Skip to playerSkip to main content
nostaALB
  • 2 days ago
Dokumentar Shqiptar; Film Dokumentar
Albanian documentary during the socialist era
Transcript
00:00U shtang njëri u i lasht për balë forcëve të natyrës dhe fenomeneve të sajë
00:21U përull për para tyre nga padia dhe feja u quajt me të drejt bi e ignorancës
00:26Me kalimin e mira viteve ideje për ulljes nga imbifuqive të shumëta u shëndrua në ide në Zotit
00:32Dhe feja më shteti prangën e parë sklavërimit social dhe si pranga e sklavit shekuj me radhë u mundua të mbajnë në zljedh njerëzimin
00:40Kure vërteta ju kundër bufes, ajo shpalosi fletën mët përgjakshme të historisësaj, inkuzicionin
01:01I ndoqi e gërësisht, dëri torturat në shqnjërzore, i dojgjët e gjallë në turën e druve shkenstarët e mëdhenjë
01:09Por njërzimi përmashonte për mes heroizmit, drejt lirisë e mendimit
01:13Lindën titan nga forcë e mendimit e pasionit e karakterit nga shumanshmëri e editoria
01:19Dhe u realizua një këthese madhe në histori
01:22U thyje diktatura shpirtrore e kishës, bota u preka shtu si qështë në konkretësin dhe materialitetin e saj
01:29Shkenca a rriti kulme të mëdha shvillimi
01:40Në Shqipri, feti solën të huajt, bashk me bushkimet gjatë historisë
01:47Sa klerik ishi në shërbim të Vatikanit, sa në shërbim të Patrikanës, sa të shë Islamit
01:52Rjeshtuashin kleriket përkra qfar do loj pushtusi dhe predikonin në nështrim
01:58500 vjetë me radhë u lutë kleri musliman për pushtusi turqë dhe padishaun
02:03Shpërndashin predikimet val-val nga minaret dhe këmbanoret mishtëpit përdeske për të trullosur një rion e thjesht
02:20Frazat pa kuptush me turqisht, latinisht, greqisht, shqiptoni shërbysit e pes dhe mbilnin përqarjen
02:27Muslimanët janë turqë, ortodoksët greqë, katolikët latinë
02:32Dretësia e Zotit
02:48Për jetë të jetëve kërkua njërzit dhe nuk e gjenin dot se nuk e gzistonte
02:53Duhet të ronin një pal që të vuon të një pal tjetër
02:57Të parët klerikët e sundusit të ronin e të shtypnin me emrin e Zotit
03:02Dhe të dy të të varfrit të vuonin po me emrin e Zotit e të thurnin legendë misërit
03:08Dhe Biblia predikonde
03:16Kjof shilafdruar tjo Zot që me bëre bur e nuk me bëre grua, thot buri
03:22Kurse gruaja
03:24Kjof shilafdruar tjo Zot që me bëre grua e nuk me bëre kafsh
03:29Të topitur nga vojtjet nga skamja, njëzit i atni në ruk fatalitetit
03:35Duke pritur në një fie shprejse në fatin në lomotitjet tërgë njështrat të pavgjishave
03:40Për para kësa i madhështie dhe këti gjelbërimit të jashtëm
03:44Mënastiri i Shnavlasit ka fsheu rolin e kopshem
03:47Për të elmatistur dhe ngristur jetën e njëzve
03:50Që mund të bënd të këj krytjiftot dhe i pandjishem si metali
03:55Për para vënkimeve e sfilitjive të thmive të smur
03:58Që s'ilëshin këtu përshërim e përshpëtim
04:05Këto ikonat të latarshme nuk mund të kishin ndjesi
04:28Për ata voglush që përpëlitëshin këtu nga dhimjet dhe frika
04:31Shentorut e kryuar nga fantazie e petarve të njëran
04:41Dodin gënjështar para besimit njëzve
04:43Që vinin këtu, putnin këtë vënd gjoja të shent
04:47Dhe mëkot shqyrtonin me bust të dridura
04:49Më shëro, zot
04:51Por zoti ka heshtur gjithmon
04:53Nërsa këto djefe e këto varë e fëmish nuk mund të heshtin
04:58Ato akuzoin
04:58Akuzoin e dhe brezat e ish besimtarve të cilve të manasiri u ka kalur datën të rjetën
05:08Me frikën e gjindeve e të madjirave të kryqit e të priftit
05:12Gjera të latarëshme e kanë parë këtë osy
05:19Gjera sa u bëra nëndet vjeqë, mëjbi
05:21Prandaj, këtë ullë që kënë nisur
05:24Kondur gjitha tyre dëgjqievet që ne kemi equr
