Isang taong gulang na bata ang nasawi matapos makatulog nang nakadapa. Ano ang posibleng sanhi ng ganitong insidente? At paano ito maiiwasan?
Hosted by the country’s top anchors and hosts, 'Unang Hirit' is a weekday morning show that provides its viewers with a daily dose of news and practical feature stories. Watch it from Monday to Friday, 5:30 AM on GMA Network! Subscribe to youtube.com/gmapublicaffairs for our full episodes.
00:00Mga Kapuso, malungkot nga po ang balitang napapag-usapan ngayong umaga.
00:04Sa Quezon Province kasi, isang batang lalaki, one-year-old mahigit po ito, namatay.
00:09Dahil sa pagtulog na nakadapa.
00:12At kwento ng nanay, alas 8 na gabi ng June 21,
00:15nang pakainin niya ng kanin at sabaw at isa't kalahating taong gulang niyang anak.
00:21Dumedi din daw ang bata bago natulog bandang alas 9 ng gabi.
00:25Hating gabi, nagising ang nanay at nang kanyang itihayang anak.
00:28Hindi na rin gumagalaw ang bata at nag-iba na ang kulay ng labi.
00:32Sinugod ang bata sa ospital at pag-alaman po na maraming likido at pagkain ang napunta sa kanyang baga.
00:39Aspiration pneumonia ang kinumatay ng bata base sa death certificate.
00:44Nalulod daw sa sariling suka ang bata dahil sa pagtulog ng nakadapa.
00:48Kaya paano maiwasan ang ganito pangyayari?
00:50Yan po ang ating ikokonsulta dito sa UH Clinic.
00:54At makakasama po natin isang pediatrician at general physician, Dr. Cheryl Chong.
01:01Dr. Chong, good morning po.
01:02Good morning, sir. Thank you po sa pag-invite sa akin.
01:05Una po, eto na, pakipaliwanag nga po.
01:07Ano pong nangyayari doon sa bata?
01:09Paano po siya nagka-aspiration pneumonia doon sa pagkakadapa niya habang natutulog ng busong?
01:16Opo.
01:16Bali, ang aspiration pneumonia po, nangyayari po siya sa ganitong paraan.
01:20Kapapakita ko po sa inyo.
01:21Mas maganda, mas maliwarag pag ganyan may drawing.
01:25Kapapakita ko po sa inyo yung parte ng katawan sa loob, bali ng lalamunan.
01:29Unang-una po, may dalawang daluyan po yan.
01:32Una po, papasok po ang hangin sa ilong, papasok po yan sa likod ng lalamunan, bago bababa sa baga.
01:39Yan ang normal po.
01:40Ang pagkain naman, papasok po sa bunganga, tapos sa lalamunan, at papasok sa chan.
01:46So, dalawang daluyan yan.
01:47Ang nangyayari po sa bata, na na-report po sa news, ang laman ng chan, unang-una, umakyap po sa lalamunan, at tumawid po sa kabilang side po, yung kabilang tubo, at pumasok sa baga.
02:03So, pag nangyayari po ito, ang pagkain, magbabara po sa daluyan ng hangin.
02:07At yun po ang nangyayari po.
02:09Teka, bakit babalik yung pagkain pakiat?
02:12Opo. Ang normal kasi po na tao at mga bata, may tinatawag dito na epiglottis. May nakaharang po dapat dyan.
02:19Para kung may sinuka man na pagkain palabas, nalabas po yan sa bunganga.
02:23Pero ang nangyayari po sa kanya, mukhang ito po ang humina.
02:27At tumawid po ang pagkain.
02:29Iba naman yan sa parang acid reflux? Kasi di ba minsan may ano, yun yung parang takip?
02:34Yes po. Yung reflux nga po yun, yun po ang prosesong nangyayari. Kaya umakyap, nag-reflux.
02:40Okay. Yung pagdapa ba sa pagtulog, may epekto dun? Para ba wala yung bara na yun?
02:44Opo. Bali po, sa mga pagsusuri ng mga eksperto po ngayon,
02:48ang mga batang less than one year old, sila po ang mas at risk, ang mas delikado sa ganyan.
02:54So, tulad nitong baby natin, pag nakatapa siya, for example, ganito po siya matulog,
02:58may tinatawag kami na mga pediatrician na Sudden Infant Death Syndrome, SIDS.
03:05Opo. Pag ang mga baby nga nito, natutulog ng nakatapa,
03:09malaki ang chance na bumaba ang kanilang oxygen sa katawan.
03:13At pag may pagkain man, na pumasok sa lalamunan man, umakyat sa tiyan,
03:18o kaya nagdedede, malaki rin ang chance na hindi siya nakakalunok ng maayos.
