- 4 months ago
Category
馃摎
LearningTranscript
00:00Transcription by CastingWords
00:30Transcription by CastingWords
01:01Pos艂u偶ywa ona te偶 do walki z talibami w Afganistanie.
01:07Je艣li startujesz z lotniskowca, nie ma lepszego samolotu na 艣wiecie.
01:14Ponad 10 tysi臋cy razy u偶yto go do ataku na pozycj臋 wroga i do wsparcia oddzia艂贸w l膮dowych.
01:20By艂 to chyba najlepszy samolot, jaki B贸g pozwoli艂 zbudowa膰 cz艂owiekowi.
01:30Dzi臋ki filmom archiwalnym i barwnym rekonstrukcjom zbijemy si臋 w powietrze F-18 Hornet.
01:3821 marca 2003 roku ameryka艅skie i brytyjskie lotnictwo rozpocz臋艂o operacj臋 iracka wolno艣膰.
01:54Atak poprowadzi艂y F-18 Hornety, ameryka艅skiej marynarki wojennej i piechoty morskiej.
02:01Precyzyjnie niszczy艂y strategiczne obiekty wojskowe.
02:05F-18 piechoty morskiej os艂ania艂y wojska l膮dowe, kt贸re niszczy艂y umocnienia wroga.
02:18Hornet zn贸w dowi贸d艂, 偶e jest jednym z najlepszych samolot贸w XXI wieku.
02:24Cho膰 pocz膮tkowo jego los by艂 niepewny.
02:31Ameryka艅ska marynarka wojenna piel臋gnuje tradycj臋 lotnicz膮.
02:35W czasie II wojny 艣wiatowej lotniskowce klasy Essex umo偶liwi艂y ataki na Japoni臋.
02:47Po wojnie uznano, 偶e przysz艂o艣膰 lotnictwa nale偶y do odrzutowc贸w.
02:54Maszyny te mog艂y sta膰 si臋, a potem marynarki.
02:58Trudno im jednak by艂o l膮dowa膰 na okr臋cie.
03:05Jednym z k艂opot贸w by艂o odpowiednie wzmocnienie pok艂adu.
03:10Odrzutowce l膮dowa艂y z du偶膮 pr臋dko艣ci膮.
03:13By艂y ci臋偶sze od maszyn z nap臋dem 艣mig艂owym i po prostu wbija艂y si臋 w pok艂ad.
03:17Odpowied藕 znalaz艂a brytyjska marynarka wojenna.
03:27My艣liwiec Venom jako pierwszy wyl膮dowa艂 na lotniskowcu ze stalowym pok艂adem.
03:32Ju偶 21 lipca 1946 roku James Davidson wystartowa艂 swoim McDonnellem Douglasem FH-1
03:46z pok艂adu ameryka艅skiego lotniskowca Franklin D. Roosevelt.
03:51Pojawi艂y si臋 nowe k艂opoty zwi膮zane z konstrukcj膮 lotniskowc贸w.
03:59Wiele my艣liwc贸w, samolot贸w torpedowych i bombowc贸w z II wojny 艣wiatowej
04:04z 艂atwo艣ci膮 startowa艂o z pok艂adu lotniskowca.
04:09Ci臋偶kie odrzutowce trzeba by艂o katapultowa膰,
04:13ale pocz膮tkowo u偶ywano zbyt s艂abych katapult.
04:16Start by艂 stresuj膮cym prze偶yciem dla pilota.
04:22Potrzebna by艂a mocniejsza katapulta.
04:29Do magazynowania paliwa do samolot贸w odrzutowych
04:32potrzeba by艂o dwa razy wi臋cej miejsca
04:34ni偶 w przypadku samolot贸w 艣mig艂owych.
04:40Przez lata marynarka wojenna testowa艂a r贸偶ne samoloty.
04:44Wi臋kszo艣膰 odrzucono.
04:46W 1961 roku marynarka otrzyma艂a najnowsze my艣liwce odrzutowe,
04:54F-4 Phantom.
04:57Po d艂ugich poszukiwaniach zdecydowano si臋 na F-4 Phantom.
05:04By艂 nie tyle my艣liwcem, ile samolotem przechwytuj膮cym,
05:08kt贸ry m贸g艂 atakowa膰 w du偶ej odleg艂o艣ci od lotniskowca
05:11i chroni膰 go przed atakami.
05:14Lotnictwo marynarki wojennej u偶ywa bowiem samolot贸w szturmowych,
05:18ale wszystkie pozosta艂e s艂u偶膮 do ochrony lotniskowca.
05:25P艂ywaj膮ce lotnisko jest nasz膮 baz膮.
05:28F-4 Phantom rozwija艂 pr臋dko艣膰 ponad 1600 km na godzin臋.
05:36By艂 wyposa偶ony w skierowane pociski Sparrow
05:39i sta艂 si臋 trzonem lotnictwa morskiego.
05:41Sta艂 si臋 kr贸lem nieba nad Wietnamem.
05:53Do rywalizacji w艂膮czyli si臋 jednak Rosjanie.
