- 8 saat önce
Sosyal Medya Hesaplarımız...
Facebook : https://www.facebook.com/AkitTVOfficial
Twitter : https://twitter.com/akittv
Instagram : https://www.instagram.com/akittv
Google+ : https://plus.google.com/+akittv
Web Site : http://www.akittv.com.tr
Facebook : https://www.facebook.com/AkitTVOfficial
Twitter : https://twitter.com/akittv
Instagram : https://www.instagram.com/akittv
Google+ : https://plus.google.com/+akittv
Web Site : http://www.akittv.com.tr
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Ankara'ya gidiyoruz. Akit TV Ankara Haber Müdürü Korhan Önder, iç ve dış gelişmeleri konuğuyla değerlendirecek.
00:09Korhan karşımızda. Evet Korhan söz sizde. Buyurun.
00:15Teşekkür ediyorum. Resulü'nün hayırlı yayınına diliyorum.
00:18Öncelikle Prof. Dr. Mehmet Seyfettin Erol Hocamız Ankasan Başkanı bizlerle birlikte olacak.
00:24Dış politikadaki son sıcak gelişmeleri değerlendireceğiz. Kendinize hoş geldiniz hocam.
00:30Hoş bulduk Korhan Bey. Teşekkür ediyorum. Yayınlar diliyorum.
00:32Sağ olun. Bir mukabit. Hareketli gündem. Tabii oldukça sıcak günler geçiriyoruz.
00:40Hem Sayın Cumhurbaşkanı Azerbaycan dönüşü uçakta yaptığı açıklamalar.
00:43Hem de Sayın Dışişleri Bakanı'nın az önce de ekranlara getirdiğimiz gibi Amerika yapacağı bir ziyaret söz konusu.
00:50Özellikle tabii Şahra'da yarın Amerika'da. Şu anda Amerika başta ama yarın Trump'la bir görüşmesi var.
01:01Beklenen kritik görüşmelerden bir tanesi.
01:04Tabii onun dışında baktığımız zaman Amerika Birleşik Devletleri'nin Orta Asya açılımı mı diyelim?
01:09Türk dünyası açılımı mı diyelim? Daha önce de Trump bir önceki döneminde yapmıştı ama
01:14Perşembe günü zannedersem 5 devlet başkanıyla bir araya geldi. Neler söylersiniz?
01:19Şimdi açıkçası Türkiye ile birlikte Trump'ın ya da Amerika'nın Türk dünyasına dönük yaklaşımı pozitif yönlü olarak oldukça hızlı bir şekilde seyrediyor.
01:33Bunun tabii birden fazla nedeni sayılabilir ama şu an bakıldığında yeni dönemde Trump'la birlikte Birleşik Devletleri'nin çok daha pragmatik bir politika izlediğini görüyoruz.
01:46Ve bu kapsamda da önündeki hedefe uygun olarak burada yeni ortaklıklar, yeni işbirlikleri peşinde olduğu çok net bir şekilde zaten hepimiz tarafından takip ediliyor.
01:59Birinci husus Türk-Amerikan ilişkileri. Burada hem Türk dünyası, ABD-Türk dünyası ilişkilerinin geleceği açısından hem de Türkiye'ye yakın çevresi ağırlıklı olarak bölgesel ve küresel politikalar açısından.
02:13Şimdi Biden ve Trump dönemine bakıldığında çok keskin bir şekilde şu görüldü.
02:18Trump Türkiye'yi kazanmak istiyor ve bunu da hem lider bazlı yaklaşımlarda Sayın Erdoğan'a dönük açıklamalarında hem de Türkiye ile ilgili buradaki tutumlarında net bir şekilde söylem bazlı ağırlıklı olarak zaman zaman da eyleme dönük olarak gösteriyor.
02:37Ama ağırlıklı olarak söylem bazlı bir yaklaşım var. Bu bile en azından Biden dönemiyle karşılaştırıldığında oldukça olumlu ve bir anlamda ilişkileri motive edici bir yaklaşım olarak değerlendiriliyor.
02:53Burada mesela Suriye'deki değişiklerle birlikte Gazze'ye doğru buradaki yaklaşımlar, İsrail'in tutumları, bölgedeki yayılmacı, katliamcı, işgalcı, soykırımcı politikaları ve burada Birleşik Devletleri'nin Türkiye-İsrail bağlamındaki yaklaşımları dikkatlice irdelendiğinde
03:15her halükarda Trump'ın Türkiye'yi çok daha fazla farklı bir noktaya itecek ya da savrulmalara yol açabilecek bir takım tutumlardan kaçındığı İsrail'i bu konuda ikna etmeye çalıştı.
03:30En son işte Gazze'deki yerleştirilecek olan güçle ilgili orada da net bir şekilde aslında Trump tavrını koydu.
03:38Türkiye'ye Türk Silahlı Kuvvetleri orada yerini alacak dedi. Netanyahu'nun İsrail'in tutumlarına karşı.
03:43Yine Suriye noktasında bakıldığında burada Şara ile birlikte Türkiye'nin mevcut Suriye ve Şara yaklaşımı ile Birleşik Devletleri'nin bu anlamdaki yaklaşımlarında büyük ölçüde paralellik gözüküyor.
