Oynatıcıya atlaAna içeriğe atla
  • 10 ay önce
Merkez Bankası’nın politika faizi tahminler doğrultusunda yüzde 47,50’den yüzde 45’e indirildi. Para Politikası Kurulu’nun şubat ayında toplantısı olmadığına göre bir sonraki toplantının yapılacağı mart ayın kadar faiz yüzde 45 düzeyinde uygulanacak. Merkez Bankası'nın bu kararı ne anlama geliyor? Detayları Uludağ Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yüksel Okşak aktardı.

Kategori

🗞
Haberler
Döküm
00:00Fahit indirimi noktasında hayır, çünkü zaten piyasanın beklentisi buydu.
00:06250 bas puanlık bir indirim, yılın ilk ayı olan Ocak ayında zaten bekleniyordu.
00:12Bu beklentinin doğmasına temel anlamda sebep olan hususlardan bir tanesi,
00:17enflasyonun genel davranıştaki bir miktar iyileşme.
00:21İkincisi ise artık her ay toplantı yapmayacağız.
00:26Dolayısıyla biraz böyle öten yüklemeli bir perspektif beklediği için piyasa,
00:31250 bas puanlık bir indirim bekleniyordu.
00:34Metin içerisine ne değişti?
00:36Bence esas önemli husus bu.
00:38Aylık enflasyona bakacağım ve kararlarımı ona göre vereceğim diyen bir merkez bankasından
00:45artık yıllık enflasyon söylemi duymaya başladık ilk kez, çok uzun bir aradan sonra.
00:50Dün metnine yansıyan bence en dikkatçı bir husus buydu.
00:54Yıllık enflasyon vurgusu yapmaya başladık.
00:57Niye bunu yapıyor?
00:58Çünkü birincisi dediğim gibi her ay faiz indirimi ya da faiz arttırımı konsol bir toplantı olmayacak.
01:04İkincisi, Ocak, Şubat ve Mart'ta biliyorsunuz yılın ilk aylarında enflasyon bir miktar yüksek geliyor.
01:10Yeniden değerleme oranları, maaş artışları vs. gibi.
01:13İşin tabii psikolojik tarafı da var.
01:15Yani yeni yıl demek zam demek gibi.
01:17Bizim ülkemizde maalesef böyle dönemler var birkaç ay böyle yıl içerisinde.
01:21Dolayısıyla bütün bunları üst üste koyduğunda, Şubat'ta da toplantı yapmayacağını düşündüğümüzde,
01:27yıllık enflasyonu hedef olarak göstermesi ve bunun metneye girmesi açıkçası şey değil.
01:34Yani nasıl diyeyim, değerlendirmeler açısından beklenmedik bir durum değil.
01:38Yıllık enflasyon vurgusuna dönüş, kısa vadeli bir perspektifi terk etme noktası da bence önemli.
01:44Merkez daha uz görünüyor, daha yılın tamamını düşünen bir perspektif indirecek ama
01:50burada yine o zaman şu soruyu sormak lazım.
01:54Yıl sonu enflasyon hedefi %21'lik yoksa.
01:57Peki şimdi Ocak enflasyonumuz bizim %4-5 gibi bir rakam gelirse yüksek geliyor.
02:03Küçük ay olsa da Şubat biliyorsunuz o da bir miktarda yüksek geliyor.
02:07Burada örneğin 10 puanlık bir enflasyon gelse, basit bir hesap yapalım.
02:11Yıl sonu hedefimiz %21, geriye kalıyor 10-11 gibi bir yüzde.
02:15Geriye kalıyor 10 tane ay.
02:17Bunu böldüğümüzde aylık %1 gibi bir enflasyon gelmesi lazım.
02:21Bu şu anda hem real sektör aktörlerinin beklentisi anlamında hem de hane halkı beklentisi anlamında
02:28şu gün için, belki ilerleyen aylarda farklı konuşacağız ama bugün itibariyle çok gerçekçi değil.
02:35Çünkü Ocak-Şubat dışında her ay %1 bir enflasyon gelmesi,
02:40Türkiye'nin içinde bulunduğu şu anki koşullarda çok da olası bir durum değil.
02:44Dolayısıyla %21'lik enflasyon hedefi, yıl sonu hedefi diyelim,
02:48zaten hem hane halkı beklentilerinin tarafından hem de real sektör beklentilerinin tarafından
02:52zaten satın almış durumda da değil.
02:54Sayın Fatih Karağan'ın, Merkez Bankası Başkanımızın bir miktar söylemlerine de yansıttı.
03:00Yani %21'in üzerinde bir rakam, yavaş yavaş konuşuyoruz.
03:03Bana sorarsanız da böyle 26-27'lik, 30'a yakın bir enflasyonla bu yılı kapatmış olacağız diye düşünüyorum açıkçası.
03:12Peki şimdi uzmanlara göre dünkü metrinde enflasyonun da ana eğilimine artık bakılmayacağı söylenildi.
