- evvelsi gün
Sosyal Medya Hesaplarımız...
Facebook : https://www.facebook.com/AkitTVOfficial
Twitter : https://twitter.com/akittv
Instagram : https://www.instagram.com/akittv
Google+ : https://plus.google.com/+akittv
Web Site : http://www.akittv.com.tr
Facebook : https://www.facebook.com/AkitTVOfficial
Twitter : https://twitter.com/akittv
Instagram : https://www.instagram.com/akittv
Google+ : https://plus.google.com/+akittv
Web Site : http://www.akittv.com.tr
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Temmuz ayı enflasyon rakamları açıklandı dedik. Peki bu rakamlar ne anlama geliyor? Kağıt üzerindeki düşüş trendi çarşı pazara yani cebimize yansıyacak mı?
00:10Tüm bunları şimdi ekonomist İsmet Çetin Kaya ile konuşacağız. Sayın Çetin Kaya hoş geldiniz.
00:16Merhaba Tolga Bey hoş bulduk. İyi yayınlar diliyorum öncelikle.
00:19Evet ben de sizlere iyi yayınlar diliyorum.
00:22Temmuz ayı enflasyon rakamları açıklandı. Evvela bunun bir değerlendirmesini gidişatı mücadeleyi nasıl yorumluyorsanız onu almak isterim.
00:31Evet Haziran ayında 1.37 olarak açıklanmıştı. Temmuz ayında küçük de olsa bir artış bekliyorduk.
00:37Evet beklenilenler şeklinde 2.06 olarak açıklandı.
00:40Burada önemli olan aylık artış enflasyonun hem de yıllık bazdaki enflasyon rakamları.
00:45Son 6 aya baktığımızda özellikle yıllık bazda ve aylık bazda bir düşüş seyri gözlemleyebiliyoruz.
00:52Yıllık bazda özellikle seneye %44 ile başlayıp şu anda %33 seviyelerine kadar gerilemiş.
00:57Bu muhtemelendir ki Merkez Bankası'nın tahminleri, beklentileri %24 seviyelerinde olsa da
01:03yıl sonunda %28 ile %30 arasında bir yıllık enflasyonu gözlemleyebiliyoruz.
01:09Bu şimdi elbette ki insanlara bir yansıması olacak mı?
01:13Şunu söylemekte bir fayda var. Elbette ki bu ceplerine doğrudan bir giriş olarak yansımayacak.
01:19Ancak ceplerinden daha az çıkmasına sebep olabilecek.
01:23Şöyle örnek vermek gerekirse son 3 yıla baktığımızda Temmuz ayı verilerine.
01:27Ben şimdi son 3 yılı Temmuz ayı verilerini sizinle paylaşacağım.
01:302022 Temmuz ayı verisi aylık bazda %2.37 idi.
01:35Yani bu seneki açıklanan rakam aşağı yukarı yakında.
01:38Ancak 2023 Temmuz ayında %9.49 oldu.
01:42Yani enflasyonun pik yaptığı dönemlerde.
01:46Geçen sene bu dönemde ise Temmuz ayında 3.23'tü.
01:49Şimdi bu enflasyon verisi ne anlama geliyor?
01:51Evet enflasyon düşüyor ancak hala fiyatlar artıyor deniliyor.
01:55Evet enflasyon varsa fiyatlar elbette ki artar.
02:00Ancak şöyle düşünmek lazım.
02:02Şimdi 2023 Temmuz ayında ne dedik?
02:05%9.49 enflasyon verisi var dedik.
02:08Yani Temmuz ayında memurlar emekliler zam almışlardı.
02:122023 Temmuz'da da aldılar.
02:14Bu sene Temmuz'u da aldılar.
02:15Ancak 2023 Temmuz'da aldıkları maaşlarının %9.49'u erimişti.
02:24Bir sonraki aya daha az alım gücüyle girmişlerdi.
02:27Ancak bu sene 2025 Temmuz ayında %2.06 enflasyon açıklandı.
02:35Bu da Ağustos ayına %2.06'lık bir erimeyle girildiğinin göstergesidir bu.
02:42Yani 2023'te %9.5 bir ayda erime varsa bu sene %2 noktası %2'lik bir erime olmuş oldu.
02:51Bu enflasyon dilin önümüzdeki aylardan itibaren daha da düşeceğini gösteriyor.