03:58Burada soru işaretleri bağlamında Suriye üzerinden böyle genel anlamda ilişkilere doğru baktığımızda da örneğin Fırat'ın doğusu PYD, YPG, SDG noktasında burada halen Birleşik Devletlerle ilgili bir takım soru işaretleri var.
04:16Türkiye bu noktada Şam'la bu SDG arasındaki ve Birleşik Devletler'in aracı olduğu o anlaşmanın ki burada PYD, YPG güçlerinin Suriye ordusuna ve Suriye'deki yönetime entegre olması hadisesinden bahsediyorum.
04:38Bunun gerçekleştirilmesine dönük olarak büyük bir sabırla ama dikkatli bir şekilde zaman zaman da uyarılar yapmak suretiyle sene sonunu bekliyor.
04:47Bu noktada Suriye'nin geleceğinde, geleceği Türk-Amerikan ilişkilerinin Suriye özelinde bölgesel bağlamda politikalarında da etkili olacak.
04:58O yüzden şu an bekle gör süreci bu anlamda mevcudiyetini koruyor.
05:05İkincisi halen F-16 ve F-35'ler işte bu söylemden eyleme noktasında bir soru işaretleri.
05:11Senin halka filanda gitme başlarından biri bu.
05:14Sayın Cumhurbaşkanı şimdi uçakta da açıkladı ya da haberlerde yer aldı öyle diyelim.
05:19Şimdi bakıldığında tamam diyorlar fakat gerisi yok.
05:22Bu daha önce asker sözü vardı hatırlarsınız.
05:27Orada da Türkiye somut adımlar bekliyor.
05:31Fakat bu adımlar geciktiği için işte Türkiye başka seçeneklere yöneldi ve onu o şekilde ikame etmeye çalışıyor.
05:37Katsalar halen devam ediyor bu anlamda bakıldığında.
05:41Şimdi Birleşik Devletler açısından Türkiye'ye yönelik yaklaşımlar pozitif.
05:46Çok farklı Türkiye ile ilgili işbirliği seçenekleri gündemde konuşuluyor.
05:51Ama bu normalleşme sürecine dönük kendisinden beklenen adımları halen askıda tutuyor.
06:02Ya da bir türlü eyleme dönüştürmüyor.
06:05Sonuç itibariyle şunu söyleyebiliriz yani bakıldığında bu Türk-Amerikan ilişkilerinde Biden'a göre daha pozitif yönlü altı doldurulmamış tam söylemleriyle devam eden.
06:20Ama bu söylemler gerçekleştirildiği takdirde bu ilişkilerin sadece Türkiye ve yakın çevresiyle değil çok daha geniş bir coğrafya için alacak işbirliği şeklinde gelişebileceğini de belirtebiliriz.
06:34Bu bağlamda sorduğunuz işte Orta Asya Cumhuriyetleri ile olan ilişkilere bakıldığında.
06:40Türk Devletler Teşkilat Üyesi hemen hemen Tacikistan dışında bu ülkelerin hepsi.
06:43Evet.
06:44Şimdi burada tabii şöyle bir şey var.
06:46Orta Asya geleceğin güç mücadelesini şekillendirmede oldukça kritik bir yere sahip.
06:54İki bölgedeki iki kalpgahtan birisi.
06:57Bir tanesi Orta Asya diğeri Güney Asya.
06:58Bütün bunlara bakıldığında her iki coğrafya Rus ve Çin yakın çevreleri anlamına geliyor.
07:06Ve Birleşik Devletleri'nin bundan sonraki süreçte bu iki devlete dönük politikalarında da orada oldukça önemli bir yere sahipler.
07:15Birincisi bu.
07:17Her iki bölgenin sahip olduğu jeopolitik, jeostratejik ve jeekonomik potansiyeller.
07:22Bir diğer husus işte Trump'ın sıklıkla gündeme getirdiği kaynaklar bu sadece petrol ve gaz değil işte nadir toprak elementleriyle başlayan ve her devlet başkanının önüne imza için koyduğu buradaki sürecin birer parçası.
07:42İki yıldır mod oldu hocam nadir toprak elementleri.
07:44Çünkü Birleşik Devletler özellikle Trump burada Çin'le tarifeler üzerinden ya da diğer ticaret savaşına girene kadar bu Çin'in çok net bir şekilde Birleşik Devletleri'nin önüne koyduğu bir koz değildi.
08:03Baktı ki Birleşik Devletler Çin bu konuda sadece kendi sahip olduğu nadir toprak elementlerini değil dünyadaki birçok yerde anlaşmalarla orada da tekel konumuna doğru gitmeye çalışıyor.
08:17O yüzden ihmal ettiği bölgelere Birleşik Devletler çok hızlı bir şekilde dönüyor.
08:22Bunlardan bir tanesi Orta Asya, bir diğeri Latin Amerika, bir diğeri Afrika bunları konuşacağız.
08:27Birleşik Devletler arasından ihmal edilen ya da ilişkiler sürüncemede bırakılan işte Türkiye gibi aktörlerle bu sefer yeni bir ilişki sürecini başlatma gereği duymuş vaziyette.
