- 16 saat önce
📍 Erdoğan’la Putin arasında mesafe açılıyor
📌 Türk-Rus ilişkileri 2026'da nereye gider?
📌 Al-Haddad'ın ölümü, Ankara ve Moskova'nın rekabeti
📌 Zelenski: Komedyendi, başkomutan oldu
🎙️ Hakan Aksay yorumladı
📌 Türk-Rus ilişkileri 2026'da nereye gider?
📌 Al-Haddad'ın ölümü, Ankara ve Moskova'nın rekabeti
📌 Zelenski: Komedyendi, başkomutan oldu
🎙️ Hakan Aksay yorumladı
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Müzik
00:002025 bitiyor, yıl sonu değerlendirmeleri genellikle bu zamanlarda yaygın olarak yapılır ve önümüzdeki yıl nasıl olacak öngörüleri tahminleri bizde bunu yapmayı deneyelim.
00:23Türk-Rus ilişkilerine bakalım ağırlıkta ve bakarken de bir küçük reklam mı diyeyim, tanıtım mı diyeyim, T24'te de görürsünüz, okumuşsunuzdur ya da okuyacaksınızdır.
00:36T24 yıllık çıktı, baya bir Rusların deyişiyle kirpiç, yani kirpiç bir tuğla büyüklüğünde, 250 sayfa civarında ve pek çok konu iç ve dış politikadan ekonomiye, kültüre, sanata kadar burada yer alıyor.
00:51Hem okumanızı, almanızı ve okumanızı tavsiye ederim. Nerelerden edineceğiniz de T24'te var ve aynı zamanda sosyal medya hesaplarında.
01:00Hem de burada bugün işleyeceğimiz, kısaca özetleyeceğimiz Türk-Rus ilişkilerinin son dönemleri ve 2026'da ne olur konusu da var bu yıllığın 50, 51, 52. sayfalarında.
01:15Şimdi evet, nereden geldik, nereye gidiyoruz derken, tabi Osmanlı İmperatorluğu ile Çarlık Rusya arasındaki ilişkilere kadar gitmeyeceğim.
01:28Hatta Sovyetler Birliği'nden bile bahsetmeyelim.
01:31Şimdi son döneme gelelim.
01:32Sovyetler Birliği'nde tabi ki Türkiye ile Rusya arasındaki ilişkilerin başlangıç, özellikle ekonomide, ekonomi, turizm, inşaat.
01:40Bir cümle ile söyleyelim onu, Özel döneminde, Özel Gorbacov döneminde diyelim, 1984 doğalgaz anlaşması bir sıçrama etkisi yapmıştı.
01:50Biz daha yakına gelelim.
01:52Putin'in başa gelmesinden kısa bir süre sonra Türkiye'ye yaklaşımın daha böyle bir ısındığını belirtelim.
01:59Niye ısındı?
02:00Dış politikayı aktifleştirmek istedi Putin.
02:02Bunu da enerji hatlarına yani petrol ve doğalgaz hatlarına bağlı olarak dizayn etmeye çalıştı ve çevresindeki pek çok Kremlin'e yakın güçlerin, danışmanların vesaire haber alma, ordu, aman dikkat Türkiye konusuna dikkat edelim demesine rağmen Türkiye ile ilişkileri bir kat daha geliştirme yoluna gitti.
02:27Bunun adımı neydi? İlk adımı neydi? 5-6 Aralık 2004'te Türkiye'ye gitti Putin.
02:35İlk kez Putin Türkiye'ye gitti, geldi.
02:38Türkiye'ye geldi ve bu tarih, aynı zamanda 21 yıl önceki bu tarih, tam da aşağı yukarı bu sıralar hatta biraz daha önce,
02:47ilk kez bir Rusya'nın bir numarasının, yani Çarlık dönemini alın, Sovyetleri alın, ilk kez bir numara, tabii yöneticiler geldi ama bir numaranın ilk kez Türkiye'ye gelmesi anlamına geliyor.
02:59Ve gerçekten de burada şunu söylemek gerekiyor, iki lider arasında hani diyorlar ya bir kimya oluştu falan, evet denilebilir.
03:08Bir sempati oluştu, birbirlerini anlamaya, güvenmeye çalıştılar.
03:12Güven ne kadar oldu bilmiyorum ama birlikte bir şeyler yapılabileceğini gördüler ve bundan sonraki dönemde Türkiye-Rusya ilişkileri gelişti, hızla gelişti.
03:21Özellikle de böyle 5-6 yıl neredeyse pürüzsüz yeni pek çok adım atıldı.
03:26Niye 5-6 yıl diyorum çünkü ondan sonraki dönemde bu 5-6 yıl, 7 yıl hatta, 2011 diyelim orada bir şeyler oldu.
03:36Şu Arap Baharı bilmem Suriye'de yönetim değişecek falan bizimkiler Türkiye tarafı.
03:41Orada bir şeyler yapacağız, bölge lideri olacağız falan yanlış okumalar ve iddialı hedefler Türkiye'nin Rusya ile arasını bozmadı.
03:50Ama bir parça bir serinlik oldu orada ama idare ettiler, ilişkileri idare ettiler.
03:56Nereye kadar?
03:57Rusya'nın desteklediği, her türlü desteklediği Suriye'nin yanında fiilen savaşa girerek, ordusunu göndererek orada Suriye topraklarında askeri olarak varlık göstermesi tarihi.
04:12Yani 30 Eylül 2015 Rusya'nın savaşa girmesi ve Türkiye'nin de o Türk-Rus ilişkilerinde en ciddi krize yol açan uçak vurma hadisesi bilmem ne kadar saniye bizim hava sahamıza girdi diye uçak vurması ve Rusya ile bir savaşın eşiğine gelmemiz ama sonra onun soğuk savaşa evrilmesi,
04:34ticaret savaşı, turizm, domateslerin alınmaması vs. bu da sadece Rusya'nın savaşa girmesinden 30 Eylül'den 55 gün sonra gerçekleşti.