05:27Vajzdojini dhe mos ungalni
05:29Mire karinia
05:30Organizata e rinise shkollës në infrashe në durës
05:46Duke u uveqjur nga mësime dhe partis
05:48Mori inisiativan revolucionare me përmbajket të thejlë ideologike
05:52Për një lukht të vendosur
05:54Dhe për të dhënë një goditje shpartaluse
05:56Ideologisë huaj
05:57Për adjikimeve të këtare
05:59Dogmave të kishës dhe të gjamis
06:01Mbeturinave e zakoneve të prapanike
06:03Që kanë lënë si një olë të zezë regjimet e kaluara
06:06Të rinjë të rinjë atë mendojnë
06:11Propozojnë, diskutojnë gjaldrisht
06:13Aksionin istur kundur pesë dhe zakoneve të prapanike
06:19Kërkon formim të mirë ideologik
06:21Rinja shprej me ndimin e lirë dhe pjekur
06:26Se feja, kisha dhe kleri
06:28Janë një mishë huaj në trukin e shëndosh
06:30Të rendit tonë shëqëror
06:31Prandaj ato duan demaskuar
06:34Duen flakur tej
06:35Lufta kundur ideologisë fetare
06:40O hutë edhe në familje
06:41Këto ikona dhe libra fetare
06:43Janë bërtë padurushme e të nëveriqme për ne
06:46Ti bën nuska
06:49Ti mashtron njerëzit
06:50Ne nuk kemi ardhur të të lutemi
06:52Te që shdorë nga ky matrëpazlëg
06:54Ne kemi ardhur të të themi
06:55Se nuk të lejoj më këtë beprimtari të ullët anti-shëqërorit
06:59Kontorët e portit
07:02O bunë në levizje kunder gjithë këtyre loj matrëpazve
07:05Dhe me repertorin që ata pregatitën me forse dhe veta
07:08Ngritën në artë problemet e mëdha të ditës
07:11Në këtë kubën të mahtë të lejgjës
07:16Në mbiritë minjerës kanë ardhur
07:17Që të bëjnë beslidhjen për të luftuar kunder të gjitha dhe zezave
07:21Që në lanë pushtusit e huaj
07:22Klasa që frydzuse dhe feja
07:24Kur, ishte pamja tjetër e jetës
07:32Ku kemi qenë të shtrënguar të derdim djakun dhe djersën ton
07:35Priftin afton të të duronim voajtjet
07:45Se do të kishim amëshim në botën tjetër
07:47Nërsa jeta jonë shkurtohej në këtë bot
07:50Sa poshtërsira dhe klerit mëllojshin pravaktik vëndit të rëfimit
08:03Këtu për ligje i moraliteti
08:05Këtu merëshin në mbrojtje shfridzusit e bashfirt
08:08Gjëvendi ma ukuar këvendi rëfimit
08:11Në syte njerëzve këtu për ligje i mjerimi
08:18Lëjpsi dhe murgesha
08:20Mjerimi dhe lëmosha
08:21Vartëria dhe mëshira
08:23Por mjerimi zdo mëshirë
08:25Po shmigeni
08:26A i donë vetën të drejt
08:27Si pasfejs
08:31Shatari duhet franon të mjerimin
08:33Në emër të kryshtit dhe në kuristeve dvetës
08:36Dhe realiteti ashë për jetës e ti
08:40Nuk të regonte vesht se buke qep
08:43Buke qep dhe një djetës brazur
08:45Me këtu libra
08:51Propaganda fide e Vatikanit
08:53Zhvillon të agresionin ideologik
08:55Këjëve të murgeshat
08:56Por e dhe vajzët e gratë e fshatir
08:58Ti bindëshin e ti nështrojshin kishës
09:01Fejs
09:01Kësaj armët e flikjur
09:03Në duart e feudo borgjëzis
09:04Në këtë këvënd
09:14Unë njëftoj të lidim besen
09:15Sekur nuk do të lejojmë që në kurizin ton
09:18Të përsëritën këtë pështërime
09:19Ne jemi mbledhur këtu me gërku e shpagim
09:28Për gjitha do t'i ka eqër këjë popull
09:30E kush nuk e mban mënd
09:34Se me shzemër të këputur
09:36Me shdrojtje e frikë
09:38Fëmijët shkelni në boreve të kishave të manastireve
09:41Sa e sanet voglushët flinin pangrën
09:55Se prindrit nga kafshatë e tyre
09:58Në bush njën shishet me vaj
09:59E me verë për priftin
10:00E ku të dinim ne atëhere
10:08Se në këto kisha ku priftrin të tregonin vetën të shënteruar
10:12Janë reprutuar dhe kanë shërbyr si agent të fashizmit
10:15Prelat nga më kryesorët e katolicizmit në Shqipri
10:18Këto kuadro filmi janë gjiruar në vitet e para pashirimit