08:40Orta Asya ile ilişkiler insan ayında biliyorsunuz Avrupa Birliği kapsamında Avrupa Birliği Orta Asya zirvesiyle başlamıştı.
08:47Aslında bunu bir bakıma Orta Asya Batı ilişkileri dolayısıyla Orta Asya ABD ilişkilerini de ilk aşama gibi de değerlendirebiliriz.
08:57Burada Birleşik Devletler Avrupa Birliği üzerinden benim takip edebildiğim kadarıyla bir zemini kontrol etti.
09:05Zemin ne kadar uygun ya da ilişkilere ne kadar uygun bu coğrafya.
09:10Akabinde de şu an kendisi bizzat sürecin içerisinde dahil oldu.
09:14Bu zemin yoklama sadece o devletlerin kendilerine yaklaşımı değil Çin ve Rusya gibi aktörlerin tepkileri bağlamında da söz konusu.
09:23Görülen hadise şu bölge devletleri dengeye dayalı çok boyutlu bir politika izlemek istiyorlar.
09:29Burada Rusya ve Çin gerçeğini hiçbir şekilde göz ardı etmiyorlar.
09:32Bunun için de farklı aktörlere ihtiyaçları var.
09:36Diğer aktörler de doğrudan şu an Orta Asya ve Orta Asya'ya Çin ve Rusya bağlamında diyorum doğrudan müdahale etme sürecine dahil olmuyorlar.
09:48Olamıyorlar.
09:49Rusya'nın başında bir Ukrayna sorunu var.
09:52Yakın çevresinde yeni bir kriz batak şu an için hiç de arzu etmediği bir gelişme olur.
09:57Ama Ukrayna sonrası ucu açık zaten bunu Kazakistan dahil diğer Orta Asya devletleri derinden hissettiği için Orta Asya'da bir denge unsuru olarak Avrupa Birliği ya da Birleşik Devletleri'nin çok daha bir şekilde yer alması onların güvenlik ve beka noktasında işine geliyor.
10:14Çin şu an orada ciddi anlamda bir altyapı oluşturmuş vaziyette ve oradaki etkisi Rusya'ya rağmen de artıyor.
10:24Burada tabii Birleşik Devletleri arasından ikinci bir husus daha var.
10:27Biz bunu Trump koridoru olarak adlandırılmaya başlanan Zengazur koridorunda da gördük.
10:33Bu bölge Çin'in doğudan batıya doğru kuşak yol projesinde önemli bir adresi biliyorsunuz.
10:40Ve güzergah bizim işte orta koridor dediğimiz güzergahın buradaki ülkeleri.
10:47O yüzden Birleşik Devletler ya da Trump Orta Asya'ya sadece kaynaklar boyutuyla bakmıyor.
10:53Burada koridorlar noktasında da ki biz bunu 7 Ekim sonrası İsrail ve Gazze noktasında aslında hedefin çok daha büyük olduğunu 2K kaynaklar ve koridorlar olduğunu burada ifade etmiştik.
11:07Şu anki Trump'ın politikaları yine bu kapsamda Zengazur ve Zengazur sonrası Hazar ve ötesi noktasında Çin setine doğru hem koridorları hem de kaynakları kontrol etmeye dönük adımlar atıyor.
11:21Burada tabii ön plana çıkan hususlardan biri hem oturdu bu nadir elementlerle ilgili Kazakistan başta olmak üzere anlaşmalar imzaladı.
11:30Hem de İbrahim anlaşmaları noktasında coğrafyayı genişletti.
11:36Benim daha önceki yaptığım değerlendirmelerde şöyle bir husus vardı.
11:41Bu İbrahim anlaşmaları sadece Arap Orta Doğusu ağırlıklı bir bölgeyle sınırlı kalmayacak.
11:47Bunun zaten en somut örneklerinden biri.
11:49Yani İsrail'de normalleşme diyebiliriz buna İbrahim anlaşmasının açılımı o mu?
11:54İsrail'in tanınması resmen İsrail'in dünyanın farklı bölgelerindeki nüfus alanı arttırılması.
12:02Müslüman ülkelerle olan ilişkilerinin normalleştirilmesi, güçlendirilmesi üzerinden aslında İsrail ve Birleşik Devletleri'nin çok daha geniş bir coğrafyada iş birliğini etkisini arttıracak bir burada sürecin parçası.
12:17Bu yarın bir gün şu an Kazakistan konuşuluyor.
12:20Suriye çok net bir şekilde gündeme girecek.
12:23Yarın belki anlaşma atılacak.
12:24Suudi Arabistan ve diğerleri.
12:26Özbekistan çok ciddi bir ticaret anlaşması yaptı.
12:29Endonezya'ya kadar bu sürece İbrahim anlaşmalarına dahil olma durumları var.
12:34Bu da zaten Trump'ın çizmiş olduğu bu Çin'le yürütülen güç mücadelesindeki merkez alana işaret ediyor.
12:43Ticaret anlaşmaları hem yatırımlar hem de efendime söyleyeyim burada ticaret noktasında kendisini gösteriyor.
12:51Özbekistan 100 milyar dolara kadar çıtayı yükseltti.