04:47Ve o soğuklukta işte daha sonra yaz aylarında, 7 ay, 8 ay sonra fiilen Rusya'dan özür dilenmesiyle farklı bir boyuta geldi.
04:58Tabi biz buna özür demiyoruz diyorlar.
05:01Özür lafı geçmedi, şöyle oldu, böyle oldu falan bu olanların hepsini hatırlıyoruz sadece 10 yıl önce oldu.
05:08Yani hafızamız o kadar da zayıf değil.
05:11Şimdi daha sonradan iki taraf birbirini batıya karşı kullanmaya başladı.
05:16Batıya karşı kullandı, manipüle etti, manipülasyon çok yoğun olarak var.
05:21İşbirliği modellere de buldular.
05:23Şimdi bu barışma sırasındaki şeyleri görüyorsunuz.
05:26Petersburg'da görüşme olmuştu galiba.
05:28Manipülasyon da yoğun ve Batıya karşı Rusya diyor işte ben sizin bir parçanız olan Batı'nın ve NATO'nun parçası olan Türkiye'yi kullanıyorum.
05:36Bizimkiler Rusya'yı kullanıyorum.
05:38Sadece Batı'nın parçası değiliz.
05:40Aman dikkat edin bizim Rusya ile de ilişkilerimiz var.
05:42Ve orijinal modeller gelişti.
05:44Orijinal diyorum gerçekten orijinal.
05:46Çünkü yani örneğin Suriye'de Türkiye ile Rusya'nın tutumları çok farklıydı.
05:51Geldiğimiz yeri de gördünüz bir yıl önce.
05:53Esad gitti ve bambaşka taraflarda kaldılar.
05:57Türkiye ne kadar avantajlı çıktı bilmiyorum.
05:59Trump harika oldu vesaire diyor.
06:01Ama Rusya orada çok zarar etti.
06:03İran daha da büyük zarar etti.
06:04Ama yıllar boyunca Astana süreci diye bir şeyle 3 ülke Türkiye, Rusya, İran görüyorsunuz.
06:13Bunlar hep birlikte yürüdü.
06:14Birlikte yürüdüğü izlenimi vardı.
06:16Bir takım işbirlikleri de yapıldı tabii ki.
06:18Ama konumlar farklıydı.
06:20Buna benzer başka şeyler de oldu.
06:22Batı'ya karşı tutumda kendi gösterdi.
06:24Ticaret sürdü.
06:26Doğal gaz, petrol.
06:28Türkiye giderek daha fazla bunlardan almaya başladı.
06:32Ve Rusya'nın da pek çok açıdan işine geldi.
06:35Rusya batı bloğunu bölme açısından Türkiye'yi kullandı.
06:39Bir de şu güzel görselde görüyorsunuz.
06:41Olayın pek çok ekonomik çıkar boyutu da var.
06:45Şimdi savaş başladığı zaman Ukrayna ile Rusya arasındaki savaş başladığı zaman ki bu tarih 24 Şubat 2022 her şey boyut değiştirdi.
06:58Her şey derken bir Rusya artık batı ile ilişkilerinde bir çökme yaşadı.
07:03Batı'nın pencereleri kapandı Rusya'ya.
07:06Rusya da bunu açamıyordu.
07:07O anlamda o zaman da ortada şey de yoktu.
07:11Trump da yoktu.
07:12Büyük lider Trump da yoktu.
07:13Birdenbire Türkiye'de özellikle de İstanbul'da bir pencere açıldı.
07:19İstanbul'da Türkiye'nin ara buluculuğuyla Rusya, Ukrayna bir araya geldi.
07:24Mart ayında yani savaşın başlamasına sadece 6 hafta sonra ve Barış'a şu ana kadar ki en yakın oldukları noktaydı.
07:30Bu Türkiye'nin de Erdoğan hükümetinin de bir başarısıydı.
07:35Aynı zamanda 2022'de başka şeyler de oldu hatırlıyorsunuz.
07:38Tahıl koridoru meselesi oldu.
07:40Esir değişiminde Türkiye bir çaba sarf etti.
07:42Sonradan burunları biraz bıraktı, biraz zayıfladı.
07:45İşte körfez ülkeleri falan öne çıktı.
07:47Türkiye bu alana yetişememeye başladı.
07:50Ama ara buluculuk konusundaki iddiasında sürekli devam ettirdi.
07:54Bu arada Batı'nın yaptırımları geldi.
07:57Birkaç ayda bir durmadan yeni yaptırımlar.
07:59Yeni yaptırımlar hem ABD'den, Biden ABD'si o zaman,
08:03hem de Avrupa'dan ve ekonomik olarak da bazı şeyler böyle hani sağ elle sol kulağın gösterilmesi gibi Türkiye'den geçerek ve birilerinin de ona göz yumması şeklinde Rusya'ya gitti.
08:17Pek çok şey, ürün Rusya'ya, Türkiye üzerinden gitti ve ikili ilişkilerde birdenbire bir patlama oldu.
08:24Rakamlara sadece bakalım.
08:262022'de ikili ticaret ciddi bir sıçrama yaparak 65 milyar dolara ulaştı.
08:35Bundan daha yüksek rakamlar da gördüm ben bazı Rus verilerde.
08:3965 milyar halbuki bir yıl önce 33 milyar dolardı.
08:43Ama ondan sonra gerileme başladı.
08:45Yani madem buradan girdik devam edelim.
08:4723'de %17 düştü ve 57 milyar.
08:5024'de %7 azalmayla 52.6 milyar.
