- 2 gün önce
Sosyal Medya Hesaplarımız...
Facebook : https://www.facebook.com/AkitTVOfficial
Twitter : https://twitter.com/akittv
Instagram : https://www.instagram.com/akittv
Google+ : https://plus.google.com/+akittv
Web Site : http://www.akittv.com.tr
Facebook : https://www.facebook.com/AkitTVOfficial
Twitter : https://twitter.com/akittv
Instagram : https://www.instagram.com/akittv
Google+ : https://plus.google.com/+akittv
Web Site : http://www.akittv.com.tr
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Evet şimdi efendim Ankara'ya gideceğiz. Ankara stüdyolarında Korhan Önder ve kendisinin değerli bir konu var.
00:07Suriye'de malum gelişmeler de var. Gündemi mutlaka konuşacaklar. Sözü hemen Korhan Önder'e bırakalım.
00:15Çok teşekkürler Feridun Erdoğrul. Evet özellikle Suriye konusu önemli bir konu ve birinci yılını dolduruyor.
00:26Bu özgürleşen Suriye yeni yönetimiyle beraber baskıcı katil Esad rejiminin uzun yıllar ülkeyi kaoslu sürüklemesi ambargolarla geçen kan ve gözyaşıyla geçen yarım asra aşkın bir süre.
00:45Evet tabii ki artık son birkaç yılında iyice zalimane tavırların sergilendiği kanlı bir iş savaşı yaşandığı bir sürecin ardından yıldırım hızıyla gerçekleşen bir yenileşme hareketi olarak gördük.
01:03Ve bir yılını doldurdu. Tüm bu gelişmeleri sahada neler olabilir? Çok hareketli günler yaşanıyor.
01:12Doha'da Sayın Dışişleri Bakanı açıklamaları vardı. İşte Türkiye için Suriye'nin kuzeyi, kırmızı çizgi.
01:22Tüm bu gelişmeleri Güvensel Genel Koordinatörü Uluslararası İlişkileri Uzmanı Cahit İslam Bilmaz ile konuşacağız. Hoş geldiniz.
01:29Hoş bulduk Orhan Bey. İyi yayınlar diliyorum.
01:31Teşekkür ederim. Hayırlı haftalar diliyorum ben de.
01:33Bence göz açıp kapayıncaya kadar geçen bir yıl oldu ama tabii bunun bir geçmişi var. Bir hazırlık süreci, bir bu hareketin bir olgunlaşması var.
01:47Nasıl değerlendiriyorsunuz bu bir yılı? Ardından detayları konuşacağız.
01:51Evet aslında Suriye halkı bu özleme, bu özgürlüğe çoktan hak etmişti.
01:57Çünkü 14 yılı aşkın süredir devam eden bir soykırım, bir iş savaş vardı.
02:01Zalim Esad yönetiminin kendi halkına uyguladığı sistematik zulüm vardı.
02:06Sedniya hapishanesinde yaşananları hafızalarımızda hala taze.
02:11600 bin'in üzerinde Suriyeli bu iş savaşta hayatını kaybetti.
02:16Geçtiğimiz yıl tam da bu günde Suriye halkı yeni bir dünyaya, yeni bir güne artık uyanmıştı.
02:23Ve aslında büyük ve uzun süren bir kabustan sonra Suriye halkı ilk defa özgürlüğü tattı diyebiliriz bu yönetimle birlikte.
02:32Esad yönetimi uzun yıllar sadece Beşar Esad değil babası Hafız Esad döneminde de uzun yıllar boyunca halkına zulmetmiş.
02:40Kendi elit tabakasını oluşturmuş bir yönetimdi.
02:43Ve tüm dünyadaki baskılara rağmen, uluslararası baskılara rağmen gözünü kapattı ve bu zulmünü, soykırımını, iş savaşı devam ettirdi.
02:53Bir yıl önce de aslında bu tabii ki sürpriz değil, devlet yönetiminde, Suriye devleti yönetiminde bir çürümüşlük de söz konusuydu.
03:01Bu çürümüşlüğün, kokuşmuşluğun devamında da aslında bu devrim sürpriz sayılmaz.
03:09Çünkü hiçbir zulüm, hiçbir baskı aslında ilelebet devam etmiyor.
03:13Suriye örneği de bize bunu göstermesi açısından önemli.
03:16Dünyanın birçok noktasında zulümler devam ediyor.
03:19Ama hiçbiri kalıcı ve sürekli değil.
03:23Suriye'de bir yıl dediğiniz gibi göz açıp kapayıncaya kadar geçti yeni yönetim.
03:27Hala eski geçmiş yönetiminin karanlık kalıntıları temizlenmeye devam ediyor.
03:34Tamamen arındırılmış diyemeyiz.
03:37Ama belli bir çaba, uluslararası entegrasyon bağlamında da belli bir çabalama, diplomatik trafik söz konusu.
03:44İnşallah Suriye'yi yakında daha güçlü, daha güzel, müreffeh bir Suriye'yi bekliyoruz.
03:50Tabii bir yıl önceki Suriye'ye baktığımız zaman çok çeşitli etnik grupların olduğu,
03:57çok farklı ülkelerin İran gibi, Rusya gibi yani ve tabii Amerika özellikle kuzeydoğustan çıkmadığını biliyoruz.