12:54Tabii.
12:55Bakınız yani bu 3-5 yıllık bir süre içerisinde.
12:583 yılda 35 milyar dolar 10 yılda 100 milyar dolar üzerinde yatırım.
13:02Yani bakınız yani.
13:0485 milyonluk bir genel bir şahı coğrafyasından bahsediyoruz.
13:08Özbekistan'ın önümüzdeki süreçte ekonomik olarak bir büyüme potansiyeli ve bu anlamda Özbekistan'ın yani bu 100 milyar dolar için önümüzdeki 10 yılda ekonomik anlamda şu anki potansiyelin en aşağı 3-5 katı bir mesafe kat etmesi gerekiyor.
13:28Bu da şuna işaret ediyor evet Birleşik Devletler her ne kadar iktisadi olarak mali olarak bir bunalımda olsa da bir kez daha hatırlatıyorum.
13:40Öncesi tibariyle Avrupa Birliği ile o bölgenin imzalamış olduğu anlaşmalar var.
13:45O yüzden şu anki mevcut Trump politikasına bakıldığında Trump krizler tehditler üzerinden bütün bunları kendi saçından bir fırsata çeviriyor ve buradaki mali bedelleri diğer aktörlere ödetiyor.
14:01Ama bütün siyaseten kazanımlarını kendi hanesine koyuyor.
14:05O yüzden bunun biz aynı şekilde.
14:09Pat karşılığı apartman yaptıran müteahhit gibi.
14:11Aynen öyle.
14:12Zaten müteahhit müteahhit.
14:14Evet şimdi bu bölge aynı zamanda Rusya'nın arka bahçesi dediğimiz şimdi Türk devletleri teşkilatörü üstü bu ülkeler ama aynı zamanda bağımsız devletler topluluğu.
14:25Hepsi değil.
14:25Hepsi değil ama %70.
14:27Kollektif güvenlik anlaşması örgütüne dahil olanlar da var.
14:30Rusya uzay üstü Kazakistan'da.
14:33Baykonur.
14:33Baykonur.
14:34Evet.
14:35Askerli doktrinin tamamı.
14:38Kazak.
14:38Ekolü.
14:39Kazak.
14:39Kolektif güvenlik anlaşması.
14:41Evet ve dönem Amerika ile Rusya'nın sertleştiği resleştiği nükleer noktada da şey oldu.
14:48Yani orada da bir ayağı basmadan dans etmeye çalışıyorlar ama dans alanı giderek daralıyor.
14:55Ayaklarına basacaklar gibi sanki.
14:57Korhan Bey.
14:58Şimdi Amerika'nın Rusya ile yürüttüğü bir süreç var.
15:01Alaska'da bu normalleşme süreci olarak kendisini zirve noktaya taşıdı.
15:05Burada Amerika her açıdan ipleri elinde tutmaya çalışan dolayısıyla diğer aktörlerin her halükarda Amerika ile iş birliği yapması gereken bir süreç.
15:18Biraz daha açtığımızdan.
15:19Diyelim ki Rusya ve Amerika arasında bir normalleşme süreci başladı.
15:23Ukrayna savaşı bitti.
15:25Ukrayna savaşı bittikten sonra Rusya ne yapacak?
15:27Şimdi Orta Asya devletleri ve Kafkaslar bunun endişesini yaşıyor.
15:34Diyor ki bize mi sıra gelecek?
15:36Şimdi Amerika ve Rusya'nın burada nasıl anlaştığı sorusu çok önemli olacak.
15:42Eğer Amerika Rusya'ya tamam seni arka bahçende serbest bırakıyorum.
15:48Oradan Çin'in etkisini sil süpür derse bu Orta Asya devletleri açısından bir facia.
15:57Doğru mu?
16:00Anlaşamasalar her halükarda Rusya yine bu bölgeye dönmeye çalışacak.
16:05Yani bu bölge ülkeleri her halükarda Birleşik Devletlerle iyi geçinme ve Birleşik Devletleri bir şekilde ikna etme sürecinin içerisinde sokulmuş vaziyette.
16:17Rus, Amerikan normalleşme süreci sonuçları ne olursa olsun bu devletleri Amerika ile iyi bir ilişki sürecine zorluyor.
16:26Ve bugün karşı karşıya kaldığımız tabloda bunun önemli bir göstergesi diyebiliriz.
16:35Briggs faktörü bir taraftan oluyor.
16:37Şimdi yavaş yavaş da şu G20'ye katılmama durumu var Trump'ın açıkladılar.
16:43Çünkü Briggs Rusya'nın arka bahçesi gibi gözüküyor.
16:46Rusya Çin, Evsel bir Güney Afrika, Güney Afrika İsrail'i lahaya.
16:51G20 zirvesi olacak biliyorsunuz Afrika'da.
16:54O yüzden Evsel bir Güney Afrika oraya katılmayacağını şu anda söyledi Trump Amerika olarak.
17:00Yani çok da önemsemediğini söylüyor aslında bu anlamda belki.
17:04Bu da bir şey olabilir mi?
17:08Ayrı bir meydan okuma.
17:11Yani benim için bir öneminiz yok.