08:55Bu yıl daha da düşecek bu belli.
08:58Ha ne oldu orada?
08:59Değişen ne?
09:00Şimdi değişen bazı şeyler var.
09:02En başta Trump faktörü var tabii ki.
09:04Trump'ın baskı yapması Türkiye'ye.
09:05Artık Rusya'dan özellikle petrol ve doğal gaz şeyini sınırla.
09:10Alımlarını sınırla.
09:11Bizimkiler idare etmeye çalıştılar.
09:14Onu da yaparım, bunu da yaparım.
09:16Hatta Amerikan şirketinden biz elenci de alırız.
09:18Size biraz daha fazla para da veririz.
09:20Sakin olun vesaire.
09:21Yok.
09:21Amerika'nın baskısı arttı.
09:23Ve bu açıdan Erdoğan'ın 25 Eylül 2025'deki Washington'da Trump'la görüşmesi de bir dönüm noktası oldu aslında.
09:33Trump baskılarını ondan sonra daha da fazla yoğunlaştırdı.
09:37Ama yine de Ukrayna konusunu, Ukrayna savaşını Türkiye kullanmaya devam etti.
09:42Devam ederken de burada şöyle birkaç sorun çıktı.
09:51Bir denge politikasını izlemek zor.
09:54Yani hem Rusya ile ilişkin var hem Ukrayna ile güzel kulağa hoş geliyor.
09:58Ve bunu da Türkiye büyük ölçüde yapıyor.
10:00Ama zaman zaman Putin'i desteklediği izlenimini veriyor.
10:03Batı ve Ukrayna buna karşı çıkıyor.
10:05Tersi yönden çabaları var.
10:07Bir kere Ukrayna'nın işgaline karşı Kırım'ı tanımıyor vesaire.
10:10Buna Ruslar kızıyorlar.
10:12Bir de Bayraktar Fabrikası orada yapılıyor.
10:14Savaşın ilk başlarında özellikle ciddi rol oynayan o dronelar, İHK'lar vesaire Ruslar buna kızıyor.
10:21Başka şeyler de oldu Rusların kızdığı.
10:23Böyle gerilimler de var.
10:24Şimdi gerilimin ve Trump'ın baskıları sonucu yeni aşamada.
10:29Farklı boyutları da çıktı.
10:30Son zamanlarda bunu sürekli konuşup duruyoruz.
10:33Bir S-400'ler var.
10:34ABD diyor ki S-400'leri sen niye aldın?
10:38Malem aldın şimdi bir şekilde ondan kurtul.
10:40Atar mısın, satar mısın?
10:41Ne yaparsan yap.
10:42Bizimkiler çaresiz bir hata yaptık, aldık veya almak gerekiyordu o zaman.
10:46Belki de düşürülen uçağın bir şeyiydi, cezasıydı veya başka şeyler.
10:51Tam bilmiyoruz bu hikayeleri.
10:53S-400'den kurtul diyor ki son görüşmede Türkmenistan'da Erdoğan'ın bunu Putin'e açtığı söyleniyor.
11:01Yalanlanıyor, söyleniyor tekrar vesaire.
11:03Ve Ruslardan da farklı şeyler var.
11:05Geçen programda söylemiştim.
11:07Ne demek?
11:07Geri vermek ne demek?
11:08Yani süpermarketten şey mi alıyorsun?
11:10Kargoyla mı göndereceksin?
11:12Bu tür laflar ettiler.
11:13Geçen programı izlemeyenler bir baksın.
11:15Diğer taraftan bazı Avrupa ülkelerine Rusya İHA'ları gitmişti.
11:21Dronlar gezdi böyle.
11:24Dato sistemleri de pek çalışmadı falan.
11:26Bir baktık Türkiye'ye de geliyor bunlar.
11:28Ha Türkiye'de Savunma Bakanlığı sadece yanlış hatırlamıyorsam bir tanesinin Rus kimlikli olduğunu söyledi.
11:34Ama şimdi bir kimliği açıklanmayan bir İHA Türkiye'nin içlerine kadar girerek Karadeniz üzerinden kimin gönderdiğini bilmiyoruz.
11:44Milli Savunma Bakanlığı'na güveniyoruz.
11:45Onlar da açıklamıyor.
11:46Onlar yumuşak bir şey söylüyor.
11:48Yani işte Ukrayna Rusya savaşı tarafları uyardık falan.
11:52Onun için biz bilemiyoruz.
11:53Bilmediğimiz için de kesin söyleyemeyiz.
11:55Ama yaygın kanı büyük olasılıkla Rusya'dan gelmiş olabileceği.
11:59Türkiye'nin içine girdi.
12:00Ta Çankara yakınlarında.
12:01Roketsan gibi stratejik bir kurumun yakınlarında düşürülmesi.
12:06Aynı zamanda Kocaeli İzmit taraflarında var.
12:08Balıkesir'de var.
12:09Başka yerlerin haberi geliyor vesaire.
12:12Bu arada başka şeyler de oldu.
12:13Bizim önce bir gemimiz ticaret gemisi bombalandı.
12:19Odessa yakınında.
12:21Daha sonra da geçtiğimiz gün o dediğim 17 Kasım'da oldu.
12:24Ve geçtiğimiz günlerde bir tane daha oldu.
12:28Ve orada çekim var.
12:30Biz sessiz vereceğiz tabii ama içinde vurulan geminin kaptanı veya yöneticisi her neyse onun paniğini de duyabilirsiniz.
12:39Bu pek çok yerde çıktı.
12:40Çok kötü bir yerden hedef alındı diyor.
12:43Kaptan köşkü vuruldu diyor vesaire vesaire.
12:45Yani bunlar olmaya başladı.
12:47Ukrayna'da bölgeden Rusya ile ticaret yapan gemiler Rusya'nın gölge filosunu vurmaya başladı.
