Panayam kay NAPC Lead Convenor Sec. Lope Santos III
Panayam kay NAPC Lead Convenor Sec. Lope Santos III
Category
🗞
NewsTranscript
00:00 The first agency that we will be joining today has a mandate to strengthen and improve
00:07 the partnership between the national government and the basic sector in the country.
00:12 The National Anti-Poverty Commission or NAPC.
00:16 A short background, partner.
00:19 NAPC is also the coordinating and advisory body for the implementation of the social reform agenda of the government.
00:28 Their mandate is to strengthen local governments so that LGUs can join the social reform agenda in their local development efforts.
00:40 We will be joining today, no one else but Secretary Lopez Santos III,
00:47 the lead convener of the National Anti-Poverty Commission.
00:51 Good afternoon and happy new year, sir.
00:54 Magandang tanghali at magandang hapon sa ating mga tagapanood.
01:02 Inaasahan natin na magiging masagana at maunlad ang bagong Pilipinas 2024.
01:10 That's right. Happy new year din po, Secretary.
01:12 Kailangan sanayin na natin yung 2024.
01:15 Yes.
01:16 Buluin nyo abuenamano sa amin ng NAPC.
01:19 Thank you very much for gracing us with your presence, sir.
01:23 Unahin po namin, Secretary, yung unang direktiba ni Pangulong Ferdinand R. Marcos, Jr. sa inyo
01:28 na tiyaking synchronize ang anti-poverty programs ng national government sa mga lokal na pamahalaan.
01:35 Nasaan na po tayo sa usaping ito?
01:38 Maraming salamat at inunan nyo ang National Anti-Poverty Commission
01:42 sapagat ito ang talagang layunin ng ating pamahalaan, iba ba ang kahirapan sa ating bansa.
01:51 At ang mandato sa atin ng ating Pangulo ay hanapin yung mga sektor at mga komunidad na mayroong mga problema.
02:00 At nagkaroon kami ng mga diskusyon, talakayan tungkol dito.
02:04 At nakita natin na ang mga pinakamahihirap na sektor sa ating bansa ay ang mga magsasaka at ang mga mangingisda.
02:12 Kaya ito yung kailangan nating tulungan.
02:15 Kaya din yung mga komunidad na endangere zone areas,
02:21 ang mga vulnerable IP communities, ang mga geographically isolated and disadvantaged areas,
02:27 o injida areas.
02:28 At yung 14 basic sectors ng NAPC ay nandito sa lahat ng mga ito, kasama na rin yung informal settlers natin sa urban poor.
02:37 At ito yung pinagtutulong-tulungan natin ngayon sa mga local government units na hanapin ito
02:43 upang masynchronize yung mga programa ng national government agencies at ng mga local government units.
02:50 Q: At the same time, the LGUs have their own authority and lawmaking power. So critical po po coordination ng inyong ahensya kasama ng LGUs even in the preparation of the local government budget. So paano po po ito na sysynchronize na sinabi nga po ng ating Pangulo?
03:12 "Doon sa batas mismo na nag-create ng National Anti-Poverty Commission, may mandato ang lahat ng local government units na bumalangkas at mag-implement ng Local Poverty Reduction Action Plan.
03:28 At ang NAPC naman ay kin-rate din yung batas na yan. Kaya at mandato ng NAPC na makipagtulungan sa local government units upang balangkasin yung Local Poverty Reduction Action Plan na yan."
03:40 Q: So ito yung comprehensive roadmap na tinatawag alinsunod sa 8-point socio-economic agenda ng Pangulo. Ano po ang siguro can you share with us yung mga pinaka-importanting detalyon ito?
03:54 "Yung roadmap na sinasabi natin na National Poverty Reduction Framework natin, ito ay binubuo ng tatlong batas na ginawa ng ating mga mababatas. Una, yung 1997 binalangkas yung Social Reform and Poverty Alleviation Act kungsana itayo ang National Anti-Poverty Commission noong 1998.
04:18 At noong panahon ni Pangulong Duterte, mayroon another law, Magna Carta of the Poor. At kamakailan, naipasah din yung batas na tungkol sa community-based monitoring system.
04:32 So ito yung batas na ito, yung ating framework at ginagawa natin itong isang gabay para maipatupad yung poverty reduction programs in accordance with Philippine Development Plan. So yung Social Reform and Poverty Alleviation Act ay tumutukoy sa apat na dimension, social dimension, economic dimension, governance dimension at governance dimension.