17:12Şimdi şöyle yani burada gerekçi olarak ne gösteriyor?
17:17Diyor ki Güney Afrika'daki işte beyazlara yapılan zulüm şudur falan filan filan.
17:23Bunları sıralıyor.
17:25Aslı astarı yok.
17:26Şimdi Güney Afrika'ya neden katılmıyor?
17:28Siz Briggs'le giriş yaptınız.
17:31Doğru bir tespit.
17:32Neden?
17:33Briggs'in üyelerine baktığımızda oradakisi Güney Afrika.
17:36Ve Güney Afrika'nın aynı zamanda küresel güney üzerinde de etkinlik arayışları var.
17:44Ve Güney Afrika aynı zamanda BM'nin yeni yapılanmasında da güvenlik konseyinin içerisinde yer almaya çalışan bir aktör.
17:51Evet.
17:51Ve Afrika'da bugün yükselen Mısır dışında.
17:54Afrika süper gücü olmak istiyor.
17:56Üç ülke var yani Mısır'la birlikte.
17:58Mısır, Güney Afrika ve Nijerya.
18:02Şu an Nijerya'da hedef konumunda.
18:04Onu da konuşacağız.
18:05Nijerya'da.
18:06Güney Afrika hedef konumunda.
18:08Ve yine konuşmamın bir tarafında dedim ki.
18:11Birleşik Devletler düne kadar ihmal ettiği coğrafyalara dönüyor.
18:15Mısır'la aldın.
18:15Birisi de Afrika dedim.
18:17Bakınız.
18:18Siz silah ve düzeltti.
18:19Afrika hem koridorlar hem kaynaklar açısından.
18:22Gazze Şarmelşehir'te yapıldı.
18:24Tabii.
18:24Metriyeler dizildi.
18:25Nişan aldı.
18:26Evet.
18:28Ve şimdi ülkeler.
18:29Dolayısıyla Güney Afrika'ya şu an verilen siyaseten bir mesaj bu.
18:34Burada Güney Afrika bir anlamda da cezalandırılmaya çalışılıyor.
18:38Neden?
18:39Güney Afrika çünkü İsrail'i soykırımcı bir devlet olarak Uluslararası Adalet Divanına şikayet etti ve bununla ilgili mahkeme süreci biliyorsunuz başlatıldı.
18:49Güney Afrika burada baş çekiyordu.
18:50O yüzden bu sıraladığımız gerekçeler içerisinde bana göre birinci husus şu an İsrail'e dönük Güney Afrika'nın takılmış olduğu tavır.
19:02Çünkü bu husus Güney Afrika'yı İslam dünyası ağırlıklı uluslararası kamuoyunda ciddi anlamda ön plana çıkardı.
19:12Afrika ve küresel anlamda az önce çizdiğim o liderlik noktasında Güney Afrika'yı ön plana koydu.
19:20Mandela'yla zaten bir hareketin başlangıçı.
19:22Dolayısıyla hem Afrika Birliği Afrika'nın geleceği ve BM Güvenlik Konseyi dahil olmak üzere oradaki duruşu itibariyle Afrika bir güç potansiyeline sahip bir devlet.
19:36Ve bunu ilk keşfedenler ise ya da keşfeden ise Çin.
19:41Birik'sle birlikte çünkü oraya dahil edilmek suretiyle Amerika'nın Afrika'yı Güney Afrika dahil olmak üzere ihmal ettiği dönemde Çin dedi ki sen gel sen büyük bir güç adayısın.
19:55Küresel güneyin ayrılmaz bir parçasısın.
19:58Biz seninle bu ilişkileri daha da geliştireceğiz.
20:01Güney Afrika dediğimiz yer aynı zamanda ümit burnu.
20:04Yani sadece kaynaklar anlamında değil bakınız koridorlar bağlamında da bir kez devamı planı çıkıyor.
20:12O yüzden bugün G20'ye katılmayacağım işte şöyleydi orada beyazlara işte Hristiyanlara bu Nijerya bağlamında da söylüyor.
20:21Şöyle davranıyorlar hayır hiçbir şekilde bunlar doğru değil bunlar göstermelik altında koskoca bir real politikatür.
20:29Trump şu an bir Güney Afrika'ya mesajı verdi.
20:33Eğer Güney Afrika bu G20 üzerinden mesaj almazsa Nijerya için söyledikleri bir süre sonra Güney Afrika için.
20:43Şu an Sudan'da yaşananları hep birlikte takip ediyoruz doğru mu?
20:47Daha Somali çok gündeme gelmesi de Somali Somalilent bağlamında yine orada krizler var.
20:53Kuzey Afrika hattına bakın Libya'da tam manasıyla taşlar oturmuş değil.
21:00Afrika'nın işlerine doğru Fransa'nın çekilmesiyle ya da Fransa'nın kapı dışarı edilmesiyle birlikte halen orada.
21:07Güç savaşlarının dengesi değişecek.
21:10Devam edecek olan bir süreç devam eden bir süreç.
21:13Bugüne kadar Allah'tan şu an Türk Amerikan işlerinde en azından Afrika'da bariz bir sorun yok.