10:24Shqikoni se si prelatet katolik u zun me prish në duar
10:31Popullinë bërë një luft për jeta për vdekje me fashistet
10:35Nërsa kleriket reakcionar jetonin me nostalgjin e duqes e të viktore manovellit
10:40Kleriket ronin me këtë nostalgji
10:49Dhe mbanin barutin e thatë në këto arm të fsheura pra bakrytjeve dhe ikonave
10:53Për t'ja ngullur edhe një herë thikër në kuris popullit dhe Shqipris
10:57Edhe një qindë herë si kur të kje i dhekje
11:06Një qindë herë duhet të vdistin prithërin të ratar
11:09Një qindë herë duhet groposur feja nami dhe nishani i saj
11:13Këto tokat dësukës, goricës dhe i derishasit ishin që flikit e qes
11:20Në këta lëmenjë, derdhe i dirsa dhe pikon të gjaku i bujkëroberve shqatar
11:28që punonin si gjusë matar
11:30Në këto kosheri, grumulloishin bidimi kvintal bërekjet
11:41Shati nuk ishuaj, por në pusin e dhekjes shqatarët nuk lejoishin të shuanin asetjën e tyre
11:49Kontrasti i matë klasur binte në sy në gjëndjen mizerabel ku jeton të shqatar i raja
11:56Fejqeja kërsenonte me pranga buqërit që gudzonin të shprejnë në revolten më të vogël
12:03nda i shfridzimit e i gërë me sjetar
12:05Fejqeja si ideologie e klasave shfridzuse krejoj me kame edullbet të tila
12:22Ajo imbante njështit të gjënjëzuar duke u kalur frikën me hijen e rënd të latashme të këtyre arkivoleve të rethuar nga një cikozë ndrojtjeje
12:34Nga misteri, nga jëndjenje gënjështër se gjëja fati tyre është shkruar me ko dhe jetë e tyre qëndron në dorë të përëndisë
12:43Të thëmë të drejten, njëve kemi gënjërës njëzit dhe kemi ashtruar me sytë hapër
12:50Njëve në teqe, kishim njëzit e ca vula
12:55Këto vula të shkruara me gërma arabishte
12:58Zdo vullë, kishë përshandë të saktuar smungjet
13:04Një ishte për smungjet toke
13:06Një ishte për dëmbje deli
13:08Një ishte për amatizm
13:09Po që bënjë me këtor, bërë një miljetër katër kjoše
13:12Edhe vullë osim atë letër me ato vullët
13:15Edhe i thoshim atë interesuarit
13:17Kireme i kjerë që me ujë
13:18Edhe pire e këtë 4-5 dit
13:20Leqaj nuk shërol bëshmë keq
13:22Me gjithë këto, ata stilin të zajasbidurata
13:26Jo kuleqër, ka penjë, raki
13:30Në vend që të shërgoshë i sëmuri, një gjallëshim neve
13:34Ky është një dufi papërmajtur që shpërtheu në kohën e dur
13:40Një duf që varost të vjetërën për të afirmuar tëren
13:43Që shkalmon tempujt e një ideologijet gënjeshtër
13:46Që themë të drejtën, ne plejtë e fshatit
13:57Në këtë me kam, mu ke besonim kur të gjenim
14:01Ko s'ka kafshve brenda
14:02Edhe gjyshet, dhe si gjyshet të anë
14:05E besonim, edhe neve besonim
14:09Si vend të shenjë të shpirin kyrinje dhe para
14:12Po milum të partisë
14:14Që në hapë i sytë e dhe ne plejtë
14:17Neve nuk doginjenim i me
14:18Të besonim, as kish, as gjami
14:21As dervish, as baba
14:23As drejtimet dhirë
14:24Dresia të kafirur të japishtë logari si vrasës i pandeur
14:29të akuzon populli, i cili ka shpërthyjer me tërë forësën e urejtjes kundër fesë.
14:38Ti u kape me këtë frikë në dorë, në qastin e kryrjes aktit kriminal kundër njesëve të patriotë,
14:44kjetën dorën të palarat në sheshë, por kriminel si ty dhe thika si kjojotja nuk do të mundin kur të ndalin vërshimin ton për para.
14:59Korë që arruan shumë gjarje të tila të luftës së patriotëve të kundër politikës antikomtare të klerit reakcionar.
15:08Në zëmëse të pedagogikës janë grëmulluar e rreth mësuses për sefoni të rejni, kësaj dëshmitarje të gjallë të sëkaluarës.
15:18Kjo është mësojtoria e parë shtipe, kje pati si një nga veqorite saj, karakterin komtar dhe laikë.
