- 2 ay önce
Sosyal Medya Hesaplarımız...
Facebook : https://www.facebook.com/AkitTVOfficial
Twitter : https://twitter.com/akittv
Instagram : https://www.instagram.com/akittv
Google+ : https://plus.google.com/+akittv
Web Site : http://www.akittv.com.tr
Facebook : https://www.facebook.com/AkitTVOfficial
Twitter : https://twitter.com/akittv
Instagram : https://www.instagram.com/akittv
Google+ : https://plus.google.com/+akittv
Web Site : http://www.akittv.com.tr
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Ankara stüdyolarımıza gidiyoruz.
00:02Akit TV Ankara Haber Müdürü Korhan Önder dış gelişmeleri kıymeti konuyla değerlendirecek.
00:10Teşekkür ediyorum Tolga Köse.
00:12Evet haberimizde ve telimizde de izlediğimiz gibi aslında dünün dün akşamı sıcak gelişmesi
00:19İsrail'in Lübnan'a, Lübnan'ın güneyine eş zamanlı olarak farklı bölgeleri gerçekleştirdiği saldırılardı.
00:26Saldırıların sebebi tırnak içerisinde yine Hizbullah ve Hizbullah altyapısının imhası olarak
00:33haline kadar açıklansa da yine tek taraflı, habersiz ve yine mesku mahallerde yapılan saldırılar olarak
00:46Lübnan altyapısına yapılan saldırılar olarak dikkat çekti.
00:50Daha önce de çeşitli kez ateşkesler yaşanmış ve bu ateşkeslerin hepsini İsrail ihlal etmişti, bozmuştu.
01:01Tüm bu süreçleri, Gazze konusunu, Gazze'de neler oluyor ki pazar günü refah sınır kapısının tamamen açılması gündemde.
01:09Şu ana kadarki 4-5 günlük süreçler yaşandı ve tabii ki Kuzey Kıbrıs, Türk Cumhuriyeti'nde
01:16pazar günü çok önemli bir viraj dönülecek.
01:21Ada tarihinin en kritik seçimlerinden bir tanesi yapılacak.
01:25Mevcut Cumhurbaşkanı Ersin Tatar ve karşısında çeşitli muhtelif muhalif adaylar, federasyoncular var.
01:34Ersin, Sayın Cumhurbaşkanı'nın, Ersin Tatar'ın savunduğu gibi iki devletli çözüm ki parlamentosundan da biliyorsunuz iki devletli çözüm noktasında karar çıkmıştı.
01:47Bu pazar günkü seçim adanın geleceğine nasıl sirayet edebilir?
01:52İsrail lobisinin Rum yönetimi, Yunanistan ve üzerindeki baskıları ve tabii Kuzey Kıbrıs, Türk Cumhuriyeti'ndeki mülk edinme olayları var.
02:04Tüm bunların hepsini güvenlik analisti Sayın Doktor Hurşit Dingil ile konuşacağız.
02:09Hoş geldiniz hocam.
02:10Hoş bulduk Korhan Bey, iyi yayınlar dilerim.
02:11Teşekkür ediyorum.
02:13Her hafta hemen hemen karşı karşıya geliyoruz.
02:16Bir önceki yayınımızda süreç tam başlamak üzereydi, anlaşmalar yapılmak üzereydi.
02:22Şimdi dört beş gündür Gazze özelinde her ne kadar olumlu gibi gözükse de ihtiyatlı bir durum söz konusu ve dün akşam Lübnan'da yaşanan gelişmeler.
02:35Bundan başlayalım dilerseniz neden Lübnan hedef alındı, İsrail neyi amaçladı?
02:42Hala Hizbullah orada bu kadar etkili mi?
02:45Çünkü çok sayıda geçtiğimiz önlemde oraya yönelik Hizbullah'ın A takımına yönelik operasyonları gerçekleştirmişti bu anlamda İsrail.
02:57Yine çok fazla sivilin hayatını kaybettiği saldırılar.
03:03Dünkü durumda başlayalım dilerseniz.
03:06Korhan Bey baktığımız zaman aslında çok da şaşırtıcı bir durumla karşılaşmıyoruz.
03:10Nitekim sizle de konuşmuştuk.
03:12Yani bu Gazze'deki ateşkes sürecinden sonra İsrail'in başka cephelerde gerilimi yeniden tırmandıracağını aslında konuşmuştuk.
03:20Ve bu senaryolar dahilinde Lübnan'da ele almıştık.
03:23Nitekim biz bugün Lübnan'a yeniden bir şekilde hedef alındığı durumu görmekteyiz.
03:29Dün gece itibariyle yaklaşık 10-10'a yakın bir hava saldırısı gerçekleştirdi.
03:34Ve bu saldırı daha çok Lübnan'ın güneyini hedef alan saldırılardı.
03:38Aslında İsrail önceden bu yana yani 2024-27 Kasım 2024'te ateşkes anlaşması imzalandığından bu yana
03:46burada aslında ateşkesi ihlal eden 4500 ihlal örneğiyle karşı karşıyayız.
03:52Yaklaşık 4500 ihlalden bahsedebiliriz.
03:55Tabi bunların 500 tanesi 2025 yılı içerisinde gerçekleşti.
03:59Bu 500 tanesi doğrudan hava saldırısı.
04:01100 tanesinin de 2024 yılı içerisinde gerçekleşen hava saldırısı olduklarından bahsedebiliriz.
04:08Bu saldırılarda gördüğümüz ortak paternler, eğilimler var.
04:12Bunlar genelde hep İsrail, Lübnan'ın güney kısmını hedef alıyor.
04:17Benzer şekilde Suriye'nin de güneyini hedef alıyor.
04:19İsrail burada bu hava saldırıları yoluyla fiili bir kazanç alanı geliştirmeye çalışıyor.
04:27Bir şekilde tampon bir bölge oluşturmaya çalışıyor.
04:29Burada en önemli bu saldırılarındaki maksatlardan birisi ve motivasyonlardan birisi Lübnan halkının bu bölgeye yerleşmesinin önüne geçmek.