05:00 At yung National Poverty Reduction Plan ay Magna Carta, tumutugo sa 5 fundamental rights ng mga may hirap na idenefine nung batas. At yung community-based monitoring system, ito yung mga indicators naman na idenefine at the local levels.
05:18 At yung mga programas na ito, mga programa ng ating iba't-ibang pamahalan, kahit ito ay kumprensibo, upang ma-achieve natin yung poverty reduction to single digit by 2028. Of course, yung local government units dito, yung kanilang local poverty reduction action plan ay malaki yung gampanin dito.
05:38 >> So, President, kumilang din, Sec, sa binubuonin nyo sa NAPC, ang National Anti-Poverty Action Agenda, o ito namang N3A. Meron po ba kayo update tungkol dito? At kailan ninyo po ito planong ilunsad?
05:50 >> Ito yung resulta na nung ginawa nating consultation, talakayan sa mga batayang sektor, sa national government agencies at sa local government units. So naiipun na natin yung mga programa na inilatag ngayong 2023 at kasama dun sa 20 Philippine Development Plan. At ngayong 2024, itutuloy-tuloy natin ito ng mas malaki at mas malaki budget ng mga programang ito.
06:19 >> Yung National Anti-Poverty Action Agenda, ito yung sinasabi natin na social services, edukasyon, kalusugan, nutrition. Doon naman sa asset reforms o economic dimension, yung asset reforms sa agrikultura, mga industriya at yung ecological, ito yung sustainable development, green jobs kasama dyan.
06:45 >> At yung governance, ito yung participation ng mga basic sector in all levels of governance pagdating sa usapin ng poverty reduction program.
06:56 >> Yung programa ng ating Pangulo, doon sa kanyang 8-point agenda, binanggit niya yung more jobs, quality jobs and green jobs. So ito yung mga green jobs na pwede magenerate kagaya ng renewable energy industry, ito yung maki-create ng employment para dyan.
07:18 >> So Sec, napakaganda po ng plano, mayroon tayong national plan at may mga local plan. Gayun taon, under your leadership, mayroon ba kayong pwede ibahagi sa amin na isang programa ng ating pamahala?
07:44 >> So what do you think is the reason why the Union naging matagumpay yung ating implementation in terms of anti-poverty?
07:50 >> Ang nakita natin na malaking programa na ipatupad ay yung nandito sa DSWD. Alam nyo, ang National Anti-Poverty Commission ay binubu ito ng 24 national government agencies.
08:05 At bukod sa 24 na yan, mayroon pa tayong partner agencies, mayroon tayong 14 basic sectors at 4 na liga ng local government units. At malaking pondo ng poverty reduction program ay nandun sa DSWD, nandun sa DOLE, nandun sa DA, nasa DAG, at meron din sa Department of Education and Department of Health.
08:28 So comprehensive ito, nagtutulong-tulungan itong mga programa na ito para dun sa ating focus poverty reduction program. Pagkatinanong natin yan, ano mga programa yan? Siyempre sa DSWD nandyan yung 4Ps, nandyan yung sustainable livelihood program, nandyan yung supporta sa mga individual in emergency situation.
08:47 Pagdating sa Department of Education, bukod sa kanilang regular na programa ng provision of basic education, nandyan yung school-based feeding program. Doon sa DOH, handa din yung universal healthcare program natin. Yung sa DOLE, nandyan din yung mga programa natin para sa emergency and livelihood program. Not to mention, nandyan pa rin yung housing program sa DSWD.
09:12 So nagtutulong-tulungan itong mga programa na ito in accordance with our mandate sa National Anti-Poverty Commission.
09:19 One of the priorities of NAPC is your assistance to local governments for their local poverty reduction action plan. For 2023, nakuha natin ang buong supporta ng LGUs at kumusta ang tugon nila sa inyong hinihingi ng specific action plan?
09:43 Ang vice chairperson for government sector ngayon ay ang governor ng South Cotabato, Governor Ray Tamayo, at the same time siya rin ang president ng Ligo provinces of the Philippines. And we are counting on the local government units dito sa mga programa natin. At natutuan tayo, napaka-aktibo ng ating pamahalang lokal.
10:10 Sa katunayan, yung aming initial orientation and seminars sa LGUs on our Magna Carta of the Poor ay napaka-active nila. Talagang nagpaparticipate sila and they are very much willing to implement and formulate the respective local poverty reduction action plan na hilatag na ng maraming LGUs natin ito.