05:56W 1965 roku wyprodukowali MiGa 25.
06:01Rozwija艂 on zawrotn膮 pr臋dko艣膰 prawie 2500 km na godzin臋.
06:14Ameryka艅scy projektenci wznawili prac臋.
06:17W 1973 roku oddano do u偶ytku F-14 Tomcat.
06:22F-14 pojawi艂 si臋 zanim Amerykanie wyszli z Wietnamu.
06:32By艂 to r贸wnie偶 my艣liwiec przechwytuj膮cy dalekiego zasi臋gu.
06:38M贸g艂 atakowa膰 wiele cel贸w jednocze艣nie.
06:43W latach 70. my艣liwce wci膮偶 pe艂ni艂y funkcj臋 maszyn przechwytuj膮cych.
06:48Koszty produkcji du偶ej liczby drogich maszyn by艂y jednak zbyt wysokie.
07:01W 1972 roku kongres wezwa艂 do pracy nad l偶ejszym i ta艅szym samolotem
07:08wyposa偶onym w dzia艂ko i pociski Sidewinder.
07:11Potrzebny by艂 my艣liwiec produkowany masowo
07:18i lepiej nadaj膮cy si臋 do walk powietrznych ni偶 F-15 czy F-14.
07:29Firma General Dynamics budowa艂a wtedy jednosilnikowy my艣liwiec F-16 Falcon.
07:35Rozwija艂 on pr臋dko艣膰 ponad 2100 km na godzin臋 i by艂 doskonale uzbrojony.
07:47Podobnie jak Northrop F-17 Cobra.
07:51Ta dwusilnikowa maszyna rozwija艂a pr臋dko艣膰 2070 km na godzin臋.
07:57R贸wnie偶 ona mia艂a imponuj膮cy arsenal.
07:59Ameryka艅skie lotnictwo postanowi艂o sprawdzi膰 oba samoloty.
08:10Piloci, kt贸rzy ujrzeli F-17 nie mieli w膮tpliwo艣ci.
08:16YF-17 by艂 prekursorem F-18.
08:21Wiedzia艂em o nim tylko to, co wyczyta艂em.
08:26Dane te by艂y fascynuj膮ce.
08:28Ten nowy samolot mia艂 wielki potencja艂.
08:38By艂 bardzo nowoczesny
08:42i nie mog艂em si臋 doczeka膰, 偶eby go wypr贸bowa膰.
08:49W 1974 roku wielu pilot贸w testowa艂o obie maszyny,
08:54by ustali膰, kt贸ra jest lepsza.
08:58Mimo intensywnych prac, nie艂atwo by艂o wy艂oni膰 zwyci臋zc臋.
09:07Przemys艂 lotniczy czeka艂 na decyzj臋,
09:09od kt贸rej zale偶a艂a przysz艂o艣膰 lotnictwa marynarki wojennej.
09:13Na pocz膮tku lat 70-tych ameryka艅skie lotnictwo
09:25zorganizowa艂o konkurs, by wy艂oni膰 najlepszy my艣liwiec.
09:30W jednym naro偶niku sta艂 jednosilnikowy F-16 Falcon,
09:34w drugim YF-17 Cobra.
09:3613 stycznia 1975 roku lotnictwo og艂osi艂o,
09:45偶e zwyci臋偶y艂 F-16 Falcon.
09:49W okresie ci臋膰 bud偶etowych mia艂o on by膰 partnerem F-14 Tomcat.
09:55Wydawa艂o si臋, 偶e F-17 Cobra b臋dzie epizodem w historii lotnictwa.
10:04Decyzja w艂adz nie zadowoli艂a marynarki wojennej,
10:10kt贸ra wola艂a dwusilnikow膮 Cobra.
10:16艁atwiej przystosowa膰 samolot marynarki wojennej
10:19do u偶ytku w lotnictwie ni偶 odwrotnie.
10:21Rozmiar F-16, jego podwozie, brak sk艂adanych skrzyde艂 i inne szczeg贸艂y
10:34wyklucza艂y mo偶liwo艣膰 wykorzystanego.
10:40Teraz marynarka wojenna mia艂a wypr贸bowa膰 obie maszyny.
10:43Po d艂ugiej debacie kongres poszed艂 na kompromis.
10:50Najlepsze cechy F-17 mia艂y si臋 znale藕膰 w zupe艂nie nowym samolocie.
10:57Northrop, kt贸ry po艂膮czy艂 si臋 z McDonald'em,
11:03podpisa艂 kontrakt na dostaw臋 dziewi臋ciu jednomiejscowych
11:06i dw贸ch dwumiejscowych maszyn z nowej generacji lekkich my艣liwc贸w odrzutowych.
11:11Samolot trzeba by艂o przystosowa膰 do u偶ytku na lotniskowcach.
11:19Pocz膮tkowo podwozie YF-17 by艂o typowe dla lotnictwa tradycyjnego.
11:26Mia艂o ma艂e wn臋ki na ko艂a.
11:29F-18 mia艂 by膰 taki sam, ale w 艣rodku musia艂o si臋 zmie艣ci膰 ca艂e podwozie.