04:38Burayı ekonomik, burada aynı zamanda ekonomik kalkınma hareketleri var.
04:41Bunun önüne geçmek ki hedef alınan tesislere, fabrikalara baktığımız zaman bunların çimento ve asfalt tesisleri olduğunu görüyoruz.
04:51Bu da aslında İsrail'in bu bölgede, Lübnan'ın güneyinde bir ekonomik kalkınmayı da istemediğini ortaya koyuyor.
04:59Halbuki şöyle bir durum var.
05:00Ağustos ayında Tom Barak bölgeyi Lübnan'a bir ziyaret gerçekleştirmişti.
05:04Amerikan-Suriye özel temsilcisi, aynı zamanda Türkiye Büyükelçisi bu ziyarette buraya yönelik bir plan da gündeme gelmişti.
05:13Bu plan Trump ekonomik bölgesi olarak adlandırılmıştı.
05:16Bu plana göre Katar ve Suudi Arabistan burayı fonlamak suretiyle burada bir ekonomik bölge oluşturulması hedefleniyordu.
05:24Şimdi böyle bir aslında bir noktada dış politika tabiriyle bir havuç sunulurken Amerika tarafından İsrail üzerinden de bir sopa sunulduğunu görüyoruz.
05:34Yani Amerika'nın aslında bölgede havuç sopa ikilemleri üzerinden bölgedeki politikalarının hedeflerine ulaşmaya çalıştığını görüyoruz diyebilirim.
05:46Yani burada bir tür kontrol geliştiriyor ve bunu işte İsrail hatta bir diğer ifadeyle iyi polis kötü polis rolleri üzerinden yani kötü polisi İsrail olarak konumlandırıyor, iyi polisi de kendisi olarak konumlandırıyor diyebiliriz.
05:59Ve neticede hem Suriye mesela Suriye'ye de 8 Aralık'tan bu yana yaklaşık 1000 hava saldırısı gerçekleşti ki bu saldırı sayısı Esed dönemi olduğundan daha fazla.
06:09Yani bunu da bunu da vurgulamak gerekiyor.
06:12Yani baktığımız zaman bu hava saldırılarıyla birlikte İsrail kuzey sınırları olarak da tabir ettiği kendine göre Bibna'nın güneyini ve Suriye'nin güneyinde fiili kazanç alanları geliştirmek istiyor.
06:24Tabii bunu şiddet vasıtalarına başvurarak yapıyor Korhan Bey.
06:28Yıldırmak, yıldırmak.
06:30Evet.
06:32Yani buralar sıkıntılı bölgede.
06:35Siz buradan kaçın, gidin, çekilin geriye doğru.
06:38Gazze'nin kuzeyinde yaptığı gibi.
06:42Siz güneye inin.
06:43Lübnan'ın güneyine de siz kuzeye çekilin.
06:46Burası cız.
06:48Sıkıntılı lokasyon diye.
06:50Ayağının ucunu soktuğuna bütün vücudundan sonra sokup hemen oraya işgalcileri yerleştirme belki de değil mi?
06:58Gıdımcık gıdımcık ve orayı ondan sonra da hep bu bildiğim bir senaryo.
07:02Çünkü orayı boşalt, işgalcileri sok, yerleşimci sok, baraka yaptır, barakadan sonra aa vay ben bunları güvenli sağlamak için buradayım.
07:14Tık bir kilometre ile iki kilometre böyle böyle böyle böyle 49'dan beri zaten geldiği nokta aşikar gözümüzün önünde.
07:21Kocaman Filistin'i bir avanlığa, Batı şeridi'ye de bir de Gazze şeridine o da ne kadar işte sağlıklı bir süreç hapsetti.
07:32Ve hala da doymuyorlar.
07:34Aslında kafalarının, beyinlerin arkasındaki o kirli düşüncelerini değil mi?
07:39Bu noktada şey yapıp dünyanın da reaksiyonunu ölçüyorlar ki alıştı zaten dünyada buna.
07:45Evet kesinlikle öyle.
07:46Yani yapmış olduğu bu eylemler Büyük İsrail hedefleriyle oldukça uyumlu eylemler.
07:50Zaten Netanyahu hükümeti bunu açıkça kamuoyuna bile duyurdu.
07:54Yani artık öyle bir seviyeye geldi ki bu Büyük İsrail hezeyanını kendi kamuoyuna da açıkça duyurmaya başladı.
08:01Tabii çok şaşırtıcı gelişmeler değil.
08:03Yani İsrail kurulduğundan beri Büyük İsrail hedefi var.
08:05Bu hezeyanın peşinde bu aşırılıkçı dini motivasyonlar üzerinden bölgede hakkaniyet ilkelerine aykırı aynı zamanda başka ülkelerin de egemenliğini ihlal eden ve ilhak da eden yani her şekilde yaptığı fiillerle ilhaklara neden olan bir aktör.
08:21İrrasyonel bir aktörle karşı karşıyayız.
08:23O yüzden çok şaşırtıcı değil.
08:25Burada Hizbullah üzerine de odaklanmak istiyorum Korhan Bey.
08:29Hizbullah bu 27 Kasım anlaşmasından sonra Litani Nehri'nin güneyinden çekilmişti.
08:34Buna rağmen İsrail burayı hedef alıyor.
08:37Yani sivilleri hedef alıyor şu an.
08:39Ki Dümdan Cumhurbaşkanı Michel Aoun da bu saldırıyı kınadı.
08:44Yani Dümdan Cumhurbaşkanı Michel Aoun bu saldırıyı kınadı ve burada ekonomik kalkınma hareketleri olduğunu da vurguladı.
08:52Yani İsrail bunu açıkça yapıyor Korhan Bey.
08:54Ama ne yapabilir?
08:55Lübnan'ın eli ayağı bağlı.
08:57Silahlı kuvveti yok.
08:59Hava unsuru yok.
09:01Savunma sistemi yok.