10:36 And in fact, sa inventory ng ating mga kanilang programa, nakakita natin na talagang mayroon ng mga programa na nandoon at yan yung hinahabol naman natin na magkaroon ng synchronization, harmonization and convergence yung mga programa ng ating national government agencies.
10:54 Q: Ano yung mga klase ng workshop ang ginagawa niyo sa series of workshops na yan? At kumusta ang reception, kanilang participation and willingness to be part of this?
11:19 "Ito maganda dun sa ginagawa nating talakayan laban sa kahirapan. Yung mga batayang sektor, 14 yan, ipinapandifyan natin sa kanila ano ba yung kanilang priority sectoral agenda. And batay sa mga priority sectoral agenda na yan, iniimbita naman natin yung national government agencies at ipinapakita din ng LGUs yung kanilang best practices.
11:44 "Ang halimbawa dyan, ang mga talakayan ay pagdating sa usapin ng peace and work sector, ang priority dyan pa rin nila ang protection ng municipal waters. Pagdating sa usapin ng mga magsasaka ay yung pagpigil pa rin sa land conversion para mapanatili yung mga lupaing pansakahan.
12:06 "At Cordillera, halimbawa gusto nilang itulak yung Cordillera Autonomous Bill na sa Kongreso ngayon, sa Senado at Congress. Yan yung mga ilang nilalaman ng ating talakayan. So lahat ng sektor, yung 14 na yan, mayroon kanya-kanya itinachampion na issue para pag-usapan dun sa talakayan. So multi-stakeholder ang participation dito."
12:31 Q) Kung may talakayan kayo, kung ano yung napagkasundoan sa talakayan, kayo naman yung magtataguyod nito? For example kung kailangan mag-amendan ng batas o kailangan bigyan ito ng karagdagang pondo, ito ba yung ginagawa ng NAPC?
12:51 "Yan yung mandato ng NAPC Secretariat. We generate policy proposals, program proposals, we process it at the NAPC Secretariat. Kung ito para sa ekutibo, dinadala namin yan either sa Office of the President o sa departments. Kung ito kailangan ng amenda o bagong batas, ito dinadala natin sa Kongreso para maging bill. At nakikipag-coordinate naman tayo pagdating sa usapin yan sa ating mga congressman at senator kasama yung ating mga batayang sektor."
13:21 Q) Kung yung talakayan na ito kasama yung inyong programa sa PTV? Meron kayong programa dito na "Aksyon Laban sa Kahirapan". Through this program, mas napapaitingin niyo ba yung inyong ugnayan sa ating mamamayan?
13:36 "Yun namang ating Aksyon Laban sa Kahirapan. Ang target naman ito ay ipaalam sa ating mga kababayan. Ano ba yung mga programa?"
13:56 "At 2024, ano yung problema nila at paano ito tinutugunan ng national government agencies? At paano rin nga nakikita sa local government units? Kaya binibigyan natin pagkakataon yung ating national government agencies na iparating sa mamamayan ano yung programa nila at paano ito na-access ng ating mga kababayan.
14:18 "So, ang inasahan natin ay ma-roll out pa natin dito. Inasahan natin na magkaroon tayo ng Aksyon Laban sa Kahirapan, Series 2."
14:28 "Season 2."
14:30 Q) You go all over the Philippines just to do this show. At talagang lalo kayo makareach out. Ano po yung mga nakikita ninyong siguro makagustuhan nila na mailapit sa inyo? Kasi sa inyong pakikipag-ugnayan.
14:46 "Halos ang kanilang inilalapit talaga sa atin tungkol sa pagkain, kalusugan, at hanap buhay. Yan yung lagi nilang binabanggit sa atin kaya yan din naman talaga yung tinutugunan. Hopefully, 2024 onwards, mayibsahan yung kahirapan ng ating mga kababayan dito sa mga usapin na ito."
15:13 Q) Nasa priority measures para suguin ang kahirapan sa bansa at anu ang naumpisahan na ipagpapatuloy ninyo ngayong 2024?
15:35 "Tapos lang noong December ng ating National Sectoral Assembly, nagparticipate ang core leaders ng around 1,500 organizations nationwide. At naghalal sila ng kanilang bagong representative. 25 council members bawat sector at nag-nominate din sila ng 3 sectoral representatives.
16:01 "Out of the 3 nominees, ipipili ang ating Pangulo ng isa para maging official sectoral representatives. At mabubuo yung 14 sectoral representatives at maghalal sila ng vice chairperson for basic sector. So yan yung nagawa natin noong December.