02:56Muhtemelendir ki Ekim ayı gibi aylık bazda %1'in altına da düşebiliriz diye söyleyebilirim.
03:04Şimdi bu çarşı pazarda fiyatlar elbette ki artacak.
03:07Ancak geçtiğimiz yıllardaki gibi geçtiğimiz aylardaki gibi yüksek seyir de artmayacak.
03:12Önceden %50 %60 fiyat artışları olabiliyordu.
03:16Ancak bu sefer daha az fiyat artışları olacak.
03:19Tabii ki enflasyon rakamları henüz istenen seviyelere gelmiş değil.
03:23Yani ortada bir yangın vardı bu yangın devam ediyor.
03:27Enflasyon bir yangındır zaten cebi yakar.
03:30Bu yangın bir de daha da azalacaktır.
03:33Yani enflasyon verilere geldikçe sizin cebini de ekle bir giriş olmaz.
03:38Ancak alım gücünüz fiyatların daha az artmasından kaynaklı olarak alım gücü biraz daha artabilir.
03:45Ve fiyatlar artmadığı sürece sizin esnafla alışverişte pazarlık etme gücünüz artar.
03:51Şansınız artar.
03:52Yani az önce söyledim ki 2023 senesinde peynir 60 liradan 90 liraya çıkıyorsa bir anda ama şu anda 60 liradan 65 liraya çıkabilir.
04:03Buradaki alım gücüyle etkilenecek vatandaşlar bu şekilde söyleyebiliriz.
04:07Peki bu manada gerçek yani çıkması gereken rakam tabii ki de bir şu anda tahmin ederek konuşuyoruz ortaya örnek vererek.
04:1760 liradan 65'e çıkması gerekiyor ama buna uymayıp 60'dan 70'e 75'e çıkaracak olanlar da olacak mıdır?
04:24Olursa bunun bir karşılığını görecek mi bu satıcılar?
04:26Şöyle evet onun bir karşılığı mutlaka var.
04:30Ticaret Bakanlığı uygulamış olduğu projesi neticesinde cezai yaptırımları uygulanıyor.
04:35Özellikle örnekler vermek gerekirse bu ticaret platformları üzerinden sıkı takipleri var.
04:41Ticaret Bakanlığı ve sahada da denetimleri oluyor.
04:44Çok basit bir örnek verelim işte geçtiğimiz 6 ay önce İstanbul depremi yaşamıştık.
04:53O depremde bir gün öncesiyle bir gün sonrası deprem çantası fiyatlarıyla ilgili bir denetim gerçekleştirmişti.
05:00Depremden bir gün önce örnek vermek gerekirse 500 lira olan bir fiyat depremden deprem bir sonrası gün 1000 lira 1500 lira olan fiyatlar buna Ticaret Bakanlığı tarafından denetlenmişti.
05:10Bununla ilgili firmalara cezai yaptıkları uygulandı.
05:12Burada da tabi ki çarşıda da olsun pazar yerlerinde belediyelerinde olsun rutin kontrolleri yapılıyor.
05:18Daha da sık yapılması gerekiyor elbette ki buradaki fahiş fiyat kontrolleriyle ilgili.
05:23Burada Ticaret Bakanlığı özellikle belediyelere çok ciddi bir görev ve sorumluluklar düşüyor.
05:28Buradan esnafların da bu noktada daha dikkatli davranışlar sergilemesini özellikle belirtmek isterim.
05:36Çünkü Ticaret Bakanlığı çok sıkı denetimleri var.
05:38Peki bu manada etkilenecek diğer kalemler, noktalar çarşı pazar dedik işte cebimiz dedik.
05:47Şimdi gidişat dövizde nasıl bir hareketlenme olacak etkileyecek veya kira oranları diğer oranlar bunlar da peki bir değişiklik olacak mı?
05:56Şöyle söyleyeyim. Son bir yıldır özellikle kira artış oranların enflasyon rakamlarını daha da üstünde seyrediyorduk.
06:04Bu ayda %41.13 olarak seyretti.
06:06Muhtemelen değil ki Ocak ve Şubat ayından sonra kira artış oranları enflasyon oranının daha da altında çıkacaktır diye söyleyebiliriz.
06:15Çünkü ikisinin hesaplaması farklı şekilde seyrediyor.
06:18Şu anda Temmuz ayı için yani Ağustos'ta yapılacak kira artışları için 41.13.