09:02Uçağı yok.
09:03Bunu Suriyeli'de yaşadık.
09:06Değil mi?
09:06Evet ama şöyle önemli bu kınama.
09:09Yani devletler teamüller geliştirir Korhan Bey.
09:11Yani fiili olarak teamül geliştire geliştire bu tür meseleler daha korunmaya çalışılır.
09:17Evet şu an bir şey ifade etmiyor olabilir.
09:19Ama Lübnan'da seçilmiş bir Cumhurbaşkanı'nın bu saldırıyı kınaması bu teamüllerin güçlenmesi açısından önemli bir çıkış diyebiliriz.
09:29Önemli bir gösterge diyebiliriz.
09:31Burada sürekli Hizmullah'ın silahlarından bahsediliyor.
09:35Bu silahlar anlaşmadan önce ateşkes anlaşmasından önce açık kaynaklara göre muhtelif açık kaynaklara göre 150 bin civarında roket ve füzelerden oluşan bir envanterden bahsediliyordu.
09:45Tabii bunlar böyle çok gelişmiş silahlar da değil.
09:48Yani füzeler görece kısa menzilli füzelerden bahsedebiliriz.
09:52Bu füzeler zaten...
09:54Kartuşa roketi mi diyor?
09:55Evet.
09:56Sukut C-B füzeleri var.
09:59Ve Fatih isimli İran'dan alınan bir tedarik edilen bir füze vardı.
10:03Ama bunlar çok sayıda olan füzeler değil Korhan Bey.
10:06Yani tabii bu verileri açık kaynaklardan hareketle söylüyorum.
10:09Bunları teyit etmek şu durumda çok da mümkün değil.
10:12Ama bir çerçeve oluşturmak maksadıyla bu verilere bakarsak bu 27 Kasım 2024 ateşkesinden sonra bu sayının 40 bin, 60 bin civarına düştüğüne dair yine açık kaynak bulgularından bahsedebiliriz.
10:26Tabii burada bunlar topçu mühimmatları, yine roketler.
10:29Yani tehdit olacak silahlar değil bunlar.
10:32Yani bunları siz İsrail kendince güvenlikleştirme politikalarıyla, tırnak içinde güvenlikleştirme politikalarıyla hedef alsa da bunlar tehdit arz edecek silahlar değil.
10:41Zaten füzeler değil yani füzeler de değil.
10:45Bir diğer taraftan Hizbullah'ın Hasan Nasrallah suikastından sonra ciddi şekilde zayıfladığını görüyoruz.
10:51Nitekim Hizbullah'ın örgüt yapısının da tamamıyla lokal ve bölgesel olarak bir hiyerarşi içerisinde çalıştığına dair pek çok emareden bahsedebiliriz.
11:01Yani bu durumda İran'la Hizbullah'ı hala eşleştirmek de çok sağlıklı değil Korhan Bey.
11:06Yani zaten yani 2024 yılından bu yana İran'ın tırnak içinde direniş ekseni vekül güçlerinin tamamıyla dağıldığını, zayıflatıldığını görüyoruz.
11:16Yani onun peyderpey kademe kademe zayıflatıldığını görüyoruz.
11:21Şimdi bu 2024'teki 27 Kasım ateşkesinden bu yana Hizbullah'ın süreci kendi endişelerini önceleyen bir Hizbullah yapısı var.
11:30Yani İran'la bağlı şekilde ele almamak biraz sağlıklı olmayabilir.
11:37Tabi içinde yine İran taraftarları olabilir.
11:40Zaten dini olarak da yine İran taraftarları üzerinden açıklamak gerekiyor.
11:45Fakat bu değişimi de dikkate almamız lazım.
11:48Bu saldırının şöyle bir önemi de olabilir.
11:51İsrail uzun süredir İran'a ikinci saldırıyı başlatacağına yönelik bir hazırlık içerisindeydi.
11:55Nitekim bu Gazze ateşkesinin hemen öncesinde Netanyahu'nun İran'ın füze programına yönelik bazı açıklamaları vardı.
12:02Ki bunlar kendince bir zemin oluşturuyor.
12:05İşte 8 bin kilometre menzilli füzeleri var İran'ın.
12:08Bunlar Washington'ı bile vurabilir, New York'u bile vurabilir şeklinde.
12:12Hemen ardından bir gün önce Trump bir istihbarat değerlendirme raporundan bahsetti.
12:17İran'ın nükleer faaliyetlerine devam ettiğine dair.
12:20Yine B2'leri göndermekle tehdit etti diyebiliriz.
12:22Yani bir taraftan da bu İran'a yönelik bir hazırlık süreci var.
12:27Bu açıdan da okursak aslında yani Gazze'deki ateşkesle birlikte oradaki odağı İran'a çevirme yönünde emareler görüyoruz.
12:36Neden ilk önce Lübnan'a hedef aldılar?
12:38İşte eğer İran'a bir saldırı olursa Lübnan'dan, Hizbullah'tan bir hareketle karşılaşırlar diye bunun önüne geçmek istiyor olabilirler.
12:47Bir kere daha İran'da karşılaşma ve bir önceki o çatışma, savaş durumundaki ikinci roundu gibi mi?
12:57Evet, yani tam olarak şu an ikinci roundu hazırlık diyebiliriz.
13:00İran tarafı da hazırlanıyor.
13:02Füze üretim kapasitesini arttırdı.
13:05İşte bu füze üretim üsleri var.
13:07Tahran ve çevresinde Parçin üssünden bahsedebiliriz.
13:12Simnan'da Şahrut uzay üssü var ki orada aynı zamanda füze üretim üssü de bulunmakta.
13:19Bu üsler üzerinden, bu üsler de İran'ın Ağustos ve Eylül ayları içerisinde üretim kapasitesini arttırdığına dair uydu görüntüleri yayınlanmıştı.
13:30Yine bunu Amerikan kaynakları ve İsrail kaynakları yayınlanmıştı.
13:32Yani İran tarafında da bir hazırlık var.