11:43Nowoczesne, chowane i bardzo wytrzyma艂e.
11:48F-18 by艂 pierwszym wielozadaniowym samolotem ameryka艅skich si艂 zbrojnych.
11:53F-18 by艂 pierwszym wielozadaniowym samolotem ameryka艅skich si艂 zbrojnych.
12:07Mia艂 17 metr贸w d艂ugo艣ci, rozpi臋to艣膰 w skrzyde艂 11,5 metra i przenosi艂 ponad 7,5 ton uzbrojenia.
12:22Dwa silniki General Electric rozp臋dza艂y samolot do ponad 1700 km na godzin臋.
12:3318 listopada 1978 roku F-18 Hornet po raz pierwszy wystartowa艂 z lotniska Lombard St. Louis.
12:48Przewidywania potwierdzi艂y si臋.
12:52Pilot uzna艂, 偶e maszyna jest 艣wietna.
12:57Opinie te podtrzymali wszyscy kolejni piloci.
13:03Siedz膮c w Hornetie czu艂em si臋 jak na skrzyd艂a anio艂a.
13:11Samolot by艂 bardziej czu艂y na ruchy steru, zar贸wno przy ma艂ych jak i du偶ych pr臋dko艣ciach.
13:23F-18 mia艂 wszystko, o czym marzy艂 pilot my艣liwcy.
13:26By艂 szybki, mocny, zwrotny i mia艂 niesamowity arsena艂.
13:34Na pasie startowym poczu艂em si臋 jak najwi臋kszy szcz臋艣ciarz.
13:44Co艣 wspania艂ego.
13:46F-18 spe艂nia艂 wymagania marynarki wojennej.
13:51By艂 lekki, skomputeryzowany i nieprawdopodobnie zwrotny.
13:56Wraz z post臋pem techniki samolot stawa艂 si臋 coraz lepszy.
14:01W 1981 roku piloci nie mogli si臋 doczeka膰, by go sprawdzi膰.
14:06Nie mogli艣my si臋 doczeka膰.
14:09Nale偶a艂em do szcz臋艣ciarzy, kt贸rzy jako pierwsi zasiedli za jego sterami.
14:14To wspania艂e uczestnienie.
14:17To wspania艂e uczestnienie.
14:19Wielu uczestnicy.
14:21Wielu uczestnicy.
14:23Wielu uczestnicy.
14:25Wielu uczestnicy.
14:27Wielu uczestnicy.
14:29Wielu uczestnicy.
14:30Jako pierwsi zasiedli za jego sterami.
14:34To wspania艂e uczucie.
14:40Start nie sprawia艂 k艂opot贸w.
14:43Otworzy艂em przepustnic臋.
14:45Przyspieszenie wcisn臋艂o mnie w fotel.
14:48Schowa艂em podwozie i wznios艂em si臋 z ustalon膮 pr臋dko艣ci膮
14:52oko艂o 650 km na godzin臋.
14:55Lecia艂em w towarzystwie kolegi i wykonywali艣my proste 膰wiczenia.
15:06Piloti sprawdzali mo偶liwo艣ci operacyjne F-18.
15:12Ich nast臋pcy natkn臋li si臋 na rozmaite wyzwania.
15:17Jednym z nich by艂a nowoczesna kabina niczym z Gwiezdnych Wojen.
15:22Skomplikowana elektronika z wieloma monitorami
15:26i prze艂膮cznikami system贸w lotu, radaru i uzbrojenia.
15:35W kabinie jest bardzo cicho.
15:41Doskona艂a widoczno艣膰.
15:43Os艂ona kabiny nie ma niepotrzebnych wspornik贸w.
15:46Wszystko, co potrzebne, jest przed pilotem.
15:51Rzadko trzeba pochyli膰 g艂ow臋, by znale藕膰 jaki艣 prze艂膮cznik.
15:55M贸wi si臋 szklana kabina.
15:57Jest du偶o monitor贸w i mniej przycisk贸w.
16:01Ergonomia jest nienaganna.
16:04Ergonomia jest nienaganna.
16:05T臋 sam膮 czynno艣膰 mo偶na wykona膰 wieloma przyciskami.
16:10T臋 sam膮 czynno艣膰 mo偶na wykona膰 wieloma przyciskami.
16:25Bardzo przydatny jest system HUD.
16:28HUD to wy艣wietlacz przezierny.
16:32Wygl膮da jak celownik na desce rozdzielczej i jest nim,
16:36ale wy艣wietla te偶 informacje o wysoko艣ci lotu,
16:39k膮cie ataku i o uzbrojeniu.
16:40Stare si臋 piloci uwa偶aj膮, 偶e wy艣wietlacz zawiera nadmiar informacji.
16:58Pilot F-18 musi si臋 nauczy膰, czego potrzebuje i gdzie tego szuka膰.
17:07M艂odzi piloci pocz膮tkowo sp臋dzaj膮 zbyt du偶o czasu z pochylon膮 g艂ow膮,
17:14odczytuj膮c wskazania przyrz膮d贸w,
17:17zamiast obserwowa膰 艣wiat poza kabin膮.