16:23 "Napakadaming agenda na sinimulan na yung basic sector at palagay ko itutuloy-tuloy natin yan. At yan ay ilagay natin sa National Anti-Poverty Action Agenda under the section on legislative agenda ng mga sektor. So naka-define na ito. I'm sure yung basic sector will further improve on this sectoral and legislative agenda nila."
16:49 Q: Multiple governance initiatives, ito ba nagagamit natin para mas malakas ang ating pag-ungnayan sa stakeholders ng NAPC?
17:03 "Ang patakaran naman natin sa NAPC, the program is a whole of nation and whole of government approach. Kaya yung multi-agencies, multi-sectoral, multi-disciplinary approach, ina-adopt natin yan sa NAPC. We welcome all assistance being provided by all stakeholders including private sector and development partners."
17:32 Q: At the moment, sa mga tinututukan at bahagi ng direktiba ni Pangulong Marcos Jr. ay ang pagtutok sa mga vulnerable sectors. At Secretary, ano na po yung mga accomplishments ng NAPC pagdating po sa dahilan ng kahirapan sa mga sektor na ito?
17:54 "Sa batayang sektor, marami nang nailatag sa atin ang mga mungkahing patakaran at mungkahing rekomendasyon. At dito tayo na nakatuto kung paano ito ilalapit sa ating pamahalan. Halimbawa sa babahay, maraming request na ang kanilang tinitirikang lupa particularly those public lands ay i-award na sa kanila sabagat matagal naman na silang naninirahan dito.
18:22 At itong mga usapin na ito ay kailangan ng presidential proclamation. Kaya ito i-inalapit natin sa Department of Housing at the Office of the President for their consideration.
18:33 So mayroong mga ganyang usapin. Ganun din sa usapin ng mga magsasaka. Gusto nila itulak ang National Land Use Act para mas sigit pang maproteksyonan ang kanilang mga sakahan. Ganun din ang indigenous peoples. Gusto nila ipatupad na talaga ng lubusan yung Indigenous Peoples Rights Act kung saan ay mabigyan ng proteksyon ang kanilang ancestral domain."
19:02 "Sec, pag-usapan po natin yung isa sa mga malalaking vulnerable sector sa ating bansa. You have mentioned already yung mga magsasaka. At isa to sa mga prioridad ng ating Pangulong Marcos na matugunan yung kanilang mga pangangailangan at mapataas yung antas ng kanilang pamumuhay.
19:22 Ano po yung mga prioridad ng NAPCS para naman sa mga magsasaka? Para maibsan yung kahirapan na kanilang naranasan at mapaganda yung sinasabi ng Pangulo, remember dati yung value chain para mapababa yung presyo ng mga bilihin at the same time gumanda naman ang kita ng ating mga magsasaka?"
19:43 "Ang kaganda dito sa NAPCS yung DAG at DA na kumakalinga sa ating mga magsasaka ay kasabi ng National Anti-Poverty Commission. At yung peacer folk at farmer sector ay bahagi rin ng NAPCS. Kaya madaling nakakapag-usap yung mga sector para sa kanilang program.
20:06 At nakita namin dito, ang una na yung New Agrarian Reform Act, yung Emancipation Act. Ito yung malaking tulong sapagkat may 600,000 pamilya ang natulungan dito. At bukod dyan napakaraming subsidy na ibinibigay ng ating pamahalaan. At yung agriculture is devolved to local government units.
20:28 Kaya dun sa local government units marami ring programa. Yung ating pamahalang lokal may clustering approaches na ginagawa. Tumutulong sa mechanization ng ating national government para mas lumaki pa o lumago yung productivity ng ating mga magsasaka. And I think itong convergence sa mga program na ito sa ating magsasaka at mga mga mgingsda ay magkakaroon talaga ng pag-aahon sa kahirapan kung magtutuloy-tuloy ang mga ito."
20:54 "Alam mo, Sec, good point yung sinabi mo. Hindi alam ng karamihan na ang agriculture ay devolved to local government units. So napaka-importante talaga yung coordination natin sa LGU kasi alam naman natin may ibang mga gobernador at mayor hindi nila priority ng agriculture.
21:11 So kailangan natin silang itulak. Yung mga gumawa sila ng mga programa para sa kanilang mga magsasaka. Kasi kung minsan umaasa sila sa DA ng mechanization, ng pagbili ng mga tractors. When in fact may pondo naman sila na pwedeng bumili din sila para ma-complement yung ginagawa ng Department of Agriculture."