04:07Nüfus alanını genişletmek istedi yine İsrail hakeza.
04:11Yani aslında dört tarafından kuşatılmış bir Suriye şablonu vardı.
04:16Çok hızlı gelişen bir dediğimiz gibi özgürleşme süreci oldu.
04:21Şimdi Esed'in videoları da dolaşıma sokuldu.
04:26Rusya da kendisi ve Rusya vermeyeceğini söyledi.
04:31Şu arada Rusya'ya ziyarette bulunmuştu.
04:34İnsani sebepler altında tuttuklarını söylediler ama tabii insanlık suçu işlemiş bir devrik isim.
04:41Beşer Esed'in veya o zihniyetin Suriye'nin geleceği için tehlike arz ettiğini düşünüyor musunuz?
04:51Veya başka gruplar ona bağlı eskiden oluşan kripto kısımların hala bazı sitelerde veya şeyde şey yapılıyor.
05:01Bu da bir yoksa bir dezonformasyon çabası mı?
05:03Evet aslında dediğiniz gibi uzun yıllara sari bir yönetimden bahsediyoruz.
05:0950 yılı aşkın süredir ülkeyi yöneten bir aileden bahsediyoruz.
05:13Bu ailenin bir yılda tamamen yok olması, devletin kılcal damarlarında nüfuz etmiş bir ailenin tamamen yok olmasını beklemek aslında çok fazla iyimser bir bakış açısı.
05:23Bu bir yıllık süre içerisinde de çok fazla ayaklanmanın bu Esad ve Esad ailesine bağlı güçler tarafından çok fazla iç karışıklık çabasının meydana geldiğinde görüyoruz.
05:34Bazı yerlerde çatışmaya varan girişimlerde de bulundular.
05:39Tabii Esad ailesi kolay kolay bu şeyi bırakmayacaktır Suriye üzerindeki etkisini.
05:45Çünkü dediğim gibi devletin kılcal damarlarına kadar nüfuz etmiş bir yapılanmadan özellikle istihbarat noktasında korku imparatorluğu kurmuşlardı Suriye genelinde.
05:56Tabii Rusya'da şu anda kendisi Rusya'nın baskısı altında yaşıyor.
06:04Güllük gülistanlık bir hayattan da söz edemeyiz Esad için.
06:07Onu çepeçevre sarmış bir Rusya'dan söz edebiliriz ve kısa vadede orta vadede Esad'ı iade edeceklerini ben düşünmüyorum açıkçası Rusya'nın.
06:17Ama uzun vadede tamamen çıkar odaklı olarak pragmatik düşünerek bir gün Esad'ı da harcayabileceklerini.
06:27Esad'ın bir karşılığı var mı hala?
06:29Yok şu anda hiçbir karşılığı yok.
06:31Sadece kullanışlı bir liderdi, kullandılar, ömrü tamamlandı ve şu anda bir süre beklemeyi aldı.
06:40Ama bu tamamen uzun bir vadede Rusya garantilirliği altında yani Rusya'nın koruması altında duracağı manasına gelmiyor.
06:47Rusya gün geldiğinde kendi çıkarları çerçevesinde belki de onu ya imha edecektir ya da iade edecektir.
06:54Esad için yalnız sonsuz güvencede bir hayat söz konusu değil.
06:57Çünkü Suriye yönetimiyle Rusya'nın da mevcut girişimleri var, diplomatik temaslar var.
07:02Şar'a geçtiğimiz aylarda Moskova'ya gitti.
07:06Bu konuda taleplerini de dile getirdi.
07:09Yani Rusya aslında Suriye ile temas kurmak istiyor.
07:13Eski nüfuz alanını korumak istiyor.
07:15Bu konuda da belli başlı tavizler de veriyor.
07:18Tabii şu aşamada Esad'ın iadesi gündemde yok Rusya açısından.
07:22Ama dediğim gibi ilerleyen zamanlarda, ilerleyen aylarda ansızın belki de imha edildiğini göreceğiz.
07:29Çünkü bu Rus siyasetinde çok etkin olarak kullanılır.
07:33Bakarsınız bir gün önemli bir lider, önemli bir iş adamı bir bomba patlamış, bir kaza geçirmiş ve hayatını kaybetmiş.
07:42Aslında bu Rus devlet aklının ortaya koyduğu bir imha politikasıdır.
07:46İlerleyen zamanlarda Esad için de böyle bir şey olabileceğini ben öngörüyorum.
07:49Ama bu kısa ve orta vade için değil tabii.
07:53Rusya ve İran etkisi var dediğimiz gibi.
07:56Rusya hala hazırda, hala oradan çıkmak istemiyor.
08:00Özellikle deniz ve havaüstleri noktasında Putin'e de bu görüşme yapıldı.
08:05Ama İran'ın en azından fiziki anlamda, etki anlamında şu anda çekildiğini, Suriye'yi terk ettiğini, belki evet yer altında başka yapılanmalar olabilir ama kendi işleriyle daha meşgul olduğu için görüyoruz.