06:23İşte sizin örnek verin 20 bin lira bir kiranız varsa geçtiğimiz yıl Ağustos'ta imzaladığınız bir kira sözleşmesiyle bu ay 41.13 dediğimiz an maksimum yapılabilecek rakam ev ve iş yerlerinde 28.226 lira olabilir.
06:39Bu tabii ki daha da düşük bir rakamla uzlaşabilirsiniz de olabilir ancak maksimum yapılabilecek rakam budur.
06:45Bundan daha yüksek bir seviyede olmaz.
06:48Elbette ki önümüzdeki aylardan itibaren bu enflasyon düşüsüyle beraber kira artışı oranlarında bilindiği üzere son 12 aylık ortalama alınıyor.
06:58Ama enflasyon rakamlarında bir önceki yılın aynı ayına göre hesaplaması yapılıyor.
07:02Kira artışı oranlarında da enflasyonun daha da altında bir rakamlar çıkabileceğini söyleyebiliriz biz özellikle Ocak ve Şubat ayından sonra.
07:12Peki bu manada şimdi duyumlar da alıyoruz çevremizden buna şahit de oluyoruz ne yazık ki.
07:18Bu oranın üzerinde zam yapan ev sahipleri de var ve buna uymak durumunda kalan kiracılar da oluyor.
07:24Bunlar resmiyette delillendirildiğinde nasıl bir yaptırımı karşılığı oluyor ev sahibi için?
07:29Oranların üzerinde zam yaparlarsa.
07:32Bir kere oranların üzerinde zam yapamazlar ve belki yaptıklarını varsayalım yazılı tebligat ya da sözlü ilettiklerini varsayalım.
07:40Kesinlikle yatırmasınlar böyle bir şey yok.
07:42Tabi belli bir şartlar var kira sözleşmesini bir yıllık imzaladığınız 5 yılın sonunda kira tespit davası elbette ki açmaya hakkı var mal sahibinin.
07:51Onun da kanuni gereği işte davaları mahkeme reisi kararını verir o zamanki raiş değerlere göre.
07:58Belki siz 2 senelik bir yerde oturuyorsunuz normal kira artış oranına göre anlaşmanız var kira kontratında.
08:05Diyelim bu ay kira artışı geldi %41 mal sahibi dedi %60 artışı yapalım.
08:09Ne hesapladık az önce 28.226 35.000 lira istedik.
08:13Kesinlikle yatırmasına böyle bir haklı bir talebi yok mal sahibinin.
08:18Şu 28.226'dan %41.13'ün üzerinde net bir şekilde artış yapmasınlar.
08:24Mal sahibi böyle bir talepte bulunursa da haksız bir talep olur herhangi bir yaptırımı olmaz.
08:31Buradan özellikle eğer bunu yatırırlarsa tabi ki bunun bir avukat desteğini almakta fayda var.
08:35Yatırırlarsa bu kirayı kabul etmiş gibi olabilir.
08:38Yeni bir sözleşme bir hukuk ortaya çıkmış olabilir.
08:41O hukuki bir bağlamdır onu bir avukat desteği lazım.
08:44Ama dediğin gibi kira artışı oranın üstünde kesinlikle hesaplarına mal sahibinin para yatırmamaları tavsiye ederim.
08:51Peki bu manada bu veriler dinlenen enflasyon rakamları çerçevesinde kurlar etkilenecek mi?
08:58Evet kurlar şu anda son yıllarda ülkede baskılanıyordu.
09:03Bu düşük aslında enflasyon oranına göre baktığınız zaman düşük kalmış.
09:07Yani enflasyon son bir yılda %35 arttı ancak kurlar o seviyede arttı.
09:10Özellikle son iki senedir burada ihracatçı primarımız bu noktada bir sıkıntıları vardı.
09:16Kur beklentisi olarak da şöyle söyleyebilirim.
09:192021 örnek verecek olursak 2021 Kasım Aralık ayında bir anda pik yapmıştı.
09:24Kur korumalı mevdat hesapları devreye girmişti.
09:27Döviz hesap dövizlerde dövizde de dolar yürü de olsun sterlinde de olsun.
09:32Bir artısı elbette ki bekleyin o zaman bu kademeli olarak gelir.
09:35Yani piyasanın kendi dengesince bir artıslar gelebilir.
09:38Yani yıl sonu head beklentimizde açıkçası özellikle dolarda 46 lira seviyelerinde olabileceğini tahmin ediyoruz.