21:33 "Yang alam na alam mo yan dahil sa DILG. How sad na hindi interested ang iba, some of our LGU officials sa agriculture and even fishing. It's something na nakita naman natin na malaki po ang epekto nito sa ating bansa with regard to food security and also yung export.
21:58 Diba malaki rin po ang kinikita? Bakit ba pag ako, tumingin dyan made in Japan na kesyo P5,000 sa isang melon. Nakita niyo po yun? Imagine kung nakabenta yung isang magsasaka ng P5,000 na isang melon."
22:12 "Maganda rito sa ginagawa namin sa Local Poverty Reduction Action Plan. Because one of its major program is on provision of adequate food sa mga mga hirap. Kaya naha-highlight talaga yung agrikultura. At doon namin nakikita na may initiative ang ating mga local government units. Maganda naman nandyan yung DA to provide technical assistance and provision of services sa ating LGUs at mga pagsasaka."
22:39 Q: Pagdating sa mga housing programs ng pamahalaan para sa pagunlad ng urban poor sector, ano-ano ang mga naging major accomplishments ng NAPC para sa sektor na ito?
22:52 "Nabanggit ko na kanina tuloy-tuloy ang aming pakikipagunayan sa LGUs at sa ating Department of Housing o yung DSUHD. At alam nyo, yung ating mga kababayan ang sinasabi natin ay mayroong kailangan tayo ng 6.5 million housing units. At ang sinasabi natin na mga may hirap, in the data ay mga 3.5 million families.
23:17 Hindi lang mga may hirap ang kailangan ng pabahay. Siyempre ang nakikita natin ng mungkahi na nagagaling sa iba't ibang sektor ay magkaroon tayo bukod sa high-rise building ay kailangan maging multimodal yung approach.
23:35 Ito kaya meron ding relocation, resettlement, award ng public lands sa beneficiaries natin. Ituloy din yung community mortgage program at yung mga programa ng LGUs. Meron din silang kanikanilang housing programs.
23:57 At itong lahat ng modality na ito ay makakatulong para ma-achieve natin yung target na makapag-provide ng 6.5 million housing units sa ating mga kababayan."
24:07 Q: Hindi ito libre? Di ba babayaran rin nila? O meron bang hindi nila babayaran? Yung pinaka-mahirap na mahirap?
24:16 "Meron mga programa yung ating LGUs na nagbibigay sila ng libring pabahay. Meron ilang LGUs na naglalagay ng pabahay para pansamantalang marintahan ng mga ating mga kababayan.
24:29 At yung high-rise building naman dahil ito ay condominium type, ito ay binabayaran ng mga pwedeng maka-afford particularly yung mga member ng pag-ibig.
24:40 Dahil mga pag-ibig members yung immediately pwedeng maka-access nito. But with the participation of local government units, meron ding option yung LGUs to provide assistance dun sa ating mga kababayan mahirap to avail of the high-rise building program."
24:56 "Partner yung mga nakatira sa mga high-risk areas, yung mga nasa istero, yung mga nasa dagat, sila yung mga informal settler families na nakakatanggap ng libring pabahay mula sa National Housing Authority. Yung iba naman ay may graduated na mga payment schemes na mas abot kaya ng ating mga kababayan."
25:18 "Kasi kung kaya mo naman magbayad, magbayad ka naman para may sense of ownership and responsibility. Kasi pag binigay mo lang, madaling iwanan, sirain, ibenta pa nga. At tapos babalik ka rin sa dati mong estero na sinasabi mo. So, dapat paano ba natin sila ma-encourage na maging sustainable itong proyekto na ito?"
25:39 "Dapat yun ang isang focus talaga natin, yung mga communities in danger zone areas. Kasi pabalik-balik ito every year kung mayroong sakon na sila pa rin ang mga apek-tuan."
25:49 "Kahit bigyan mo ng bahay, babalik pa rin?"
25:51 "Yes. Paparentahan lang nila yung bago nilang nakuha."
25:53 "Diba? Ang maabilidad talaga ang mga Pilipino. Kaya tinatanong ko baka dapat may sense of responsibility rin at hindi nilang puro dole outs."
26:02 "Di ba balita siguro yung talagang whole of government approach. Pagka umali sila dyan, ilipat mo na, bigyan mo ng hanap buhay. Eh dapat may law enforcement din nakasunod para hindi nababalik. Magkakandugtong yan, alam ni DG."