12:53Burnumuzun dibinde Türkiye'nin dibinde hatta Ukrayna Akdeniz'de de bir Rus filosunu vurdu 2000 kilometre öteye.
12:59Rusya'nın böyle şeyleri oldu.
13:02Bizim gemilerimiz hasar görüyor.
13:04Yani artık savaştan biz daha daha daha fazla etki görüyoruz.
13:08Ve bu savaşa da bir dur denmesi gerekiyor.
13:11Ama burada da Rusya nasıl bir yol izler?
13:13Rusya'nın Türkiye'ye kızdığı bir konu daha var.
13:17Önemli bir konu.
13:172023 seçimlerine kadar genel olarak Rusya muhalefetle de 22-23 ile ilişki kursa da bir parça iktidarı genel olarak destekledir.
13:27Rusya'nın genel çizgisidir.
13:28Bir tarafı destekler ve genellikle de yumurtaları tek tarafa tek sepete koyar.
13:32Ama seçimlerden sonra diyorlar hangi seçimleri kastediyorlar?
13:35Mayıs 23'ten sonra siz artık bizi iyice bıraktınız ve batıya doğru yöneldiniz.
13:42Zaten İngiltere'yi destekleyen bakanlar var diyorlar.
13:44Bunları birkaç defa söylemiştim.
13:46Sonra işte Trump'la ilişkiler vs.
13:48Rusya'yı iyice bıraktınız siz.
13:50Biz de ona göre önlem alacağız diyorlar.
13:53Neyi kastediyorlar?
13:54Ne yapabilirler?
13:55Bilemiyorum ama ilişkilerde bir soğuma var.
13:57Gerginlik demek istemiyorum ama gerginlik de soğumadan sonra karşılaşılabilecek bir aşamadır.
14:03Bazı yorumcular, geçen sefer de vermiştik, Türk-Rus ilişkileri yakında krize girebilir diyorlar.
14:10Girer girmez bilmiyorum ama bir soğuma oldu ve Erdoğan'la Putin arasındaki mesafenin giderek açıldığı ortada.
14:18Biz de bunu burada söyledik.
14:19Bu mesafe açılıyor.
14:21Aralarına kara kedi değilse bile turuncu kedi girdi.
14:24Trump diyelim girdi ve bu mesafe daha da fazla açılabilir.
14:28Ben şahsen olağanüstü bir durum olmazsa, bakın olağanüstü bir durum olmazsa,
14:32Türk-Rus ilişkilerine çok ani bir patlama, radikal bir değişim beklemiyorum ama yavaş yavaş sönümlenme demeyelim.
14:39İlişkilerin gevşemesi, uzaklaşması, birbirinden uzaklaşması, Türkiye'nin daha çok batıda yer alması,
14:44Rusya'nın da buna bozulması, kısmi bir takım gerginlikler yaşanması bunların mümkün olduğunu görüyorum.
14:50Daha olağan dışı ve bizim dışımızda gelişmeler olursa daha ters yönlere de gidebilir.
14:552015'i, o uçak hadisesinin daha öncesinde hiç kimse tahmin edemezdi böyle bir gerginlik yaşanabileceğini.
15:02Dünya da ters bir yere doğru gidiyor.
15:03Durmadan burada Ukrayna savaşını, batının tepkisini veriyoruz.
15:06Onun için yani duaya inananlar dua etsin, başımıza bir şeyler gelmesin.
15:13Hiçbir açıdan biz bu savaşların bir parçası olmayalım.
15:16Rusya'yla da bir anlamda papaz olmayalım.
15:18Böyle bitirelim kısaca bu özeti ve şimdi basımdan iki örneğe bakalım.
15:29Önce sık sık Türkiye ile ilgili eleştirel yazılarıyla da tanıttığımız Targrat,
15:35yani İstanbul'u da o Çarkent hatırlatan başlığı da olan Targrat'tan Rus milliyetçilerinin yayını.
15:43Oradan İlya Galavniov'un yazdığı bir yazı diyor ki Libya'nın diyor askeri yönetimi bir anda yok edildi.
15:53İşte uçak düştü, düşürüldü, yok edildi.
15:55Bu Türkiye ile de ilgili acaba kimin diyor orada diyor kulakları diyor gizleniyor, kulakları görünüyor diye de böyle bir espriyle karışık bir kuşku belirtmiş orada.
16:05Şimdi kuşkuyu tam açmıyor ama böyle dokunduğu noktalar var.
16:08Bir kere diyor bu Türkiye ile ilgili şu ya da bu şekilde ilgili bir buçuk ay içinde ikinci kaza diyor.
16:14Şeyden bahsetmiş tabii ki o Bakü'den dönen, Azerbaycan'dan dönen Gürcistan üzerinde düşen uçak 11 Kasım'dan ve şimdi Libya.
16:24Bu arada diyor bir sürü şeyler konuşuluyor.
16:26Yani bir kere bu düşen general ölen El Haddad Türkiye'ye yakın.
16:34Demek ki Türkiye burada kayıp mı etti?
16:36Burada başkalarının parmağı mı var?
16:38İsrail parmağı mı var?
16:39Onun gerisinde Amerika olabilir mi?
16:41Azerbaycan burada nasıl bir rol oynayabilir?
16:43Azerbaycan bir taraftan Türkiye ile çok iyi, öbür taraftan İsrail'e de iyi.
16:47Türkiye İsrail'e tavır alıyor diyor.
16:48Burada böyle bir şey var mı?
16:50Diğer taraftan Rusya hep Afrika'yı kaybediyor, kaybediyor dediler.
16:53Rusya'nın da hareketlenmesi lazım.
16:55Bu onun da işine gelir mi?