13:35Yakın zamanda Avrupa ülkeleri E3 olarak da adlandırılan Avrupa Troikası, İngiltere, Fransa, Almanya'nın da İran'a yaptırımları yeniden başlattığını gördük.
13:44Bu tetik mekanizması isimli bu yaptırımları yeniden başlattığını gördük.
13:49Yani şu an İran meselesine odaklanan bir süreç geliştiriliyor.
13:53Bunu Trump'ın Kineset'teki konuşmasından da anlayabiliyoruz aslında.
13:57Çünkü o konuşmada daha çok İbrahim Antlaşmalarına çok fazla vurgu yapmıştı.
14:01İbrahim Antlaşmaları vurgusu aslında Gazze odağının daha dışında bölgesel geniş bir odak ortaya çıkartıyor.
14:09Onları da dikkate alırsak meselenin İran'a geldiğine dair artan emareler gördüğümüzü söyleyebilirim Koran Bey.
14:16Bakacağız Suriye konusu da çünkü var orada.
14:20Her ne kadar Amerika Suriye ile İsrail aynı masada bir araya getirmeye çalışsa da orada net bir tam durum yok.
14:31Şahra yeni Rusya'ya gitti.
14:34Orada neler konuşuldu bilmiyoruz.
14:35Yani çok hızlı bir dönem Trump'la dün akşam Putin'in görüşmesi İran'dan yine mesaj gittiği yönüne açık kaynaklardan bazı yetkilerin hatta Moskova'ya gittiği yönünde bilgiler var.
14:50Esed'e vermedi Rusya bunu biliyoruz.
14:54Neden de vermedi bilmiyorum.
14:56Hani hazır mı değil bu noktada yoksa farklı şeyler mi var işin içerisinde.
15:02Suriye, İsrail noktasında bir gerginlik bekliyor musunuz?
15:08Golan ve benzeri bölgelerde önümüzdeki günler için.
15:11Yani İsrail'in başvuracağı, gerilimi arttıracağı bir diğer bölgede sizin de bahsettiğiniz gibi Suriye.
15:17Suriye'de de bir yine güneyinde, Suriye'nin güneyinde gerilimi arttırma girişimleri görebiliriz.
15:23Nitekim bu dürziler üzerinde İsrail'in onları destekleyerek yaptığı bazı çaba ve gayretleri görüyoruz.
15:30Yani istikrarsızlaştırma yönünde adımlarını görüyoruz.
15:34Yakın zamanda bir gelişme oldu.
15:36Suriye'de, Suriye'nin önceden yakaladığı, idam ettiği bir İsrail casusu vardı.
15:41Eli Kohen.
15:42Kohen'in cesedini Suriye tarafının teslim edeceği ve bu anlaşmanın bir şekilde bir anlaşma yapılacağına dair bazı emareler, bazı gelişmeler ortaya çıktı.
15:51Tabi Şahra'nın, Ahmet Şahra'nın Rusya ziyareti de önemliydi.
15:55Bu ziyarette, bu güney sınırına Suriye'nin Rusya varlığını konuşlandırmak gibi bir talebi olduğuna dair bazı bilgiler ortaya çıktı ki bence bu önemli bir gelişme.
16:08Suriye hükümet yönetilmiş şu durumda, muhtemelen İsrail'le orada başa çıkamayacağını anladığı için,
16:15orada Rusya'yı koymak suretiyle kendini bir şekilde, o da güvenlik tamponu oluşturuyor diyebiliriz.
16:20Yani anlaşmaya, yani Suriye ile İsrail arasında bir anlaşma olmasına yönelik bu gelişmelerden bahsedebiliriz.
16:28Çünkü Rusya da işin içine dahil oluyor.
16:29Rusya'nın işin içine dahil olması demek aslında İsrail dirsek teması demek.
16:33Yani burada böyle bir süreç geliştiriyorlar diyebiliriz.
16:37Suriye'de ne görebiliriz?
16:38Suriye'de yine bu Adem'i merkeziyetçiliği gündeme getirecek adımlar görebiliriz Suriye'de.
16:45Üst düzey komutanları, kendi örgütün içerisindeki isimlerin Suriye'de üst düzey komutanlıklara getirilmesi bu yönde anlaşılma olduğu.
16:57Yani içine entegre olması Suriye odusunu ve böylelikle Türkiye'nin de olası hamlesinin önünün kesilmesinin planlandığı.
17:06Yani maskelemek.
17:09Evet, bugün Bloomberg kaynaklarına göre Suriye'ye Türkiye'nin askeri tedarik yaptığına dair işte bilhassa Suriye'nin kuzeyine, yani Suriye'nin güneyine değil de Suriye'nin kuzeyine askeri bir çıkarma yapacağına,
17:24yani Suriye'ye işte drone vesaire askeri tesisat göndereceğine dair bir bilgiler, gelişmeler ortaya çıktı.
17:32Bunları da dikkate alırsak tabii Türkiye'de ihtiyatla süreci takip ediyor ve endişeyle takip ediyor.
17:38Çünkü ademi merkeziyetçi bir gündemin Suriye'de gelişmesi Türkiye'nin istemeyeceği bir durum.
17:45Türkiye uzun süredir 10 Mart mutabakatını gündeme getiriyor.
17:50Yani 10 Mart mutabakatına göre SDG'nin bir an önce Suriye hükümetine entegre olması lazım.
17:56Entegre olmamak üzere ayağını diretiyor.
17:58Bununla birlikte kışkırtıcı provokasyonlar da kendini konumlandırıyor SDG, YPG, YPG terör örgütü baktığımız zaman.
18:08Burada bir anlaşma olursa nasıl olur?
18:10Aslında süreç bunun üzerinde.
18:12Anlaşma olduğuna dair de bazı gelişmeler var.
18:15Entegrasyona yönelik gelişmeler var.
18:17Ama İsrail her fırsatı değerlendirecektir Korhan Bey.
18:19Yani ihtiyatlı olmak gerekiyor.
