Son dönemde Türkiye'de tavuk ürünleriyle ilgili ciddi gıda zehirlenmesi vakaları yaşandı. Kocaeli'de tavuk dönerden 648 kişi hastanelik olmuştu. Şimdi de ünlü bir tavuk firmasının ürünlerinde zararlı bakteri tespit edildi. Peki tüm bunların nedeni ne? Tavukta hangi hileler yapılıyor? Tüketici nelere dikkat etmeli? CNN TÜRK ekibinden Ümit Uzun ve Yasin Kamaloğlu araştırdı.
00:10Tavukta hile olayı çok, maliyeti düşürmek için bunun deri falan kullananlar var.
00:18Dünya üzerinde gıda zehirlenmelerinin %70'ini salmonella sebebiyle olur ve çoğunlukla tavuk ürünlerinde aslında yaşayan bir bakteri.
00:27Biraz et, bolca deri ya da taşlık. Maliyet düşük, kazanç yüksek ama tehlikeye atılan insan sağlığı.
00:34Maliyeti düşürmek adına bazen tavuğun işe yaramayan atıl parçaları, bolca deri parçası, taşlık kısmı veya işe yaramayan kırpıntı etler dediğimiz onlar bolca ilave ediliyor.
00:47Şimdi tavuğun derisi de etine göre biraz daha riskli. Dolayısıyla çok dikkatli davranmak lazım.
00:54Tavuk ürünleri yıllardır zehirlenme vakalarıyla dönem dönem gündeme gelmekte. Son dönemde yine zehirlenme vakaları arttı.
01:005 ay önce Bursa'da tavuk dönerden 55 kişi zehirlendi. 1 Nisan 2025'te ise Kocaeli'de 648 kişi tavuk döner yedikten sonra hastanelik oldu.
01:10Tavuk dönerde de pek çok hile yapılabiliyor. Örneğin tavuğun pişmiş tavuğun üzerine yine çiğ tavuk eklemek ya da tavuk dönerde tavuk yerine deri kullanmak ya da tarihi geçmiş tavuğu döner diye vatandaşa satmak.
01:25İşte burada vatandaşların dikkat etmesi gereken önemli hususlar var.
01:29Kalan dönerim kalsa bile kesinlikle kullanmam. Bugün mesela ben bu döneri takmışım satamadım. Ertesi gün şişten çıkarmadan dolapta muhafaza edip tekrar onun üzerine yeni döneri takabiliyorlar.
01:40Marketlerde günü geçmiş tavuklar oluyor. Marketçi elinde kalıyor. İadesi olmuyor. Dönerciye geliyor. İşte elimde şu kadar mal var. Size vereyim değerlendirin.
01:49E haliyle piyasanın altında aldığı zaman ne yapıyor? Kar etmiş oluyor. Haliyle getiriyor. Günlük tüketmeye çalışıyor. Tüketemiyor.
01:57Onu da kaldırmak yerine veyahut da kullanmamak yerine ne yapıyor? Getiriyor. Ertesi gün tezgaha koyuyor tekrar. Haliyle insanları zehirliyorlar böyle.
02:04Tavuk döner tüketirken endişe ettiniz oluyor mu zehirlenmelerden?
02:07Yani şimdi tavuk ete oranlı daha çok bozulabilen bir ürün olduğu için tabii ki düşünüyoruz ama her gün et yiyemiyoruz. Kırmızı et tüketemiyoruz.
02:15Yeri geldiğinde de beyaz et, tavuk özellikle tüketim sağlıyoruz. Ama tabii kendi eşyalendiğimiz zorunlar da oluyor.
02:20Maliyeti düşürmek için bunu deri falan kullananlar var. Rakamlar temsilinde örnek veriyorum.
02:25Ben bunu 10 bin liraya mal ettiysem atıyorum bunun kilosu 150 lira. Derinin kilosu 50 lira, 20 lira.
02:3210 bin liralık ürünü 5 bin liraya, 6 bin liraya düşürebilirim yani. Bunu da yapanlar var piyasada.
02:37Bazı işletmeler son kullanım tarihine çok az bir süre kalan tavuk ürünlerini satışa sunabiliyor.
02:42Maliyeti düşürmek için dönerde de kullanılabiliyor. İşte burada tüketici çok dikkatli olmalı.
02:47Şimdi burada bir örneğimiz var. Burada tarihi geçmiş bir tavuk görüyoruz.
