Powrót ludzi: społeczności arktyczne Europy walczą o przetrwanie

euronews (po polsku)

Powrót ludzi: społeczności arktyczne Europy walczą o przetrwanie  Na Træna, maleńkim archipelagu czterdzieści kilometrów od norweskiej ziemi, mieszka 449 osób. Ta odległa społeczność arktyczna stoi w obliczu kryzysu, który dotyka cały region — ludzie wyjeżdżają, klimat się zmienia, a wielowiekowe style życia znikają.  We współpracy z the European Commission  CZYTAJ WIĘCEJ : http://pl.euronews.com/2025/11/25/powrot-ludzi-spolecznosci-arktyczne-europy-walcza-o-przetrwanie  Zasubskrybuj nasz kanał.Euronews jest dostępny na Dailymotion w 12 językach

Transcript

00:0040 kilometrów od norweskiego lądu leży Trana.

00:05To maleńki, arktyczny archipelag zamieszkany przez zaledwie 449 osób, a ta liczba nieustannie spada.

00:12Na wyspie Selvar mieszka jedynie 50 osób, a razem z nimi 100 owiec.

00:18Thijs des Fart przeprowadził się tu z Holandii kilka lat temu i został rolnikiem.

00:22W przeszłości owce były wszędzie, wypasały się na trawie i nie pozwalały, by wyspa zarastała chwastami.

00:28Jednak rolnicy zniknęli, niektórzy się wyprowadzili, inni przeszli na emeryturę.

00:33Burmistrz Treny, Trond Wegard Sletten, twierdzi, że ludzie wyjeżdżają z powodu braku usług i zawodnego transportu.

01:03Łodzie i promy czasami są odwoływane, przez co mieszkańcy czują się odcięci od świata.

01:09Chcemy, że nasze komunikacje powinny przejść, gdy mamy potrzebne.

01:13Chcemy, że przyjeżdżają się do stworzenia, gdy mamy potrzebne.

01:17Samfunny jest w utvecklingu, a to jest do stworzenia jako mniejszy samfunny, jest to utwórzane.

01:26Kiedy doświadczają się utwórzane, to wyjeżdżają się do i do i do.

01:29Przez zmiany klimatu pogoda jest coraz bardziej ekstremalna i często przerywa transport między wyspami.

01:36Prognozy pogody są wiarygodne na dzień lub dwa do przodu.

01:39Dziś mamy szczęście, wiatr się uspokoił, więc trąd Wegard może zabrać na złodzio Selvar na główną wyspę Treny, Kusuje.

01:48Położony na kole podbiegunowym archipelag Trenna stoi przed wyzwaniami powszechnymi w całym regionie.

01:54Wyludnieniem, szybkimi zmianami klimatu, słabą infrastrukturą w odległych obszarach, upadkiem tradycyjnych gałęzi przemysłu i nie tylko.

02:03Zmiany klimatyczne wypłoszyły wiele ryb z tutejszych wód.

02:07Trenna nie może już polegać na rybołówstwie, jak było przez wieki.

02:10Alternatywą jest hodowla ryb, ale klatki na ososie martwią część mieszkańców zaniepokojonych zanieczyszczeniem i wyglądem wybrzeża.

02:37W ciągu ostatniej dekady Trenna straciła prawie 10% mieszkańców.

03:04Rodziny wyjeżdżają, gdy dzieci kończą lokalną szkołę podstawową.

03:08Część nowoprzybyłych nie może się dopasować i wyjeżdża.

03:11Trenna musi się zmienić, aby przetrwać.

03:15Idziemy z burmistrzem na ważne spotkanie.

03:17Naukowcy z europejskiego projektu o nazwie Empower Us dzielą się swoimi odkryciami po trzech latach pracy.

03:24Mike & Bjorkan z Instytutu Northland Research Institute koordynuje projekt.

03:28Centralization makes it harder to live in the peripheral areas, maybe particularly in the Arctic.

03:36They need more people to dial in.

03:39They need more possibilities to work here.

03:42And they need it to be more attractive for young people to come and settle down.

03:46So we made like a repertoire of different solutions, different tools that they can use in order to achieve this.

03:53Jednym z głównych zaleceń jest lepszy transport.

03:58Łodzie muszą kursować na czas.

04:00Mieszkańcy odległych obszarów muszą jeździć do lekarza.

04:03Nie powinni czuć się opuszczeni i odcięci od stawego lądu.

04:07W Trenna martwią się, że mniej ludzi będzie oznaczało mniej łodzi.

04:11To jeszcze bardziej pogorszyłoby sytuację.

04:13Większa liczba turystów pomogłaby gospodarce wysp, ale arktyczne lato jest krótkie,

04:41a te małe wyspy mogą przyjąć ograniczoną liczbę osób.

04:45Dzięki europejskiemu projektowi Trenna zbudowała szlak dziedzictwa,

04:50by przyciągać turystów szukających głębszych doświadczeń.

04:53Odwiedzający mogą skanować kody, aby poznać historię i kulturę czyniące to miejsce wyjątkowym.

04:59Aby wzmocnić tożsamość w ramach projektu Empower Us zamówiono dzieła sztuki do przestrzeni publicznych na dużych wyspach.

05:23Lokalna artystka Sonia Langskier maluje murale ujawniające ukryte historie Treny.

05:30Pokazuje kwitnący niegdyś przemysł rybny, sceny ze starych legend i tętniące życiem rafy koralowe znajdujące się w zimnych wodach Arktyki.

05:38Trena walczy o cofnięcie swojego upadku.

05:55Społeczność buduje przestrzenie kulturalne, rozwija swój port i muzeum.

05:59Celem jest pojawienie się większej liczby turystów, konferencji i nowych firm przez cały rok.

06:05Widzimy jak powstaje nowa rzeźba publiczna.

06:08Norweski artysta i architekt Havard Arnhoff stworzył ją w ścisłej współpracy z lokalnymi mieszkańcami.

06:15Cztery fale płynące w czasie i przestrzeni przywitają odwiedzających, gdy zejdą z łodzi na główną wyspę.

06:23Nie ma się, czy się sprawa.

06:27Świat jest bardzo związany z łodziami. To jest energia.

06:31Luksusowy hotel z widokiem na morze zostanie otwarty na wiosnę.

06:37Trena może stać się celem podróży dla bogatych turystów.

06:40Jednak społeczność nie chce przy tym stracić swojej autentyczności ani dzikiego piękna.

06:45Dziewicze środowisko oferuje nie tylko widoki dla obserwatorów ptaków i miłośników przyrody.

06:51Stwarza ekologiczne możliwości biznesowe, takie jak zbieranie wodorostów.

06:55Anders Budda zbiera dzikie wodorosty wzdłuż wybrzeży.

07:00Następnie suszy je i sprzedaje restauracjom na stałym lądzie.

07:04Odległe arktyczne społeczności, jak ta, do której należy Anders, mogą przetrwać jedynie, gdy zachowają duszę.

07:22Unikalną tożsamość, dzięki której ludzie żyją na tych wyspach od tysięcy lat.

07:27Europejska Arktyka mierzy się ze zmianami klimatu, niepewną gospodarką i napięciami geopolitycznymi.

07:44Społeczności muszą się dostosować, by przetrwać i żyć w nowej rzeczywistości.

07:57www.astronarium.pl www.facebook.com

Category

Transcript

Be the first to comment

Recommended