Kultowe polskie marki-TECH

tvtech

W segmencie elektroniki użytkowej polskie firmy nie znaczą zbyt wiele, ale nie zawsze tak było. Mimo upływu lat marki takie jak Diora, Fonica, Tonsil, Eltra czy Optimus wciąż cieszą się dużym uznaniem i są darzone sentymentem.

Transcript

00:00Dzisiaj zaczniemy trochę nietypowo.

00:03Rozejrzyjcie się proszę po swoim mieszkaniu i zwróćcie uwagę na elektronikę,

00:07na telewizor, monitor, głośniki, słuchawki, gramofon, odtwarzacz DVD i tak dalej.

00:14No dobra, wiadomo, że nikt nie wstanie.

00:16To chociaż pomyślcie.

00:18U mnie są to marki LG, Sony, JBL, Apple, Iyama, Audio Technica,

00:25generalnie ani jednego urządzenia z polskim rodowodem.

00:28Nie dlatego, że nie lubię naszych produktów, wręcz przeciwnie,

00:32po prostu w zasadzie ich nie ma.

00:34A nawet jeżeli jakieś się trafią, to przeważnie w segmencie mocno budżetowym

00:38i z naklejką Made in China.

00:40Jeszcze kilkadziesiąt lat temu, w czasach słusznie minionych,

00:44sytuacja wyglądała zupełnie inaczej.

00:46Ze względu na ówczesną sytuację polityczną,

00:49Polacy nie mogli sobie pójść do sklepu i kupić takiego urządzenia,

00:53jakie uważali za najlepsze.

00:54W sklepach dominowały produkty krajowe,

00:57które ze względu na brak konkurencji zyskały ogromną popularność.

01:01I do dziś bywają wspominane z sentymentem,

01:04bo wiadomo, kiedyś to były czasy, teraz nie ma czasów.

01:16Kilkadziesiąt lat temu produkty elektroniczne

01:19kojarzyły się z czymś nieco innym niż obecnie.

01:21Dzisiaj do głowy od razu przychodzą tablety, smartfony,

01:25słuchawki bezprzewodowe, myszki, telewizory ze smart TV i tak dalej.

01:30Dawniej jeszcze w czasach moich rodziców szczytem techniki były

01:33magnetofony, radioodbiolniki, magnetowidy czy kineskopowe telewizory.

01:39Ten segment elektroniki użytkowej całkowicie zdominowała słynna Unitra,

01:43która powszechnie jest uznawana za coś na kształt marki,

01:47takiej jak dziś LG albo Sony.

01:49Tymczasem była to państwowa organizacja zrzeszająca większość

01:53rodzimych zakładów przemysłu elektronicznego.

01:55W roku 1961 do życia powołano zjednoczenie przemysłu elektronicznego

02:01i teletechnicznego, które 17 lat później zostało podzielone na dwie organizacje.

02:06Zajmującą się produkcją podzespołów i urządzeń do zastosowań

02:09profesjonalnych Unitre Electron oraz skupiono na rynku konsumenckim Unitre Dol.

02:15W ramach tego drugiego zjednoczenia działało wiele zakładów produkcyjnych,

02:18w tym dzierżoniowska Diora, łódzka Fonica, zlokalizowany we wrześni Tonsil,

02:23czy warszawskie zakłady radiowe imienia Kasprzaka.

02:26Oczywiście wszystkie fabryki były państwowe i podlegały centralnemu zarządzaniu.

02:31Czasy powojenne sobie darujemy, bo wówczas wszystko dopiero się kształtowało

02:34i ludzie mieli na głowie dużo poważniejsze problemy niż brak radia.

02:38Ale później, w latach 70. i 80. rodzime produkty elektroniczne faktycznie zaczęły trafiać pod strzechy.

02:46Ludzie słuchali muzyki z gramofonów Bambino, magnetofonów Kasprzak czy wież Diora

02:51i wykorzystywali do tego legendarne dziś kolumny albo słuchawki Tonsil.