18:21O yüzden Türkiye'nin kuzeye yönelik bu askeri adımı önemli.
18:24Demek ki bölgede endişe edilecek gelişmeler var.
18:27Bilhassa Suriye'nin kuzeyi merkezdi.
18:31Tabi güneydeki meseleyi de biraz Suriye hükümeti belli ki Rusya üzerinden bir güvenlik tamponu geliştirmeye çalışıyor.
18:38Tabi bunlar teyit edilmiş gelişmeler değil.
18:41Bu bilgiler yani açık kaynak bilgileri.
18:44Ama böyle bir çerçeve çizmek mümkün.
18:46Hamas, Gazze ve İsrail üçgenleri oluyor.
18:51Bir yazınız vardı başka bir mecrada ona da baktım ama
18:57Gazze'nin buradaki Trump'ın planları vesaire nasıl olabilir?
19:03Nasıl görüyoruz?
19:04Hala verilmeyen cenazeler üzerinden İsrail provokasyon yapma peşinde.
19:14Hamas diyor ki benim elimde imkan yok.
19:18Türkiye'ye başta olmak üzere ekip gönderildi.
19:20Türkiye veto geldi girilmemesi noktasında.
19:24Yani durum nereye gidebilir?
19:27Ne olabilir?
19:28Ateşkesten bu yana aslında İsrail'in burada da ihlaller yaptığını görüyoruz.
19:34Bir taraftan bu Hamas'ın cesetleri teslim etmediğine yönelik bir, orada bir provokasyon çıkartmaya çalışıyor.
19:42Onun üzerinden de yine tırnak içinde güvenlikleştirme kapsamında yine yeni saldırılar düzenlemeye çalışan bir İsrail görüyoruz.
19:49İşte burada cesetlerin Filistinli olduğunu söyleyen açıklamalar gördük.
19:54Şu aşamada 9 tane esir cesetlerinin teslim edildiği, 19 tane kaldığına dair İsrail kaynaklarında böyle bilgiler var.
20:02Yine İsrail kaynaklarında şöyle bir bilgi var.
20:05Yani Hamas bu esirleri, ölü cesetleri kendisine teslim edebilir.
20:10Bunları teslim edinceye kadar herhangi bir yabancı bir güç giremez şeklinde bir şeyle geliştiriyorlar.
20:17Burada çok ciddi bir tezatlık var.
20:19Korhan Bey neden? Çünkü hem Hamas esirleri teslim etmiyor, cesetleri teslim etmiyor diye bir provokasyon geliştirmeye çalışıyorsunuz.
20:28Hem de Türkiye 81 kişilik bir arama kurtarma ekibi gönderiyor. Siz bunlara izin vermiyorsunuz.
20:33Yani bu nasıl bir tezatlık?
20:35Aynı zamanda anlaşmanın, ateşkesin maddelerinin gereği de yerine gelmemiş oluyor.
20:41Yani burada İsrail çok şaşırtıcı değil. Zaten irasyonel bir aktör, kendi kazançlarını hiçbir aktörü, hiçbir tarafı dikkate almaksızın koruyacağını düşünüyor.
20:54Bu yönde adımlardan bahsedebiliriz.
20:58Yani kendileri bir şey yapıyor tek taraflı olarak ve bunu kendileri bozuyor.
21:04Yani her anlamda ikilicikle oynamak diyebiliriz buna.
21:07Evet, hem kendileri şu şekilde ifadelerde bulunuyorlar. Yani esirler teslim etmiyor, Hamas esirleri teslim etmiyor diyorlar.
21:14Esirlerin teslim edilme sürecini hızlandırmak için Türkiye özel ekipmanlara sahip 81 tane arama kurtarma personeli gönderiyor.
21:22Üzerine eski AFAD başkanına atamak suretiyle bir koordinasyon sistemi oluşturuyor.
21:27Bunun önüne geçen, yani bunu engelleyen adımlar atılıyor.
21:32Yani bu çok ciddi bir tezatlık. Yani kendi söylediğiyle de çelişen bir İsrail var.
21:36Çok şaşırtıcı değil ama Koran Bey. Yani İsrail bir şekilde anlaşmayı ihlal etmek için her fırsatı deneyecektir.
21:42Bir taraftan içeride çıkmadan önce oluşturduğu çete gruplar vardı.
21:45Bu çeteler işte Yasir Ebu Şebap isimli Hanyunus bölgesinde daha çok merkezli çete grupları vardı.
21:51Bunu Gazze şehrinin içinde de yapmaya çalıştılar ama başaramadılar.
21:55Hatta orada kendileriyle çalışmayı reddeden aşiretleri de öldürdüler.
22:00Yani böyle bir örnekler de ortaya çıkmıştı.
22:02Ateşkesin hemen öncesinde böyle örnekler vardı.
22:05Şimdi bu çeteler üzerinden işte Sendkom açıklama yapıyor.
22:08Diyor ki oradaki sivillere Hamas zarar veriyor.
22:11Siviller dediği çeteler.
22:13Yani bu çeteler orada yardımların sağlıklı bir şekilde ulaşmasının önüne geçiyor.
22:17Hep aynı senaryo.
22:18Evet.
22:18Eşid'i diye bir şey yaptılar.
22:20Kendileri yaptı.
22:22Bundan bir korku şey yaptılar.
22:26Ardına onu yok etmek için başkalarını silahlandılar.
22:29Oradaki terör unsurları silahlandırdılar.
22:32Hep aynı senaryo.
22:34Evet kesinlikle öyle.
22:35Ama olumlu gelişmeler de var.
22:37Mısır kaynaklarına göre.
22:39Mısır kaynakları önümüzdeki ay içerisinde en az bin kişilik uluslararası bir ordunun,
22:44askeri birliğin Gazze'ye ulaşacağını söylüyor.
22:46Bu askerlerin bu bölgede Ağustos ayında Ürdün ve Mısır'da eğitilen Filistinli polisler güvenlik güçleri vardı.