08:23İran'ın bölgedeki nüfus ve etkisi bu bir yıl içerisinde tamamen nötralize olmuş mudur?
08:30Evet, aslında İran için bu süreç tamamen travmatik bir süreç.
08:35Çünkü yıllardır ilmek ilmek ördüğü bir yapılanma vardı.
08:38Sadece Suriye üzerinde değil, Yemen'den tutun Lübnan'a kadar.
08:41Bölgedeki çeşitli ülkeler üzerinde kendi vekil aktörlerini oluşturmuştu.
08:46İşte Lübnan'da Hizbullah vardı, Suriye'de Esad'ı bu şekilde kullanıyordu.
08:51Yemen'de Husiler var.
08:53Ama bu etki özellikle 7 Ekim sonrasında bölge yeniden bir yapılanmaya girdi ve tüm siyasi oluşumlar aslında yerli bir oldu.
09:03Esad yönetiminin devrilmesiyle birlikte de özellikle Suriye yönetiminde İran'ın etki alanında tamamen sıfırlandı diyebiliriz.
09:10Hatta şu anda diplomatik temasları bile yok iki ülkenin.
09:14Tabi bu İran gibi yayılmacı bir politika izleyen devlet için travmatik bir oluşum.
09:21Suriye'nin diğer başka özelliği de şu İran için.
09:25Lübnan'a gitmek için kullanılan bir geçiş güzergahıydı.
09:29Evet, Hizbullah'a hem askeri hem siyasi olarak destek vermek için bir geçiş güzergahı olarak kullanıyordu Suriye'yi.
09:37Ama Suriye yönetiminin devrilmesiyle birlikte, Esad yönetiminin devrilmesiyle birlikte bu olanak da ortadan kalktı.
09:43Diğer yandan Hizbullah da eski Hizbullah değil son derece zayıfladı.
09:46Nasrallah'ın da öldürülmesiyle birlikte bir yönetim boşluğu oluştu Lübnan'da Hizbullah'ta.
09:52Ve böylece aslında İran'ın bir yıl içerisinde, iki yıl içerisinde tüm bölgedeki vekil aktörleri de ya yok olma seviyesine geldi ya zayıflamaya seviyesine geldi.
10:03Bu tabi İran için büyük bir yıkım.
10:05İlerleyen zamanlarda bunu yeniden inşa etmek için çeşitli stratejiler de izleyecektir.
10:10Yani başka vekil aktörler oluşturması noktasında.
10:13Çünkü İran bunu çok kullanışlı olarak kullanıyordu bu vekil aktörleri.
10:16İstediği zaman suçu onların üzerine atıyordu.
10:19Eğer o örgütlerin bir başarısı olduğunda da kendi üzerine alıyordu.
10:22Yani bölgede bir operasyon kabiliyeti olabiliyordu.
10:25İran şu anda onu yeniden inşa etmek için uğraşıyor.
10:28Ama kısa vadede bunu gerçekleştirebilecek güçte değil şu anda İran.
10:33Çünkü çok fazla yıprandı.
10:35İç kamuoyunda da, iç siyasette de yine İran'ın etkisi hayli zayıfladı.
10:40Özellikle dini liderin o karizmatik tutumu, karizmatik bir liderdi sonuçta.
10:46O sarsıldı İran içerisinde de.
10:48Tabi bunun için çok çok faktör var.
10:50İsrail Savaşı da bunlar bir etken.
10:52Şimdi dediğimiz gibi zaten bir puzzle gibi bölünmüştü Esed döneminde.
10:57Ve son nokta dediğimiz gibi o zaman adıyla HTS unsurlarının yaptığı ani bir süpürme harekatı.
11:08Yukarıya doğru gelinmesi ve birkaç gün içerisinde Esed'in devrilmesi, yeni yönetimin kurulması.
11:14Şimdi bu bir geçiş hükümeti.
11:16Şu arada Doha'da bunu tekrarladı.
11:18Dört yıl içinde seçimlerin olacağını söyledi.
11:21Şimdi bir yıllık haneye bakacak olursak, Avrupa'da ve Amerika nezirinde meşruiyetini kazandı.
11:29Tırnak içerisindeki eski terör veya terörl iktisatı, terörist vesaire yaftalarını bıraktı.
11:38Güçlü bir figür olarak, gelecek vaat eden bir isim olarak Suriye'de öyle çıktı gibi gözüküyor.
11:45Özellikle bu anlamda tabii ülkenin içinde bulunduğu ekonomik darboğazı vesaire de var.
11:53Siz Şara'nın bir yılını nasıl değerlendirsiniz?
11:56Neredeydi? Şu ana kadar nasıl geldi?
11:59Açıklamaları da var.
12:00Evet.
12:01Aslında tam bir yıl önce bugüne geldiğimizde Şara üstünde askeri üniformayla birlikte savaşan bir oradaki bölgesel örgütlerden birinin lideri olarak tanınıyordu.
12:12Eski bir el-kaideci.
12:13Eski bir el-kaideci, HTS isimli örgütün Suriye'deki lideri ve çoğu batı ülkesinde de terörist olarak tanınan, hatta başına ödül konulan bir lideri.