15:29Lufta për alfabetin dhe shkollën shqipe ishte pjesë e luftës për shërimin komtarë, dhe në këte luftë rilin në shqiptanë, undeshen thik më thik me panarin me patriarkanën ortodoxi reakcionarit.
15:48Theja dhe kisha usullën kundër lëvizje son komtare, kundër gjdo mdjenje shqiptare, kundër gjdo mendimi për parimtarë.
15:59Shikoni Vajza dhe Mosfaroni, kjo është Filareti, metropoliti Famkeqi Gosturit, një anti-shqiptani tërbuar, mikë dhe bashkëpuntor me belerët dhe gjonturqit.
16:12Kjo e malkojë dhe e qkishërojë rilindasin tonë dëshuar Petro Luarasin, për mësusë ju në patriot e pati për nërët që të malkojë nga një armik i egeri Shqipëris,
16:29aja përplasi filaretit në fityrë tër dufin e ti të urejtjes si mësus e shqiptarë.
16:34Kjo është gravur e kohës që dokumenton krimin organizuar nga metropoliti për të masakruar me anën e korofilakve mësusin patriot papakristo në govanin.
16:48Ju gjinit të reja, por duhet të dini se kur populli kërkon të shkollë Shqipe, ati jetëshin unëgji për t'jamu lepsur në dërgjegjen.
17:04Kjo është i peshkvi i shkodrës Lazër Mjeda, i cili kundërshtoj me fanatizm hapje në shkollave të Shqipe.
17:11Me anën e kti dokumenti, a ju kanose i atyre besimtarve që do t'i dërgonin fëmite atyre në shkollat laike komtare.
17:20Edhe papapiu i një më ditë, kjo kruja reakcionar dhe armiki përparimit, i dërgoj me njerë Lazër Mjedës,
17:27fotogron finët i me përgëzimet për qëndrimin e tërbuar anti-shqiptar që i mbante.
17:32Kër Shqipria u pështua nga Italia, kreu i muslimanismit shqiptar, fashisti Bejet Shapati shkruande.
17:44Islami dhe fashizmi janë dy forcat mdha, kje pasorojnë jetën e popyve drejt lumëtorisë dëshrume.
17:51Ato, së bashku lypse të punojnë për të ndimuar në grejjen e një tempullit të ri për njerëzimin,
17:57që është lumëtoria e përparimit drejt hapave të odhesit të mathë të fashizmit e mbrojtësit të islamizmit.
18:04Dhe Viktore Manovelli, kur erdi në Shqipri, nuk mund të rinte pa bërë një vizit në Gjami.
18:10Po, Viktore Manovelli e Bejet Shapati menduan se këtu në Shqipri, islami dhe fashizmi do të bashkëpunojnë në përjetësi,
18:18se këtë ruad i pushtuar nga të huajt, i mashtruar dhe i poshtruar nga kleri e nga feja, do të duronte këtë shtypje të dyfisht.
18:28Si gjdo fej, edhe kisha ortodokse e priti krahapur mretin fashist, sepse edhe jo ka shurbyer kurdoherë si ideologi avancuar e okupatorve dhe klasave që fridzuse.
18:42Në syte katolikve të veshur me Veladon, Viktore Manovelli dhe pushtimi fashist, përfajsonin diçka më tepër se sa një okupacion të thjesht.
18:51Kleri reakcionar katolik, shite nga të gjëndje mëndësin e një dëpërtimi më të gjërë të Vatikanit në jetën e Shqiptarit.
18:58Por në djenjat e vërtetat e Shqiptarit nda e Viktore Manovellit, ishprej u pushka në dorën e patriotit Vasil Laci, që berdi zjarë dhe u rejti në bimbrekin për andor.
19:12Ne do të ruajmë këta dje përmishë për të bërë gjadjit tjetës a akta kuzën tonë, kishës dhe gjamis, shfrydzusve dhe fesë.
19:31Dhe kjo do tjeta akta kuzën e një popullit të tërë, që vëdorën bëja të që i takonë,
19:36që mi fisë në bronën, she mi vedhi qëtë di, në shqiptarit, shqiptarit, në shqiptarit, shqiptarit, shqiptarit, shqipi 29 janë, shqiptarit.
20:05Në luftën kundër fes në armatosi bot kuptimi materialnist, në muze fiksuam u rejtjen ton për atëve për antipatriotike e antipopulore të fes e klerikve.
20:18Ateizmi shkendësor është arma jonë ideologike e bindjes e luftës dhe fitoreve.
20:35Ateizmi shkendësor është arma jonë ideologike e bindjes e luftës dhe fitoreve.
Be the first to comment
Add your comment