımızda aslında C-130 tipi Tunç Bey, kargo uçağı aslında çok da kuvvetli bir uçak olarak karşımıza çıkıyor.
00:02:48Özellikle zorlu hava şartlarında ve engebeli arazide veyahut da zorlu pistlerde toprak, kum hepsinde kalkış yapabilen, inebilen bir uçağımız.
00:03:00Bundan kaynaklı olarak da elbette aslında iyi bir, bence bir uçağı sahibiz ama belki şu olmuş olabilir diye aklımızdan geçiyor da hatırlarsanız belki arazi tipi birbirine benzer mi?
00:03:15İran'da da reisinin kazası olmuştu yine hava şartları.
00:03:19Helikopter kazası.
00:03:19Evet helikopter kazası geçtiğimiz yıl yine böyle havanın çok iyi olmadığı yine sisli bir hava dönemiydi.
00:03:29Şimdi acaba bu zorlu hava şartlarıyla beraber düşündüğümüzde arazinin zorluğu acaba itkilemiş olabilir mi?
00:03:36Akla gelen bu. Çünkü şunu biliyoruz ki özellikle bizim ordumuzun, Türk ordusunun hava ekipmanlarından kara ekipmanlarına kadar çok ciddi bir şekilde bakım servis çalışmalarını yaptığını bundan kaynaklı olarak da burada aklıma en azından benim gelen hava ve o anki arazi şartları bir problem yaratmış olabilir diye geliyor.
00:04:01Çünkü hani reisinin helikopter kazasını konuştuğumuzda Tunç Bey siz de hatırlarsınız özellikle çok eski bir helikopterden bahsediyorum.
00:04:08Bu kadar eski bir helikopteri bir ülkenin cumhurbaşkanına nasıl verdiniz, nasıl bu helikopterle uçmasına müsaade ettiniz diye de bir hayli konuşulmuştu.
00:04:20Tabii tabii. Hatta şöyle 79 yapımı, hatta manuel diyebileceğimiz kullanım biçimi olarak pilotun yeteneklerine kalan bir yapıya sahipti.
00:04:31Hatta yine o dönemde baktığımızda Amerika'nın ambargo öncesi yani İran-İslam devrimi öncesi olduğu için biraz da teknolojik olarak geri kalmıştı.
00:04:40Ama C-130'a baktığımızda zaten 40 metre genişliği olan yerden 11 metre yükseklikte ve içinde yine çok güçlü motorlara sahip birincisi 4590 beygir gücünde her bir motorunun gücü var.
00:04:56Yine LCD ekranlar, yarı otomatik pilot kullanımı ve birçok unsura yani son teknolojiye sahip bir hava aracından bahsediyoruz.
00:05:06Helikopter gibi veyahut da 6x6 gibi ağır zırhlı arazi araçlarının zaten taşıma kapasitesine sahip.
00:05:14Bundan dolayı da son teknolojik gelişmeleri de sahip bir uçak modeli.
00:05:19Yine Lukit Merton firması üretiyor Tunç Bey.
00:05:23Zaten bildiğim kadarıyla da 70 farklı modeli var ama 2500'den fazla da satılmış bir C serisinden bahsediyoruz kargo serisinden.
00:05:32Ama burada zaten anladığım kadarıyla takip edebildiğimiz kadarıyla hani yapım yılı ilk uçtuğu tarihten bugüne bir hayli de zaman geçmiş.
00:05:45Yani evet güçlü bir uçak evet hani belki serinin en önemli en güçlü uçaklarından biri ama nihayetinde de onlarca yıldır da mesai harcayan bir uçaktan da bahsettiğimizi göz ardı etmeyelim.
00:05:58Tabii ki belki birer faktördür hani şey deriz ya mental veyahut da demir yorgunluğu ama tabii burada şu şerri düşmek lazım ki yani ordumuzun bu konuda özellikle ekipmanların servisinden kullanıma çıkmadan önceki hassasiyetine kadar incelenmesi.
00:06:17Benim aklıma gelen gerçekten de Tunç Bey burada acaba hava şartları ve arazi şartları ön plana çıkmış olabilir.
00:06:26Görüş mesafesini etkilemiş olabilir ve bundan kaynaklı olarak da maalesef uçağımızın düşmesi ve şehitlerimizin yine yüzücü bir şekilde hayatlarını kaybetmiş olması olabilir.
00:06:36Akla gelen bu çünkü hala şu anda İngiltere'den tutalım yine Amerika'ya kadar.
00:06:40Birçok iyi ordunun kullandığını biliyoruz.
00:06:45Hani şunu belki olsa tartışabilirdik.
00:06:48Daha çok nasıl söyleyelim mesela Latin Amerika, Afrika'daki ülkelerin kullandığı bir uçak modeli olsa hani tarihi veyahut da artık günümüz teknolojisiyle kullanılamayacak.
00:07:00Bunu aslında durumu olmayan ülkelere satalım ve yenileyelim diye ama değil Amerika, İngiltere ve birçok yine Avrupa ülkesi de kullandığı hatta çok da hayati bir rol üstleniyor.
00:07:11Özellikle taşıma kapasitesi ve bildiğim kadarıyla yine yangır uçağı olarak da kullanabiliyorsunuz.
00:07:18Aynı zamanda hava ambulansı olarak da kullanabiliyorsunuz.
00:07:21Çok yönlü.
00:07:22Özellikle kapasitesi yüksek.
00:07:24İyi okudum. Doğru ya da yanlış bilmiyorum. Siz işin uzmanı olduğunuz için size sorayım.
00:07:29Şimdi İngiltere'de mesela bu uçakların bir kullanım ömrü varmış.
00:07:33Mesela 27 ya da 30 yıla kadar kullanıp ondan sonra envanterden çıkarıp bu uçakları ticari anlamda sattıkları bilgisini okudum.
00:07:44Bilmiyorum dediğim gibi doğru ya da yanlış.
00:07:46Yani İngiltere buna bu uçağın ömrüne 30 yıl biçiyorsa 30 yılın üzerinde kullanmak bu uçakları satır almak bir handikap değil mi?
00:07:56Bir handikap yaratır.
00:07:58Tabii şuna da bakmak lazım.
00:07:59Bizim uçağımızın kaç yılı olduğunu, kaç yılı üretimi olduğunu.
00:08:03Çünkü farklı varyasyonları var.
00:08:04Bildiğim kadarıyla 70 farklı üretim modeli var.
00:08:09Bu modellerden acaba biz hangisine sahibiz?
00:08:11Örneğin 30 yıldan desek 2010 yılı yapımı olsa yine 2040 eder.
00:08:16Bildiğim kadarıyla da zaten bizim ordumuzda 2040 yılına kadar bir ömür biçmiş durumda.
00:08:22Ondan sonra da artık o dönem şartlarında da üretilmiş olan yeni teknolojiye sahip hava kargo uçaklarına geçişin olacağını biliyorum.
00:08:31Tabii burada yılına da bakmak gerekir bence Tunç Bey.
00:08:35Uçağımızın kaç yılı üretimi olduğu.
00:08:37Yapılacak olan açıklamada herhalde değil mi?
00:08:39Bunları da öğreneceğiz.
00:08:40Biz şimdi desek ki yani şu şu tarihliymiş diye örneğin farazi veyahut da doğru olmayan bir konuya bence o zaman iddiada bulunmuş oluruz.
00:08:49O da doğru olmaz.
00:08:50Aslında bir an şunu görmek lazım.
00:08:53Yapılacak açıklamalarla belki sizin dediğiniz gibi o noktada bir değerlendirme yapabiliriz.
00:08:58Olabilir.
00:08:59Peki.
00:09:00Sayın Arı Türk şimdi askeri uçak kazalarında soruşturma yetkisi kimdedir?
00:09:05Gürcistan'da düştüğü için Gürcistan'ın bu soruşturmada nasıl bir yetkisi görevi olacak bu noktada bilgilendirebilir misiniz?
00:09:15Şöyle tabii bu uçak kazalarının yapıldığı zaman askeri sivilden daha ziyade uçak kazası uçak kırımına uğradığı andan itibaren o bölgede arama kurtarma faaliyetleri yapıyorlar.
00:09:25Bu arama kurtarma faaliyetleri o uçaktan sonra kalmış olan yaralılar varsa veya sağ kurulanlar varsa bunlarla ilgili bunlarla ilgili sivil savunmanın işi genel itibariyle yapılan işlemler.
00:09:36Ama daha sonra bu bölgede eğer bu düşen uçak savaş uçağı ise farklı bir durum söz konusu.
00:09:43Bu askeri bir uçaksa farklı bir durum söz konusu.
00:09:45Çünkü taşıdığı mühimmat bakımından önemli olduğu için söylüyorum.
00:09:48Burada şimdi Gürcistan'ın sınırlarında düştüğü için burada Gürcistan yetkisinde ve Türkiye'den yapılan açıklamalarda Türkiye'deki yetkilerin yapmış olduğu açıklamalarda Türkiye ile ilgili olan kısımlarındaki kısımda gerek ilgili kişilerin oraya gittiğini uçak kazası kırımı ile alakalı olan kısımda ve orada çalışmalarını başlattığını söylüyorum.
00:10:09Ancak da bu bir vahim bir kaza.
00:10:11Öncelikli olarak şehitlerimize Allah'tan rahmet diyorum Tunç Bey.
00:10:14Yani şehidin biriyle 20'si arasında bir farkı olur.
00:10:17Şehit şehittir.
00:10:18Yani ha bir olmuş, ha yüz olmuş, ha bin olmuş bir tane şehit şehit değil mi?
00:10:23Sonuç olarak acımızı katlayarak artıran bir sayı 20.
00:10:27Oysa şehit sayımızın 20 olması veya 6 olması, 3 olması, 5 olması değil.
00:10:32Önemli olan hiç olmaması.
00:10:33Ama biz şuna inanıyoruz inançlı bir insan olarak hepimiz ne diyor?
00:10:38Şehitler için onlara ölü demeyin.
00:10:39Çünkü onlar Allah katında diridirler diyor.
00:10:42Bunlar vatani görevini yapmak için gitmiş, Türkiye'yi temsil etmek için gitmiş olan vatan evlatları.
00:10:50Bunlar aslan parçaları.
00:10:51Söz konusu askerse...
00:10:53Gerisi tefarrüattır.
00:10:54Yani bizim için büyük acıdır.
00:10:57Büyük acı.
00:10:57Yani onun nasıl oldu, ne olduğundan daha az ya da buna bakmak lazım.
00:11:01Ailelere ateş düştü.
00:11:02Milletimize, devletimize ateş düştü.
00:11:04Ve ben şunu söylüyorum.
00:11:06Öncelikli olarak ailelerine, yakınlarına, devletimize başı sağa sunuyorum.
00:11:11Allah bütün Türk milletine ve bizi seven herkese dualarını bekliyoruz.
00:11:18Ve ecir sabırlar diliyoruz.
00:11:20Ancak şunu unutmayalım.