22:56Onların komuta sevk ve idaresinde sorumlu olmak üzere oraya gideceğine dair bazı bilgiler var.
23:03Bu bilgiler de olumlu gelişmeler aslında ona işaret ediyor.
23:07Yani uluslararası istikrar gücü yine anlaşmanın maddesinin gereğince oraya intikal ederse.
23:12Türkiye'de görev hazır olduğunu söyledi ama İsrail Türkiye'nin oraya varmasını, görev yapmasına izin verecek mi?
23:18Buna izin vermezse Türkiye'nin tavrı ne olacak?
23:21Türkiye anlaşma gereği hem Şermelşehir zirvesinde de bu fiili olarak da teyit edildi.
23:26Ve garantör bir ülke.
23:27Bu garantörlük mekanizmasını İsrail engellemeye çalışıyor şu an kendi çabalarıyla.
23:32Ama Amerika iradesini gösterirse bu çok mümkün olmayacak.
23:35Tabii iradesini gösterme nasıl olabilir?
23:38Çeşitli cezalandırma politikalarına başvurabilir.
23:40İç siyaset üzerinden bu gelişebilir.
23:41Belki silah göndermeme üzerinden.
23:44Ama bunları yapacak bir Amerikan iradesi olması lazım Koran Bey.
23:48Şu anda öyle bir irade yok.
23:50Ama şunu da belirtmek gerekiyor.
23:52Ben yine Kineset'teki Trump'ın konuşmasına değinmek istiyorum.
23:55Mesela o Kineset'te çok önemli bir satır arası bir şey söyledi Trump.
24:00Dedi ki ya İsrail siz bir haritaya bakın.
24:03Bu haritada küçük bir noktasınız.
24:04Bu halde bile buna ulaştınız şeklinde.
24:07Netanyahu böyle bir söylem dile getirdi.
24:09Bence çok önemli bir tepkilerden birisi.
24:13Evet Trump hükümeti İsrail'e ayrıcalıklı bir şekilde konulandırıyor.
24:17Ama bu yükü artık nereye kadar taşıyacaklar?
24:20Onlar da bunun farkındalar.
24:21Yani Amerika da bunun farkında ve o Kineset'teki konuşmalarında bazı ipuçları var buna yönelik.
24:27Mesela işte orada Cumhurbaşkanı'ndan İsrail'in Cumhurbaşkanı Herzog'tan Netanyahu için af talep etmesi.
24:34Bunlar da aslında bazı göstergeler.
24:36Yani bir şekilde İsrail'i dizginleyecek bu yükten de kurtulacak bir Amerika'da görebiliriz.
24:43Yani bu çok şaşırtıcı olmaz Koran Bey.
24:45Neden?
24:46Çünkü siz de bahsettiniz Ukrayna'da savaş devam ediyor.
24:49Putin hemen Şahra'nın Moskova ziyareti sonrası hemen Putin Trump arasında önemli bir görüşme gerçekleşti.
24:56Budapest'te de yeni bir zirve gerçekleşecek ki bu zirve tüm meseleleri bağlayan bir zirve olacak.
25:02Bu zirveye baktığımız zaman Ukrayna meselesi öncelikli görünse de işte bir taraftan Amerika'nın Venezuela askeri yınak yaptığını,
25:09oraya CIA örtülü operasyon yetkisini verdiğine dair yeni gelişmeler var.
25:13Aynı zamanda helikopterler gönderdiğine ve oraya bir şekilde kara harekatı yapmaya yönelik Amerikan'ın bir hazırlık içerisinde olduğunu görüyoruz.
25:20Yani dünyanın başka yerlerinde Çin'le mesela Amerika'nın en önemli tehdidi olarak tanımladığı Çin'le ciddi problemleri var.
25:29Çin yakın zamanda kıtalar arası hipersonik balistik füze denemesi yaptı.
25:33Onun hemen ardından işte bu yine vergileri yükseltmekle ilgili yeni bir kriz gelişti.
25:40Biz her ne kadar...
25:40Savaştayız diyor zaten ekonomik savaş, ticaret savaşı olarak gösterilse de aslında bu gelişme hemen şeyin ardından gerçekleşti.
25:49Bu hipersonik kıtalar arası balistik füze denemesinin hemen ardından gerçekleşti.
25:55Yani Çin şu an Amerika'nın en önemli önceliği.
25:57Şimdi tüm bu öncelikleri dikkate alırsak İsrail, Orta Doğu'da bu dağınıklığı ne kadar sürdürebilir?
26:03Burada Amerika kuvvetle muhtemelen şu yolu izleyebilir.
26:08İran dosyasına odaklanacaklar gibi görünüyor.
26:11İran dosyası beraberinde farklı yan dosyalar getiriyor.
26:14İşte Irak'ta bir dosya var.
26:16Husiler özelinde, Yemen'de bir dosya var.
26:18Ve Bümnam'da Hizbullah'ın silahlarını teslim etmesi üzerinden bir dosya var.
26:23Muhtemelen o da odak bu yönde gelişir.
26:25Bu da kısa dönemli gerilimler oluşturur diye düşünüyorum.
26:27Bu gerilimler sonrasında İran'ı teslim olunmasına yönelik bir süreç.
26:33başlatabilirler.
26:34Çünkü İbrahim Antlaşmaları'dan kasıt İran'ı dahil edeceğini söyleyen Trump açıklamalar yapıyor.
26:39Baktığımız zaman çok ilginç açıklamalar.
26:41Ama muhtemelen orada bir şekilde İran'ın teslim olduğu bir senaryo üzerinden otur ifadeleri kullanıyor diye düşünüyorum.
26:48Tabi İran'a baktığımız zaman İran füze programından vazgeçmiş değil.
26:52Orta menzilli balistik füze programının üretim kapasitesini arttırdı.
26:56Ve kendini savunacak bir meşru kapasite olarak bunu İran görüyor.
27:01Diğer taraftan nükleer geliştirdiğine dair elindeki o zenginleştirilmiş uranyumun teslim edilmesini, sıfırlanmasını isteyen bir Batı ve Amerika var.