21:19Fransa dışında Türkiye Afrika'da çok rahat tüm aktörlerle birlikte ne yapabiliyor?
21:26Hareket edebiliyor etti de.
21:28Libya'da bir ara Rusya ile karşı karşıya gelmiş olsa da biliyorsunuz daha sonraki süreçte
21:35bu belli bir çizginin orada kırmızı çizginin konulduğu bir durumla donduruldu.
21:43Ama en nihayetinde bugün bölgede güç rekabetinin her geçen gün daha da artacağı bir süreç var.
21:50Hedef ülkelerden bir tanesi de bu G20 üzerinden bakılığında açıkçası Güney Afrika olduğu gölge ve Birleşik Devletler
22:01Venezuela ve benzeri, Kolombiya dahil, Afrika'da işte Nijerya ile başlayan süreç.
22:07Her yere yayılıyor aslında.
22:09Evet yani bu ihmal ettiği bölgelere sert bir şekilde dönüşüyor.
22:14Trump böyle gelmemişti ama.
22:16Amerika'yı büyük yapmak buradan geçiyor.
22:19İşte ama güye askerleri çekecekti, içi yerde büyüyecekti.
22:23Askerlerini bir yerden çekiyor başka bir yere kaydırıyor.
22:26Buna böyle bakmak lazım.
22:28Şu an mesela Orta Doğu'yu ne yapıyor?
22:35Sakinleştiriyor.
22:36Orada farklı yeni bir süreci başlatıyor.
22:39Ve bu yeni süreçle birlikte orada yeni müttefikler, ittifaklar geliştiriyor.
22:46Ve oradaki yükü üzerinden atıyor.
22:51Başkalarına yüklemeye çalışıyor.
22:54Bu sefer oradan geliştirdiği ilişkilerle o yük paylaşımını başka bölgelerde gerçekleştirmeye dönük bir işbirliği sürecini başlatıyor.
23:02Afrika'da bu adreslerden biri.
23:04Nijerya Doğu'da, Sudan Batı'da, şey tam tersi özür diliyorum.
23:08Nijerya Doğu'da, Nijerya Batı'da.
23:12Sudan evet.
23:14Şimdi Nijerya'da farklı bir demografi var.
23:17Sudan'da da keza aynı şekilde.
23:18Peki neler olabilir buralarda?
23:20Şimdi Sudan ve Nijerya'ya baktığımızda, öncelikle Sudan, her harikarda sahip olduğu jeopolitik, jeostratejik boyutuyla bir, Kızıldeniz.
23:33Bunları önce belirtmek lazım.
23:35İki, Nil.
23:36Su.
23:37Üç, Sudan'ın ilk parçalanma süreci.
23:41Petrol.
23:42Şu an Darfur'la birlikte gündeme gelen altın ve diğer nadir elementler.
23:49O yüzden Sudan'daki insani mevzu, trajedi aslında yeni küresel jeopolitikte Afrika'nın yükselen potansiyeliyle ve burada yürütülen güç mücadelesiyle birebir ilgili.
24:06Bu bahsettiğim alanlarda, Kızıldeniz başta olmak üzere ve sahip olduğu kaynaklar.
24:13Ondan ötürü şu an Sudan, 2011'de bir iç savaş.
24:20Sonrası itibariyle şu an yine bakıldığında bir iç savaş süreci.
24:23Şunu demek istiyorum.
24:28Orada hem Birleşik Arap Emirlikleri'nin.
24:30Birleşik Arap Emirlikler ve.
24:31İsrail.
24:32İsrail ikilisi.
24:33Yani Doğu Afrika üzerine şu an güç mücadelesi yoğunlaşmış vaziyette.
24:38Önümüzdeki süreçte de bu kendisini gösterecek.
24:41Orada yeni ittifaklar ya da yeni iş birlikleri şekilleniyor.
24:46Türkiye-Mısır normalleşme sürecinde etkili olan faktörlerden bir tanesi de Libya'yla kafa kafaya geldiğimiz noktadan şu an.
24:55Ortak çıkarlar, güvenlik ve tehdit algıları çerçevesinde Mısır'ı, Doğu Afrika'yı, Kızıldeniz'i ve benzeri bu coğrafyayı Gazze'de dahil olmak üzere içine alan daha geniş ve derinlikli bir iş birliği süreci de başlamış vaziyette.
25:10O yüzden Afrika özelinde yeni iş birliklerinin önü açılıyor.
25:15Burayı kim kontrol edecek?
25:18Yani Sudan noktasında.
25:19Şimdi Türkiye'nin son dönemde oradaki Türk Büyükelçinin açıklamaları.
25:24Cumhurbaşkanı takip ediyoruz zaten.
25:26Bu rakamayı izledi.
25:27Katiyen.
25:28Ben şöyle bir yerde açıklama yapmıştım.
25:30Libya modelinin bir benzeri.
25:32Burada da şekillenecek diye.
25:34Şu an mesela Türkiye İHA'lar, SİHA'lar ve benzeri bakıldığında çok net bir şekilde Sudan yönetimine dönük desteğini veriyor.
25:44Çünkü orada yaşanan bir katliam var.
25:47Soykırım var.
25:47Evet.