09:46Göstergelerde bunu gösteriyor.
09:48Enflasyonun düşüş seyrinde tabii ki burada faiz politikasında da son en son 24 Temmuz'a da bir faiz indirine gidilmişti.
09:55Bununla dengeli olarak ürdelebileceğini söyleyebiliriz.
09:58Burada üç denge vardır.
09:59Faiz, enflasyon, döviz grup.
10:02Bu üç saç ayağı aynı dengeli oranda gittiği zaman ekonomik göstergelerde biraz daha olumlu seyreder diye söyleyebilirim.
10:10Buradaki faiz politikası bu işin göstergesi olacaktır.
10:14Hem döviz kurumdaki artış hem de enflasyondaki düşüş.
10:17Yani enflasyon evet düşüyor ama bir anda da biz sert bir şekilde faiz indirim kararları verirsek her şey yeniden tepe taklak olabilir.
10:24Elbette bir faiz indirim bekliyoruz.
10:26Enflasyon düştükçe faiz de bu fesiyeler ile düşecektir.
10:30Döviz de o oranda ona nispeten bir nebze olsun artacaktır.
10:35Ama bir anda yapacak noktaları bir sene içinde gelebileceğin şahsi olarak dövizde düşünmüyorum.
10:41Peki bu manada faiz dedik.
10:43Faizlerin düşeceği söyleniyor banka bireysel faizlerinde vatandaşlara verilen.
10:48Ve bu manada bunların düşmesiyle birlikte işte alınacak eşyaların evlerin arabaların fiyatlarının yukarı çıkacağı zamlanacağı söylenmekte.
10:59Bu burada bir eşik söyleniyor.
11:01Hani şu zamana kadar aslında şu zaman zarfında bu alımları yapsanız cebinizde varsa yastık altınızda varsa bu alımları evdir arabadır vesairedir bunları şu zaman zarfı içinde yapmanız gerekiyor gibi yorumlar gerekiyor.
11:15Bu zaman dilimi ne zamandır sizin tahminlerinize göre peki ne zaman için bu yatırımları yapmak mantıklı olur?
11:22Şöyle söyleyeyim net bir tarih söylemek doğru olmaz.
11:25Bir zaman aradı evet.
11:26Net bir tarih şöyle söyleyeyim.
11:28Sadece şunu söyleyeyim bir tren vardı faiz treni vardı on vagonlu trendi faizler arttı o trende bulunanlar mevduattan getiri elde etti.
11:38Ancak şu anda mevduat faizlerinde trenin son vagonundalar ve o trende inilmek üzere.
11:44Yani mevduat faizlik getirisi önümüzdeki aylardan itibaren daha da azalacak.
11:49Elbette ki bu da yatırımcıları farklı yatırım araçlarına yöneltecek.
11:54Bu gayrimenkul olur altın olur başka yatırım araçları bir iş yeri açma ihtiyacı olabilir bir dükkan olabilir.
12:01Bu yatırım araçlarını elbette ki yönlendirecek.
12:04Ve son 3 yıldır da özellikle gayrimenkul sektöründe normal olması gereken seviyenin de daha altında konut fiyatlarını görebiliyoruz.
12:14Özellikle ikinci elde çünkü neden görebiliyoruz?
12:17Bir maliyetler arttı piyasa daraldı konut satışları azaldı.
12:21İki ikinci elde ise ihtiyaç sahibi borçlandı.
12:25İnsanlar özellikle iş yeri sahibi insanlar borçlandı.
12:28Konutlarını dairelerin elinde varsa birikimleri satmak zorunda kaldı.
12:32Ancak satışı olmadığı için de bu fiyatlarda bir gerileme yani olması gereken seviye gelmedi.
12:38Önümüzdeki aylardan itibaren özellikle 2026'nın ikinci çeyreği yani Nisan'dan sonra faizler daha da inecektir.
12:46Ve gayrimenkul sektörüne ciddi bir talep oluşacaktır.
12:50Buradaki gayrimenkul sektöründe özellikle 3'ünden bahsettik.
12:53Ve arz yani üretim de geçtiğimiz yıllara nazaran daha da azaldı.
12:58Bu dengenin kurulması için arzın da önünü açmak.
13:02Yani arz-talep dengesini de önünü açmak lazım.
13:05Yani şu anda sonra 3-2 yıldır faiz politikası nedeniyle arz yüksekti.