02:55Z kolei mecze odnoszącej wówczas prawdziwe sukcesy reprezentacji śledzili w telewizorach Rubin albo Neptun.

03:02I w zasadzie można powiedzieć, że były to produkty najlepsze, bo jak mówiłem na początku były... jedyne.

03:08Innych po prostu nie dało się u nas kupić, więc wszyscy używali tego, co było dostępne.

03:14A do polskich domów nie trafiały urządzenia najwyższej jakości, ponieważ te bardziej zaawansowane

03:19były przeznaczone na eksport i u nas dało się je kupić wyłącznie w Pewexach.

03:23Unitra produkowała sprzęt zarówno w 100% Polski, jak i bazujący na zagranicznych licencjach.

03:29Na przykład radiomagnetofon MK2500 nazywany Grundigie.

03:34Generalnie, mimo że wybór nie był zbyt duży, a dostępność dramatyczna,

03:38produkty sygnowane logiem Unitry mają dziś status absolutnie kultowych.

03:42Wystarczy wspomnieć gramofon Daniel, kolumny Tonsil Altus, radioodbiornik Ewa czy słuchawki SN50.

03:50W 1987 roku doczekaliśmy się nawet polskiej odpowiedzi na Walkmana od Sony.

03:56Nasz odtwarzacz nazywał się Kajtek i no, nie był sprzętem najwyższej klasy.

04:01Podobno bardzo często wciągał taśmę i jakością dźwięku mocno odstawał od japońskiego oryginału.

04:06Poza tym końcówka lat 80-tych to już czasy, w których pojawiały się pierwsze Discmeny.

04:14Polski przemysł elektroniczny działał jako tako do roku 1989.

04:19Po zmianie ustroju i otwarciu naszego rynku na produkty zagraniczne,

04:23zakłady działające wcześniej w ramach Unitry i Predomu popadły w gigantyczne tarapaty.

04:29Jak najbardziej można mieć bardzo wiele zastrzeżeń do tego, w jaki sposób przeprowadzono

04:33prywatyzację państwowych zakładów i myślę, że przynajmniej część z nich mogła przetrwać.

04:38Ale jednocześnie wydaje mi się, że czasami trochę idealizujemy te PRL-owskie marki

04:43i że nie wszystkie zakłady były w stanie funkcjonować w zupełnie nowych, wolnorynkowych realiach.

04:49Wiele zakładów produkowało sprzęt zwyczajnie przestarzały,

04:52utracono zlecenia od zagranicznych kontrahentów,

04:54ale przede wszystkim polski rynek został w sposób niekontrolowany,

04:58zalany przez niedrogie urządzenia sprowadzane z zagranicy.

05:01Przede wszystkim z Azji.

05:03Po tylu latach kiszenia się w tej szarej, PRL-owskiej rzeczywistości

05:06ludzie mieli dość rodzimych produktów i wybierali kolorowe,

05:10kojarzące się z zachodem marki zagraniczne.

05:12Nieważne, nie chcę tu wchodzić w politykę.

05:15Grunt, że polski przemysł elektroniczny totalnie się po 1989 roku posypa.

05:20Tonsil został jedną z pierwszych pięciu firm notowanych na giełdzie papierów wartościowych,

05:25a jego głównym akcjonariuszem został japoński pionier,

05:28ale i tak firma upadła 13 lat później.

05:31Zakłady radiowe imienia Kasprzaka zlikwidowano pod koniec lat 90.

05:35Fonika po licznych zmianach własnościowych padła w roku 2002.

05:39Pod koniec firma zajmowała się produkcją długopisów i segregatorów biurowych.

05:45Generalnie polskie firmy z branży elektronicznej albo przestały istnieć,

05:49albo zostały sprowadzone do roli podwykonawców.

05:51Myślę, że warto poświęcić też kilka słów nieco młodszej firmie,

06:00która rozwinęła się już po upadku PRL-u, czyli słynnemu Optimusowi.