16:56Rusya çünkü orada başka bir şeyi destekliyor.
17:00Başka bir kanadı.
17:01Haftar kanadını destekliyor.
17:03Bunlar nasıl bir şey yaratacak?
17:04Ama şimdi Libya karışabilir diyor bu şeyin sonucunda.
17:07Libya'nın iç dengeleri değişebilir.
17:09Orada hatta tutmuş.
17:11Wagner vardı ya Prigozzi'nin öldüren ya da ölen diyelim hadi.
17:17Prigozzi'nin yarattığı o paralı ordu.
17:20Wagner'den birisinden görüş almış.
17:22Bu diyor öyle kendiliğinden bir kaza falan değil.
17:24Burada bir şeyler birileri bir şey patlatmış.
17:26İsrail olabilir, başka birileri olabilir.
17:28Dengeleri değiştirecek bir şey.
17:29Ama ne olursa olsun diyor bu Türkiye açısından ciddi bir darbedir.
17:35Türkiye'nin yediği bir ciddi bir darbedir.
17:37Bundan sonra da bölge karışacaktır ve Rusya'nın da o bölgede hareketlenmesi beklenir diye bir şey yapmış.
17:43Belki de iyi dileğini söylemiş bilmiyorum.
17:46Böyle bir şey.
17:46Bir de Türk basınından bir şeye bakalım.
17:49Bugün dikkatimi çekti.
17:50Bugünkü bir günde var.
17:52Bir ilginç bir yıl sonu değerlendirmesi diyelim.
17:56Yaren Çolak yazmış bunu.
17:58Kendisi Rusya'da yaşıyor.
18:00Orada daha somut bir sürü şeyi herhalde görüyor.
18:02Bir gün gazetesinde 2025 Alman'a daha fazla kontrol demiş.
18:06Çok güzel bir başlık aslında.
18:07Çünkü pek çok benzeri yönetimde olduğu gibi Rusya'da da böyle her şeyi kontrol etme.
18:13Bizde de aslında var ya yani iktidarlar belli bir yola giriyorlar.
18:17Ve ondan sonra onların içgüdüleri, alışkanlıkları, sistemleri falan kontrol edeyim.
18:22Onu kontrol edeyim, bunu kontrol edeyim.
18:23İnterneti kontrol edeyim.
18:25İşte WhatsApp, Facebook, Twitter vs.
18:28Bu sürece dikkat çekmiş.
18:31Rusya'da büyük kırılmalar yaşanmadı diyor.
18:332025'de içeride diyor.
18:35Siyaset alanından daraldı.
18:37Ve şey daha çok yönetim konuşuldu diyor.
18:40Bu daralma, bir alıntı yapayım.
18:42Yüksek sesle parmak sallayarak ya da olağanüstü hali ilanlarıyla değil.
18:46Daha çok küçük ama sinsice yapıldı.
18:48Süreç, yönetmelikler, idare düzenlemeler, teknik yasalar ve alışkanlık değiştiren küçük hamleler üzerinden ilerledi.
18:54Ve şu cümle.
18:54Rusya'da siyasetin giderek daha fazla kontrol, daha az çatışma üzerinden yürüdüğünü gösterdi diyor.
19:02Ve en çok konuşulan şey olarak da en azından Yaren Çolak'ın değerlendirmesi bu.
19:08İnternet kısıtlamaları, sosyal medya kısıtlamaları, erişim yasakları, VPN'lere yönelik işte şeyler, davalar, WhatsApp'ın sınırlanması,
19:17işte teknik güvenlik, iletişim altyapısının kontrolü falan filan diyorlar.
19:21Ama diyor genel olarak bunları kontrol, denetleme, yani bu alanda haberleşmeyi ve tehlikeli bir şey var mı ikidar açısından buraya gitti diyor.
19:30VPN servisleri de engellendi ve bu giderek diyor halkta bir yorgunluk, bir bıkkınlık yaratıyor diyor.
19:36Ondan sonra başka şeylere de gelmiş.
19:38Ukrayna Savaşı'nı da değerlendirmiş.
19:40John Biden'ın sahneden çekilmesi ve Trump'ın gelmesi de yeni bir dönem açıldığından da bahsetmiş.
19:46Bugünkü bir günde her şeyi söylemeyeyim siz de bu gazeteyi ve bu iyi değerlendirmeyi belki de yorumu okumak istersiniz diyelim.
19:56Burada keselim ve son bölümümüze geçelim.
19:58Portreler veriyoruz biliyorsunuz ve portrelerde liderler ya da lider olma potansiyeli olanlar, önemli dikkat çeken kişiler, sizlerden gelen bazı istekleri de burada yerine getiriyoruz.
20:11Kimisinden memnun kalıyorsunuz, kimisinden kalmıyorsunuz, çocuğu bucu olmakla olmamakla suçluyorsunuz ama bugün de sırada önemli bir lider var.
20:19Vladimir Rusçasıyla ama Ukrayncasıyla söyleyeceğiz biz.
20:22Volodymyr Zelenski.
20:23Kimdir bu genç siyasetçi?
20:33Evet gerçekten bayağı genç.
20:3547 yaşında yakında 48 olacak bir ay sonra falan.
20:39Tam bir ay sonra.
20:41Komedyen, aktör.
20:43Pek çok filmde oynadı, pek çok şeyde tiyatro oyununda, televizyon şovunda vesaire.
20:47Senarist, senaryo yazıyor aynı zamanda.
20:49Dublaj yapıyor filmlerde ve çizgi filmlerde de dublaj yapmış.
20:54Şarkıcı, şarkı söylüyor vesaire.
20:56Çok geniş bir şey var.
20:58Geçmişi var bu kısa yaşam süresi içinde.