17:20Trzeba si臋 przystosowa膰.
17:24W hornecie na d藕wigni przepustnicy i dr膮偶ku sterowym
17:27znajduje si臋 siedlety, ale jest trudna transicja.
17:31W hornecie na d藕widni przepustnicy i dr膮偶ku sterowym
17:34znajduje si臋 siedemna艣cie prze艂膮cznik贸w, kt贸re pilot rozpoznaje przez dotyk.
17:40W czasie walki pilot nie musi odrywa膰 r膮k od dr膮偶k贸w, by wybra膰 tryb walki b膮d藕 cen.
17:47W czasie walki pilot nie musi odrywa膰 r膮k od dr膮偶k贸w, by wybra膰 tryb walki b膮d藕 cen.
17:53Wszystkie potrzebne prze艂膮czniki na pod palcami.
18:05Horneta zaprojektowane jako maszyn臋 dwuzadaniow膮.
18:19Zwykle samoloty pe艂ni膮 funkcj臋 my艣liwca lub bombowca.
18:30Dzi臋ki odpowiednim komputerom i oprogramowaniu,
18:34Hornet mo偶e si臋 przekszta艂ca膰 z bombowca w zab贸jczy my艣liwiec.
18:37Mo偶e realizowa膰 misj臋 jako bombowiec, jako maszyna zwiadowcza albo szturmowa.
18:50Samolotu nie trzeba ponownie konfigurowa膰.
18:55Mo偶na te偶 zabra膰 na pok艂ad uzbrojenie do zwalczania cel贸w powietrznych i naziemnych.
19:07Hornet dosta艂 zielone 艣wiat艂o od lotnictwa.
19:11Niechciany niegdy艣 samolot sta艂 si臋 przebojem.
19:17F-18 wzbudza艂 zainteresowanie lotnictwa i marynarki wojennej.
19:25Zam贸wienia nap艂ywa艂y z ca艂ego 艣wiata.
19:29Hornet musia艂 si臋 jeszcze sprawdzi膰 na polu bitwy.
19:33U偶yto go do walki z terrorizmem na Bliskim Wschodzie.
19:46W 1983 roku ameryka艅ska marynarka wojenna i lotnictwo
19:51wybra艂y F-18 na sw贸j my艣liwiec w przysz艂o艣ci.
19:56Dzi臋ki 艣wietnemu uzbrojeniu sprawdzi艂 si臋 w roli wielozadaniowego my艣liwca bombarduj膮cego.
20:01Przenosi prawie 8 ton uzbrojenia,
20:05w tym 6 Sidewinder贸w lub 4 pociski Spanner.
20:09Dzia艂ko wystrzeliwuje ponad 100 pocisk贸w na sekund臋.
20:18F-18 przesz艂y trzest bojowy 24 marca 1986 roku u wybrze偶a Libii.
20:29Wystartowa艂y z lotniskowca Koronsi.
20:35Libijski przyw贸dca Muammar Gaddafi wspiera艂 dzia艂ania terroryst贸w w Europie.
20:44Kulminacj膮 by艂o wysadzenie w powietrze klub贸w w Berlinie.
20:50Zgin臋li 偶o艂nierze ameryka艅scy.
20:52Reakcja prezydenta Reagana by艂a b艂yskawiczna.
20:56To bestialstwo jest najnowszym aktem terrorystycznym pu艂kownika Gaddafi'ego.
21:01S膮 dowody na to, 偶e za eksplozj臋 w dyskotece La Belle
21:06odpowiada bezpo艣rednio re偶im libijski.
21:12Do akcji wkroczy艂y F-18.
21:15Na pop艂acie startowym panowa艂 艣cisk.
21:20Pocz膮tkowo u偶ywali艣my tylko jednej katapulty, potem dw贸ch i wreszcie wszystkich dost臋pnych.
21:33Zgodnie z planem ka偶dy Hornet przeprowadza艂 atak samodzielny.
21:37Im bli偶ej Libii, tym ni偶ej lecieli艣my.
21:46By艂o ciemno, nie widzieli艣my wody.
21:49Ufali艣my wysoko艣ciomierzom.
21:56Wystrzeli艂em rakiet臋.
21:59Po chwili ujrza艂em te偶 eksplozj臋 na zach贸d ode mnie.
22:04Przylecieli艣my punktualnie, niepostrze偶enie, przy zerowej widoczno艣ci.
22:12W powietrzu by艂o mn贸stwo maszyn, kt贸re odpali艂y pociski w 艣ci艣le wyznaczonej chwili.
22:18W powietrzu by艂o mn贸stwo maszyn, kt贸re odpali艂y pociski w 艣ci艣le wyznaczonej chwili.
22:24By艂o mi bardzo dobrze, jak orkestry.
22:30Hornety ostrzela艂y wyrzutnie rakiet SAM-5 rakietami HARM, u偶ytymi po raz pierwszy.
22:38Hornet potwierdzi艂 swoj膮 przydatno艣膰, cho膰 piloci niew膮tpili j膮.