25:48Ve bu hızlı destek kuvvetleri dediğimiz oradaki soykırımcı grup Birleşik Arap Emirlikleri tarafından çok net bir şekilde destekleniyor.
26:00Birleşik Arap Emirlikleri bunu kimin adına yapıyor sorusunun cevabı burada oldukça önemli.
26:07Nijerya'ya geldiğimizde, Nijerya'da da aslında konuşmamın bir noktasında belirttim.
26:12Nijerya bugün Afrika'nın geleceğindeki 3 büyük güçten bir tanesi.
26:17Ama bunun yolu öncelikle kendi içindeki istikrar ve güvenlikten geçiyor.
26:23Nijerya ne zaman bu istikrarı tesise yönelik adımlar atsa, içeriye odaklansa ve bu anlamda ekonomisini güçlendirmeye dönük adımlar atsa
26:34muhakkak kendi içerisinde terör üzerinden, daha başka hususlar üzerinden bir çatışma ve bir baskı ortamına doğru sürükleniyor.
26:43Bugün Trump'ın açıklamalarına bakıldığında orada Hristiyanlar öldürülüyor, şudur budur.
26:51Ve burada da işte Nijerya yönetimi oradaki gruplara destek veriyor türünden böyle garip açıklamalarda bulunuyor.
26:59Ama yine belirttiğim üzere bunlar sadece kendi açısından bir meşruiyet zemini oluşturmaya dönük adımlar, arayışlar.
27:10Ben yani Nijerya'ya dönük şu an mesela bir askeri müdahale bile kısa orta uzun vadeli böyle bir takım senaryolar gündeme getirilmek suretiyle
27:23Nijerya üzerine bir baskı oluşturulmaya çalışıldığını sizde, ben de çok net bir şekilde hepimiz takip ediyoruz.
27:31İşin özeti şu, Trump tehditler üzerinden kendi çevresinde, kendi yanında bir hizalanma istiyor.
27:40Nijerya'da bunun adreslerinden biri.
27:43Nijerya'nın bu sahip olduğu potansiyel kaynaklar ve orada daha bağımsız hareket etme iradesi.
27:53Afrika Birliği noktasında burada Nijerya'yı, Güney Afrika'yı ve diğer aktörleri bir araya getiren bir duruşun,
28:03oradaki bir olasılığı, Gaddafi'yle bu biliyorsunuz bir ara zirve yapmıştı, sonra Libya'ya, Gaddafi'ye bir müdahale olmuştu.
28:11Benzer süreç, benzer mantık şu an Nijerya noktasında da işletiliyor diyebiliriz.
28:18Nijerya'ya dönük bu tür şeyler olursa, o zaman Türkiye dahil bazı ülkelerin Nijerya'yı yalnız başına bırakmayacağı bir süreç daha gündeme gelecek demektir.
28:29Bugün Sudan'da geliştirilen bir takım işbirliği modelleri yarın bir gün kendisini Nijerya'da da gösterecektir.
28:37Ama bu sefer tüm Afrika'yı karşısına alacak bir durum.
28:41Yani Trump, evet Venezuela ile birlikte mesela Güney Amerika'yı, Latin Amerika'yı hedefini aldı ama şunu gördü.
28:50Afrika kendi sömürtür mü?
28:51Güney Amerika, eski Güney Amerika değil.
28:53Bunu fark etmeye başladı.
28:55Aynı şekilde Afrika da eski Afrika değil.
28:57Bugün Fransa'yı def eden Afrika, yarın bir gün Birleşik Devletler dahil, daha başka bu tür sömürgeci güçleri def etme noktasında da elinden geleni sonuna kadar yapmaya çalışacaktır.
29:10Ve bu noktada da bu devletler yalnız değil.
29:12Bakın bunun çok net altını çiziyorum.
29:14Bugün vekaleten savaşların her ne kadar buralar adresleri olmuş olsa da artık devletler bu savaşları birebir değil.
29:23Farklı coğrafyalarda birbirlerine dönüp yüklatma.
29:26Yarabaklar var da Afrika'da, hala var.
29:29Halen var.
29:30Rusya tamamen çekilmiş değil.
29:32Rusya dediğimiz güç, yani her şeye rağmen Venezuela'ya da takviyesini desteğini devam ettiren bir ülke konumunda.
29:41Ondan ötürü Rusya tamamen teslim olmadıkça Birleşik Devletler Rusya dahil, Çin, mesela şu an Çin'e bakıldığında Çin'de bütün krizlerden bir takım dersler çıkartıyor.
29:54Bugün mesela Çin'in çok net bir şekilde önce Pakistan'a, Hindistan, Pakistan savaşında Pakistan'a verdiği desteği gördük.
30:01Şu an ciddi anlamda yığına nereye yapıyor?
30:04İran'a yapıyor.
30:05Çin'in Venezuela'yı göz ardı etmesini düşünebiliyor musunuz?
30:08Çünkü Venezuela dediğimiz yer Çin'in en büyük petrol ihtiyacını karşılayan ülkelerden.
30:15Artı nadir toprak elementleri dediğimiz hadise Venezuela bağlamında da var.