21:01Ama biz onu bugün Ukrayna'nın çok sık lider değiştiren, tabi eski Sovyet Cumhuriyetlerine göre diyelim.
21:09Altıncı devlet başkanı olarak biliyoruz.
21:11Bu da yetmedi.
21:12Bir de başkomutan yani sahne eden adamı aldılar, nerelere götürdüler?
21:16Savaş çıkması vesaire de bir yerlere götürdü ve birdenbire adam askeri komutan oluverdi.
21:21Yani askeri komutan olması devlet başkanlığının yetkilerinden böyle önemli birisi.
21:27Bakalım bir geçmişine.
21:28Çocukluğuna gidelim.
21:29Çocukluğu.
21:30Evet 25 Ocak 1978'de doğdu.
21:3447 yaşında henüz.
21:35Yahudi bir ailede.
21:37Rusça konuşan bir ailede.
21:38Kendisinin de en iyi bildiği değil Rusça.
21:40Geçenlerde bir şeyini izledim.
21:43Rusça soru soruyorlar.
21:45Bu Ukrayna'ca cevap veriyor falan.
21:46Neydi onun diyor Rusçası falan.
21:48Bana ilginç geldi.
21:48Çünkü en iyi bildiği değil.
21:50Kesinlikle Rusça.
21:51Belki unutmuş da olabilir son yıllarda.
21:54Şimdi hukuk okuyor.
21:57Hatta bir ara İsrail'de okuması için bir grant kazanıyor.
22:01Babası izin vermiyor falan ama sonuçta Ukrayna'nın merkezi bir bölgesinde büyüyor, okuyor.
22:07Ve o arada ilginç açıklamaları da var.
22:10Çocukluk döneminden gençlik dönemine falan.
22:12Mesela savaşın ilk belirtileri ya da işte 2014'den sonraki o kırmış galinden sonraki gerginliklerde.
22:19O zamanın Ukrayna yönetimi Rus sanatçılara yasak falan getirdiği zaman bu yapmayın diyor.
22:24Sanatı yasaklamayın.
22:25Rus sanatçılarına dokunmayın.
22:27Enteresan değil mi?
22:28Daha sonradan kendisi Rus sanatçılarına yasağı savunuyor.
22:31Rus yazarlarının, şairlerinin isimlerinin yer aldığı işte meydanlar, sokaklar bunlar sporcular batıda yarışmasın falan.
22:40Bu savaşın psikolojisi onu da başka yerlere savuruyor.
22:45Gençliği diyelim.
22:46Evet hukuk okuyor.
22:48Komedyenlik işine başlıyor.
22:50Komedyenlik de çok hızlı yükseliyor.
22:53Şimdi babası ve annesi teknik alanlarda mühendis ama kendisi sosyal alanlarda.
23:00Bir ara Moğolistan'da yaşadığını da babasıyla birlikte 4 yıl onu da söyleyelim.
23:05Çok zeki ve o komedyenlik işinin önemli bir noktasında.
23:09Şimdi görüyorsunuz burada bir Osmanlı bir Türk canlandırıyor.
23:13Ama pek çok kişiyi canlandırdığı bir şey var.
23:15Kvartal 95 diye bir şey hem şirket hem bir şov.
23:2117 yaşında Rusya'da KVN diye bir şey vardır.
23:24Hazır Cevaplar Kulübü gibi bir şey.
23:27Orada dikkat çekiyor ve oradan yürüyor akılım diyor.
23:30Zekasıyla özellikle pratik zekasıyla.
23:33Şimdi bu kvartalda şovlar vesaire ve çok ilginç bir şey.
23:383 yıl boyunca oynadığı şov bir tarih üretmeni ama şartlar onu Cumhurbaşkanlığı'na itiyor.
23:45Bu şov, bu bir senaryo.
23:47Bu olay öyle gelişiyor gelişiyor.
23:49Ondan sonra 2018'in son gününde Poroshenko'nun son dönemi ve artık 2019'da seçim adayları falan belirlenecek.
23:58Aniden son gün, 2018'in son gününde bir açıklama yapıyor.
24:02Ben diyor adayım, Cumhurbaşkanlığına adayım.
24:05Tıpkı 3 yıldır oynadığım aktörlük rolü gibi ben de Cumhurbaşkanı olacağım diyor ve oluyordu.
24:10Seçimler.
24:12Seçimlerde çok büyük bir başarı kazanıyor.
24:16Yani bir kere klasik anlamda şey yapmıyor.
24:20Diğer Ukraynalı liderler gibi ve orada rakibi olan devlet başkanı Poroshenko gibi yapmıyor.
24:25Oyunlar, sanat oyunları vesaire yani klasik PR vesaire yapmıyor.
24:30Esprilerle, yergilerle falan.
24:33Ve birinci şeyde ikinci tura kalıyor.
24:36Birinci turda biraz daha fazla alıyor Poroshenko'dan ama ikinci turda bir rekor.
24:41Yani Poroshenko'nun istenmeyen kişi olduğu da çok net çıkıyor.
24:44Çünkü oyların üçte ikisini alıyor.
24:47Tam olarak söylemek gerekirse yüzde 73.3 yanılmıyorsam.
24:52Şimdi bu arada başa gelirken Poroshenko Rusya ile gerginlik yaşıyor.
24:56Yani o dönemlerde bakın algı şöyle.
24:59Zelenski bir kere Rusça konuşuyor.
25:01Ruslarla ilişkilerin biraz daha yumuşamasından yana.
25:03Ukrayna içindeki Rusça konuşan şeylerle, bölgelerle falan ilişkisi dahi böyle bir şey.
25:09Ama gelişmeler çok farklı bir yere doğru gidiyor.
25:1322'de savaş.
25:16Savaş başka bir yere götürüyor onu.