22:45Wiedzieli艣my o tym.
22:48Teraz dowiedzia艂a si臋 reszta si艂 zbrojnych i 艣niad.
22:53W po艂owie lat 80. Hornet trafi艂 do wielu eskadry.
22:58W po艂owie lat 80. Hornet trafi艂 do wielu eskadry.
23:04Bardzo lubili go, zw艂aszcza mechanice.
23:09F-18 lata艂 trzy razy wi臋cej ni偶 inne maszyny, ale wymaga艂 dwa razy mniej czasu na konserwacj臋.
23:18艢rednio przeznaczali艣my 12 roboczogodzin na godzin臋 lotu.
23:22W przypadku innych maszyn by艂o to oko艂o 50 godzin.
23:29Doprowadzenie do startu by艂o niepor贸wnanie prostsze.
23:38Pami臋tam, 偶e kiedy艣 trzeba by艂o wymieni膰 silniki w dw贸ch maszynach.
23:43Przez ca艂膮 noc wymienili艣my silniki w siedmiu samolotach.
23:47Wymiana trwa 45 minut.
23:58Je艣li wystrzelono pociski, prze艂adowujemy.
24:03Je艣li trzeba co艣 wymieni膰, wymieniamy.
24:06Wkr贸tce samolot jest gotowy do dalszej eksploatacji.
24:21Dzi臋ki temu F-18 by艂 faworytem dow贸dc贸w marynarki wojennej i piechoty morskiej.
24:26Szybko艣膰 serwisowania dawa艂a wi臋cej czasu na realizacj臋 zada艅.
24:34By艂o wi臋cej ludzi.
24:35Teraz wszyscy pomagali garstce os贸b, kt贸re dotychczas planowa艂y operacj臋.
24:44Znacznie mniej energii po艣wi臋cono na serwis maszyn.
24:48W skadrze pracowa艂o mniej os贸b. Da艂o to wymierne oszcz臋dno艣ci.
25:02Piloci uwielbiaj膮 starty z lotnisko.
25:06Start z katapult膮 to najzabawniejszy etap lotu.
25:15Prosty, dynamiczny i ciekawy.
25:18Nale偶y ustawi膰 pe艂n膮 moc silnik贸w i sprawdzi膰 wszystkie systemy.
25:24Potem salutujesz i na znak sygnalisty wystrzeliwujesz z katapulty.
25:29F-18 w 2 sekundy przyspiesza do pr臋dko艣ci 280 km na godzin臋.
25:45Dzi臋ki komputerom l膮dowanie na lotniskowcu to wyrafinowana sztuka.
25:50Radar okr臋towy namierza samolot z odleg艂o艣ci oko艂o 5 km
25:55i oblicza jego po艂o偶enie wzgl臋dem optymalnej 艣cie偶ki podej艣cia.
26:03Komputer wykonuje obliczenia wiele razy na sekund臋,
26:06aktualizuj膮c i koryguj膮c dane w czasie rzeczywistym.
26:09W 1987 roku Hornety przekazano s艂ynnej grupie akrobatycznej Blue Angels.
26:27Zdomieni widzowie po raz pierwszy ujrzeli t臋 niezwyk艂膮 maszyn臋.
26:43Chcieli艣my pokaza膰 widzom najnowocze艣niejsz膮 technik臋.
26:47Praca Blue Angels polega na demonstrowaniu mo偶liwo艣ci sprz臋tu i ludzi.
27:00Zaprezentowano te偶 nowe manewry, na przyk艂ad brudn膮 p臋tl臋.
27:05To figura, kt贸r膮 wykonuj膮 chyba tylko Blue Angels.
27:09Nale偶y otworzy膰 podwozie, jak do l膮dowania.
27:15Wi臋kszo艣膰 maszyn nie lubi lata膰 na grzbiecie z otwartym podwoziem.
27:22W czasie pokaz贸w latamy w szyku r膮bu.
27:28Cztery samoloty wykonuj膮 tak zwan膮 brudn膮 p臋tl臋.
27:31Przylatujemy na miejsce pokazu, podrywamy maszyny, w艂膮czamy dopalacze i spokojnie wykonujemy p臋tl臋.
27:46Ko艅czymy j膮 i wy艂膮czamy dopalacze.
27:52Potem wysuwamy hamulce powietrzne, by nie lecie膰 za szybko ze wzgl臋du na wysuni臋te podwozie.
28:00Nie mo偶na lecie膰 zbyt szybko.
28:08Obni偶amy wysoko艣膰 lotu i ko艅czymy pokaz.
28:14Odleg艂o艣ci mi臋dzy maszynami zmieniaj膮 si臋, w zale偶no艣ci od manewru.
28:20Odleg艂o艣ci mi臋dzy maszynami zmieniaj膮 si臋 w zale偶no艣ci od manewru.
28:24Odleg艂o艣膰 minimalna to oko艂o p贸艂 metra pomi臋dzy os艂on膮 kabiny jednej maszyny, a 艣rodkow膮 cz臋艣ci膮 skrzyd艂a drugiej.
28:38I to przy pr臋dko艣ci 650 km na godzin臋.