12:24Teaşı oluşturdu diyebiliriz yani.
12:25Amerika başına ödül koymuştu mesela.
12:28Irak'ta tutuklu kalmış, hapishanelerinde.
12:30Evet, 20'li yaşlarda Irak'ta tutuklu kaldı.
12:33Orada işte Ebu Bekir El Bağdadi ile tanışması vesaire söz konusu.
12:37Böyle bir, aslında yaşı da çok genç.
12:41Hızlı bir yaşantısı var.
12:42Yani yarısı hapiste, yarısı çatışmalarda, yarısı terörist olarak tanınan.
12:46Suriye Arabistan'da da bir dönem gençliğinin çocukluğunu yoktu.
12:48Evet, babası da zaten Suriye Arabistan'da mühendis olarak çalışmış.
12:52Birçok ülkeyi de görmüş.
12:54Özellikle Araf coğrafyalarını da iyi tanıyor.
12:57Böyle bir liderden bahsediyoruz.
12:59Tabii bu bir yıl önceki 8 Aralık devrimiyle birlikte, Suriye'de yaşanan devrimle birlikte hızlı bir yükselişi söz konusu.
13:07Tabii bunu yıkmak kolay değil, Korhan Bey.
13:09Yani üzerinizde bir terörist algısı var, terörist lider algısı varken bu imajı yıkmak çok kolay değil.
13:15Bence bu imajı yıkmak da çok başarılı oldu Şara.
13:18Özellikle Amerika ve Batı devletleriyle ilişkilerini çok iyi geliştirdi.
13:24Doha forumundaki konuşmasını görüyoruz.
13:26Diplomatik dile de çok çabuk alıştı.
13:28Ve bu jargonu çok iyi kullanıyor.
13:31Özellikle eski ön yargılar vardı onunla ilgili.
13:37Onları yıkma noktasında da, demokratik bir Suriye inşa etme noktasında da aslında dünya devletlerine bir güven verdi.
13:43Bir yıl karnesini bu şekilde değerlendirebiliriz.
13:46Tabii ekonomide çok fazla hala enkaz var Suriye ekonomisinde.
13:51Bunu onarmak çok kolay değil.
13:53Yine onu bekleyen bazı olaylar var, bazı durumlar var.
13:57Özellikle İsrail'in Golanu tepelerindeki işgali.
14:01Bunu çözüme kavuşturması gerekiyor.
14:03Yine Kuzey'de YPG ile olan anlaşmanın bir an önce uygulanması gerekiyor.
14:08Ki üniter, birleşik, bütünleşik, kendi içerisinde barışık bir Suriye devleti inşa edilebilsin.
14:15Eğer siz bunları halledemezseniz bu imaj kısa bir süre sonra tersine dönecektir.
14:20Özellikle YPG'nin Suriye ile bütünleşmesi, bu terör unsurlarından vazgeçmesi ve toplumsal bir mutabakat sağlanması lazım.
14:30Zaten toplumları toplum yapan bu işte mutabakattır.
14:33Siz işte anayasalar, bunlar metinlerdir.
14:36Bu hala yapılamadı, hayata geçiremedi.
14:37Ve hala İPG'nin seriliyor.
14:39Evet.
14:39Baktığımız zaman nasıl değerlendiriyorsunuz bunu?
14:41YPG anlaşmasından bahsediyorsunuz değil mi?
14:4310 Mart'ta var olan mutabakat hala maalesef uygulanmıyor.
14:47Ama artık ne Türkiye'nin ne Suriye'nin bu konuda sabrı yok.
14:50Daha önceki yayınlarda bahsetmiştik.
14:52Türkiye'nin yıl sonuna kadar verdiği bir süre vardı YPG'ye.
14:56Bu süre zaten aralık...
14:58Evet, doldu, dolayacak.
14:59Ve dün akşamdan itibaren Türk Silahlı Kuvvetleri artık bölgeye yığınak yapmaya başladı.
15:04Bu tabii ki bir gözdağıdır.
15:07Bu yığınak yapmasıyla birden operasyon başlayacağı manasına gelmez Türk Silahlı Kuvvetleri'nin.
15:11Ama işin ne kadar ciddi olduğunu göstermesi açısından da muhataplarına önemli bir mesaj veriyor.
15:18Türkiye diyor ki artık ben blof yapmıyorum.
15:21Benim sabrım taştı.
15:22Sizin içerinizdeki sorunlar benim iç sorunuma dönüşmek üzere.
15:27Ve ben bunu istemiyorum.
15:28Yani burada ne demek oluyor?
15:29Zaten Türkiye bu Suriye devrimiyle birlikte eş güdümlü olarak aynı zamanda kendi iç siyasetinde de önemli bir tarihi bir adım attı.
15:38Terörist Türkiye süreci adını verdiğimiz ve 50 yıllık terör belasından kurtulmak üzere önemli bir adım attı.
15:44Ama bu adım tek başına bir mana ifade etmiyor.
15:49Eğer siz Suriye'de bu YPG'nin silahı bırakıp Suriye ordusuyla Suriye milletiyle entegrasyon sağlanmazsa
15:55Türkiye'deki bu terörist Türkiye süreci de tek kanatlı kalacaktır ve akamete uğrayacaktır.