26:17 "Yun lang ang frustration kasi di naman ako nag-work sa gobyerno. At these are just my observations. But I'm hopeful na parang ni-kultura kasi tayo na hingi na lang ng hingi.
26:28 "But although yung iba, they really, mahirap na mahirap walang makain. Syempre bigyan mo. Pero yung iba na kaya naman nilang magtrabaho. Kaya naman nilang kumita kahit papano. Kailangan pong bigyan natin sila ng responsibility po ba?"
26:43 "Kaya remember, ginaging guest natin si TESDA, si DDG. At pinag-usapan natin yung TESDA programs. Maganda sana pag nag-relocate ka ng mga mahirap sa isang lugar, ititrain mo rin sila at bigyan mo sila ng capacitive building, bigyan mo sila ng vouchers para may trabaho sila sa lilipatan nila.
27:01 Kasi lagi nila ng reklamo, "Inilipat nga kami ng pamahalaan, linala kami dito sa Tres Martires o sa San Jose del Monte. Wala naman trabaho na datanggap."
27:13 "Yan yung pinag-usapan natin na dapat magkaroon ng convergence o programs and services ng gobyerno?"
27:31 "Yung mayor ay magbigay lang ng servisyo kung sila ay nakarehistro na. So paka pwede isama natin yung secretary na at the moment inilipat sila, sabay-rehistro sa Comenex."
27:49 "Kasi yung kuryente, kalsada, ang dami pong programa na kailangan gawin ng LGU na hindi na ibibigay kung wala naman silang political benefit."
28:07 "That's the reality that we have to also give attention to. Hindi yung mabilis itong gawin tapos naalis ka na. Anyway, bagong matapos ang taon, 2023, buti na lang may time pa. May bagong taon, bagong panasap, bagong Pilipinas."
28:28 "Congratulations po nakatanggap kayo ng award. Itong gawad kalasad, plaque of commendation, at sa inyong pagsisikap sa disaster risk reduction at humanitarian assistance ng inyong kagawaran."
28:44 "Galing sa OCD, secretary. Galing sa Office of Civil Defense. Congratulations."
28:49 "What's your edge?"
28:51 "Yung National Anti-Poverty Commission kasi mayroong isang sector kami ang tawag ay victims of disasters and calamities sector. Kaya active ang active yung ating sector diyan.
29:03 "Member actually ang NAPC basic sector ng NDRRMC. Kaya nakakaparticipate kami sa meeting. At ang network ng NAPC pagdating sa sector na yan ay yung mga organization na naging victiman ng disaster na ito o yung mga NGOs na tumutulong sa ating kababayan.
29:25 "Kaya siguro active yung National Anti-Poverty Commission pagdating sa usapin ng disaster risk reduction management."
29:34 "And Sec, since we're looking forward to the new year, ano naman yung mga programa at proyekto na kagigiliwan ng ating mga kababayan mula sa NAPC this 2024?"
29:48 "Yung muna papalakasin natin yung ating information dissemination. So yung aksyon laban sa kairapan. With PTV4 itutuloy natin ito. This time ang ating kasama na dito ay ang mga provinsya at ang mga highly urbanized cities.
30:03 "So yung season 2 at yung talakayan series tuluy-tuluyan, papalakasin pa natin yung basic sector participation. We are planning to have an annual national sectoral assembly, magkakaroon ng regional sectoral assemblies at ibabalikod sa disaster risk reduction management."
30:23 "Kaya nga pagkakataon ng NDRRMC, ang NAPC basic sector na maging representative sa lahat ng local disaster risk reduction management council. Kaya pipilitin namin na magkaroon ng engagement ang mga basic sector sa lahat ng LDRRMC, sa lahat ng municipalities down to barangay level hanggang kakayanin ng ating sector."
30:44 "Naku, good luck po sa inyo at congratulations sa mga naging accomplishments ninyo. At sa pagbibigay nyo ng magandang information sa ating mga kababayan, especially dun sa TV show, season 2."
30:56 "Season 2, congrats to NAPC."
30:58 "Manginsan sama tayo. Gawa kami ng workshop. Maraming maraming salamat po sa pagsama sa amin at sa mga ibinahagi nyo po sa amin. Secretary Lopez Santos III, ang lead convener ng National Anti-Poverty Commission on NAPC. Once again sir, happy new year."
31:16 "Happy new year."
31:17 "Happy new year, Secretary."
31:18 Secretary.