13:09Yani konutlardaki satış şeyleri daha yüksekti.
13:13Konutlar daha yüksekti.
13:15Ancak talep yoktu.
13:16Yani mevduat sahibi insanları banka faizine getirip beklediği için talep yoktu.
13:20Önümüzdeki aylardan sonra talep fazla olacak.
13:22Arz buna yetişemeyeceği için gayrimenkul bir artış açıkçası.
13:25Hem arzın yetersizliğinin hem de faizin daha düşük olmasından dolayı bir artış bekliyoruz.
13:31Peki bunu araçlar için de söyleyebilir miyiz evler kadar olmasa da?
13:38Araçlar için şu anda net bir tarih söylemek doğru değil.
13:41O biraz daha dövize endeks olacak.
13:43Çünkü araçlarda hem sıfır araçlarda kampanyalar var.
13:47İkinci el piyasasında ciddi bir daralma oluştu.
13:49Bu daralma en az bir sene daha devam eder diye düşünüyorum ben.
13:54Ama araçlarla ilgili özellikle ikinci araçlarla ilgili bir kredi kampanyası olursa ve kredilerin kredi kullanılabilirlik oranı artarsa
14:04şu an kredilerin 2 milyona kadar %20 kullandırılabiliyor.
14:07Ama bu oranlar %70-80'e çıkarsa şayet işte o zaman araç özellikle ikinci el araç piyasasında da bir canlanma olur.
14:15Peki son olarak şunu sorarak teşekkür etmek istiyorum.
14:19Bir mücadele dediniz bir ateş enflasyon bu yanıyor.
14:23Kontrol altına alınmaya çalışılıyor.
14:25Mücadele devam ediyor.
14:26Her adımda her güncellemede rakamlar tahminlerde değişebiliyor.
14:31Enflasyon tek haneyi ne zaman görecektir?
14:34Burada bir veri güncellemesi var mıdır?
14:36Türkiye yani ülkemiz yani işte Ayşe teyze, Mehmet amca ne zaman rahat rahat yarını düşünmeden bugün için yaşayabilecektir?
14:47Şimdi şöyle rahat rahat yaşama şansımız bizim elbette ki gelirlerimizin giderlerinden daha yüksek olduğu zaman rahat rahat yaşayabiliriz.
14:56Bu gelirler ne zaman yüksek olur?
14:58Onu herkesin kendi bireysel, kendi hesabıdır.
15:00Enflasyon nedir?
15:01Yangındır.
15:02Bu bütün ormanı sarmıştır.
15:04Ancak şu an biraz daha kontrol altına geldi.
15:07Enflasyon her zaman olacak, olacaktır da olması da gerekiyor.
15:12Enflasyon olmadığı ekonomiler daha sıkıntılı ekonomilerdir.
15:15Ancak yüksek enflasyon elbette ki değil.
15:18Şimdi bu tekhaneli rakamları mesela seneye 2026 eğer bu şekilde göstergeler çalışmalar bu şekilde giderse ekstra olağanüstü hem ülkemizde hem de uluslararası piyasalarda bir şey olmaz ise
15:29seneye Eylül, Ekim gibi %15, %15, %16 seviyelerin ineceğini göstergeler gösteriyor.
15:372027'nin ikinci yarısından sonra da tekhaneli rakamlara 2028'den itibaren de inşallah %5'in altına ne bileceğimizi söyleyebilirim ben.
15:47Bu şekilde devam ederiz.
15:48Ama önümüzdeki yıllarda şu an gözlemleyemediğimiz olağanüstü bir durum olursa bunu o zaman ayretten söylemek gerekir.
15:55Peki.
15:56Teşekkür ediyorum tahminlerinizin en kısa zamanda daha da erken gerçekleşmesini buradan temenni ediyorum.
16:02Ben sağ olun.
16:03Teşekkür etmek istiyorum yorumlarınız için.
16:05Ben teşekkür ederim Tolga ve iyi yayınlar sağ olun.
16:07Sağ olun.
16:08Ekonomist İsmet Çetinkay ile birlikte yeni enflasyon rakamlarını değerlendirdik.
16:12Kendisine bir kez daha teşekkür ediyoruz.
16:1512 bültenine.
Önerilen
14:04
|
Sıradaki
4:47
32:37
27:29
35:49
33:51
16:55
30:11
19:31
35:12
20:53
14:10
27:51
20:55
10:53
45:55
1:10