16:02Türkiye buna kesinlikle artık fırsat vermek istemiyor.
16:06Özellikle askeri yığınaklarla YPG bu mesajı ciddi bir şekilde aldı ve kendisine verilen sürenin de doğduğunun farkında.
16:14Çeşitli batı başkentlerinde bu süreyi uzatmak için girişimlerde bulunuyor.
16:18Amerika'ya gidiyor işte Avrupa'ya gidiyor.
16:21Ama artık bunun çok fazla uzama noktasında bir şey kalmadı.
16:26Ya bu mutabakata uyulacak ya da Türkiye ve Suriye'nin ortak bir operasyonuyla bölge Türkiye terörden tamamen temizlenecek.
16:34Bu çok önemli.
16:35Terörist Türkiye için de.
16:37Terörist Türkiye için de önemli.
16:39Bunlar tamamen birbirleriyle bağlantılı konular Korhan Bey.
16:41Terörist Türkiye terörist Suriye ile birlikte anlamlıdır.
16:45Terörist Suriye de terörsüz Orta Doğu'yu doğurur.
16:48Bunlar tamamen birbirleriyle şeydir bağlantılıdır.
16:52Eğer Suriye terör ihraç eden bir ülke konumunda devam ederse
16:55Türkiye'de istikrarsızlaşır, İran'da istikrarsızlaşır, Irak'ta istikrarsızlaşır, bölgede hiç istikrar olmaz.
17:01Yani bir ülkenin terör ihraç etmesi, terörist yetiştirmesi tüm bölgelerin huzurunu bozar.
17:08Çünkü diken üstünde durursunuz.
17:10Yani Suriye'den bugün mü tehdit gelecek, yarın mü tehdit gelecek?
17:14Bir Mehmetçimizin burnunu mu kanayacak?
17:16Ya da güvenli seyahat edebilecek miyiz?
17:18Çünkü bunların hepsi birbiriyle bağlantılıdır.
17:20Suriye'yi bizim mesela ayağa kaldırmamız için ekonomik olarak bizim oraya adım atmamız gerekiyor.
17:25İş adamlarımızın işte inşaat sektörünü vesaire oraya gitmesi gerekiyor.
17:30Ama siz bölgede bir terör unsuru varsa hiçbir iş adamı oraya gitmek istemez.
17:35Ve gitmek istemediğinde de bölge orada hala kendi içerisinde adeta patinaj çeken bir Suriye'den bahsediyoruz.
17:44Ve bir türlü gelişme sağlanamaz.
17:45Bunların hepsi aslında YPG'nin oradaki entegrasyonuna bağlı.
17:48YPG silahı bırakır ve Suriye ile entegre olursa terörsüz Türkiye'de hayata geçer, terörsüz Suriye'de hayata geçer ve Suriye yönetiminin de istikrarından söz edebiliriz.
18:01Bu geçiş hükümetinin en büyük önündeki engel bu aslında.
18:05Eğer geçiş hükümeti, Suriye geçiş hükümeti bunu sağlarsa Şaray yönetimi uzun yıllar Suriye halkının gönlünde önemli bir yer tutar.
18:13Ve Suriye'yi büyük güçlü bir Suriye haline getirebilir.
18:16Ama eğer bunu sağlayamazsa parçalı bir yapı haline devam ederse Suriye bu geçiş hükümeti de maalesef başarısız olacaktır.
18:23Her başarısızlıkta bölgede yeni istikrarsızlıklar doğuracaktır.
18:27Özellikle tabii bölgede Amerika'nın elinin çekilmediği bir ortam.
18:32Kuzey Doğu bölgesi petrol vesaire noktaları tabii ki işin içine petrol gelince çıkar.
18:38Nerede çıkar orada Amerika zaten.
18:40Dolayısıyla bu süreçte Amerikan etkisi sizce ne kadar belirleyici olur?
18:48Tombarak burada hem Türkiye bir ülkesi hem Suriye özellikle sizce bazen pozitif gibi açıklamalı, bazen tam tersi çetrefilli, bazen Türkiye lehine donelerde içeriyor.
19:02Bu noktada Amerika, Türkiye, Suriye üçgeni nasıl değerlendirilsiniz?
19:08Tombarak özellikle de soruyu.
19:11Evet Tombarak aslında ilginç bir figür.
19:13Yani Trump kendine yakışır bir aslında büyük elçi seçmiş.
19:17Trump nasıl alışılagelmiş bir Amerikan başkanı değilse diplomatik dilden çok uzak,
19:21kendi o gündelik ajandasına uygun bir şekilde öngörülemeyen açıklamalar yapıyorsa
19:27Tombarak da aslında klasik diplomatların ötesinde bir büyük elçi gibi değil,
19:32daha çok medyatik bir figür olarak dünya ve bölge gündemine yönelik açıklamalar yapıyor.
19:38Ve bu açıklamalar çoğu zaman da bölgelerde krize neden oluyor.