30:20Ve Çin'in bölgede en etkili, güçlü ilişkilere sahip olduğu ülkelerden bir tanesi.
30:27Kim bunu gözden çıkartır?
30:28Çin iddialı bir devlet olarak geliyor.
30:31Dolayısıyla bu iddialar Çin ve Amerika'yı farklı coğrafyalarda doğrudan ya da dolaylı bir takım karşı karşıya getirmeler noktasına doğru gidiyor.
30:40Bu da tabii bir yönüyle dünya açısından özellikle bazı aktörler açısından bu rekabet kendilerine manevra alanı açarken, rahatlatırken
30:48diğer taraftan da bir süre sonra farklı baskı unsurlarına doğru gidebilir.
30:54Birleşik Devletleri'nin Türkiye üzerinde halen F-16, F-35 ve Katsalar noktasındaki şu an belirsizliği de bu bahsettiğim sürecin bir parçası.
31:07Amerika Türkiye'den kendi çizgisinde net bir tavır bekleyecek ya da bekliyor.
31:14Türkiye'de diyor ki kusura bakma, biz eski Türkiye değiliz diyor.
31:21Yani bizimle oturup anlaşacaksan buyur ona göre anlaşalım diyor.
31:26Anlaşmayacaksan zaten anlaşmak üzere olduğumuz ya da işbirliği halinde olduğumuz birçok devlet var.
31:32İşte Sayın Bahçeli'nin TRÇ İttifakı hatırlayın, Sayın Erdoğan'ın Amerika ziyaretinin hemen öncesinde gündeme getirilme.
31:40Bundan durduk yere söylenmiyor diyorsunuz.
31:41Yani tesadüf olabilir mi ya da olduk yere laf olsun diye söylenmemiş olmuş olabilir mi?
31:47Yani ondan ötürü şu an bakıldığında paşa gönlün bilir diyor.
31:52Yani Türkiye seçeneksiz değil diyor.
31:56Bakın bunu da belirteyim.
31:57Sen vermezsen diyor, İngiltere verir, Almanya verir.
32:04İngiltere ve Almanya ne demek?
32:06Batı içerisinde halen liderliği oynayan her şeye rağmen ülkeler demek.
32:11İngiltere o yüzden Brexit sürecini başlattı ve çok toplu dünyada bir merkez olmak istiyor.
32:16Bunun için ne yapması lazım?
32:17Türkiye gibi aktörlerle stratejik anlamda işbirliklerini daha geliştirmesi, derinleştirmesi lazım.
32:22Doğru mu?
32:23Amerika böyle yaparsa o zaman hemen yanındayım diyen ülkeler ne olacak?
32:29Bir adım önde olacak.
32:30Şu an Türk-İngiliz ilişkilerine bakıldığında bu sadece Eurofighter'larla ilgili değil.
32:36Eğer bunu böyle düşünüyorlarsa yanlış ve eksik düşünüyorlar.
32:40Çünkü bu Eurofighter'lar üzerinden çok daha güçlü bir işbirliği süreci burada gündemde demektir.
32:46Buna Doğu Akdeniz, Kıbrıs ve Gazze dahil olmak üzere Suriye'ye kadar ki çok geniş bir coğrafya.
32:54Daha ötesine daha girmiyor.
32:55Tabii çoğu konu var.
32:57Konuşacak zamanımızda kalmadı.
32:59Onun dışında tabii Venezuela konusu saatli bomba, Kolombiya devlet başlarına, orası Simon Bolivar'ın toprakları.
33:08Başkasına benzemez.
33:09Bolivar ki ruh ayakta.
33:11Tabii.
33:11İkinci bir Küba vakası yaklaşıyor olabilir.
33:15O çoktan var.
33:17Yani Soğuk Savaş'ın, Soğuk Savaş sonrasının Küba'sı şu an Venezuela.
33:22Amerika uzun bir süredir bu Küba kriziyle birlikte yakın çevresindeki zaten etkisini kaybetti.
33:29Taviz verdi.
33:30Monroe Doctrine'i büyük bir darbe aldı.
33:32Şunu söylüyorum.
33:34Son cümlem.
33:35Birleşik Devletleri'nin kayıp yılları var.
33:39Bu anlamda yakın çevresi dahil bölgede bir güç zafiyeti oluştu.
33:43Trump'la birlikte bunu hızlandırmaya çalışıyor.
33:46Türk-Amerikan ilişkileri de burada önemli bir yere ve geleceğe sahip.
33:50Prof. Dr. Mehmet Seyfneroğlu çok teşekkür ediyoruz.
33:53Geniş bir ufuk turu yaptık.
33:54Dış politika anlamında sağ olun.
33:56Ben de teşekkür ediyorum.
33:57Sağ olun.
33:58Evet kıymetli izleyenlerimiz, Ank Hasan Başkanı hocamızla dış politikadaki gündemdeki birçok konu başlığını ele almaya çalıştık.
34:07İlerleyen bültenlerde yeni konuklarımıza karşınızda olabilmek ümidiyle.
34:11Esen kalın.
Önerilen
2:21
|
Sıradaki
5:32
28:52
39:56
27:34
23:52
0:47
2:00
7:03
İlk yorumu siz yapın