03:19Enflasyon beklentileri öngörülen tahmin aralığına yaklaşmasını da gözetmeyeceği ifade edildi.
03:25Buna katılır mısınız yoksa eğer böyleyse Merkez Bankası neye göre karar veriyor?
03:33Açıkçası az önce ifade ettiğim husus tam olarak bunun altını çiziyor işte.
03:37Yani hani ay ay bakacağım meselesini bırakmış olması temelde sizin soruda ifade ettiğiniz hususa dikkat çekiyor.
03:46Yani burada biz ne yapıyorduk şimdiye kadar?
03:49Yani özellikle 2024'ün tamamında neredeyse %50 faizle sabit tuttuğumuz o 9 aylık sürecin tamamına
03:55Merkez her beyan altında bize ne söyledi?
03:58Dedi ki aylık enflasyona bakacağım, orada olası bir bozulma görürsem böyle bir durumda müdahale edeceğim dedi.
04:05Şimdi bunu terk ediyoruz çünkü iki yani iki ayda bir toplanmış olacağız kabaca.
04:11Birincisi bu ikincisi aylık enflasyonumuz bir miktar yüksek gelecek Ocak ve Şubat.
04:17Her ne kadar bir önceki yıl kadar olmasa mesela geçen yıl %6 küsur geldi yanlış hatırlamıyorsam Ocak enflasyonu.
04:23Bu ay öyle bir enflasyon beklemiyoruz ama Ocak Şubat toplamı yine %10 civarı olacak yoksa.
04:29Şimdi sorumuza şöyle bir soru ile cevap vereyim.
04:32Eğer Merkez aylık hedefle devam etmiş olsa o zaman bizim Ocak ayında bir örneğin Şubat'a toplantısı yok
04:40Mart ayında bir faiz attırımı beklememiz lazım.
04:43Niye? Ocak ve Şubat'a enflasyon yüksek gelecek.
04:46Eğer aylık hedefle gidiyorsa kendi mantığına göre geçmişteki söylemini sürdürüyor olsaydı dünkü kararında
04:53o zaman ne yapacaktı ben aylık enflasyona baktım Şubat'ta yüksek çıktı o zaman faiz attırmam lazım diyecekti.
04:59Dolayısıyla baz etkisinin çalışacağı yılın bu ilk aylarında aylık olarak belki enflasyon yüksek gelecek ama
05:07yıllıkta düşme eğini mi sürecek?
05:09Merkez bunu bildiği için ne yapıyor?
05:11Bu sefer yıllık söyleme geçiyor.
05:13Yani yıllık bazda enflasyonu dikkate alacağım diyor.
05:16Ben de o yüzden o açıklama yaptım ama yıllık bazda da %21 Gökse Hanım çok gerçekçi.
05:21Açıkçası yıl sonra hedefi değil gibi gözüküyor.
05:24İnşallah gerçekleşir bizim söylemimiz.
05:26Saf dışı kalır ama bir miktar pozitif bir hedef gibi geliyor bana.
05:31Şimdi aslında Donald Trump'tan da bir açıklama geldi faizle ilgili.
05:35Faizler tüm dünyada düşmeli dedi.
05:39Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald Trump böyle söyleyince
05:44sanki tüm dünyadaki politikada değişecek ve değiştirmeye uğraşacak gibi bir algı da oluşuyor.
05:50Ne demek istedi Donald Trump?
05:53Düşecek mi tüm dünyadaki faizleri?
05:55Baskı kuracak mı?
05:57Geldiği gibi Dünya Sağlık Örgütü'ne ilişkin perspektifini de gördünüz.
06:03Faiz ilk bayralaşmasından da çıktı bu arada.
06:06Yani onu da söyledi.
06:08Yani biraz değişik bir yönetim tarzı var ama bu söylemlerin hepsini zaten gelmeden önce söylemişti.
06:14Yani bu kollarda atacağı...
06:16Gereksiz para verdiğini düşünüyor aslında.
06:18Muslukları bazı yerlerde kapatıyor bir anlamda.
06:21Kendi açısından.
06:23Yani kendi açısından da diyebiliriz.
06:25Yani orada bir Çin karşılaştırmasını yaptı hatırlarsanız.
06:27Dedi ki şu kadar milyar insan yaşıyor.
06:29Öledikleri şu kadar.
06:31İşte biz Amerika olarak onun şu kadar fazlasını ödüyoruz.
06:34Niye ödüyoruz diye de bir beyanatlı oldu.
06:36Şimdi Trump'ın bu söylemlerini çok anormal bulmuyorum.
06:40Yani dünya için anormal de.
06:42Kendi perspektifinden anormal bulmuyorum.
06:45Şöyle yeni bir başkan.
06:47Yani Make America Great Again söyleminin arkasında.
06:51Diyor ki faizler düşsün.
06:53İç piyasa canlansın.