25:18Ve bu zafer çılgınlığından, zafer sarhoşluğundan onu cepheye sürüyor.
25:24Cephe de artık askerlerin arasına karışıyor.
25:28Mevzilere iniyor.
25:30Ve bu savaşın bitmemesi ve kendisinin de cepheye, savaşın sürdüğü,
25:37hatta bombalamaların kısa süre önce olduğu yerlerde görünmesi falan.
25:41Ona karşı hem toplumda ciddi bir popülarite getiriyor.
25:44Daha büyük bir popülarite.
25:46Hem de dünyada öyle.
25:47İşte Time dergisi 2022'de dünyanın adamı, dünyanın lideri, en güçlü lideri olarak seçiyor.
25:52İlginçtir çünkü bu dönemde savaşın başlaması ya da ve ilk günlerinde bakın,
25:59hem Amerika, Birleşik Devletleri'nin istihbaratı ve yönetimi, hem Avrupalı ülkeler, hem de Tayyip Erdoğan,
26:08durum kritik, sen güvenli bir yere git diyorlar.
26:12Ukrayna'dan kaç?
26:13Yani bombalanacaksın, öleceksin vesaire.
26:16Ve adam gitmiyor.
26:17Bakın burada da şunu söyleyeyim.
26:19Siz de bir kısmınız bana küfretmeye devam edin.
26:22Seversiniz, sevmezsiniz.
26:23Çok acemilikler yaptı.
26:25Diplomasiyi zor, öğrenmesi zor oldu vesaire vesaire.
26:28Ama Zelenski, Erdoğan'ın, ABD yönetiminin vesaire, istihbaratların, ülkeyi terk et, canını kurtar,
26:38olay başka yere gidiyor demesine karşın ülkesinde kalması, onun için bir cesaret örneğidir.
26:43Tekrarlıyorum, yanlışları, hataları vesaire bir yana, cesareti ayrı bir yana.
26:49Bunun altını çizelim.
26:50Şimdi, başa geldikten sonra pek çok girişim vesaire oluyor.
26:54Biraz daha şeyi, geriye dönerek bunu söyleyeyim.
26:58Geç eksik kalmasın.
27:00Barış görüşmeleri aslında 19'da onu geldikten sonra hızlandı ve Putin'le bir araya geldi.
27:06Putin'le aynı yılın 19'un, bakın orada ne kadar çocuksu bir yüzü var, ne kadar genç bir yüzü var.
27:12Macron da arkada oturuyor.
27:13Hem Macron'un bakışları hem Putin'in bakışları çok ilginç.
27:17Kendisi de baya bir şey, mutlu bir havada.
27:19Ama onlar çok fazla sürmüyor.
27:22Bu arada, hem bu aşamalardan sonra hem de bu savaş ortamında falan, öyle içine güçlü ki desteği, daha önceki Ukrayna'da işte bin parçalı yönetimler, parlamentoda her kafadan bir ses çıkardı falan, tümüyle hakim oluyor.
27:36Ve Ukrayna iç politikasını en azından bilenler bilir.
27:39Çok ciddi bir başkanlık rejimi geliyor, başkanlık dönemi geliyor.
27:43Her şeye hakim, böyle bir şey.
27:45Ve başkanlığı da aslında bakarsanız Mayıs 2024'te bitti.
27:50Bitti ama yasalar var, anayasa var, olağanüstü durum var, savaş var ve ondan dolayı uzuyor.
27:56Ki kendisinin bir ara tek dönem başkanlık yapacağım demesi de kayıtlarda var.
28:00Bu da çok ilginç.
28:01Şimdi çünkü tekrar başkanlık olabilir, seçimler olabilir ve kendisi de aday olabilir gibi gözüküyor.
28:06Devam edelim.
28:07Şimdi dış temaslar sürüyor.
28:11En zor temasları yeni ABD başkanı Trump'la defalarca görüşüyor.
28:18Ve en kötü görüşmede, kendisi açısından en zor görüşmede işte şu sahnede biliyorsunuz Trump paylıyor onu.
28:25Yanındaki Vence paylıyor.
28:27Ve Oval Office'te bir misafir olarak yer alan şeyin, Zelenski'nin baya zor anlar yaşamasını getiriyor.
28:36Kendisi de doğru bir çizgi izlemiyor orada, diplomatik davranmıyor.
28:39Ama oradan çok ders çıkarıyor.
28:41Belki Batılı vesaire ya da Ukraynalı danışmanlar da diyorlar, ya Trump böyle bir adam bundan sonra onunla dik konuşma.
28:48Burada da şöyle bir şey var.
28:49Evet, kimle nasıl konuşulması ayrı bir sanat olabilir ama Ukrayna bağımsız, tarafsız bir ülke olarak kalamadı.
28:55Bunda da Ukrayna yönetimlerinin ve bu arada Zelenski yönetiminin de payı var.
29:00Hatta anayasalarına da NATO'ya girme şeyini falan yazdılar.
29:04Tarafsızlık bir tarafa, NATO'ya girme hedefi.
29:06Şimdi onu kaldırmak, kaldırmamak onlar tartışılıyor.
29:09Yani Ukrayna'yı tarafsızlıkta korumak zor oldu.
29:12Rusya'dan çok korktular, Batı da çok iyi kışkırttı.
29:15Tırnak içinde çok iyi kışkırtır Batı.
29:17Avrupalı liderler de daha iyi tabii ilişkisi.
29:20Bakın işte geçenlerde yapılan görüşmelerden biri.
29:24Alman lideri bana en yakın, sonra Zelenski, sonra Macron, Starmer vs.
29:29Polonyalı lider vs.
29:31Onlar bir taraftan destekliyorlar.
29:33Aa ne kadar iyi adamlar, destekliyorlar.
29:35Hayır, sadece bu değil mesele.