19:41Çünkü Türkiye aleyhine de açıklama yaptığında, lehine de açıklama yaptığında
19:46bu diplomatik dilden çok uzak bir şekilde medya yoluyla yaptığı açıklamalar
19:52aslında politika yapıcılar için çok uygun bir dil değil.
19:57Geçtiğimiz günlerde Amerika'nın Ulusal Güvenlik Stratıcı belgesi yayınlandı.
20:01Bu bölgede de tabii bu belgede aslında Amerika'nın önümüzdeki yıllarda
20:06dünyada neler yapmak istediğine yönelik bize bazı ipuçları veriyor bu bölge.
20:12Bu belgeye göre de Trump yönetiminin aslında bizim daha önce de hep tartıştığımız şeyi
20:17yazılı bir metne dönüştürmüşler.
20:20Ve diyor ki tamamen ekonomi ağırlıklı olarak düşüneceğiz bundan sonra.
20:23Gerekli olduğumuz bölgelerde duracağız.
20:24Gereksiz olduğumuz bölgelerde yani ekonomik olarak bize maliyeti olan bölgelerde
20:28dünyada çekileceğiz diyor.
20:31Tabii Suriye konusu özel bir konu.
20:33Suriye'yi özellikle son 10 yılda 15 yılda ele geçirmek için Amerika büyük çaba sarf etti.
20:39Oradaki yeraltı kaynaklarını, petrol kaynaklarını ele geçirmek ve kullanmak için çok büyük yatırım da yaptı.
20:45Yani yatırımdan kastım askeri yatırımlardı.
20:50Bunun haricinde tabii bu bölgedeki YPG unsurlarda Amerika'nın vekil aktörleri.
20:55Amerika için kullanışlı birer maşa bunlar bu örgütler.
20:58Bu örgütleri de birden yok etmek yani kendi besleyip büyüttüğü oluşumları birden yok etmek de istemiyor.
21:06Ama aynı zamanda Türkiye ile de iletişiklerini sıcak tutmak ve Türkiye'nin hassasiyetlerini de gözetmek istiyor Amerika.
21:13Yani çok boyutlu bir denklem Amerika için Suriye mevzusu.
21:16Büyük olasılıkla askeri güçlerini çekmeye başlayacak bir kısmını da çekmişti.
21:24Ama bölgeden tamamen elini eteğini çekip Suriye bizim için yoktur noktasında da olmayacaktır.
21:31Belli konularda YPG'yi yine kullanmaya devam edecek.
21:34Oradaki petrol bölgelerini bir şekilde Amerika'ya entegre bir şekilde kullanmaya devam edecektir.
21:40Zengizur koridoru açılmıştı hatırlarsanız.
21:44Bu koridorun ismi neydi?
21:46Trump koridoruydu.
21:47Yani bunu ekonomik olarak düşünüyor tamamen.
21:49Aynı şeyi Lübnan'da da Lübnan ekonomik bölgesi olarak düşünüyor.
21:54Burayı da öyle düşünüyor.
21:55Ekranı da verdik Sayın Cumhurbaşkanı'nın şimdi sosyal medya hesabından paylaşımı var.
22:01Suriye Hürriyet Günü kutlu olsun şeklinde.
22:05Hemen aktaralım.
22:06Yıllar süren bir zulüm düzenini çok ağır bedellerin, büyük acıların türlü zorlukların ardından
22:12Suriyeli kardeşlerimizi özgürlüğüne kavuşturan 8 Aralık devrinin birinci yılını yürekten tebrik ediyorum.
22:19Devrik rejimin ve terör örgütlerinin saldırılarında şehit olan kardeşlerimizi rahmetle iade ediyorum.
22:248 Aralık Suriye Hürriyet Günü'nde kardeş Suriye halkına Türkiye'nin en kalbi selam ve muhabbetlerini iletiyorum.
22:30Suriyeli kardeşlerimizin son bir yılda her türlü zorluğa, sabotaj girişimine ve kışkırtmalara rağmen kat ettiği yolu takdirle ve memnuniyette karşılıyoruz.
22:41Suriye'nin toprak bütünlüğünün korunması, içeride tüm kesimleri toplumsal barışı sağlaması,
22:46huzur ve istikrar merkezi olarak bölgesinde temayüz etmesi için gereken her türlü desteği vermeye devam edeceğiz,
22:53diyor Sayın Cumhurbaşkanı.
22:55Aslında işte burada Türkiye'nin, Sayın Cumhurbaşkanı'nın duruşu çok önemli.
22:58Yüz binlerce, milyonlarca Suriyeli bu zor dönemde kapılarını açan, ağırlayan bir Türkiye vardı.
23:09Çok da eleştiriler geldi ama şimdi bu bir yıl içerisinde,
23:14F-D-F dönüşlerin çok ciddi rakamlarda eve dönüşlerin olduğunu da görüyoruz.
23:20Yani bir bebek gibi düşünün Suriye'nin yeni yönetimini, onun ayağa kaldırılması için birilerinin desteklemesi, tutması lazım.
23:30Burada da Türkiye doğal olarak hem tarihi bekası, eski Halep, Şam vilayeti çünkü zaten Osmanlı İmparatorluğu,
23:40hem de komşusu ve dediğimiz gibi güvenliği için olmazsa olmaz en uzun sınır hattına sahip olduğu komşusundan bahsediyoruz.