06:04Założone przez Romana Kluskę przedsiębiorstwo w połowie lat 90.

06:08kontrolowało prawie połowę polskiego rynku komputerowego.

06:12Oczywiście Optimus nie produkował w Nowym Sączu zaawansowanych podzespołów,

06:16jak Intel czy AMD, ale montował komputery i sprzedawał je pod własną marką.

06:21Firma rozwijała się błyskawicznie, miała świetną renomę

06:24i powoli przymierzała się nawet do zagranicznej ekspansji.

06:28Jeżeli pamiętacie dobrze lata 90., to prawdopodobnie zetknęliście się z komputerem,

06:33który miał na obudowie takie logo.

06:35Niestety pojawiły się zarzuty o oszustwa podatkowe i do akcji wkroczyła prokuratura.

06:40Nie będę tu streszczał całej tej burzliwej i pod wieloma względami skandalicznej historii,

06:45bo to w zasadzie temat na oddzielny materiał.

06:47Ale nietrudno odnieść wrażenie, że ktoś chciał Optimusa zniszczyć.

06:51Taką wersję wydarzeń przedstawia były właściciel firmy, który ostatecznie został uniewinniony,

06:56ale dzieło jego życia zostało doprowadzone na skraj bankructwa i zlikwidowane.

07:01Wszystkie te marki mimo upływu lat wciąż są w Polsce rozpoznawalne i wciąż posiadają pewną renomę,

07:07dlatego najróżniejsi przedsiębiorcy próbują jakoś wykorzystać ich dziedzictwo.

07:11W 2012 roku reaktywowany został np. Tonsil, dzięki czemu na rynek powróciły m.in. legendarne altusy.

07:20Ale w ofercie firmy znajdziemy też inne głośniki, słuchawki bezprzewodowe, mikrofony i kompletne zestawy nagłośnieniowe.

07:27Nie miałem okazji przetestować tych rzeczy, ale z tego co widzę, przynajmniej słuchawki są przeciętne.

07:33Przy czym nikt nie udaje, że jest to sprzęt najwyższej klasy, skoro najdroższy model wyceniono na plus minus 300 zł.

07:40Unitry po raz pierwszy próbowano wskrzesić w roku 2014, ale w dużej mierze było to zwykłe żerowanie na nostalgii.

07:47Firma sprzedawała pod marką Unitra ładne, nawiązujące do klasyków słuchawki, ale sprowadzane z Chiny.

07:53W zeszłym roku reaktywacją Unitry zainteresował się współzałożyciel CD Projektu Michał Kiciński

07:58i wygląda na to, że tym razem plany są naprawdę poważne.

08:02Jesienią zaprezentowano już działające prototypy odtwarzaczy, nawiązujących stylistycznie do wzornictwa lat 70.,

08:08które prawdopodobnie trafią wkrótce na rynek.

08:11Mają to być wysokiej klasy urządzenia zaprojektowane i wyprodukowane w Polsce.

08:20W sklepach wciąż znajdziemy też komputery sygnowane logiem Optimusa.

08:24W 2013 roku prawa do marki przejęła firma AB z Wrocławia i podobnie jak dawny Optimus sprzedaje komputery.

08:31Teraz typowo gamingowe.

08:34Wiadomo, że siła nostalgii jest przeogromna i wspominając ulubione urządzenia sprzed lat często je idealizujemy.

08:41Ale byłoby fajnie, gdyby na bazie tego zjawiska nazywanego retro-brandingiem udało się przywrócić na rynek polskie marki,

08:48które tym razem będą w stanie walczyć o konsumenta na wolnym rynku.

08:52Czego sobie, Wam oraz aktualnym właścicielom praw do tych marek życzę.

08:57Na razie.

09:01Dziękuje za uwagę.

09:06KONIEC

Category

Transcript

Be the first to comment

Recommended