Türkiye tembelleşiyor mu? Üretmek yerine tüketmeyi mi tercih ediyoruz? Yaklaşık 5 milyon genç, ne çalışıyor ne de öğrenim görüyor; sadece evde oturup ailesinden harçlık alıyor. Oysa pek çok sektör işçi arıyor... Artan tüketim alışkanlığı ise korkutucu boyutta. Geçmişten bugüne, artık evde kendi yoğurdunu yapan kişi sayısı bile çok az. Türkiye, tüketim toplumu haline mi geliyor? Gelecekte Türkiye’yi ne bekliyor? Çözüm ne? Detaylar, CNN TÜRK Muhabiri Ümit Uzun’un hazırladığı Vizör’de.
00:30Çünkü hepimiz kurumsal bir hayata özleri olduk. Kırsal alanlardan çıktık, kentlere geldik, şehirlere geldik ve oradaki üretim yapmayı bıraktık.
00:38Ne oldu da bugün biz iş beğenmeyen, sanayide efendim ciddi anlamda bir işçi ihtiyacı var.
00:45Efendim orada bir meslek erbabı olması gerekiyor ama biz bunları işte efendim Afganistan'dan, Pakistan'dan, Türk Cumhuriyetlerinden gelen çocuklarla, gençlerle bu ihtiyacı karşılıyoruz.
00:55Kafelere gidiyorsunuz, onlar. Sanayiye gidiyorsunuz, onlar. Peki neden bizim çocuklarımız bunu bir ihtiyaç olarak algılamıyor?
01:02Hangi sanayi bak dükkana girersen gidin ihtiyaç var. Hem de çok var. Ama gelmiyorlar. Gençler gelmiyor. Aileler teşvik etmiyor.
01:09Biz istiyoruz gelsinler. Geçtirerek. Mesela bir çırak gelse bize şu an minimum bak minimum 35 bin lirayla başlar.
01:16Samimiyetle söyleyeyim. Çok iş var ama adam yok.
01:20Hiç emek tarif etmeyin. Yorulmayın. Alın teri dökmeyin.
01:23Hani bu şekilde düşündükleri için bir koşuşturma, bir meşakkat içine girmek istemiyorlar.
01:28Fakat bilmiyorlar ki sen bu teri atmadan bu para kazanamazsın.
01:30Türkiye genelinde tüketim alışkanlıklarında ciddi bir artış var.
01:34Evde yoğurt yapmaktan ekmek pişirmeye kadar geleneksel üretim alışkanlıkları hızla terk ediliyor.
01:39Market raflarında ise hazır gıdalar ve ithal ürünler ön planda.
01:42Önceden evimizde biz peynirimizi yapardık, yoğurdumuzu yapardık, turşumuzu yapardık.
01:47Hatta pazara satılan zeytini, ham zeytini alıp zeytinlerimizi kurardık.
01:51Ama şu anda öyle bir bağlantı koptu ki yeni nesil bunları yapmaya da bilmiyor.
01:56Yenilenmemiz gerekiyor.
01:57O yüzden biz tüketim toplumundan üretim toplumuna geçmek için devletin destekleri şart.
02:02İslam dininde çalışmak ibadettir.
02:05Nitekim Kur'an-ı Kerim'de Allah-u Teala buyurmaktadır ki insana çalıştığından başkası yoktur.
02:12Üretmeden tüketmek insana özgü bir durum değildir.
02:17İslam dini insanları, iman edenleri üretmeye ve ürettiğiyle büyümeye teşvik etmektedir.
02:25Nitekim insan ürettikçe büyür.
02:27Yani her şey insanların emrine verilmiş vaziyette.
02:30Ve dolayısıyla da bu emrine verilmişlik hali bir taraftan da işte bizim o geleneksel yaşam şeklimizi, kabiliyetlerimizi öldürüyor.
02:40Mesela şimdi annesi salça yapabilen kızımızın kendisi salça yapabiliyor mu?
02:44Annesi turşu yapabilen kızımızın kendisi turşu yapabiliyor mu?
02:47Şimdi babalar da aslında bu anlamda çocuklar için bir rol model mi?
02:51Türkiye'de hazır gıda harcamaları yaklaşık %40 arttı.
02:55Ev yapımı ürün tüketimi ise %20 oranında azaldı.
02:58Kısacası üretimden değil tüketimden yana bir eğilim var.
03:01Üretim toplumundan gerçekten tüketim toplumuna evrildik.
03:04Biz hızlı bir şekilde adaptumuz.
03:06Ve burada maalesef kurumsallaştıkça, hepimiz de maaşlı bir işte çalıştıkça ne oldu?
03:12Evlere geldik, yorgunluktan yemek yapmıyoruz.
03:15Ne yapıyoruz?
03:16Hazır söylüyor.
03:17Üretim toplumundan çıktık.
03:18Köylere, kentlere giderdik önceden.
03:20Herkes memleketine, işte yaz tatilleri memleketine giderdi.
İlk yorumu siz yapın