28:45Tylko zupe艂ne skupienie mo偶e zapobiec tragedii.
28:51Niesamowite.
28:54Lata艂em z przodu i nie widzia艂em tych odleg艂o艣ci.
29:00Koledzy m贸wili, szefie, nie ogl膮daj si臋, musisz by膰 skoncentrowany.
29:04Kiedy艣 podrapa艂em si臋 w nos i po powrocie powiedzieli, widzieli艣my, nigdy wi臋cej tego nie r贸b.
29:19艢ledz膮 sytuacj臋.
29:31Ale Hornet by艂 przede wszystkim narz臋dziem walki.
29:35W styczniu 1991 roku zmierzy艂 si臋 z jednym z najokrutniejszych dyktator贸w.
29:49Od 1983 roku F-A-18 Hornet jest my艣liwcem szturmowym marynarki wojennej i piechoty morskiej Stan贸w Zjednoczonych.
30:01W 1985 roku ten my艣liwiec bombarduj膮cy potwierdzi艂 sw膮 przydatno艣膰 w walce z re偶imem Kaddafiego.
30:07W styczniu 1991 roku koalicja fa艅 ONZ-u szykowa艂a si臋 do ataku na cele Wirak贸w.
30:13Hornety mia艂y startowa膰 z lotniskowc贸w.
30:2148 godzin przed pustynn膮 burz膮 przylecia艂 H-53 z Arabii Saudyjskiej.
30:28Przekazano nam plany operacji.
30:32Przebrali艣my si臋, napisali艣my listy do bliskich i zacz臋艂o si臋 dla nas 100 dni walki.
30:40To jak gra w futbol. Trenujesz, by w ko艅cu rozegra膰 wa偶ny mecz.
30:55Wystartowa艂em z pierwsz膮 fal膮 maszyn z lotniskowca Midway.
30:59Nie wiedzieli艣my, czego si臋 spodziewa膰.
31:03Zrobili艣my wszystko, 偶eby si臋 przygotowa膰 i opanowa膰 strach.
31:07Nie wiedzieli艣my, czego si臋 spodziewa膰.
31:10Zrobili艣my wszystko, 偶eby si臋 przygotowa膰 i opanowa膰 strach.
31:13Zrobili艣my wszystko, co mo偶esz zrobi膰, 偶eby by膰 ostro偶ni, jak mo偶esz by膰.
31:18Zrobili艣my w tej pierwszej nocy.
31:20Zrobili艣my si臋 do kontrolu.
31:23Zrobili艣my, 偶e masz prac臋, 偶eby zrobi膰.
31:25I to jest to wszystko.
31:26Samoloty koalicji wystartowa艂y 17 stycznia.
31:34Zacz臋艂a si臋 wojna z otoce perskiej.
31:38Po zatankowaniu hornety skierowa艂y si臋 na cele.
31:42Gdy lecieli艣my nad po艂udniowym Kuwaitem,
31:46widzieli艣my z lewej strony b艂yski eksplozji.
31:55Wszyscy byli艣my bardzo przej臋ci i skoncentrowani.
32:00Zgas艂o 艣wiat艂o i ka偶dy szykowa艂 si臋 do wystrzelania pierwszej rakiety.
32:04Pierwszego dnia niszczyli艣my wyrzutni臋 Skud贸w w rejonie Basel.
32:16Iracka artyleria przeciwlotnicza mia艂a na koncie wiele zestrzelonych maszyn.
32:24Lecieli艣my troch臋 wy偶ej i ci膮gn臋li艣my ze sob膮 cele pozorne,
32:31przyci膮gaj膮ce rakiety Ziemia-Powietrze,
32:35aby A-6 mog艂y zaatakowa膰 wyznaczone cele.
32:40Zbli偶aj膮ce si臋 do celu Hornety ostrzeliwano rakietami Ziemia-Powietrze.
32:45By艂y to rakiety niekierowane.
32:48Nie widzieli艣my ich na radare.
32:50Wypatrywali艣my smug.
32:53Robili艣my wszystko, aby nas nie namierzono.
32:56Gdy podczas 膰wicze艅 zrzucali艣my bomby, cel wybucha艂.
33:06Tu widzieli艣my wybuch, ale nie widzieli艣my zniszcze艅.
33:17Wida膰 by艂o tylko eksplozj臋.
33:22Zniszczenia musieli艣my sobie wyobrazi膰.
33:24O 14.01. eskadra Hornet贸w z lotniskowca Saratoga namierzy艂y dwa irackie Migi-21.
33:42Dwa Hornety wystrzeli艂y rakiety Sidewinder i Spasol.
33:46Oba Migi zosta艂y zniszczone.
33:48By艂o to pierwsze zwyci臋stwo F-18.
33:54Stres nas nie opuszcza.
33:58Pilot robi wszystko, by przygotowa膰 si臋 do walki i wr贸ci膰.
34:02Ale najgorsze dopiero przed nim.
34:05Trzeba wr贸ci膰 i wyl膮dowa膰 na lotniskowcu.
34:12Wojna trwa.