23:50Bu perspektiften nasıl göreceğiz bundan sonrasını?
23:53Evet, Sayın Cumhurbaşkanı'nın açıklamaları aslında çok kıymetli.
23:56Çünkü Suriye'nin geleceğinde Türkiye'nin payı inkar edilemez seviyede.
24:01Yani bunu Trump da zaman zaman vurguluyor Sayın Cumhurbaşkanı'na.
24:05Suriye'nin eğer bugün bağımsız bir Suriye'den bahsediyorsak, bu Esad Recep'in devrilmesinden bahsediyorsak,
24:11Türkiye'nin rolü kesinlikle inkar edilemez kilit bir rolde.
24:14Aynı şekilde Türkiye çok büyük ekonomik zorluklara, belki zaman zaman iç siyasetteki sınamalara rağmen
24:223,5 milyonun üzerinde Suriye'yi, mülteciye ev sahipliği yaptı ve uzun süre, 10 yılın üzerinde bir ev sahipliğinden söz ediyoruz.
24:31Aslında Türkiye için bu fedakarlıkların meyvesini yeme zamanı şu anda.
24:35Bu 3-3,5 milyon Suriyelinin şu anda 2 milyon 600 kadar resmi göç idaresi rakamlarına göre Türkiye'deki 2 milyon 600 bin Suriyeli kaldı.
24:46Yani 1 milyon kadar Suriyeli bu süreçte Türkiye'den Suriye'ye döndü.
24:52Yine Suriye inşa edildiğinde, istikrar sağlandığında bu dönüşler hızlanacaktır.
24:57Ve şöyle bir nokta var.
25:00Bu bizim için çok büyük bir avantaja dönüşecek.
25:02Bu 3 milyon Suriye'nin Suriye'ye dönmesi, Türkiye ile Suriye'nin kader birliği yapması noktasında büyük bir bize avantaj sağlayacaktır.
25:11Türkçe bilen 3 milyon kişiden bahsedeceğiz.
25:14Türkiye'ye bir gönül bağı olan 3 milyon kişiden bahsedeceğiz.
25:17Şu anki bakan, dışların bakanı da Türkiye mezunu.
25:21Çok iyi Türkçe biliyor, Türkiye mezunu.
25:23Sadece bakan değil, şu an Suriye Anayasası'nı yazan heyetin başındaki kişi bizim üniversitelerimizde akademisyenlik yapmış Suriyeli biri.
25:30Çok iyi Türkçe biliyor, Türkiye'nin hassasiyetlerini biliyor, Türkiye'den ekmek yemiş, Türkiye siyasetini de tanıyan biri.
25:38Bu unsurlar tabii ki bunu çok çok önemli.
25:41Türkiye'nin hassasiyetlerini gözeten, Türkiye'nin ekonomik olarak çıkarlarını, askeri olarak çıkarlarını gözeten bir Suriye halkından bahsedeceğiz.
25:50Ve gönül birlikteliği olacak.
25:51Herhangi bir şeydi çünkü Türkiye onlara kapı açtı, yemedi yedirdi abihanet tabirle, hastanelerimizde tedavilerini yaptık.
26:02Hiçbir Türkiye vatandaşından ayrım gözetmeksizin eşit olarak onlara biz kendi mükellefiyetimizi yerine getirdik.
26:10Tabii bunu bir karşılık bekleyerek yapmadı Türkiye.
26:12Tamamen insani gerekçelerle yaptı ama hiçbir devlet de bu kadar uzun süreli bir yüke dayanamazdı.
26:20Türkiye için gerçekten ağır bir sınamaydı.
26:23Ama şu anda artık bu tamamen bizim avantajımıza dönüşecek.
26:28İkili iş birliklerinin, çıkarların ortaklaştığı bir duruma gelecek.
26:33Burada Sayın Cumhurbaşkanı'nın açıklamaları da aslında buna işaret ediyor.
26:36Türkiye, Suriye halkıyla birlikte gönül birlikteliği olduğunu ve Suriye halkının uzun yıllar süren bu çileden sonra yeni bir istikrara, hürriyete kavuştuğunu, Türkiye'nin de bu istikrarı, bu barışı, hürriyeti, özgürlüğü desteklemeye devam edeceğini söylüyor.
26:54Hakan Fidan'ın bir açıklaması vardı geçtiğimiz aylarda.
26:58Göreve başladığım, yani Dışişleri Bakanlığı'ndan bahsetmiyor, MIT Müsteşarlığı itibariyle göreve başladığım günden itibaren Suriye'deki konuyu düşünmediğim tek bir günüm yoktu.
27:08Yani Türkiye'deki liderlerin, politika belirleyicilerinin aslında gündeminde her gün Suriye konusu vardı.
27:14Gerek insani nedenlerle, gerek güvenlik gerekçeleriyle ama bir şekilde Suriye vardı.
27:20Bundan sonra da daha hayırlı, daha güzel konularda inşallah Suriye gündemimizde, Türkiye'nin gündeminde olmaya devam edecek.
27:27Evet, İsrail burada boş durmuyor.