02:52Tarihi geçmişten ziyade tarihi bugün son kullanma tarihi ama kendini bırakmış.
02:56Nedir bu? Bizi anlatır mısınız?
02:58Bu nedir? Şimdi son kullanma tarihi çoğu ürünlerin üzerinde 7 gün kullanma tarihi olur.
03:03Hepsinde sistem budur. 7 gün dolap muhafazası koşullarındadır.
03:08Bu 7 gün dediğimiz olay bu. 7 gün sonra bu difrizde olsa bir senede geçse problem yok.
03:127 gün içerisinde zaten tavuğun renginden belli olur. Kararmalar, morarmalar.
03:17Açabilir miyiz bunu?
03:18Tabii tabii açalım isterseniz şöyle gösterelim. Zaten renginden belli olacaktır.
03:22Neye dikkat etmelidir? Hangi rengi?
03:24Rengi matlaşmamış olsun. Bazı tavuk ürünlerinin...
03:27Bir koku da gelir sanki.
03:28Tabii koku da olur zaten. Dolap muhafazasında 7 günü geçtiği için zaten bu imha ücünü hani biz burada sadece numun olarak gösteriyoruz.
03:36Renginden morarmalar göreceksiniz zaten. Morarmalar, kararmalar olur.
03:39Bu da diğer örneğimiz.
03:41Normal gelen günlük gelen ürünler. Bunların renginde zaten beyaz ve parlattır.
03:45Şurada görüyoruz.
03:46Zaten renginden belli olur.
03:48Eğer ki dolabınızdaki tavuğun tarihinin son günü ya da rengini böyle bırakmış, koyulaşmış ve koku geliyorsa bundan uzak durmanız gerekiyor.
03:56Tarihlere bakıp kontrollü bir şekilde almamız gerekiyor.
03:59Biz de bir esnafız. İnsan sağlığıyla oynamamız gerekiyor.
04:02Önce kasap temiz mi değil mi ona bakmak lazım. Mahallenin kasabı temizse ondan almak en karlısı o yani.
04:08Marketler insert ürün diye aslında tarihi yaklaşanları ucuza satarlar.
04:13Ona da dikkat edin. Yani bu ucuza satılan tavuklarda evet tarihi geçmemiş ama renginde bir tuhaflık var.
04:20Daha sarı veya yapış yapışı bir görüntüsü var. Bunu tüketmesinler.
04:24Tavuk ürünlerinde barkotların basılma tarihi de önemli.
04:27Öyle ki son kullanma tarihine kısa bir süre kalsa da ürünün üzerine yeni barkot yapıştırılarak bu kolayca değiştirilebiliyor.
04:34Barkot dediğimiz olay makineden çıkan bir ürün. Bunu isteyen alp niyetli olan bir insan makineden bunun kabını söküp yeni bir barkot yapıştırabilir.
04:43Burada güveneceğimiz kişi yükkan olması lazım. Yani şunu söyleyeyim mahallenin esnafına güvenilip diyorsanız güvenilir yerden almanız lazım.
04:52Şimdi şunu da ben tekrar göstereyim Yasin Kamaloğlu ile birlikte.
04:55Bakın şurada hemen tezgahın arkasında da yine başka tavuklar var.
04:58Aradaki renk farkını görebiliyorsunuz. Bakın bu kararmış, rengi artık koyulaşmış ama diğer vitrindekilere baktığımız zaman daha parlak bir görüntü var.
05:07İşte bu tavuk zehirlemeye müsait.
05:10Uzmanlar tavuk ve tavuk ürünlerine güvenilir ve hijyenik ortamlarda tüketmeleri, şüpheli ürünlerden kaçırmalarını öneriyor ve bu kapsamda denetimlerin atılmasının önemine dikkat çekiyor.
05:20Gıda güvenliği dediğimiz şey ham madde kabulünden soğuk hava dolaplarının kontrolüne çalışanların gıda güvenliği şartları uygunluğuna büyük bir sistemin devrede olması lazım.
05:30Tüketici şuna dikkat etsin. Bir kere tavuk dediğimiz şey tazeliğini yitirmemişse açık beyaz renkte ve parlak bir görüntüsü vardır. Bu bir.
05:39Ambalaj ürünü almaya özen gösterin. Üzerinde nerede üretildiği belli olsun. İşletme kayıt numarası belli olsun.
05:45Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından denetlenen yerlerden mutlaka ürün alın. Bu çok önemli.
İlk yorumu siz yapın