34:13Iloci Hornet贸w realizuj膮 coraz wi臋cej zada艅 bojowych.
34:16F-18 s膮 ci膮gle w powietrzu.
34:19Lata艂em przez dwie, trzy godziny.
34:20Wraca艂em na obiad.
34:21Wykonywa艂em czterogodzinn膮 misj臋.
34:22Wraca艂em, by oceni膰 efekty bombardowa艅.
34:23Zjada艂em co艣 i k艂ad艂em si臋 na kwadrans.
34:24I艂oci Hornet贸w realizuj膮 coraz wi臋cej zada艅 bojowych.
34:25I艂oci Hornet贸w realizuj膮 coraz wi臋cej zada艅 bojowych.
34:29F-18 s膮 ci膮gle w powietrzu.
34:31Lata艂em przez dwie, trzy godziny.
34:35Wraca艂em na obiad.
34:39Wykonywa艂em czterogodzinn膮 misj臋.
34:43Wraca艂em, by oceni膰 efekty bombardowa艅.
34:46Zjada艂em co艣 i k艂ad艂em si臋 na kwadrans.
34:48Po czym zn贸w wszed艂em na odpraw臋.
35:01Przez kilka pierwszych dni prawie w og贸le nie spali艣my.
35:06Serce bi艂o mi jak w czasie maratonu, kt贸ry trwa艂 nieustannie przez cztery dni.
35:13Hornety bra艂y udzia艂 we wszystkich operacjach.
35:16Ale ich wyrafinowane uzbrojenie zaskakiwa艂o czasami nawet pilot贸w.
35:24W czasie walk l膮dowych pogoda nam nie sprzyja艂a.
35:28Pada艂a.
35:29Kt贸rego艣 dnia dowiedzieli艣my si臋, 偶e armia irecka ucieka.
35:35Ale wci膮偶 by艂a niebezpieczna.
35:39Mieli艣my radary do wykrywania ruchomych cel贸w.
35:42Widzieli艣my lini臋 wysokiego napi臋cia, latarni臋 przy drodze i mn贸stwo ruchomych punkt贸w.
35:47To by艂 nasz cel.
35:51Zrzucili艣my bomby.
35:56Po powrocie wszyscy przyznali, 偶e widzieli to samo.
36:00Nast臋pnego dnia CNN pokaza艂o, 偶e te punkty by艂y jad膮cymi pojazdami.
36:13Przez 100 dni 174 Hornety wystartowa艂y ponad 9000 razy.
36:28W szczytowym okresie kampanii ka偶dy Hornet wykonywa艂 dwa loty dziennie.
36:33By艂o to 25% wszystkich misji w Iraku.
36:37W latach 90. Hornety s艂u偶y艂y do os艂abiania potencja艂u armii Husayna.
36:44Pod koniec XX wieku Hornet贸w u偶ywano we wszystkich najwa偶niejszych wojnach.
36:57Na pocz膮tku XXI wieku Hornety wykorzystano podczas najtrudniejszej pr贸by wojsk ameryka艅skich od czas贸w II wojny 艣wiatowej.
37:07W latach 90. Hornet贸w u偶ywano w walkach na ca艂ym 艣wiecie.
37:15Jednym z takich miejsc by艂y pa艅stwa by艂ej Jugos艂awii.
37:21Hornety wesz艂y w sk艂ad si艂 pokojowych NATO, kt贸re chroni艂y cywil贸w w Bo艣ni i Kosowie.
37:28Hornety wesz艂y w sk艂ad si艂 pokojowych NATO, kt贸re chroni艂y cywil贸w w Bo艣ni i Kosowie.
37:34W listopadzie 1999 roku oddano do u偶ytku lepszego i wi臋kszego Horneta.
37:47F-A-18E Super Hornet jest o ponad metr d艂u偶szy i ma o 25% wi臋ksz膮 powierzchni臋 skrzyde艂.
37:57Ma jeszcze lepsze uzbrojenie, na przyk艂ad bomby inteligentne J-DAN i J-SAL.
38:02Hornet jest stale udoskonalany.
38:08Jego mo偶liwo艣ci s膮 coraz wi臋ksze.
38:11Ewolucja F-18 trwa艂a ponad 20 lat.
38:20Super Hornet mia艂 jeszcze wi臋kszy potencja艂.
38:25Nowy Super Hornet ma lepszy uk艂ad ch艂odzenia, zasilania i wi臋cej miejsca.
38:41Pierwotny radar APG-65 by艂 znakomity, ale blednie przy nowoczesnych uk艂adach elektroniki aktywnej i radarach cyfrowych.
38:56Silnik jest wci膮偶 udoskonalany.
39:01Pierwszy F-18 by艂 bardzo dobry.
39:09Teraz jest jeszcze mocniejszy.
39:16Samolot贸w tych u偶yto ponownie po 11 wrze艣nia 2001 roku.
39:22W Afganistanie piloci startuj膮 ponad 10 tysi臋cy razy.
39:27Wspieraj膮 l膮dowe wojsko aliant贸w.