27:33Bununla ilgili Şahra'nın açıklamaları da vardı aslında.
27:38Suriye'yle zorla böyle bir İsrail'i normalleştirme çabası var Amerika'nın.
27:44Bir iki dakikada bunu da ele alalım.
27:46Bu başarılı olur mu?
27:47Yoksa adım adım metre metre içeriye girmeye devam eder mi İsrail?
27:52Çünkü Suriye'nin tırnak içerisinde savunmasının şu anda çok yetersiz olduğunu, hava savunma sisteminin vesairesinin olmadığını biliyoruz.
28:00Evet, İsrail aslında bu boşluktan çok iyi bir şekilde yararlandı.
28:04Esad dönemi sonrası kurulan bir yönetim boşluğunda adım adım santim santim Şam'ın sınırlarına, çeperlerine kadar ilerleyerek hatta bazı bölgelerde karakollar kurarak Suriye'nin belli bir kısmını işgal etti.
28:18Golondan geçti, girdi artık.
28:19Golondan girdi ve Netanyahu'nun bugün yaptığı açıklamalara göre biz orada kalıcıyız diyor.
28:24Ama burada Suriye yönetiminin de tabi diplomatik olarak askeri olarak çok fazla gücü yok.
28:29Diplomatik olarak İsrail'in bu işgaline karşı kabul etmiyor.
28:33Kabul etmiyor ve Amerika nezdinde de girişimlerde bulunuyor.
28:35Amerika'nın da bir Abraham anlaşmaları kapsamında Suriye-İsrail'i barıştırma gibi bir niyeti var.
28:42Maalesef bu orta vadede gerçekleşecek gibi görünüyor.
28:46Çünkü Suriye dediğim gibi şu anda bir bebek gibi eli kolu bağlı ve hiçbir gücü olmayan bir devlet.
28:53Bu gücü kazanana kadar maalesef bazı konularda taviz vermek gibi bir durum söz konusu.
28:59Ama bu anlaşmanın niteliği çok önemli.
29:01Yani bir kapsamlı barış anlaşması mı, ateşkes anlaşması mı olacak yoksa her türlü İsrail lehine anlaşma maddeleri mi içerecek bunu ilerleyen günlerde devam edeceğiz.
29:11Ama bu bir yıllık süre içerisinde bile bu anlaşma konusuna varılmaması aslında Suriye yönetiminin tamamen tavizkar davranmadığını gösteriyor bize.
29:21Bazı konularda hala müzakereler yürüttüğünü ve Suriye halkının çıkarlarını koruması noktasında İsrail'e müzakereler yürüttüğünü gösteriyor.
29:31İsrail eğer bir barış anlaşması imzalarsa Suriye ile rahatlayacak ve belki de belli bir bölgeden geri çekilecektir.
29:39Bunu da bir koz olarak kullanıyor.
29:40Yani bu barış anlaşması için bu işgali koz kullanıyor.
29:45Suriye'yi belli bir şeye zorluyor şu anda.
29:47Bu kısa vadede gerçekleşmese bile orta vadede gerçekleşecek gibi görünüyor.
29:52Tabii süremizin hızlı sonuna geldik.
29:55Çok konuşulacak şey var ama tabii burada özetlemek gerekirse genel anlamda kaynetsin olumlu diyoruz Şahra'nın.
30:02Evet zor bir süreç o yüzden bazı şeyleri en azından şimdilik katlanmak durumundalar ve Türkiye'nin burada sarsılmaz desteği yatsılamaz.
30:16Hem altyapı anlamında hem diplomasi anlamında hem askeri eğitim vesaire anlamında bunun da yansımalarını kısa ve orta vadede en azından görüp gözlemleyeceğiz gibi gözüküyor.
30:29Çok teşekkür ediyoruz.
30:30Ben teşekkür ediyorum.
30:31Bakalım bundan sonra neli olacak.
30:33Süremizin sonuna geldik.
30:34Rusya-Ukrayna konusunda inşallah başka bir zaman konuşuyoruz.
30:37Başka yayınca.
30:37Biraz daha da Sayın Cumhurbaşkanı zaten İstanbul'da Macaristan Başbakanı ile görüşecek Orban'la.
30:43O da ayrı bir konu özellikle Türkiye-Rusya ilişkileri, NATO ve dediğimiz gibi İsrail'le de teması olan bir ülke çünkü Macaristan.
30:53Putin'le de görüşen.
30:54İkili ilişkiler bakmıyor.
30:55Hatta Avrupa Birliği'nin restini yemiştir dönem başkanı iken.
30:58Gerçekten önemli.
30:59Türk Dünyası Zirvesi Teşkilatı'nın üyesi aynı zamanda o anlamla da bakalım neler olacak.
31:05Teşekkür ediyoruz bir kez daha.
31:06Ben teşekkür ediyorum.
31:08Evet kıymetli izleyenlerimiz Akit TV, Haber Kuşağında Ankara stüdyomuzda.
31:14Güven Sam koordinatörü Sayın Cihat İslam Yılmaz'la idik.
31:19Evet İstanbul'a yeniden sözü bırakıyoruz.
İlk yorumu siz yapın