00:11:22Yani burada askerimizin orada aslanlar gibi gidip bizi temsil edip gelirken böyle bir olayın yaşanması ve bunun nedenleri,
00:11:31nasılların içleri mutlaka devletimizin yetkilileri tarafından titizlikle inceleniyor.
00:11:37Nasıl olacak, kim olacağı deyin.
00:11:39Ama bunun asıl altını çizilmesi gereken şey şu Tunç Bey.
00:11:43Hemen bir bakıyorsunuz, sosyal medya dediğimiz bir çirkin, çukur, çamur bir yapı var maalesef.
00:11:49Yani kirli bilgilerin dolaşıldığı, başka şeylerin olduğu.
00:11:53Önemli olan yetkili kurum ve kuruluşlardan gelen haberlere dikkat edilmesi, riayet edilmesi.
00:11:58Onlara önem verilmesi gerekiyor.
00:11:59Ben burada bizi izleyenler açısından da söylüyorum.
00:12:02Birçok kargaşa var, devletin bir takım şeyleri sakladığı, gizlediği, yanılttığı falan.
00:12:07Devlet kimseyi yanıltmaz, gizlemez.
00:12:09Devletin şu anda kısım kısım yapmış olduğu açıklamaların neticesinde biz de burada ne olduğunu göreceğiz.
00:12:18Bizim asıl bakmamız gereken şey devlet yetkililerinin yapmış olduğu açıklamaları olması lazım.
00:12:23Dikkat etmemiz gereken konu bu.
00:12:24Şimdi bu gerçekten hani insanı üzen bu olay, bizi de yeyse boğan bu olay.
00:12:32Son dönemlerde sizin de takdir ettiğiniz üzere Türk ordusunun, Dışişleri Bakanlığı'nın, askerimizin inanılmaz başarıları var.
00:12:39Silahsız Türkiye'den başlayarak Türkiye'nin hem dışarıda hem içeride yapmış olduğu operasyonlara baktığınızda işte bu aslanlar gibi hani Mehmet Akif'in Ersoy'un söylemiyle söylüyorum.
00:12:51Bedir'in aslanları gibi olan bu yiğitler bu vatanın korumasını üstlendiler.
00:12:57Bu bayrağımızdaki al rengimize onların kanları var.
00:13:01Dolayısıyla şunu unutmamamız lazım.
00:13:05Biz bunlarla büyüyerek, dalga dalga büyüyerek çoğalan bir milletiz.
00:13:10Şehitlerimizin varlığıyla biz ayakta duruyoruz.
00:13:15Bunun bilincindeyiz her şeyden önce.
00:13:17Ama bizim için dediğim gibi bir şehidin bile şehit olduğu, sayıların önemli olmadığı bunların tek bir yapı olduğunu bilmemiz lazım.
00:13:25Şimdi asker uçak düştü, askeri bir uçak düştüğü zaman şuna bakıyorlar her şeyden önce.
00:13:32Görüşsen askeri yetkilileri ve Türk askeri yetkilileri burada öncelikli olarak böyle bir olaydan dolayı herhangi bir yerde düştüğü zaman aynı şey oluyor.
00:13:42Mühimmatların ne olduğu, zaten burada bir görünen o ki maalesef bir patlama oluyor.
00:13:48Bu patlama yakıt depolarındaki benzinden kaynaklanıyor.
00:13:52Türkiye bu konuyla alakalı mühimmat olmadığını, içerisinde herhangi bir patlayıcının bulunmadığını.
00:13:59Bu nedenle de içeride 20 müreğit tabatının ve 3 tane görevliyle birlikte toplamda 20 müreğit tabatının olduğunu söyledi.
00:14:10Şimdi burada hem bu konuyla alakalı olan yetkililer hem askeri olan kısımlar Türk askerleri ve Türk yetkililerle birlikte bir kaza kırım çalışması yapacaklar.
00:14:21Öncelikle kara kutunun bulunmasıyla alakalı.
00:14:23Bildiğim kadarıyla...
00:14:24Bir iddia, teyide muhtaç elbette. O da Gürcü basınına yansıdığı kadarıyla uçağımızın kara kutusunun arazide bulunduğu şeklinde.
00:14:33Onu tam onu söyleyebilirim.
00:14:35Şöyle bir durum söz konusu. Gerirken ben buna baktım.
00:14:37Ben de yarın tevafuk bir görüşme için Tiflis'e gidiyorum.
00:14:41Ve şöyle bir durum söz konusu. Bir baktığımda da kara kutunun yetkililer tarafından bulunduğuyla ilgili bir bilgi var.
00:14:49Tabi bu bilgi teyide muhtaç onu söyleyelim.
00:14:52Şimdi bu kara kutu aslında olayı çözecek.
00:14:56Çünkü birçok şu anda senaryo var.
00:14:59Bu senaryolara riayet etmeden kara kutu, kaza kırım ekiplerinin bu uçağın nasıl olduğu ile alakalı olan kısımda nasıl düştüğü ile alakalı bilgi olacak.
00:15:08Ama nasıl düştüğünün önemi yok ki. 20 tane şehidimiz var.
00:15:12Yani sonuç bu. Yani şöyle düştü, böyle düştü, şunun olduğu için değil.
00:15:15Ama biz şunu biliyoruz bakın.
00:15:16Askeri yetkilinin yaptığı açıklama önemli.
00:15:20Bütün teknik parçalarının yenilendiği, renovasyon yapıldı ve bu uçağın 2040 yılına kadar envanterlerde olması planlandığı bu uçaktan bahsediyoruz.
00:15:29Bu uçak öyle bir uçak ki hava ambulansı olarak kullanılıyor.
00:15:34Yangın söndürmelerde, orman yangınlarında yangın söndürmelerde bu uçak kullanılıyor.
00:15:38Paraşüt ekibileri bunlar içerisinden atıp havada ikmalleri yapabiliyor.
00:15:44Tank taşıyabiliyor, ağır zırhlı araçlar taşıyabiliyor.
00:15:48Bu uçak çamura, göle, denize, herhangi bir alana illa hapiste olması gerekmiyor.
00:15:56İnebiliyor. Ona göre tasarlanmış.
00:15:58Bu uçak pervaneli bir uçak.
00:16:01Burada asıl olan konfor değil, işlev düşünülmüş.
00:16:04Yani yoksa pervaneli uçaklar, bilmiyorum hiç bindiniz mi ben Afrika ülkelerinden seyahat ederken birçok kez bindim.
00:16:11Çok korkarsınız çünkü çok sallıyor.
00:16:14Ama pilotlarının yaptığı uyarı şu, emin olun jet motor uçaklardan daha güvenli bir uçakla şu anda seyahat ediyorsunuz.
00:16:20Permaneli uçaklarda hem süzülme noktasında hem de gidiş noktasında daha güvencelidir diye de anons yapıyorlar.
00:16:27O da çok ilginç bir şey, bundan söylemiş olayım.
00:16:30Yani merak etmeyin, uçağımız konforlu olmayabilir ama işlevsel bakımdan size gideceği yere güvenli bir şekilde götürecektir diyor.
00:16:37Nihayetinde şöyle bir durum söz konusu, askeri de bu pervaneli uçakları bunun için kullanıyor.
00:16:42Yani konforu değil, işlevi düşünüyor.
00:16:44Böyle önemli bir fonksiyonu olan bir uçağın ki bundan Türkiye'nin elinde var.
00:16:53Hatta biz Suudi Arabistan'da bu uçakları almışız.
00:16:57Bu uçaklar böyle çok rahat üretilen uçaklar değil, hemen alalım dediğimiz zaman sipariş verdiğiniz, ona göre üretilen uçaklar.
00:17:03Dolayısıyla ihtiyaç duyuldukça başka ülkelerin elinde bulunan uçaklar da alıyoruz.
00:17:07Mesela Eurofighter'ler düşünün.
00:17:08İsterseniz bir oraya girmeden bir Tiflis'e gidelim.
00:17:12Fulya Öztürk orada son notları paylaşacak bizimle.
00:17:16Fulya kolay gelsin, hemen son notlar için sözü sana bırakalım.
00:17:23Evet, Tunç çalışmalar devam ediyor.
00:17:27Halil Kahraman'la beraber Gürcistan'dayız, başkent Tiflis'teyiz.
00:17:31Yolumuza devam edeceğiz yayından sonra.
00:17:34Enkazın olduğu noktaya doğru ilerleyeceğiz.
00:17:37Yaklaşık 2-3 saat sonra olay yerinde olacağız, onu belirteyim size.
00:17:41Çalışmalar havadan ve karadan devam ediyor.
00:17:45Uçağın düştüğü nokta ki Tiflis'e uzak bir nokta, 100 kilometreden uzak bir mesafe, uçak 3 parçaya ayrıldı.
00:17:56Ve ilk etapta uçağın kuyruk kısmı tespit edildi, gövdesi, daha sonra burun kısmı akşam saatlerinde aranıyordu.
00:18:03Bölgede askerlerimizin tespiti ve bulunması için yoğun bir çaba vardı ki hala o çaba devam ediyor.
00:18:12Hem havadan hem karadan ne oldu peki, niye düştü?
00:18:16Saatlerdir konuşuyoruz, acımız çok büyük.
00:18:2020 personel, 20 askerimiz kargo uçağındaydı.
00:18:25Ve dün 13 sıralarında, 13.30'a doğru uçağımız, kargo uçağımız Azerbaycan'ın Gence şehrinden havalandı.
00:18:33Ve havalandıktan 1-1,5 saat sonra uçağımızdan irtibat kesildi.
00:18:40Ve uçağımızın düştüğü noktaki Kaheti bölgesi, Signagi denilen bir bölge.
00:18:46Azerbaycan, Gürcistan sınırında.
00:18:49Ve o bölgede önce Gürcistan'dan ekipler, arama kurtarma ekipleri bölgede hemen olaya müdahale etmek için bulundular.
00:18:58Gürcistan, Azerbaycan, Türkiye aslında 3 ülkenin ortak bir, koordineli bir çalışması söz konusu.
00:19:08Azerbaycan'dan yine Akıncı, TİHA'lar havalandı.
00:19:13Taarruzi insansız hava aracı çok yakın bir nokta olduğu için Azerbaycan'dan kalkan insansız hava araçları bölgede havadan önce incelemeler yaptı.
00:19:22Ki hala bölgede tabii devam ediyor.
00:19:24Çünkü gece saatlerinde de uçuş yapabilme potansiyeli kapasitesi olduğu için insansız hava araçlarının.
00:19:31Dolayısıyla hem Bayraktar TBK hem de Akıncı, TİHA'lar bölgede havadan inceleme yapıyorlar.
00:19:38Enkaza dair yine parçaların tespiti.
00:19:41Askerlerimizin bölgedeki arama çalışmaları açısından insansız hava araçları da önemli bir rol oynuyor.
00:19:48Onu da belirtelim.
00:19:49Resmi açıklamalar doğrultusunda ilerliyoruz.
00:19:51Elbette çok şey yazılıyor, çiziliyor.