39:36P艂yn臋li艣my lotniskowcem Theodor Roosevelt.
39:40Ze Stan贸w wyruszyli艣my 17 wrze艣nia, tydzie艅 po zamachu na WTC.
39:45Do Afganistanu dotarli艣my 28 pa藕dziernika.
39:4910 dni po zwr贸ceniu pierwszych bomb na Afganistan.
39:52Zostali艣my tam do 1 marca, do ko艅ca operacji Anaconda.
39:59Ustanowili艣my rekord.
40:01159 dni lot贸w bojowych z lotniskowcem.
40:04Co dzie艅 nie startowa艂o po 12 F-18 z ka偶dego z naszych trzech dywizjon贸w.
40:15Na drugim lotniskowcu te偶 by艂y trzy dywizjony, kt贸re wysy艂a艂y po 12 maszyn dziennie.
40:21Tak wi臋c codziennie nad Afganistanem lata艂o ponad 70 hornet贸w.
40:27Moje pierwsze zadanie wykona艂em nad Kandaharem.
40:32Celem by艂y czo艂gi na jednym z plac贸w w mie艣cie.
40:35Likwidowali艣my je u偶ywaj膮c taktycznych pocisk贸w rakietowych Mabrek.
40:44艢wietnie uzbrojeni talibowie cz臋sto strzeliwali F-18 z granatnik贸w.
40:50Talibowie zajmowali wi臋kszo艣膰 miast i odnosili艣my wra偶enie, 偶e oszcz臋dzaj膮 amunicj臋.
40:56Gdy ich pl臋ska by艂a nieuchronna, podj臋li ostatni膮 pr贸b臋 walki i cz臋艣ciej do nas strzelali.
41:10Pilotom F-18 wydano te偶 instrukcje post臋powania na wypadek ze strzela艅.
41:18W pa藕dzierniku i listopadzie by艂o bardzo zimno.
41:21Mieli艣my ze sob膮 mapy z zaznaczonymi strefami bezpiecznymi,
41:28rodzajem po偶ywienia, jakie tam mo偶na znale藕膰 i 藕r贸d艂ami wody pitnej.
41:33Na wypadek w臋dr贸wki po g贸rach mia艂em r臋kawice, ciep艂o ubranie, wod臋 i wiele rzeczy, kt贸rych zwykle nie zabierali艣my ze sob膮.
41:43W Afganistanie akcja ratunkowa mog艂a trwa膰 nawet tydzie艅.
41:48Wszyscy piloci musieli przyzwyczai膰 si臋 do codziennego stresu i zm臋czenia.
41:58Loty trwa艂y po 6, 7, a nawet 9 godzin.
42:03Tak d艂ugo trwa艂e siedzenie w fotelu bardzo wyczerpuje.
42:09Piloci F-18 mieli jednak spos贸b na stres.
42:15Autopilot pozwala ustawi膰 kierunek, pr臋dko艣膰 lotu i zje艣膰 obiad.
42:20Wysoko艣膰 fotela jest regulowana.
42:25Mo偶na wyci膮gn膮膰 nogi, rozlu藕ni膰 pasy i wykonywa膰 膰wiczenia, kt贸re pozwalaj膮 pokona膰 zm臋czenie.
42:31Hornet sta艂 si臋 g艂贸wn膮 broni膮 ameryka艅skiej marynarki i piechoty morskiej.
42:46W ka偶dej chwili m贸g艂 zaatakowa膰 w g艂臋bi terytorium wroga.
42:57Na Bistym Wschodzie u偶yto go znowu w 2003 roku.
43:01Super Hornet贸w u偶yto po raz pierwszy do obalenia re偶imu Saddama Husseina.
43:06Zaledwie jeden dywizjum Super Hornet贸w z lotniskowca Abraham Lincoln
43:13zrzuci艂 prawie 160,000 bomb z 98% celno艣ci膮.
43:29Ten wielozadaniowy samolot jest tak popularny, 偶e wyprodukowano ju偶 ponad 1000 sztuk.
43:34Ameryka艅ska marynarka zamierza u偶ytkowa膰 go do 2025 roku.
43:41Niechciana kiedy艣 maszyna sta艂a si臋 obiektem powszechnego podziwu.
43:49Uwielbiam Horneta i je艣li zn贸w wystartuj臋, to na pewno w tej maszynie.
43:55Hornet to bezpieczny samolot wielozadaniowy.
44:01Nie zamieni艂bym go na 偶aden link.
44:05F-18 moim zdaniem jest najlepszym samolotem na 艣wiecie.
44:15Wersja Polska, Studia Publishing, na zlecenie Polskie Media Amerykom.
44:21Tekst Dariusz Makulski, czytam Janusz Kozio艂.
44:25Dariusz Makulski, czytam Janusz Kozio艂.
44:28Dariusz Kozio艂.
44:30Dariusz Kozio艂.
Recommended
1:05:00
|
Up next
47:03
1:36:44
47:22
58:39
47:15
44:08
44:40
1:05:37
43:57
43:57
1:45:10
54:04
44:05
1:37:28
1:01:34
44:37
Be the first to comment