27:12Bunu da vermek istemiyor.
27:13Tabi burada Rusya ile olan görüşmeler bunu kapsar mı?
27:17Kuvvet de muhtemel kapsar.
27:18Çünkü o uranyum zenginleştirmenin sıfırlanması meselesi Rusya'nın teknik uzmanlığıyla yapılacak bir şey.
27:25Onun bir şekilde seyreltilmesi gerekiyor o zenginleştirilmiş uranyumun.
27:28%60 oranında zenginleştirilmiş 430 kilogramlık bir zenginleştirilmiş uranyumdan bahsediyoruz.
27:35Bu süreçte Rusya'nın da rolleri olabilir.
27:37Bu görüşmeler o bin madde de gelişiyor.
27:39Zaten baştan bu yana Steve Witkoff yani İran özel temsilcisi, Orta Doğu özel temsilcisi bu işin içerisinde olan yetkili Rusya ile görüşüyor aynı zamanda.
27:51Yani demek ki dosyalar aynı konular.
27:54Buradan da bunu anlayabiliyoruz.
27:55Yani aslında iç içe geçmiş pek çok dosya var Koran Bey.
27:59Ama bu Budapest'te de düzenlenecek Rusya ve Amerika arasındaki anlaşma pek çok gelişmenin ya da dosyanın geleceği ile ilgili net sonuçlar ortaya çıkartacak gibi görünüyor.
28:12Gelelim Akdeniz'e.
28:14Kıbrıs çok önemli bir coğrafya.
28:19Güney kısmının bir barut fıçısına döndürüldüğünü.
28:22Birçok şeyin ihlal edilerek işte Fransa, İngiltere sadece orada normalde şeyken Amerika ve Fransa'nın da içine dahil edildiği o Ege hattı boyunca savunma adı altında füze sistemleri.
28:40İsrail'in de bunda aktif olduğunu görüyoruz.
28:43Yunanistan cephesinden de açıklamalar var ve bu coğrafi iklim içerisinde yapılacak bir Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti seçimleri.
28:50Daha önce de Mehmet Ali Talat döneminde bu tip şeyler yaşanmıştı.
28:54Akıncı dönemini biliyoruz.
28:55Türkiye ile iplerin gerildiği bir dönemde, ilişkilerin soğuklaştığı bir dönemde ama Türkiye her zaman ana vatan olarak Kıbrıs davasının her zaman arkasında olduğu yalnız bırakmadı bu anlamda.
29:10Şimdi son dönemde yapılan çok büyük yatırımlar, atılımlar var.
29:14Tabii Kuzey Kıbrıs Türk halkı dünyaca tanınmak istiyor haklı olarak.
29:20Bununla da ilgili Türk devletleri teşkilatına atılan adımlar var.
29:24Ama tabii dünya jeopolitindeki birçok önemli konudan dolayı belki Kıbrıs'a sıra gelmiyor.
29:31Orada da ikircikli oyunlar işte Avrupa Birliği'nin zamanında haksız bir şekilde Kıbrıs'ı tarafını alıp adanın tam temsilcisiymiş gibi davranması katlanarak geldi.
29:42Bu seçimler neler getirebilir, nasıl senaryolar olabilir?
29:48Yani Kıbrıs'taki pazar günü olacak seçimler aslında federatif çözüm mü, iki devletli çözüm mü'nün bir noktada kararını alınacağı bir seçimler.
29:54O yüzden stratejik sonuçları olabilecek seçimler diyebiliriz.
29:58Yani bölgedeki bu gelişmelere de dikkate alırsak.
30:01Tabii uzun vadede özellikle.
30:03Tabii stratejik sonuçları olabilir.
30:05Neden?
30:05Çünkü Lübnan'daki bu hareketlilik bilhassa İsrail'in Levant bölgesinde.
30:10Yani nereler bu Levant bölgesi?
30:12Suriye, Lübnan, işte Filistin.
30:15Bu hat tamamıyla Levant bölgesi.
30:17İsrail'in Levant bölgesinde ve Levant bölgesinin sahillerinden hareketle Doğu Akdeniz'de enerji sahasını kontrol altına alması, aynı zamanda Türkiye'yi vekil bir bölgede sıkıştırması gibi maksatlardan ötürü Kıbrıs önemli bir noktada yer alıyor.
30:34Yani bu açıdan bu seçimler de tabii ki de Türkiye içinde oldukça öncelikli ve önemli bir yerde duruyor diyebilirim.
30:40Burada Türkiye uzun süredir iki devletli çözümün savunucusu ve istikrarlı olarak Türk dış politikasının temelinde de eşit.
30:49Eşit Onurlu ve Kıbrıs Türk'ün adanın asli unsuru olarak azınlık değil iki unsurdan biri.
30:58Evet yani iki egemen devlet olması şeklinde sürekli zaten tüm dış politika adımları da bu yönde.
31:06O yüzden burada herhangi bir şekilde federatif çözüme gidecek bir sonuç çok ciddi bir güvenlik tehdidi ve problemi.
31:13Ve sıkıntılı bir süreci.
31:13Evet ciddi bir sıkıntılı sorunlar ortaya çıkartabilir.
31:16Karşı tarafa fikrinin oalluğu belli.
31:18Evet.
31:18Halen halde söylüyorlar yani orada evokacı zihniyet halen varlığını sürdürüyor.
31:24Rum yönetiminin Yunanistan'ın açıklamalarınıza zaten malum.
31:28Şimdi birkaç aday var ama Sayın Cumhurbaşkanı Tatar ve karşı tarafta da Tufan Erhürman ismi ön plana çıkıyor.
31:36Biraz daha onun federatiflikten federasyonculuktan yana olduğunu açıklamanda görüyoruz.
31:43Burada şu onların motivasyonu sağlıyor olabilir mi?
31:47İşte oradaki özellikle genç kitleyi 18 yaş ve civarını işte özgürlükler Avrupa Birliği'nin cazibesi çekicilik işte çifte vatandaşlık gibi.