00:19:54Ama takdir edersiniz ki çok büyük bir olay, büyük bir kaza ve bir yandan bu uçak tipine baktığımız zaman uzun süredir hava kuvvetlerimizde kullanılan bir uçak pek çok görevde bulundu.
00:20:09C-130'lar ve pek çok zorlu hava şartlarında, zorlu koşullarda görev aldı.
00:20:16Şimdi dolayısıyla pek çok evet soru işareti var kafada.
00:20:20Dışarıdan bir müdahale mi, sabotaj mı, pilotaj hatası mı, hava koşulları mı, hava muhalefeti mi, bakım yetersizliği mi, pervane mi koptu, pervane mi uçağı böldü 3'e.
00:20:31Yani çok fazla tabii soru işareti var ama bu soru işaretlerinin giderilebilmesi henüz çok erken.
00:20:39Çünkü önce alanda şu an uçağımızın düştüğü noktada çok ciddi bir çalışma var.
00:20:46Delillerin toplanması, kara kutunun alınması, bölgede yine arama tarama faaliyeti, askerlerimizin yine bölgeden naaşlarının alınması gibi pek çok tabii aşama söz konusu.
00:21:01Türkiye'den heyet geldi Tiflis'e, Milli Savunma Bakanlığı'na ait yine kaza kırım ekipleri bölgeye ulaştı.
00:21:11Hem Karadan dediğim gibi Gürcü ekipler hem Türkiye heyeti hem Azerbaycan havadan bir yandan çok ciddi bir destek sağlıyor.
00:21:19Aynı zamanda Türkiye'den de havalanan taaruzi insansız sava aracı ve bayraktar TB2'ler de geldi.
00:21:25Beşten fazla İHA havadan inceleme yapıyor ve görüntü alıyor.
00:21:30Gelen görüntüler de çok önemli ki çünkü çok geniş ve dağlık bir alan, zor bir coğrafya.
00:21:36O parçalar, uçağın parçaları çok uzak noktalara savrulma ihtimali çok yüksek.
00:21:42Dolayısıyla uçak parçalandığı için her bir parça önemli.
00:21:46Detaylı bir inceleme yapılacak.
00:21:48Kaza kırım raporu ortaya çıkacak.
00:21:50Kara kutu incelenecek.
00:21:52Yani çok uzun bir aşama var.
00:21:54Ama şu an ekiplerin odaklandığı şey askerlerimizin 20 kişi toplamda, 10 kişi mürettebat, 4'ü pilottu.
00:22:03Askerlerimizin bölgeden aslında bölgeden alınması, çıkarılması ve enkaza dair önemli yine tespitlerin yapılması için delillerin toplanması gibi çalışmalar şu an hali hazırda devam ediyor.
00:22:19Zor bir coğrafya dediğimiz gibi dağlık bir coğrafya ve çok geniş bir arazide, tek bir noktada değil, epey geniş bir arazide İHA'larda uçuşunu gerçekleştirerek bölgeyi inceliyorlar ve görüntüler kaydediyorlar.
00:22:34Gece olması uçuşları engellemiyor onu da belirtelim.
00:22:39Elbette ki karadan fiziken müdahale zaman zaman tabii arazi şartlarından dolayı bir yere kadar araçta gidiliyor.
00:22:46Araçlardan sonra yaya bir şekilde ilerlemek gerekiyor.
00:22:50Hem sahadan aldığım bilgileri aktarıyorum size.
00:22:52Dolayısıyla zor bir coğrafyada büyük bir çalışma var onu belirtmiş olalım.
00:22:57Acımız çok büyük tabii.
00:22:59Bu kaza, kaza mı dışarıdan bir müdahale mi dediğimiz gibi pek çok zor işaretleri var kafalarda.
00:23:06Uzmanlarımız değerlendirmeler yapıyor.
00:23:08Gelen görüntüler neticesinde hem olay yerinden gelen görüntüler hem uçağımızın düşme anına dair görüntüler.
00:23:14Bakıldığı zaman işte beyaz duman önce beliriyor, kuyruk kısmı kopuyor, daha sonra zikzak çizerek irtifa kaybediyor, düşüyor.
00:23:24Pek çok üzerine yorumlar yapılıyor ama tabii hassasiyet göstermemiz gerekiyor.
00:23:29Dolayısıyla şu an ne söylense havada kalacaktır.
00:23:33Kaza akırım raporunun ortaya çıkması, bütün delillerin toplanması, bütün teknik fiziki incelemelerin sona ermesinin ardından tam olarak net bir şekilde öğreneceğiz.
00:23:44Bu uçak pek çok ülkede kullanılan bir uçak.
00:23:49Şimdi işte yıllı epey yine tartışma konusu oldu.
00:23:53Evet çok uzun yıllardır hava kuvvetleri envanterinde.
00:23:56En son deprem bölgesinde çok ciddi sortiler yaptı.
00:24:00Hem lojistik anlamda hem insan tahliyesi açısından, deprem sedeleri tahliyesi açısından defalarca bu uçaklar uçtu.
00:24:09Deprem bölgesinden sık sık havalandılar.
00:24:12Ve dolayısıyla yani hava kuvvetleri tarafından sık kullanılan, iyi bilinen bir uçak.
00:24:19Pek çok NATO ülkesi tarafından kullanılan bir uçak bu kargo uçağı, nakliye uçağı.
00:24:24Dayanıklılığıyla bilinen bir uçak.
00:24:26Peki neydi?
00:24:28Neden oldu bu kaza?
00:24:30Elbette ki yani bütün bu merak ettiğimiz detaylar, sorular önümüzdeki günlerde aslında açıklığa kavuşturulacaktır ki önce şu an hem Gürcistan'daki kaynaklarımızdan, gazetecilerden, meslektaşlarımızdan edindiğimiz bilgi şu.
00:24:45Ciddi bir çalışma hala devam ediyor.
00:24:47Enkazda zaten akşam saatlerinde ulaşılmıştı.
00:24:5117 sıralarında şimdi bu uçağımız şu söyleniyor.
00:24:56Gence'den kalkıyor ne taşıyordu, ne vardı?
00:25:00Bir takım uçak parçaları, işte F-16'lara ait bazı uçakların parçaları mühimmat taşımıyordu.
00:25:07İçinde eğer bir sivil varsa, personel varsa o personelin olduğu alanda mühimmat taşınmaz zaten.
00:25:15Dolayısıyla uçakta bir mühimmat, bir patlayıcı madde yoktu.
00:25:20Ama bir takım uçak parçaları taşınıyordu.
00:25:23Böyle bir bilgiye ulaştık.
00:25:25Şimdi bazı işte F-16'lara ait parçaların taşındığına dair ve 20 mürettebatla beraber toplamda 20 askeri personelin olduğu subaylarımızı, at subaylarımızı taşıyordu.
00:25:37Uçaklar, uçak ve dolayısıyla şimdi bu nakliye uçağı işte Gence'den kalkıyor ve Azerbaycan hava sahasını geçiyor.
00:25:48Gürcistan hava sahasına girdiği esnada tam o sınır hattında bir anda uçak düşüyor.
00:25:56Üç ev parçalanarak düşüyor.
00:25:58Şimdi çok ama çok soru işaretleri dediğimiz gibi hali hazırda duruyor yerinde.
00:26:04İncelemeler devam ediyor bu hususta.
00:26:06Çok geniş kapsamlı bir inceleme ve soruşturmanın yürütüldüğünü de belirtelim.
00:26:12O 1-1,5 sıralarında kalkan uçak daha sonra işte 1,5 saat sonra irtibat kesiliyor.
00:26:18İrtifa kaybediyor.
00:26:19Havada parçalanarak düşüyor.
00:26:21Olay yerine ekiplerin ulaşması.
00:26:24Önce Gürcü ekiplerin gelmesi.
00:26:2517 sıralarını buluyor.
00:26:27Gürcistan'ın Çişleri Bakanı da olay yerine geldi.
00:26:29Üst makamdan isimler yine kaza yerine, olay yerine geldiler.
00:26:34Enkaz alanına doğru gittiler ve orada ciddi bir çalışma başlatıldı.
00:26:40Enkaz alanında akşam saatlerinde şöyle bir bilgi paylaştık.
00:26:43Önce kuyruk kısmının bulunduğu, daha sonra orta gövdenin, burun kısmına dair bazı parçaların arandığında dair bir bilgiye ulaşmıştık.
00:26:54Dolayısıyla hala enkaza dair parçaların da bölgede arandığı ve tespit edilmeye çalışıldığında büyük oranda enkaz alanı ulaşıldı.
00:27:03Ama ilk etapta yapılan şey askerlerimiz, askerlerimizin naaşlarının oradan alınması.
00:27:13Bu yönde çok çok yoğun bir çaba var.
00:27:15Havadan ve karadan bu çabanın devam ettiğini belirtelim.
00:27:20Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan, Gürcistan makamlarıyla başbakanla telefon görüşmesi yaptığı konuyu yakından takip ediyor.
00:27:27Milli Savunma Bakanlığı yine aynı şekilde ki zaten Milli Savunma Bakanlığı'nın kaza kırım ekibi bölgeye ulaştı.
00:27:36Ve bölgede devam ediyor.
00:27:39Biz şu an TİF listeyiz.
00:27:43Birazdan yine yola devam edeceğiz.
00:27:462-3 saat sonra olay yerinde olacağız.
00:27:49Ve oradan da görüntüler aktarmaya çalışacağız.
00:27:52Büyük bir hassasiyet göstererek elbette ki.
00:27:54Resmi açıklamalar doğrultusunda biz de aktarmaya çalışıyoruz.
00:27:59Bazı bilgilere ulaşıyoruz.
00:28:00Bazı şeyler yazılıyor, çiziliyor ama gerçekten şunun altını çizelim ki net hiçbir şey yok.
00:28:07Kaza nedeni net değil.
00:28:09Uçağın düşme nedeni.
00:28:11Yani kaza mı, sabotaj mı, içeriden bir sıkıntı mı oldu, dışarıdan bir müdahale mi?
00:28:15Dediğimiz gibi hava muhalefetinin bakımı, yetersizliği mi gibi gibi.
00:28:19Ama biliyoruz ki bir yandan da hava kuvvetleri envanterindeki uçaklarda özellikle böylesine büyük bir nakliye uçağı çok uçak, hava kuvvetleri tarafından bunların bakımları tabii düzenli, nizami bir şekilde yapılır.
00:28:36Şimdi dolayısıyla teknik bir sıkıntıdan kaynaklanan anlık mı ve bu arada bir alarm durumuna da geçilmediğine dair de bir bilgi var.
00:28:47Yani anlık olan bir durumdan söz ediliyor bazı kaynaklar tarafından.
00:28:52Yani uçak esnasında pilotlar bu dört motordan oluşur, içeride dört pilot vardı onu da belirtelim detaylı bir şekilde aktarırken.
00:29:02Yani herhangi bir alarm sinyali de verilmemiş daha öncesinden pilotlar tarafından.
00:29:09Ne oldu o esnada?