03:23So, hindi niyo talaga nire-recommend yung nakatapa na tulog ever?
03:26Ever. But, this is usually for less than one year old.
03:29For less than one year.
03:30Pero di ba pag nagpa-breastfeed ka, like, nakita ko yung mga nanay, kami rin,
03:36inaano kami, kinakarga para isuka yung, di ba may isuka, lumad, ano?
03:40Opo, opo. Kaya importante po, pagkatapos patidein ang mga baby,
03:44dapat nakatayo muna.
03:45May oras na siya ipibigay sa kanya po.
03:47Iba-burp.
03:48O, iba-burp. Para padighayin po.
03:50Opo.
03:50So, ito po, ang prosesong ito is one to two hours.
03:54Opo.
03:54Opo.
03:55Opo, ang ideal, ang ideal po.
03:57Pero mga baby, one year old din yan.
04:00Opo, mga less than one year old.
04:01Less than one.
04:01Pero kasi sa kaso ng ito, ito po yung medyo bihira po sa kaso natin.
04:05Opo, okay.
04:06Medyo malaking bata na siya.
04:07Opo, opo.
04:08Beyond one na siya, oover one year old.
04:10Opo, yes.
04:10Ang malaking bata, dapat, pag may umakyat man na pagkain,
04:13may kakayan siyang isuka siya.
04:15Opo, opo.
04:15Hindi yung dumidiretso sa baga.
04:17Opo.
04:17Eh, ano ba ang tamang paraan po, o proper sleeping position ng isang sanggol?
04:22Opo.
04:23So, bali, idedemo ko rin po sa inyo po, no?
04:25I'm sure.
04:25Ang baby, pag less than one year old din po, pag nakahiga, dapat flat siya on the bed.
04:32Ah, walang unan.
04:33Walang unan.
04:34Opo.
04:35Ang higaan din po, dapat firm.
04:37Hindi yung sobrang lambot.
04:39Hindi yung pang lumulubog na po yung baby, no?
04:41Opo.
04:42Tapos, ang mga suot niya, kung may ganito po kayong pambalot, make sure po mahigpit ang pagbalot niyo.
04:47Huwag yung kumakalaskalas kasi may posibilidad matakpan ang mga.
04:50At nahirapan na po siyang huminga.
04:52Opo.
04:52Kaya pa na po yung mga swaddle ng baby, sobrang tight.
04:55Yes, opo.
04:55Opo.
04:56Gusto rin po ng baby yun.
04:58Hindi mo, ano, kumalas.
04:59Doc, ano po yung senyales na nabubulo na na yung bata at ano ang pwedeng gawin?
05:03So, ang mga senyales, kailangan alert tayo po, no?
05:06Habang kumakain ng mga bata.
05:08Ang mga senyales, unang-una, di na po sila nakakaiyak.
05:11Wala na pong tunog ang iyak.
05:13Siguro may konting huni na lang po yung naririnig niyo.
05:16Huni, oo.
05:16Kasi po, nakablock na po yung airway.
05:18Yung daanan ng boses niya.
05:20Opo, opo.
05:21O kaya, di na po sila nakakaubo din.
05:24Parang hirap na.
05:24Hindi nila nauubo.
05:26Hindi nila naaalis yung nakabara.
05:28Ano pa po?
05:29Yung mukha nila parang shock, natatakot o nagugulap yung mukha.
05:32Oo, oo, oo.
05:33Anong gagawin nung pag ganun?
05:34Opo.
05:34So, ang gagawin natin, una-una, huwag magpanik.
05:37At pangalawa, may paraan po yan sa different age ng bata.
05:41That's right.
05:41Opo.
05:42Unang-una, for babies less than one year old,
05:44ikalas nila po ang suot niya.
05:45Okay.
05:46Opo.
05:46Tanggalin na natin.
05:47Parang iha-heimlick siya ngayon.
05:48Opo, opo.
05:49Pambatang heimlick.
05:51Oo, oo, oo, oo.
05:52Pag baby po kasi,
05:54wala silang kakayahan na ilabas mag-isa po yung nakabara, no?
05:57So, dapat nakaupo ang taga-rescue.
05:59Nakaupo.
06:00Tapos, nakababa ang ulo ng baby.
06:02Mas mababa kaysa sa katawan.
06:04Oo.
06:04So, dalawang steps po ito.
06:05Opo, una, abdominal thrust.
06:08Parang CPR.
06:09Ganito po ang mga daliri.
06:11Itutulak po ang dibdib pataas.
06:13One, two, three, four, five.
06:16Opo.
06:16Okay lang, madiin.
06:17Madiin.
06:18Diinan niyo po.
06:18Kailangan po madiin para mailabas ang nakabara.