31:59Çünkü orada sistem hala birçok şeyde İngiltere'nin trafik dahil olmak üzere sistemde içinde olduğunu biliyoruz.
32:05Tanınmamazlık sıkıntısı onların argümanı olarak belki de bunların üzerinden bir yapı inşa edilebilir gibi duruyor karşı taraf için ama karşısında da Türkiye'nin çok güçlü desteği Kıbrıs'a Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ne altyapı olarak suyundan elektriğine değil mi?
32:27Yepyeni bir ordu Cumhurbaşkanlığı külliyesi inşa edildi.
32:31Askeri olarak da biz karşı taraf gibi çok fazla üst kurmuyoruz.
32:36Daha çok turizme ve altyapıya yatırımı yapmaya çalışan işte Maraş konusu hala gündemde.
32:44Orası zaten kritik noktalardan bir tanesi yani yapıcı olmaya çalışan bir durum.
32:49Zaten anlam planında zamanında Kıbrıs Türk halkı onaylamış karşı taraf reddetmişti hatırlayacaksınız.
32:56Böyle bir projeksiyon da her iki durumda neler olabilir?
33:01Bir iki dakikada bunu da özetleyip kapatalım.
33:03Yani iç gelişmeler belirttiğiniz gibi iç siyasette bu motivasyonlar belirleyici olabilir.
33:08Ama burada bence kritik konulardan birisi Güney Kıbrıs Rum yönetiminin İsrail tarafından silahlandırılması meselesi.
33:15Eylül ayında Barak MX isimli aynı zamanda ELM 2084 isimli radar sistemleri hava savunma sistemleri tedariği yapıldı.
33:24Bu çok ciddi bir kriz tıpkı 1997'de S-300'lerin Rusların Rus meşe ile S-300'lerin adaya konuşlandırılması örneğinde olduğu gibi Yunanistan'a gönderilmek suretiyle o sorun çözülmüştü.
33:37Şu an aynı sorunla karşı karşıyayız.
33:40Neden?
33:40Çünkü bu sistemler bilhassa ELM 2084 460 kilometre menzilde istihbarat sağlıyor.
33:47Yani etrafındaki tüm aktiviteyi, hareketliliği sürekli rapor eden bir sistemden bahsediyoruz.
33:54Hem hava trafiğini hem deniz trafiğini.
33:56Bu ister istemez Türkiye'yi ciddi hem Türkiye hem Kıbrıs, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti için ciddi bir problem diyebiliriz.
34:04Bu sistemler aynı zamanda adadaki o askeri dengeyi de değiştiriyor.
34:09Bunun da vurgulamak gerekiyor.
34:11Ve tabi bunlar şaşırtıcı değil.
34:13İsrail yani bunu 2023'te Merkava ana muharebe tanklarını da Güney Kıbrıs'a verme eğilimleri içerisindeydi.
34:20Bu yönde de tedarikler gündeme gelmişti.
34:22Yani İsrail yine öncesinde hafif ve ağır tüfekler olmak üzere de yine tedarikler içerisinde olduğunu görmüştük.
34:29Yani adadaki silah dengesini İsrail değiştirmek suretiyle...
34:33Ve emlak.
34:33Evet.
34:34Ve tabi önceden de toplumsal tabanda, sosyal tabanda da emlaklar alarak...
34:38Başkaları üzerinden vekaletten vesaire ev konut edinip vatandaşlık hak edebilmek veya işte mal kazanımıyla orada bir yine yer yapıp burnunu sokmak.
34:49Bu yani bu eylemler şunu gösteriyor.
34:52Dediğim gibi Kıbrıs'tan bir üçgen oluşturduğumuz zaman Dümnan, Gazze ve Kıbrıs arasında bir üçgen Doğu Akdeniz olmuş oluyor.
34:58Ve bu aynı zamanda İsrail içinde sıkıştığı zaman Türkiye'ye bilhassa vekil bölgelerden saldırma maksadı.
35:08Yani vekil bölgeler üzerinden bir mücadele başlatma girişimidir.
35:11Doğal, hava üstü orası zaten.
35:12Evet tabi aynı zamanda hava üstü, deniz üstü böyle avantajları da var.
35:17Bir şekilde Türkiye ile savaşamayacağını biliyor.
35:19Çünkü Türkiye'nin düzenli ordusu aynı zamanda konvansiyonel yapısı İsrail'in karşısında...
35:25NATO var.
35:26Tabi NATO üyesi olmamız.
35:29İsrail'i bu noktalarda hesaplamalarını değiştiriyor.
35:32Bu yüzden ne yapıyor?
35:33İşte bu vekil coğrafyalar üzerine.
35:35Suriye bunun bir ayağı.
35:36Kıbrıs yeni bir ayağı oluyor.
35:38Bu tehlikeli bir şey.
35:39Ve Lübnan ve bu şekilde İsrail'in süreci maalesef bölgede Büyük İsrail hezeyanlarına hiçbir uluslararası hukuku tanımadan devam ettiğini görüyoruz.
35:51Sayın Hurşit Dingil çok teşekkür ediyoruz hocam.
35:54Verdiğiniz değerli katkılar yorumlar için.
35:57Bakalım bekleyip göreceğiz.
35:58Pazar akşamı neler, nasıl bir sonuç?
36:02Hem Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ve Adanın geneli için hayırlı uğurlu olsun dileyelim şimdiden sonuçların.
36:08Teşekkür ediyoruz.
36:09Ben teşekkür ederim Koran Bey.
36:11Sağ olun.
36:12Evet kıymetli izleyenlerimiz HAKİT TV haber kuşağında güvenlik analizi Uluslararası İlişkiler Rusmanı Dr. Hurşit Dingil hocamızla konuştuk.
36:21Son gündemdeki konu başlıklarını, gelişmeleri saat başında yeni haberlerle, son güncel haberlerle yeniden karşınızda olabilmek ümidiyle.
36:31Hoşçakalın.
İlk yorumu siz yapın