00:29:11Yani o esnada ne oldu?
00:29:12İşte pervane kopması, pervanenin uçağı bir yanda acaba bir zarar verdi bu sebepten mi uçak böyle irtifa kaybetti ve parçalandı düştü.
00:29:25Her şey bir belirsizlik içinde soru işareti var.
00:29:29Şu an olay yerinde enkaz başında çalışmalar devam ediyor.
00:29:34Askerlerimiz, 20 askerimiz için çalışma devam ediyor.
00:29:40Resmi açıklamalar yine önümüzdeki saatlerde gelecektir ama hem Azerbaycan hem Gürcistan hem Türkiye koordineli bir şekilde ekipler çalışıyor.
00:29:50Havadan da 5'ten fazla insansız hava aracıyla bölgede incelemeler de yapılıyor.
00:29:56Acımız çok büyük Tunç.
00:29:59Bütün Türkiye yastığa bu olayın şokundayız.
00:30:04Ve yani kelimelerimizi de seçerek konuşmaya gayret ediyoruz.
00:30:09Elbette ki yani çok ama çok büyük bir acının, üzüntünün ortasındayız.
00:30:17Resmi açıklamaların gelmeye devam ettiğini de belirtelim.
00:30:21Milli Salma Bakanlığı yine önümüzdeki süreçteki ilk etaptan bu yana aslında çok şeffaf bir şekilde açıklamalarda bulundular, bilgilendirdiler.
00:30:30Dolayısıyla yine önümüzdeki süreçte yeni açıklamalar gelecektir ama çalışmalar hali hazırda devam ediyor.
00:30:37Ve çalışmaların yapıldığı yerde de geniş bir güvenlik önlemi de alınmış durumda.
00:30:42Hem Gürcü ekipler tarafından hem de Türkiye'den gelen ekipler tarafından Tunç.
00:30:47Fulya Sayın Zeki Arıtürk'ün bir sorusu olacak sana Sayın Arıtürk.
00:30:55Fulya hayırlı gecelerin olsun.
00:30:5820 şehidimiz var.
00:31:00Allah milletimize zeval vermesin.
00:31:03Şehitlerinize yakına pas sağlığı diliyoruz.
00:31:05Bir soru soracağım sana.
00:31:07Sen şu anda Tiflis'e yakın bir yerdesin.
00:31:10Ben gelirken Gürcistan basını okuduğumda şöyle bir iddia var.
00:31:15Uçağın kara kutusunun bulunduğuyla ilgili bir iddia var.
00:31:19Hatta bazı şehitlere ulaşıldığıyla ilgili de bir iddia var.
00:31:24Bu konuyla ilgili senin orada edindiğin bir bilgi var mı?
00:31:32Hocam çok doğru söylüyorsunuz.
00:31:34Yazılıyor bu.
00:31:34Gürcistan medyasında yazılıyor.
00:31:36Zaman zaman Azerbaycan medyasına da düşüyor bu tarz haberler.
00:31:39Benim kendi içeriden kaynaklarımdan aldığım bazı cenazelere ulaşıldı.
00:31:45Bilgisi var.
00:31:46Sayı vermeyin.
00:31:47Bazı sayılar da biliyorum ama resmi açıklamalar doğrultusunda gitmek en doğrusu.
00:31:53Bazı şehitlerimizin naaşlarına ulaşıldığı bilgisi var.
00:32:00Kara kutu hususu hocam bu konuda net bir açıklama gelmedi.
00:32:05Hem sosyal medyada da yazılıyor, burada da yazılıyor ama bizim resmi bir açıklama doğrultusunda gidelim.
00:32:14O yüzden bu konuda net bir şey söyleyemeyeceğim ama askerlerimizin naaşlarına, şehitlerimizin naaşlarına, bazı naaşlara ulaşıldığı ve yine çalışmaların devam ettiği konusunda bir bilgimiz var tabii ki.
00:32:31Şimdi hocam yani öyle bir olay ki bu yani bir anda işte kuyruk kısmı, gövde kısmı, burun kısmı bir anda geniş bir alan ve dolayısıyla yani her bir detay önemli olduğu için çok büyük bir alanda çok büyük bir çalışma yürütülüyor.
00:32:51Ve şehitlerimizin naaşları konusunda da çok hassasiyetle bir çalışma yürütülüyor ama bazı naaşların alındığı, tespit edildiği bilgisi de var hocam.
00:33:04Evet, pek çok şey yazılıyor ama inanın görüyorum hem Gürcistan medyasında işte bir de şu da yazılıyor işte motorda yangın çıktığı.
00:33:14Bunların gerçekten biz net bir şey bilmiyoruz, hiç kimse bilmiyor.
00:33:18Bunu açık konuşalım.
00:33:19Yani neden çıktığı konusunda hani motor arızası, motor havada yandı, işte dışarıdan bir işte atıyorum dışarıdan bir müdahaleyle bunların hiçbirisi şu an belirlenemiyor.
00:33:33Belirlenemez de zaten çünkü mesela enkazda tam olarak tam anlamıyla toplandığında bütün deliller, bütün parçalar işte üzerinde bir şarapnel var mı?
00:33:43Veya işte kara kutu tam olarak alınmış olması, eğer alındıysa, tespit edildiyse bazı şeyler yazılıyor tabii spekülasyonlar da var.
00:33:51Kara kutunun incelenmesi, uçak üzerinde, enkaz üzerinde yine detaylı bir araştırma yapılması, fiziki, kriminal birçok araştırma yapılacak, inceleme yapılacak.
00:34:03Tam olarak da yine pilotlarla kule arasındaki geçen konuşmaların yine deşifresi, incelemesi çok boyutlu.
00:34:14Dolayısıyla hocam net bir şey hala bilinmiyor.
00:34:18Çok şey yazılıyor ama.
00:34:20Bildiğim tek bir şey var, hepimizin Türk halkının yüreğindeki acı.
00:34:24Şehidimiz var, şehitlerimiz var.
00:34:26Ve çokça da soru işaretleri var.
00:34:30Dolayısıyla acımız çok büyük, resmi açıklamaları bekliyoruz biz de.
00:34:34Ama Gürcistan medyası da bu konuyu epey konuşuyor, onu belirtelim.
00:34:38Teşekkür ederim.
00:34:39Fulya'ya çok teşekkür ediyoruz, kolaylıklar diliyoruz.
00:34:42Uzun bir gece olacak hepimiz için.
00:34:46Evet, devam edelim.
00:34:47Sayın Gümüş, sizin genel saat 17'den bu yana konuşulanlar, yazılanlar, çizilenler çerçevesinde genel bir değerlendirmeniz nasıl olur?
00:34:59Evet, 20 tane şehidimiz var.
00:35:01Allah rahmet eylesin hepsine söylemek durumundayız bunu.
00:35:07Yani şimdi şöyle bir şey Tunç Bey, şimdi burada milletin yani bunlar çok detay şu anda konuşulanların hepsi.
00:35:13kara kutu bulundu mu, şehitlere ulaşıldı mı falan yani sonuç itibariyle insanların kafasındaki şey şu, kafasındaki soru işareti şu.
00:35:23Bu uçak düştü mü, düşürüldü mü?
00:35:25Herkesin kafasındaki işaret bu.
00:35:27Bunu da şu anda bilebilmemiz mümkün değil.
00:35:31Yani işte bir uçak görüntüsü var, düşme görüntüsü var.
00:35:35Yani bunun üzerinden yorum yapmalı.
00:35:38Tam da şu anda herkesin komplo teorilerini üretmeye ve tedaviyle sürmeye başladığı zaman, saat 5'ten beri dediğiniz gibi o kadar çok fazla senaryo, o kadar çok fazla hikaye anlatıldı ki.
00:35:52Yani insanın hangisine inanacağını sonuç itibariyle devletimizin de söylediği gibi resmi açıklamalara bakmak gerekiyor.
00:36:01Yani burada şöyle olmuş, böyle olmuş, düşürülmüş, şöyle yapılmış.
00:36:05Yani bunları konuşmanın da anlamı yok.
00:36:07Yani sonuçta gerçek bir tane.
00:36:09Ve bu gerçek bir tane ise bunu da devletimiz açıklayacaktır bu rakam.
00:36:12Çünkü biliyorsunuz bu konuda Türkiye her türlü konuda bu anlamda iyi bir noktada.
00:36:20Arama kurtarma anlamında, oradaki kaza kırım anlamında Türkiye'nin biliyorsunuz çok güçlü kurumları var.
00:36:29Ve bunu yapacak kapasitede ki hemen oraya zaten bölgeye Akıncı TİHA'lar gitti.
00:36:36Ondan sonra teknik ekibimiz gitti.
00:36:38Bu arada ilgili ülkeler hem Azerbaycan hem Gürcistan çok yakın bir şekilde ilgileniyor.
00:36:45Ve bu anlamda da onların da büyük yardımları var.
00:36:48Özellikle Gürcistan'da olduğu için oradakiler de bu anlamda çok yardımcı oluyorlar.
00:36:54Bunu da görebiliyoruz.
00:36:57Tabii ki diyelim ki mesela kara kota bulundu diyelim.
00:37:00Hani bunun ne anlamı var şu anda?
00:37:01Bizim için bir anlamı yok.
00:37:03Niye?
00:37:03Çünkü kara kota alınacak, bulunacak büyük bir ihtimalle zaten.
00:37:06Bulunduğu zaman da gidecek.
00:37:07İncelenecek.
00:37:08İncelenecek.
00:37:09Onun içerisindekiler deşifre edilecek.
00:37:11Ondan sonra kamuoyuna ondan sonra açıklanacak.
00:37:13Bu da belki günler alacak.
00:37:15Yani saatler değil, günler alacak.
00:37:18Onun için şu anda bulunması, edilmesi, şunu, bunu tabii çok çok önemli değil.
00:37:23Ama sonuç itibariyle şu anda bildiğimiz net bir şey var.
00:37:2620 tane şehidimiz var.
00:37:2720 şehidimiz Allah rahmet eylesin.
00:37:31Zaten ailelere de haber gitti bildiğim kadarıyla.
00:37:35Onun için bu anlamda bizim net olarak şu anda bildiğimiz bu.
00:37:39Uçaklar konusunda C-130 zaten arkadaşlarımızla konuştular bu anlamda.
00:37:47Eski bir uçak ama performanslı bir uçak.
00:37:50Yani her anlamda kullanılabilen bir uçak.
00:37:53Türkiye'de de 19 tane olduğu söyleniyor.
00:37:56Türk Silahlı Kuvvetleri'nin envanterinde.
00:37:59Aslında güvenli bir uçak.
00:38:00Yani kazalara karışmış ama hani böyle sabıkalı falan bir uçak değil.
00:38:05Kaza olması için gerekli şart yok.
00:38:09Yani hava şartları çok çok iyi.
00:38:12Uçuş işte rotası çok iyi.
00:38:15Herhangi bir sıkıntılı olduğumuz bir ülke yok.