29:37Rusya'nın kendilerine saldırabileceğinden de korkuyorlar.
29:40Ve para vererek, daha önce ABD'nin verdiği paradan daha fazlasını şimdi vererek,
29:44gerekirse tek başımıza Avrupa olarak biz yaparız bu işi falan diyorlar.
29:48Ve Ukraynalıların canı kanı pahasına Rusya ile savaşıyorlar.
29:53Savaştırıyorlar.
29:54Olayın farklı boyutlarını da görelim.
29:56Rusya işgal etmek istiyor Ukrayna'yı.
29:59Avrupa da Ukraynalıların canı pahasına kendisini korumak istiyor.
30:02Ortada paralar dönüyor.
30:03Daha önce Amerikan parası ve Batı parası, Avrupa parası.
30:06Şimdi sadece büyük ölçüde Avrupa parası.
30:08O arada tabii ki yüz binlerce Rus ve Ukraynalı genç ölüyor.
30:13Kim?
30:14Kim bununla ilgilenir ki?
30:15Ne olacak?
30:17Savaşta konuşulurken genellikle şeylerden, kayıplardan bahsedilmiyor.
30:22Evet, Avrupalı liderlerle iyi dedik arası.
30:24Erdoğan'la da iyi arası.
30:25Defalarca görüştüler.
30:26Şu fotoğraf gerçekten ilginç.
30:28Erdoğan şemsiye ile yağmurdan koruyor.
30:31Daha başka şeylerden korur mu, korumaz mı?
30:33Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü savunuyorum diyor.
30:36Son zamanlardaki konuşmaları da bazı konuşmaları Putin'i bir parça etkiliyor, olumsuz etkiliyor diyorlar.
30:42Ama genel olarak ilişkiler iyi, zikzaklar oluyor.
30:46Ve yakın zamanda artık Ukrayna'da bir seçim yapılması gündeme gelebilir.
30:50O seçimde de muhaliflerle, kendi muhalifleriyle birlikte bunların bir kısmını şöyle de almışlar.
30:55İşte en başta eski lider Poroshenko tekrar aday olmak istiyor.
30:59Ortadaki kadın eski başbakanlardan Timoshenko.
31:03En sağdaki de eski danışmanı Aristoviç.
31:07Ama benim iki yanımdaki askeri üniformayla olan kişi Zalojni.
31:13Eskiden başkomutandı, şimdi İngiltere'de Ukrayna şeyliğini yapıyor, büyükelçiliğini yapıyor.
31:18En fazla şansı olan o.
31:20Onun şansı var ve eğer aday olursa tabii ki Zelenskin'in şansı var.
31:24Bakalım nereye gidiyor.
31:25Özel hayatıyla ilgili ne diyelim?
31:26Bunun ailesinden biraz bahsedelim.
31:29Çok erken evlendi.
31:30Lise yılları, üniversite yıllarında birlikte okudu, birlikte yetişti diyebiliriz.
31:352003'te evleniyor çünkü.
31:37Aliona ile evleniyor.
31:38Aliona teknik alanlarda eğitim görmüşken senarist oluyor sonra bu ekipte.
31:44Kvartal 95 ekibinde falan.
31:47Bu arada ne diyebiliriz?
31:493 dil biliyor.
31:50İngilizceyi de biliyor.
31:51Ukrayna'ca, Rusça.
31:52Ve bu arada Ukrayna'ca ile ilgili yeri gelmişken söyleyeyim.
31:552017 ve daha sonrasında Ukrayna'ca'yı geliştirmek için ders alıyor.
32:00Yani demin dedim ya Rusça en iyi bildiği dil.
32:03Ders alıyor.
32:04Şimdi eşiyle bir görüntü daha veriyoruz.
32:08Çünkü artık eşi de siyasi bir figür haline geldi.
32:10Türkiye'de defalarca geldi.
32:12Hem askeri bir takım şeyler hem insani bir takım girişimlerle ilgili daha önce verdiğimiz, bir ay kadar önce verdiğimiz bu Antalya'ya gönderilen çocuklar falan.
32:21Emine Hanım'la birlikte Aliona Hanım da diyelim.
32:24Bu da bu olayı kendi himayesinde götürdü.
32:26Pek çok şeyde başka ülkelere de gidiyor.
32:28Bir misyon üstleniyor.
32:29Ve son olarak şöyle bitirmek istiyorum.
32:34Çok genç birisi dedim Zelenski için.
32:37Bakın 3-4 yıl önceki fotoğrafına bakın.
32:40Ve bugünkü fotoğrafa bakın.
32:43Yani bunun spekülasyonunu yapmayacağım ama savaş pek çok şeyi değiştiriyor.
32:47İnsanları da çok kısa sürede değiştiriyor.
32:48Şu arada geçen şey maksimum 4 yıl.
32:53Belki 4 yıl bile değil.
32:54Ve bir insanın yaşlanması böyle.
32:57Aynı şekilde Putin'in fotoğraflarına da bakarsanız çok fazla bir şey göremezsiniz.
33:03Yani yine o gergin yüzü ifadesiyle falan.
33:06Yani cildiyle dikkatinizi çeker ama burada durum böyle.
33:11Savaş kolay değil.
33:12Savaşan bir ülkenin başkomutanı olmak ve devlet başkanı olmak da kolay değil.
33:17Özellikle de politikadan gelmediyseniz, aktörseniz, komedyenseniz, senaristseniz, lublaş yapan, şarkı söyleyen birisiniz.
33:24Ama böyle bir garip hayatı var.
33:26Zelenski'nin bizim programımızda burada bitiyor.
33:31Yılın son programını gelecek salı günü yapacağız.
33:34Görüşmek üzere.
33:34Hoşçakalın.
İlk yorumu siz yapın