06:55Ben dışarıya karşı biraz gümrük duvarlarını arttırayım.
06:59Amerika tekrar içeride üretmeye başlasın.
07:02Ürettikçe insanlar kazansın.
07:04Kazandıkça da bana sempati duysun perspektifine giriyor.
07:07Yani bu onun perspektifinden çok doğal.
07:10Ama faizler dünyada düşecek mi?
07:12Yani düşüyor mu düşmeyelim değil mi?
07:14Elbette ki öyle.
07:16Yani biz de zaten aynı bakın bu faiz indirim sürecine girdik.
07:19Faizler perspektifini birçok ülkede göreceğiz.
07:22Petrol fiyatlarıyla ilgili de Gökse Hanım gördünüz mü bilmiyorum.
07:25Yani buradan Suudi Arabistan'a da bazı çağrılar.
07:28Özellikle OPEC ülkelerine de çağrılar oldu.
07:31Yani bu petrol fiyatlarının yüksek olmasını, yüksek seyretmesini de istemiyor.
07:34Dolayısıyla aslında Trump'ın istediği ve ifade ettiği ekonomik seleksiyon deyip
07:41bizim pandemiden beri tüm dünyada hala geri gelemediğimiz o güzel günler.
07:48Aslında bunu istiyor.
07:50Bakalım ne kadar yaşayabilecek ya da ne kadar bu eline dokunabilecek ama
07:54ilerleyen zamanlarda biz Fed'in faiz indirimi konusunda bir koridorunun olmadığını da görüyoruz.
08:01ABD'deki verilere baktığımızda.
08:03Hani burada pavalı mı değiştirecek ilerleyen günlerde nasıl bir perspektif izleyecek?
08:08Ben de açıkçası merakla bekliyorum.
08:10Çünkü Merkez Bankası'nın tutumu ve bakışı şu anda
08:13ABD piyasaları için faiz indiriminin oldukça uzağında.
08:17Hani indirse de çok cüzdi belki indirimler yapacak.
08:20Dolayısıyla Trump'la…
08:22Bunun için bir baskı oluşturur mu ABD dünyaya faiz indirimi konusunda?
08:29Ve biz faiz indirimi aşamasında evet bir indirim politikası var ama
08:35öyle çok süratli bir indirim değil.
08:38Sizin de söylediğiniz gibi haftalarda da konuştuk.
08:40Yavaş yavaş bir eğilimden indirimden söz ediyoruz.
08:43Belki normal sürece gelecek.
08:45Çünkü nasıl yükseldiyse aynı şekilde de inecek.
08:48Ama burada Trump'ın tüm dünya piyasalarına ya da ülke merkez bankalarına bir yaptırımı
08:56ya da bu anlamdaki baskısını hisseder miyiz?
08:59Ya da hissedersek nasıl hissederiz?
09:02Şöyle ifade edelim.
09:04Bizi izleyenler bu meseleyi şöyle anlamasın.
09:07Trump bir takım ülke liderlerini arayacak.
09:10Onlara böyle bir deklarasyonda bulunacak.
09:12Baskı yapacak şekli değil.
09:14Biliyorsunuz dolar dediğiniz para zaten dünya ticaretinin neredeyse şu anda
09:19yani daha yüksekti yani 80'lere yakında ama
09:21şu anda %60'ı dolar denilen yabancı parayla yürüyor.
09:26Dolayısıyla neden dünya Türkiye'de dahil olmak üzere herkesin gözü FED'te
09:31FED'i çok sevdiğimizden falan değil.
09:33Dünya ticaretinin büyük kısmı dolarla yapıldığı için gözümüz orada.
09:37Yani FED faiz arttırdığında piyasalarda bir pozisyon alınıyor.
09:43Dolayısıyla baskı yaratmaktan kastımız buysa evet baskı yaratacak.
09:48Çünkü FED'in üzerinde de bir baskı oluşturacak.
09:50Çünkü yavaş yavaş bunu da dillendirmeye başladı.
09:53Zaman zaman söylemler ne yansıtıyor?
09:56Mesela koltuğa oturduğu ikinci günden FED'in faiz indirimleri başlamalı artık dedi.
10:00Bu kendi merkez bankasına bir söylemiydi.
10:03FED faiz indirimlerine başladı.
10:05İster istemez ne oluyor?
10:07Tüm dünyada da bir faiz politikası da bir gevşeme gerçekleşiyor.
10:11Tabi bu ülke bazı da değerlendirilebilir.
10:14Japonya'da mesela uzun bir aradan sonra faiz arttırımına girdi.
10:18Farklı bir döngü söz konusu ama baskıdan kastımız buysa evet.
10:22FED üzerinde bir baskı oluşturacak.
10:25Ama bunu nasıl yapacak? Ben de açıkçası merak ediyorum.
İlk yorumu siz yapın
Yorumunuzu ekleyin

Önerilen