00:38:18Gürcistan, Azerbaycan, Türkiye.
00:38:20Yani herhangi bir problemli bir rotada değil.
00:38:24Bu anlamda da baktığınız zaman çok fazla işte herhangi bir sabotaj ihtimalinin olma ihtimali düşüyor.
00:38:32İşte o nedenle de belki değil mi çok daha merak ediliyor.
00:38:36Neden böyle bir kaza meydana geldi?
00:38:38İşte dediğim gibi yani bizim Türk halkının merak ettiği olay sadece bu.
00:38:44Ya düştü mü düşürürdü mü?
00:38:46Sonuçta insanlar bunu merak ediyor.
00:38:48Ya şöyle olmuş, böyle olmuş, bu vurmuş, o ülke kalırmış, bu ilka karışmış.
00:38:52Bunun aslına bakarsanız tamamen şu anda uydurulan masallar.
00:38:55Uydurulan işte şeyler, komplo teorilerini.
00:38:59Bu teorilerin şu anda bir geçerliliği yok ama böyle durumlarda maalesef.
00:39:04Yani bütün dünyada olduğu gibi burada da aynı şekilde sosyal medyada, şurada, burada, bu konuda çok fazla yazanlar oluyor.
00:39:12Tabii ki ortada net bilgiler henüz olmayınca tabii ister istemez.
00:39:16Bunun netisi var.
00:39:17Üretim merkezleri devreye giriyor.
00:39:18Bir takım komplo'lar hazırlanıyor ve sahaya sunuluyor.
00:39:22Ondan sonra da...
00:39:22Dış ve iş meraklarının komplo'larından ibaret.
00:39:25Bir de şey de var, Dış Bey.
00:39:26Şimdi çok yakın bir tarihlerde özür dilerim Zeki Bey'in lafını kestim.
00:39:30Şimdi hem hatırlarsanız Azerbaycan uçağı da, şimdi o biliniyordu bir Rus drone'unun yanlışlıkla vurması sonrası düşmüştü.
00:39:37Üstüne reisin helikopteri deyince ve bölgenin de biraz rekabet anlamında,
00:39:42yani işte Trump'ın zengizur koridoru, işte baktığımızda Azerbaycan'ın Karabağ Zaferi veyahut da İran, Çin, Rusya, Amerika Birleşik Devletleri
00:39:52özellikle oradaki rekabet alanından kaynaklı olarak da yaşanan gelişmeler ister istemez belki akıllara komplo teorisini getiriyor ama
00:40:01tabii bu şekilde de düşünmemek gerekiyor.
00:40:03Daha herhangi bir şekilde hem devlet yetkililerimiz açıklama yapmadı, hem kara kutu bulunmadı.
00:40:08Bunun üstüne özellikle sosyal medyadan yapılacak açıkçası her türlü bu tür deformasyon, manipülasyonlar hakikaten şuna da sebep veriyor.
00:40:18Yani kendi toplumumuzun içerisinde de gerilime sebep veriyor veyahut da aslında olmaması gereken tartışmalara sebebiyet veriyor.
00:40:26Bundan dolayı da bazen sosyal medyanın güçlü yanları var ama böyle özellikle nasıl söyleyeyim zor anlarda fırsat da vermemek gerekiyor.
00:40:37Bu da çok önemli bir nokta.
00:40:39Sayın Günyal sözü oraya gelince çok özür dilerim hemen dönüyorum size.
00:40:42Sözü oraya getirdiğimiz için soracağım.
00:40:45Velenki düşürüldü uçak.
00:40:48Velenki.
00:40:50Türkiye bir NATO üyesi ülke.
00:40:53Peki böyle bir sonuçta NATO devreye girer mi?
00:40:58Ve ondan sonraki süreç nasıl ilerler mesela?
00:41:00Şimdi şöyle NATO bir savunma ittifakı olduğu için toprak kendi sınırları içerisinde bir saldırı sonrası beşinci maddeyi işletiyor.
00:41:10Muhtemelen beş değil ama dördüncü madde gereği bir toplantı yetkililer çağrılır, görüşülür.
00:41:17Hatırlarsanız bizim Suriye'de de yaşanan gelişmelerde dördüncü madde kapsamında çağırmıştık.
00:41:24İstişareler yapılmış.
00:41:25Hava savunma sistemlerini yanlış hatırlamıyorsam Petritler kurulmuştu o dönem.
00:41:29Hatta Hollanda ve Almanya'dan gelen o iki orduya ait olan ekip gelip yapmıştı.
00:41:37Şimdi sınırların içerisinde olmadığı için bunu şu olarak kabul etmiyorlar Tunç Bey.
00:41:42Yani o toprağın içinde değil ama elbette ki şöyle bir durum var.
00:41:47Burada özellikle Batı İttifakı kendi önemli bir müttefikinin uçağına yapılmış saldırıda.
00:41:52bir artık düşmanca tavır olarak algılayacaktır.
00:41:57Farklı biçimlerde de bununla ilgili savunma ve güvenlik önlemlerini politikalarında hayata geçirir.
00:42:03Bu koki olarak şunu söyleyeyim ben Tunç Bey.
00:42:06Bunun NATO ile bir alakası yok.
00:42:07Diyelim ki Allah korusun böyle bir ihtimal var.
00:42:09Bu ihtimal şu anlama geliyor.
00:42:11İlla NATO ile alakalı değil.
00:42:13Kasus belli ya da casus belli dediğimiz düşman belli noktasında direkt savaş sebebi bu.
00:42:18Bir ülkenin müdahale etmesi için gerekli olacak olan kasus belli prensibi çalışarak
00:42:24savaş bu konuyla alakalı kimse direkt savaş kararı alabilir.
00:42:29Ama biz bu ihtimali düşünmek bile istemiyoruz.
00:42:32Çünkü şöyle bir durum var.
00:42:33Yani bunun için bir gerekçe yok.
00:42:35Yani Ermenistan ile ilişkilerin son dönemlerdeki yumuşaması,
00:42:38Ermenistan devlet başkanının Türkiye'yi ziyareti,
00:42:42Zengizur kuruduru, Amerika ile olan ilişkiler, Rusya ile olan ilişkiler,
00:42:45Gürcistan zaten bizim arka bahçemiz gibi, Gürcistan bizim adeta bağlı olmayan bir devlet gibi.
00:42:52Dolayısıyla o bölgede şey yok ama o bölgede üç tane olay oldu.
00:42:56O işte bir tanesi Azerbaycan uçağının orada düşmesi ya da düşürülmesi,
00:43:01işte reisinin, İran Cumhurbaşkanı'nın helikopterinin orada düşmesi veya düşürülmesi.
00:43:06Ki onlar da belli değil ama Azerbaycan'ınla ilgili olan kısım belli.
00:43:10Bunun Rusya kabul ettiği yanlışlıkla olan bir olay.
00:43:14Ama burada bunun haricinde kasten olan veya kasten yapılmış bir durum söz konusu gibi görünmüyor.
00:43:20Bunu ama dediğimiz gibi yetkililerin yapacağı aç kamar neticesine,
00:43:24öğrenci zaman dediğim gibi böyle bir ihtimalin,
00:43:27hukuki, uluslararası hukuk, savaş hukuk açısından,
00:43:30kasus belli ya da casus belli dediğimiz düşmanın belli olduğu ve onun kurallarını işleyeceği bir nokta olur.
00:43:36Direkt savaş sebebidir.
00:43:37Evet, Bermuda şeytan üçgeni gibi.
00:43:40Evet, yani bu bölgede bizim şimdi hatırladığımız, biraz önce Zeki de söyledi,
00:43:45hatırladığımız en yakın reisinin uçağından, helikopterinin düşmesi mesele.
00:43:49O da Azerbaycan'dan kalkmıştı.
00:43:51O İran tarafında düştü.
00:43:54Bu önemli.
00:43:55Yani bu bölgede çok kısa bir zaman içerisinde 2-3 tane uçak kazasının olması
00:44:00ve Azerbaycan'dan kalkıyor olması da düşündürücü.
00:44:04Hani biz şimdi sadece geçmişi okuyarak bir şeyler çıkarmaya çalışıyoruz.
00:44:09Ve bu da doğru olmayabilir.
00:44:11Yani bir takım şeyler olabilir.
00:44:12Ama şimdi mesela orada şehitlerimiz var.
00:44:15Bu şehitlerimizin hepsi de hava bakım sınıfında çalışan şehitlerimiz.
00:44:22Ve uçağın rotasının işte Gence ile Merzifon arası olduğu söyleniyor.
00:44:28Yani bu önemli.
00:44:29Çünkü niye?
00:44:30Yani Gence'den kalkıyor.
00:44:32Ha Gence'den Merzifon'a, Merzifon'a gidiyor uçak.
00:44:36Yani öyle görünüyor.
00:44:37Şimdi bana yani bir takım şeyler görüyoruz.
00:44:40Yani belgeler görüyoruz.
00:44:42Yanlış da olabilir bilmiyorum ama Merzifon.
00:44:44Varacağı yer Merzifon olarak gözüküyor.
00:44:46Bu uçağın taşıdığı bir şeyler de olabilir.
00:44:49Yani gittiği yer bakımından taşınan bir şey de olabilir.
00:44:54Veyahut da bu anlamda hani bir yere ki mesela Kayseri ana üstüne bağlı uçak.
00:45:00Fakat ineceği yer Merzifon.
00:45:02Ne ile görevlendirildiğini biliyor muyuz?
00:45:04İşte bilmiyoruz.
00:45:05Yani onu söylüyorum.
00:45:06Zaten askeri bir uçuş olduğu için.
00:45:10Kabuğunda bilmesi.
00:45:10Kabuğunda bilmesi zaten gerekmiyor.
00:45:12Yani biliyorsunuz bu uçuşlar zaten çok gizli yapılır.
00:45:17Veyahut da gizli planlanır kamuoyuna.
00:45:18Açıklanmaz.
00:45:19Gayet de normaldir yani bunun açıklanması.
00:45:21Peki kara kutu bulunursa ki bulunacak önünde sonunda.
00:45:24Tabii.
00:45:25Kara kutunun içeriği kamuoyuyla paylaşılmak zorunda mıdır?
00:45:30Askeri bir uçuş olduğu için zorunda değil.
00:45:32Normal tabii.
00:45:33Bu iyi etkilerce ancak değerlenecek olan.
00:45:35Değerli.
00:45:35Evet yani sonuçta kamuoyunu açıklayalım mı açıklamayalım mı?
00:45:38Bu sonuç değil var.
00:45:39Şey yapacak.
00:45:40Ama sebebi konusunda bir açıklama bekler millet.
00:45:43Yani Türk milleti bekler.
00:45:44Yani sonuçta 20 tane şehidimiz var.
00:45:46Bunlar da vatan evladı hepsi.
00:45:48Hani bu uçaklar bildiğim kadarıyla 3 mürettebatla uçuyor.
00:45:543 mürettebat var.
00:45:5517 tane de şehit.
00:45:57Yani hepsi şehit de.
00:45:58Hani sonuçta 17 tane de o sınıfta çalışan görevli var.
00:46:02Yani onun için bu insanların nasıl öldüğüyle ilgili, neden öldüğüyle ilgili, kazayla mı öldüğü, sabotajla mı öldüğü konusunda da halka kamuoyuna da bir açıklama yapılır diye düşünüyoruz.
00:46:13Evet.
00:46:14Yani ister.
00:46:15Evet.
00:46:15Burada bir ek yapmak istiyorum ben Tunç Bey.
00:46:18Şimdi Zeki Bey evet kasus belli durumundan bahsetti ama şunu da unutmamak gerekiyor ki dünyanın en önemli ve en büyük ve en caydırıcı güç kapasitesine sahip bir Türk ordusundan bahsediyoruz.
00:46:31Türk devletinden bahsediyoruz.
00:46:33Bir başka ülkenin Türkiye'nin hava kuvvetlerine veyahut da böyle bir saldırı düzenleyerek karşılısına alabileceği bir durum da yok.
00:46:41Onu da belirtmek gerekir.
00:46:42Yani siz bunu yapmaya kalkarsanız bunun cevabını çok kötü alırsınız.
00:46:47Dünyadaki en iyi ordulardan ve güç kapasitesinin caydırıcılık noktasında çok üst düzey olan bir ordudan bahsediyoruz.
00:46:56Bundan dolayı da bence yani halkımızla müsteriyor olsun.
00:46:58Yani bu tür komplo teorilerine de çok fazla itibar etmesinler.
00:47:03Daha öyle Türkiye'ye meydan NATO'yu elinden de bahsetmiyorum.
00:47:07Yani onun dışında bile kimse de öyle Türkiye'ye çok Türk ordusuna böyle bir zarar vermeye kalkacak.
00:47:14Bunu doğrudan yapabilecek öyle bir daha herhangi bir güç yok.
00:47:18İnanın bunu samimiyetimle veya elimizdeki bilgilerle söylüyorum.
00:47:24Ondan dolayı da müsterih olsunlar.
00:47:25Şimdi şöyle bir şey var bilgi vereyim.
00:47:27Şimdi bazı seyircilerimiz şey diyor uçağın kalkış rotasıyla ilgili olan kısımda niye direkt Ermenistan'ın üzerinden Türkiye'ye gelmediği de
00:47:35Gence'den dönerek Gürcistan'ın ve oradan kuzeyden Türkiye'ye giriş yapmak istediği rotası niye bu kadar uzatıldı?
00:47:43Askeri rota mıdır, sivil rota mıdır? Var mıdır böyle bir ayrım?
00:47:46Bunların içerisinde elbette ki var şöyle yani havacılık, sivil havacılıkta böyle bir durum söz konusuyla ama bunların operasyonunun çoğu gizli operasyonlar
00:47:53yürütüldüğü için askeri uçaklarda belli noktalarda gittiği için biz 2023 yılında Ermenistan'la olan bir gerginlikten dolayı
00:48:00hava sahamızı Ermenistan'a kapattık ve bunlarla ilgili bazı kısıtlamalar var.
00:48:04Biz kaldı ki askeri uçuşlarda genelde Ermenistan'a tercih yetişmiyoruz bir olası provokasyonlara karşı.
00:48:10Şimdi bu nedenle dolayı ve belli sebeplerden dolayı Gürcistan üzerinden geldiğini hatırlatmak da fayda görüyorum.
00:48:17Ama dediğim gibi hani burada kafayı yemiş birisinin bir devletin olması lazım.
00:48:22Yani şöyle söyleyelim NATO ülkesi olup olmaması önemli değil.
00:48:27Herhangi bir ülkeye böyle bir saldırı yapıldığı an kasus bellidir demek düşman artık bellidir.
00:48:34Ve bununla ilgili uluslararası hukuk savaş açma yetkisi veriyor.
00:48:39Ve bunu haklı bir nedene dayandırıyor.
00:48:41Dolayısıyla böyle bir olayın olması ortaya çıkmasının neticesinde de herhalde ne sonuçlarına katlanacaklarını bilmesi lazım.
00:48:48Bu operasyonu yapan devletler için söylüyorum.
00:48:50Varsa böyle bir durum.
00:48:51Dolayısıyla biz bu yetkilerin açıklamalarına kadar olayın ne olacağını göreceğiz.
00:48:55Ama sorduğun soru manidar bir soru.
00:48:57O da özellikle kara kutuyla olan ilişki.
00:49:00Kara kutu deşifre edildikten sonra bu kara kutunun özelliği şu.
00:49:03Her ne kadar şey olsa da turuncu kutu yani ismi kara kutu olmuş olsa da turuncu bir kutu.
00:49:08Önemli değil rengin olduğu.
00:49:09Ama şöyle bir durum var.
00:49:11O kara kutu dediğimiz şey çok hemen hemen hasar görmeyen bir nokta.
00:49:15Ve son anlarını kaydeden sesleri, oradaki durumları kaydeden, bütün diyalogları kaydeden, kulelerle olan konuşmaları kaydeden bir kara kutu.
00:49:25Dolayısıyla uçakların genelde kaza kınım anını en iyi aydınlatanlardan bir tanesi bunlar.
00:49:32Dolayısıyla buradaki olaylarla ilgili olan kısımlar da basına belki bilgi verilecektir bazı konularla ilgili.
00:49:38Ama bazı konularla ilgili olan kısımlar da oradaki panik alanları, diğer konular veya farklı nedenlerden dolayı bunların bir kısmı paylaşılmayabilir.
00:49:48Bu tamamıyla devletin ve görevlilerin yetkisi içerisinde olduğunu belirtmek gerekiyor.
00:49:52Peki şunu da sorabilir miyim size?
00:49:55Diyelim ki Gürcü basınının iddia ettiği gibi bu kara kutu bulundu.
00:50:01Gürcü askerler ya da yetkililer buldu.
00:50:05Gürcü yetkililerin o andan itibaren bu kara kutu üzerinde bir hakkı saklama bilgi...
00:50:14Yok hayır. Öyle bir durum söz konusu değil. Bir de bu şöyle bir durum değil. Hani böyle içerisinde bir teyip alayım bunu ben kopyalayayım falan değil.
00:50:22Bu özel bir teknikle dinlenilebilen, özel bir teknikle çözülen bir konu.
00:50:26Yani böyle aldığınız zaman bir anda bu kara kutuyu çözüp deşifre edemiyorsunuz.
00:50:32Bu ancak belli ortamlarda deşifre edilebilen bir nokta.
00:50:35O yüzden dolayı kara kutu bulunduktan sonra Türkiye'ye iade etmek zorunda.
00:50:39Bu konuyla alakalı olan kısımlar Türkiye'nin malı olduğu için bu bütün parçalar da dahil olmak üzere.
00:50:45Oradaki bütün şey hatta şöyle bir durum söz konusu.
00:50:47Türkiye bu konu ilgili bütün parçaları alır.
00:50:49Eğer orada bir zarar oluşmuşsa da ulusal hukuk açısından söylüyorum.
00:50:53Bu duşan uçakta her ne kadar bizim bir dahilimiz olmasa da verilen zarardan dolayı da Türkiye'ye ödemek zorunda kalır.
00:51:00Orada bir zarar varsa bunu da belirtelim.
00:51:02Türkiye açısından demiyorum. Böyle bir durumda herhangi bir uçağın böyle bir durumda olması nedeniyle genel olarak söylüyorum bu.
00:51:08Ama teambüller noktasında devletler bu noktalarla ilgili zaten acısı olan bir şeye eğer önemli bir nokta değilse çok da fazla bu konulara gitmiyor.
00:51:17Ama dediğim gibi herhangi bir zarar meydana gelmese bir olaydan dolayı ulusal hukuk bakımından tazmin etme yükümlülüğü var.
00:51:23Bir devletin bir aracından kaynaklanan olaydan dolayı kendisinin zarar görmesinden ve bunların tazminiyle ilgili olan kısımlara talep etme hakkı var.
00:51:32Ulusal hukuk çerçevesinde söylüyorum.
00:51:33Evet. Peki şehitlerimizin naaşı bazılarının bulunduğu yönünde sevgili Fulya'nın da açıklaması paylaşımı vardı.
00:51:43Hemen ülkeye gelir mi yoksa oradaki soruşturma tamamlandıktan sonra ilade eder?
00:51:47O bizim yetkililerimizin gözetim ve denetiminde olacak olan bir şey.
00:51:52Şöyle inşallah doğrudur bu.
00:51:55Bazı askerlerimizin paraşüt atladığı ile ilgili iddialar da var.
00:51:58Şimdi görgü tanıklarına göre söyleniyor bu.
00:52:02Umarım böyle bir durumda söz konusudur.
00:52:04Yani umarım vardır.
00:52:05İnşallah böyle bir durumdur.
00:52:06Yani şehit sayımızın azalması ve böyle bir durumun olması neticesinde hem olayın aydınlatılmasında Karakurt'tan çok daha önemli bir nokta.
00:52:14Çünkü öyle bir beyanda işi yaşayan bir kişinin beyanı çok daha önemli Karakurt'tan.
00:52:20Dolayısıyla dediğim gibi önemli olan seyircilerimizin de bazı medya kuruluşlarının veya sosyal medya değil resmi makamlarının açıklamalarına dikkat etmesi gerekiyor.
00:52:29Birçok bilgi dolaşıyor işte orada uçak burnundan ve daha doğrusu kokpit koptuktan sonra ve kuyruğu koptuktan sonra oradaki deneyimli askerlerin atladığı hatta görüntülerde bazı parçalar var.
00:52:42Bunların işte paraşütle indikleriyle ilgili olan kısımlar var.
00:52:45Onlar tabii zamanla göreceğiz biz bunun ne olduğunu.
00:52:48Çünkü çok fazla geniş bir alana yayılmış olan bir nokta var.
00:52:50Ama biraz önce Fulya'da Öztürk'ün de söylemiş olduğu gibi şöyle bir durum var.
00:52:55Bazı görücü televizyonlarında ki bunlar yarı resmi televizyonlar da var bu konuyla alakalı.
00:53:01Onların verdiği bilgiler dolusuna bazı şehitlerimizin naaşlarına ulaşıldığı ile ilgili bilgi var.
00:53:07Ama dediğim gibi ta ki resmi rakamlar açıklanınca kadar bakacağız ama sorduğunuz soru önemli bir soru.
00:53:14Orada şehitlerimizin naaşlarına ulaşıldığı zaman oradaki görevlilerimizin oradaki belirleyeceği stratejiye göre hareket edilecektir.
00:53:25Şimdi bir şey eklemek istiyorum.
00:53:27Biraz önce sizin sorunuz üzerine yani bu kara kutunun incelenmesi, onun işte kopyalanması veyahut da bu ile ilgili.
00:53:34Şimdi yani aldığım haberlere göre de o bölgede çok sayıda Türk Silah Kuvvetleri'nin İHA ve SİHA'sı şu anda görev yapıyor.
00:53:42Yani SİHA'lar var.
00:53:43Yani Akıncı TİHA değil İHA ve SİHA'lar da orayı yani müthiş.
00:53:48Muazzara altına alınmışlar yani.
00:53:50Evet alınmış durumda.
00:53:51Yani herhangi birisinin orada herhangi bir şekilde bir şey yapma ihtimali yok.
00:53:56Hani dedik ya biraz önce hani acaba kara kutu bulunur da şu olur mu bu olur mu?
00:54:01Hani olmaz ama hani Zeki Teknik olarak açıkladı.
00:54:04Fakat yani o olacak bir durum değil ama herhangi bir şekilde Türk Silah Kuvvetleri orada kendisiyle ilgili bir delil arıyor.
00:54:11Ve şu andaki hareketlilik gerçekten çok üst düzeyde.
00:54:15O bölgede özellikle Fulya'da gittiği zaman muhakkak görecektir.
00:54:19Yani aldığım haberlere göre de o bölgeden müthiş bir hareketlilik var.
00:54:23İHA ve SİHA'lar şu anda etkin bir şekilde gece olmasına rağmen görev yapıyorlar.
00:54:28Burada işte herhangi bir ülkenin veya herhangi bir kişinin Türkiye dışında oradan bir şey kaçırması, karartması, bir şey yapması falan mümkün değil.
00:54:40Şu anda Türk Silah Kuvvetlerimiz bölgeye hakim durumda.
00:54:43Gürcistan askeri yetkililer de onu söyleyeyim size.
00:54:45Gürcistan'ın askeri kuvvetleri de bölgeyi tamamen kontrol altına atıyorlar.
00:54:51Giriş çıkışları da çember almışlar.
00:54:53Askerlerin şu anda denetimin de orada çalışma yapılıyor.
00:54:56Onu belirtelim.
00:54:56Hem bizim askerlerimizin hem de Gürcistan askerlerinin.
00:54:59Peki. Kısa bir ara verelim sonra devam edeceğiz.
00:55:02Kısa bir ara sevgili izleyiciler.
00:55:03Yeniden birlikteyiz sevgili izleyiciler.
00:55:24Son dilime girdik yayın konuklarımız gazeteci sayın Zeki Gümüş, hukukçu, akademisyen sayın Zeki Aratürk ve akademisyen doktor sayın Cihan Güneyel, uluslararası ilişkiler uzmanı.
00:55:35Sayın Güneyel sizle bu dilimde de devam edelim.
00:55:38Bütün bu olanların bir tesadüf olmasını elbette görüşmek gerekir ama şimdi bölgede o kadar hareketli, o kadar değişik girişimler var, oyunlar var, yeni satranç oyunları var, yeni kart dağıtılma durumları var.
00:56:00Hani insan ister istemez de çekinmiyor değil bölgedeki bu gerginlikten dolayı.
00:56:06Ne derseniz bölgenin bu hareketliliği nasıl değerlendirelim?
00:56:11Evet şimdi ister istemez önceki dilimde de konuşmuş Tunç Bey.
00:56:16Şimdi maalesef kendi uçağımızın düşmesiyle beraber çok kısa bir tarih içerisinde belki bir buçuk sene içerisinde bir helikopter, iki de uçak kazasını görmüş olduk.
00:56:27Ve üçü de şöyle tesadüfü, bunu tesadüf olarak söylüyorum.
00:56:32Çünkü birisi bir ülkenin cumhurbaşkanı diğer taraftan bizim askeri uçağımız, diğer taraftan da baktığımızda Rusya'nın bir askeri yanlışlıkla hedef şeklinde vurmasıyla ki o olaydan sonra Azerbaycan'la da bayağı araları gerilme ki son günlerde düzeldi.
00:56:47Ama yani bir uçak da yanlışlıkla nasıl vurulur onu da anlamak kabul etmek çok var.
00:56:52Sivil üstelik evet.
00:56:54Evet yani bununla ilgili en azından resmi beyan üzerinden.
00:56:58Resmi beyan böyle olsa da insanların...
00:57:00Konuşmayı tercih edildi.
00:57:01Konu Rusya olunca...
00:57:03Evet şimdi bunun biz bile bazen burada konuşurken hep şüpheyle bazen yaklaşmak durumunda kalıyoruz.
00:57:10Çünkü şimdi Kafkasya bölgesi, Trans-Kafkasya bugün Çin'in özellikle ticaret yollarını buranın üzerinden geçirmek,
00:57:20Orta Asya ve Kafkasya'daki yine enerji hatlarına ulaşmak.
00:57:24Rusya'nın kendi Çarlık Rusyası döneminden biri yani Çarlık daha Sovyet döneminde de kendi arka bahçesi.
00:57:31Bundan kaynaklı olarak da hem Amerika'nın da bölgeye girmesini yani bir Avrasya jeopolitiğinde başka bir çevrelemeyle karşı karşıya kalmak istemediği nokta.
00:57:40Bakın çok ilginçtir bugün Ukrayna ve Gürcistan'ın NATO üyesi olması durumu neyi yaratır biliyor musunuz?
00:57:48Aslında Ermenistan'dan başlayarak Azerbaycan'a kadar o hattında o ülkelerin de bugün NATO üyesi olması anlamına gelir.
00:57:55Bir çevreleme politikası aynı zamanda enerji ve ticaret yollarınıza sahip olması.
00:58:00E şunu biliyoruz Tunç Bey, İran'ın bölgede yine etkin olmaya çalıştığını ama bunun dışında İsrail'in yine Azerbaycan'la olan iş birliğinde rekabeti, çatışmayı aslında İran'ın kuzeyine taşıdığını da görüyoruz.
00:58:15Trump'ın özellikle Zengizur Koridoru projesi Amerika girmiş durumda.
00:58:20Rusya'nın etki sahasını kaybetme durumu var.
00:58:23Bunların her biri düşündüğümüzde Kafkasya bölgesinin jeopolitiğinin her zaman için rekabet alanı oldu ama çatışmalı bir alanı da beraberinde getirdiğini.
00:58:34Yani bugün Gürcistan, baktığımızda Osetya ve Abazya bölgeleri, Rusya'nın buraya müdahalesi, Karabağ zaferinin dışında 90'lardan beri Ermenistan ve Azerbaycan'ın buradaki çatışması, İran'ın etki sahası kurmaya isteği ve yine batılı güçlerin buraya, yine Avrupalı ülkelerin buraya gelmek isteğini biliyoruz.
00:58:57Batı İttifakı'nın özellikle geçtiğimiz aylarda da en son Türkiye Cumhuriyetlerle de bir ticaret enerji anlaşmasını da imzaladılar.
00:59:04Yani Orta Doğu'da yaşananlar bir şekilde bittikten sonra rota Kafkasya'ya mı döner?
00:59:11Orta Doğu'da biter mi? Bitmez bana sorarsan Usluç Bey. Kafkas bölgesinde de çok kolay biter mi?
00:59:17Ya da kimileri emellerine bir ölçüde ulaştı diyelim.
00:59:21Yeni bir ortada mı oluşturmaya çalışıyor?
00:59:23Evet, onu söylemeye çalışıyor.
00:59:25Şöyle bir durum var, Orta Doğu'da yeni bir dengede kurulsa bu denge içerisinde yine diğer aktörler, örneğin Rusya veyahut da Çin, bölgede bu dengeyi değiştirmek için mücadele edeceklerdir.
00:59:35Bunun bir benzeri de maalesef Kafkasya jeopolitiğinde de yaşanıyor.
00:59:39Özellikle enerjinin olmuş olması veyahut da stratejik, yani jeostratejik anlamda hem ticaret yollarının veyahut da çok kavşakları birbirine bağlayarak
00:59:49Asya, Afrika, yine Avrupa'nın üçünün, üç kıtanın belki de geçtiği bir rotadan bahsediyoruz ki ve burada sizin örneğin güç mücadelesi içerisinde hakimi kurmanız diğer aktörler üzerinde etki veyahut da baskısı anlamına geliyor.
01:00:06Nedir bu? Örneğin Amerika'nın bugün Kafkasya bölgesinde etki kurması demek, Çin'i ve Rusya'nın etkisini daraltması demek.
01:00:13Enerji kaynaklarına batının ulaşıyor olması demek. Buradan Türkiye Cumhuriyeti'ne doğru bir rota çiziyor olması demek ki bunların her biri Rusya'yı ve Çin'i,
01:00:23ki Çin'i yani Pasifik üzerinden de çevrilemiş bir Amerika var, Avrupa üzerinden, NATO üzerinden Rusya'yı çevrilemiş durumda.
01:00:31Ama Karadeniz hattı üzerinden geçip Kafkasya'yı ve Orta Asya'ya da uzandığınızda maalesef bununla ilgili birçok da nasıl söyleyeyim akademik çalışmalar var.
01:00:40Özellikle Brzezinski önemli bir Amerikan dış politikasına da yön veren akademisyenlerden birisi.
01:00:46Zaten onun çizdiği Avrasya jeopolitindeki çevreleme politikasına doğru gider.
01:00:52Biraz da onun hayata geçirilmiş olduğunu da görüyoruz ve risklerin de çok olduğu rekabetinle belki de hiç bitmeyeceği coğrafyalardan birinden bahsediyoruz.
01:01:02Ve bunlardan kaynaklı olarak da maalesef belki bu komplo ile ilgili komplo teorileri geliyor veyahut da hiç istemeyiz ama maalesef akıllara getiren soru işaretlerini oluşturuyor.
01:01:15Fakat ben sözü çok uzatmadan şunu söylemek isterim.
01:01:19İlk dilimde söylediğimi söyleyeceğim.
01:01:21Türk ordusunu da Türk ordusunun caydırıcılığına da öyle çok kafa tutmaya çalışmak veyahut da bir savaş sebebi yaratmak da hiçbir isterse küresel sistemi en önemli aktör olsun isterse bölgesel aktör olsun hiçbir şekilde Türkiye'ye karşı bu tür bir girişimde bulunamazlar.
01:01:39Onu da belirteyim.
01:01:40Sayın Dertürk siz ne dersiniz?
01:01:43Türkiye'nin nihayetinde dış politikaya baktığınız zaman Ulu Önder'in sözüyle müsammağa yurtta sul dünyada sul yani baktığınız zaman işte yukarıda Rusya-Ukrayna savaşında ara bulucu işte aşağıda bakıyorsunuz ara bulucu Afrika'da keza öyle yani dışarıda sürekli bir iyi ara bulucu Türkiye var.
01:02:09Doğru strateji doğru dış politika üreten bir Türkiye var ama günün sonunda baktığımızda da soru işaretleri acaba mı birileri Türkiye ile uğraşır mı niye uğraşsın sorusunu da hani düşünmeden sormadan edemiyoruz günün sonunda.
01:02:24Yani Ulu Önder Mustafa Kemal'in vefatını geçen günlerde anmış olduk biliyorsunuz böyle bir durumda da böyle bir kaza meydana geldi veya yetkililer açıklayacaktır.
01:02:37Şöyle söyleyeyim sorduğun soru önemli bir soru şimdi Türkiye NATO'nun içerisinde ikinci en büyük askeri güç sahip ama bence Türkiye NATO'da en güçlü askeri gruba sahip.
01:02:49Niye biliyor musunuz ben size şunu söyleyeyim yani Amerikalılar sayılıyor ama Amerikalıların sayıldığı adamlar bizim askerlerimize yan yana koysanız Amerikalıları Kore'de kurtaran biziz.
01:02:59Eğer Türkiye oraya gelmeseydi ki bizim NATO'ya alınma sebebimiz zaten Kore savaşımızdır.
01:03:06Hala bizim Kore savaşındaki kahramanlarımızın o zaman erlerimizin komandolarımızın kahramanlıkları anlatılıyor.
01:03:14Amerikalılar tarafından anlatılıyor.
01:03:16Bu suya düşürüldüklerini de yok edecekken nasıl kurtulduklarını nasıl Türkleri kurtardığını anlatıyor.
01:03:21Dolayısıyla şöyle söyleyeyim belki onların kadar o zaman tecizatımız yoktu silahımız yoktu ama elhamdülillah şu anda hem yerli ve milli ürettiğimiz silahlarımızla geliştirdiğimiz silahlarımızla, yağlarımızla, yerde, karada, denizde, havadaki tüm tecizatlarımızda artık farklı bir Türkiye var.
01:03:39Bu batının da dikkatini çekiyor. Bir kere dünyada şu anda siha üstünlüğünü ele geçirmiş bir Türkiye olması önemli ve geleceğin de insansız hava araçlarında olacağını bütün herkes söylüyor.
01:03:52Bunlar aslında havada uçan robotlar yani biz şöyle diye düşünüyoruz biz uçak diyoruz ama bunlar uçak değil uçağın bir kişi tarafından yönlendirmesi yönetilmesi uçurulması lazım ama bunlar sadece yerde atari oynar gibi bilgisayar oynuyormuş gibi joystikle yönlendiriliyor.
01:04:08Şimdi dolayısıyla Türkiye bu üstünü dünyada ele aldı. Dünyada sayabileceğiniz askeri bilgisayar sayarsak hocam bu konuyla ilgili uzman deseniz ki Amerika, Rusya, Türkiye, Çin bir tane daha sayın yok.
01:04:22Yani kabiliyet açısından söylediğimiz zaman Hindistan çok fazla kişiye sahip ancak askeri birlik olarak hiç önemi olmayan bir devletten bahsediyoruz.
01:04:31Çünkü disiplinler olarak bakar burada multidispliner birçok alanı kapsar.
01:04:35Geçenlerde biliyorsunuz askeri oyunlarda yine Türkiye birinci oldu ve öyle geldi kumandolarımız.
01:04:42Dünyanın neresine bakarsanız bakın askeri olarak böyle bir durumda Türkiye'ye kafa tutmaya çalışanların ya aklını eğitilmiş olmaları lazım veya da o ülkesini gözden çıkartmış olması lazım.
01:04:54Şimdi bu kadar net söylüyorum bakın bu konuyu bir hukukçu olarak söylüyorum.
01:04:58Şimdi bugün Türkiye'nin geldiği noktalar bakımından şuna bakmak lazım.
01:05:04Türkiye askeri olarak sürekli kendini geliştiren bir ülke.
01:05:08Tunç Bey şunu unutmayalım.
01:05:09Biz 100 yıl önce bir kurtuluş savaşı verdik.
01:05:12Mustafa Kemal'in ve silah arkadaşlarının bu ülkeyi son model silahlarla donatılmış olan 7 düelle karşı verdiği bir mücadelede kazandık.
01:05:26Şimdi hani diyor ya verme dünyaları alsan da bu cennet vatanı diye o zaman ki askerlerimizin hem üstlerinde hem kullandıkları eşyalarda silahlarda iptidadi yöntemlerle kazmayla kürekle mücadele ettiler tabiri caizse ama bir devlet oluşturduk yepyeni yeniden küllerinden doğan.
01:05:49Dolayısıyla şunu söyleyeyim bu elim bir olay hiç şüphesiz elim bir olay.
01:05:54Ama bizim 20 şehidimizin varsa ki hani inşallah kurtulanlar vardır.
01:06:03İnşallah o kaza alanında bizim şimdi açıklamalar yapıldığı zaman bizi sevindirecek haberler vardır.
01:06:12Ama dediğim gibi burada çok fazla sağdan soldan gelen haberlere değil dediğim gibi ilk haberlerden gelenlere dikkat etmek gerekiyor diye düşünüyorum.
01:06:21Bu bazı işte bu çetsizatların işte bu uçakların kullanılmasıyla alakalı bir durum var.
01:06:30Ama şunu söyleyeyim ya bu uçakları Amerika'da da aynı şekilde kullanıyor.
01:06:33Yani Amerika'da bu uçakları kullanıyor.
01:06:35Türkiye'de bu uçakları kullanıyor.
01:06:36Gelişmiş diğer ülkeler de Avrupa ülkeleri de bunu kullanıyor.
01:06:39Fransa'nın elinde bu uçaklar var.
01:06:41Aynı tarihde uçaklar var üstelik.
01:06:42Dolayısıyla hani Türkiye bu uçakları 1980'de almışsa ya da 90'da almışsa hala kullanıyor metodolojisinde ya da mantığında değil.
01:06:50Bunlar bir savaş uçağı değil.
01:06:52Yani bunlar şöyle değil.
01:06:54Hani bir uçak alıyorsunuz ama eski bir uçak aldınız nasıl savaşacaksınız?
01:06:58Eski F-4'lerle mesela aldınız.
01:07:00Eskilerin söylediği evladiyelik.
01:07:01Evet evladiyelik.
01:07:02Bunlar sadece çok amaçlı kargo taşımak, çok amaçlı işlemlerle ilgili kullanılanlar.
01:07:08Bunların amaçları bu savaşmak değil bu uçakların.
01:07:11Nakliye bunlar ada üstünde.
01:07:13Nakliye uçakları bunlar.
01:07:14Dolayısıyla tank taşıyorlar, top taşıyorlar, askeri harç taşıyorlar, helikopter taşıyorlar.
01:07:19Uçan veya yürüyen zırhlılar taşıyorlar.
01:07:22Nihayetinde bunların görevleri bu veya paraşütçü.
01:07:25Bakımlarının zamanını doğru yaptıktan sonra ömrümüz var.
01:07:28Hani siz de biliyorsunuz, siz de askerlik yaptınız.
01:07:30Bizim askerliğimizdeki olan kısımlarda şöyle bir şey var.
01:07:33En ufak ayrıntıyı bile ince ince yapan, bakımını yapan, bakımını yaptıktan sonra
01:07:38bakımını yapanı kontrol eden, kontrolü yapan, kişiye de kontrol eden bir sistem var.
01:07:41Dünyada da başka bir örneği yok.
01:07:43Yani böyle bir örneği yok.
01:07:44Yani şöyle söyleyeyim, kontrol edeni kontrol eden bir örnek yok.
01:07:47Bizim askerliğimiz kontrol edeni kontrol eden bir yapı içerisinde.
01:07:50Biz ekibim hepimize silah zilmet demişlerdi.
01:07:52Evet.
01:07:53Emniyetim çavuşu yıksa dönem.
01:07:54Her gün silahımızı temizleyen ki o ciddiyette bir disiplinle geçtik ki yani burada...
01:08:04Yani şey diye düşünün belki bunlar şey ama hani rahmetli anmış olalım.
01:08:08Kemal Sunan'ın hani o filmlerinde bu süpürge bana zimmetlidir mantığıyla hareket eden bir devletten bahsediyoruz.
01:08:15Süpürgesini bile kendine zimmetli olarak gören bir milletten korkun yani.
01:08:19Ben size söyleyeyim silah değil dolayısıyla tekrar ben rahmetli anlıyorum şehitlerimize milletimizin başı sağ olun.
01:08:27Sayın Gümüş son söz sizin.
01:08:29Yani şöyle bu tabii eninde sonunda ortaya çıkacak.
01:08:32Yani bir kaza mıdır yoksa bir sabotaj mıdır ortaya çıkacak.
01:08:37Biraz önce programına önce baktığımda Türk Silah Kuvvetleri'nin tarihinde böyle bir kaza yok.
01:08:44Yok bu şekilde bir kaza yok.
01:08:46Bu önemli yani eğer kazasa bunun sebebi açıklanır.
01:08:52Şundan dolayıdır motor arızasıdır şudur budur falan bunlar açıklanır.
01:08:55Ama eğer sabotajsa bunda burada çok fazla şey o çok fazla fenaryo devreye girecektir.
01:09:01Bedeli de ödetilir yani eğer öyle bir şey varsa.
01:09:03Tabii yani bedeli de ödetilir dediğiniz gibi.
01:09:05Bölge Osetya bölgesi yani çok fazla kontrol dışı yani yok deniyor ama hani son iştivali olabilir.
01:09:13Çok grup var.
01:09:14Onun için bu anlamda da eğer tabii ki yani öyle bir şey değildir inşallah.
01:09:19Malım öyle olmaz.
01:09:20Ama sonuç itibariyle o zaman da başka alternatifler ortaya çıkacaktır.
01:09:25Tam Gazze'ye Türk Silahlı Kuvvetleri'nin gitmeye hazırlandığı bir süreçte.
01:09:30Ondan sonra işte yani kalkış yeri belli, iniş yeri belli.
01:09:37Bu mesela bu detay hiç konuşulmadı uzun bir süreden beri.
01:09:40Yani bugünden beri bunlar çok çok önemli detaylar.
01:09:44Bir de Tunç Bey çok son bir şey.
01:09:46Son cümle olsun.
01:09:46Söyümüz bitir.
01:09:47Sayın Fulya Hanım hatırlarsanız reisinin kazasına da ilk giden gazeteciler geldi.
01:09:51Muhtemelen varmış olacak ve çok sağlıklı doğru haberleri tekrar biz kendisinden alacağız.
01:09:56Biraz da seyircilerimiz sabretmesini rica edelim.
01:10:00Sayın Arı Türk, Sayın Gümüş, Sayın Günyal çok teşekkür ederiz.
01:10:03Biz tatsız bir gecede bir araya geldik maalesef ama mesleğimizin de gereği maalesef.
01:10:09Şehitlerimize bir kez daha Allah'tan rahmet diliyoruz.
01:10:13Milletimizin başı sağ olsun.
01:10:15Hepinize iyi bir gece diliyoruz.
01:10:17Hoşçakalın.
Önerilen
1:40:13
|
Sıradaki
55:36
49:41
1:05:17
1:04:48
55:45
1:36:40
1:25:28
1:59:47
1:07:45
1:51:16
53:43
48:12
1:06:03
2:51:47
2:50:36
2:37:17
1:04:27
46:40
3:13:05
1:04:21
2:08:46
2:25:17
İlk yorumu siz yapın